نوشته‌ها

تبخیر گردشگری در دریاچه لوت

یادداشت از: عباس تقی زاده – مدیرکل روابط عمومی استانداری کرمان

حدود دو سال از طغیان رودخانه شور و زیر آب رفتن بخش زیادی از کلوتها در بیابان لوت و ایجاد دریاچه در نزدیکی شهداد می گذرد.

کلوتها بسان “کشتی های کلوخی” درسیلاب شناور شدند و آنها که اصطلاحا گردشگر نامیده می شوند راهی لوت شدند.

عکسهای خودگرفت و تصاویر دریاچه در شبکه های اجتماعی منتشر شد و پس از پخش یک ویدیو از دریاچه لوت در تلویزیونهای ماهواره ای فارسی زبان خارج از کشور، رسانه ملی هم به آن پرداخت و میزان حضور گردشگران افزایش چشمگیری داشت.

در فروردین ۹۸ و پس از وقوع سیل، پیشنهاد استفاده اصولی از این جاذبه که شاید هر سده یکبار رخ دهد و حتی پیشنهاد برگزاری تورهای بازدید هوایی از این پدیده زیبا و کم نظیر در دل کویر داده شد که می توانست توسط شرکت هواپیمایی ماهان که عنوان معین اقتصادی بخش شهداد را یدک می شود انجام شود اما نه در این خصوص اتفاقی افتاد و نه هنوز پس از آذر ۹۶ و نشستن تنها هواپیما در باند فرودگاه خاکی این شرکت در ملک آباد، هواپیمایی نه در این محل فرود آمده و نه برخاسته است. ضمن آنکه استاندار وقت ابتدا کلنگ ساخت یک فرودگاه گردشگری را در نزدیکی شهر شهداد به زمین زد و کار در همان حد باقی ماند. در منطقه کم بارش شهداد، آثار دایره گچی محل به زمین زدن کلنگ و دیگر سازه های موقت آن مراسم هنوز دیده می شود.

دریاچه در محدوده بیابان جهانی لوت ایجاد شد و بخشی از جاده شهداد به نهبندان را زیر آب برد. طبیعی است هر گونه فعالیت گردشگری در لوت باید در چارچوب مقررات ثبت جهانی انجام شود اما اتفاق خاصی جز زدن چند تابلوی هشدار دهنده رخ نداد.

کرونا هم که آمد و با شایع شدن اینکه ویروس کرونا با گرما از بین می رود اقبال به لوت و دریاچه بیشتر شد اما طرح و برنامه خاصی برای مدیریت گردشگری دریاچه لوت تدوین و ارایه نگردید.
پس از ۲۲ ماه آب دریاچه لوت در حال تبخیر و خشک شدن است. بادبانهای گردشگری تخصصی و حرفه ای در گستره بیابان جهانی لوت که حتی با ثبت جهانی باز نشد اینبار نیز با ایجاد دریاچه لوت نیز گشوده نگردید و حتی به گل نشست.

بماند که برای مردم بومی، ثبت جهانی لوت نیز هنوز معنایی پیدا نکرده است و به قول یکی از اهالی “ما نمی دونیم اینکه لوت، ثبت جهانی شده ما باید چکار کنیم، شهداد چطور میشه، ثبت جهانی یعنی چی”.

این شنیده ها به معنای ثبت کاغذی جاذبه ها دارد و معنای دیگرش ضعف در مدیریت مشارکت دهی جامعه بومی در فرایند ثبت حهانی و پیوند زدن با اصالت جوامع محلی با جهان است. شهداد، هنوز از سوی مدیران به چشم یک منطقه دور دیده می شود هر چند با بهره برداری از تونل شهداد در ۹۱ کیلومتری مرکز استان کرمان قرار دارد. اما همین منطقه در نزد مردم و گردشگران، خیلی نزدیک شده است‌ البته بیابان لوت نه شهداد.

