پایگاه میراث جهانی تخت‌جمشید ـ پرسپولیس با انتشار عکسی قدیمی از این اثر باستانی، نسبت به خشکسالی و بی‌آبی در کشور هشدار داد.

رییس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان مرودشت گفت: پاکسازی و حفاظت از محیط‌زیست عرصه و حریم مجموعه جهانی تخت‌جمشید و نقش رستم، با هدف فرهنگ‌سازی و زیباسازی منظر ورودی این منطقه گردشگری، با همکاری و هم‌افزایی بین دستگاهی در حال انجام است.

با تشدید شیوع ویروس کرونا و اعمال محدودیت‌های جدید بسیاری از بخش‌های کشور تعطیل شدند، در ادامه این روند پایگاه‌های میراث فرهنگی نیز امکان بازدید ندارند و آن‌ها در این بخش فعالیتی ندارند.

این روزها به واسطه شیوع ویروس کرونا و افزایش تعداد فوتی‌ها شاهد اعمال محدودیت‌های جدید در شهرهای کشور هستیم چنان‌که بیشتر بخش‌هایی که فعالیت آن‌ها ضروری نیست و در دسته مشاغل ۲،۳ و ۴ جا می‌گیرند؛ در شهرهای قرمز و نارنجی تعطیل شده‌اند. در این میان موزه‌ها و حتی پایگاه‌های میراث فرهنگی نیز کارشان به تعطیلی کشیده است.

فرهاد عزیزی، مدیرکل دفتر امور پایگاه‌های کشور درخصوص وضعیت فعالیت پایگاه‌های میراث فرهنگی کشور، گفت: فعالیت پایگاه‌های میراث فرهنگی کشور منوط به تصمیمات ستاد ملی و ستاد استانی کروناست و در مناطقی که در سطح شهرها و استان‌های قرمز قرار می‌گیرند، فعالیت این پایگاه‌ها تعطیل شده است. البته باتوجه به آن که بیشتر شهرهای کشور در زمره شهرهای قرمز و نارنجی قرار می‌گیرند، می‌توان گفت بیشتر پایگاه‌های میراث فرهنگی کشور تعطیل شده‌اند به عنوان مثال در حال حاضر بخش‌های موزه‌ای و خدماتی کاخ گلستان که در شهر تهران به عنوان یکی از شهرهای قرمز قرار دارد، تعطیل است، اما کادر اداری بنا بر شرایط کارمندان در شهرهای قرمز به صورت یک سوم مشغول کار هستند.

او یادآور شد: هرچند پایگاه‌های میراث فرهنگی، در سراسر کشور خدمات بازدید ندارند و امکان بازدید از این اماکن وجود ندارد اما کادر اداری و اجرایی بر اساس مصوبات ستاد کرونا فعال هستند.

عزیزی خاطرنشان کرد: از آن‌جا که بیشتر پایگاه‌های میراث فرهنگی، کشور از جمله چغازنبیل، تخت جمشید و پاسارگاد در مناطق قرمز رنگ قرار دارند، از این رو امکان بازدید از این اماکن وجود ندارد. اما کادر اداری و پژوهشی در این مراکز فعال هستند و کارهای مرمتی و پژوهشی خود را پیش می‌برند.

ایلنا نوشت، مدیرکل دفتر امور پایگاه‌های میراث فرهنگی، کشور با اشاره به این‌که با توجه به تعطیلی‌هایی که شیوع ویروس کرونا برای پایگاه‌های میراث فرهنگی به همراه آورده است، این مراکز برنامه‌های خاصی در حوزه پژوهش و مطالعات تعریف کرده‌اند، اذعان کرد: از ابتدا سالجاری تاکنون برنامه‌های خاصی برای پایگاه در نظر گرفته شده و هر پایگاه بسته به برنامه‌ای که برای آن در نظر گرفته شده، کارها و امور خود را پیش می‌برد. تقریبا می‌توان گفت تاکنون تمام این فعالیت‌ها انجام شده است. تولید محتوا و معرفی محوطه تاریخی و اشیا آن‌ها از جمله اولویت‌های پایگاه میراث فرهنگی در سال‌جاری است. معتقد هستیم در این بخش با نواقصی روبرو بودیم. راه‌اندازی سایت‌های اینترنتی نیز در اولویت فعالیت پایگاه‌ها گنجانده شده است.

