آکروپولیس آتن، میراث جهانی یونسکو و مهم‌ترین سایت باستان‌شناسی در یونان است. این مجموعه‌ی تاریخی برای مردم این کشور نماد ملی محسوب می‌شود و بدون شک ارزش یک بار بازدید را دارد. در این مطلب، سعی کرده ایم حقایقی جالب را در مورد این اثر باستانی بیان کنیم. در ادامه با کجارو همراه باشید.
آتن پایتخت کشور یونان، دارای تاریخی متنوع و غنی است که برای سال‌هاست، مردم مشتاق زیادی را از سراسر این پهنه‌ی خاکی به خود جذب می‌کند. مناظر زیبای این شهر شامل باقی‌مانده‌ی سازه‌های باستانی، احساسی از ترس و وحشت به همراه دارند. گفته می‌شود که زیبایی در چشم بیننده است، اما این مورد برای آتن صدق نمی‌کند، چرا که همه چیز در آن کنار هم زیبا و مقدس به نظر می‌رسد. باشکوه‌ترین سازه‌ی تاریخی در آتن، آکروپولیس است. آکروپولیس‌های زیادی در یونان وجود دارد، اما این یکی دارای روح کلاسیک یونانی و با افتخار، گواه ماهیت امپراطوری قدرتمندش است. آکروپولیس به حدی شهرت و محبوبیت دارد که نام آن مترادف با شخصیت انسانی در آتن شده است.
واژه‌ی Acropolis برگرفته از لغت یونانی akron به معنی لبه و polis به معنی شهر است. بنابراین، به عبارت دقیق‌تر، آکروپولیس معنی “شهر روی لبه” میدهد. آکروپولیس آتن، روی تپه ماهور سنگ آهکی بنا شده که مشرف به شهر آتن است. به دلیل موقعیت این مجموعه روی لبه‌ی تپه، از آن به عنوان بلند شهر یا یک ارگ که توسط دیواری بسیار مستحکم محصور شده بود، هم یاد می‌شده است. جای تعجب نیست که آکروپولیس آتن در لیست میراث جهانی یونسکو قرار دارد، به علاوه، در سال ۲۰۰۷ هم به عنوان بنایی برجسته، در لیست یادواره‌های میراث فرهنگی اروپا به ثبت رسیده است. در ادامه با حقایق جالبی در مورد آکروپولیس آشنا می‌شویم.
آیا می‌دانستید؟
آکروپولیس آتن بیش از ۱۴۹ متر از سطح دریا بالاتر و سطح ناحیه‌ای به وسعت ۳۰,۰۰۰ متر مربع را پوشش داده است.
اولین اشتغال انسان در آکروپولیس، متعلق به دوره‌ی نوسنگی در هزاره‌ی چهارم قبل از میلاد (برخی منابع، هزاره‌ی ششم قبل از میلاد را ذکر کرده‌اند) برمی‌گردد که شواهد، نشان‌دهنده‌ی اشتغال نسل بشر، در غارهای اطراف منطقه‌ی تاریخی آتیک بوده است.
نشانه‌ی بعدی، از مقیاس بزرگ اشتغال انسانی در اواخر عصر برنز خبر میدهد، دوره‌ای که آن را با حکمرانی موکنایان (تمدن موکنای) می‌شناسند. شواهدی کافی وجود دارد که به حضور مگارون (نوعی کاخ) موکنای، روی تپه‌ی آکروپولیس اشاره دارد.
این مگارون درون دیواره‌ای بزرگ محصور شده بود که مانع از دسترسی دشمنان به تپه می‌شد. این دیواره تا قرن پنجم میلادی، شرایط حفاظت از مجموعه را فراهم آورده بود.
همچنین باقی‌مانده‌های یک چاه عمیق از دوره‌ی موکنایان، در پایین دست تپه کشف شده است. ظاهرا این چاه، سرچشمه‌ی اولیه آب مورد نیاز مجموعه، به علاوه حفاظت در برابر دشمنان بوده است.
در اصل، آکروپولیس به منظور اهداف دفاعی ساخته شده بود و کمک می‌کرد تا یونانی‌ها در زمان جنگ، از درون این مجموعه چشمشان را روی مواضع دشمنان باز نگه دارند.
بعدها از این مجموعه برای دو هدف استفاده شد، یک دژ مستحکم و یک مرکز دینی که میزبان یکی از مشهورترین بناهای جهان، یعنی پارتنون بود. به همین دلیل است که تپه‌ی آکروپولیس را صخره‌ی مقدس آتن می‌نامند.
