نوشته‌ها

“ارغوان ایلام” عروس زاگرس می خشکد؟

شیراز به اریبهشت و بهارنارنجش معروف است و اینجا هم مثل خراسان شمالی و رضوی به درختان ارغوانش؛ پاتوق ایلامی ها در آخر هر هفته تا قبل از شیوع کرونا بوده است؛ ایلام زیر پای تنگ ارغوان است و درختان ارغوان با شکوفه های ارغوانی حیرت انگیزش شهر را دوره کرده و زیبایی خاصی به شهر بخصوص در اردیبهشت ماه می بخشد اما آیا این زیبایی برای شهر می ماند یا با ساخت و سازهای تفرجگاه دره ارغوان، ریشه درختان ارغوان در استانی که به عروس زاگرس مشهور است می خشکد؟

غلام رضا ابدالی، مدیر کل محیط زیست ایلام درباره آخرین وضعیت دره ارغوان ایلام  گفته است: قرار است با تفرجگاه مردم ایلام به سمت دره ارغوان هدایت شود؛ هم اینک ساخت تفرجگاه در این زیستگاه ارغوان با لحاظ مسائل زیست محیطی در حال انجام است

وی تاکید کرد: منابع طبیعی و مسئولان استان هم با هم توافق کردند که طبق ملاحظات قانونی، بک سری تجهیزات رفاهی همچون الاچیق در این مناطق نصب شود که زاید بر طبیعت نباشد؛ رمحیط زیست ناظر بر طبیعت است و کار در حال انجام است.

ابدالی با یادآوری اینکه بافت قالب این دره ارغوان است که در فصل بهار به رنگ ارغوان در می آید، تصریح کرد: ناظریم تا به خاک و درختان این دره آسیب وارد نشود.

یکی از فعالان محیط زیست در سال ۹۸ به یکی از خبرگزاری ها گفته بود: طی سال‌های اخیر به بهانه راهسازی به بسیاری از درختان این منطقه آسیب وارد شده که ادامه این روند سبب نابودی بسیاری از درختان یکی از مناطق بسیار زیبای استان می‌شود. ریشه بسیاری از درختان منطقه به خاطر راهسازی از خاک بیرون است که بی شک این امر سبب خشکیدگی آنها می‌شود و ضروری است مسوولان منابع طبیعی در این زمینه چاره اندیشی کرده و درختان را به مناطق دیگر انتقال دهند.

ارغوان ایلام

 

علی‌اصغر کاظمی، مدیر کل راه و شهرسازی ایلام اردیبشت ماه امسال درباره وضعیت منطقه تفریحی – گردشگری ارغوان شهر ایلام اظهار کرده بود: جاده دره ارغوان در گذشته تنها راه دسترسی مرکز استان به شهرستان‌های چرداول و سیروان بود که با حفاری تونل آزادی، این جاده صرفا برای دسترسی روستاهای بالادست بخش میشخاص و همچنین به عنوان یک جاده تفریحی با توجه به جاذبه‌های طبیعی منطقه مورد استفاده قرار می‌گیرد.

وی با اشاره به آغاز عملیات اجرایی آسفالت این منطقه تفریحی – گردشگری یادآور شده بود: طول پروژه اجرایی ۸ کیلومتر با عرض ۹ متر است. بهسازی و آسفالت مسیر تفریحی ارغوان شهر ایلام با ۱۱۰ میلیارد ریال اعتبار در حال انجام است تا دسترسی به این منطقه نمونه گردشگری تسهیل شود.

 ایلام از استان‌های جنگلی ایران است که به خاطر زیبایی طبیعتش از آن با نام عروس زاگرس نیز یاد می‌شود؛ دره ارغوان یکی از مکانهای تفرجی و دیدنی شهر ایلام است که با فاصله ۵ کیلومتر در شمال ایلام قرار گرفته است.

هرساله همزمان با فصل بهار و بخصوص اردیبهشت ماه، دره ارغوان ایلام به اوج زیبایی رنگها در طبیعت تبدیل می‌شود و ارغوانهای این دره و طبیعت بکر، زیبایی خاصی به منطقه می بخشد؛ دره ارغوان یک دره پر آب و بسیار دیدنی پوشیده از بوته‌های ارغوان است.

دره ارغوان در مسیر روستای کلاته آهن قرار گرفته است و یکی از مناطق حفاظت شده در استان ایلام است که درختان ارغوانی آن در محدوده ۱۶۰هکتار از این دره رویش دارند. این دره زیبا مملو از درختانی با شکوفه‌ها و برگهای ارغوانی است که در میان درختهای بلوط و زالزالک قرار گرفته است.

ارغوان ایلام
ارغوان درختی است از خانواده پروانه آسا و از مشخصات بارز آن این است که در اول بهار می‌روید و گل‌های آن زودتر از برگهای آن در می‌آید و دارای شاخه‌های متقابل است. بلندی آن گاهی به ۱۲ متر هم می‌رسد، اما بیشتر به صورت درختچه ‌است. ذبرگهای ارغوان به شکل قلب، بدون کرک و دارای کناره‌های صاف است.

گلهای این درخت در اوایل بهار، در گروه های ۳ تا۶  تایی، روی شاخه‌ها و حتی روی ساقه اصلی، پیش از رشد برگ‌ها پدید می‌آیند و چون عده آنها بسیار زیاد است، منظره زیبایی به درخت می‌دهد. ارغوان در خاکهای آهکی پرقوت بهتر رشد می‌کند و در برابر خشکی مقاوم است و به تابش مستقیم نور خورشید نیاز دارد.

مجموعه فرهنگی – تفریحی ارغوان در ۵ کیلومتری مرکز شهر ایلام شامل مکان‌های ورزشی – فرهنگی، بوستان جنگلی، شهربازی، چهارباغ، بلوار ورودی و آثار تاریخی گردشگری است.

منبع:ایسنا

مرتبط:

پل گاومیشان ایلام

سفری به تنگ کافری بدره ایلام

آبشار گچان _آبشاری زیبا در ایلام

سفری به تنگ کافری بدره ایلام

ایلام یکی از بهترین و زیباترین مقاصد گردشگری ایران زمین می باشد که در اولین ماه اولین فصل سال می تواند هدف گردشگران قرار گیرد. وجود کوهستان های کبیرکوه، دینارکوه و مانشت طبیعتی منحصر به فرد را در ایلام شکل داده است که بارز ترین آن در شکل گیری تنگ های متعدد و زیبا در اطراف این کوه دیده می شود. تنگ هایی که علاوه بر جاذبه ذاتی طبیعی خود، در برخی از آن ها یادگارهایی از تاریخ و پیشینیان ما به چشم می خورد. تنگه کافری یکی از نقاط بسیار زیبای استان میباشد . این تنگه از چشمه های متعددی تشکیل میشود که یکی از آنها سراب زیبای کلم می باشد.این تنگه قدمت تاریخی بالایی دارد که از آثار تاریخی آن می توان غار شداد را نام برد.

