اسماعیل برات با اشاره به نقدهایی که اخیرا درباره پراکندگی و تعدد متولیان گردشگری شده است، گفت: یکی از چالش‌هایی که در حوزه گردشگری همیشه مطرح بوده، فقدان مدیریت یکپارچه و منسجم و ناهماهنگی دستگاه‌های متولی در اعطای مجوز سفرهای هوایی  است. به رغم این‌که بسته سفرهای هوایی متنوع است و همه خدمات از جمله صدور بلیت، رزرو جا، اجرای تور، ترانسفر و… در یک قالب تحت عنوان «سفر و گردشگری» تعریف می‌شود، اما متولیان متعدد هستند. ما مطالعه و بررسی کرده‌ایم.  در هیچ کجای دنیا چندین مجوز برای یک فعالیت، آن هم از سوی چند دستگاه مستقل صادر نمی‌شود. این در حالی است که در آیین‌نامه دفاتر خدمات مسافرتی، سیاحتی و جهانگردی مصوب ۱۳۸۰/۰۳/۲۷ هیأت وزیران این مجوز در سه بند درنظر گرفته شده است که بند «الف» درخصوص فروش بلیت هواپیما است که مجوز آن را سازمان هواپیمایی زیرمجموعه وزارت راه و شهرسازی صادر می‌کند، بند «ب» که به اجرای تور و گردشگری مربوط می‌شود و مجوز آن را وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی صادر می‌کند و بند «پ» یا تورهای زیارتی که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی (سازمان حج و زیارت) متولی آن است. در عین پراکندگی و تعدد متولی، هزینه و وقت جداگانه‌ای برای دریافت این مجوزها به متقاضی تحمیل می‌شود. در برخی موارد ممکن است مدیر فنی دارای آموزش کافی نباشد و متقاضی مجبور است از دو یا سه مدیر فنی استفاده کند، سه ضمانت‌نامه مجزا باید تهیه کند و به این وزارتخانه‌ها داده شود و سه مرتبه دوندگی و پیگیری شود، این فرآیند مشکل بزرگی به حساب می‌آید.

او افزود: در سال‌های گذشته ما این موضوع را از طریق سازمان وقت میراث فرهنگی و گردشگری پیگیری کردیم. ابتدا با دستگاه‌های مربوطه صحبت کردیم که زیر بار نرفتند. موضوع را با معاونت حقوقی ریاست جمهوری مطرح کردیم که مرجع حل اختلافات دستگاه‌های اجرایی است. جلسات مختلفی برگزار شد، در نهایت تصمیم گرفتند متولی سازمان وقت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی باشد و مجوزها تجمیع شود.

برات گفت: علی‌رغم این‌که طبق نظر معاونت حقوقی ریاست جمهوری به عنوان مرجع قانونی حل و فصل اختلافات دستگاه‌های اجرایی، تجمیع مجوزها با تولیت گردشگری بود، لیکن متاسفانه دستگاه‌ها در سطوح مختلف حاضر به پذیرش و همکاری نشدند. در آن مقطع به قانون برنامه پنجم توسعه استناد کردیم، در ماده ۷۰ این قانون آمده که اگر مجوزهای مشابه وجود داشته باشد، این مجوزها از طریق یک دستگاه به عنوان پنجره واحد می‌تواند صادر شود و دستگاه‌های دیگر به عنوان دستگاه فرعی نظارت خود را داشته باشند. این موضوع را به معاون اول رییس‌جمهور اطلاع دادیم، اما اعتبار برنامه پنجم پایان یافته بود. متوجه شدیم این ماده قانونی در قانون “بهبود مستمر کسب و کارها” استمرار پیدا کرده است. پذیرفتند که دستگاه متولی مشخص شود، درحالی‌که هر وزارتخانه‌ای خود را دستگاه اصلی و متولی امر می‌دانست.

