نوشته‌ها

پیام ضرغامی به راهنمایان: ایران را درست و واقعی روایت کنید

روز جهانی راهنمایان گردشگری با حضور مجازی جمعی از راهنمایان در ایران، به همراه پیام‌هایی از وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و برخی سفیرهای کشورهای خارجی در ایران، گرامی داشته شد.

 در سال ۱۹۹۰ میلادی فدراسیون جهانی راهنمایان ۲۱ فوریه را به عنوان روز جهانی راهنمایان گردشگری در تقویم ثبت کرد و هر سال به این مناسبت در کشورهای مختلفی جشنی برای ارزش‌گذاری و یادآوری حرفه راهنمایان گردشگری برگزار می شود که در ایران دوم اسفندماه به این مناسبت اختصاص داده شده است.

عزت‌الله ضرغامی ـ وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ـ در پیامی ویدئویی برای روز جهانی راهنمایان گردشگری، “ایران را بسیار مظلوم دانست و ماموریت راهنمایان گردشگری را در شرایطی که امپراطوری رسانه‌ای با همه وجود تلاش کرده، ایران را به گونه‌ای دیگر نشان دهد و ایران‌هراسی در دستور همه شبکه‌های استکباری و ضد ملی قرار دارد، مهم برشمرد” و گفت: هرچه راهنمایان از مردم و تاریخ این مردم می‌دانند، به‌درستی روایت کنند به وظیفه ملی خود عمل کرده‌اند.

وی افزود: راهنماهای گردشگری سفرای فرهنگی هستند و یکی از حلقه‌های ارتباط بین کشورها و مشخصا کشور میزبان را تشکیل می‌دهند و این ماموریت به لحاظ ملی مهم است.

ضرغامی کارنامه راهنماها را خوب ارزیابی کرد و ادامه داد: البته راه دراز و مهمی در پیش داریم. ایران اسلامی کشور بزرگی است و در دنیا جایگاه مهمی نسبت به گذشته دارد و باید بیشتر آماده باشیم تا آن‌طور که حق مردم است وظیفه‌مان را انجام دهیم. راهنمایان گردشگری روایتگر مردم، فرهنگ، تمدن و سابقه این مردم هستند. البته معتقدم خیلی به تفسیر نیاز ندارد، هرچند در ماموریت جهانی چنین استانداردی وجود دارد، ولی درباره ایران همان‌قدر که درست و واقعی روایت کنیم، ماموریت‌مان را انجام داده‌ایم.

وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی گفت: کارهای زیادی برای راهنمایان گردشگری باید انجام دهیم، فعلا بیمه راهنمایان در لایحه بودجه ۱۴۰۱ لحاظ شده و مطمئنم از مجلس تایید خواهد گرفت. از سویی، با فعال شدن گردشگری و ازسرگیری صدور روادید گردشگری ایران پس از ۲۰ ماه توقف، به این حوزه رونق خواهد داد. ما هم در وزارتخانه سعی کردیم در بخش‌های مختلف، ظرفیت‌ها را تقویت کنیم، حتما در کنار این ظرفیت‌ها روایتگری نقش مهمی دارد.

علی‌اصغر شالبافیان ـ معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ـ نیز در پیام تبریک ویدئویی برای این گردهمایی مجازی، راهنمایان را پیشانی صنعت گردشگری دانست و گفت: در وزارتخانه تلاش بر این بوده که به برخی دغدغه‌های راهنمایان رسیدگی کنیم. امیدواریم در سال آینده کمک بیشتری به این حوزه اثرگذار داشته باشیم. گنجاندن بیمه در لایحه بودجه ۱۴۰۱ و پیشنهاد به ستاد خدمات سفر مبنی بر استفاده از راهنمایان به عنوان سفیران سلامت در نوروز ۱۴۰۱ از جمله اقداماتی بوده که انجام داده‌ایم و امیدواریم ظرفیت راهنماهای گردشگری، همان‌طور که در اکسپو استفاده شد، در سایر بخش‌ها نیز مورد استفاده قرار گیرد و این قشر زحمتکش گردشگری را بیش از پیش حمایت کنیم.

