نوشته‌ها

گلونی _نمادی از قوم لر

“گلونی” سربند زیبای زنان لر به ‌جامانده از هنر دست قومی است که خود تار و پودش را به‌ هم‌ بافته، نقش زده و رنگارنگ کرده‌اند.

به گزارش ایرنا، گُلوَنی به گونه‌ای سربند و روسریِ زنان منطقه زاگرس با قدمت سه هزار ساله می گویند که ریشه‌ی آن به زنان کاسیت (اجداد قوم لر) می‌رسد و در زبان فارسی به صورت گُلبَندی تلفظ می‌شود که برگرفته از واژه گُل‌بَدن، نوعی پارچه هندی ابریشمی و لطیف است.

این پوشش، پارچه‌ای ابریشمی است که روی آن بته جقه و نقوش اسلیمی چاپ شده و در شناخته شده‌ترین شکل آن این نقوش با رنگ‌های سفید، قرمز و سبز بر زمینه مشکی نقش بسته‌ است و به عنوان سربند استفاده‌ می‌شود.

گلونی را بیشتر زنان لر و لک در هنگام مراسم شادی استفاده می‌کنند اما از دوره قاجار به بعد مردان نیز شروع به استفاده از آن کردند.

مردان گلونی را دور “شو کلاو”» یا همان کلاه لری مرسوم در منطقه لرستان می‌بستند و به گاه مهمانی یا جنگ، به منظور تزیین یا نگهدارنده کلاه از آن استفاده می‌کرده‌اند.

زنان لر نیز در زمان گذشته کت و گُلوَنی را با هم می‌پوشیدند به‌طوری‌که ” کَت ” را جدا زیر گلونی می‌بستند تا موهای سر به‌خوبی پوشیده و مهار شوند.

گلونی

این سربند در گذشته در لباس مردان هم به کار می‌رفت و به‌طور کلی گفته می‌شود که سربند و دستار “پوششی با سه هزار سال قدمت” است و از زمان مادها و هخامنشیان در لباس مردان و زنان ایران‌زمین استفاده می‌شد.

گلونی، سرپوش لری با ویژگی‌های خاص در مراسم شادی با رنگ های شاد و از پشت سر بلندتر اما در مراسم عزاداری کوتاه، جمع‌تر و رنگ آن تیره‌تر بود.

در نوع شهری گلونی جمع‌تر و کوتاه‌تر از زنان روستایی پوشیده می‌شد که بستن همین گلونی در بین طوایف مختلف لرستان فرق می‌کند مثل سربند زنان شهرستان دلفان که نسبت به بقیه بزرگ‌تر بسته می‌شود.

گلونی این دست‌بافت لری در واقع نوع زندگی را تعریف می‌کرد و از طرفی هیچ ‌وقت در نقوش گلونی لری از نقش‌های لچک، ترنج، اسلیمی و مینیاتوری استفاده ‌نشده و سادگی خاص خود را داشته است.

این سربند در گذشته در لباس مردان هم به کار می‌رفت و به‌طور کلی گفته می‌شود که سربند و دستار «پوششی با سه هزار سال قدمت» است و از زمان مادها و هخامنشیان در لباس مردان و زنان ایران‌زمین استفاده می‌شد.

گلونی

گلونی یکی از قدیمی‌ترین نمادها در لرستان به‌شمار می‌آید

عطا حسن پور، باستان‌شناس لرستانی گفت: بر اساس بیان مورخانی چون “هرودت” ریشه سربند آن هم سربند لُری به دوره هخامنشیان و دوره ماد برمی‌گردد و براساس شواهد و نوشته‌های تاریخی، سربند از اجزای لباس‌های همه ایرانیان، وابسته به آن و جدایی ناپذیر است.

وی افزود: کتاب تاریخ ماد، پوشش ایرانی را توصیف می‌کند و سربند را در مورد زن و مرد ایرانی، هر دو به کار می‌برد، وجود دستاری به دور سر در نقش برجسته‌های تاریخی تأیید می‌شود، در دوران میلادی و حتی پیش از مادها هم زنان و هم مردان دستار یا همان سربند بر سر دارند.

وی اظهار داشت: در سالنامه‌های آشوریان نیز  این دستار هم بر سر زنان و هم بر سر مردان وجود دارد و در توصیف اقوام زاگرس، آشوریان، عیلامی‌ها و مادها از این سربند یاد می‌شود و در میان نقش برجسته‌های به جامانده این سربند به وضوح دیده می‌شود.

