نوشته‌ها

دهاقان ،عروس زاگرس

بهار فصل سفر و دل سپردن به طبیعت است. هر یک از شهرهای ایران زیبایی‌های خاص خود را دارند دهاقان است؛که می‌توانید با انتخاب درست روی نقشه به آن سفر کنید که علاوه بر طبیعت سرسبز و چشمه‌سارهای آن از آثار تاریخی زیبا و ارزنده‌اش لذت ببرید.

به گزارش خبرنگار ایمنا از شهرستان دهاقان، در کنار تمامی سرسبزی ها و طبیعت زیبا و آثار تاریخی که در دهاقان وجود دارد طعم غذاهای کوفته سنگی، کاچی شیر و خال بی بی آن بی نظیر است شاید کمتر کسی باشد که گیوه و پاپوش آنرا ندیده و نشنیده باشد چرا که این دیار هنرمندان بسیاری دارد که شهره آفاق هستند همچنین سوغات آن که بیسکوییت و سوهان و باقلواست و شیرینی لذت سفرتان را دوچندان خواهد کرد.

دهاقان در فاصله ۹۰ کیلومتری جنوب غربی استان اصفهان واقع شده که از شرق به شهرستان شهرضا، از غرب به شهرستان بروجن در استان چهارمحال بختیاری، از شمال به شهرستان مبارکه و از جنوب به شهرستان سمیرم محدود می شود.

این شهرستان دارای دو شهر دهاقان و گلشن و ۱۳ روستاست که جاذبه های گردشگری آن هر سالگردشگران داخلی وخارجی زیادی را برای بازدید جذب می کند.

دهاقان

جاذبه های گردشگری:

اسب کهر در تاخت و تاز برج میلاد کره

“روستای کره” زیباترین روستای دهاقان از نظر جاذبه های گردشگری، وجود چشمه سارهای همیشه جاری و درختان تنومند است و درفاصله شش کیلومتری شمال آن واقع شده است و در قدیم ساختار آن به صورت قلعه بوده است. بسیاری از کشاورزان روستا علاقه خاصی به داشتن “اسب کهر” دارند.

همچنین این روستا دارای برجی با نام “میلاد” است که توجه گردشگران را به خود جلب می‌کند. در جنوب این روستا نیز مقبره بابا شیخ حسین و بی بی خاتون از فرزندان جابربن عبدالله قرار گرفته که مکانی برای زیارت وبیشه های وقف شده اش طبیعت لذت بخش برای تفریح است.

برگی از تاریخ فراموش شده در علی‌آباد گچی

“روستای علی‌آباد گچی” در فاصله ۱۲ کیلومتری شرق شهر دهاقان واقع شده که امروزه گلخانه ها و مزارع کشاورزی بسیاری در آن پدید آمده است.

این روستا در زمان های گذشته منبع تولید گچ بوده و آثار تاریخی زیادی داشته، اما از این آثار تنها نمایی از یک آسیاب ویران شده باقی مانده وحتی همین یادگار تاریخی هم به دست فراموشی سپده شده است.

دهاقان

هیجان سرسره بازی در ارتفاعات کوه شنلی

ارتفاعات “کوه شنلی” با ارتفاع بیش از سه هزار متر از سطح دریا پوشیده از برف است و منظره‌ای بسیار زیبا برای گذراندن یک روز با هیجان برای دوستداران زمستان به وجود آورده است. چشم انداز دامنه‌ها و دشت این کوه بسیار زیبا و فرح بخش است. سرسره بازی در این کوه برای مردم جذاب و هیجان‌برانگیز است برای همین یکی از نقاط پرتردد و شلوغ شهرستان محسوب می شود.

دهاقان

مقبره باباشیخ حسین و بی بی خاتون

“بابا شیخ حسین انصاری” و خواهرش “بی بی خاتون” از فرزندان “جابربن عبداالله” هستند. مقبره این دو بزرگوار در روستای کره واقع شده و تمام باغ ها و آب های نزدیک مقبره وقف آنهاست.پخت کوفته برنجی و سمنو در نزدیکی ایام عید دراین مکان انجام می شود.