محسن حاجی سعید ـ رییس جامعه حرفه‌ای انجمن‌های سراسری راهنمایان گردشگری ایران ـ که این مراسم از سوی این تشکل برگزار شد، درباره پیگیری بیمه راهنمایان گردشگری که از سال ۱۴۰۰ در بودجه قرار گرفت و بیش از یک هزار راهنما بیمه شدند و ادامه آن در لایحه بودجه ۱۴۰۱ از سوی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی توضیحاتی داد.

او همچنین درباره تشکیل جامعه حرفه‌ای راهنمایان در توضیحاتی اجمالی گفت: تشکیل جوامع حرفه‌ای از سال ۹۴ با هدف برون‌سپاری برخی امور از سوی سازمان وقت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و سپس وزارتخانه پیگیری می‌شد. در دو سال گذشته در برخی استان‌ها تمرکز بر تشکیل انجمن‌های حرفه‌ای بیشتر شد و در سه چهار ماه گذشته با تشکیل ۲۴ انجمن حرفه‌ای در استان‌ها، حدنصاب لازم برای تشکیل جامعه حرفه ای سراسری در دی ماه ۱۴۰۰ حاصل شد.

حاجی‌سعید همچنین درباره حضور راهنمایان گردشگری در اکسپو دبی، توضیح داد که تا کنون از ۲۰ استان به اکسپو دبی راهنما اعزام شده و حضور راهنمایان گردشگری داوطلبانه بوده است و این رویه تا پایان اکسپو ادامه خواهد داشت.

سفرای دانمارک و اسپانیا در ایران نیز به این مناسبت در پیام‌های ویدئویی با اشاره به توانمندی و مهارت راهنمایان گردشگری ایران، این روز جهانی را به راهنمایان ایران تبریک گفتند. پیام های تبریک رؤسای تشکل های بومگردی، موسسه های آموزش گردشگری، تورگردانان، هتلداران و گردشگری سلامت نیز برای قدردانی از راهنمایان گردشگری که در دو سال کرونا کمترین حمایت ها را دریافت کردند، پخش شد.

همچنین از شادروان کیومرث غفاری، که به نوعی لقب نخستین راهنمای گردشگری ایران را داشت، با پخش تصاویری از راهنمایانی که بر سر مزار او حاضر شده بودند، یاد شد.

مراسم روز جهانی راهنمایان گردشگری که به دلیل شدت گرفتن سویه امیکرون مجازی برگزار شد، از سوی جامعه انجمن‌های حرفه‌ای راهنمایان گردشگری ایران در محل موزه ملک، مدیریت شد. همچنین قرار است به این مناسبت تا پایان هفته، هفت کارگاه علمی و آموزشی با موضوع گردشگری، بازاریابی، استارت‌آپ، گردشگری سلامت، زیرساخت‌های گردشگری و طبیعت‌گردی به صورت مجازی از طریق صحفه رسمی این تشکل برگزار شود.

منبع: ایسنا

مرتبط:

ماه‌نشان _میراث فرهنگی ناملموس در خطر فراموشی

اقامتگاه‌ها و راهنمایان در توجه ویژه

دبیر فراکسیون گردشگری مجلس در توصیه به وزیر پیشنهادی گردشگری، میراث فرهنگی و صنایع دستی گفت: اقامتگاه‌ها و زیرساخت‌های اقامتی در آستانه ورشکستگی هستند، تورهای گردشگری و راهنمایان نیز مشکلاتی جدی دارند، باید به این بخش مهم از بدنه گردشگری در سایه کرونا، توجه شود چرا که بخش‌های میراث و صنایع دستی هم تحت تاثیر آن‌ها هستند.

«محمدصالح جوکار» در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا در مورد انتخاب «عزت‌الله ضرغامی» به عنوان وزیر میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری اظهار کرد: ضرغامی انسان بسیار توانمند و مدیری کارآمد است که کارکرد خود را در مدیریت‌های قبلی خصوصا در صدا و سیما اثبات کرده است.

وی با اشاره به خوش فکری ضرغامی به عنوان وزیر پیشنهادی تصریح کرد: خوشبختانه در زمینه گردشگری، میراث و صنایع دستی شاهد ارائه برنامه‌های بسیار مطلوبی از سوی وی بودیم و با توجه به خلاقیت و خوش فکری شخص مذکور و شرایط نامطولبی مانند کرونا میتوانیم به برنامه ریزی از سوی وی و برای حفظ زیرساخت‌ها امیدوار باشیم.