حسن پور ادامه داد: در حفاری گورستان سه هزار ساله عصر آهن بابا جیلان (باباجان) در غرب شهرستان دلفان انگشتری پیدا شده که روی انگشتر مفرغی، انسانی با دوبال از دل خورشیدی بیرون آمده که کفش مادی و شلوار مادی و باشلوق مادی که شبیه مقنعه‌های امروزی بر سر دارد که کلاهی روی آن قرار گرفته و دور کلاه دستاری شبیه به گلونی امروزی قرار دارد.

وی افزود: این سربند همچون مقنعه‌های امروزی گوش، گردن و سینه را می‌پوشاند و روی این باشلوق مادی، کلاهی قرار دارد و دور کلاه دستاری شبیه گلونی‌های امروزی قرار گرفته‌است.

حسن پور عنوان کرد: همچنین چندین نمونه مفرغ‌های دیگر در لرستان به دست آمده‌ که تصاویر مرد و همچنین زن را با سربند و دستار نشان می‌دهد و بیشتر مورخان در توصیف‌هایشان از پوشش اقوام ایرانی به این دستار یا همان سربند اشاره واضح و مشخص داشته‌اند.

به گفته وی  در دوره‌های متاخر نیز کاربرد گلونی شکل رایج‌تری پیدا می‌کند و به عنوان مثال در دوره قاجار در عکس‌های گرفته شده مردان با پوشش گلونی دیده می‌شوند.

وی اظهار داشت: در نقش آناهیتا بر روی یک پلاک گچبری در محوطه برزقباله لرستان، آناهیتا درست مانند زنان لر، سربندی به دور سر بسته‌است و گیسوان بافته و طناب پیچش از زیر آن هویداست، همچنین در دوران ساسانی نمونه‌ای از سربند دیده می‌شود که بسیار شبیه گلونی امروزی لرستان است.

حسن پور تصریح کرد: در گزارش مردم نگاری خرم‌آباد نیز به پوشیدن گلونی توسط مردان هم اشاره شده‌است و از آن به صورت سرپوشی از جنس ابریشم یاد شده که مردان در مراسم شادی و سرور روی کلاه نمدی به دور سر می‌پیچیدند.

گلونی

نقش و اندازه گلونی در مناطق مختلف عشایر نشین متفاوت است

کارشناس صنایع دستی لرستان نیز گفت: شواهد تاریخی بیانگر این است که سربند از دوران قبل از اسلام نه تنها در لرستان که در ایران مرسوم بوده است.

عباس حمزه ای با بیان اینکه تاریخچه دقیقی از زمان رواج یافتن سربند در لرستان وجود ندارد ادامه داد: یکی از دلایل استفاده از سربند رعایت ادب اجتماعی و حتی بستن انواع خاص آن نشانه شان اجتماعی زنان بوده است.

وی اظهار داشت: بستن سربند پس از اسلام جنبه مذهبی داشته است اما اینکه دقیقا گلونی استفاده می شده یا نوعی سربند مشخص نیست اما در عکس های دوره قاجار سربندها بصورت مشکی بوده است.

وی عنوان کرد: گل بندی از دیدگاه صنایع دستی یک نوع چاپ  از جنسی با نخ ابریشمی محسوب می شود که نقش روی آن به شیوه چاپ کلاقه ای بوده که نقوش را روی اشیای فلزی در موم داغ و روی پارچه می گذاشتند و بعد از شستشو نقوش بر روی پارچه باقی می ماند.

حمزه ای گفت: چاپ کلاقه ای را نخستین بار استاد حسین کلاقیچی وارد ایران کرد و به نقل از مستند نگاری محلی لری از خانم لیلا پهلوانی نیز در یکی از روستاهای لرستان چاپ کلاقه ای انجام می شده است.

وی با بیان اینکه اغلب صنایع دستی لرستان عشایری است افزود: این چاپ نوعی هنر وارداتی به شمار می رود و چاپی دستی است.

حمزه ای ادامه داد: چاپ گلونی در ۲ نوع قرمز و مشکی بیشتر کاربرد دارد و رنگ های متنوع آن بیشتر در مراسمات خاص جوانان استفاده می شود و بستن گلونی در مناطق مختلف  عشایر نشین لرستان گره های مخصوص و امدازه های متفاوت دارد.