تنگ کافری
در سه کیلو متری شمال شهرک ولیعصر بطرف تنگه سنگ شکنی قرار دارد که مسیر تنگ کافری از کنار آن می گذرد که جاده آن خاکی و شنی است و چند بار باید از رودخانه ای که به تنگه می رسد عبور کرد .این رودخانه از کلم سر چشمه می گیرد و پس از عبور از آن در شمال تنگه به رودخانه سیمره می ریزد . باتوجه به اینکه سد هینی مینی آبگیری شده بر اثر عقب نشینی آب که قبلا”تنگه کافری به تنگ برنجان در عرب رودبار که رودخانه سیمره از آن می گذرد و قابل عبور بود بر اثر آبگیری سد هم اکنون غیر قابل عبور شده آثاری از معماری صخره ای دوران پیش از تاریخ در این تنگه به چشم می خورد که نشان از قدمت و اهمیت آن دارد. جنگل های وسیع بلوط و ون و کرف و گونه های جانوری مانند سنجاب ایرانی جذابیت های دیگری است که در این منطقه قابل مشاهده است .

تنگ کافری
طول تنگ کافری در حدود دو کیلو متر و ارتفاع آن از سطح دریا حدودا” هفتصد متر است. در یک کیلو متری مدخل ورودی تنگه برکه آب زمزم قرار گرفته است همچنین زیارتگاه جابر در این منطقه از دیگر نقاط گردشگری محسوب می شود

دره هاي برنجان و كافري دو دره بسیار زيبا در منطقه سرتنگ بان پرور (شهرك وليعصر فعلي) قرار دراند. دره كافري در منطقه رووه واقع شده است. (قديم تر به آن سيوان مي گفته اند). آثار يك سد قديمي در انتهاي آن و نزديك به بره هله هنوز وجود دارد منطقه له لار يك منطقه تاريخي ست كه در دهانه شمالي تنگه كافري قرار دارد.
منطقه گلوز نيز در دهانه دره بسيار زيبا وديدني برنجان به فاصله كمتر از دو كيلومتراز دره كافري قرار دارد. در انتهاي شمالي دره برنجان نيز آثار ي وجود دارد كه بيشترشبيه به يك راه دار خانه يا منطقه اي براي حفاظت و نگهباني بوده است. در منطقه گلوز نيز آثاري از شهر هاي دوره ساساني وجود دارد.

مرتبط:

آبشار اما ایلام _تماشای شگفتی طبیعت

آبشار گچان _آبشاری زیبا در ایلام

دره ارغوان ایلام ، بهشت رنگ‌ها

آبشار گچان _آبشاری زیبا در ایلام

زیبا و دلنشینی را بوجود آورده اند. آبشارهای ایلام نمونه ای از جلوه طبیعی این استان هستند. دسترسی به اکثر آبشارهای ایلام به سختی مقدور است ولی باز هم مردم زيادي برای دیدن این آبشارها سفر می کنند، یکی از این آبشارهای زیبا، آبشار گچان می باشد.

آبشار گچان

آبشار گچان

در بین دره گچان چشمه ای پر آب جاری است که آبشار زیبای گچان را تشکیل می دهد. آبشار گچان در ۱۵ کیلومتری شمال شهر ایلام و در بین تنگه که خود یکی از تفرجگاه های ایلام است قرار دارد. در این منطقه که کوه های زیبا و معظم مانشت و به همراه گچان گویی به هم رسیده اند منظره بسیار زیبایی را ایجاد نموده است. بگونه ای که در فصل های بهار، تابستان و پاییز و حتی زمستان به علت دسترسی تقریباً راحت آن، پذیرای خیل عظیم دوستداران طبیعت است.

آب گوارای چشمه گچان به مصرف اهالی روستاهای مجاور و آبیاری باغات میوه می رسد. این محل پوشیده از درختان زیبای گردو بوده و هرسال پذیرای اردوهای علمی و تفریحی است.

مسیر رسیدن به آبشار گچان و چشمه آن، ماشین رو نیست و بین یک ساعت تا یک ساعت و ربع پیاده روی دارد. مسیر بسیار راحت، هموار و به اصطلاح پاکوب است و برای طبیعت گردی های سبک بسیار مطلوب است. مسیری که طبیعت در آن زیبایی هایش را به گونه ای به رخ میکشد که از دیدنش هیچ گاه خسته نمی شوید.

آبشار گچان

مسیر دسترسی به آبشار گچان

این آبشار در قسمت شمال شرقی شهر ایلام و بطور دقیق تر در ابتدای جاده ایلام به شهرستان سرابه( شیروان و چرداوال) قرار گرفته است. برای رسیدن به این آبشار باید از تونل بزرگ ۱۵ کیلومتری شهرستان ایلام عبور کنید.

مرتبط:

کاخ فلاحتی _موزه کشاورزی ایلام

دره ارغوان ایلام ، بهشت رنگ‌ها

آبشار اما ایلام _تماشای شگفتی طبیعت

کاخ فلاحتی _موزه کشاورزی ایلام

منطقه استان ایلام که در زمان قاجاری ها متعلق به استان لرستان بود و پشتکوه نام داشت، تقریبا به دلیل آب و هوا و مناظر خوشش، برای والیان و حکمرانان ایلام، حتی پادشاهان قاجار منطقه ای ییلاقی به حساب می آمد. بنابراین تا جایی که توانستند در بخش هایی از آن خانه هایی برای خود ساختند. کاخ فلاحتی نیز در زمره همین خانه ها قرار می گیرد.

کاخ فلاحتی تقریبا در وسط نقشه شهر ایلام و در خیابان «آیت‌الله عبدالرحمن حیدری ایلامی» واقع شده است.

بنایی که زیبا معماری شده و خوش چهره است و قدیم وسط باغی سرسبز با قناتی انحصاری ساخته شده بود. استفاده اداری از ساختمان هایی که به مرور روی این باغ ها ساخته شدند، خصوصا اداره کشاورزی، حال و احوال این کاخ کوچک قاجاری را بد کرده است. با این حال مسولان در تلاش مرمت و احیای آن هستند.

کاخ فلاحتی

تاریخچه

کاخ فلاحتی در سال ۱۳۲۶ هجری قمری یعنی در دوره قاجاریه به فرمان «غلامرضا خان»، والی وقت ایلام، ساخته شد. لازم به ذکر است که در زمان‌های گذشته فضای اطراف کاخ، فضایی باز و دل‌انگیز و پر از باغ‌های میوه بود، ولی در حال حاضر تمام محیط پیرامون آن را ساختمان و خیابان فرا گرفته که این موضوع کمی از جذابیت قدیم آن را کاسته است. کاخ فلاحتی هم‌اکنون در محوطه سازمان جهاد کشاورزی استان ایلام قرار گرفته و به موزه کشاورزی نیز تبدیل شده است. به همین دلیل ممکن است که برخی آن را کاخ کشاورزی نیز ‌بنامند. این کاخ با هر نامی که شناخته شود، یکی از مهم‌ترین آثار تاریخی شهر ایلام است.