جوکار افزود: شخص نامبرده توانایی باز کردن پنجره‌های جدیدی را به روی گردشگری دارد چرا که برنامه‌های ارائه شده در هر سه حوزه برنامه‌های قابل توجهی بودند.

وی با بیان این که سه حوزه گردشگری، صنایع دستی و میراث فرهنگی ارتباطی تنگاتنگ باهم دارند، در توصیه به ویژه پیشنهادی تصریح کرد: با توجه به مسئله کرونا گردشگری و تاثیرپذیری هر سه حوزه باید به حفظ زیرساخت‌ها در این شرایط توجه ویژه شود.

وی ادامه داد: اقامتگاه‌ها و زیرساخت‌های اقامتی در آستانه ورشکستگی هستند، علاوه بر آن تورهای گردشگری و راهنمایان مشکلاتی جدی دارند لذا با توجه به این که بخش قابل توجه و مهمی از بدنه گردشگری و صنعت که در سایه کرونا آسیب جدی دیده، باید مورد توجه قرار گیرد چرا که بخش‌های میراث و صنایع دستی هم تحت تاثیر آن‌ها هستند.

جوکار با اشاره به این که ضرغامی به بخش گردشگری و ایجاد ظرفیت‌های بالاتر برای آینده توجه کند، توصیه کرد: در بحث احیای بافت‌های میراثی و تاریخی و همچنین صنایع دستی و ارتقای وضعیت هنرمندان این حوزه باید اقدام شود که البته برنامه‌های خوبی را در این حوزه ارائه کردند و مجموعا براورد میکنم که این فرد در وزارت گردشگری و میراث موفق عمل کند.

نماینده مردم یزد و ندوشن در مجلس شورای اسلامی در خصوص برخی از انتقادات به انتخاب ضرغامی تبیین کرد: به نظر می‌رسد بیشترین بحث منتقدین، مربوط به تخصص و ارتباط وی با گردشگری است که در این باره لازم است بگویم که فرهنگ و گردشگری در هم تنیده است و از هم بیگانه نیست.

جوکار خاطرنشان کرد: وی در حوزه فرهنگی مشغول به کار بوده و امروز با توجه به نیازهای این صنعت، در این خصوص نیز برنامه‌هایی را ارائه کرده است.

البته جوکار در پایان به جایگاه یزد در حوزه گردشگری اشاره کرد و گفت: یزد یکی از قطب‌های گردشگری کشور است و در هر سه حوزه خصوصا گردشگری نیازمند توجه ویژه بوده و صاحبنظران نیز در این حوزه وجود دارند.

منبع: ایسنا

مرتبط:

تاکید ضرغامی بر استفاده از ظرفیت‌ گردشگری حلال

انتظار و گله های مؤسس جامعه راهنمایان

با ادامه بیکاری یک ساله راهنمایان تور در ایران، عضو هیأت مؤسس جامعه راهنمایان ایرانگردی و جهانگردی از وزارت میراث فرهنگی و گردشگری درخواست کرد از حمایت‌های بی‌اثر دست بردارند و کمیته بحران تشکیل دهند.

امیرحسین اربابان غفوری به ایسنا گفت: ما پیشنهادها و ایده‌های زیادی برای خروج از این وضعیت بحرانی داریم، ولی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی یا دربرابر آن‌ها سکوت می‌کند یا کمبود اعتبارات و بودجه را بهانه می‌آورد. اگر واقعا نمی‌توانند کمک و حمایت کنند، گردشگری را تعطیل کنیم.