آکروپولیس همچنین به عنوان سکروپیا یا Kekrops ( نام اولین پادشاه آتن، که به افسانه‌ی مرد ماری مشهور است) هم شناخته می‌شود.
سه عمارت اصلی آکروپولیس، پارتنون، ارختیون و معبد آتنا نایک هستند. پارتنون به طور تحت‌اللفظی معنی “آپارتمان باکره” میدهد و به الهه‌ی آتنا که حامی شهر آتن شناخته می‌شد، اختصاص داده شده بود. ارختیون که گفته شده است در مقدس‌ترین گوشه‌ی تپه‌ی آکروپولیس قرار داشت، مکانی بود که همه‌ی مراسم‌های مقدس مرتبط به الهه‌ی آتنا و پوسایدون یا پوزئیدون (خدای دریاها در اساطیر یونانی)، در آن برگزار می‌شد. معبد آتنا نایک نیز ساختاری میدانی با معماری ایونی یونان است، که روی لبه‌ی جنوب غربی تپه‌ی آکروپولیس قرار دارد. جالب اینکه، مجسمه‌ی الهه‌ی پیروزی آتن (آتنا) در این معبد، او را به عنوان خدای باروری نشان داده است.
معبد آتنا پولیاس، در حدود سال‌های ۵۵۰ تا ۵۷۰ قبل از میلاد، روی تپه‌ی آکروپولیس ساخته شد. این زیارتگاه سنگ اهکی سبک دوریسی محافظ شهر، Hekatompedon، به معنی شخصی با ۱۰۰ فوت (حدود ۳۰ متر) قد نامیده می‌شد و احتمالا سمت راست جایی که امروزه پارتنون قرار دارد، واقع شده بود.
معابد بیشمار دیگری در آکروپولیس و دوره‌ی به اصطلاح آرکائیک ساخته شده است، اما بسیاری از آن‌ها طی حملات ایرانی‌ها، تا حدی یا به طور کامل تخریب شدند. در اصطلاح فارسی، قلوه‌سنگ، فراوان‌ترین ودیعه‌ی باستان‌شناسی است که تاکنون در آکروپولیس کشف شده است.
پس از اینکه در ۵۸۰ سال قبل از میلاد، بخش قابل توجهی از آکروپولیس به وسیله‌ی ایرانی‌ها غارت شد، آتنی‌های متکبر تصمیم گرفتند که هرگز آن را بازسازی نکنند. با این وجود، بعد از گذشت ۳۳ سال، ژنرال پریکلس بود که موفق به متقاعد کردن آتنی‌ها برای انجام فعالیت ساختمانی در آکروپولیس و آغاز یک برنامه‌ی عظیم ساختمان‌سازی در قرن پنجم قبل از میلاد شد.
سال‌های ۴۳۰ تا ۴۶۰ قبل از میلاد را عصر طلایی آتن می‌نامند که با پر کاری فعالیت ساختمانی در اطراف و خارج شهر مشخص است.
بناهای بیشماری در آکروپولیس دست خوش تغییرات شدید قرار گرفتند و برخی نیز به طور کامل بازسازی شدند که پارتنون هم یکی از آن‌ها بود.
در دوران حاکمیت مسیحیان و رومی‌ها، تعمیر و بازسازی بناهای یادبود ادامه پیدا کرد. اما در طول قرن سوم پیش از میلاد بود که پس از تهدید آتن توسط هرولی‌ها، تعمیرات عمده منجر به قوی شدن استحکامات گشت و آکروپولیس به عنوان پادگانی نظامی، بازسازی شد.
امپراطوری روم شرقی، پارتنون را که در اصل به آتنا، الهه‌ی یونانی اختصاص داده شده بود، تبدیل به کلیسای ویرجین ماری (مریم مقدس) کرد و بعدها، عثمانی‌ها این سازه را به عنوان مقر فرماندهی‌شان مورد استفاده قرار دادند.
عثمانی‌ها همچنین، مسجدی کوچک با یک مناره داخل پارتنون ساختند که بعدها، به نشانه‌ی قابل توجهی از حکومت عثمانی تبدیل شد.
در سال ۱۶۸۷ میلادی، در حالی که نیروهای عثمانی‌ها پارتنون را اداره می‌کردند، ونیزی‌ها، پشته‌های مهماتی را که درون پارتنون نگهداری می‌شد، بمباران کردند. در نتیجه‌ی این عمل، انفجار عظیمی رخ داد که باعث وارد شدن آسیب شدید به عمارت و همچنین مجسمه‌های آن شد.
