نوشته‌ها

نبود سیاست روشنی برای چغازنبیل پایگاه میراث‌جهانی

مدیر پایگاه میراث جهانی چغازنبیل و هفت تپه با اشاره به آن‌که از ۸ میلیارد اعتبار درخواستی فقط به اندازه حقوق کارگران اختصاص یافته، گفت: تکلیف بازنشستگی کارگران پایگاه‌های میراث جهانی مشخص نیست و سیاست واضح و روشنی برای کار پایگاه میراث‌جهانی تعریف نشده. نمی‌دانیم قرار است با کارگاران روزمزد ادامه دهیم یا پیمانکار؟

عاطفه رشنویی، مدیر پایگاه میراث جهانی چغازنبیل و هفت تپه با اشاره به آن‌که در انتظار چگونگی ابلاغ اعتبارات سال ۱۴۰۰ هستیم، گفت: برای امسال حدود ۸ میلیارد تومان اعتبار درخواست کردیم که تاکنون فقط به اندازه پرداخت حقوق کارکنان و کارگران اعتبار اختصاص یافته. درواقع می‌توان گفت بعد از حدود ۳ ماه موفق شدیم حقوق کارگران مجموعه میراث جهانی را تا پایان تیرماه پرداخت کنیم.

او ادامه داد: از آن‌جا که اعتبار پایگاه‌ها از نوع عمرانی است این روند سال‌هاست اینگونه است که اوایل سال جدید، تا زمانی که اعتبارات تخصیص و ابلاغ شود، پرداخت‌ها طول می‌کشد از این رو بیشتر پایگاه‌های میراثی که به صورت کارگری و از محل اعتبارات عمرانی تامین هزینه می‌شوند، ماه‌های نخست سال با مشکلاتی در حوزه پرداخت حقوق و تامین هزینه‌ها روبه رو هستند. مابقی ماه‌های سال نیز بسته به میزان اعتبار اختصاص یافته، پرداخت‌ها صورت می‌گیرد.

رشنویی معتقد است، تجربه میراث‌فرهنگی طی دو سال اخیر نشان داده روشی که برای مدیریت پرداخت حقوق در پیش گرفته شده با توجه به بحران اعتبارات، سودمند بوده. با نبودها موفق به پرداخت حقوق‌ها شدیم. امیدواریم با تغییر دولت و وزارتخانه میراث‌فرهنگی، کمترین آسیب متوجه کارگران شود و منتظر نگاه بهتری به مجموعه کارگری پایگاه‌های میراثی بشود. برخی از همکاران ما بیش از بیست سال است که در مجموعه میراث جهانی مشغول به کار هستند. دستمزدها پایین است و بیشتر آن‌ها می‌توانند با تبصره سختی زیان‌آور بازنشست شوند. یکی از مهمترین گام‌هایی که وزیر جدید میراث و گردشگری می‌تواند در برنامه خود داشته باشد، تعیین تکلیف این پرسنل در سطح کشور است.

او ادامه داد: از آن‌جا که پایگاه میراث جهانی چغازنبیل و هفت تپه از جمله نخستین پایگاه‌های کشور است که فعال شده، پرسنل باسابقه آن که بازنشستگی‌شان نزدیک است، باید تعیین تکلیف شوند. در عین حال برای ادامه حیات سایت و پایگاه برنامه ریزی شود. مشکل پایگاه‌ها این است که چارت ندارند. در چارت وزارتخانه میراث و گردشگری جایگاهی برای مدیر پایگاه میراث جهانی و کارگران و پرسنل آن دیده نشده. از این رو حقوق آن‌ها از اعتبارات جاری که همه کارمندان حقوق می‌گیرند، تامین نمی‌شود. این چالشی است که سالهاست حل نشده باقی مانده.

مدیر پایگاه میراث جهانی چغازنبیل و هفت تپه مشخص نشدن تکلیف کارگران و استادکارانی که در پایگاه‌های میراث جهانی فعال هستند را یکی از عوامل بی‌انگیزگی آن‌ها برای ادامه کار و البته انتقال تجارب به نسل جدید عنوان کرد و یادآورشد: از یک سو نیروهایی داریم که باید بازنشسته شوند و از دیگر سو اجازه استخدام نیروی جدید نداریم. نه تجربه‌ای انتقال داده می‌شود نه برنامه‌ای برای ادامه روند تعیین می‌شود. درحال حاضر ۳ استادکار داریم که احتمال بازنشستگی آن‌ها در سال‌های آینده زیاد است اما باید بتوانیم نیروی باانگیزه جوان استخدام کنیم تا در کنار دست این استادکاران، کار را بیاموزند. اما چنین امکانی نداریم چراکه سیاست واضح و روشنی برای کار ما تعریف نشده. اینکه آیا پایگاه قرار است به حیات خود با نیروهای کارگری روزمزدی از محل اعتبارات عمرانی ادامه دهد یا قرار است تبدیل به جایی شود که تمام کارها از طریق مناقصه و مزایده به صورت پیمانی واگذار شود.