منبع:ایرنا

مرتبط:

معرفی دریاچه دیدنی گهر لرستان

چالدران _شهر بی کولر ایران

تنگه شیرز کوهدشت بهشت پنهان و گمشده لرستان

بایدها و نبایدهای سفر به کشورهای دیگر!

با تمام شدن زمستان سرما، فصل مسافرت ها و گشت و گذارهای مردم در اکثر نقاط دنیا شروع می شود. بسیاری از افراد قصد سفر به کشورهای دیگر برای گشت و گذار و دیدن مناظر طبیعی را می کنند و برنامه سفر خود را با توجه به عوامل مختلف تنظیم می کنند اما یکی از فاکتورهایی که اکثرا افراد هنگام سفرهای خارجی به کشورهای دیگر در نظر نمی گیرند آداب و رسوم و رعایت نکردن بایدها و نبایدهای متداول در کشور مقصد است.

موسسه بین المللی جهانگردی کورا درباره این موضوع مطالعاتی را انجام داده است و طی مصاحبه با افرادی از کشورهای مختلف برخی از بایدها و نبایدهایی را که افراد خارجی باید هنگام ورود به آن کشور رعایت کنند را در مقاله ای گرد هم آورده است.

در ادامه نگاهی خواهیم داشت به رسوم برخی کشورها که مصداق ضرب المثل گر خواهی نشوی رسوا همرنگ جماعت شو است.

سفر به نروژ

هرگز دسته گلی را کادو پیچ شده هدیه ندهید

دادن دسته گل کادوپیچ نشده از نگاه مردم نروژ مناسب نیست .

از مردم در مورد کلیسا و یا مکان های مذهبی سوال نکنید.

بسیاری از مردم به کلیسا نمی روند و این سوال را نوعی تمسخر حساب می کنند.

از خودمانی بودن مردم تعجب نکنید

رفتار و گفتار رسمی در بین مردم این کشور خیلی مرسوم نیست

بسیاری افرادیکدیگر را با نام کوچک خطاب می کنند حتی نخست وزیر خود را.

سفر به نروژ
سفر به ژاپن

انعام ندهید

انعام دادن در فرهنگ ژاپن جایی ندارد.

هرگز با کفش وارد خانه کسی نشوید.

در درگاه ورودی خانه قسمتی به نام گنکان وجود داردکه یک پله از سطح پائین تر است و محل در آوردن کفش افراداست.

در طرف اشتباه پله برقی نایستید.

در شهر توکیو باید در سمت چپ پله برقی ایستاد و در اوزاکا و دیگر شهرهای ژاپن در سمت راست پله برقی می ایستد.

ژاپن ورود اتباع ۱۱۰ کشور از جمله ایران را ممنوع کرد-سفر به ژاپن

سفر به روسیه

دسته گل با تعداد شاخه زوج را به عنوان هدیه به کسی ندهید.

تعداد شاخه های زوج برای افراد مرده است. دسته گل هدیه باید ۱ ، ۳ ، ۵ و یا ۷ شاخه گل داشته باشد.

خیلی به کارت اعتباری متکی نباشید.

بسیاری از فروشگاه ها در روسیه تنها پول نقد را قبول می کنند.

کاخ کرملین در روسیه

 

سفر به سنگاپور

در سنگاپور بسیاری از اعمال غیر قانونی بوده و جریمه های سنگینی دارد مانند غذا دادن به پرنده ها ، انداختن آب دهان ، کشیدن سیگار در فضای عمومی ، همراه داشتن حیوان خانگی در هر کجای شهر ، خوردن و آشامیدن در وسایل نقلیه عمومی.

مرتفع‌ترین آبشار در فرودگاه سنگاپور

سفر به کنیا

به عقاید مذهبی احترام بگذارید.

مردم کنیا مردمی بسیار مذهبی هستند و بی احترامی و توهین به هر نوع مذهبی را با شدت بد می دانند. ۸۰ درصد مردم کنیا مسیحی هستند.

صبور باشید

در کنیا به غیر از ساعات باز و بسته شدن بانک ها هیچ چیز سر جای خودش نیست باید صبور باشید همه چیز با تأخیر انجام می شود.

کسی را با نام کوچک صدا نکنید

همیشه از عنوان آقا و خانوم به همراه اسم فامیل اشخاص برای خطاب کردنشان استفاده کنید مگر این که شخص مقابل خود را با نام کوچک معرفی کرده باشد.

