وضعیت مراکز گردشگری در دوران ممنوعیت سفر

معاون گردشگری گفت با وجود اعلام ممنوعیت سفر، اما فعالیت مراکز گردشگری مطابق مصوبه ستاد ملی کرونا ممنوع نشده است.

هیچ نقطه‌ای از کشور در وضعیت سفید کرونا قرار ندارد؛ طبق اعلام وزارت بهداشت، درحال حاضر ۱۳ شهر در وضعیت قرمز، ۲۱۴ شهر در وضعیت نارنجی و ۲۲۱ شهر در وضعیت زرد قرار دارند. سخنگوی ستاد ملی کرونا با هدف کنترل بیشتر ویروس کرونا، از بررسی پیشنهادی برای ممنوعیت سفر در تعطیلات نیمه خردادماه خبر داده است. رییس مرکز اطلاعات و کنترل ترافیک پلیس راهور ناجا هم یادآور شده که ورود خودروهای غیربومی به شهرهای دارای وضعیت قرمز یا خروج پلاک‌های بومی از شهرهای دارای وضعیت قرمز یک میلیون تومان جریمه دارد و در مورد شهرهای نارنجی نیز ورود پلاک‌های غیربومی به این شهرها و نیز خروج پلاک‌های بومی از آن‌ها مشمول جریمه نیم میلیون تومانی خواهد شد.

با این وجود، ولی تیموری ـ معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ـ گفت: با توجه به این‌که از دی‌ماه ۹۹ مراکز گردشگری با اصرار و پیگیری‌های این وزارتخانه در گروه یک مشاغل قرار گرفته‌اند، بدون تردید این مراکز می‌توانند میزبان مسافرانی باشند که با وسایل حمل و نقل عمومی به شهرهای مختلف ایران، فارغ از هرگونه رنگ‌بندی سفر می‌کنند.

او یادآوری کرده که مبنای تصمیم‌گیری درباره فعالیت‌های گردشگری در شهرها و استان‌های مختلف، رنگ‌بندی‌ای است که از سوی ستاد ملی کرونا اعلام می‌شود. در تردد به / از شهرهای قرمز و نارنجی از طریق وسایل نقلیه شخصی ممنوعیت داریم.

با این حال، از برخی استان‌ها از جمله گیلان گزارش شده که مسؤولان محلی از اجرای تور خودداری می‌کنند، به طوری که در هفته‌های گذشته، بیشتر تورها را به مبدأ بازگردانده‌اند و با برخی از این تورها هم برخورد شده است. معاون گردشگری هنوز درباره ممانعت‌هایی که از اجرای تور در برخی مناطق می‌شود، پاسخی نداده است.

منبع: ایسنا

کتاب گیلان عصر قاجار؛ گنجینه‌ای گرانبها از عکس‌های تاریخی

رئیس پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری کتاب «گیلان عصر قاجار در عکس‌های دیمیتری ارماکوف» را گنجینه‌ای گرانبها از عکس‌های تاریخی دانست که انبوهی از اطلاعات تاریخی، فرهنگی و مردم‌شناختی را در خود جای داده است.

 مصیب امیری در نشست مجازی نقد و بررسی کتاب گیلان عصر قاجار در عکس‌های دیمیتری ارماکوف،  با ارزشمند خواندن این اثر تصریح کرد: پس از اختراع عکاسی، گسترش آن و پیشرفت فنون عکاسی در نیمه دوم قرن نوزدهم میلادی عکس به عنوان پدیده نوظهور و به عنوان سند نانوشتاری مهم به انبوه مدارک و اسناد و دست‌آوردهای انسان افزوده و با گذشت زمان خود به عنوان میراث بصری به آیندگان منتقل شد.
او افزود: کتاب ارزشمند گیلان عصر قاجار با کوشش‌های مهرداد اسکویی و هادی میرزانژادموحد و با همکاری پژوهشگران ایرانی و گرجی از عکس های مجموعه بزرگ دیمتری ارماکوف عکاس نامدار نیمه دوم قرن نوزدهم و آغاز قرن بیستم میلادی که در موزه ملی گرجستان نگهداری می‌شود، فراهم آمده و از میان عکس های ایران این مجموعه بزرگ و با دقت و کوشش بسیار شناسایی و انتخاب شده است.
امیری این کتاب را گنجینه‌ای گرانبها از عکس‌های تاریخی دانست که انبوهی از اطلاعات تاریخی، فرهنگی، مردم‌شناسی شناخت بافت‌ها و سازه‌های تاریخی، زیست محیطی و باستان‌شناسی را در خود جای داده است.
به گفته وی، محدوده جغرافیایی عکس های این مجموعه از آستارا در گیلان تا نزدیکی قزوین امتداد می‌یابد و عکاس با ابتکار و هنرنمایی خود عکس‌هایی از کشتی‌های بندر، تاسیسات راه، گمرک، صنایع همجوار، مناظر، دریا، سازه‌ها، حرفه‌ها، پیشه‌ها و مردمان مسیر را با جزئیات تمام و شگفت‌انگیز ارایه می‌کند.
امیری اظهار کرد: پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری در راستای اهداف پژوهشی خود در رشته‌های مرتبط با میراث فرهنگی کشور به نقد و بررسی ارزش‌ها و جنبه‌های مختلف این کتاب با حضور محققان و مولفین این اثر ارزشمند می‌پردازد و کوشش‌های همکاران گرامی از موزه ملی گرجستان و موسسه شرق‌شناسی دانشگاه ایلیا گرجستان را برای در دسترس قراردادن این منابع دست اول پژوهش ارج می‌نهد.
او در پایان ابراز امیدواری کرد: کوشش‌های از این دست به جلب توجه پژوهشگران عرصه‌های مختلف در جهت پژوهش‌های بیشتر کمک شایانی کند.