او افزود: در ماده ۶۲ قانون برنامه پنجم توسعه نیز آمده بود که کمیسیونی وجود دارد که می‌تواند در این موارد، دستگاه اصلی و فرعی یا ناظران را مشخص کند. با توجه به انقضای این برنامه، وظایف کمیسیون ماده ۶۲ به هیأت مقررات‌زدایی کسب و کار ذیل وزارت اقتصاد و دارایی محول شده بود و مراتب را از طریق هیأت مزبور پیگیری کردیم. جسلات متعددی برگزار شد تا در نهایت، مصوب کردند وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی متولی اصلی است و وزارتخانه‌های راه و شهرسازی و همچنین فرهنگ و ارشاد اسلامی دستگاه فرعی به حساب می‌آیند. اجرای این مصوبه به اصلاح آیین‌نامه موجود نیاز داشت.

سرپرست اداره کل نظارت و ارزیابی خدمات گردشگری گفت: همان موقع، سازمان حج و زیارت به مصوبه هیأت مقررات‌زدایی اعتراض کرد. مصوبه اصلاح شد و مسؤولیت صدور مجوز بند «پ» به سازمان حج و زیارت برگشت، اما طی تبصره‌ای قرار شد مجوزهای صادره از سوی  این سازمان «فقط در امور سفرهای هوایی زیارتی خروجی به عربستان، عراق و سوریه» فعالیت کند و دفاتر خدمات مسافرتی و گردشگری سایر سفرهای زیارتی را می‌توانند انجام دهند. قرار شد آیین‌نامه با این رویکرد اصلاح شود، بنابراین کارگروهی تشکیل شد، در جلسات اولیه نماینده وزارت راه و شهرسازی و سازمان حج و زیارت هم دعوت شد. مطالعات تطبیقی انجام شد، مدل‌های کشورهای دیگر از جمله ترکیه، مالزی و کشورهای اروپایی بررسی شد و با بخش خصوصی، اساتید دانشگاهی و کارشناسان خبره مشورت شد.

برات اظهار کرد: در اصلاح آیین‌نامه سعی شده شرایط صدور مجوز تسهیل و فعالیت‌ها تعریف شود. کاملا مشخص است دفاتر خدمات مسافرتی چه فعالیت‌هایی می‌توانند داشته باشد و به طور کل بند «ب» بازنگری شد. ۲۰ سال از آیین‌نامه اولیه گذشته بود و نیاز به چنین اصلاحاتی داشت. البته هنوز تصویب نشده است، اما برای تصویب به هیأت دولت ارسال شده است. هرچند  مصوبه تجمیع مجوز از هیأت مقررات‌زدایی گرفته شده، اما به‌طور طبیعی شرایط و نحوه عملکرد فعالان اقتصادی هر صنف با گذشت زمان دچار تغییرات و دگرگونی‌هایی می‌شود که این تغییرات در مواردی به حدی است که مقررات گذشته قابلیت همخوانی با شرایط جدید را نداشته و در نتیجه اصلاح ضوابط و مقررات با در نظر گرفتن شرایط جدید و متناسب با ضرورت های زمان، تبدیل به امری بدیهی و غیرقابل اجتناب می‌شود.

او بیان کرد: در جریان اصلاح این آیین‌نامه دغدغه وزارت راه و شهرسازی را در نظر گرفته‌ایم، نماینده آن‌ها هم در کمیته‌های مشترک حضور داشته است. درباره نظارت این دستگاه نیز هیچ بحثی وجود ندارد، در هر صورت تجمیع مجوز اجرایی می‌شود.