وقتی صدها و هزاران خودرو از کنار شهداد به لوت می روند و برمی گردندو وارد شهر نمی شوند نشان می دهد شهداد همچنان در دوردستها قرار دارد.

لازم است توجه ویژه ای به شهر شهداد شود شهری کهن که وضعیت امروزش تناسبی با داشته ها و ظرفیت هایش ندارد.

ساختمان نمایندگی میراث فرهنگی شهداد، فرسوده ترین ساختمان اداری و حتی خانگی در این‌منطقه زلزله خیز است که یادگار دهه ۵۰ است و نقشه ساخت موزه شهداد تا همین چند سال قبل آنقدر بر دیوارش ماند تا آفتاب، سفیدش کرد.

شهداد علاوه بر جاذبه های بی نظیر طبیعی و مرقد مطهر امامزاده زید(ع)، صاحب قدیمی ترین پرچم فلزی جهان و دهها قلعه و ابنیه تاریخی است. ضمن آنکه مسیر کرمان به شهداد و روستاهای تابعه نیز بسیار جذاب است و سیرچ زادگاه هوشنگ مرادی کرمانی، اندوهجرد زادگاه بهزادی اندوهجردی علاوه بر ظرفیتهای طبیعی دارای ارزش فرهنگی و ادبی هستند در کنار این باید به روستاها و واحه های کویری و تنوع فرهنگی نیز در پهناورترین بخش ایران اشاره کرد.

بازسازی و مرمت قلعه های رموک، چغوکی، کهنه، شفیع آباد، کت کتو و… پیربابامسافر، خانه صادقی، آسیاب و آب انبارهای تاریخی، ادامه کاوش در محوطه باستانی، احداث موزه باستان شناسی و مردم شناسی، تاسیس اداره میراث فرهنگی و استقرار مرکز ثبت جهانی لوت با چارت مشخص و امکانات لازم، گسترش آموزشها و توان افزایی بومی، ایجاد بازارچه های صنایع دستی، تصویب رویدادهای ملی و بین المللی گردشگری در حوزه لوت و شهداد و تدوین طرح جامع گردشگری از نیازهای اصلی بخش شهداد در حوزه میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری است.

در آستانه سفر وزیر گردشگری، صنایع دستی و گردشگری به بخش شهداد قرار داریم. با تجربه ای که از سفر برخی وزرا و مقامات به شهداد داریم امید می رود وزیر به عنوان گردشگر و یا مهمان یک مرکز خاص به شهداد سفر نکند و در کنار رصد ستارگان، نگاهی هم به شهداد و مردمانش در کل بخش بنماید که همسایه کویر هستند و با لوت زندگی می کنند.

صادقانه عرض کنم سفر مقامات بدون ارتباط با مردم، ضررش بسیار بیشتر از فوایدش هست و متاسفانه به شکاف و فاصله بین مردم و حاکمیت می انجامد و تاسف بار تر اینکه حس ناامیدی را در دل مردم ایجاد می کند.

همه می دانیم شرایط کرونایی حاکم است، دستکم دیدار با رعایت پروتکلها با نمایندگانی از مردم پیشنهاد و درخواست می شود.

نکته بعد در سفر مقامات، بسنده کردن به توصیف جاذبه ها واظهار شگفتی است که بیشتر به کار سایت روابط عمومی ها و تاحدودی رسانه ها می خورد اما این تیتر ها و عکس ها تا مادامی به کار عملی نینجامد در افکار عمومی نفوذ پیدا نمی کند.

منکر نقش مردم و جوامع محلی نیستم و از قضا عامل اصلی را همان جوامع محلی و دانش بومی می دانم. شرط لازم برای مشارکت بخشی به مردم؛ گفت و گو، آموزش، آگاهی و تسهیلگری ورود آنها به میدان عمل است و گرنه گردشگران جاذبه ها را می نگرند و جوامع محلی گردشگران را در مقام تماشاچی نگاه می کنند و چیزی بین این دو گروه مبادله نمی شود نه داد و ستد اقتصادی، نه فرهنگی.

