نوشته‌ها

از “مسجد وکیل شیراز” چه میدانید؟

مسجد وکیل یکی از تاریخی ترین آثار شهر زیبای شیراز است که برای دوران تاریخی زندیه می باشد و از معماری بسیار زیبایی برخوردار است.

مسجد وکیل شیراز
  • نام:مسجد وکیل
  • کشور:ایران
  • استان:فارس
  • نام های دیگر مسجد:سلطانی
  • کاربری :مذهبی
  • شمارهٔ ثبت:۱۸۲
  • تاریخ ثبت ملی:۱۸ تیر ۱۳۱۱
درباره مسجد وکیل شیراز

شیراز شهری با جاذبه های گردشگری بسیار زیادی است. مسجد وکیل شیراز یکی از آثار تاریخی این شهر است که همچون مسجد نصیر الملک شیراز مربوط به دوره زندیه است. در غرب بازار وکیل و در انتهای بخش شمشیرگرها، مسجد وسیع بسیار زیبایی احداث شده که به نام مسجد سلطانی وکیل یا مسجد وکیل مشهور است. مسجد وکیل که با نام مسجد جامع وکیل نیز شناخته می شود از آثار با ارزش دوره زندیه بوده که در محله درب شاهزاده، خیابان آیت الله طالقانی، بین حمام و بازار وکیل قرار دارد. این مسجد زیبا که از لحاظ هنری و معماری دارای اهمیت زیادی است در سال ۱۱۸۷ هجری و همزمان با بنای بازار و میدان وکیل به دستور کریم خان احداث شد.

مسجد وکیل شیراز

مسجد وکیل شیراز
معماری مسجد وکیل شیراز

این مسجد دارای دو ایوان شرقی و جنوبی می باشد. معمارهای مسجد وکیل به منظور این که قبله مسجد با قبله شرعی مطابقت کند و از طرفی نمای مسجد با درهای فرعی بازار و خود بازار همخوانی داشته باشد، راهروها را به صورتی به صحن مسجد وصل کرده اند که در عین کجی تغییر زاویه صحن مشخص نباشد.

این حد از دقت در معماری در دوره ای که اوج شکوفایی ایران در بخش معماری بوده است، قابل تحسین و ستودنی است. از دیدنی ترین بخش های این مسجد می توان به شبستان جنوبی مسجد اشاره کرد. این شبستان دارای ۴۸ ستون سنگی مستحکم با طرح و نقش های مخصوص دوره زندیه است. ستون های شبستان جنوبی مسجد به صورت مارپیچ و آمیخته از هنر ایرانیان دوره زندیه است. طاق بالایی قسمتی از این شبستان با کاشی های لاجوردی که در کناره های آن آیات قرآن با خط نسخ و ثلث به رنگ سفید، تزئین شده است که چشم هر بیننده ای را به خود جذب می کند. این بخش از شبستان در کنار تمام زیبایی ها و معماری زیبایی که در ساخت ستون ها و طاق ها، به کار برده شده است، دارای یک منبر ۱۴ پله ای است. جنس پله های این منبر از سنگ مرمر است که گفته می شود به منظور زیباکردن هرچه بیشتر این منبر به دستور کریم خان زند سنگ های مرمر این پله ها از مراغه به شیراز آوره شده است.

مساحت مسجد وکیل شیراز

کاشی کاری صحن و ایوان های شمالی و جنوبی مسجد بسیار زیبا بوده و از هفت رنگ معرق در کاشی های صحن مسجد استفاده کرده اند. تاریخ ساخت این مسجد سال ۱۱۸۷ هجری و همزمان با ساخت بنای بازار وکیل و میدان در زمان کریم خان زند بوده است. مسجد وکیل دارای وسعتی بالغ بر ۸ هزار و۶۶۰ متر مربع می باشد.

مسجد وکیل شیراز

شبستان مسجد وکیل شیراز

اگرچه معماری تمام مسجد وکیل، به خصوص استحکام بی نظیر آن قابل توجه است ولی ساختمان سه طاق مجلل و با شکوه آن یعنی طاق سردر ورودی، طاق مروارید و طاق ورودی به شبستان بزرگ از شاهکارهای معماری به شمار می رود و چنان طاقهای با ابهتی ، کمتر در شیراز ساخته شده اند. طاق مروارید، طاق بلند و مهمی است که در سمت شمال مسجد ساخته شده و در دور این طاق با خط ثلث و نسخ با رنگ سفید به صورت هلالی یکی از سوره های قرآن نوشته شده است. دهنه این طاق با جرزهای دو طرف آن ۴۰ متر بوده و دارای ارتفاع نزدیک ۲۰ متر می باشد.

مسجد وکیل شاهکاری بی نظیر

خطوط کتیبه ها که به خط ثلث و نسخ و نستعلیق نوشته شده، در نوع خود بی نظیر بوده، به خصوص خطوط ثلث کتیبه های طاق های بزرگ و محراب آن که با قلم درشت نوشته شده است. این مسجد بر طبق بافت معماری سنتی این مرز و بوم در یک مجموعه اجتماعی قرار گرفته است. به عنوان مثال ، کاشی های پیشانی طاق ها و جرزها، مخصوصا کاشی های هفت رنگ سه طاق بزرگ که با رنگ های جالبی ساخته شده و روی آنها گل های قشنگ و خطوط اسلیمی و ترنجهای زیبا بر روی زمینه های گوناگون نقش بسته ، نشان دهنده این موضوع است. طرح لچکیهای بالای طاق نماها نیز با طرح هایی ترسیم شده که هر کدام از دیگری زیباتر و جالبتر است و شاهکار هنر نقاشی و کاشی کاری می باشد.