رشنویی خاطرنشان کرد: تجربه نشان داده است که در نگهداری آثار تاریخی حساس واگذاری کار از طریق پیمان روش مناسبی نیست. پیمانکار به سود خود، تجهیز کارگاه و… می‌اندیشد و در این میان رابطه‌ای که باید بین کار، کارگر و محوطه بوجود آید، گم می‌شود و نگاه‌ها تجاری می‌شود. میراث جهانی چغازنبیل نیاز دارد که حداقل ۱۰ کارگر و استادکار دائم و همزمان داشته باشد که نیروی سایت باشند نه نیروی پیمانکار و قراردادی.

به گفته او از آن‌جا که استان خوزستان در دوران شیوع کرونا، دائم قرمز بود، مجموعه میراث جهانی چغازنبیل و هفت تپه از اسفند ۹۸ تاکنون تنها دی و بهمن سال ۹۹ فعال بوده و مابقی ماه‌ها تعطیل بوده است. اکنون نیز با وجود اعلام برای بازگشایی، هنوز پاسخی از سوی ستاد کرونا دریافت نشده است. با این وجود خاصیت این مجموعه آن است که کار در آن تعطیل نمی‌شود. کارهای زیرساختی در دست انجام است و ما برای نخستین بار موفق شدیم دوربین‌های مداربسته در مجموعه نصب کنیم. زیرساخت‌های برقی نیز تعمیر شدند، همچنین کاوش خواناسازی در یکی از کاخ‌های چغازنبیل انجام شد.

منبع: ایسنا

مرتبط:

پیشگیری از فعالیت غیرمجاز در حریم درجه‌یک معبد چغازنبیل و جوبجی

محوطه باستانی هفت تپه شوش

هفت تپه که یک محوطه باستانی در استان خوزستان است، در حدود ده کیلومتری جنوب شرق شهر شوش واقع شده و مجموعه ‌ای از تپه ‌های باستانی ‌است که احتمالاً شهر تیکنی یا کابناک تمدن ایلام را درخود جای داده ‌است.

گستردگی این محوطه باستانی به مراتب باعث جلب توجه کاوشگران مختلف شده ‌است. بنابر نظریه‌ هایی، این شهر از مراکز مهم سیاسی در زمان حکومت ایلامیان و پادشاهی تپتی ‌آهار در سده پانزده پیش‌ از میلاد بوده ‌است که پس ‌از ویرانی آن، شهر شوش به مرکز قدرت تبدیل شد، هرچند هنوز مدرک محکمی برای اثبات آن بدست نیامده ‌است.

کشف منطقه باستانی
در ابتدا گیر کردن گاو آهن ماشین‌ های شخم زنی کشت و صنعت نیشکر هفت تپه موجب پیدایش اولیه این مجموعه شد. نخستین عملیات حفاری به سرپرستی دکتر عزت ‌الله نگهبان در سال ۱۳۴۴ در این محل آغاز گردید که تا سال ۱۳۵۷ ادامه یافت. بررسی ‌های روزمینی که پیشتر مَک آدامز در این ناحیه انجام داده بود، نشان می ‌داد که این محوطه گسترده باستانی فقط در دوره محدودی مسکونی بوده‌ است.

هفت تپه شوش

موقعیت جغرافیایی
هفت تپه، در حاصلخیزترین قسمت دشت خوزستان واقع شده‌ است. این محل باستانی، بین رودخانه‌ های دز و کرخه در حدود ده کیلومتری جنوب شرقی شوش و در وسط کشتزارهای طرح نیشکر هفت تپه قرار دارد.

 

پیشینه حفاری
آثار باستانی هفت تپه، از مدت ‌ها پیش مورد توجه خاورشناسان و دانشمندان بوده ‌است. این منطقه در اواخر قرن نوزدهم میلادی، توجه «ژاک دمرگان»، باستان ‌شناس فرانسوی را که در آن هنگام رئیس هیأت حفاری فرانسوی در ایران بود، بخود جلب نمود. کاوش و حفاری علمی تپه ‌های باستانی هفت تپه از سال ۱۳۴۴ تا ۱۳۵۵ هجری شمسی توسط هیأت باستان‌ شناسی ایرانی به سرپرستی عزت الله نگهبان صورت گرفت که در نتیجه آن، اطلاعات و مدارک ذی قیمتی درخصوص گوشه ای از حلقه‌ های تاریک تاریخ تمدن ایلام، دراختیار محققین و دانشمندان قرار گرفت.