اقدامات میراث فرهنگی در راه اندازی و رونق بومگردی ها، ثبت جهانی لوت و ثبت ملی برخی آثار، پژوهشهای دقیق و انتشار کتاب آب و آبیاری در شهداد، تبلیغات و معرفی جاذبه ها، راه اندازی پایگاه جهانی و همکاریهای پژوهشی دانشگاه تهران و… ستودنی است و انتظار می رود با سفر وزیر گردشگری، نگاه ویژه ای به بخش شهداد شود و امور گردشگری، میراث فرهنگی و صنایع دستی آن سامان یابد.

مردم و مسئولان بخش شهداد در این زمینه نقش تعیین کننده دارند و لازم است برخی مدیران تحرک بیشتری داشته باشند و خود را محدود به مکاتبات اداری و بخشنامه های دست و پاگیر و بروکراسی های اداری نکنند.

شهداد از حیث داشته ها بسیار ثروتمند است اما ثروتی که با درصد خانواده های تحت پوشش نهادهای حمایتی در آن همخوانی ندارد و گردشگری می تواند ظرفیت ها و توانایی های نهفته این گنج پنهان را شکوفا سازد.

منبع:ایسنا

مرتبط:

کلوت شهداد _قطب گرمایی زمین

ایران زیباست؛ دریاچه «کلوت»

بیابان لوت سه سال پس از جهانی شدن

کویرگردی و دیدنی ها و جاذبه های مناطق کویری

کویرگردی یکی از سبک های گردشگری است که مدتی است طرفداران زیادی پیدا کرده است. مخصوصا با فرا رسیدن فصل پاییز و زمستان، گردشگران زیادی با رزرو بلیط هواپیما شهرهای مرکزی ایران، خود را به نزدیکی بیابان ها و کویرهای ایران می رسانند و تورهای کویرگردی خود را آغاز می کنند. تا مدت ها برداشت غالب برای یک سفر خوب، سفر به شمال و کنار دریا بود. اما مدتی است که سبک های سفر در حال متنوع شدن هستند. یکی از انواع گردشگری که دارد به تدریج طرفدارانش را بیشتر و بیشتر می کند، کویرگردی و بیابان نوردی است. ایران به عنوان یک کشور خشک و نیمه خشک، دارای مناطق بیابانی و شهرهای کویری است که از جنبه های گوناگون، دارای ارزش گردشگرانه هستند. در این نوشته، بیشتر با مناطق مناسب کویرگردی در ایران و این سبک خاص از سفر آشنا می شویم:

کویر و بیابان چه تفاوتی با هم دارند؟

ما معمولا واژه های کویر و بیابان را برابر با هم در نظر می گیریم و به جای هم استفاده می کنیم. اما این دو با هم تفاوت هایی دارند که بد نباشد شما به عنوان یک گردشگر آنها را بدانید. بیابان به منطقه ای گفته می شود که به دلیل بارش کم و گرمای زیاد هوا، تبخیر زیاد و پوشش گیاهی ضعیف دارد. اما کویر به نوعی نمک زار گفته می شود که از دید غنای خاک وضعیت بدتری نسبت به بیابان دارد و تقریبا پوشش گیاهی خاصی ندارد و فقط شوره زار پیش روی شما خواهد بود. درک تفاوت این دو کمک می کند تا وقتی به قصد عکاسی یا گشت و گذار و آفرود به مناطق مرکزی ایران می روید بدانید با چه چیزی قرار است رو به رو شوید.