وجود آسیاب قدیمی قورقورک، چشمه سار ها و عبور آب رودخانه شور در کنار این بقعه متبرکه باعث شده گردشگران را برای بازدید جذب کند.

دهاقان

سوغات

گیوه یا پاپوش

از گیوه می توان به عنوان پاپوشی نام برد که قرن‌هاست عشایر ایرانی، هم‌چنین بسیاری روستائیان نقاط کوهستانی و نواحی خشک کشورمان پوشیدن آن را بر هر نوع کفش دیگری ترجیح می‌دهند و از آن استفاده می‌کنند.

اغلب افراد پیدایش آن را به روزگارانی خیلی قدیمی‌تر از پیدایش سایر انواع پاپوش نسبت داده‌اند و همین امر باعث شده تا تولد گیوه با افسانه‌ها پیوند بخورد همچنان در اکثر منابع قدمت تولید اولین گیوه را به پاپوش پهلوان داستان کهن ایرانی (که به روایت فردوسی پسر گودرز و داماد رستم بوده است) نسبت داده‌اند.

دهاقان

بیسکوییت شکری و باقلوا:

از دیگر سوغاتی هایی که در این منطقه فراوان یافت می شود، بسکوییت های شکری و باقلواست که مزه آنها هرگز از یاد نمی رود.

این دو سوغات که در کارگاه های قنادی شهر تهیه می شود ترکیبی از آرد، جوانه گندم و شیره انگور و مخلفات دیگر است که طرفدار بیشماری دارد و حتی گردشگرانی که از کشور های خارجی به بازار سرپوشیده قدیمی شهر می آیند سراغ آن را می گیرند.

سوهان روستای قمبوان

این سوهان بیشتر در کارگاه های قنادی روستای قمبوان تهیه می شود، البته در روستای همگین و دزج نیز قبلا درست می شد، ولی  با گذشت زمان رفته رفته تعداد کارگاه ها کم شد و بی توجهی مسئولان آن‌ها را به تعطیلی کشاند. سوهان قمبوان همانند سوهان قم هست و کارآفرینان توانسته اند گز سوهان دار را نیز به تولیدات خود اضافه کنند.

غذاهای سنتی                          

کوفته سنگی

یکی از غذاهایی که از دیر باز تا کنون در دهاقان پخته می شود و مورد علاقه بسیاری شهروندان می‌باشد کوفته سنگی است. این غذای سنتی ترکیبی از گندم آسیاب شده، گوشت چرخ کرده، کشمش، پر زردآلو یا هلو و ادویه جات است که در آب جوش و روی تنورهای سنگی پخت می شود.

دهاقان

شیربلغور

بلغور یا همان گندم و جو ریز شده را با شیر می جوشانند و مانند شیربرنج آن را می پزند. این غذا نوعی سوپ است و به عنوان پیش غذا میل می شود.

از بلغور گندم و جو سوپ های خوشمزه‌ای تهیه می‌شود که در آن از پر زرد آلو و هلو یا سیب استفاده می شود و در ایام زمستان و بهار نیز پیش غذای سر سفره دهاقانی هاست.

خال بی بی:

این غذا از ترکیب برگ درخت انگور، شیر و نمک به دست می آید. با تفت دادن و جوشاندن این سه ماده غذایی خال بی بی پخت می شود. اگرچه رفته رفته این غذای سنتی نیز فراموش شده، اما بسیاری از زنان کشاورز هنوز در خانه هایشان آن را می‌پزند.

کاچی شیر:

مواد لازم برای تهییه این غذا آرد، شیر، روغن و زردچوبه است و به این شکل پخت می شود آرد پس از بو دادن با روغن مخلوط کرده و تفت داده می شود و سپس زردچوبه و شیر به آن اضافه می کنیم. این غذا به عنوان یک نذری در بقاع مترکه نیز توزیع می شود.

شهر ملی سفال در انتظار جایگاه واقعی خود

از سفال و سفالگری که سخن به میان می‌آید در ذهن‌ها نقش کاسه و کوزه حک می‌شود و دستان هنرمندی به خاطرمان می‌آید که با خاک و آب رنگ هنر گرفته و پاهایش چرخ سفالگری را می‌چرخاند.