 

نتایج حفاری
براثر حفاری ‌های عملی انجام شده معلوم شد که نام اصلی و باستانی هفت تپه شهر «کاپناک» Kapnak است. مدارک باستان‌ شناسی بدست آمده در حفاری هفت تپه بیانگر این است که این شهر باستانی متعلق به سال‌ های ۱۵۰۵ تا ۱۳۵۰ قبل از میلاد در ایلام است. در سنگ نبشته بزرگی که در حفاری هفت تپه بدست آمده از شخصی به نام «تپتی آهار» Tepti-Ahar نام برده شده که خود را پادشاه ایلام و انشان و شوش نامیده است. تپتی آهار در این سنگ نبشته، لقب خود را آزاد کننده کشور ایلام از استیلا و یوغ سلاطین کاسی بین ‌النهرین نامیده و بدین لقب فخر می نماید. آثار معماری مکشوفه در هفت تپه عبارتند از: مجموعه آرامگاه تپتی آهار و معبد خصوصی او، آرامگاه دسته جمعی، ساختمان معبد، آرامگاه، زیگورات یا کاخ شماره یک، حیاطها، زیگورات یا کاخ شماره دو، دیوار طویل شمالی و تالار طویل.

هفت تپه شوش

آرامگاه دسته جمعی هفت تپه
این آرامگاه، بنایی آجری با طاق هلالی است که در نوع خود قدیمی ‌ترین نمونه طاق هلالی در دنیا است. در این آرامگاه ۲۳ اسکلت وجود داشت که ۱۴ عدد آنها به‌ طور منظم و در جوار یکدیگر قرار داشتند و ۹ اسکلت دیگر به علت نبود محل کافی بطور نامنظم بر روی پاهای ردیف اول انباشته شده بودند. شهر هفت تپه نیز، همانند شهر دوراونتاش (چغازنبیل) در سال ۶۴۵ ق.م توسط سربازان آشوری به سرکردگی آشور بانیپال با خاک یکسان گردید.
در آرامگاه موجود در محوطه، سکوی بزرگی ایجاد شده که توسط دیوارچه ‌های کوتاهی به سه بخش تقسیم می ‌شده ‌است. در بخش شمالی هفت اسکلت قرار داشته، بخش میانی که کوچکتر از دو بخش دیگر است، بدون اسکلت و بخش جنوبی دارای دو یا سه اسکلت بوده ‌است. در پای سکو در جنوبی ‌ترین قسمت آرامگاه، مجاور درب ورودی تعداد ده اسکلت بصورتی بی نظم بر روی هم قرار داشتند. به این ترتیب مجموعاً حدود ۲۱ یا ۲۲ اسکلت در معبد پیدا شده‌ است. تقسیم ‌بندی سکوی آرامگاه به بخش ‌های مختلف خود گواه اینست که این مقبره برای تدفین اشخاص متعددی ساخته شده و احتمالاً یک آرامگاه شاهی نمی‌ باشد. وجود اسکلت‌ های متعدد بر روی سکو و انباشته کردن اسکلت‌ های قدیمی در گوشه آرامگاه نیز این مسئله را تأیید می ‌کند. با توجه به اکتشافاتی که در نقاطِ مختلفِ منطقه بدست آمده‌، درب ورودی آرامگاه پس از هر تدفین با سنگ یا آجر بسته و در هنگام تدفین ‌های بعدی مجدداً باز می‌ شده‌ است. مشاهداتی که در هفت تپه شده، نیز حاکی از این مسئله می ‌باشد.
سنگ یادمانی در هفت تپه بدست آمده که به روشنی از پیشکش کردن خوراک به شکل آبجو، گوسفند و آرد در طول سال برای مرده گزارش می دهد.

هفت تپه شوش

تهدیدات
متاسفانه گسترش و توسعه فعالیت ‌های کشاورزی، صنعتی و زیر بنایی همیشه تهدیدی برای تخریب تپه ‌ها و محوطه ‌های باستانی بوده است.

موقعیت مکانی
محوطه باستانی هفت تپه در بخش جنوب شرقی شهرستان شوش و در فاصله ده کیلومتری آن واقع شده است. این محوطه از مرکز استان (اهواز) صد کیـلومتـر و از چغازنبیل ۲۳ کیلومتر فاصله دارد.

 

موزه هفت تپه
برای نگهداری اکتشافات به عمل آمده و همچنین تحقیق و ساماندهی فعالیت‌های باستان شناسی، موزه ای با این نام در این مکان ساخته شده‌است و موزه هفت تپه حاوی اکتشافات فوق الذکر است.