مشخصات بنا

زمینی که کاخ در آن ساخته شده است، مساحتی در حدود ۸۱۰ مترمربع دارد. خود کاخ نیز زیربنایی بالغ بر ۳۳۷ مترمربع را دارا است. وارد کاخ که شوید، یک هال بزرگ در وسط آن قرار دارد و در اطراف آن دو اتاق تو در تو دیده می‌شوند. در جلوی این هال میانی یک ایوان قرار دارد که هم اتاق‌ها و هم هال به این ایوان ورودی دارند.

دو سمت این اتاق‌ها به صورت چند ضلعی بیرون آمده‌اند و همچنین در میان آن‌ها دو تراس نیز وجود دارد. پنجره‌هایی نیز در هر دو طرف وجود دارند که به لطف ظرافت‌های طراحی همچون طاق نیم دایره‌ای و گچ بری‌های هنرمندانه با نقش‌ و نگارهای گل و گیاه و انسان بسیار زیبا به چشم می‌آیند که این نشان از درک هنری بالای معمار و طراح این بنا دارد. اگر به داخل اتاق‌ها بروید، سادگی و طراحی بدون تزیین آن‌ها کاملا در نظرتان مشهود خواهد بود.

در مورد تراس کاخ نیز باید گفت که سقف آن بر دو ستون تکیه زده و استوار شده است. نکته جالب دیگر در طراحی بنا در سرستون‌های این قسمت است. این سرستون‌ها به شیوه کوفی ساخته شده‌اند و بسیار زیبا هستند. سقف کاخ فلاحتی که شیب‌دار بوده و پوششی از ورق گالوانیزه نیز دارد، به صورت طاق ضربی با تیر‌های چوبی و ملاط اندود ساخته شده است.

از مصالح عمده‌ای که در ساخت این کاخ زیبا استفاده شده است، می‌توان به سنگ‌های تراشکاری شده، گچ، چوب و آجرهای مربعی اشاره کرد. ضمن این که کف بنا نیز با آجر فرش شده بود، ولی متاسفانه به دلیل خراب شدن سطح و عدم حفظ و رسیدگی مناسب، بعدا با موزاییک مرمت شده است. همچنین همان گونه که پیش از این هم اشاره کردیم، ورق گالوانیزه نیز در سقف کاخ استفاده شده است.

کاخ فلاحتی

 مشکلات و برنامه‌ها

آن‌طور که مسئولین اداره میراث فرهنگی استان ایلام در سال‌های اخیر گفته‌اند، کاخ زیبای فلاحتی که حدود نیم قرن پیش باغی بسیار باصفا و آرامش‌بخش نیز بوده، در سال‌های اخیر به دلیل ساخت و سازهای اداری در مجاورتش دچار یک سری از آسیب‌ها در بنا شده است.

 

اداره میراث فرهنگی استان ایلام علاوه بر این که در تلاش است که خرابی‌های ایجاد شده در این بنا را مرمت کند، سعی می‌کند که قنات موجود در این کاخ را نیز احیا کند. با انجام این کارها و حفاظت بیشتر از کاخ فلاحتی که امروزه به عنوان موزه نیز شناخته می‌شود، امید است که این اثر تاریخی ارزشمند بتواند سهم بیشتری در جذب گردشگر در شهر ایلام داشته باشد.

کاخ فلاحتی

سال ۱۳۹۰ این کاخ، به موزه کشاوری استان ایلام تبدیل شد. از آن جا که تپه های باستانی اطراف شهر ایلام زیاد است و رودخانه ها وسرزمین ها آبرفتی به این خطه امکان کشت و زرعی مناسب می دهد. از آن جا که کشاورزی در امر یکجانشینی و شروع تمدن و بعدها شهرنشینی بسیار مهم است، این موزه می تواند این اهمیت را به بازدید کنندگانش نشان دهد. به واسطه کشفیات تپه های اطراف ایلام شاید اگر بگوییم خاستگاه کشاورزی یعنی اولین باری که انسان فهمید اگر دانه را در زمین بکارد سبز خواهد شد و می تواند آن را پرورش دهد ایلام است، واقعیت را گفته ایم. این موزه هم تلاش کرده تا روند کشاورزی از قدیم تا کنون را با ابزار های دوران پیش از تاریخ و پیش از اسلام تا دوره معاصر را نشان داده است.

ثبت در فهرست آثار ملی

کاخ فلاحتی به عنوان یکی از یادگارهای بر جای مانده از دوران قاجار در شهر ایلام که گوشه‌ای از هنر معماری آن دوران را نیز به تصویر می‌کشد، در شهریور ۱۳۵۷ با شماره ۱۷۵۰ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است تا بر اهمیت آن به عنوان یک اثر تاریخی ارزشمند تاکید بیشتری شود.

مرتبط:

دره ارغوان ایلام ، بهشت رنگ‌ها

آبشار اما ایلام _تماشای شگفتی طبیعت

قلعه والی _تلفیق تاریخ و مردم‌شناسی

در قلعه والی ایلام هم تاریخ والیان پشتکوه را ببینید و هم با مردم‌شناسی این دیار آشنا شوند.

ساختمان قلعه والی در مرکز شهر ایلام قلعه‌ای مسکونی – نظامی است که در زمینی به مساحت ۴۶۸۷,۱۷ متر مربع احداث شده  که از این مقدار زمین فضای سبزی در ضلع غربی متمایل به جنوب باقی مانده که مساحتی برابر ۱۷۹۲,۴ متر مربع دارد .

قلعه والی دارای سه در ورودی در سه ضلع جنوب، شرق و غرب بوده که ورودی اصلی قلعه در ضلع جنوبی قرار دارد و با ۱۱ پله بیست سانتی‌متری به داخل اتاق نگهبان و سپس با هشت پله دیگر به کف حیاط مرتبط می‌شود. ورودی قلعه به سبک یونانی بنا شده است .

قلعه‌ والی ایلام

درب‌های دیگر قلعه خصوصی بوده و یا برای تردد مهمان‌ها احداث شده‌اند و با راهروهای سرپوشیده به داخل حیاط قلعه مرتبط می‌شوند در منتهی‎‌الیه درب‌ها دو هشتی وجود دارد و نور تعدادی از اتاق‌ها از آنجا تأمین می‌شود این هشتی‌ها که داخل یکی از آنها حوض کوچکی وجود دارد به هشت ضلع منظم تقسیم و با شکستگی در آجرهای دیوار و اجرای انواع قوس بر سر نعل درگاه‌ها و تزیینات آجری بالای آنها و اجرای طاق ضربهایی در دیوار تزیین شده‌اند .

قلعه دو برج نگهبانی به‌صورت نیم‌دایره در رأس ضلع شمال شرقی و شمال غربی دارند و اطراف آن کنگره‌هایی جهت قرار گرفتن نگهبان جهت دیده‌بانی دارد و   دارای تعدادی اتاق زیرزمینی است که به سبک خاصی ساخته شده و دارای اشکال هندسی در سقف می‌باشد و با فضاهای سرداب مانندی بصورت زیرزمین با پوشش هلالی آجری تعبیه شده است.