او با طرح این مساله که آیا هنوز وقت پدری این وزارتخانه برای راهنمایان گردشگری نرسیده است، اظهار کرد: گردشگری در چهار دهه اخیر دچار بحران‌های زیادی شده است. شاید طلایی‌ترین دوران آن، دوره اصلاحات بوده باشد، بعد از آن مدام در سرازیری سیر کرده است. البته در مقطعی بعد از برجام، وضعیت گردشگری خوب شد اما این دوران کوتاه بود. دستگاه دولتی گردشگری در تمام این سال‌ها مدام درحال تحول و تغییر بود و نتوانست از مشاغلی مثل راهنمایان گردشگری با پیش‌بینی بحران‌ها، حمایت درستی داشته باشد. درحالی که می‌توانست دست‌کم یک صندوق سرمایه‌گذاری تشکیل دهد و در مواقع بحرانی مثل حالا، کمک حال راهنماها باشد. یا مثلا بخشی از عوارض خروجی که حالا قیمت آن به ۲۶۰ هزار تومان رسیده است را برای حمایت از راهنماهای گردشگری که هیچ سرمایه‌ای ندارند، درنظر بگیرد. راهنما مثل آژانس و هتل نیست که سرمایه‌ای داشته باشد، در سال‌هایی هم که کار می‌کرده فرصت راه‌اندازی کسب و کار و یا سرمایه‌گذاری نداشته است.

وی اضافه کرد: طبق آمار وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی حدود ۱۲هزار نفر مجوز و کارت راهنمای تور دریافت کرده‌اند، همه آن‌ها که فرصت راه انداختن کسب و کار دیگری نداشته‌اند، تشکل‌های صنفی مثل جامعه راهنمایان گردشگری هم که نتوانست از آن‌ها حمایت کند، پس این افراد در شرایط بحرانی چه کار کنند؟

عضو هیأت مؤسس جامعه راهنمایان افزود: راهنما تنها عضو گردشگری است که کار و مسؤولیت بیشتری دارد اما کمترین دستمزد را می‌گیرد. ارزش سرمایه هتل و آژانس در این مدت چند برابر شده است اما رهنما در قعر مانده است. پس چه زمان می‌خواهند حقوق به حق راهنما را بدهند.

اربابان گفت: وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی باید کمیته بحران تشکیل دهد و تمام بودجه‌ها و اعتبارات حمایتی و کمکی اصناف را در راستای اشتغالزایی و سرمایه‌گذاری گردشگری هزینه کند. اینکه بخشنامه می‌کنند راهنما با این بیکاری طولانی اجازه دارد شغل دیگری داشته باشد که نشد حمایت. اگرچه این پیشنهاد خوبی است اما دردی از راهنمای گردشگری که بیشتر از یک سال بیکاری کشیده است، درمان نمی‌کند. ما هنوز امید داریم این وزارتخانه به عنوان متولی، فکر علاجی داشته باشد. متاسفانه ما هرچه پیشنهاد می‌دهیم یا با سکوت مسؤولان وزارتخانه مواجه می‌شویم یا بهانه کمبود اعتبار و بودجه را می‌شنویم، این واکنش‌ها در این وضعیت بحرانی چه معنی می‌دهد!؟

وی بیان کرد: ما در تمام سال‌ها با بحران‌های گردشگری برخورد احساسی داشته‌ایم. انتظار داریم بعد از این همه سال، دیگر با تکرار تصمیم‌های هیجانی و احساسی مواجه نشویم و کمیته را برای مدیریت بحران تشکیل دهند. هرچند می‌دانم با طرح تمام این دغدغه‌ها مسؤولان وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی به این سخنان توجهی نشان نمی‌دهند.

او ادامه داد: آقایان مسؤول حتما این سوال را از خود بپرسند با گردشگری بعد از کرونا چه کار می‌خواهند انجام دهند، آیا قرار نیست از زیرساخت‌هایی که سال‌ها برای آن انرژی و سرمایه صرف شده است، دوباره استفاده شود. راهنماهای گردشگری که دیگر در میدان کار نیستند را چگونه قرار است به صنعت برگردانند. با خروج نیروهای متخصص و از بین بردن زیرساخت‌ها چه آینده‌ای در انتظار گردشگری ایران است؟ با شرایطی که پیش آمده پیش‌بینی می‌کنم با برقراری دوباره سفرهای توریستی، بار دیگر شاهد حضور افراد تازه کاری باشیم که تجربه ندارند و با خطاهای احتمالی، ممکن است تصویر ایران را در نظر گردشگران خدشه‌دار کنند. اتفاقی که قبلا تجربه شده است.