کویر کارال

کدام استان های ایران برای کویرگردی مناسب هستند؟

کویرها و بیابان های ایران بخش بزرگی از مرکز ایران را پوشانده اند. این منطقه چندین استان مختلف را در بردارد. افرادی که برای کویرگردی به این مناطق می روند، معمولا خود را با خرید بلیط هواپیما چارتر شهرهایی مانند اصفهان، یزد و کرمان به نزدیکی آنها رسانده و سپس با تورهای کویرگردی به دل این سرزمین های خشک و پرآفتاب می زنند. گروهی دیگر هم که معمولا قصد آفرود دارند، با خودروهای مخصوص این کار، به سمت این مناطق حرکت می کنند و خود را به مناطق مورد نظرشان می رسانند. مشهورترین کویرهای ایران در درون استان های سمنان، یزد، اصفهان، سیستان و بلوچستان، کرمان و خراسان جنوبی جای گرفته‌اند.

محبوب ترین کویرهای ایران برای برگزاری تورهای کویرگردی کدام اند؟

برخی از کویرهای ایران به دلایل مختلفی با استقبال بیشتر گردشگران رو به رو شده‌اند. این استقبال به دلیل مناظر و چشم اندازها، اقامتگاه های بومگردی پیرامونی، جاذبه های گردشگری دیگر در نزدیکی و دسترسی آسانتر به جاده های اصلی است. محبوب ترین کویرهای ایران عبارتند از:

کویر مرنجاب

یکی از مشهورترین کویرهای ایران، کویر مرنجاب است که در استان اصفهان و در نزدیکی آران و بیدگل قرار دارد. نام مرنجاب از آنجا آمده است که رسیدن به آب در این منطقه بسیار سخت و رنج آور بوده است. در این منطقه، گونه های جانوری بیابان زیست متعددی نیز دیده می شوند.

کویر مرنجاب

ریگ همت آباد

کویر ریگ همت آباد را گاه با نام های دیگری همچون ریگ آهنگران و پترگان هم شناخته می شود، در نزدیکی مرز افغانستان جای گرفته است. این منطقه کویری هم با وجود شرایط زیستی سخت، جانوران و برخی گیاهان شورپسند را در خود جای داده است.

ریگ همت آباد

ریگ یلان

کویر ریگ یلان که به بزرگ ریگ هم شناخته می شود یکی از گرم ترین نقاط کره زمین به شمار می رود. برخی از بلندترین تپه های ماسه ای جهان در کویر ریگ یلان جای دارد.

ریگ یلان

کویر جن

کویر جن که بیشتر به نام ریگ جن شناخته می شود، در منطقه دشت کویر در میانه سمنان و اصفهان قرار دارد. این کویر به دلیل صدای خاصی که در اثر ورزش بد و جا به جایی ماسه ها شنیده می شود به نام کویر جن مشهور شده است. در این کویر همچنین باتلاق های مرگ آوری هم وجود دارد.

کویر-ریگ-جن

کویر حلوان

طبس شهرستانی در خراسان جنوبی است که به محیط خشک و کم آبش مشهور است. کویر حلوان یکی از کویرهای طبس است که در ۸۰ کیلومتری طبس جای دارد. حلوان شنزارهای بسیار دارد و برخی در آن به اسکی روی ماسه می پردازند.

کویر حلوان

کویر مصر

کویر مصر که در نزدیکی روستایی به همین نام قرار دارد، در استان اصفهان و در شهرستان خور و بیابانک جای دارد. کویر مصر که توسط مجموعه کوه هایی احاطه شده، در میانه راه دامغان به نائین و در ۵۵ کیلومتری شهرستان خور قرار دارد.

کویر مصر

کویر پلوند

کویر پلوند یکی دیگر از کویرهای استان خراسان جنوبی است. نام های دیگر کویر پلوند کویر مظفری و کویر فردوس است. این کویر در شهرستان فردوس و در نزدیکی روستای چاه پلوند جای دارد. این کویر از جنوب به پناهگاه حیات وحش رباط شور می‌رسد.