نمای خارجی اضلاع مختلف قلعه که مشرف به حیاط می‌باشد به کمک ارسی‌ها و پنجره‌های چوبی تزئینی با شیشه‌های رنگی در فرم‌ها و اشکال منظم هندسی مزین شده است.

در تزئینات بیرونی از نمای خوشه گندمی آجرها استفاده از آجرهای رنگی در نماها و بالای قوس‌ها درهای چوبی قوسی شکل هم‌چنین روزنه‌های دید و شکل جالب توجه سردر مشخص است. وجود نرده‌های مشبک آجری به رنگ فیروزه‌ای در تراس‌های سرپوشیده ضلع جنوب غربی همراه با پنجره‌های مشبک با شیشه‌های الوان و ارسی‌های قلعه و ستون‌های دایره‌ای با سرستون‌های منقوش در ایوان قوس‌های کمانی و تزئینی و کاربندی بالای آن با کاشی‌های رنگی درختان بلند و کهنسال کاج سرو و چنار و توت و گلستانی از گل‌های محمدی و حوضی مستطیل شکل در صحن جلوی قلعه از جمله تزئینات بیرونی قلعه هستند .

تزئینات فضای درونی آئینه‌کاری در سقف اتاق‌ها معمول بوده که بقایایی از آن در یکی از اتاق‌های ضلع غربی که به‌نحو بسیار زیبایی اجرا شده برجا مانده است، گچبری بر روی دیوارها و سقف اتاق شاه‌نشین در نقوش گل و گیاه اجرا شده و سنگ اداره نمای بیرونی دیوار از سنگ‌های تراشیده شده مستطیل شکل یا برجسته نشان دادن نقش‌های اسلیمی مختلف در نمای دیوار به کار رفته است .

قلعه‌ والی

یکی از مهمترین ویژگی‌های قلعه والی ایلام واقع شدن موزه مردم شناسی استان در این مجموعه است که طرح تبدیل بنای قلعه والی به موزه از سال ۸۵ آغاز و در چند مرحله تکمیل و مرمت شده است و این گنجینه که چند سالی است در قلعه والی ایلام برپا شده در برگیرنده آداب و رسوم مناطق مختلف، پوشش اقوام استان، حرفه‌هایی چون کشاورزی، نمدمالی، خراطی، چیت سازی، گلیم و نمد و جاجیم و قالی بافی، زندگی در سیاه چادر، آئین عروسی و پیکره‌هایی از شخصیت‌های مختلف است که در سده‌های گذشته زندگی کرده اند.

این گنجینه به سبب تنوع غرفه‌ها و موضوع‌ها، مورد توجه خاص گردشگران و دوستداران فرهنگ ایران و ایلام قرار گرفته است چراکه موزه مردم شناسی نماد فرهنگی استان برای شناساندن مؤلفه‌های فرهنگی، اجتماعی، ارزش‌ها، اعتقادات و باورهای مردم ایلام در گذشته بوده است.

در حال حاضر موزه مردم شناسی شهر ایلام از غنی‌ترین موزه‌های تخصصی مردم شناسی محسوب می‌شود که معرفی اقوام کرد، لر، لک و عرب در اتاقهای قلعه والی از بخشهای مهم موزه استدر حال حاضر موزه مردم شناسی شهر ایلام از غنی‌ترین موزه‌های تخصصی مردم شناسی محسوب می‌شود که معرفی اقوام کرد، لر، لک و عرب در اتاقهای قلعه والی از بخشهای مهم موزه است.

این موزه مردم شناسی دارای غرفه‌های متنوع مردم‌شناسی و نمایش آئین‌ها و سنت‌های بومی و محلی ایلام است و سازمان در دوران تعطیلات نوروزی اقدام به برپایی نمایشگاه‌های سوغات و صنایع‌دستی استان در چندین تخته سیاه چادر محلی می‌کند در آنها به شکل سنتی دوغ، شیرینی و نان محلی عرضه می‌شود که این در بازسازی فضای سنتی قلعه بسیار جلوه گر است.

با اجرای این برنامه‌ها و با حمایت مسئولان در استفاده از ظرفیت‌های متنوع استان نظیر قلعه والی می‌توان آداب و رسوم ایلام کهن را زنده نگه داشت، و با برنامه‌ریزی صحیح همراه با مؤلفه‌های آن دوران در معرض دید گردشگران و مسافران قرار داد تا از نزدیک با سنت‌ها و تاریخ مردمان این سرزمین تمدن ساز بیشتر آشنا شوند.

 

قلعه‌ والی

«عبدالمالک شنبه‌زاده»‍ مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی ایلام از آغاز مرمت و بازسازی قلعه والی توسط استادکاران سنتی با نظارت کارشناسان خبر داد و اظهارکرد: با اختصاص ۴۰۰ میلیون ریال از محل اعتبارات ملی، عملیات اجرایی مرمت و بازسازی بخش‌هایی از قلعه تاریخی والی که دچار فرسودگی شده‌اند، توسط استادکاران سنتی آغاز شده است.

وی گفت: عملیات اجرایی که برای مرمت قلعه والی (موزه مردم‌شناسی) شهر ایلام انجام می‌شود، شامل تعمیرات موضعی بخش‌های آسیب‌دیده، بندکشی دیوارها، آجرفرش پشت‌بام، سفیدکاری، نازک‌کاری، رنگ‌آمیزی در و پنجره و … است.

مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی ایلام تصریح کرد: قلعه والی یکی از مهم‌ترین آثار تاریخی استان و مربوط به دوران قاجار است و مهم‌تر از همه اینکه این قلعه محل موزه مردم‌شناسی و نمادی از فرهنگ و هنر است.

شنبه‌زاده با بیان اینکه قلعه والی در زمینی به مساحت ۴۶۸۷  مترمربع احداث شده که از این مقدار زمین، فضای سبزی به مساحت ۱۷۹۲ مترمربع در ضلع جنوبی باقی مانده است، تصریح کرد: بنای قلعه والی به شماره ۱۷۹۸ در ۳ آذر در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.

منبع:ایسنا

مرتبط:

قلعه توت ایلام

آبشار اما ایلام _تماشای شگفتی طبیعت

دره ارغوان ایلام ، بهشت رنگ‌ها

سفر به طبیعت چرداول

ایلام سرزمین سبزی و کوه و زیبایی است. منطقه ای کوهستانی که با طبیعت منحصر به فرد و هوای لطیف و آداب و رسوم سنتی کردهای ایران توانسته است به یکی از گردشگر پذیرترین مناطق ایران تبدیل شود.اما اگر گذارتان به ایلام افتاد گشت و گذار در چرداول را فراموش نکنید. شهرستان چرداول (chardavol)یکی از شهرستان های استان ایلام است که در ۳۵کیلومتری شهر ایلام  قرار دارد.

شهرستانی به مرکزیت شهر سرابله که با مساحت ۲۲۳۶ كیلومتر و جمعیت ۸۲۰۰۰ نفر در شمال شرقی استان ایلام قرار گرفته است.