در ادامه احمد چایچی عضو هیأت‌علمی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری با اشاره به محتوای دربرگیرنده عکس‌های کتاب گیلان عصر قاجار که توسط دیمیتری ارماکوف گرفته شده است این کتاب را گنجینه‌ای با ارزش از موزه ملی گرجستان دانست که چاپ و تدوین آن سه سال به طول انجامیده است.
او با بیان اینکه این عکس‌ها از موزه ملی گرجستان انتخاب شده‌اند به برخی از ویژگی‌های منحصر به فرد این مجموعه اشاره کرد و افزود: دقت ارماکوف در عکسبرداری و کلاسه‌بندی آثار قابل توجه است به نحوی که تمام عکس‌ها شماره و زیر نویس دارند.
عضو هیأت‌علمی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری، ارماکوف را فردی چندبعدی و پیشرو خواند و گفت: او را باید عکاسی تمام‌عیار و عکاس جزئیات نامید که در مسیر عکاسی از جزئیات و مردم عادی صرفه نظر نکرده و عکس‌هایی گرفته که در واقع مستنداتی محسوب می شوند که حاوی اطلاعات باستان‌شناسی، مردم‌شناسی، معماری و هستند.
او در این میان به عکس‌های تخریب جنگل‌های گیلان، حمام سنگی انزلی، مزارع زیتون و … اشاره کرد که اطلاعات بی نظیر و منحصر بفردی را ارائه می‌دهند.
ماکاناتادزه دبیر اول سفارت گرجستان در ایران نیز در ادامه این نشست از مولفان این کتاب قدردانی کرد و گفت: روابط و همکاری علمی ایران و گرجستان سابقه طولانی دارد که این قابل تقدیر است.
وی با بیان اینکه این کتاب نقش موثری در انجام پژوهش‌های مردم‌شناسی ایفا کرده ابراز امیدواری کرد در سال‌های آینده همکاری بین دانشمندان ایران و گرجستان بیشتر شده و زمینه همکاری‌های گسترده‌تری فراهم شود.
هومن یوسف‌دهی پژوهشگر گیلان‌شناس و رییس موزه خوشنویسی ایران دیگر سخنران این نشست نیز با اشاره به محتوای کتاب «گیلان عصر قاجار در عکس‌های دیمیتری ارماکوف» این مجموعه بی نظیر را دارای جایگاه ویژه‌ای بمنظور پژوهش‌های گسترده دانست و تصریح کرد : دراین مجموعه عکس‌ها، دنیایی را مشاهده می‌کنیم که پیش از ما وجود داشته و دیگر جز نشانه‌هایی از آن باقی نیست و تنها چیزی که می‌تواند در نشان دادن گذشته به ما حق مطلب را ادا کند همین قاب‌های عکاسی هستند.
او این مجموعه با ارزش را میراث‌ملی ایران دانست و گفت: آثار کاغذی، مقوایی و شیشه‌ای عمر مفیدی دارند و کتاب ها آثار ماندگاری‌اند که در خصوص این مجموعه ها چاپ و منتشر می شوند.
مهرداد اسکویی فیلم ساز و پژوهشگر ایرانی در ادامه با تبریک روز ملی گرجستان، تفاهم‌نامه موسسه شرق‌شناسی دانشگاه ایلیا گرجستان و پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری و روابط و همکاری‌های این دو کشور را در زمینه‌های فرهنگی گسترده خواند.
او با اشاره به برخی ویژگی‌های عکاسی در قرن نوزدهم تصریح کرد : نگاه مردم‌شناسانه ارماکوف و توجه او به مقوله انسان و معماری در مجموعه عکس‌هایش قابل توجه است.