به گزارش خبرنگار ایمنا، سفالگری یکی از کهن‌ترین هنرهای بشری است و در گذشته پیشه‌ای پررونق بوده است. شهرها و روستاهای فلات مرکزی ایران به واسطه موقعیت جغرافیایی و دسترسی به ماده اولیه مرغوب‌تر، بیشتر به این حرفه اشتغال داشتند، اما امروزه با رواج زندگی مدرن شهری و فاصله گرفتن از سنت‌ها، سفال بیشتر به ابزاری تزیینی تبدیل شده که در انواع مختلف، زینت بخش منازل و موزه‌ها و گالری‌ها است.

شهرستان شهرضا در استان اصفهان با ۳۰ کارگاه فعال سفال‌گری یکی از مراکز تولید سفال در کشور است که ۷۰ درصد از خاک زمین‌های آن برای ساخت سفال مناسب و به همین جهت موفق شد عنوان «شهر ملی سفال» را به خود اختصاص دهد. سفال این شهر سابقه ۷۰۰ ساله دارد که از دوران صفویه آغاز شده و تولید آن از خاک رس و خاک سفیدپخت (گل سنگ) انجام می‌شود. لعاب و رنگ آبی فیروزه‌ای سفال شهرضا مختص به خود بوده و آن هم از جهت سبز ـ آبی بودن آن که به صورت طبیعی ساخته می‌شود و پس از ترکیب انگوپ بر روی کایولن موجود روی سفال، این رنگ خاص به وجود می‌آید که آن را از سفال همدان جدا و برجسته می‌کند.

شهر-ملی-سفال

این انتخاب با توجه به ظرفیت گردشگری، پیشینه طولانی اشتغال به امر سفال و … در شهرضا، انتخاب صحیح و به جایی بود و قرار بر این بود که در سپهرآباد شهرضا اولین شهرک صنایع دستی کشور در مساحتی نزدیک ۱۰ هکتار به بهره برداری برسد، اما اکنون که نزدیک به سه سال از قول ها و قرار ها می‌گذرد، از آن همه شور و شوق تنها کسب نامی باقی مانده است.

مهدی سهیلی در گفت و گو با خبرنگارایمنا می‌گوید: تقریبا سه سال است که شهرضا شهرملی سفال شده ولی تاکنون هیچ اتفاقی نیافتاده حتی در لالجین همدان که شهر جهانی سفال است هیچ اتفاقی نیافتاده است.

این هنرمند سفالگر ادامه می‌دهد: شاید اسم ملی به صادرات کمک کند اما با شرایط موجود وضعیت صادرات زیر صفر است همچنین قرار بوده بازارچه صنایع دستی ساخته شود اما نشده و به فروش مستقیم سفال کمک نکرده است.

وی می‌افزاید: قبل از اینکه شهرضا شهرملی سفال شود بیمه بودیم اما بعد از اینکه شهرملی نام گرفت بیمه ما نیز قطع شد که تنها اتفاق مهم پس از ملی شدن شهرضا را می‌توان همین مسئله نام برد.

سهیلی با بیان اینکه مسئولان با ارقام و اسامی برای سرگرمی بازی می‌کنند تا هنرمندان را سرگرم کنند، می‌گوید: شرایطی که باید وجود داشته باشد تا شهری ملی یا جهانی شود در شهرضا وجود ندارد لالجین همدان که شهر جهانی است، نزدیک به هزار کارگاه، نمایشگاه و مغازه سفال و سفالگری؛ آزمایشگاه و دانشکده و هنرستان و اتحادیه دارد.

شهر-ملی-سفال

این هنرمند وجود واردات سفال از چین در بازار را مسئله‌ای عادی می‌داند و معتقد است که در بازار شهرضا سفال لاجین نیز دیده می‌شود همانگونه که در لاجین سفال شهرضا وجود دارد چرا که میان لالجین و شهرضا تبادل سفال وجود دارد.

سهیلی با اشاره به وضعیت معیشتی مردم، می‌گوید: با این شرایط اقتصادی مردم از سفال استقبال نمی‌کنند سال به سال روز به روز توان و خرید مردم درحال کم شدن است نه تنها سفال، بلکه صنایع دستی از سبد خانوار حذف می‌شود.