این شهرستان از شمال به استان كرمانشاه ، از شرق به استان لرستان و از غرب و جنوب به شهرستان ایلام محدود است. اکثریت مردم آن کرد زبان هستند و با لهجه کلهری تکلم می کنند. چرداول از دو ناحیه کوهستانی و دشت نسبتا هموار تشکیل شده‌است.

در بخش کوهستانی، انبوه درختان بلوط و بادام کوهی، بنه(ون)، کیکم، ارجن و گون دیده می‌شود. مراتع بخش چرداول هم در بخش کوهستانی قرار دارد و زمینه مناسبی برای دامپروری سنتی فراهم کرده‌است و به هم دلیل شغل اصلی ساکنان بخش کوهستانی دام پروری است.

blank
در جلد پنجم فرهنگ جغرافیایی ایران آمده است: آب مشروب دهستان از چشمه و رودخانه تاءمین می شود و محصول عمده آن گندم، جو، حبوبات، برنج و لبنیات می باشد. شغل عمده اهالی زراعت و گله داری و صنایع دستی زنان بافتن سیاه چادر و یک نوع شال سفید جهت لباس مردان است. قسمتی از سکنه دهستان در زمستان به گرمسیر نی خزل مرز عراق می روند.

چرداول دارای آثار باستانی فراوانی است. بیش از ۲۰۰ اثر تاریخی باستانی و طبیعی در شهرستان وجود دارد که تعداد ۱۱۴ اثر به ثبت ملی رسیده وجزء آثار ملی کشور به حساب می‌آیند. از آن جمله شهر باستانی سیروان در بخش شیروان و قلعه سام مربوط به دوره ساسانی در روستای چم بور چرداول و پل تاریخی دوره ساسانی است.همچنین كوه های سرسبز این شهرستان تفرجگاه گردشگران و کوهنوردانی است که چرداول را برای گشت و گذار تابستانی شان انتخاب می کنند. در سفر به کوه های چرداول، نام «لنه» و «چرمین» را به خاطر بسپارید. این دو کوه در حد فاصل دو منطقه شیروان چرداول امتداد دارند.

چرداول

یکی دیگر از بناهای تاریخی چرداول پل تاریخی بیژنوند یا بیجنوند است. تپه های باستانی (دوآوان) در نزدیكی سرابله، قلعه هره قلوس در روستای موشكان، قلعه و دیوار دفاعی كوه خرمه هم از دیگر دیدنی های این شهر هستند. چرداول معمولا در تابستان پذیرای میهمانانی از استان های کرمانشاه، لرستان، همدان، خوزستان و… است. روستای سنگ سفید یکی دیگر از دیدنی های چرداول است که در بخش مرکزی این شهرستان قرار دارد و با آب و هوای معتدل دره ای خود خیلی از گردشگران را جذب می کند.

در واقع باید گفت که روستای سنگ سفید و زنجیره علیا دو روستای هدف گردشگری شهرستان چرداول هستند. رودخانه چناره از وسط این روستا می گذرد و خرم کوه و کوه بان هزار در شما ل شرقی این منطقه واقع شده است.قلعه های باستانی و شهر تاریخی تنگ قیر، تنگ منصوری، پوشش گیاهی مناسب و وجود گیاهان داروئی و ده ها اثر تاریخی از جاذبه های روستای سنگ سفید است.

مرتبط:دره ارغوان ایلام ، بهشت رنگ‌ها

دره ارغوان ایلام ، بهشت رنگ‌ها

هر ساله همزمان با فصل بهار و بخصوص اردیبهشت ماه دره ارغوان ایلام به اوج زیبایی رنگها در طبیعت تبدیل می‌شود زیرا ارغوانهای این دره و طبیعت بکر، زیبایی خاصی به منطقه بخشیده است.

استان ایلام از آن دست استانهایی است که کمتر کسی اسم آن را برای مسافرت شنیده است و مناظر طبیعی آن را دیده است اما این استان با آب و هوای کوهستانی و نیمه گرم، طبیعت، شهرها و مکان‌های دیدنی بسیاری دارد که در بسیاری از موارد از چشم گردشگران غیرحرفه‌ای پنهان می‌ماند.

ایلام از استان‌های جنگلی ایران است و به خاطر زیبایی طبیعتش از آن با نام عروس زاگرس نیز یاد می‌شود و دره ارغوان یکی از مکانهای تفرجی و دیدنی شهر ایلام است که با فاصله ۵ کیلومتر در شمال ایلام قرار گرفته است.

معرفی

تنگه ارغوان که در واقع باید آن را دره‌ای بزرگ دانست یکی از زیباترین مناطق حفاظت شده‌ی استان ایلام محسوب می‌شود. تنگه ارغوان در گذشته تنگه گاوز نامیده می‌شد. این دره در فاصله‌ی ۳ کیلومتری شمال شرقی شهر ایلام و در مسیر تنگه قوچعلی و در ورودی شمالی مسیر کرمانشاه به ایلام و در حوزه‌ی استحفاظی دهستان میشخاص (میه خاص) واقع شده است.

هرساله همزمان با فصل بهار و بخصوص اردیبهشت ماه، دره ارغوان ایلام به اوج زیبایی رنگها در طبیعت تبدیل می‌شود و ارغوانهای این دره و طبیعت بکر، زیبایی خاصی به منطقه بخشیده است.
دره ارغوان یک دره پر آب و بسیار دیدنی پوشیده از بوته‌های ارغوان است.

دره ارغوان ایلام

عامل اصلی که سبب نام‌گذاری این دره شده است رشد درختان ارغوان در سراسر منطقه است. ارغوان درختی از سرده ارغوان به شمار می‌رود که ارتفاع رشد آن گاهی به ۱۲‌ متر هم می‌رسد. البته این گیاه را بیشتر به صورت درختچه می‌توان مشاهده کرد.

برگ‌های ارغوان قلبی شکل، بدون کرک و دارای کناره‌های صاف هستند. گل‌های این درختچه در اوایل بهار (اردیبهشت)، در گروه‌های۳ تا۶ تایی، روی شاخه‌ها و حتی روی ساقه اصلی، پیش از رشد برگ‌ها به وجود می‌آیند و چون بسیار پرتعداد هستند، روی درختان زیبا به نظر می‌رسند.

این دره که از دیرباز به واسطه وجود بوته‌های بسیار زیاد ارغوان بسیار معروف است، امروزه کمتر مورد توجه دوستداران و علاقمندان به طبیعت قرار می‌گیرد.

دره ارغوان در مسیر روستای کلاته آهن قرار گرفته است و یکی از مناطق حفاظت شده در استان ایلام است که درختان ارغوانی آن در محدوده ۱۶۰هکتار از این دره رویش دارند.

این دره زیبا مملو از درختانی با شکوفه‌ها و برگهای ارغوانی است که در میان درختهای بلوط و زالزالک به گونه بسیار حیرت آوری چشم را خیره می‌کند.

درآمیختن زنگهای مختلف درختان شکوه خاصی به این منطقه بخشیده است و آن را به اوج زیبایی تبدیل کرده است.