کنیا

سفر به نیوزلند

نیوزلندی ها را با استرالیایی ها یکی ندانید (بشدت آزرده خاطر می شوند)

بازی راگبی ، فیلم ارباب حلقه ها و  ملکه انگلیس را مسخره نکنید.

راگبی از محبوب ترین بازی های این کشور بوده و مردم نیز نسبت به ارباب حلقه ها تعصب دارند . آنها همچنین به ملکه انگلیس اهمیت زیادی می دهند و هر سال تولدش را جشن می گیرند.

از دیدن افراد بدون کفش تعجب نکنید

نپوشیدن کفش کاملا در نیوزلند مرسوم است.

blank

سفر به فرانسه

هیچ گاه درباره پول صحبت نکنیدپ

هیچ گاه نباید در مورد میزان درآمد خود و یا شخص دیگری صحبت کنید این قبیل مسائل تابو محسوب می شوند.

توقع نداشته باشید که مردم انگلیسی صحبت کنند

سیستم آموزش و پرورش فرانسه در آموزش زبان های خارجی خوب عمل نمی کند خود مردم نیز تمایل ندارند غیر از زبان فرانسوی به زبان دیگری صحبت کنند.

اسکیت در فرانسه

سفر به آلمان

سلام نازی را انجام ندهید

حتی شوخی کردن با این نوع حرکت بشدت در آلمان زننده بوده و هر ساله تعداد زیادی توریست به این دلیل بازداشت می شوند.

بیش از حد دوستانه رفتار نکنید

آلمانی ها افرادی هستند که آرام آرام صمیمی می شوند

هیچ گاه قبل از تاریخ تولد شخصی به وی تبریک نگوئید

اصل این موضوع به یک عادت خرافاتی برمی گردد که آلمانی ها معتقدند تبریک گفتن قبل از تاریخ تولد باعث بروز حوادث بدی می شود.

سفر-به-ایالت-هسن-آلمان

سفر به انگلیس

هیچ گاه خارج از صف وارد نشوید

رعایت نکردن صف یکی از بدترین عاداتی است که افراد در انگلیس به شدت از آن متنفرند.
هیچ گاه کسی را در انگلیس به خانه خود دعوت نکنید مگر اینکه آن شخص از نزدیکان شما باشد و او را به خوبی بشناسید.

blank

سفر به ایرلند

سعی نکنید با لهجه ایرلندی صحبت کنید

برای ایرلندی ها چیزی به عنوان لهجه ایرلندی وجود ندارد. انواع گویش های مختلف در ایرلند نشان دهنده طبقه اجتماعی فرد است.

اگر شخص در مجموع برای مثال در یک رستوران پیشنهاد حساب کردن پول غذا را داد به هیچ وجه قبول نکنید و هزینه خود را جداگانه بپردازید.

هیچ گاه انگلستان را سرزمین اصلی خطاب نکنید.

از دیدگاه ایرلندی ها سرزمین اصلی فرانسه است.

 

مرتبط:

موزه بریتانیا _دومین موزه پربازدید جهان

خیابان شانزه لیزه پاریس

خطرناکترین کشورها برای سفر

نخستین جشنواره ازگیل (کنس) در شهرستان نور برگزار شد

برگزاری انواع جشنواره‌های بومی محلی بستر و فرصت مناسبی برای همدلی وهم‌زبانی است و در واقع می‌توان گفت در برگزاری چنین جشنواره‌هایی باید حوزه‌های مختلف فرهنگی، هویتی، هنری، اجتماعی و اقتصادی در نظرگرفته شود و شور و نشاط اجتماعی محصول برگزاری چنین جشنواره‌هایی است.

اجرای ورزش‌های سنتی و بازی‌های بومی و محلی و به نمایش گذاشتن غذاهای سنتی باعث انتقال آداب و رسوم گذشته به نسل جدید و نشان دادن فرهنگ اصیل مردمان هر دیار می‌شود.
استان مازندارن با پیشینه تمدن چند هزار ساله و دارای فرهنگ‌های متفاوت و ارزشمندی است که باید به نسل امروز نشان داد و برگزاری جشنواره‌های بومی محلی مانند پلی می‌تواند این هویت اصیل و فرهنگ غنی را به نسل جوان و آینده داران فردا که بیشتر خودر ا در دنیای مجازی غرق کرده‌اند، نشان دهد.

