نوشته‌ها

مسجد جامع عتیق شیراز

مسجد جامع عتیق در دوره بیست ساله سلطنت عمر و لیث صفاری در سال ۲۸۱هـ .ق ساخته شده است. بعدها شاه اسحق اینجو در سال ۷۵۲ هجری قمری ساختمانی در میان مسجد بنا کرد که آنرا خدایخانه یا دارالمصحف می نامند و مکان نگهداری قرآن مجید و مکان تلاوت آن بوده‌ است .
کتیبه سنگی مسجد جامع عتیق از نمونه‌های ارزنده هنر خطاطی بشمار می‌رود. این کتیبه به خط یحیی الجمالی الصوفی خطاط نامدار زمان شاه اسحق نوشته شده و حاوی جملاتی در شان قرآن مجید است.

خدایخانه اتاق مکعب گونه ای است که دور تا دور آن را ایوانی به پهنای دو متر فرا گرفته است. در چهار گوشه بیرونی آن چهار ستون گرد و مناره مانند قرار گرفته است. سقف ایوانهای شرقی و غربی آن هر یک به وسیله چهار ستون و سقف ایوان های شمالی و جنوبی آن به وسیله دو ستون سنگی پابرجا شده اند.

مسجد جامع عتیق

ابعاد این ساختمان همراه با ایوان هایش از بیرون ۱۰×۱۲ متر و ابعاد اتاق میانی ۶×۸ متراست.در میانه این ضلع تاق نمای بلندی قرار دارد که آن را تاق مروارید گویند. این تاق دارای دو گلدسته بلند و زیباست و سقف آن به وسیله آجر، مقرنس کاری شده است. طرف مغرب این تاق نما دالان در شمالی (در دوازده امام) و پنج تاق نمای دیگر است. در شرق تاق مروارید شبستانی بزرگ قرار دارد که دارای پنج در آهنی شبکه ای است و محراب آن از سنگ میباشد و بخش شمالی آن دو طبقه است. ده تاق نما در درازای این ضلع ساخته شده که یکی از آنها دالان در ورودی قدیمی است. در وروردی این ضلع به بازار جدید شاهچراغ ختم می شود که پشت آنها شبستانی باریک است. پشت آن نیز شبستانی باریک و قدیمی است که هر دو سوی آن دو طبقه است و سقف آن آجری می باشد و در آخر آن محرابی قرار دارد که منبر چوبی ۱۳ پله ای نیز در کنار آن قرار دارد.

در دو سوی محراب دو ستون سنگی مارپیچ وجود دارد و سقف محراب با کاشی آبی مقرنس کاری شده است. در مغرب سردر جنوبی، شبستان بزرگ و جدیدی ساخته شده است. این شبستان دارای یک منبر دوازده پله ای از جنس آهن و سنگ مرمر است.

محراب زیبای آن نیز در سمت راست منبر قرار دارد. روی دیوارها و محراب آن ۱۳ آیه و احادیث نبوی بر روی کاشی با خط ثلث و نسخ نوشته شده است.در میان این ضلع تاق نمای پهن و بلندی است که در پیشانی آن کاشی کاری های زیبایی انجام گرفته است.

مسجد جامع عتیق

در درون آن هفت تاق نمای کوچک و یک راه پله است و در سمت چپ آن چهار تاق نمای کوچک و ایوانی در پشت آنها قرار دارد. در سمت راست آن نیز چهار تاق نمای کوچک است که یکی از آنها در خروجی مسجد است.

مسجد جامع عتیق با مرور زمان و در اثر زلزله های متعدد در دوره های متعدد رو به ویرانی نهاده که تاکنون نیز چندین بار مرمت شده است. تاریخچه مرمت این مسجد با توجه به کتیبه های موجود عبارت است از:

۱- در سال ۹۷۳ هجری قمری در زمان حکومت شاه طهماسب اول صفوی.

۲- در سال ۱۰۲۶ هجری قمری و ۱۰۲۷ هجری قمری در زمان حکومت شاه عباس کبیر.

۳- در سال ۱۰۹۲ هجری قمری در زمان سلطنت شاه سلیمان صفوی.

در سال ۱۳۱۸ هجری شمسی از جانب اداره باستان شناسی فارس.

مرتبط:

دم اسب _تنگه‌ای شگفت‌انگیز در شیراز

زیباترین اماکن شیراز کجاها هستند؟

همه‎ چیز درباره دیدنی ‎های شیراز

همکاری اساتید خارجی در مرمت مسجد جامع عتیق

گروهی از اساتید مجرب اروپایی همکار با وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در مرمت گنبد و مقصوره خمارتاش مسجد جامع عتیق قزوین مشارکت می‌کنند.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی قزوین روز شنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با اعلام این خبر اظهار داشت: ساماندهی و مرمت مسجد جامع عتیق قزوین به عنوان یکی از طرح های بین المللی مطرح است.