طاق مروارید مسجد وکیل شیراز

بخش شمالی مسجد وکیل دارای طاق بلندی است که به طاق مروارید معروف است. ۱۲ متر عرض، ۴ متر عمق و ۲۰ متر ارتفاع دارد و بر بالای آن، دو گلدسته ساخته شده است . ازاره ایوان با سنگ های حجاری شده و منقوش پوشش یافته و بالاتر از آن، با کاشی های هفت رنگی با نقوش گل و بوته، اسلیمی و ترنج تزیین شده است . در اضلاع ایوان، درگاه هایی به سمت رواق و دالان ورودی وجود دارد . در اطراف این طاق با قلم درشت و خط ثلث بسیار زیبا یکی از سوره های قرآن به صورت نیم دایره ای نوشته شده است. این مسجد بر طبق بافت معماری سنتی این مرز و بوم در یک مجموعه اجتماعی قرار گرفته و هماهنگی زیبایی را در پیوند دین و دنیا، بوجود آورده است.

مسجد وکیل شیراز

صحن مسجد وکیل شیراز

صحن مسجد، مربع و به طول و عرض۶۰ متر، در میان دارای حوضی زیبا به طول و عرض ۵×۴۰ متر است . این حوض با استفاده از قطعات بزرگ سنگ ساخته شده است . صحن مسجد با قطعات سنگی فرش شده است . در اضلاع جنوبی و شمالی صحن، در وسط، ایوانی بزرگ و در اطراف آنها هشت طاق – در هر طرف ایوان ، چهار طاق- ساخته شده است . در اضلاع شرقی و غربی صحن، در هر سمت، ۱۱ دهنه طاق و در پشت آنها، رواقی به عرض ۵ متر ساخته شده است . سطوح ایوان ها و طاق ها با کاشی های معرق و خشتی مزین شده و ازاره های آنها به ارتفاع ۵/۱ متر با سنگ پوشش یافته است و روی آنها حجاری های زیبایی دارد.

طاق رومی ایوان

این ایوان دارای دو کتیبه به خط ثلث سفید بر زمینه لاجوردی روی کاشی خشتی است . کتیبه اول در زیر طاق رومی ایوان، متضمن آیات قرآنی و عبارت ذیل است که به خط نستعلیق در پایان کتیبه نوشته شده است :” الحمدلله الذی شرفنی بکتابة من کتیبه هذا البیت الجامع و انا المذنب عبدالعلی یزدی اشرف محمودی” . کتیبه دوم بر بالای اضلاع ایوان دورادور گردیده و متضمن نام فتحعلی شاه، نام خطاط میرزا حسین بن محمد شریف حکاک- و تاریخ ۱۲۴۳ هجری است . ایوان جنوبی، قرینه ایوان شمالی است و در ازاره با سنگ های حجاری شده با نقوش زیبا و در دیواره ها با کاشی هفت رنگ تزیین شده است . روی جرزهای ایوان، مجالس چندی با کاشی های هفت رنگ کار شده و طرفین آنها را با کاشیکاری معرق زینت داده اند .

در این ایوان نیز دو کتیبه مربوط به دوره فتحعلی شاه به تاریخ های ۱۲۴۳ و ۱۲۴۴ هجری نصب شده است . در پشت سر این ایوان، شبستان بزرگ و بسیار زیبایی به ابعاد ۳۶×۷۵ متر( در بعضی منابع، ۵۰×۱۰۰متر ذکر شده) واقع شده که پوشش چشمه طاق آن بر روی ۴۸ ستون یکپارچه سنگی قرار گرفته است . ستون ها به صورت ۴ ردیف ۱۲ تایی قرار گرفته اند . ارتفاع ستون ها، ۵ مترو قطر آنها ۸۰ سانتی متر است که به طرز بسیار جالبی با پایه و سرستون تزیینی و ساقه مارپیچ بصورت یکپارچه تراشیده و حجاری شده اند . کف شبستان با تخته سنگ های مسطح فرش شده و ازاره های آن به ارتفاع ۵/۱ متر با سنگ پوشش یافته است . سطوح پوشش طاق و گنبد بنا آجری است؛ به غیر از دهانه مرکزی که از ورودی آغاز و به محراب ختم می شود و سقف آن با کاشی های معرق به زیبایی مزین شده است.

محراب مسجد وکیل شیراز

محراب بنا در انتهای این دهانه واقع گردیده و دارای ازاره سنگی و سطوح کاشیکاری و مقرنس کاری است . دورتادور محراب، کتیبه ای قرآنی به خط ثلث سفید بر زمینه کاشی لاجوردی، مورخ ۱۰۴۴ه-. ق است . در خصوص این تاریخ که با تاریخ ساخت مسجد مطابقت ندارد، نظریات مختلفی اظهار شده است:از آنجا که کاشیکاری محراب تعمیر شده، احتمالا عدد ۲ آن که جایگزین عدد صدگان می شود، افتاده است؛ دیگر اینکه محراب مربوط به بنای مسجدی از دوره صفویه است که قبلا در این مکان وجود داشته یا اینکه مربوط به بنای دیگری بوده که به این مکان منتقل شده است.

در اضلاع شرقی و غربی بنا، رواقی به عرض ۵ متر قرار گرفته که هرکدام، ۱۱ دهنه طاق رو به سوی صحن دارند . جرزهای این طاق ها با کاشی معرق، و لچکی های آنها با کاشی خشتی پوشش یافته است . در پشت رواق شرقی، شبستان کوچک یا شبستان شرقی مسجد به ابعاد ۲۰×۲۵ مترواقع شده که پوشش چشمه طاق آن بر روی ۱۲ ستون سنگی ساده و یکپارچه، هرکدام به ارتفاع ۵ متر، قرار گرفته است.

ازاره شبستان به ارتفاع ۵/۱ متر با سنگ های صاف و ساده پوشیده شده و بقیه سطوح، آجری و فاقد تزیینات است . در شمال شرقی مسجد، حیاط کوچکی به ابعاد۲۰×۳۵ متر و در وسط آن، حوضی به طول و عرض ۷×۱۲ متر واقع است که از طریق دالان بدان می رسند و خود در جداگانه ای نیز دارد . این بنا به شماره ۱۸۲ به ثبت تاریخی رسیده است.

