نوشته‌ها

طرح شناسایی و رتبه‌بندی روستاهای هدف گردشگری تدوین شد

معاون گردشگری وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی از تدوین طرح شناسایی، ارزیابی و رتبه‌بندی روستاهای هدف گردشگری و بازنگری شاخص‌های انتخاب این روستاها خبر داد.

نقل از روابط‌عمومی معاونت گردشگری، ولی تیموری به دنبال برگزاری نشست مشترک با گروه تدوین پروژه شناسایی، ارزیابی و رتبه‌بندی روستاهای هدف گردشگری، گفت: پروژه شناسایی، ارزیابی و رتبه‌بندی مقاصد گردشگری کشور در دو بخش جاذبه‌های روستایی و شهری در دستور کار است تا بر مبنای پژوهش علمی، ارزش و جایگاه هر یک از جاذبه‌ها تعیین و به عنوان بستری قابل اتکا در عرصه تصمیم‌گیری‌های مختلف از جمله نرخ‌گذاری بسته‌های سفر به کار گرفته شود.

او افزود: در این پروژه مرحله شناسایی، ارزیابی و رتبه‌بندی روستاهای هدف گردشگری انجام شده است تا بر مبنای این اقدام ابتدا ظرفیت همه روستاهای کشور احصا و سپس طبق بررسی، انطباق با شاخصه‌ها و نیز الگوپذیری از مبنای علمی احصاشده، به عنوان روستای هدف انتخاب شوند.

او با بیان این‌که ساختار اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و زیست‌محیطی روستا نیازمند مدلی انطباق‌یافته با ویژگی‌ها و ماهیت روستا است، اظهار کرد: با توجه به افزایش تمایل به سفرهای روستایی و به طور کل توسعه گردشگری روستایی ضروری بود با بازنگری در فرایند شناسایی، ارزیابی و رتبه‌بندی روستاهای هدف گردشگری زمینه مدیریت و هدایت مطلوب آن‌ها تامین شود. بر این اساس تدوین طرح شناسایی، ارزیابی و رتبه‌بندی روستاهای هدف محقق شد.

معاون گردشگری با بیان این‌که متاسفانه به لحاظ فقدان مدل فراگیر و منطبق، نبود پایگاه آماری روزآمد و فرابخشی بودن گردشگری روستایی، چارچوب استانداردی برای تصمیم‌سازی مدیران در راهبری گردشگری روستایی وجود نداشته است، گفت: بر این اساس و همچنین با توجه به این‌که قبلا کار علمی و قابل دفاعی در راستای انتخاب روستاهای هدف وجود نداشته است، تدوین «طرح شناسایی، ارزیابی و رتبه‌بندی روستاهای هدف گردشگری» در دستور کار قرار گرفت تا با تولید و به کار بستن مدل فراگیر و کارا توسعه گردشگری روستایی را به‌صورت هدفمند و متعادل هدایت کرد.

او در ادامه به اهداف «طرح شناسایی، ارزیابی و رتبه‌بندی روستاهای هدف گردشگری» اشاره کرد و افزود: پیاده‌سازی مدلی فراگیر و پویا بر پایه معیارها و شاخص‌های علمی برای شناسایی، ارزیابی و رتبه‌بندی روستاهای هدف گردشگری کشور، ایجاد پایگاه داده و اطلاعات به‌هنگام برای تصمیم‌سازی و اقدامات لازم برای توسعه و راهبری گردشگری روستایی، فرصت‌سازی برای الحاق و ایجاد ارزش‌افزوده در فعالیت‌های ذاتی روستا همچون کشاورزی و تولید صنایع‌دستی، درک، هدایت و ارتقای خواسته و سلیقه گردشگران روستایی از تجربه واقعی جاذبه‌ها و سبک زندگی روستایی، شبکه و منظومه‌سازی بین روستاهای هدف گردشگری همگن، ایجاد بستری برای تجمیع، پردازش و انتقال بازخوردهای گردشگران و جامعه محلی به سازمان‌های مدیریت مقصد و نیز ایجاد فضای پویا و رقابتی میان مقاصد گردشگری روستایی به منظور ترغیب فعالیت‌های توسعه‌ای مستمر بخشی از اهداف تدوین این طرح است.

 

تیموری افزود: به کارگیری این مدل علاوه بر ایجاد مبنایی برای رتبه‌بندی کلی روستاهای کشور به صورت دوره‌ای، این امکان را فراهم می‌آورد تا رتبه و عملکرد روستا در هر یک از معیارها، شاخص‌ها و زیرشاخص‌های مدل با سایر روستاهای کشور که همسنگ هستند، مورد مقایسه قرار گیرد.