در خلق این مجموعه نگاه یک انسان غیر ایرانی به کشور ایران با توجه به سختی کار عکاسی، حمل ملزومات، چاپ و ظهور و غیره ستودنی است.

وی درادامه به فعالیت‌های گسترده عکاسی ارماکوف و تعداد کثیر سفرهای وی به کشورهای مختلف اشاره کرد و گفت: او سراسر پهنه گرجستان، ارمنستان، آذربایجان، ایران، ترکیه، بلغارستان،  قفقاز شمالی تا سرزمین‌های دور آسیای مرکزی را سفر و عکاسی کرده که کتاب مجموعه عکس های ارماکوف حاصل فعالیت های اوست.
اسکویی با بیان اینکه ارماکوف برای عکاسی از رویدادهای زمان خودش اشتیاق داشته و خطرهای زیادی را تحمل و مانند یک عکاس باستان‌شناس و قوم‌شناس فعالیت کرده او را یک ژورنالیست عکاس نامید که وقایع مهم تاریخی را ثبت کرده است.
علیرضا قلی‌نژاد پیربازاری معاون فناوری و کاربردی سازی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری در ادامه از دو منظر این کتاب را ارزشمند دانست و گفت: خود این تصاویر بخشی از میراث‌فرهنگی‌اند و تمام جلوه‌های ارزشی این حوزه را در آنها می توان دید. تصاویر ارائه شده در این مجموعه ارزش‌های تاریخی، فرهنگی و میراث‌ناملموس دارند و ما از نوع رفتار و سلوک ارماکوف با مردم می توانیم به آنها پی ببریم.
قلی نژاد ارزش‌های اعتقادی را نیز از این منظر قابل توجه دانست و خاطرنشان کرد: زیرا که هنرمندآثارش را از آنچه درونش می جوشد خلق می کند و این آثار بر آثار میراث‌فرهنگی دیگر نیز شهادت می دهند.
به گفته وی، این کتاب حوزه‌ای را مستند کرده که در یکصد سال اخیر آسیب های جدی دیده است و این اثر برای ما که در اندیشه مرمت، احیا، ثبت و ضبط تاریخ  هستیم بسیار ارزشمند است.

منبع: ایرنا

تهویّه و تبرید در بادگیر و آب انبارهای یزد

کانون تمامی تمدن‌های بزرگ جهان در کنار رودخانه‌های بزرگ شکل گرفته است و آبادانی همواره در کنار آب معنا پیدا می‌کند، در مناطق کویری که مایع حیات حکم کیمیا را دارد، مهمترین دغدغه ساکنان این مناطق، برنامه‌ریزی دقیق برای حفظ و بهره‌وری هرچه بیشتر از منابع محدود آب بوده است.

به همین منظور ساکنان مناطق کویری مرکز ایران، سازه‌هایی به نام آب انبار را با مهندسی خاصی برای نگهداری بلندمدت و با کیفیت آب ایجاد کرده‌اند که در این سازه ها ایجاد تهویه مناسب و برودت کافی برای حفظ کیفیت آب مد نظر قرار گرفته است.

الف: تهویه

«با توجّه به کاربرد پیشینه‌دار بادگیر که تنها در ایران دیده می‌شود، می‌توان اختراع بادگیر را از ایرانیان دانست. کاملاً روشن نیست که نخستین بادگیر در چه دوره‌ای و در کدام مرز از ایران ساخته شده است. امّا با در نظر گرفتن نیاز به خنک کردن هوا در مناطق گرم ایران که از دیر زمان وجود داشته و نیز با توجّه به دستگاه تکامل یافتۀ آن گمان می‌شود که پیدایی بادگیر در دوران باستان رخ داده باشد.» (فرشاد: ۱۰۵)

در کتاب تاریخ یزد، اثر جعفری و تاریخ جدید یزد اثر احمد کاتب یزدی، ضمن شرح بناهای شاهان آل مظفّر و تیموری در سده‌های هشتم و نهم هجری، اشاره به ساخت بادگیرهای بلند توسط حاکمان و فرمانروایان یزد شده و در توصیف آن اشعاری نیز از شاعران نامی، مانند شرف‌الدّین علی یزدی و غیره آمده است.