در بازدید از سمت شمالی مسجد، طاق بلندی را می بینید که همه آن را به نام طاق مروارید می شناسند، اگر به جزئیات دور این طاق دقت کنید خوشنویسی زیبایی از یکی از سوره های قرآن شما را با هنر هنرمندان آن زمان آشنا می کند. یکی از جلوه های مسجد که جذابیت زیادی به معماری اش داده است کاشی کاری ها صحن و ایوان های شمالی و جنوبی است که از انواع هفت رنگ و معرق هستند.

مسجد وکیل شیراز

ستون های مسجد وکیل

برای ورود به مسجد باید به سمت شمال آن بروید اما قبل از اینکه به داخل صحن آن وارد شوید کاشی کاری ها و مقرنس های زیبایی که در دو طرف سردر ورودی قرار دارد توجه شما را به خود جلب می کنند. از این در ورودی به مسجد که رفتید دو راهرو به سمت چپ و راست شما را به داخل مسجد هدایت می کنند. این مسجد که بین بازار و حمام وکیل قرار دارد در گذشته محل برگزاری نماز جمعه بوده است و یکبار در زمان قاجاریه مرمت شد تا اینکه در تیرماه سال ۱۳۱۱ در لیست آثار ملی ایران قرار گرفت تا توسط این سازمان مورد مراقبت و حفاظت قرار گیرد. این مسجد در نزدیکی میدان پر رفت و آمد شهرداری قرار دارد و از میدان با چند دقیقه پیاده روی می توانید خودتان را به این مسجد معروف برسانید.

ستون های مسجد وکیل شیراز

در غرب بازار وکیل شیراز و در انتهای راسته شمشیرگرها مسجد وسیع بسیار زیبایی بنا شده است که به نام مسجد سلطانی وکیل یا مسجد وکیل شهرت دارد. این بنا یکی از بناهای زیبا و بسیار مستحکم دوره زندیه می باشد که از لحاظ هنری و معماری دارای اهمیت زیادی است.این مسجد به دستور کریم خان زند ساخته شده است. طرح این مسجد دو ایوانی بوده و دارای دو شبستان جنوبی و شرقی است.

آثار ملی

این بنای تاریخی به شماره ۱۸۲ در تاریخ ۱۸ تیرماه ۱۳۱۱ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده و تحت مراقبت و حفاظت این سازمان است.

منبع:نمناک

مرتبط:

آشنایی با پارک ملی بختگان در شیراز

سرای مشیر _گلشنی در شیراز

باغ جهان نما ،شیراز

بهشت گمشده شیراز کجاست؟

شیراز به قدری زیبا است که می توان به آن لقب بهشت را داد. اما اگر بدانید در دل همین بهشت، بهشت گمشده ی دیگری هم وجود دارد چه! در شهرستان مرودشت شیراز، منطقه ای است که به دلیل زیبایی بی حد و حصر طبیعت آن، به عنوان بهشت گمشده شناخته می شود.

تصور کنید یک روز را دل چنین طبیعت زیبایی بگذرانید. صدای دلنشین آبشار، باد ملایم و آفتاب دلچسب تابستان، بدون شک اینجا قطعه ای از بهشت است.

بهشت گمشده شیراز کجاست؟

در ۱۲۰ کیلومتری شمال غربی شیراز منظره ی شگفت انگیز طبیعی وجود دارد که تنگه بستانک نام دارد ولی به دلیل زیبایی های چشم نواز آن بهشت گمشده لقب گرفته است. بهشت گمشده منطقه ای در حدود ۲۰ هزار هکتار را شامل میشود که ارتفاع آن از سطح دریا به ۲هزار متر میرسد.

آبشار های کم ارتفاع، رودخانه های پرآب و درختانی که با شاخه هایشان پنجه در پنجه ی یکدیگر انداختند زیبایی خارق العاده ای را به ارمغان آورده است که زبان هر گردشگری را به تکریم و تحسین خداوند متعال وا میدارد

تنگ بستانک در امتداد رشته کوه دنا واقع شده است که دارای ارتفاعی بین ۱۷۰۰ تا ۳۷۰۰ متر است و همین امر سبب شده است تا به عنوان منطقه ای کوهستانی با پوششی جنگلی شناخته شود. این منطقه در زمان های قدیم، بیشتر در بین محله های اطراف خود شهرت داشت ولی در اوایل دهه ی شصت که کوهنوردان و طبیعت گردان زیادی جذب این منطقه شدند کم کم نامش بین شهرهای دیگر هم پیچید و به عنوان یک مکان زیبا برای گردشگری شهرت یافت.

تنوع جانوری هم در این منطقه زیاد است؛ قوچ، بز وحشی، خرس قهوه‌ای، سمور، سنجاب ایرانی، خرگوش، روباه، میش، کبک و پرندگان شکاری، حیات وحش این منطقه را متنوع کرده.

یک ویژگی خوب این منطقه‌ ییلاقی نزدیکی‌اش به چند جاذبه‌ گردشگری مهم است. رود کر، بزرگترین رود استان فارس که در بهار خیلی تماشایی ست و سد دوردزن هم در مسیرش قرار دارد، از جاذبه های نزدیک است. فاصله‌ تنگ بستانک تا تخت جمشید ۲ساعت، تا نقش رستم یک ساعت و ۵۰ دقیقه، تا آبشار مارگون دو ساعت و ۴۰ دقیقه، و تا تنگ براق یک ساعت و ربع است.

جاده منتهی به بهشت گمشده خوب و تمیزست. ايجاد محوطه سازی، آب نما، مبلمان محيطی، آلاچيق، باربيكو، سطل هاي زباله، نصب نيمكت و ميز و صندلي و همچنين ساخت سرويس هاي بهداشتي بخشي از اقداماتي است كه در جهت رفاه حال گردشگران در بهشت گمشده صورت گرفته است.

امکان اقامت شبانه در بهشت گمشده وجود دارد. بر روی آب تخت های روانی قرار داده اند که در ازای مبلغی اجاره داده می شود. البته امکان چادر زدن هم وجود دارد.

