آبشار ارتکند _زیبایی کلات نادر
تفریگاه زیبای ارتکند (خنک رود) یکی از مناطق بکر و ییلاقی شهرستان کلات نادر است. این تفریگاه به دلیل آبشارهای زیبا، کوه‌های سربه فلک کشیده و غار آبی بسیار زیبایش، مورد توجه گردشگران ایرانی و خارجی می‌باشد.
آبشار «ارتکند» در نزدیکی روستا و آبگرم ارتکند واقع شده است و هرساله میزبان صدها گردشگر و سنگ‌نورد است. روستاى ارتکند مجموعه‌اى از کوه و رودخانه و جنگل و آبشار است که طبیعت چشم‌نواز آن سالانه هزاران نفر را به سوى خود مى‌خواند.
در ۱۱۰ کیلومتری شمال مشهد، پس از طی کردن حدود پانزده کیلومتر مسیر فرعی به روستاهای سررود و ارتکند خواهید رسید. آبشار ارتکند در منطقه روستای قطعه نو کلات قرار دارد. برای رسیدن به آبشار ارتکند ابتدا باید از روستای «سررود» عبور کرد که هفت کیلومتر از جاده اصلی فاصله دارد. این روستا آب و هوای خشک دارد و کوه‌های «تک خانه» در ۸ کیلومتری غرب و «سرشاو» در ۳ کیلومتری شمال‌شرق این آبادی واقع شده‌اند. ارتفاع آن از سطح دریا ۱۴۸۰ متر است و رود ارتکند که از کوه‌های هزار مسجد سرچشمه می‌گیرد از کنار این آبادی می‌گذرد بعد از روستا جاده‌ای فرعی و خاکی وجود دارد که با دو ساعت راهپیمایی به آبشارها می‌رسد.
در ابتدای این جاده چند مجموعه پرورش ماهی و شالیزارهای برنج معروف و خوش عطر کلات خودنمایی می‌کنند. با حرکت در امتداد رودخانه و به سمت بالای آن، آب شفاف‌تر و دره باریک‌تر میشود و کم‌کم علف‌های بلند و درختان انبوه حالتی نیمه جنگلی ایجاد میکند.
مسیر دره اصلی با شیب تند و عمق زیاد، خود را تا گذرگاه قله قره داغ بالا میکشد و ارتفاع قله تا کف دره به حدود ۱۰۰۰ متر می‌رسد که این دره به صورت چیندار، صخره‌ای، مرتفع و با درختان منفرد اورس خود نمایی میکند.
در ادامه مسیر پس از طی ۵ کیلومتر به تفرجگاهی است که در سمت چپ آن دره آبشار خانه زو و در سمت راست آن دره درخت بی‌بی قرار دارد به طوری که مسیر اصلی از سمت چپ و از میان رودخانه و درختان به سمت آبشار ارتکند پیش می‌رود که در ابتدای این مسیر دره‌ای با عرض کم و درختان انبوه وجود دارد تا اینکه راه از مسیری سنگی و پر آب ادامه می‌یابد و در نهایت به منطقه بازی می‌رسد که خانه زو نامیده میشود و معمولا این منطقه پوشیده از علفزارهای بلند و پوشش پراکنده درختان اورس است که در فصول بهار و تابستان مورد استفاده گوسفندداران قرار می‌گیرد.
در ادامه مسیر پس از طی یک سربالایی دوباره دره باریک شده و در سمت راست آن تونل پر آبی با آبشار کوچک، اما زیبا به چشم می‌خورد. وقتی مسیر را از سمت چپ ادامه دهیم، پس از یک درگیری مختصر با سنگ به مسیری باریک با دیواره‌های سنگی بلند واقع در دو طرف آبشار می‌رسیم که ۱۰ متر ارتفاع دارد و به شکل کلاهکی بوده که دیواره‌های سنگی بسیار زیبا و پوشیده از آب آن را احاطه کرده‌اند و آب از همه طرف به شکل‌های مختلف از دل سنگ بیرون آمده و به رودخانه جاری میشود. لازم به ذکر است که وجه تسمیه خانه زو نیز از همین قسمت گرفته شده که سرچشمه رود است. ادامه مسیر بعد از آبشار بدون کار فنی امکان‌پذیر نیست .آبشار دوم که بلندتر و در حدود ۳۵ متر است، در انتهای دره باریکی قرار دارد. در کنار این آبشار از طریق مسیر رول‌کوبی شده یا تنوره کنار آن می‌توان به بالای آبشار و بکرترین منطقه آن رسید که البته کار هر کسی نیست.
بعد از طی مسافتی کوتاه تونلی غارمانند به چشم می‌خورد که آب رودخانه از یک طرف آن وارد و از سمت دیگر خارج میشود. این تونل حدود ۱۵ متر است. در انتهای آن آب از ارتفاعی حدود ده متر از میان کوه‌های سرسبز ارتکند به پایین سرازیر میشود.
در کنار غار، نردبان‌هایی در دو ردیف ساخته شده است و با بالا رفتن از آنها، آبشار ارتکند را در سمت راست می‌بینید که سه طرف آن را دیواره‌های سنگی احاطه کرده‌اند.
زمان طی شده از اردوگاه تا محل آبشار یک ساعت و ۴۰ دقیقه است و مسیر برگشت از آبشار همان مسیر طی شده در رفت بوده که طبعا در زمان کمتری حدود یک ساعت طی میشود.