معاون گردشگری گفت: یکی دیگر از دستاوردهایی که در پی اجرای طرح تدوین‌شده محقق خواهد شد، تحقق روستای دوستدار گردشگر خواهد بود که توانمندسازی گردشگران، مدیران روستا، جامعه روستایی و نهاد متولی مربوطه را سبب خواهد شد.

او اظهار کرد: خروجی طرح شناسایی، ارزیابی و رتبه‌بندی روستاهای هدف گردشگری مبنای قابل اتکایی برای شناسایی نقاط قوت و ضعف مقصد و خودتنظیمی و خودارتقایی سازمان مدیریت مقصد است. در واقع این مدل با تلفیق رویکردهای عرضه و تقاضامحور، برآیند نظرات گروه‌های ذینفع شامل گردشگران داخلی و خارجی، جامعه محلی و سازمان مدیریت مقصد را مبنای رتبه‌بندی مقاصد گردشگری روستایی کشور قرار داده است.

تیموری گفت: در تدوین این طرح تلاش شده است تا هرم توسعه گردشگری در روستاهای هدف در پنج قالب روستای دوستدار گردشگر، روستای مقصد گردشگری، روستای گردشگرپذیر، روستای متعهد به توسعه گردشگری و روستای مستعد توسعه گردشگری مورد بررسی قرار گیرد تا از نظر میزان شناخته بودن به عنوان مقصد گردشگری روستایی یا شهرکی، تجربه گردشگران از سفر به روستا و ادراک گردشگران از ظرفیت‌های موجود و سایر شاخصه‌های استخراج‌شده از جمله مولفه‌های مهمان‌نوازی، فضا، چشم‌انداز، امنیت، دسترسی‌پذیری و غیره مورد ارزیابی و مقایسه قرار گیرند.

منبع:ایسنا

مرتبط:

لزوم توسعه گردشگری شهر ملی طلای سنتی ایران

یزد مقصد گردشگری ایمن ایران شد

دورنمای گردشگری ۲۰۲۱

روستاهای هدف گردشگری خراسان شمالی، مقصد گردشگران پاییز

پاییز برای کسانی که می‌خواهند زیبایی‌های این فصل هزار رنگ را با چشمان خود ببینند دارای جذابیت است و این روزها گردشگران، روستاهای هدف گردشگری خراسان شمالی را برای مقصد سفر خود انتخاب می‌کنند.

دیدن زیبایی‌های پاییزِ هزار رنگ در خراسان شمالی، استانی که تنوع قومی و طبیعی آن شهره است، پای گردشگران را به این خطه از شمال شرق کشور باز کرده است.

گردشگرانی که برخی اهل شهرهای استان هستند و تعطیلات آخر هفته و یا عصرهای با آفتابِ کم‌رمق پاییز را به دل جاده می‌زنند، یکی از روستاهای خراسان شمالی را مقصد خود قرار می‌دهند، در همهمه رنگ‌های زرد و نارنجی درختان و عطر خاک‌های نم خورده کوچه‌پس‌کوچه‌های روستاهای خراسان شمالی قدم می‌گذارند و به تماشای این نقاشی زیبای خدا می‌نشینند.

سفر در هر فصلی از سال تجربه و تنوع به همراه دارد. بهار، تابستان، پاییز و زمستان هرکدام زیبایی‌ها و ویژگی‌های خاص خود را دارد، برای توصیف زیبایی‌های طبیعی، فرهنگی و تاریخی روستاهای خراسان شمالی باید به این روستاها سفر کرد و از نزدیک این زیبایی‌ها را دید.

در ادامه این گزارش تعدادی از این روستاها معرفی می‌شوند.

منطقه نمونه استانی و روستای هدف گردشگری اسفیدان:

روستای توریستی اسپیدان در ۴۵ کیلومتری جنوب شرقی بجنورد واقع‌شده است. این روستا بافت مسکونی جالب‌توجهی دارد و خانه‌ها  به‌صورت پلکانی در دامنه کوه ساخته شده‌اند. از جاذبه‌های روستا به آبشار هنرور، آبشار بارگاه، غار خزانه هنرور، مقبره شیخ محمدرضا ربانی معروف به حاج آخوند، آرامگاه امامزاده محمد بن باقر بن موسی بن جعفر می‌توان اشاره کرد.