امکان استفاده از حیوانات باربر اهلی مانند اسب و الاغ هم در قسمت هایی وجود دارد.

به علاقمندانی که از این منطقه خوش آب و هوا دیدن می فرمایند توصیه می شود بازدید از روستای دشتک که در حوالی بهشت گمشده می باشد را از دست ندهند.

بهشت گمشده شیراز

کشاورزی در تنگه بستانک:

کشاورزی در تنگه بستانک به علت وجود آب فراوان، هوای مناسب و خاک حاصلخیز، رونق بسیاری دارد که سبب شده است تا محصولات متنوعی مانند بنه، بادام، پسته، بلوط، زرشک، چنار در این ناحیه رشد کنند و همچنین سبب رویش گیاهانی مثل خارشتر، درمنه، شیرین بیان، گرامینه و گون می شود.

 

بهترین زمان سفر به تنگ بستانک شیراز:

گردشگران زیادی در تمامی فصول به این مکان سفر می کنند ولی بهترین زمان برای سفر به بهشت گمشده فصل بهار (اواخر فروردین و اردیبهشت) تا اواسط تابستان است. البته بهشت گمشده شیراز در زمستان و پاییز هم زیبایی‌های خاص خود را دارند، به شرط آنکه دوستدار هوای سرد باشید.

آدرس تنگ بستانک یا بهشت گمشده شیراز:

استان فارس، ۱۲۰ کیلومتری شمال غربی شیراز، مرودشت، کامفیروز
شاید بتوان مسیر منتهی به بیضا را بهترین راه دسترسی به تنگ بستانک دانست. این مسیر را می‌توانید در جاده‌ی شیراز- یاسوج، بعد از گویم بیابید. بهشت گمشده را بین دو روستای “محجن آباد” و “منگان” پیدا کنید.

مرتبط:

گذری از بهشت گمشده ایر‌ان‌زمین به سوی آبشار زیبای مرودشت

شیراز به ثبت جهانی نزدیک می‌شود

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان فارس با اشاره به اینکه ارزیابان شورای جهانی صنایع دستی، هفته پایانی آذر به شیراز سفر می‌کنند، این امر را نزدیک شدن شیراز به ثبت جهانی ارزیابی کرد.

مصیب امیری پنج‌شنبه ۲۱ آذر گفت: ارزیابان شورای جهانی صنایع دستی ۲۵ آذر ماه با هدف بازدیدی سه روزه از فعالیت هنرمندان و کارگاه های صنایع دستی و بررسی ادامه روند پرونده ثبت جهانی شیراز، وارد این شهر می‌شوند.

به گزارش ایسنا به نقل از روابط عمومی میراث فرهنگی فارس، امیری با اشاره به اینکه انتخاب شهرها و روستاهای ملی و جهانی در معرفی و توسعه و ترویج صنایع دستی آن منطقه تاثیر به سزایی دارد، افزود: سال گذشته “غاده هیجاوی رئیس منطقه غرب آسیا و اقیانوسیه و ارزیاب شورای جهانی صنایع دستی”، در سفر به شیراز، بازدیدی از برخی از کارگاه‌ها و فروشگاه‌های عرضه کننده صنایع دستی داشت و با توجه به تنوع تولید محصولات و صنایع دستی در این شهر، بر ثبت شیراز در فهرست شهرهای جهانی صنایع دستی تاکید کرد.

این مقام مسئول اضافه کرد: شهر شیراز خاستگاه هنرهای سنتی چون خاتم، کاشی هفت رنگ و قلم زنی است و دیگر هنرهای دست ساز این شهر نیز همواره مورد توجه گردشگران قرار داشته و شهرت ملی وجهانی دارند و همین ظرفیت‌ها دلیل بر تهیه و تکمیل پرونده شیراز برای ثبت در شورای جهانی صنایع دستی بود.

امیری گفت: هم‌اکنون در شهر شیراز بیش از ۸۰ رشته صنایع دستی فعال است که قابلیت ثبت در فهرست جهانی را دارند و قطعا محقق شدن این امر، منجر به جلب توجه مخاطبان و رشد سطح کیفی محصولات، افزایش فروش و ارزآوری بیشتر، رفع بیکاری، ارتقاء زیرساخت‌های تولیدی و توجه بیش از پیش به حوزه آموزش می شود.

مدیر کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان فارس با بیان اینکه ۲۰ هزار صنعتگر و هنرمند در زمینه صنایع دستی در شیراز فعالند، خاطر نشان کرد: تاکنون ۱۳ هزار پروانه تولید انفرادی و کارگاهی برای این هنرمندان صادر شده است.

به گزارش ایسنا و برابر اعلام نتایج سومین جلسه شورای راهبردی انتخاب شهرها و روستاهای ملی ایران که ۳۱ تیر امسال برگزار شد، شیراز به عنوان شهر ملی صنایع دستی ثبت شده بود و اگر مراحل ثبت جهانی توسط ارزیابان شورای جهانی صنایع دستی انجام شود، تا پایان امسال عنوان شهر جهانی صنایع دستی نیز به سایر عناوین شیراز اضافه خواهد شد.

منبع:ایسنا

موزه نارنجستان قوام

ساخت بنای موزه نارنجستان قوام در سال ۱۲۵۷ شمسی توسط محمدعلی خان (قوام المک دوم) شروع و اتمام آن در سال ۱۲۶۷ توسط فرزندش محمدرضاخان (قوام الملک سوم) انجام پذیرفت.

ساخت این عمارت زیبا مدت ده سال طول کشید. نارنجستان قوام اولین بنایی است که در شیراز سقف آن با پوشش فلزی مثل شیروانی پوشش داده شده است. نارنجستان قوام به عنوان بیرونی و خانه زینت‌الملک به عنوان اندرونی کاخ قوام مورد استفاده قرار می‌گرفته است.