منبع:اسکان

مرتبط:

چرا داریوش تخت جمشید را ساخت؟

نقش رستم نام مجموعه‌ ای باستانی در استان فارس

چغازنبیل _بزرگ‌ترین نیایشگاه ایران باستان

مدیر پایگاه میراث جهانی تخت جمشید، از شروع مستند سازی آثار مکتوب تخت جمشید و نقش رستم به عنوان ۲ اثر بسیار ارزشمند تاریخی جهان، خبر داد.

براساس آخرین خبرهای واصله، در ایام کرونایی ایجاد چاه آب در حریم نقش رستم مشاهده شد و در نهایت ممکن است کرونا و خشکسالی جان نقش رستم را بگیرند.

به نام آب و به کام کشاورزان نقش رستم را زیر پا می گذارند

از یک سو در بوق و کرنا می کنیم که قرار است «نقش رستم» را همراه با «نقش رجب» به پرونده جهانی شده ی تخت جمشید الحاق کنیم و از سوی دیگر مجوز پشت مجوز از دستگاه های رسمی و خصوصی است که برای منفعت طلبی ها تیشه به ریشه ی نقش رستم می زنند. پاییز سال ۱۳۹۵ با طرح مسیر جدیدی برای عبور راه آهن از مقابل نقش رستم و حریم درجه یک تخت جمشید ارائه شد که براساس آن، فاصله راه آهن به حدود ۹۰۰ متری نقش رستم برسد، هر چند با دردسرهای فراوان و تعیین حریم برای نقش رستم، مسیری دورتر از آن فاصله تصویب شده کارها را به سرانجام رساند، اما داستان نقش رستم به همان جا ختم نشد.

هر چند انتشار خبرهایی از حذف تیرهای برق از مقابل نقش رستم در سال ۱۳۹۲ قدری امیدها را به حفاظت از این محوطه ی ارزشمند بیشتر کرد، اما فعالیت ادامه دار شرکت گاز حتی بعد از کشف سازه ای جدید در۲۳ بهمن همان سال در حریم درجه یک نقش رستم و عبور تدریجی ماشین های سنگین شرکت گاز از نزدیکترین نقطه ی این محوطه تاریخی برای اجرای طرح ملی انتقال گاز از جنوب به شمال کشور باز هم ناامیدی را بیشتر کرد.

اگر از تهدیدهای دیگر مانند ساخت کارخانه های مختلف و کندوی سیلوی گندم در حریم محوطه میراث جهانی تخت جمشید و نقش رستم بتوان راحت تر گذشت، اما فرونشست زمین در اطراف نقش رستم و تخت جمشید به دلیل خشکسالی ها در طول حدود چهار سال گذشته تا امروز و ترک هایی که به کعبه زرتشت هم راه پیدا کردند، دلیلی بر اخطارهایی است که نمی گذارد پرونده الحاقی به یونسکو برسد. و حالا در کنار آن همه هشدار مبنی بر فرونشست زمین در این محوطه ها، باز هم کشاورزان درست مانند قدم هایی که در نزدیکی تخت جمشید برای کشیدن آب از زمین برداشتند، این بار سراغ نقش رستم رفته اند.

نخستین هشدار را محمد درویش، یکی از فعالان محیط زیست در صفحه شخصی خود منتشر کرد، در شرایط تعطیلی ها برای کرونا، آن ها وقت گیر آورده اند. بعد از آن دو نفر از فعالان میراثی استان فارس برای بررسی وضعیت سراغ این محوطه رفته اند.