اربابان اضافه کرد: برای حفظ این سرمایه ارزشمند باید انگیزه ایجاد کرد نه این که آن‌ها را به فراموشی سپرد. در همه کشورها با حمایت‌های مالی هرچند اندک اما بلاعوض، سعی می‌کنند این نیروی متخصص را نگه دارند و به آن‌ها حداقلِ انگیزه را بدهند.

عضو جامعه راهنمایان ایرانگردی و جهانگردی به حمایتی که دولت و وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در قالب پرداخت وام در بحران کرونا از راهنمایان گردشگری داشته است، اشاره کرد و گفت: وام جبران خسارت کرونا برای اصناف و افرادی می‌تواند جنبه حمایتی داشته باشد که درآمد کسب کنند و امکان بازپرداخت آن را داشته باشند. راهنمایی که یک سال است شغل و درآمد خود را از دست داده، این وام چگونه می‌تواند از آن حمایت کند. راهنماهایی را سراغ دارم که این وام را گرفته‌اند اما چون امکان بازپرداخت نداشته‌اند ضامن به جای آن‌ها اقساط وام را می‌پردازد.

او درباره جایگاه تشکل‌های صنعت گردشگری در حمایت از راهنماها در بحران کرونا، به تعدد تشکل‌های مربوطه، اشاره کرد و افزود: وجود این تعداد تشکل صنفی مرتبط با راهنمایان گردشگری چه فایده و ضرورتی دارد، جز این‌که باعث چندصدایی شده و اجازه نمی‌دهد صدای جامعه بزرگ راهنمایان به درستی شنیده شود. آن‌ها تا کنون چه کمکی کرده‌اند؟ حتی در مورد دستمزد راهنمایان گردشگری هنوز نتوانسته‌اند اقدام راضی کننده‌ای انجام دهند. هنوز دلیل تشکیل این همه انجمن و جامعه را نمی‌دانم، اصولا با یک ارگان یا تشکل راحتتر می‌توان به نتیجه رسید.

اربابان در عین حال تاکید کرد: ارگانی که باید از راهنمای گردشگری حمایت کند، درحال حاضر وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی است. زمانی سازمان وقت گردشگری با پرداخت حق بیمه کارفرما این حمایت را از تنها تشکل راهنمایان گردشگری داشت، اما به نظر می‌رسد اصناف و تشکل‌ها نتوانستد جریان آن حمایت‌ها را دوباره برقرار و حفظ کنند. وزارت نمی‌تواند راهنما را به حال خود رها کند، اگر ما از وزارت گردشگری انتظار نداشته باشیم، از کجا باید چنین انتظاری داشته باشیم. معتقدم اگر سازمان یا وزارت میراث فرهنگی و گردشگری در این سال‌ها از تشکلی مثل جامعه راهنمایان درست حمایت می‌کرد، نه تنها بیشتر مشکلات امروز وجود نداشت که شاهد مدیریت قاطعانه و بهتر این تشکل از راهنماها در بحران موجود بودیم.

وی بیان کرد: معتقدم وزارت میراث فرهنگی و گردشگری به دلیل بی‌توجهی باعث تخریب این صنف و از بین رفتن جایگاه آن شده است. به نظر می‌رسد با کمرنگ کردن این تشکل، قصد بر ایجاد تشکیلات دیگری است، به ویژه آن که بخشنامه قبلی در وزارت میراث فرهنگی و گردشگری برای تشکیل جامعه یا انجمن حرفهای راهنمایان گردشگری وجود دارد.

او به عنوان یکی از مؤسسان جامعه راهنمایان ایرانگردی و جهانگردی گفت: ما با ایده بیمه راهنمایان گردشگری، صندوق تامین سرمایه و تعاونی مسکن، این جامعه تخصصی را تشکیل دادیم. زمان معاونت گردشگری محمدشریف ملک زاده بود. ایجاد این تشکل صنفی از سال ۱۳۷۷ تا ۱۳۸۲ زمان برد، در حالی که با مشکلات و دست‌اندازی‌های بسیاری مواجه بودیم. اما آنقدر چوب لای چرخ این تشکیلات گذاشتند که از هیأت مدیره جامعه کناره‌گیری کردم. حالا بعد از گذشت این همه سال، همچنان شاهد مدیریت ناکارآمد در تشکل‌های صنفی و نبود حمایت‌های اصولی از سوی بخش دولتی هستیم.