این مجموعه (موزه) در ابتدا شامل: کاخ، باغ، حمام، زنجیرخانه، اصطبل و مکتب خانه بوده است که از این قسمت‌ها زنجیرخانه و اصطبل درجریان حوادث تاریخی و گذر زمان از بین رفته و در حال حاضر مابقی سالم و جذاب پا برجاست.

• نارنجستان قوام در زمینی به مساحت ۳۵۰۰ متر مربع و با زیربنایی حدود ۹۴۰ مترمربع احداث شده است.
• این بنا دارای اندرونی و بیرونی به سبک توانگران دوره قاجاریه می‌باشد که بیرونی به عنوان دارالحکومه یا محل رتق و فتق امور سیاسی، نظامی، دیدار با نمایندگان و سفرای دول خارجی و اندرونی به عنوان منزل شخصی مورداستفاده قرار می‌گرفته است.
• این بنا و اندرونی ازطریق یک تونل زیر زمینی به یکدیگر مرتبط می‌باشد .(دربناهای قدیمی به منظور جلوگیری از رفت و آمد بیگانگان در قسمت خصوصی منزل اندرونی ایجاد می‌کرده‌اند)
• طاق نمای ورودی در جبهه جنوبی عمارت واقع شده که اشخاص از طریق این مدخل به یک هشتی و از آن به دو راهروی کناری که به حیاط اصلی مرتبط است وارد می‌شوند.
• ساختمان نارنجستان از دو بخش تشکیل شده: بخش شمالی با ایوان ستون دار جانبی و یک طبقه زیر زمین و دو طبقه فوقانی که محل انجام کارهای اداری و تشریفات بوده است. بخش جنوبی با چهار اتاق در گوشه جنوب شرقی و جنوب غربی که محل استقرار خدمه بوده است.

هنرهای به کار رفته

نقاشی: درقسمت انتهایی تالار شرقی و غربی اتاق‌هایی با نقوشی زیبا دیده می‌شود. در تزیین سقف‌های نقاشی شده چه سقف‌های تخته کوبی شده و یا سقف‌های با تیرهای قلمدانی از موادی چون گل اخری، اکلیل، شنگرف، لاجورد و سایر رنگ‌های معدنی استفاده شده است.

گچبری: انواع طرح‌های آجرکاری سنتی از قبیل شطرنجی، بند سنگ و خفته راسته به چشم می‌خورد. این طرح‌ها با نهایت استادی و مهارت کار شده است و همچنین در تمامی بدنه‌ها و سقف دو بهار خواب (دو طرف ضلع شمالی) با گچ‌بری‌های زیبایی تزیین شده که این تزیینات به طرح‌های سنتی گیاهی معروف می‌باشد.

مقرنس کاری: سقف فضای هشت ضلعی ورودی که به هشتی معروف است ازمقرنس آویخته که به طرز زیبایی کاشی‌کاری و تزیین شده، بهره گرفته است.

حجاری: در قسمت از اره‌های دو ضلع جنوبی و شمالی صحنه‌های مختلفی بر روی سنگ حجاری شده که مقتبس از نقوش تخت جمشید و به فرم حیوانات افسانه‌ای و یا تصویر سربازان قاجاری و نقش اسلیمی مشبک و یا تصویر درختانی به سبک مینیاتوری می‌باشند.

کاشیکاری : در نمای داخلی ضلع جنوبی چندین تصویر برگرفته از داستان های تاریخی از قبیل: سلیمان و بلقیس ملکه سبا، خسرو شیرین، شیرین و فرهاد و صحنه‌هایی از شکار حیوانات و همچنین در قسمت میانی آن نقش سه خدمتگزار در حال حمل ظروف میوه و اشربه کاشیکاری گردیده و در قسمت پیشانی نمای ضلع شمالی سه شمسه ایجاد شده که بر روی هر یک مناظری بر روی کاشی به تصویر کشیده است. بر روی شمسه میانی دو شیر شمشیر به دست در حالیکه بر بالای سرشان دو فرشته تاجی را نگه داشته‌اند و خورشید از پشت شان طلوع مین‌ماید به صورت قرینه بر روی کاشی هفت رنگ به تصویر کشیده شده‌اند و در شمسه‌های دو طرف نیز صحنه نبرد غزال و پلنگ بر روی کاشی هفت رنگ تصویر شده‌اند.

آیینه کاری: در تالار آیینه و تالار شاه نشین از دو نوع آیینه کاری استفاده شده که در نوع اول آیینه‌های ساده به شکل‌های مختلف و با فرم‌های هندسی به‌کار رفته و در نوع دوم از آیینه به عنوان زمینه استفاده شده و قطعات کوچک آیینه به عنوان نقش و طرح و شیشه‌های ساده و رنگی به عنوان روکش بر روی آن قرار گرفته است به این نوع کار “چهار رویه” می‌گویند.

معرق کاری روی چوب: این تزیینات بر روی تمامی درب اتاق‌ها وستون‌های چوبی که از جنس چوب گردو است به وفور دیده می‌شود. در این هنر از نقوش مختلفی از قبیل اسلیمی و ترنج و از موادی همچون صندل استفاده شده است.

خاندان قوام:

خاندان قوام از خانواده‌های مقتدر دوران قاجاریه بوده که چندین قرن سردمدار حکومت فارس و نواحی اطراف بودند. این خانواده از اولاد حاج ابراهیم خان کلانترشیرازی بوده و در محله “بالا کفت” شیرازسکونت داشته و بسیاری از اماکن دیدنی شیراز، ساخته و یا به نوعی توسط آنان تعمیر شده است. از جمله اماکن باقیمانده از این خاندان عبارتند از: حسینیه قوام، باغ عفیف آباد، باغ دلگشا، باغ کلانتر، باغ بیگلر بیگی، خانه زینت الملک (اندرونی) و نارنجستان قوام (بیرونی).

منبع:همشهری

آرامگاه شاه شجاع از شجاع‌ترین پادشاهان آل مظفر کجاست؟

آرامگاه شاه شجاع در شمال غربی حافظیه و در بلوار هفت تنان در شیراز قرار گرفته است.