ارغوان نام فارسی درختی است که در انگلیسی با نام Judas Tree آنرا می‌شناسند. نام علمی این گیاه cercis siliquastrum است و به یونانی به آن sixia می‌گویند.

ارغوان درختی است از خانواده پروانه آسا و از مشخصات بارز آن این است که این درخت در اول بهار می‌روید و دارای گل‌های نیام که از مشخصه این تیره‌است می‌باشد و گل‌های آن زودتر از برگهای آن در می‌آید و دارای شاخه‌های متقابل است. بلندی آن گاهی به ۱۲ متر هم می‌رسد، اما بیشتر به صورت درختچه ‌است.

برگهای ارغوان به شکل قلب، بدون کرک و دارای کناره‌های صاف است. گلهای این درخت در اوایل بهار، در گروه های۳ تا۶ تایی، روی شاخه‌ها و حتی روی ساقه اصلی، پیش از رشد برگ‌ها پدید می‌آیند و چون عده آنها بسیار زیاد است، منظره زیبایی به درخت می‌دهد.

مزه گل ارغوان ترش و نسبتاً مطبوع است از این رو در بعضی از کشورها گل ارغوان را همراه سالاد می‌خورند یا در بعضی از غذاها می‌ریزند.

ارغوان در خاکهای آهکی پرقوت بهتر رشد می‌کند و در برابر خشکی مقاوم است و به تابش مستقیم نور خورشید نیاز دارد.

به هر روی استان ایلام در اردیبهشت ماه هر سال طبیعت زیبا و جذابی دارد اما بدلیل ناشناخته ماندن آن در بین گردشگران هنوز نتوانسته مشتاقان طبیعت را به خود جلب کند و لازم است در این زمینه علاوه بر تبلیغات رسانه ای، زیرساختها توسط مسوولان مربوطه فراهم شود.

دره ارغوان ایلامدسترسی

 

بدیهی است که برای دیدن تنگه ارغوان باید ابتدا به ایلام سفر کنید. وقتی به این شهر رسیدید دسترسی به این تنگه چندان سخت نیست و زمان زیادی هم نمی‌برد. از ایلام تا تنگه با ماشین حدود ۲۰ دقیقه راه را باید طی کنید.

در شهر ایران از سمت شمال یا شمال شرقی شهر وارد یکی از خیابان‌های رسالت یا انقلاب شده و مسیر جاده کمربندی منتهی به تنگه را پیش بگیرید. همان طور که گفتیم درختچه‌ی ارغوان در اردیبهشت شکوفه می‌دهد بنابراین اگر مشتاق دیدن منطقه‌ای پر از شکوفه هستید باید زمانبندی مناسبی داشته باشید.

مرتبط:آبشار اما ایلام _تماشای شگفتی طبیعت

آبشار اما ایلام _تماشای شگفتی طبیعت

هر نقطه از طبیعت استان ایلام، شگفتی منحصربه‌فردی انتظار شما را می‌کشد. یکی از این جاذبه‌های طبیعی آبشار اما است که درون دره‌ای قرار گرفته و از ارتفاع زیادی پایین می‌ریزد. اگر می‌خواهید با این آبشار زیبا و دیدنی‌های ایلام آشنا شوید با ما همراه باشید.

جاذبه‌ای رویایی با نام آبشار اما

شاید میزان آبی که از آبشار اما پایین می‌ریزد در مقایسه با دیگر آبشارهای ایران زیاد نباشد؛ اما ارتفاع آن که به حدود ۲۰ متر می‌رسد. این ارتفاع قابل توجه سبب می‌شود، گردشگران زیادی از استان ایلام یا دیگر استان‌ها به دیدن آن بروند. به‌خصوص این‌که در کنار این آبشار، فضای سبز زیبایی وجود دارد که برای پیک نیک خانواده مناسب است.

این جاذبه طبیعی به شماره ۲۳۷ به ثبت میراث طبیعی ملی ایران رسیده است و آب آن به سمت دریاچه سد ایلام جریان دارد. بنابراین کنار بازدید از این آبشار می‌توانید، زمانی را هم به بازدید از مسیر جریان آب و در نهایت سد ایلام اختصاص دهید که خود بسیار دیدنی است. این مسیر زیبا در کنار پیچ و خم‌های جاده، چشم‌انداز بسیار دل‌نشینی دارد. برای آن‌که به پای آبشار داخل دره برسید؛ پس از پارک خودرو خود در جای مناسب، باید از داخل فضای سبز رد شده و از مسیری پاکوب پایین بروید که کمی شیب دارد؛ اما آن‌قدر طولانی نیست.

اگرچه مسیر کوتاه است؛ اما به همراه داشتن کفش مناسب طبیعت‌گردی کمک زیادی به شما خواهد کرد. البته آبشار اما از قسمت‌های بالاتر هم قابل رویت است و نیازی نیست که حتما از شیب پایین بروید؛ اما دیدن آن از نزدیک، لطف دیگری دارد و نباید فرصت را از دست بدهید.

یکی از تفریحات رایج مردم در این قسمت، آن است که زیر آبشار بروند و آب تنی کنند. اگرچه میزان آب، بستگی زیادی به بارش‌های هر زمان و هر فصل دارد، ولی در کل عمق حوضچه آب زیر آبشار در حدی نیست که بتوانید به راحتی در آن شنا کنید. بیشتر می‌توانید همچون یک دوش طبیعی از ریزش آب لذت ببرید. البته باید جوانب احتیاط را رعایت کنید، چرا که ممکن است شدت جریان آب فشار زیادی به سر، گردن و یا کمرتان وارد کند.

آبشار اما

بنابراین پیش از آن‌که کاملا زیر جریان آب بروید، حتما از مناسب بودن شدت آن اطمینان حاصل کنید. این شدت آب ممکن است برای کودکان اصلا مناسب نباشد. به‌علاوه، به دلیل سرد بودن آب بهتر است زمانی زیر آبشار بروید که پس از آب‌تنی، امکان خشک شدن زیر نور خورشید را داشته باشید. البته اگر لباس اضافه به همراه داشته باشید، می‌توانید تجربه لذت‌بخش‌تری برای خود رقم بزنید.

آبشار اما در نزدیکی روستای اما در فاصله ۲۵ کیلومتری جنوب ایلام و در قسمت پشتی دریاچه سد ایلام واقع شده است. برای رسیدن به این آبشار باید از ایلام به سمت شهر ملکشاهی حرکت کنید و پس‌از گذر از روستای چشمه کبود خود را به این آبشار زیبا برسانید.
کنار این آبشار و به خصوص در سمت راست آن هم می‌توانید پوشش گیاهی جالبی چون انجیر کوهی، انگور و همچنین بلوط را ببینید که بر زیبایی‌ آن می‌افزایند. همچنین اگر علاقه‌مند به روستاگردی باشید، می‌توانید از روستاهای نزدیک به آبشار اما هم دیدن کنید که خالی از لطف نخواهد بود. در کل، بازدید از آبشار حدود یک ساعت از زمان شما را می‌گیرد؛ اما اگر بخواهید آب‌تنی کنید، به زمان بیشتری احتیاج دارید.