وی ادامه داد: متاسفانه امکاناتی که زمانی جامعه راهنمایان گردشگری فراهم کرده بودیم امروز مغفول مانده است. نزدیک به دو دهه است که سازمان تامین اجتماعی به این تشکلات کد بیمه داده است و راهنمایانی که از طرف این جامعه به تامین اجتماعی معرفی شوند، بیمه می‌شوند. تلاش زیادی شد تا این امکان فراهم شود اما امروز شاهدم خیلی از راهنمایان از آن اطلاع ندارند.

اربابان با اشاره به خلاء قانونی که برای شغل راهنمای گردشگری وجود دارد، اظهار کرد: سازمان تامین اجتماعی برای کارگران، کارمندان و کارفرمایان بیمه‌ای دارد که شامل درمان، بازنشستگی، بیکاری و از کار افتادگی می‌شود. اما با توجه به این که شغل راهنمای گردشگری فصلی بود، مشمول قوانین بیمه نمی‌شد. هرچند با مذاکرات طولانی در دهه ۸۰، پس از حذف حقوق بیکاری، توافقی بین سازمان تامین اجتماعی و جامعه راهنمایان ایرانگردی و جهانگردی برای بیمه راهنمایان گردشگری حاصل شد. بیمه موجود اگرچه مشمول حقوق بیکاری نمی‌شود اما در این دوران بیماری، برای درمان و بازنشستگی می‌تواند مفید باشد.

وی افزود: زمانی که توافق بیمه صورت گرفت تشکل دیگری غیر از جامعه راهنمایان تور وجود نداشت، سازمان تامین اجتماعی هم کد بیمه را به این تشکیلات داد و راهنمایانی که می‌خواستند بیمه شوند از طریق این جامعه به سازمان تامین اجتماعی معرفی می‌شدند. اما بعدها که تشکل‌های دیگری ایجاد شد، این تلاش‌ها به حاشیه رانده شد. حتی تلاش شد کد بیمه از جامعه راهنمایان گرفته شود.

عضو جامعه راهنمایان ایرانگردی و جهانگردی ادامه داد: ما قصد داشتیم در دهه ۹۰ بیمه راهنمایان گردشگری را وارد فاز دیگری کنیم و با به مشارکت گرفتن آژانس‌های مسافرتی، خلاء بیکاری را رفع کنیم. اما به خاطر کارشکنی‌های سیستم وقت و سوءمدیریت سازمان وقت میراث فرهنگی و گردشگری، تلاش‌ها بی‌نتیجه ماند. سازمان وقت دیگر با بیمه راهنمایان گردشگری همکاری نکرد، حتی بودجه‌ای که به عنوان کارفرما اختصاص می‌داد، قطع کرد و این هزینه را گردن راهنما انداخت.

اربابان همچنین با اشاره به خبر رفع چالش بیمه راهنمایان در بودجه‌های ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ و بیمه حدود دو هزار راهنما با تخصیص این اعتبار، اظهار کرد: بیمه که حق راهنمای گردشگری است و در گذشته هم ردیفِ اعتبارات داشت، فقط قطع شد. وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی اگر می‌خواهد از راهنما حمایت کند، کمک بلاعوض بدهد.

بنابر آخرین آمار وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی حدود ۱۲ هزار و ۸۰ نفر کارت راهنمای گردشگری دارند. معاون گردشگری گفته است از بین این جمعیت نزدیک به چهار هزار نفر هر سال کارت راهنمای گردشگری را تمدید می‌کنند و شاغل در این حوزه شناخته می‌شوند. راهنمایان گردشگری از آبان ماه سال گذشته با آغاز تنش‌های سیاسی و توقف سفر گردشگران خارجی به ایران و پس از آن همه‌گیری ویروس کرونا و محدود شدن سفرهای خارجی و داخلی، بیکار شده‌اند.

منبع:ایسنا

مرتبط:

عقبگرد ۳۰ساله گردشگری در ۲۰۲۰

هیات وزیران در بودجه ۱۴۰۰ برای گردشگری یارانه لحاظ کنند

ترور، ویزا، کرونا؛ چالش گردشگری ایران کدام است؟