برات درباره مخالفت قبلی وزارت راه و سازمان هواپیمایی با تجمیع مجوز با توجه به منافع آن و برای پیشگیری از تخطی در اجرای قانون، اظهار کرد: این یک قانون است، مصوبه دارد و همه باید تابع آن باشند. ضمن این‌که ما منافع سازمانی را هم درنظر گرفته‌ایم، نمی‌شود تخطی از قانون صورت گیرد، باید آن‌چه مدنظر قانونگذار بوده است اجرا شود. مدنظر این بود که گِره کسب و کارها باز شود و فرآیند صدور مجوز و هزینه‌های مرتبط با آن تسهیل شود و کاهش یابد و صنعت گردشگری توسعه پیدا کند. این مصوبه هم ضمانت اجرایی دارد، اگر مشکلی پیش آید می‌توان از طریق هیأت مقررات‌زدایی پیگیری کرد و اهرم برخورد قانونی از جمله انفصال از خدمت نیز وجود دارد. هیأت مقررات‌زدایی واقعاً هیأت خوبی است که مشکلات بسیاری از کسب و کارها را حل کرده است. این قانون حتی زمان‌بندی دارد.  هیأت مقررات‌زدایی سامانه یکپارچه‌ای را راه‌اندازی کرده است که شرایط اصلاح‌شده، زمان‌بندی و نحوه اقدام و…  را به اطلاع عموم می‌رساند و امکان خطا را صفر می‌کند.

منبع: ایسنا

مرتبط:

ویزای توریستی ایران بلاتکلیف است

به نقل از فوربس،  روزانه حدود یک میلیون نفر در هفته منتهی به کریسمس با خطوط هوایی ایالات متحده سفر کرده‌اند و به این ترتیب هفته منتهی به کریسمس در ایالات متحده درحالی به پرترافیک‌ترین هفته سفرهای هوایی دوران کرونا تبدیل شده است که ابتلا به ویروس کرونا و بستری شدن مبتلایان در این کشور همچنان روند صعودی دارد.

به رغم هشدارها درباره خودداری از سفر و حضور در گردهمایی‌ها در روز چهارشنبه با ثبت ۱.۲ میلیون مسافر، رکورد بیشترین سفرهای هوایی دوران کرونا در ایالات متحده شکسته شد.

بر اساس آمار ارائه‌شده در فاصله جمعه تا پنجشنبه بیش از ۵ میلیون نفر از گیت بازرسی فرودگاه‌های ایالات‌ متحده عبور کرده‌اند.

«گاردین» نیز نوشت: هشدارها درباره سفر نکردن در آستانه روز شکرگزاری هم نادیده گرفته شده بود و در فاصله ۲۰ تا ۲۹ نوامبر حدود ۹.۵ میلیون مسافر با خطوط هوایی ایالات متحده سفر کردند.

مرکز کنترل و پیشگیری بیماری پیش‌تر با انتشار بیانیه‌ای از مردم خواسته بود سفرهای‌شان را به تعویق بیاندازند و برای حفاظت از خود و اعضای خانواده در خانه‌های‌شان بمانند. این مرکز همچنین خطاب به مردم هشدار داده بود: «ممکن است شما و همسفران‌تان حال عمومی مساعدی داشته باشید و هیچ علائمی نداشته باشید اما همچنان می‌توانید پس از مسافرت عامل شیوع ویروس کرونا و سرایت آن به دوستان، اعضای خانوداه و جامعه اطراف‌تان باشید.»

منبع:ایسنا

مرتبط:

آغاز ممنوعیت سفر از بریتانیا به برخی کشورهای اروپایی

محدود شدن سفر حتی در نوروز

صنعت کرونازده گردشگری ایران با سفر ایمن نجات می‌یابد

به گزارش ایسنا، حدود هشت ماه است که ویروس کرونا در کشور شایع شده اما هنوز راهبرد روشنی برای سفرهای داخلی وجود ندارد، در نتیجه با هر تعطیلی، نگرانی‌ها از بابت شیوع بیشتر ویروس کرونا اوج می‌گیرد تا آن‌جا که حتی  مقام معظم رهبری  اخیرا گفتند: «بعضی سفرها باید ممنوع شود همچنان که ملاحظه کردید، [منع] سفر اربعین را مردم متدین و مؤمن ما پذیرفتند که گفتیم نروید به طرف مرز، نرفتند؛ این خیلی مهم است. در قضیه عزاداری‌ها که ستاد ملّی مبارزه‌ با این بیماری ضابطه معین کرد، مردم مؤمن و متدین که پایبندند، ضابطه را دقیق رعایت کردند؛ این باید در زمینه‌های گوناگون تسری پیدا کند و باید اجباری و الزامی شود؛ جلو بعضی از سفرها واقعاً باید گرفته بشود؛ گاهی بعضی از سفرها موجب می‌شود که شیوع، بی‌محابا و بدون قابلیت کنترل انجام بگیرد که واقعاً مایه تأسف است.»

این سخن ۲۱ مهرماه در مراسم دانشجویان دانشگاه‌های افسری نیروهای مسلح بیان شد و حالا وزیر بهداشت روز چهارشنبه (۲۳ مهرماه) در آستانه آغاز تعطیلات پایان هفته درحالی‌که بسیاری بار سفر را بسته و راهی شده‌اند، از منع رفت و آمد در پنج شهر به مدت سه روز تعطیلی ماه صفر خبر داده است. سعید نمکی گفته است: «روز گذشته از رییس‌جمهور درخواست کردم اجازه دهند در پنج شهر مهم که شیوع بالاست مانند کلان‌شهر تهران، کرج، مشهد، اصفهان و ارومیه در سه روز تعطیلی منع عبور و مرور و محدودیت رفت و آمد اعلام کنیم که بلافاصله موافقت کردند و به دستگاه‌های مربوط ابلاغ کردند.»

این تصمیم مقطعی وزارت بهداشت ظاهرا فقط سفرهای جاده‌ای را نشانه گرفته و همانند دوران اولیه شیوع کرونا محدودیتی برای سفر با وسایل نقلیه عمومی (ریلی، هوایی و …) قائل نشده است. از طرفی مشخص نیست در تعطیلات پیش ‌رو سفر در استان‌های دیگر چه وضعی داشته باشد و چگونه مدیریت شود. به نظر می‌رسد هنوز راه حلی برای سفر در داخل کشور  وجود ندارد و تصمیم‌های ناپایدار با توجه به تعطیلات ماه‌های پیش‌ رو و البته جهش‌ها و تغییرات ویروس کرونا ـ به گفته وزیر بهداشت ـ چندان نتواند به مدیریت سفرهای داخلی کمک کند.

واضح است که دوگانگی مواضع وزارتخانه‌های بهداشت و گردشگری درباره موضوع سفر، اجازه نمی‌دهد ساختار اصولی برای مسافرت‌ها تعریف و اجرا شود، در نتیجه در آستانه هر تعطیلی تنها با هدف قرار دادن حجم سفرهای جاده‌ای و بدون توجه به تاثیر سفرهای اتوبوسی، ریلی، هوایی و تورها و اقامتگاه‌های غیرمجاز که بدون رعایت پروتکل‌های بهداشتی و با قیمت‌های ارزان بدون نظارت مسافر می‌گیرند، اعتراض‌ها نسبت به تشدید شیوع ویروس کرونا در کشور توسط مسافران شدت می‌گیرد، بی‌آن‌که راه حل پایدار و اثرگذاری برای مدیریت سفرهای داخلی ارائه شود.

وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی به عنوان متولی سفر در کشور تا کنون طرح واضحی برای کنترل و مدیریت سفرهای داخلی که در حجم گسترده‌ای در شرایط حساس کرونا درحال انجام است، نداشته اما بارها از اجرای طرح «سفر هوشمند» و مذاکره با وزارت بهداشت برای برقراری این مدل از سفرها سخن گفته است؛ طرحی که چندان واضح و ملموس نیست و به نظر می‌رسد پایه آن مبتنی بر رعایت همان پروتکل‌های بهداشتی در اماکن تحت نظارت این وزارتخانه باشد. معاون گردشگری نیز در تعریف کلی طرح «سفر منفرد و هوشمند» که اردیبهشت‌ماه به ستاد مقابله با کرونا ارائه شد، فقط به این جمله بسنده کرده است: «انجام سفر با رعایت همه پروتکل‌ها، تدابیر و موازین بهداشتی.»

