معاون اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری آذربایجان‌غربی با اشاره به ثبت هفت اثر میراث ناملموس خوراک و غذاهای محلی آذربایجان‌غربی در فهرست آثار ملی گفت: اخیرا در جلسه شورای ثبت ملی وزارت میراث فرهنگی، هفت اثر در فهرست ملی قرار گرفت.

چمن متحرک یا “چملی گول” یکی از بی نظیرترین پدیده های ایران و حتی جهان است که در دل طبیعت تکاب جا خوش کرده و هنوز رازی سر به مهر به شمار می رود. در زبان محلی این منطقه یعنی “جزیره ای از چمن بر روی برکه”،چمن متحرک چملی، قطعه بزرگی از نی هایی است که از به هم چسبیدن ریشه آنها بدون ارتباط با زمین بر روی آب شناور مانده، تشکیل شده است. این چمن به صورت جزیره ‌ای متحرک با مساحت بیش از صد مترمربع بر روی برکه ای کوچک خودنمایی می‌کند که با وزش باد و جریان هوا و یا تکان خاصی به جهات مختلف تغییر مسیر داده و حرکت می ‌کند و همین امر موجب منحصر به ‌فرد شدن این جاذبه طبیعی شده ‌است. چمن به صورت معلق و شناور در وسط این برکه قرار گرفته و دارای پوشش گیاهی کاملا مطلوب و مناسب است و حتی در فصل زمستان و سرمای هوا نیز چمن آن سبزی خود را از دست نمی ‌دهد.

چمن متحرک تکاب که به نام های جزیره شناور، چملی گول نیز مشهور است جاذبه بی نظیر طبیعی است که متاسفانه تاکنون ناشناخته مانده است.

تالاب چملی گول (چمن متحرک بدرلو) در کیلومتر پانزده شمال شرقی شهرستان تکاب و در ۳ کیلومتری شرق روستای بدرلو از دهستان افشار بخش مرکزی واقع شده است. در داخل دره سرسبز و درختان چنار و بید و نیزار و چمن دریاچه ای به قطر تقریبی ۸۰ متر و با جزیره ای شناور مملو از نی به قطر ۶۰ متر  وجود دارد که در اثر وزش باد به اطراف در حال حرکت است که به علت لجن زار بودن و نیزار انبوه اطراف دریاچه که ارتفاع آنها به دو متر هم میرسد، نزدیک شدن به محدوده آن مشکل و تنها از طرف شرق دریاچه یک راه باریک منتهی به محدوده و ساحل دریاچه موجود است. این چمن بصورت جزیره‌ای متحرک با مساحت هشتاد متر مربع بر روی دریاچه‌ای کوچک خودنمایی می‌کند که با وزش باد و جریان هوا و یا تکان خاصی به جهات مختلف تغییر مسیرداده وحرکت می‌کند وهمین امرموجب منحصر به‌فرد شدن این جاذبه طبیعی شده‌است. اگر چمن در صورت حرکت به سواحل نزدیک شد انسان می تواند بر روی این چمن بایستد اما اگر بر اثر وزش باد حرکت کرد باید یا منتظر ماند دوباره چمن به سواحل نزدیک شود یا مجبور به شنا کردن می شوید. کل مساحت این برکه عجیب به وسعت یک هکتار است.

چمن بصورت معلق و شناور در وسط این برکه قرار گرفته و دارای پوشش گیاهی کاملا مطلوب و مناسب است و حتی در فصل زمستان و سرمای هوا نیز چمن آن سبزی خود را از دست نمی‌ دهد.

«چملی گول» در زبان محلی این منطقه یعنی «جزیره ای از چمن بر روی برکه»، چمن متحرک چملی، قطعه بزرگی از نی ها یی است که از به هم چسبیدن ریشه آنها بدون ارتباط با زمین بر روی آب شناور مانده، تشکیل شده است.

این برکه در میان دره ای عمیق قرار گرفته که نیزارها، چمن سرسبز درختان بلند و گلهای زیبا اطراف آن جلوه ای خاص و طبیعی و زیبا به آن بخشیده است.