صنایع‌دستی این روستا فرش‌های دستباف، صنایع چوبی، صنایع سفالی، قالی‌بافی و چادرشب بافی است. از ورزش‌های رایج محلی کشتی باچوخه، تسمه تسمه، درنا، ریسمان کشی و پشتک را می‌توان نام برد. غذاهای سنتی اسپیدان ازجمله فتیر مسکه، آش پلو، قورمه، کاچی، آش قلیه، طرفداران زیادی دارد. موسیقی محلی شامل قشمه و دوتار؛ مراسم محلی ازجمله مراسم روز اول عید نوروز که نزدیک امامزاده نذری می‌دهند و مراسم روز سیزده‌بدر که به آبشار هنرور می‌روند از ویژگی‌های برجستۀ اسپیدان قلمداد می‌شوند. سوغات اسفیدان کشمش، بادام و گردو است. این روستا جزو روستای هدف گردشگری استان خراسان شمالی محسوب می‌شود.

روستای هدف گردشگری استاد

روستای هدف گردشگری استـاد یکی دیگر از این روستاها است که در ۳۰ کیلومتری جنوب غرب شهر فاروج واقع‌شده است. روستای استاد آب‌وهوای معتدل کوهستانی دارد و از جاذبه‌های آن علاوه بر چشم‌اندازهای طبیعی زیبا می‌توان به آثار کهنی همچون تخت حصار، قلعه کهنه، مسجد جامع، حمام قدیمی و بنای امامزاده اولیاء اشاره نمود. در استاد صنایع‌دستی مختلف ازجمله قالی‌بافی رواج دارد. ورزش محلی کشتی با چوخه، انواع غذاها و نان محلی، مراسم محلی جشن نوروز و سیزده‌بدر، تعزیه‌خوانی و… به این روستا چهره منحصربه‌فردی بخشیده است.

منطقه نمونه استانی و روستای هدف گردشگری خسرویه

روستای خسرویه در دامنه رشته‌کوه‌های زیبای شاه جهان و در فاصله ۲۵ کیلومتری جنوب غربی فاروج، در دل دره‌ای سرسبز جای گرفته است. خسرویه زادگاه عالم ربانی آقا نجفعلی قوچانی و از بافت سنتی و معماری بسیار غنی برخوردار است. علاوه بر بافت سنتی و مذهبی، خسرویه از جاذبه‌های طبیعی زیادی بهره‌مند است.

منطقه نمونه استانی و روستای هدف گردشگری دشت

این روستا در ۸۰ کیلومتری شمال غرب گرمه، در مسیر جاده بجنورد-گرگان واقع‌شده. آب‌وهوای این منطقه از نوع معتدل کوهستانی است و به دلیل نفوذ هوای مرطوب دریای مازندران مراتع سرسبز و در بخش‌هایی پوشش تنک جنگلی دارد. محیط مناسب دشت در دوره باستان نیز جمعیت‌های بومی را به خود جذب کرده و امروزه آثار آن به شکل قلعه، سردابه، تپه و محوطه‌های باستانی نمود یافته است. عمده‌ترین صنایع‌دستی روستای دشت شال‌بافی و قالی‌بافی است و در بین ورزش‌های محلی آن کشتی باچوخه سرآمد است. سوغات دشت انواع تخمۀ آفتابگردان است. پخت غذاهای سنتی شامل انواع آش و نان محلی و رواج مراسم و آیین‌های محلی همچون جشن برداشت گندم، جشن نوروز،۱۳ بدر و مراسم سوگواری ایام محرم به این روستا چهره خاصی بخشیده است.

منطقه نمونه و روستای هدف گردشگری رویین:

این روستا در ۲۷ کیلومتری شمال اسفراین واقع‌شده و آب‌وهوای معتدل کوهستانی با زمستان‌های سرد و پربرف و تابستان‌های معتدل است. آب فراوان باغ‌های این روستا را پررونق ساخته به‌طوری‌که هیچ فصلی از سال از محصولات باغی بی‌بهره نیست. ازجمله محصولات این روستا سیب، گلابی، گردو، انگور، هلو و زردآلو است. در این روستا خانه‌ها به طرز بسیار زیبایی به‌صورت پلکانی  بر روی یکدیگر ساخته شده‌اند به‌طوری‌که پشت‌بام منزل یکی حیاط خانه دیگری است. همچنین روستا طبیعتی سرسبز، ارتفاعات بلند، رودخانه دائمی، درخت‌های چنار قدیمی دارد که به آن چهره منحصربه‌فردی بخشیده است.  مقبره ملا عارف روئینی و امامزاده اسحاق در این روستا قرار دارد. هنر زنان روستا چادرشب بافی، چتائی بافی، حوله و دستمال، این روستا را به دهکده نساجی سنتی کشور مشهور کرده است. سوغات محلی این روستا چادرشب، حوله پارچه‌ای، گردو، عسل، تولیدات دامی و باغی است. ورزش محلی کشتی باچوخه، غذای سنتی کله‌جوش، مراسم محلی جشن نوروز، جشن سیزده‌بدر، مراسم دهه فاطمیه و دهه محرم، موسیقی محلی دوتار و قشمه در این  روستا از ویژگی‌های خاص برخوردار است و دارای اقامتگاه‌های بوم گردی بسیار زیبایی است که گردشگران را به‌سوی خود فرامی‌خواند.