بهترین زمان بازدید از آبشار اما ایلام

همچون بسیاری دیگر از دیدنی‌های طبیعت ایلام، بهترین زمان بازدید از آبشار اما هم اواخر زمستان و اوایل بهار است. البته در هر فصلی که به این منطقه سفر کنید، زیبایی خودش را دارد؛ اما اگر قصد آب‌تنی هم دارید، بهتر است زمانی را در نظر بگیرید که هوا خیلی سرد نباشد.

آبشار اما کجاست؟

آبشار اما در نزدیکی روستای اما در فاصله ۲۵ کیلومتری جنوب ایلام و در قسمت پشتی دریاچه سد ایلام واقع شده است. برای رسیدن به این آبشار باید از ایلام به سمت شهر ملکشاهی حرکت کنید و پس‌از گذر از روستای چشمه کبود خود را به این آبشار زیبا برسانید. در واقع این آبشار از دیدنی‌های طبیعت شهرستان ملکشاهی به شمار می‌رود.

از روستا‌ی نمارستاق تا آبشار دریوک؛ بهشتی پنهان میان کوه‌های مازندرانپیشنهاد مطالعه:از روستا‌ی نمارستاق تا آبشار دریوک؛ بهشتی پنهان میان کوه‌های مازندران
برای رفتن به استان ایلام می‌توانید از طرق مختلفی چون خطوط هوایی و یا زمینی اقدام کنید. در صورتی که بخواهید در هزینه‌های سفر خود صرفه‌جویی کنید، می‌توانید با انواع اتوبوس و سواری به این شهر سفر کنید. متاسفانه استان ایلام در حال حاضر فاقد خطوط ریلی است و نمی‌توانید از گزینه قطار سود ببرید.

آبشار اما

امکانات رفاهی در نزدیکی آبشار اما

در زمان نوشتن این مقاله، امکانات رفاهی خاصی در نزدیکی این آبشار وجود نداشته است. پس اگر قصد سفر به این منطقه را دارید، بهتر است خوراکی‌های لازم، آب، دارو و دیگر وسایل ضروری را به همراه داشته باشید. هرچند ممکن است زمان سفر شما این شرایط تغییر کرده باشد.

اقامت در نزدیکی آبشار اما

شما می‌توانید در طبیعت زیبای استان ایلام، در جای مناسبی کمپ کنید. همچنین می‌توانید در هتل‌های داخل شهر ایلام اقامت کنید. در برخی از روستاهای این استان هم اقامتگاه‌های بوم‌گردی برای پذیرایی از گردشگران وجود دارد.

مرتبط:

آشنایی با روستای زید درایلام و شگفتی هایش

سفریی زیبا به تنگه ارغوان

معرفی

تنگه ارغوان که در واقع باید آن را دره‌ای بزرگ دانست یکی از زیباترین مناطق حفاظت شده‌ی استان ایلام محسوب می‌شود. تنگه ارغوان در گذشته تنگه گاوز نامیده می‌شد. این دره در فاصله‌ی ۳ کیلومتری شمال شرقی شهر ایلام و در مسیر تنگه قوچعلی و در ورودی شمالی مسیر کرمانشاه به ایلام و در حوزه‌ی استحفاظی دهستان میشخاص (میه خاص) واقع شده است.

 

عامل اصلی که سبب نام‌گذاری این دره شده است رشد درختان ارغوان در سراسر منطقه است. ارغوان درختی از سرده ارغوان به شمار می‌رود که ارتفاع رشد آن گاهی به ۱۲‌ متر هم می‌رسد. البته این گیاه را بیشتر به صورت درختچه می‌توان مشاهده کرد.

برگ‌های ارغوان قلبی شکل، بدون کرک و دارای کناره‌های صاف هستند. گل‌های این درختچه در اوایل بهار (اردیبهشت)، در گروه‌های۳ تا۶ تایی، روی شاخه‌ها و حتی روی ساقه اصلی، پیش از رشد برگ‌ها به وجود می‌آیند و چون بسیار پرتعداد هستند، روی درختان زیبا به نظر می‌رسند.

 

مزه گل ارغوان ترش و نسبتاً مطبوع است. خاک‌های آهکی و تابش مستقیم نور خورشید بهترین شرایط برای رشد ارغوان به شمار می‌رود. تنگه ارغوان با دارا بودن شرایط مناسب منزلگاه خوبی برای رشد و نمو این گونه‌ی گیاهی محسوب می‌شود.

از آنجایی که درختچه‌های ارغوان معمولا در اردبیهشت شکوفه می‌دهند در این ماه از سال سرتاسر این دره مملو از شکوفه‌های صورتی و بنفش گیاه ارغوان می‌شود که در ترکیب با رنگ‌های متنوع درخت‌ها و گیاهان دیگر چشم‌اندازی بسیار رویایی و خاطره‌انگیز را می‌توان در این منطقه تماشا کرد.

تنگه ارغوان حدود ۱۷۰ هکتار وسعت دارد و میزبان گونه‌های کمیاب و در حال انقراضی همچون ارغوان و گونه‌های همراه شامل بلوط، دافنه، کیکم و زالزالک است. احتمالا همان طور که می‌دانید صنعت زنبورداری در این مکان رونق زیادی دارد.

 

وجود جنگل انبوه بلوط درد و سوی جاده و تیغه‌های سنگی و چشم نواز کوهستان به علاوه‌ی گردشگاه‌های مناسب و درختان ارغوان در طول تنگه و ترکیب رنگ‌ها به همراه مراتع پرپشت و رشد گونه‌های نادر گیاهی مانند گون – طویلک – قارچ و در نهایت استفاده از گیاهان معطر در محدوده این تنگه و ارتفاعات ییلاقی آن در مسیر گز گردکان و سورگه باعث به وجود آمدن شرایط مناسبی جهت توسعه زنبورداری شده است.

آدرس

استان ایلام، شمال شرقی شهر ایلام

دسترسی

بدیهی است که برای دیدن تنگه ارغوان باید ابتدا به ایلام سفر کنید. وقتی به این شهر رسیدید دسترسی به این تنگه چندان سخت نیست و زمان زیادی هم نمی‌برد. از ایلام تا تنگه با ماشین حدود ۲۰ دقیقه راه را باید طی کنید.

در شهر ایران از سمت شمال یا شمال شرقی شهر وارد یکی از خیابان‌های رسالت یا انقلاب شده و مسیر جاده کمربندی منتهی به تنگه را پیش بگیرید. همان طور که گفتیم درختچه‌ی ارغوان در اردیبهشت شکوفه می‌دهد بنابراین اگر مشتاق دیدن منطقه‌ای پر از شکوفه هستید باید زمانبندی مناسبی داشته باشید.

 

یادتان باشد شکوفه‌های این گیاه تنها حدود دو هفته ماندگاری دارند پس قبل از سفر کمی در مورد این موضوع تحقیق کنید. این تنگه دارای رودخانه و چندین چشمه است اما با این وجود آب آشامیدنی به همراه داشته باشید.