اسماعیل کهنسال، دانش آموخته تاریخ در مقطع کارشناسی ارشد پیرامون ایجاد چاه آب در حریم نقش رستم توضیح می دهد: متوجه شدیم در فضایی خارج از فنس میراث فرهنگی متعلق به نقش رستم و در حدود ۲۰۰ متری این محوطه تاریخی که زمین های کشاورزی قرار دارند ماشینی مستقر است که در حال حفر زمین برای ایجاد چاه آب است. او با اشاره به صحبتی که با افراد در حال کار با مته سنگین در این محوطه داشته، می گوید: کارگران در حال کار که از صحبت هایشان به نظر می رسید مجوز وزارت نیرو را دارند، گفتند حدود یک هفته است که مشغول حفر زمین هستند و تا یکی دو روز دیگر کارشان در این منطقه به پایان می رسد. این فعال میراث فرهنگی استان فارس، به وضعیت تعطیلی کشور برای قطع زنجیره انتقال ویروس کرونا اشاره می کند و می گوید: در این شرایط و در محوطه ای که به دلیل این نزدیکی با محوطه تاریخی نقش رستم اصلا اجازه حفاری ندارند، آن افراد حدود یک هفته است که در دل زمین حفاری می کنند و هیچکس مانعی برای آن ها ایجاد نکرده است.

کهنسال ادامه می دهد: با توجه به صحبت هایی که پیمانکار و کارگر در حال کار مطرح می کردند به نظر می رسد آن ها مجوز خود را از وزارت نیرو گرفته اند، اما باز هم طبق شرایط برای تایید مجوز باید از میراث فرهنگی استعلام گرفته باشند، ولی هنوز مشخص نیست بر چه اساسی این افراد در این محوطه اقدام به حفر زمین کرده اند؟

هنوز باستان شناسان این بخش از نقش رستم را مطالعه نکرده اند

کامران فلاحی، باستان شناس و فعال میراث فرهنگی استان فارس می گوید: در کمال ناباوری در نزدیکترین فاصله با نقش رستم که در خوشبینانه ترین حالت ۲۰۰ متر با این محوطه فاصله دارد، یعنی در نزدیکترین نقطه به آرامگاه داریوش است، دستگاهی در حال حفر زمین است تا آب برای زمین های کشاورزان تامین کند. او با اشاره به فعالیت های میراث فرهنگی که برای الحاق پرونده ثبت جهانی نقش رستم و نقش رجب به پرونده جهانی تخت جمشید انجام داده، ادامه می دهد: به نظر می رسد هر بار با منافع شخصی افراد، داستان ثبت جهانی این محوطه ارزشمند به عقب می افتد. براساس نامه ای که در دست داشتند اعلام کرده بودند با خشک شدن چاه آب قبلی، اجازه حفر چاه جدید را گرفته اند، آن هم در محوطه ای که نه تنها هنوز توسط باستان شناسان حفاری بررسی نشده، بلکه در هر قدم آن ممکن است یافته ای تاریخی بیرون بیاید، اما این سهل انگاری ها به راحتی می توانند نشانه های تاریخی زیادی را از بین ببرند. وی با بیان اینکه حفاران چاه، از زیر مجموعه شرکتی بودند که پیمانکار وزارت نیرو است، می افزاید: خودشان توضیح دادند که یک هفته است در حال کار هستند و به محض رسیدن به آب، دست از حفاری می کشند. فلاحی به مته ای که افراد حفار برای ایجاد چاه استفاده می کردند، اشاره می کند و می گوید: معمولا در دشت که بافت زمین نرم تر است از مته های سبک و نرم تر استفاده می شود، اما هر قدر به طرف کوه نزدیک می شویم، چون بافت زمین سخت تر است باید از مته هایی که ضربه های سنگین تری به زمین می زنند، استفاده کرد و در شرایط کنونی نیز در این محوطه از نقش رستم از مته سنگین استفاده می شود. در واقع هر ضربه ای که به زمین وارد می کند می تواند روی آثار و نهشته های قرار گرفته در دل زمین اثر بیشتری بگذارد، درست مانند آسیب هایی که در زمان کشیدن ریل راه آهن در این عرصه به این محوطه وارد کردند.

منبع:ایسنا

مرتبط:نقش رستم نام مجموعه‌ ای باستانی در استان فارس