مرتبط:

تاریخچه قلعه شوش

قلعه شوش _شباهتی بی نظیر با قلعه اکروپل

نظام آبی تاریخی شوشتر شاهکاری از نبوغ خلاقانه

فراخوان ارسال عکس‌های قدیمی چغازنبیل و هفت تپه

مدیر پایگاه میراث جهانی چغازنبیل و هفت‌تپه با اشاره به انتشار فراخوان عکس‌های قدیمی از این دو میراث جهانی، از برپایی نمایشگاهی از این آثار عکاسی خبر داد.

به نقل از روابط عمومی اداره‌کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خوزستان، عاطفه رشنویی با اعلام این خبر اظهار داشت: محوطه‌های تاریخی و بازدید از آن‌ها همواره بخشی از حافظه بازدیدکنندگان خواهد بود؛ محوطه‌هایی که سده‌ها در کنار جوامع انسانی بوده و با آن‌ها معنا پیدا می‌کنند.

او ادامه داد: امروز هشتاد سال از کشف محوطه چغازنبیل و پنجاه سال از کاوش‌های هفت‌تپه می‌گذرد و این دو بنای تاریخی در این سده بخشی از هویت تاریخی سرزمین ایران را در ذهن بازدیدکنندگان شکل داده‌اند؛ از سوی دیگر سال ۱۳۹۹ آخرین سال از سده‌ای پرهیاهو است که ایرانیان بیش از پیش با هویت تاریخی خود آشنا شدند، جهانیان را با آن آشنا ساختند و برای انتقال آن به نسل آینده تلاش کردند.

مدیر پایگاه میراث جهانی چغازنبیل و هفت‌تپه افزود: عکس‌های قدیمی این محوطه‌ها جلوه پیوند عمیق مردم با این هویت تاریخی و تلاش برای حفظ آن است؛ پیوندی که بیش از هر لحظه امروز در پایان این سده می‌تواند تکیه‌گاه ما برای ساختن سده‌ای جدید و متفاوت باشد؛ سده‌ای که در آن نسل جدید رشد می‌کند و در بحبوحه هویت‌سازی نیاز به ارزش‌های تاریخی خود دارد.

او گفت: از این‌رو، پایگاه میراث جهانی چغازنبیل و هفت‌تپه در نظر دارد نمایشگاهی از عکس‌های قدیمی تهیه‌شده از محوطه‌های چغازنبیل، هفت‌تپه و موزه هفت‌تپه برگزار کند؛ نمایشگاهی که به ما یادآور شود این گنجینه‌های تاریخی چگونه می‌توانند به ما و نسل جدید کمک کنند تا راه آینده را پیدا کنیم.
رشنویی ضمن دعوت از همه علاقه‌مندان برای مشارکت در این نمایشگاه بیان کرد: افراد می‌توانند چنانچه عکس‌های قدیمی حرفه‌ای یا آماتور از چغازنبیل، هفت‌تپه و موزه هفت‌تپه در آلبوم تصاویر خود و یا اطرافیان دارند، برای پایگاه میراث جهانی چغازنبیل و هفت تپه ارسال دارند.

او با اشاره به ویژگی‌های عکس‌های ارسال شونده توسط علاقمندان تصریح کرد: حداقل ۲۰ سال باید از زمان تهیه عکس‌ها گذشته باشد؛ ضمن آن‌که عکس‌ها را می‌توان در قالب سیاه و سفید و یا رنگی ارسال کرد.

مدیر پایگاه میراث جهانی چغازنبیل و هفت‌تپه عنوان کرد: همچنین اسکن عکس‌ها باید در فرمت JPG ارسال شود و کیفیت عکس‌ها نیز از ۲۰۰ dpi نباید کمتر باشد.

او با بیان این‌که هنگام ارسال عکس، سال تهیه آن نیز باید ذکر شود افزود: علاقه مندان در صورت تمایل می‌توانند نام و نام خانوادگی و شماره همراه خود را نیز ارسال کنند.

رشنویی مهلت ارسال عکس‌ها را ۱۰ آبان‌ماه ۱۳۹۹ اعلام کرد و افزود: علاقمندان عکس های خود را بدون محدودیت در تعداد به آدرس پست الکترونیکی choghazanbil.worldheritage@gmail.com و یا شماره واتس‌اپ ۰۹۳۷۳۴۴۱۳۳۷  ارسال کنند.

او اظهار کرد: «عکس های برتر در کتاب “عکس‌های قدیمی چغازنبیل و هفت‌تپه” منتشر خواهند شد.»

منبع:ایرنا

مرتبط:

چغازنبیل _بزرگ‌ترین نیایشگاه ایران باستان

زیگورات چغازنبیل در استان خوزستان

نظام آبی تاریخی شوشتر شاهکاری از نبوغ خلاقانه