بررسی وضعیت برخی تاسیسات گردشگری تحت مدیریت این وزارتخانه نیز نشان می‌دهد دستورالعملی که هم‌اکنون در بعضی از این اماکن اجرا می‌شود همان پروتکل‌های بهداشتی ستاد مقابله با کرونا است که برخی آن را با دستورالعمل‌های بین‌المللی نیز درآمیخته‌اند، هرچندواحدهایی هم هستند که با توجیه تعطیلی و نداشتن مسافر، دستورالعملی را رعایت نمی‌کنند.

در این بین، دست‌اندرکاران گردشگری که صاحبان سرمایه در این حوزه نیز به شمار می‌آیند و دوران رکود و بحران را سپری می‌کنند، معتقدند سفرهای غالبا شخصی که درحال انجام است، نه تنها حاصل چندان و درآمدی برای گردشگری نداشته که اتفاقا بیشترین مخاطره را در زمان همه‌گیری کرونا داشته و از طرفی، عامل بی‌اعتباری گردشگری شده است.

حرمت‌الله رفیعی ـ رییس هیات مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ایران ـ با انتقاد از بی‌برنامگی در سفرهای داخلی، به ایسنا می‌گوید: در زمانی که باید، سفرهای شخصی و ترددهای بین شهری را ممنوع نکردند اما مانع فعالیت تاسیسات گردشگری شدند، درحالی که آن سفرها باید ممنوع شود.

فعالان گردشگری معتقدند اگر سفر به دست آن‌ها سپرده و نظارت‌ها شدیدتر شود، مهار ویروس راحت‌تر خواهد شد. رفیعی می‌گوید: اگر سفرها تحت کنترل و مدیریت باشد، با تور انجام شود، اقامت در هتل مجوزدار باشد، آژانس‌ها هم ملزم به رعایت پروتکل‌های بهداشتی باشند، نظارت هم برقرار باشد، چرا سفر انجام نشود؟ اتفاقا این مدل سفرها را راحت‌تر می‌توان کنترل کرد. قطعا با این روش آمار شیوع کرونا در کشور هم پایین‌تر می‌آمد، اما به‌جای این کار، سفرها و ترددهای بین شهری را آزاد گذاشتند و دستور تعطیلی هتل و تور را دادند. چرا فقط سفرهای بدون برنامه و بدون تور را ممنوع نمی‌کنند؟

رفیعی اظهار می‌کند: از ابتدای سرایت ویروس کرونا به ایران، با آن‌که بارها درخواست مدیریت سفر شد، اما هیچ برنامه‌ای که بتوانیم از آن تبعیت کنیم و راهبرد روشنی داشته باشد، ارائه نشده است. آژانس‌ها که اوایل همه‌گیری، اجازه برگزاری تور نداشتند، بعد هم که تردد بین شهری آزاد شد و مردم بیشتر ترجیح می‌دهند شخصی سفر کنند، به کرات هم تور غیرمجاز و غیرقانونی درحال انجام است، کسی هم مانع نمی‌شود. این میان، گردشگری استان تهران هم می‌گوید به هر متقاضی فعالیت در فضای مجازی مجوز کار در گردشگری می‌دهد، این‌طور می‌شود که هر شخص بدون تخصص و دانشی وارد کار گردشگری می‌شود. این کارها خیانت است. باید سفر را به شکل دیگری مدیریت کرد.

منبع:ایسنا

مرتبط:

ممنوعیت سفر شبیه ممنوعیت صعود به دماوند نباشد