همچنین بد نیست بدانید امکانات گردشگری در این دره وجود ندارد. تا حد امکان سعی کنید از برپا کردن آتش در طبیعت اجتناب کنید اگر هم مجبور شدید حتما مراقب باشید تا به پوشش گیاهی منطقه آسیب نزنید و نکته‌ی مهم اینکه کفش‌های مخصوص مناطق کوهستانی بپوشید تا به مشکل برنخورید.

مرتبط:

آشنایی با روستای زید درایلام و شگفتی هایش

آشنایی با روستای زید درایلام و شگفتی هایش

روستای زید از توابع استان ایلام دارای آثار شگفتی است که وجود انبارهای تاریخی گندم در دل صخره های بزرگ که تاکنون شناسایی نشده اند یکی از این شگفتی هاست.

بدون شک آثار پنهان گردشگری و تاریخی زیادی در استان ایلام وجود دارد که تاکنون اطلاعات این آثار پنهان در جایی عنوان نشده و تاکنون به طور کامل در خفا بوده اند.

به همین منظور به روستای “زید” از توابع شهرستان دره شهر رفته ایم تا یکی از شگفتی ها یعنی انبارهای تاریخی گندم در دل صخره های بزرگ را در این روستا گزارش کنیم.

روستای زید در بین راه ایلام به دره شهر در ۲۵ کیلومتری شهر دره شهر قرار دارد و یکی از روستاهای زیبای استان ایلام است.

این روستا به دلیل وجود “امامزاده تاریخی زید بن علی” به این اسم لقب گرفته است و این امامزاده از نوادگان امام موسی کاظم(ع) است و از گذشته تاکنون جایگاه بالایی نزد مردم داشته است.

دره های بسیار بزرگ و شگرفی که تاکنون در استان ایلام شناسایی نشده اند در این روستا قرار دارد که البته تعداد آنها بیش از پنج تا شش دره بزرگ است.

دره های بزرگ پشت روستای زید قرار دارند و فاصله چندان زیادی با روستا ندارند ولی بسیار بزرگ و خطرناک هستند و برای دیدن این دره ها باید حتما لوازم کوهنوردی به همراه داشت.

روستای زید با ۱۰۰ خانوار و ۸۰۰ نفر جمعیت از روستاهایی است که طرح هادی در آن به طور ناقص اجرا شده و اجرای جدول کشی و آسفالت خیابان از اصلی ترین نیازهای روستاست.

اما دره های بزرگ و زیبای روستا ما را به سمت خود می کشاند و می توان از نزدیک شاهد زیبایی های دره ها باشیم. از طرفی آثار پنهانی و تاریخی در دره ها دیده می شود که تا پیش از این کسی راجع به این انبارهای تاریخی گندم چیزی در استان ایلام عنوان نکرده است.

البته در انتهای روستا، خانه قدیمی وجود دارد که نشان می دهد این خانه با آن انبارها ارتباط دارند ولی طبق گفته اهالی روستا این انبارهای گندم متعلق به ۷۰۰ تا ۸۰۰ سال پیش است و تاکنون کسی بر روی این انبارها مطالعه نکرده است.

همانطور که در تصویر مشخص است این انبارها به گونه ای بسیار زیبا و عجیب بر روی صخره ها بزرگ با گل و سنگ و چوب درست شده اند و مردم آن زمان از انبارها برای ذخیره گندم استفاده کرده اند و طوری طراحی شده اند که گندمها در این محل تا سه سال ماندگاری دارند و خراب نمی شوند.

وجود این انبارهای گندم در دل صخره ها از یک طرف برای ماندگاری و ذخیره گندم و از طرفی برای جلوگیری از تهاجم راهزنان طراحی شده است که با توجه به وجود دو صخره روبروی هم نشان می دهد که در این مکان امنیت نیز مد نظر قرار گرفته است.

نزدیک صخره ها که بشویم شگفتی ساخت این انبارها بیشتر به چشم می خورد که تعداد آنها نیز بیش از ۳۰ انبار است.

وجود این انبارهای تاریخی گندم در دل صخره ها و چنین ارتفاعاتی انسان را به شک می اندازد که چگونه امکان دارد در گذشته بدون هیچ امکانات لازمی که حتی مردم امروزی هم می توانند با راحتی از آن بالا بروند، ساخته شده اند.

طبق گفته بعضی از اهالی روستا در بعضی از انبارهای تاریخی گندم به خصوص در ارتفاعات بالاتر اشیایی وجود دارد که امکان بیرون کشیدن آنها وجود ندارد.

اما در دره بزرگ روستا دو صخره روبروی هم هستند و جالب اینکه در دل هر دو صخره این انبارهای تاریخی گندم ساخته شده است.

در این صخره نیز انبارهای تاریخی گندم به همان شکل که بر روی صخره اولی ساخته شده بود، بنا شده اند و در واقع در این مکان انبارهای تاریخی زیادی وجود دارد.

هر چند در این زمینه مطالعاتی انجام نشده و نمی توان قدمت این انبارهای گندم را به طور دقیق تخمین زد ولی وجود این انبارها در دل صخره ها و نحوه ساخت آنها خالی از لطف برای بازدید گردشگران نیست هر چند در روستا مکانهای دیدنی گردشگری زیادی وجود دارد.

اما در کنار این همه انبار تاریخی گندم، یک انبار به طور ویژه و تنها در دل صخره ها ساخته شده است و با دیگر انبارها تفاوت دارد.این انبار تاریخی مخصوص ذخیره نمک بوده است که به طور جداگانه در آن سوی انبارهای گندم ساخته شده است.

شاید واقعا نکات جالب دیگری هم در این انبارها وجود داشته باشد که از چشم ما پنهان باشد ولی باید با مطالعه و پژوهش و بررسی دقیق، این انبارها را مورد واکاوی قرار داد.

اما در کنار انبارهای تاریخی گندم و نمک، دو آسیاب تاریخی در بین دره یعنی وسط دو صخره قرار دارد که نشان می دهد روزگاری این منطقه محل اصلی گندم و آسیاب گندم که در زندگی گذشته حرف اول تغذیه مردم را می زده، داشته است.

آسیاب تاریخی که روزگاری گندم های موجود در انبارها به وسیله این آسیابها  آسیاب می شده است.

روستای زید

تصویر فوق یکی از همان آسیابهای تاریخی است که در کنار صخره قرار داد و نشان می دهد روزگاری گندم های موجود در انبارها به وسیله این آسیابها برای مصرف مردم آسیاب می شده است.

به طور کلی با توجه به وجود خانه های قدیمی، انبارهای گندم و نمک و آسیاب ها می توان گفت این دره به لحاظ طبیعی و تاریخی می تواند در کشور معرفی شود و مورد استناد برای بسیاری از مطالعات تاریخی قرار گیرد  چه بسا اطلاعات ارزشمندی را به محققان در این زمینه بدهد.

مرتبط:

قلعه توت ایلام