چمن متحرک تکاب در تمام فصول سال سبزی خود را از دست نمی دهد.

قطعه چمن متحرک به صورت یک نیم قوس کمانی که از پیرامون برکه جداست هنگام حرکت جاذبهٔ فوق العاده ای را ایجاد می کند و از این لحاظ یکی از مناطق مهم طبیعی و گردشگری آذربایجان غربی محسوب می شود.عمق این برکه زیاد بوده و براساس سنجش اولیه ۸ تا ۱۵ متر تخمین زده شده است. ماهی و مرغابی های وحشی در اطراف این چمنزار جلوه و زیبایی خاصی را پدید می آورد. بر اساس بررسی های به دست آمده این  منطقه متعلق به دور سوم زمین شناسی است و چمن نیز از ریشه های به هم تنیده نی ها درست شده است در این راستا با وزش باد به راحتی حرکت می کند.

از علت حرکت و شناور بودن این چمن شگفت انگیز اطلاعی دقیق در دست نیست اما برخی کارشناسان علت آن را منطبق و متناسب با حرکت وضعی زمین و عده ای دیگر ناشی از عوامل طبیعی و وزش باد می دانند.

این جاذبه طبیعی هر ساله با آغاز فصل بهار میزبان بسیاری از اهالی تکاب، شهرهای جنوبی آذربایجان غربی و شهرستان‌ های استانهای زنجان، کردستان و آذربایجان‌ شرقی است.
نبود جاده دسترسی مناسب، نبودن امکانات رفاهی و بهداشتی متناسب با حضور گردشگران داخلی و خارجی و  عدم تبلیغات و معرفی این مکان یکی از دلایل ناشناخته ماندن آن است. علاوه بر این اثر جاذبه طبیعی شهرستان تکاب آثار تاریخی و جاذبه های طبیعی منحصر به فردی از جمله قلعه اربابان، مسجد جامع تکاب، چمن متحرک دارد که متاسفانه تحت الشعاع اثر جهانی تخت سلیمان در این شهرستان واقع شده اند.

مسیر دسترسی

این چمن در ۱۵ کیلومتری شهر تاریخی تکاب واقع شده است.

۱) در شهرستان تکاب بعد از بازدید از تخت سلیمان و زندان برنجه میتوان ادامه مسیرداد و به چملی گول رسید که این مسیر بسیار نامناسب و خاکی بوده و توصیه نمی شود.
۲) از سمت شهرستان تکاب راهی روستای چملی گول شوید که حدود نیم ساعت سواری تا این روستا زمان نیاز دارید و مسیر آسفالت و مناسبی دارد. پس از رسیدن به روستا میتوانید ماشین خود را پارک کرده پیاده تا چملی گولی پیش بروید که حدود نیم ساعت طول می کشد.

پیشنهاد ویژه:

قابل ذکر است که بعد از دیدن چملی گلی اگر در جاده خاکی که به سمت تخت سلیمان میرود حدود پانصد متر پیش بروید به سنگهایی بر می خورید که در نوع خود دیدنی هستند. حدود دو الی سه دقیقه با چملی گولی فاصله دارد.

مرتبط:

آبشار شلماش _زیبایی آذربایجان غربی

پیست اسکی خوشاکو آذربایجان غربی

پل میرزا رسول؛ خشتی از تاریخ در دل آذربایجان غربی

بخارادوزی از صنایع‌دستی تزیینی ایران است. در شهر بخارا پنبه و ابریشم فراوان بوده و به همین علت هنرمندان بخارایی، شیوه‌ای  در رودوزی‌ها ابداع کرده‌اند که به بخارا دوزی معروف است.پارچه‌ی زیرین بخارا دوزی معمولاً چلوار، متقال یا کتان و ندرتاً ابریشم یا پشم است. اگر میخواهید درباره این هنر زیبا بیشتر بدانید در ادامه با ما همراه باشید.