منطقه نمونه و روستای هدف گردشگری روستـای درکش:

روستای درکش واقع در دهستان آلمه از توابع بخش سملقان شهرستان مانه و سملقان است و ازلحاظ موقعیت ریاضی در ۵۶درجه و ۴۴دقیقه طول جغرافیایی و ۳۷درجه و ۲۶دقیقه عرض جغرافیایی و در فاصله ۳۰ کیلومتری جنوب غربی شهر آشخانه واقع‌شده و از جاده اصلی ۲ کیلومتر فاصله دارد. درکش آب‌وهوای معتدل، طبیعتی جنگلی و کوهستانی و نیز چشمه‌سارهای بسیار دارد. تنها جنگل بلوط شرق کشور در اطراف این روستا قرار دارد. بعلاوه در کوهسارها و دره‌های مجاور باغات میوه، انواع گیاهان دارویی و گونه‌های مختلف جانوری وجود دارد. ورزش بومی این روستا کشتی باچوخه است. از تولیدات محلی این روستا می‌توان گردو، بادام، انواع محصولات باغی  شامل گیلاس، گلابی و عسل … را نام برد.

عمده جاذبه‌های موجود در منطقه درکش جاذبه‌های طبیعی بوده که از آن میان می‌توان به باغات فراوان میوه از قبیل هلو، گیلاس، گلابی، انگور، سیب، آلو و چشمه‌های قبالی، نرنالی، چشمه بید، قجی، رودخانه‌های کندآب و زوهاور، مناطق ییلاقی گولک، نزکزلی(نرگسلو)، ترناولی،کشگریه و… دره‌های بکر دره خالدار، حلقه زو، کندرو،…کوه تیغ بل،کوه عسل و جنگل‌های بکر هیرکانی با پوشش غالب بلوط، مازو، راش، کرکو، و… اشاره کرد که بخشی از پتانسیل‌های گردشگری منطقه است.

روستای هدف گردشگری گلیان:

روستای گلیان یکی از ۳۶۵ روستای نمونه گردشگری ایران و همچنین جزء ۳روستای نمونه گردشگری شهرستان شیروان در خراسان شمالی است. این روستا در ۲۳ کیلومتری جنوب شهر شیروان واقع‌شده و دارای آب‌وهوای نیمه‌خشک سرد کوهستانی بوده که منجر به شکل‌گیری حیات‌وحش و طبیعت زیبا و دل‌انگیزی در روستا شده است. در سال ۸۵جمعیت آن ۶۲۳ نفر بوده است.

گویش مردم این روستا به دو صورت کرمانجی و فارسی است. از صنایع‌دستی آن می‌توان به قالیبافی اشاره کرد.

منطقه نمونه و روستای هدف گردشگری زوارم:

زو ارم در بین دره‌ای ژرف و طویل و سرسبز و پردرخت با مناظر دیدنی فراوان یکی از مناطق بکر و ییلاقی در شمال خراسان، در فاصله ۲۸کیلومتری جنوب غرب شیروان واقع‌شده است. در این روستا هشتاد چشمه وجود دارد، زوارم؛ معنای آن دره بهشت که سابق دوالدرم نام داشت یکی از قرای قدیمی و تاریخی منطقه شیروان است. زوارم یکی از حوضه‌های آبریز منطقه شیروان است که رودخانه پر آب زوارم از آنجا سر چشمه می‌گیرد.

از آثار تاریخی  این روستا می‌توان به تپه دست ریز ارک و قزلر قلعه اشاره کرد و همچنین محلات روستا عبارت‌اند از: حصار محله، آشاقه محله، پایین ده، آخور خانه که در حال حاضر مسکونی هستند. زو ارم در زمان سابق خان‌نشین و مرکز حکمرانی بود که از حکام و خوانین آن می‌توان به الهیار خان، شاهرخ، مرتضی بیک و شاهپور خان اشاره کرد.

بر اساس بررسی‌های انجام‌شده توسط کارشناسان باستان‌شناس از دوره مس، سنگ و عصر مفرغ میانی آثار به‌دست‌آمده که از آن دوره تاکنون در این روستا اسکان وجود داشته است.

منبع:ایسنا