 ابوالفوارس جلال‌الدین فرزند امیر مبارزالدین محمد ملقب به «شاه شجاع» یکی از مهمترین و شجاع‌ترین پادشاهان آل مظفر است.

در زمان کریم‌خان زند و در سال ۱۱۹۲ هجري قمري توسط میرزا مجید کرمانی که از نوادگان وی به شمار مي‌رود، سنگ قبری بر روی قبر نصب شد
آرامگاه كنوني وي به کوشش انجمن آثار ملی ساخته شده است. در جنب آرامگاه، بنایی آجری وجود دارد که هم اكنون به عنوان کتابخانه انجمن آثار و مفاخر فرهنگی فارس مورد استفاده قرار می‌گیرد.او از ممدوحان حافظ شیرازی بوده و خود به فارسی و عربی شعر سروده استحافظ قسمت اعظم دوران زندگی خود را در مصاحبت این پادشاه گذرانده و در اشعارش وی را ستوده است.شاه شجاع به مدت ۳۳ سال بر فارس حکومت کرد و در سال ۷۸۶ هجري قمري دچار بیماری سختی شد و درگذشت.
منبع:باشگاه خبرنگاران جوان

راهنمای سفر به شیراز/ اماکن دیدنی

استان فارس از استان‌های جنوبی کشور است که به دلیل وجود جاذبه‌های متعدد تاریخی، طبیعی و مذهبی همواره یکی از پرطرفدارترین مقاصد گردشگری برای مسافران داخلی و خارجی بوده است. این استان پهناور در بخش جنوبی کشورمان قرار گرفته است و قدمتی بسیار طولانی دارد. فارس از دیرباز مورد توجه حاکمان سرزمین پهناور ایران بوده است.
 راهنمای سفر به شیراز/ اماکن دیدنی / هتل‌ها + تصاویر
حافظیه
حافظیه (آرامگاه حافظ) نام مجموعه آرامگاهی موجود در شمال شهر شیراز و در جنوب دروازه قرآن است. این مجموعه به دلیل جای دادن آرامگاه حافظ شیرازی در خود به این نام مشهور شده است. مساحت حافظیه ۲ هکتار بوده و از ۲ صحن شمالی و جنوبی تشکیل یافته که این صحن ها توسط تالاری از یکدیگر جدا شده اند. این مجموعه ۴ درب ورودی-خروجی دارد که درب اصلی در سمت جنوب آن، دو درب در سمت غرب آن و یک درب در سمت شمال شرق آن قرار گرفته‌ است.
تالار حافظیه که از آثار دوره زندیان است، ۵۶ متر طول و ۸ متر عرض داشته و از ۲۰ ستون سنگی، هرکدام به ارتفاع ۵ متر تشکیل شده است. این تالار پیشتر شامل ۴ ستون و ۴ اتاق بوده که بعدها اتاقها از محدوده آن حذف گردیده است. در سمت شرق و غرب تالار ۲ اتاق -یکی متعلق به سازمان میراث فرهنگی و دیگری مربوط به دفتر آرامگاه- وجود دارد. شیوه معماری این تالار مربوط به دوره های هخامنشیان و زندیان است.
 راهنمای سفر به شیراز/ اماکن دیدنی / هتل‌ها + تصاویر
دروازه قرآن
دروازه قرآن یکی از دروازه‌های به جای مانده از دوره‌های قدیم در شیراز است که امروزه به عنوان یکی از آثار تاریخی این شهر به حساب می‌آید.
دروازه قرآن در شمال شرقی شهر شیراز در تنگ الله اکبر میان کوه چهل مقام و کوه باباکوهی قرار دارد و در واقع در خروجی شیراز بسمت شهر مرودشت واقع شده است. این بنای تاریخی در کنار فلکه طاووسیه شیراز قرار دارد. دروازه قرآن در فاصله کمتر از ده متری مقبره خواجوی کرمانی و همچنین فاصله کمتر از پانصد متری باغ جهان نما و همچنین فاصله کمتر از هزار متری مقبره شاعر نامدار پارسی زبان حافظ شیرازی و باغ جهان نما قرار دارد.
 راهنمای سفر به شیراز/ اماکن دیدنی / هتل‌ها + تصاویر
شاهچراغ آرامگاه
شاهچراغ آرامگاه «میر سید احمد» ملقب به شاهچراغ، پسر موسی کاظم امام هفتم شیعیان است.
این بنا در دوره اتابکان فارس در سده ششم هجری قمری ساخته شده است و گنبد و بارگاه آن دارای کاشی کاری های زیبایی است. درون حرم را با به کار بردن آیینه های ریز رنگین، به سبکی هنرمندانه، آیینه کاری کرده و انواع خطهای زیبای فارسی و عربی، تزیین کننده نمای اطراف آینه ها و کاشی ها است.
بنای حرم، مشتمل بر ایوانی در جلو و حرمی گسترده در پشت ایوان است که در چهار جانب حرم، چهار شاه نشین قرار گرفته و مسجدی نیز در پشت حرم (سمت غرب) ساخته شده است. ضریح آن در شاه نشین زیر گنبد قرار دارد و از نقره ساخته شده است.
حیاط شاه چراغ دارای دو در اصلی ورودی است که در سمت جنوب و شمال حرم از زیر دو سر در بزرگ کاشی کاری شده گذشته و وارد حیاط وسیع حرم می شویم. در میان حیاط، حوض بزرگ فواره داری ساخته شده و در اطراف حوض درختکاری شده است. حرم شاهچراغ در سمت غرب حیاط و حرم سید میر محمد- برادر شاه چراغ – در سمت شمال شرقی حیاط قرار دارد.
غیر از دو در اصلی، دو در فرعی دیگر نیز وجود دارد که یکی به بازار حاجی و دیگر به مسجد جامع عتیق میرود درگاه مانندی نیز از ضلع شمال حیاط وارد بازار شاه چراغ میشود.