در سال ۱۸۰۶ میلادی، لرد الگین از عثمانی‌ها اجازه گرفت تا برخی از مجسمه‌های مرمری بازمانده از انفجار را انتقال دهد. این مجسمه‌ها که در حال حاضر درون موزه‌ی بریتانیای لندن نگهداری می‌شوند، به مهره‌ی الگین یا مرمرهای پارتنون مشهور هستند.
از سال ۱۹۸۳، دولت یونان برای بازپس‌گیری مرمرهای الگین تلاش بسیاری کرده، اما تاکنون موفقیتی به دست نیاورده است.
جدای از ۳ سازه‌ی اصلی، بنای باشکوهی به نام تئاتر دیونی‌سوس وجود دارد که در دامنه‌ی آکروپولیس ساخته شده است. این تئاتر روباز در آتن، احتمالا اولین در نوع خودش بود.
یکی دیگر از بناهای تاثیرگذار این مجموعه، ایوان سرپوشیده‌ی یومینز (Eumenes) است که به عنوان گردشگاه، توسط مردم استفاده می‌شد.
اودئون پریکلس، که درست کنار تئاتر دیونی‌سوس قرار دارد، سازه‌ی جالبی است. این ساختار میدانی در سال ۴۳۵ قبل از میلاد، به وسیله‌ی پریکلس و به منظور برگزاری کنسرت‌های موسیقی ساخته شد. بنای اصلی، در قرن اول پیش از میلاد در آتش سوخت و بعدها در قرن دوم میلادی بازسازی شد.
از بناهای دیگر آکروپولیس می‌توان به پناهگاه آرتمیس برارونایا (Artemis Brauronia)، قربانگاه آتنا، پناهگاه زئوس پولیاس (Zeus Polieus)، آسکلیپیون (Asclepeion) و Eleusinion اشاره کرد.
مردم باستانی آتن، از قرن چهارم پیش از میلاد تا قرن سوم بعد از میلاد مسیح، هر چهار سال یک بار، جشنواره‌ای به نام پاناتنی‌آ برگزار می‌کردند. طی این جشنواره، حرکت دسته جمعی از آتن شروع و هنگامی که یک لباس پشمی به آتنا تقدیم می‌شد، در آکروپولیس پایان می‌یافت.
طی سال‌ها، مجموعه‌ی آکروپولیس آتن از آلودگی رنج می‌برد. در سال ۱۹۷۵، دولت یونان بازسازی آکروپولیس را عهده دار شد. با این وجود، کار مرمت و احیای این مجموعه به کندی صورت گرفته است. در سال ۲۰۰۷، بسیاری از اشیای تاریخی، به موزه‌ی تازه تاسیس آکروپولیس منتقل شدند.
آکروپولیس آتن، نماد برتری هنری و معماری و الهام بخش هنرمندان بیشماری از دوران رومی‌ها تا عصر حاضر بوده است. فراموش نکنید که این مجموعه یکی از محبوب‌ترین مقاصد گردشگری دنیا به شمار می‌رود که هر ساله، حدود ۳ میلیون بازدیدکننده به خود جذب می‌کند. با این حال، تکنولوژی مدرن و دخالت انسانی باعث شده است آسیب قابل توجهی به آن برسد، به حدی که سازمان جهانی یونسکو، پروژه‌ای ۱۵ میلیون دلاری را برای نجات این اثر تاریخی متقبل شده است. طی این پروژه، یونسکو موزه‌ی آکروپولیس را تاسیس کرده است. این موزه مصنوعات کشف شده‌ای از آکروپولیس را در خود نگهداری و از آن‌ها در برابر آسیب و نابودی محافظت می‌کند.
هزینه ورودی به آکروپلیس The Acropolis of Athens 12 یورو می باشد. البته افرادی که شرایط زیر را دارا هستند، به صورت رایگان می‌توانند وارد این شهر قدیمی شوند:
-افراد کمتر از ۱۸ سال
-افراد بالاتر از ۶۵ سال که شهروند یونان و یا اروپا باشند
-افراد ناتوان جسمی
-دانشجویان در هر مقطع از دانشگاه و دانش آموختگان موسسات عالی
مرتبط:معبد آتنا _از جاذبه های گردشگری یونان