بخارادوزی چیست؟

بخارادوزی یک نوع رودوزی می‌باشد که هنرمندان با کار کردن بر روی پارچه های ساده به وسیله سوزن و نخ طرح های جذاب و رنگین پدید می‌آوردند. این صنعت از هنر‌های دستی ایران زمین به شمار میرود که از شهر بخارا نشات گرفته است و به همین دلیل با نام این شهر ترکیب شده است. این صنعت در دوره های تاریخی سلجوقیان، ایلخانی، تیموری و صفویه هم علاقه مندان بسیاری داشته است.

پارچه مورد استفاده در بخارادوزی

بخارا دوزی یک هنر دستی می‌باشد که بر روی پارچه های ساده با رنگ های مختلف پدید می‌آید. جنس پارچه های مورد کاربرد در این پیشه بیشتر از جنس کتان یا چلوار است اما گاهی هم به متاع پشمی، ابریشمی و تافته تغیر میکند.

روش اجرای بخارادوزی

بر روی پارچه های بخارا دوزی طرح های متنوع و زیادی اجرا می‌شود و تقریبا زمینه را کامل میپوشانند. به دلیل تنوع طرح ها، بخارا دوران نقش اولیه را به وسیله‌ی کاربن بر روی پارچه نقاشی میکنند. در زمان قدیم از گچ و براده ذغال برای نمایان کردن نقش استفاده میکردند که امروزه هم مورد استفاده‌ی بعضی افراد می‌باشد.

پس از طراحی نقش مورد نظر، دوختن آغاز میشود و تا پایان کار جهت سوزن باید یکنواخت باشد تا نظم در کار ثابت بماند.دوخت در این صنعت به صورت کوک های کوتاه و بلند است که کوک های بلند داخل کوک های کوتاه و کوک های کوتاه در بین کوک های بلند پیشین درج می‌شود. هنرمندان در این کار از نخ ابریشمی بهره میگیرند که برای پیدایش نواحی سایه روشن این نخ به ابریشم تابیده شرابی، بنفش و صورتی رنگ تبدیل می‌شود. این افراد بسیار با صبر و حوصله هستند چونکه این حرفه به ظریف‌کاری و پر‌کاری های زیادی نیاز دارد.

طرح های مورد کاربرد در صنعت بخارا دوزی

در بخارا دوزی از اشکال و نقش های متنوعی از جمله گل های اناری، شاه عباسی، گل های میخک ، طرح گلدانی، نقش های هندسی، گل های جناقی، گل های سیبی، گل گلدانی ، گل و بته، لچک مداخل، ترنج و سر ترنج تاجی، تاکی، افسری، برگ‌های چتایی، گل های حاشیه ای در مدل های مختلف، طره ای و نیم طره ای، بته جقه ای، نقش های شمسه ای، بازوبندی و بند رومی، شجری و گل ساعتی استفاده می‌شود.

طراحی گل در بخارا دوزی

برای دوختن گل ها در بخارا دوزی از کوک های ساده و مورب بهره‌جویی می‌کنند. نظم در این کار بسیار حائز اهمیت می‌باشد پس در اجرای تمامی نقش ها باید به آن دقت کرد. بعد از پر کردن داخل طرح باید دور آن را پایه دوزی کرد تا جایی که الگو کامل شود. و بعد از آن برگ و سایر اجزای گل را به طرح می‌نشانند.

رنگ گل ها در بخارا دوزی به گون های قرمز ، شرابی ، نیلی ، سفید، یشمی ، زرد ، خردلی ، قهوه ای ، نارنجی می‌باشد.

رنگ ساقه‌ی گل با رنگ پایه دوزی یکسان است اما رنگ پرچم گل (بخشی که تخم گل در آن وجود دارد) آبی روشن و نارنجی است.

کاربرد بخارا دوزی

طرح های بخارا دوزی ملحفه، رو تختی، رو میزی، شال، رویه‌ی کرسی ، پرده ، لباس،  کلاه، سجاده ، رو بالشتی ، رو طاقچه ای و پارچه های بسیاری را آراسته می‌سازد. همچنین در بخارا دوزی تابلو های تزئینی زیبایی را هم طرح می‌کنند. و همینطور پارچه های مزین شده به وسیله بخارا دوزی قسمت هنری چند موزه خارجی را چون : موزه ارمیتاژ ، موزه پاریس ، موزه  بریتیش ، موزیوم ، مترو پولتین و موزه لوور را شکیل ساخته است.