در دور تا دور حیاط، اتاق هایی دو طبقه ساخته شده که در پیشانی و جرزهای جلو آنها کاشی کاری شده است. ستون های آهنی ایوان حرم به وسیله چوب های نفیس پوشش داده شده و در سقف مسطح آن نیز چوب منبت کاری شده به کار رفته است. امکانات وسیعی مثل پاسگاه انتظامی، دفتر پست و مخابرات، کتابخانه و موزه در این حیاط وسیع برای رفاه مردم ایجاد شده است.
راهنمای سفر به شیراز/ اماکن دیدنی / هتل‌ها + تصاویر
بازار وکیل
بازار وکیل شهر شیراز یکی ازمشهورترین بازارهای سنتی و تاریخی ایران است. این بازار که به فرمان کریم خان زند (۱۱۷۲ – ۱۱۹۳ ه. ق) ساخته شده، اکنون در مرکز شهر شیراز (شرق میدان شهدا) قرار گرفته است. (مسجد و حمام تاریخی وکیل نیز در کنار این بازار قرار دارند) بازار طویل خوش طرحی که از بهترین آثار کریم خان زند است و هنوز تقریبا سالم و پابرجای در شیراز باقیمانده، بنام «بازار وکیل» مشهور است.
بازار وکیل تشکیلاتی داشته که بازرگانان میتوانستند با اطمینان کامل کالاهای خود را در آن به امانت بسپارند و در موقع لازم از آن استفاده نمایند.
این بازار از نزدیکی دروازه اصفهان تا مدخل بازارهای قدیم امتداد دارد و مشتمل بر حجره هایی با سکوی پهن در طرفین و ۷۴ دهانه طاقهای بلند و خوش تناسب بوده است و چهار سوق بلندی در میان آن قرار داشته که بازارهای فرعی و غربی و شرقی آن را قطع می نموده است.
مصالح ساختمانی این بازارها گچ و آجر و آهک بوده که روی پایه هایی از تخته سنگ های تراشیده قرار گرفته است. سقف چهار سوق که از چهار طرف آن چهار بازار منشعب میشود بسیار بلند و با سبک ساختمانی دلپسندی بنا شده است.
باغ دلگشا
باغ دلگشا یکی از باغ های تاریخی شیراز بوده و در ناحیه آرامگاه سعدی قرار دارد. قدمت این باغ به زمان ساسانیان می رسد. این باغ در زمان صفویه از جمله باغ های مشهور شیراز به شما میرفته و در این باغ عمارت هایی مربوط به دوره قاجاریه دیده می شود.
مساحت این باغ ۵/۷ هکتاراست و با شماره ۹۱۲ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. بیشتر درختان آن را مرکبات مخصوصا نارنج و پرتقال تشکیل می دهند. آبی که از چشمه قنات آرامگاه سعدی جاری است از این باغ میگذرد.
 راهنمای سفر به شیراز/ اماکن دیدنی / هتل‌ها + تصاویر
ارم شیراز
تاریخ ساخت و بنیانگذار اولیه باغ ارم شیراز، به درستی مشخص نیست؛ ولی توصیف هایی از آن در سفرنامه های متعلق به قرن دهم و یازدهم هجری آمده است.این باغ در روزگار سلجوقیان و آل اینجو پا برجا بوده است. در زمان زندیه هم کریمخان زند در سازندگی و بهسازی این باغ کوشید. در زمان قاجاریه این باغ به مدت ۷۵ سال به دست سران ایل قشقایی افتاد. در این زمان عمارتی در این باغ ساخته شد. اما در زمان سلطنت ناصر الدین شاه قاجار عمارتی دیگر توسط حسین علی خان نصیر الملک پی ریزی شد که با مرگ وی خواهر زاده او ابولقاسم خان نصیر الملک امور باغ ارم را به دست گرفت و عمارت نیمه کاره را تکمیل کرد. این عمارت تا کنون پابرجاست.
این باغ تنوع گیاهی بسیار بالایی دارد و گیاهان بسیاری از اقصا نقاط جهان در این باغ کاشته شده است؛ به شکلی که باغ در قالب یک نمایشگاه از انواع گلها و گیاهان درآمده است. در حال حاضر این باغ در اختیار دانشگاه شیراز است؛ باغ گیاهشناسی آن در اختیار دانشکده کشاورزی و ساختمان باغ در اختیار دانشکده حقوق قرار دارد. در تاریخ ۶ تیرماه ۱۳۹۰ در سیوپنجمین اجلاس کمیته میراث جهانی یونسکو باغ ارم شیراز به همراه هشت باغ دیگر ایرانی در فهرست میراث جهانی ثبت گردید.
 راهنمای سفر به شیراز/ اماکن دیدنی / هتل‌ها + تصاویر
آرامگاه سعدی
آرامگاه سعدی معروف به سعدیه محل زندگی و دفن سعدی، شاعر برجسته پارسیگوی است.
این آرامگاه در انتهای خیابان بوستان و کنار باغ دلگشا در دامنه کوه در شمال شرق شیراز قرار دارد. در اطراف مقبره، قبور زیادی از بزرگان دین وجود دارند که بنا به وصیت خود، در آنجا مدفون شده است.

آدرس مکان‌های دیدنی شیراز:

باغ ارم
فارس – شیراز خیابان دانشگاه – میدان ارم – ابتدای خیابان ارم

مسجد نصیرالملک
فارس – شیراز گود عربان، در جنوب خیابان لطفعلی خان زند کوچه۲۷

پاسارگاد (مقبره کورش)
فارس – شیراز ۳کیلومتری غرب جاده شیراز-اصفهان

باغ عفیف آباد (گلشن)
فارس – شیراز عفیف آباد، بلوار ستارخان

حافظیه (مزار لسان الغیب)
فارس – شیراز بلوار هفت تن، بلوار چهل مقام

بازار وکیل
فارس – شیراز خیابان لطفعلی خان زند – محله (درب شاهزاده) جنب مسجد جامع وکیل