کویر پلوند

کویر ابوزیدآباد

کویر ابوزیدآباد در استان اصفهان و شمال شرقی کاشان جای دارد. در کویر ابوزیدآباد به جز طبیعت گردی می توانید، از کاروانسرای شاه عباسی این منطقه و همچنین شهر زیرزمینی اویی هم بازدید کنید.

کویر ابوزیدآباد

کویر بجستان

کویر نمک بجستان که در خراسان جنوبی جای دارد، یک پلایا یا منطقه‌ای با حوضچه های نمکی است. شهرستان بجستان منطقه ای کهن است که در اثر بارش های فصلی شاهد تشکیل حوضچه های نمکی است. دسترسی به بجستان از طریق شهرهای سبزوار، تربت حیدریه و بیرجند ممکن است.

کویر بجستان

کلوت شهداد

کلوت شهداد یکی از دیدنی های رازآلود و شگفت آور کرمان است. کلوت ناهمواری ها و برجستگی های رسوبی است که در اثر فرسایش با باد و آب به این شکل درآمده اند. کلوت ها در پهنه کویر بسیار شگفت آور و اسرارآمیز به نظر می رسند. کلوت شهداد در کناره کویر لوت جای گرفته است.

کلوت شهداد

کویر کاراکال

کویر کاراکال که به نام کویر صادق آباد هم شهرت دارد، نام خود را از گربه سانی که در این کویر می‌زید گرفته است. کویر کاراکال در نزدیکی روستای صادق آباد در شهر بافق استان یزد قرار دارد. برای رفتن به کاراکال با بلیط هواپیما یزد به این شهر روید. سپس ۱۰۰ کیلومتر تا بافق و سپس ۱۵ کیلومتر تا صادق آباد را طی کنید.

کویر کاراکال یزد

فصل مناسب برای کویرگردی

نیاز به یادآوری ندارد که دمای هوا در نیمه اول و مخصوصا تابستان در مناطق کویری، به سطوح بالا و غیرقابل تحملی می رسد. سطح تابش به قدری زیاد می شود که موجب آفتاب سوختگی و کاهش شدید آب بدن می شود. از همین رو معمولا گردشگران در نیمه دوم سال و به طور خاص در زمستان به کویرگردی می پردازند. اما این بدان معنا نیست که دمای هوا در این فصل ها کاملا معتدل است. پس حتما در زمان سفر به کویر، آب کافی، عینک و کلاه آفتابگیر و پماد ضدآفتاب به همراه داشته باشید.

کویرگردی چه جاذبه هایی در خود دارد؟

کسانی که با خرید بلیط هواپیما لحظه آخری یا روش های دیگر، به کویرگردی می پردازند، انگیزه های مختلفی دارند. برخی ستاره شناس و منجم حرفه ای و نیمه حرفه ای هستند و قصد رصد اجرام آسمانی در طول شب را دارند. برخی دیگر در پی طبیعتگردی و مشاهده جانوران ویژه مناطق کویری هستند. برخی دیگر برای الهام گرفتن از سکوت کویر در روز یا شب، به این مناطق پناه می برند. گروه دیگری هم هستند که برای لذت بردن از معماری و سبک زندگی مردمان حاشیه کویر به این مناطق سفر می کنند.

اقامت شبانه در کویر لوت ممنوع شد

مدیر محوطه میراث جهانی بیابان لوت شهداد گفت: اقامت شبانه و چادر زدن در منطقه کلوت‌ها و دریاچه بیابان لوت شهداد تا اطلاع ثانوی ممنوع است.

معین افضلی با اعلام این مطلب به رسانه ها افزود: حضور گردشگران در منطقه ثبت جهانی شهداد منجر به افزایش روزافزون زباله در محوطه اطراف دریاچه و دیگر بخش های این منطقه شده که از امروز طرح ممانعت از شب مانی و چادر زدن در منطقه کلوت ها و دریاچه بیابان لوت شهداد اجرا می شود.