رقص گل‌ها با سرود نسیم

پیچش باد در مرغزار با اندک ترنم باران روح را به پرواز در می‌آورد. کوهسارانی بلند و کوتاه با رواندازی از حریر سبز چمن، چشمه‌ای زیبا را مهمان دامن خود کرده‌اند. گل‌های زرد و لاله‌های کوچک در میان نسیم خنک گویی رقص‌کنان از سویی به سوی دیگر می‌خرامند.

بهار فصل سفر است. طبیعت دست سخاوت گشوده و همه چیز را برای بردن حظی وافر مهیا کرده است. دامن صحرا چشم انتظار عاشقانی است که می‌خواهند فارغ از هیاهوی شهر و دور از درهای آهنی و دیوارهای سیمانی و خشک و بی‌روحش، دمی را در دامن کوه و دشت به شادمانی بگذرانند.

هرگاه عزم سفر کردید، راه ارتباطی شهرضا و سمیرم را برگزینید تا در میانه راه به بهشت‌گونه‌ای برسید که شاید کمتر نظیرش را دیده باشد. بعد از روستای کهرویه به سمت مزرعه احتشامی بروید و سپس دنباله رودخانه‌ای که در میان مزارع جاری شده را بگیرید تا به “چشمه گرم” برسید.

blank

پیوستگی کوه‌ها، دره‌هایی را پدید آورده که از بستر تا میانه آن با بوته‌های سبز و گل‌های رنگارنگ پوشیده شده است. آب “چشمه گرم” از دل کوهی سترگ می‌تراود و پس از پیمودن مسیری کوتاه به استخری بزرگ می‌ریزد و سرانجام در انتها به سوی مزارع و باغات پایین‌دست سرریز می‌شود.

وقتی بر بلندای کوهساران این منطقه بروید بیشتر شکوه تابلوی خلقت را می‌بینید. در دور دست آبی آسمان با خاکستری کوهساران پیوسته و تنها با خطی از ابرهای سفید جدا شده است. قله کوه‌ها که در ابر پنهان شده، چونان پیرمردی کهنسال می‌ماند که نشسته بر حریر سبز موهای سپید خود را در پیرامون افشانده است.

رمه گوسفندان در دامنه کوه مشغول چرا هستند و مرد چوپان در سایه درختی کوچک نشسته است. از جای جای کوهپایه‌های این منطقه چشمه‌هایی کوچک و بزرگ روان است که از دوردست تلألؤ خورشید بر سینه هر کدام از آن‌ها منظری زیبا پدید آورده است.

blank

سراسر دشت پر است از باغات سیب و گلابی و گیلاس با شکوفه‌هایی به رنگ سفید و قرمز و صورتی. از بلندای کوه، باغات این منطقه مانند فرشی هزار نقش است که به زیورهای هزار رنگ آراسته شده است. تلفیق رنگ‌ها در این پهنه بی‌مانند ذره‌ای از شکوه بی‌پایان خلقت را نمایان می‌کند که زبان از وصف اوصاف جمالش قاصر و ذهن از درک اوصاف کمالش ناتوان است.

blank

در میانه دره‌هایی که از پیوستن کوهساران تشکیل شده رودی جاری است که از “چشمه گرم” نشأت می‌گیرد. رود بر بستری از سنگ می‌خرامد و به پایین دست می‌رود. زیبایی آسمان این منطقه کم از زیبایی زمینش ندارد. نقاش چیره‌دست طبیعت با قلم‌مویی نامرئی ابر را به هزار نقش و طرح پیراسته و بر زمینه‌ای آبی‌رنگ آراسته تا زیور چشمان بیننده باشد.

blank

اینجا زمین به آسمان نزدیکتر است. انگار می‌توان به سادگی دست دراز کرد و برگی از شاخسار درختان چید و بر گوشه ابر آویخت. پرواز پرندگان بر پهنه نیلگون گسترده بر فراز “چشمه گرم” بسیار زیباست. اینجا صدای بلبلان بر فراز درختان و در میانه سرود نسیم چونان نغمه چنگ است و آواز خوش که گوش را نوازش می‌دهد.

منبع:ایمنا