مرتبط:

نمایشگاه صنایع دستی معبدهندوها ی بندرعباس

صنایع دستی سرآغاز تحول در ایجاد بازارهای مجازی

راهکارهای رفع موانع صادرات صنایع دستی

ابوعلی سینا مشهورترین فیلسوف ایران زمین و ملقب به شیخ الرئیس در سال ۴۱۶ در همدان دار فانی را وداع گفت. بنای فعلی آرامگاه بوعلی سینا در میدان اصلی شهر همدان و در زمان حکومت محمدرضا شاه پهلوی ساخته شده است.

آرامگاه ابو علی سینا در همدان

استان همدان با قدمتی تاریخی از استان های زیبا و دیدنی غرب ایران است که در گذشته های دور با نام هگمتانه پایتخت تمدن ایران بوده است. همدان به دلیل قدمت دیرینه خود مجموعه ای از دیدنی ها و بناهای تاریخی ارزشمندی را در خود جای داده است.

یکی از این آثار تاریخی ارزشمند همدان آرامگاه بوعلی سینا مشهورترین فیلسوف ایران زمین است که در میدان اصلی شهر همدان خوش می درخشد.

ابوعلی حسین بن عبدالله مشهور به ابوعلی سینا، ابن سینا، بوعلی سینا و ملقب به شیخ‌الرئیس در شهر بخارا به دنیا آمده است و در سال ۴۱۶ هجری در همدان از دنیا رفته است.

ابوعلی سینا به دلیل رویکردش در زمینه فلسفه ارسطویی و مهارتش در زمینه پزشکی بسیار در ایران و جهان حائز اهمیت است.

کتاب قانون ابوعلی سینا یکی از جامع ترین و معروف ترین کتب تاریخ پزشکی است که در دانشگاههای پزشکی سراسر جهان نیز تدریس می شود.

از دیگر آثار ارزشمند وی نیز می‌توان به کتاب شفا که دانشنامه علمی وفلسفی جامعی است، اشاره کرد. تاریخ تولد بوعلی سینا در تقویم به عنوان روز پزشک نامگذاری شده است.

تاریخچه ی ساخت آرامگاه بوعلی سینا

آنگونه که در کتب تاریخی ذکر شده است ابن سینا از پزشکان خاص دربار سامانی بود که پس از سقوط پادشاه سامانی و روی کار آمدن سلطان محمود غزنوی از بخارا مهاجرت کرده و در طول مدت زندگانی در شهرهای مختلفی از جمله اصفهان سکنی گزیده است. سرانجام ابن سینا در سفری از اصفهان به همدان در میانه راه بیمار می شود و در شهر همدان دار فانی را وداع می گوید.

گفته شده است که ابن سینا در حیاط خانه دوستش به خاک سپرده شده است و پس از مدتی دوستش نیز فوت می کند.

محل دفن ابن سینا در پشت دژ جنوبی همدان بوده است که تا اواخر قرن سیزدهم نیز چهارطاق کوچکی به عنوان مقبره بر سر مزار گذاشته شده بودند که به مرور این چهارطاقی تخریب و فرسوده شد.

آرامگاه بوعلی سینا در زمان حکومت قاجار و به دستور نوه فتحعلی شاه به نام نگار بازسازی شد و گنبدی اجری به جای چهار طاق قدیمی بر فراز مقبره گذاشته شد و سنگ مزارها نیز تعویض شدند.

سال ها بعد دیواری کوتاه به دور آرامگاه بوعلی سینا کشیده شد و همچنین تالار بزرگ و کوچک به عنوان کتابخانه ساخته شد.