وی تصریح کرد: گردشگرانی که علاقمند به اقامت شبانه در این منطقه هستند می توانند از واحدهای بوم گردی و کمپ کویری شهداد استفاده کنند.

مدیر محوطه میراث جهانی بیابان لوت شهداد بیان کرد: تعدادی از گردشگران با نگرش اینکه پوست میوه ها و دیگر زباله ها به طبیعت برمی گردند، آنها را در این منطقه رها می کنند در حالی که این دورریختنی ها پس از گذشت سه تا چهار ماه جذب طبیعت خواهند شد و چهره این اثر ثبت جهانی را مخدوش می کنند.

وی تاکید کرد: نریختن زباله نیازمند فرهنگ سازی جدی است و ریختن زباله در سطح منطقه بیابان لوت عواقب ناگواری دارد که به مرور زمان پدیدار می شود.

افضلی اظهار داشت: طبق برنامه ریزی انجام شده توسط پایگاه ثبت جهانی لوت،  شنبه و یکشنبه هر هفته تعدادی از نیروهای علاقمند بخش هایی از این منطقه را مورد پاکسازی قرار می دهند که اخیرا به دلیل کمبود اعتبار موفق به انجام این فعالیت نشدیم.

وی با بیان اینکه راه اندازی صندوق طبیعت با همکاری سازمان های مردم نهاد از اولویت های کاری این پایگاه است افزود: با راه اندازی این صندوق همراهی و مشاوره سازمان های مردم نهاد را در زمینه پاکیزه نگهداشتن منطقه ثبت جهانی بیابان لوت خواهیم داشت.

افضلی تاکید کرد: بر اساس تصمیم و ابلاغ ستاد مبارزه با کرونا استان از ورود تورهای گردشگری به منطقه شهداد تا ۱۵ آذرماه سال جاری خودداری می شود.

بخشی از بیابان لوت در سال ۹۵ به عنوان نخستین جاذبه طبیعی ایران به ثبت جهانی رسیده که قسمت عمده آن در استان کرمان قرار دارد و بخش شهداد یکی از دروازه های ورود به آن به شمار می رود.
بخش شهداد در ۱۰۰ کیلومتری شرق کرمان قرار دارد.

منبع:ایسنا

مرتبط:

کلوت شهداد _قطب گرمایی زمین

کویر مصر _با دریای شن اصفهان آشنا هستید؟

عجیب ترین کویر های سفید دنیا

کلوت شهداد _قطب گرمایی زمین

کلوت به کوههای شنی ای می گویند که بر اثر عامل فرسایشی غالب کویر ” باد ” ایجاد می گردد و فرم ها و شکلهای مسحور کننده ای را ایجاد میکنند که کمتر کسی میتواند پس از دیدن این مناظر , انگشت به دهان نماند و مسحور این زیبایی بی مانند نشود.کلوت که از ترکیب دو واژه” کل” به معنی “آبادی” و “لوت” که نام بیابانش هست آمده است.

وقتی ناگهان در دل بیابان لوت چشمتان به سازه های خاکی عجیب و غریب بیفتد و این سازههای خاکی تا چشم کار میکنند دیده میشوند ، انگار وارد یک شهر شده اید. شهری بدون هیچ سکنه ای که انگار تنها برای ارواح ساخته شده. شاید برای همین است که میگویند اینجا شهر جن و پری است.

  «شهداد» تا كرمان صد كیلومتر فاصله و تا شهر افسانه‌ای «كلوتها» ۴۰ كیلومتر فاصله دارد. این منطقه در بین زمینشناسان به یکی از «قطب های گرمایی زمین» معروف است. همین خشكی كویر ممکن است گردشگران را از اروپای سبز به ایران بكشاند.

در نزدیكی شهداد، «نبکا»‌ها (گلدانهای كویری) وجود دارد كه گاه طول آنها به ۱۰ متر می رسد؛ در حالی که بلندترین نبکاهاى صحراهاى افریقا ۳ متر طول دارند.