غار قلعه بندر
فارس – شیراز روبروی باغ دلگشا

آرامگاه شاهچراغ – آرامگاه احمد بن موسی کاظم (ع)
فارس – شیراز خیابان حضرتی

هتل بزرگ شیراز
فارس – شیراز ایستگاه دروازه قرآن

حمام وکیل
فارس – شیراز بلوار کریمخان زند ، خیابان آیت الله طالقانی ، کنار مسجد وکیل

بام شیراز
فارس – شیراز

باغ موزه نارنجستان قوام
فارس – شیراز خیابان لطفعلی خان زند، در محله درب شیخ

آرامگاه سعدی (سعدیه)
فارس – شیراز شهرک سعدی، انتهای خیابان بوستان

ارگ کریم خانی
فارس – شیراز بلوار کریم خان زند ، نزدیک میدان شهدا

سرای مشیر (سرای هنر)
فارس – شیراز جنب بازار وکیل

دروازه قرآن
فارس – شیراز بلوار امام رضا

باغ دلگشا
فارس – شیراز در نزدیکی آرامگاه سعدی

موزه تاریخ طبیعی دانشگاه شیراز
فارس – شیراز بلوار مدرس

گردشگاه هفت برم
فارس – شیراز ۵۵ کیلومتری شیراز

دارالسلام شیراز
فارس – شیراز بلوار سیبویه

موزه پارس
فارس – شیراز خیابان زند، باغ نظر، نزدیک ارگ کریمخان

چشمه جوشک
فارس – شیراز شهرک قصر قمشه

هتل سنتی نیایش
فارس – شیراز سه راه نمازی ، به طرف شاه چراغ ، کوچه کلانتری عباسی ، بعد از بی بی دختران ، کوچه شاهزاده جمالی ، پلاک ۱۰

دریاچه قره آغاج
فارس – شیراز دهستان دشت ارژن در بخش ارژن شیراز

رکن آباد
فارس – شیراز ۱۲ کیلومتری شمال شیراز

غار چاه دختر
فارس – شیراز جناح غربی کوه و قلعه فهندژ

مسجد وکیل
فارس – شیراز خیابان طالقانی

باباکوهی
فارس – شیراز بلوار جمهوری

پارک قلعه بندر
فارس – شیراز بالای کوه قلعه بندر، شهرک سعدی

گهواره دید شیراز
فارس – شیراز بلوار هفت تنان

همراه با باغ موزه «هفت تنان» به دنیای سنگی‌ها در شیراز بروید

وقتی نزدیک به هزار کیلومتر از پایتخت به سمت شهر شعر و شاعری می‌روی، در حین گذر از پس کوچه‌ها و خیابان‌هایش چشمانت به بناهای تاریخی می‌افتد که آدمی را به دل تاریخ می‌برد.

شهر شیراز با آثاری که از دیرباز تا کنون توسط اساطیر تاریخ بر جای گذاشته،  ثابت کرده که در امر گردشگری هم از شهرهای دیگر عقب نیست، تازه جلوتر از آنها هم  پیش می‌رود.
باغ موزه «تکیه هفت‌تنان»
باغ موزه «تکیه هفت‌تنان» یکی از قدیمی‌ترین اماکن تاریخی شیراز است. این موزه  به سده‌های پیش از عهد زندیه بر می‌گردد و عمارت آن از بناهای دوره کریمخان زند است. این باغ در بن کوه چهل مقام و در شمال آرامگاه حافظ قرار گرفته‌ است. بیشتر جهانگردانی که در چند سده اخیر به شیراز سفر کرده‌اند، باغ تکیه هفت تنان و عمارت زیبای آن را وصف کرده‌اند. مردم شیراز نیز به این مکان دلبستگی خاص دارند. حتی گاه دیده شده که مردم  در طلب باران و استجابت دعا روی بدین مکان می‌آورده‌اند.
اندازه این سنگ‌ها ۳۶۰ در ۷۸ سانتی‌متر است و همگی در زمان زندیه به کار گذاشته شده‌اند. این بنا تا سال‌ها پیش، خانقاه درویش‌ها و مرتاضان بود و اکنون چند سالی است که به موزه سنگ تبدیل شده و نمونه‌هایی از سنگ‌های تاریخی و کتیبه‌های کهن در آن نگه‌داری می‌شود.
علت نامگذاری این بنا چیست؟!
علت نامگذاری این بنا به هفت تنان، وجود هفت قبر از هفت عارف در این باغ است که کریمخان زند روی هر کدام، سنگ بزرگ بدون کتیبه‌ای نصب کرده‌است.
دیدنی‌های باغ موزه « تکیه هفت‌تنان»

طبق روال همیشه که به یک جای جدیدی می‌رویم  و دنبال جاهای جذاب آن هستیم، این بار هم از این امر نمی توان  به سادگی عبور کرد و دنبال آنها نبود.

از دیدنی‌های این عمارت تالاری است که سقف آن بر دو ستون بزرگ یکپارچه استوار شده و در طاقچه‌های بالایی آن، پنج مجلس روی گچ نقاشی شده و از شاهکارهای نقاشی دوران زندیه محسوب می‌شود. این مجموعه در سال‌های ۱۳۳۶ و ۱۳۳۷ شمسی توسط نقاش و هنرمند محمد باقرجهان میری تعمیر و تجدید شد. این پنج مجلس به ترتیب عبارتند از: درویشی با تبرزین و کشکول، نقش موسی در حال شبانی، منظرهٔ شیخ صنعان و دختر ترسا، نقش ابراهیم، و نقش درویش جوان. سنگ‌های موجود در این موزه متعلق به سده‌های سوم تا یازدهم هجری قمری است که با انواع خطوط کوفی، ثلث، نستعلیق دیوانی، توقیع، تعلیق- نسخ و… به طرز زیبایی تزیین شده‌ است.

حوض بزرگی هم در وسط عمارت اصلی به چشم می‌خورد که در گذشته از آب رکن‌آباد پر می‌شده‌ است. باغ تکیه هفت‌تنان در انتهای بلوار هفت تنان، روبروی خیابان چهل مقام قرار دارد.

منبع:باشگاه خبرنگاران جوان