علیرضا خزائلی افزود: اساتید اروپایی یادشده یک گروه علمی مجرب در زمینه مرمت و ساماندهی بناهای تاریخی به شمار می روند که مورد تایید وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی هستند و در مرمت برخی بناهای تاریخی شاخص همفکری و مشورت می‌دهند.

وی یادآور شد: مسجد جامع عتیق از شاخص ترین بناهای تاریخی قزوین و از جمله کهن ترین مساجد ایران است که امیدواریم پس از مبارزه با کرونا و قرار گرفتن در شرایط عادی، بتوان امسال دور جدید مرمت آن با محوریت گنبد و مقصوره خمارتاش را آغاز کنیم.

مسجد جامع عتیق قزوین یکی از کهن‌ترین مساجد چهار ایوانی کشور است که آثار معماری بسیاری از ادوار تاریخی در وسعتی معادل ۱۲ هزار و ۵۰۰ متر مربع به نمایش می‌گذارد. قدیمی‌ترین قسمت موجود به سال ۱۹۲ به دستور هارون الرشید بنا شده و در عصر سلجوقی،‌صفوی و قاجاری الحاقاتی به آن صورت گرفته است. شش کتیبه گچ‌بری مقصوره خمار تاشی آن شهرتی جهانی دارد.

فاز جدید مرمت برجهای دوگانه خرقان و بقعه امامزاده حسین (ع)

خزائلی افزود: بقعه و آستان امامزاده حسین (ع) قزوین و برج های دوگانه خرقان از دیگر بناهای تاریخی شاخص قزوین هستند که امسال مرمت و ساماندهی آنها در فازهای جدید انجام خواهد شد.

این مسوول گفت: امسال در مجموع ۱۵ تا ۲۰ بنای تاریخی استان قزوین مورد مرمت و ساماندهی قرار می گیرد.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان قزوین یادآور شد: اعتبارات در نظر گرفته شده در حوزه مرمت و ساماندهی بناهای تاریخی استان برای سال جاری ۵۰ میلیارد ریال است.

استان قزوین در فهرست آثار ملی دارای بیش از ۱۴۰۰ اثر است که نزدیک به ۲۵۰ مورد آنها مربوط به بناهای تاریخی است.

منبع:ایرنا

مرتبط:

الموت یکی از مهمترین جاذبه‌های گردشگری قزوین

تور رایگان گردشگری مسجد جامع عتیق

به مناسبت هشتادوهشتیمن سالگرد ثبت ملی و هشتمین سالگرد ثبت جهانی مسجد جامع عتیق اصفهان در فهرست میراث، ۱۵ دی‌ماه تور رایگان گردشگری و معرفی این بنا که موزه‌ای از معماری دوره‌های مختلف تاریخی ایران است، برگزار خواهد شد.

مدیر پایگاه میراث جهانی مسجد جامع عتیق دراین‌باره به ایسنا گفت: متأسفانه مسجد جامع عتیق برای شهروندان اصفهان و گردشگران ایرانی غریبه و ناآشناست و اغلب آن را با مسجد جامع عباسی در میدان نقش‌جهان اشتباه می‌گیرند؛ درحالی‌که مسجد جامع عتیق از ۱۳۰۰ سال پیش مسجد بوده، در هر دوره تاریخی قسمتی به آن افزوده شده و از این نظر موزه معماری ایران است اما مسجد جامع عباسی مربوط به دوره صفویه است و حدود ۴۰۰ سال قدمت دارد.

سیدمهدی موسوی تصریح کرد: ۱۵ دی‌ماه سال ۱۳۱۰، مسجد جامع عتیق یکی از اولین بناهای تاریخی ایران بود که در فهرست آثار ملی ثبت شد و سال ۱۳۹۱ نیز این بنا در فهرست آثار جهانی یونسکو به ثبت رسید، به همین دلیل تصمیم گرفتیم به بهانه هشتادوهشتمین سالگرد ثبت ملی و هشتمین سالگرد ثبت جهانی آن، تور رایگان گردشگری برای معرفی این بنا برگزار کنیم تا همگان بدانند که چه شگفتی‌هایی از دوره‌های مختلف تاریخی در این مسجد وجود دارد.

وی ادامه داد: عبدالرضا کارگر، نویسنده کتاب «مسجد جامع عتیق، موزه‌ای از در و عقیق» یکی از راهنمایان این تور گردشگری خواهد بود و به این سبب که جامعه هدف ما گردشگران داخلی و مردم محلی هستند، ترجیح دادیم بعد از ظهر که تعداد گردشگران خارجی کمتر است این تور را برگزار کنیم.

علاقه‌مندان برای شرکت در تور رایگان گردشگری معرفی مسجد جامع عتیق اصفهان، می‌توانند ۱۵ دی‌ماه رأس ساعت ۱۴ به این مسجد تاریخی مراجعه کنند.

منبع:ایسنا