شهر افسانه‌ای کلوتها ۱۱ هزار کیلومتر مربع وسعت دارد و فاصله اش با شهداد تنها ۴۰ كیلومتر است؛ و حدود ۲۰ هزار سال قبل، با فرسایش آبی و بادى، به وجود آمده است. در کویر شهداد، ۱۰۰ هکتار نمکزار به شکل جوشش تخم مرغی وجود دارد که در هیچ جاى دنیا مشابه آن نیست. در محدوده‌ای ۳۰ هزار کیلومتری، در دل لوت، هیچ حیاتی وجود ندارد. شاهد این ادعا جسد سالم گاوی است كه در زمستان سال ۱۳۶۵ در كویر لوت تلف شده است. پس از گذشت ۱۵ سال از آن زمان، جسد این گاو – در حالی كه براثر نور شدید آفتاب خشك شده بود – بدون هیچ تغییری پیدا شد.

 این گرما و خشكی بینظیر می شد تا بهترین منبع درآمد برای بومیان منطقه باشد، اما اكنون جز آزار و اذیت هیچ چیزی برایشان ندارد. افزایش شدید دمای هوا در تیر ماه، در بخش محروم شهداد كرمان، شمار زیادی از خانواده‌های محروم این منطقه را وادار به كوچ كرده است. عوارض افزایش دما تأثیر نامطلوب خود را در بخش كشاورزی بر جای گذاشته است.

کلوت شهداد
«خبیص»، یا نام قدیم شهداد، درحاشیه غربی و دامنه شرقی كوهستان سیرچ واقع شده است. این ‌بخش در پای بلندترین كوههای این ناحیه، یعنی سیرچ و جفتان، قرار گرفته است و ارتفاع بلندترین قله آن به ۳هزار و ۹۹۰ متر می‌رسد.

قلل ارتفاعات این كوهستان تا اواخر اردیبهشت‌ ماه پوشیده از برف است؛ ‌از این‌ رو، آبهای فراوانی به طرف دشت جریان دارد .

در حاشیه غربی دشت لوت، جز در منطقه بم، هیچ ‌مكانی به این اندازه از آب دایمی برخوردار نیست. به نظر می‌رسد كه از هزاران سال پیش، اطراف خبیص بزرگترین ناحیه برای تمركز جمعیت بوده است.

شهداد در ارتفاع ۴۳۰ متری از سطح دریا قرار دارد. از سمت شرق فاصله آن تا دشت لوت حدود ۳۰ كیلومتر و مشرف به جلگه‌ای است به نام تكاب كه بخش‌ اصلی خبیص را تشكیل می‌دهد.

آب دایمی شهداد از رودخانه «درختنگان» تأمین می‌شود. این رودخانه از ارتفاعات «هی‌نامان» سرچشمه می‌گیرد و از راه دره درختنگان عبور می‌كند؛ در مدخل تنگه «چهار فرسخ»، به طرف شمال منحرف می‌شود، سپس از طریق آبادی ابراهیم‌آباد به سوی لوت جریان می‌یابد. آب این رودخانه در زمستان فراوان و در تابستان كم می‌شود. در تنگه چهار فرسخ، شعبه‌ای از رودخانه درختنگان جدا شده و مستقیم رو به شرق، به طرف شهداد، جاری است.

شهداد كنونی به شكل مثلثی است كه رأس آن به طرف دره «كناران» و قاعده آن به سمت شرق در حوزه تكاب قرار گرفته است و به كلوتهای موازی حاشیه لوت منتهی می‌شود. زمینهای شهداد تمام پوشیده از باغهای مركبات و خرماست.

اكنون، تنها وجود آب است كه مردم شهداد را به این منطقه پایبند كرده است.

مرتبط:۱۰ منطقه ی زیبای کویر ایران