استقبال بی‌نظیر از جشنواره نشان دهنده توجه مردم به فرهنگ بومی محلی است

داوود فلاح رئیس اداره فرهنگ وارشاد شهرستان نور در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به برگزاری شانزدهمین جشنواره بومی محلی در روستای انارجار از توابع بخش مرکزی شهرستان نور اظهار کرد: جشنواره بومی محلی ازگیل (کنس) برای نخستین بار در استان مازندارن و شهرستان نور به همت دهیاری و شورای روستای انارجار، موسسه فرهنگی و هنری پژواک هنر آرمان ودبیری اداره فرهنگ و ارشاد نور در یک روز بسیار زیبا و همزمان با فصل برداشت کنس از جنگل‌های مازندران برگزار شد.
وی با بیان اینکه استقبال بی‌نظیر از جشنواره نشان دهنده توجه مردم به آداب و سنن وفرهنگ بومی محلی است، تصریح کرد: جشنواره بومی و محلی باعث نشاط اجتماعی و شادابی مردم و رشد امید در زندگی می‌شود.
رییس اداره فرهنگ و ارشاد  نور با اشاره به اینکه ۱۵ هکتار از زمین‌های این شهرستان به غیر از جنگل‌ها که به صورت طبیعی این درخت رشد دارد، زیر کشت درخت ازگیل (کنس ) رفته است، خاطرنشان کرد: میوه، رب ازگیل (کنس) و چوب استفاده‌های مردم از این میوه جنگلی است.
فلاح افزود: اکثر دامدارن و حشم‌داران از چوب سخت و محکم این میوه جنگلی برای محافظت از دام خود به عنوان یک سلاح سرد از آن استفاده می‌کنند.
وی بیان کرد: در نظر داریم در جشنواره بعدی این روستا با توجه به خاصیت منطقه‌ای همان طور که از نامش پیداست، جشنواره انار را برگزار کنیم.

منصور محمدی فر دهیار روستای انارجار در گفت‌وگو با ایسنا در ادامه این جشنواره با اشاره به اینکه روستای انارجار حدود ۵ کیلومتر از شهرستان نور فاصله دارد، اظهار کرد: اسم روستا انارجار برگرفته از دررخت‌های اناری که به صورت طبیعی در این محل رشد می‌کنند.
وی با بیان اینکه این روستا حدود ۱۱۰خانوار دائم و ۳۲۴ نفر جمعیت و بیش از ۲۰۰ خانوار مهاجر است، تصریح کرد: قلعه قدیمی به نام انارک در ضلع شمال غربی و قلعه وازیر در قسمت جنوبی و وجود آب‌های معدنی به نام‌های  بچا لارو و گرم لارو و همچنین باقی مانده قسمتی ازسنگ فرش جاده معروف به عباسی از جاذبه‌های گردشگری این روستای بسیار زیبا است.
دهیار روستای انارجار با اشاره به اینکه برای رسیدن به روستا باید از جاده بسیار زیبا که دو طرف آن را درختان جنگلی احاطه کرده عبور کرد، خاطرنشان کرد: برگزاری جشنواره ازگیل(کنس ) باعث شد تا مردم این روستا و روستاهای همجوار در کنار هم لحظات شاد و خوشی را سپری کنند و همچنین مسافرانی که در این شادمانه حضورداشتند با این میوه جنگلی که خاصیت درمانی بیماری‌هایی چون قند خون، فشارخون و غیره هم دارد، آشنا شوند.
محمدی فر بیان کرد: ازگیل جنگلی (کنس) را به چند صورت خام (میوه) و رب ازگیل  و پودری برای ریخت در داخل غذا می‌توان استفاده کرد.
به گزارش ایسنا، در جشنواره بومی محلی ازگیل(کنس) برنامه‌هایی چون موسیقی سنتی، اجرای دروم، کشتی لوچو، بازی‌های بومی و محلی مانند طناب‌کشی، کنس چوکا، پخت ترشی ازگیل و نان محلی همراه بود و در پایان مراسم مهمانان  با آش دوغ محلی  پذیرایی شدند.
گفتنی است حدود ۱۰۰ نوع بازی، بومی و محلی در بیش از ۳ هزار روستاهای مازندران وجود دارد که بخشی از شناسنامه فرهنگی استان را تشکیل می‌دهداما با کمرنگ شدن این سنت و آیین‌های محلی، بخشی از فرهنگ و سنت در این مناطق از بین خواهد رفت.

منبع:ایسنا

blank

blank