حمام نواب تهران
حمام نواب که از آثار دوره قاجار شهر تهران است، در خیابان پانزده خرداد شرقی کوچه بیک دامغانی (بازارچه نواب سابق) قرار دارد. دلیل اصلی شهرت این حمام استفاده از این مکان در فیلم قیصر است. بخش هایی از فیلم معروف قیصر در این حمام فیلمبرداری شده و برای علاقه مندان سینما به یک خاطره تبدیل شده است.
حمام نواب در سال ۱۳۸۵ در فهرست آثار ملی به ثبت رسید و پنج سال پس از آن به به همت شهرداری منطقه ۱۲ تهران و اتحادیه صنایع دستی کشور و سازمان میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری استان به مرکز صنایع دستی شهر تهران تغییر کاربری داد که امروزه از این نمایشگاه اثری نیست.
حمام نواب به چند دلیل از اهمیت زیادی برخوردار است و امروزه نیز بازدید کنندگان زیادی را به خود جلب میکند. نکته اول در مورد این حمام قرار داشتن آن در یکی از قدیمی ترین مناطق شهر تهران است. این حمام در منطقۀ ۱۵ خرداد و در کوچه ای قرار دارد که به امامزاده یحیی میرسد. دلیل دوم و اصلی شهرت این حمام استفاده از این مکان در فیلم قیصر است. بخش هایی از فیلم معروف قیصر در این حمام فیلمبرداری شده است. همین مسئله باعث شده تا بسیاری از علاقه مندان سینمای قدیم و بویژه علاقه مندان فیلمهای مسعود کیمیایی به این حمام بیایند و از لوکیشن فیلم قیصر بازدید کنند. این ماجرا باعث شده تا حمام نواب برای چندین بار مورد بازسازی و مرمت قرار گیرد و امروزه نیز پذیرای گردشگرانی باشد که برای بازدید از آن وارد بافت تاریخی و قدیمی شهر تهران میشوند. این حمام برای مدتی کوتاه نیز به نمایشگاه صنایع دستی تبدیل شد.
حمام قیصر نیز مانند دیگر حمام ها از هشتی (فضای سرپوشیده متصل به کوچه و ورودی)، سربینه (رخت کن حمام)، گرمخانه، سرویس بهداشتی، خزینه، استخر و ستون تشکیل شده است. در گذشته برای جلوگیری از اتلاف گرمای حمام ها و همچنین استفاده بهینه از منابع آب مثل قنات و…، حمام را پایین تر از سطح زمین می ساختند و برای دسترسی به حمام باید چند پله پایین می رفتید. برای ساخت حمام نواب از آجر، آهک، ساروج، سنگ و کاشی استفاده شده است. موقع مرمت، سیمان نیز استفاده شده است. مساحت حمام نواب بیش از هزار مترمربع بوده و آب مورد نیاز آن از قنات ” حاج علیرضا” تامین می شد.
چاله حوض (حوض های بزرگ با آب سرد در حمام برای شناوری) این حمام از بزرگترین چاله حوض های تهران بود بطوریکه جوان های محله، بعداز ظهرهای تابستان به این حمام می آمدند و “چاله حوض بازي” می کردند به همین خاطر تابستان ها این حمام بسیار پر رفت و آمد بود.
بیشتر تزیینات حمام بر اثر مرمت های صورت گرفته از بین رفته است، این تزیینات از میان لایه نازک آهک روی سطح دیوارها، قابل تشخیص بوده اند.
موقعیت مکانی
تهران، خیابان ری، محله عودلاجان شرقی، اتنهای خیابان شهید محمدرضا ملاباقری، شمال میدان باغ پسته بک، کوچه بیک دامغانی (بازارچه حمام نواب سابق).
نحوه دسترسی
از سه راه امین وارد خیابان ری شوید، کوچه ای در سمت راست این خیابان معروف به “دردار غربی” وجود دارد، وارد کوچه شده و از آنجا تابلوی حمام نواب را خواهید دید.
برای رفتن به حمام نواب، می توان از خط یک مترو نیز استفاده کرد، در ایستگاه پانزده خرداد پیاده شوید و به سمت عودلاجان مسیر را ادامه دهید.
مرتبط:
برج آزادی ، قدیمی ترین برج تهران