در زمان حکومت محمدرضا شاه پهلوی آرامگاه بوعلی سینا بر اساس معماری قدیم و جدید احداث شد. طراحی بنای فعلی آرامگاه بوعلی سینا توسط مهندس هوشنگ سیحون به سبک معماری دوره‌ای که ابن سینا در آن می‌زیسته و بر اساس قدیمی‌ترین بنای آن زمان یعنی گنبد قابوس انجام شده است.

برای احداث آرامگاه بوعلی سینا باید مقبره های قدیمی تحریب می شدند و پس از نبش قبرها استخوان ها و جمجمه ها نگهداری شدند و در محل جدید با رعایت موازین شرعی و آداب کفن و دفن قرار داده شدند.

آرامگاه بوعلی سینا و مشخصه های آن

آرامگاه بوعلی سینا بر روی ۱۲ ستون سر به فلک کشیده از جنس سنگ گرانیتی در میدان اصلی شهر همدان ساخته شده است و در سال ۱۳۷۶ در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است و سالانه مسافران زیادی از این آرامگاه بازدید می کنند.

تفاوت ساختاری گنبد قابوس و آرامگاه بوعلی سینا

آرامگاه بوعلی سینا به دلیل موقعیت محلی و محدود بودن فضای آرامگاه و برای صرفه‌جویی در مخارج، در نصف ابعاد گنبد قابوس ساخته شده است.

همچنین در ارامگاه بوعلی سینا فاصله بین ستون ها باز و گشاده است و امکان رفت و آمد از بین آنها وجود دارد ولی در گنبد قابوس بین ستون ها هیچ شکاف و روزنه ای به جز در قسمت ورودی وجود ندارد و درون آن همچون دخمه، تاریک و فاقد نور و روشنایی است.

البته بازگذاشتن فاصله میان ستون ها در آرامگاه بوعلی سینا به دلیل وجود بادهای سنگین و طوفان‌های پاییزی و زمستانی شهر همدان نیز بوده است.

تالارهای ارامگاه بوعلی سینا

دو تالار شمالی و جنوبی در آرامگاه بوعلی سینا وجود دارد که تالار جنوبی موزه نگهداری اشیای قدیمی، سکه، سفال، برنز و اشیای کشف شده مربوط به هزاره‌های قبل از میلاد و دوران اسلامی است.

تالار شمالی کتابخانه ای با ۸ هزار جلد کتاب نفیس خطی و چاپی ایرانی و خارجی است. همچنین آثار ابوعلی سینا و شعرا و نویسندگانی همدانی نیز در این تالار نگهداری می شود.

در غرفه آثار بوعلی، عکسی از جمجمه وی در معرض دید گذاشته شده که گمان می‌رود به هنگام تخریب مقبره قدیمی تهیه شده است.

بر بالای درِ منتهی به خیابان سمت رودخانه بر لوحی مرمرین، رباعی از بوعلی (که به اشتباه به عمر خیام نسبت داده‌اند) نوشته شده است.

با وجود اینکه بنای آرامگاه بوعلی سینا در سال های اخیر ساخته شده است و قدمت تاریخی زیادی ندارد ولی از هر لحاظ با مجلل‌ترین بناهای تاریخی کشور برابری می‌کند و همچنین از لحاظ رعایت اصول مهندسی و نکات فنی ساختمانی، بر بیشتر آثار تاریخی کشور برتری دارد.

مقبره های موجود در آرامگاه بوعلی سینا

مقبره ابن سینا در سمت راست آرامگاه و مقبره ابوسعید دخدوک، دوست ابن سینا نیز در سمت چپ قرار دارد. همچنین مقبره ابوالقاسم عارف قزوینی، شاعر ملی ایران هم در حیاط شرقی آرامگاه روبروی در ورودی قرار گرفته است.

محوطه ارامگاه بوعلی سینا

در محوطه آرامگاه بوستانی نیم دایره ای با فضای سبز و باغچه ها و چشمه هایی در حیاط  ورودی وجود دارد.

تندیس ابن سینا نیز بر روی پایه‌ ای در ضلع شرقی میدان قرار دارد و ابیاتی به خط نستعلیق نیز روی آن نوشته شده است.

مکان و زمان بازدید از آرامگاه بوعلی سینا