بادگیر، این عنصر زیبای معماری مناطق کویری ایران، در آب‌انبار، دو وظیفۀ عمده دارد: یکی سالم‌سازی و تعویض هوای راکد و ساکن درون مخزن و دیگری خنک کردن آب. در مورد اوّل، حبس بودن فضای داخل مخزن به ویژه در روزهای آفتابی، آب را بسیار گرم می‌کند. افزون بر آن گرما و رطوبت بسیار زیاد داخل مخزن به مصالح و بدنۀ آب انبار نیز آسیب می‌رساند. بدین روی کلیّۀ آب‌انبارها دارای دریچه‌های تهویّه بر روی بام مخزن و یا بادگیر هستند. (قبادیان ۳۰۵) در این‌باره بادگیر کمک به تجزیۀ مواد اورگانیکی می‌کند که بر اثر وجود میکروارگانیسم‌ها پدید آمده‌اند، عمل تجزیه به نابودی این مواد منجر می‌شود. (سیرو: ۲۲۸) در مورد دوم، باعث خنکی آب می‌شود زیرا اندازۀ تبخیر آب در درون مخزن به دلیل گردش هوا افزایش می‌یابد و از این رو فضای مخزن و در نتیجه، آب موجود در آن خنک می‌شود.

شکل کار بادگیر به این صورت است که قسمت بالای بادگیر، شامل دهانه‌هایی (چشمه‌هایی) است که به صورت‌های گوناگون ساخته شده است. «در قسمت داخلی و درتمام بلندی بادگیر، تیغۀ نازکی فضای داخل را به چهار یا شش قسمت تقسیم می‌کند که در کنار هم در جهت عمودی قرار گرفته اند. به این طریق کوچک‌ترین نسیمی از هر طرف که بیاید، به وسیلۀ این بادگیر ضبط می‌شود. در نقاطی که باد همواره از یک سو می‌وزد، تیغه‌های داخل بادگیر حذف می‌شوند و پنجره‌ای که باید هوای خنک از آن وارد اتاق می‌شود، فقط در طرف باد قرار داده می‌شود… کمی بالاتر از سطح آب مخزن، تیغه‌ها متوقف می‌شوند. ولی مجموع لولۀ بادگیر تا سطح پایین‌تری ادامه می‌یابد. نتیجه این می‌شود که حتّی اگر سطح آب در نتیجۀ مصرف پایین برود، باز نسیم خنک در روی آن جریان می‌یابد. (سیرو: ۲۲۹-۲۲۸) از این رو باد پس از گذر از داخل بادگیر و برخورد با سطح آب از روزن یا فخر مدین ساخته شده در بین مخزن و اتاق، عبور و فضای داخل آن را خنک می‌کند و سپس خارج می‌شود. در بعضی از آب‌انبارهای بزرگ پاشیردار که مخزن مجزّا از قسمت‌های جانبی ساخته می‌شود، فضای ساخته شده نیز دارای بادگیر است. نمونۀ بسیار خوب آن را می‌توان در آب‌انبار رباط عقدا مشاهده کرد.» (معماریان: ۵۳)

جهت قفسۀ بادگیرها در هر منطقه با توجّه به جهت باد مطبوع است که استاد پیرنیا در بحث رون‌های گوناگون آن را طبقه‌بندی می‌کنند، مانند رون کرمان، رون اصفهان و غیره. در شهرهای اردکان، میبد، عقدا و… جهت قفسۀ بادها رو به غرب است، امّا در یزد و کرمان و کاشان در دو، چهار و شش جهت هم دیده شده، حتّی برخی آب‌انبارها هشت وجهی هستند. به هر صورت جریان هوا به طور دائم به گونۀ بده بستان، توسّط بادگیرها از منبع برقرار است. (ورجاوند: ۱۵۶)

جهت چیرۀ باد در یزد، در شش ماه اوّل سال یعنی در فصل‌های بهار و تابستان از جانب شمال غرب و در چهار ماه از آبان تا بهمن از جانب جنوب شرقی و در دو ماه مهر و اسفند از جانب غرب است. وزش باد در استان به علّت لخت بودن دشت‌ها و کوهستان‌ها شدّت دارد. سرعت باد به صورت طوفان‌های سهمگین شنی می‌تواند تا ۹۰ کیلومتر در ساعت برسد و حتّی این سرعت در یزد تا ۱۲۰ کیلومتر در ساعت نیز ثبت شده است. (سالنامۀ آماری ۱۳۸۳: ۴)

بادگیرها را در کنار گنبد یا طاق آب‌انبار و روی دیوار جداگانه‌ای می‌سازند که بهترین جایگاه برای اتّصال به مخزن زیرین و تبادل هوای گرم و سرد است. این بادگیرها جدای از وظیفۀ اصلی، عنصری تزیینی در معماری آب‌انبار هم به شمار می‌رود. زیرا در نواحی کویری و جنوب ایران، بادگیرهایی بسیار بلند، بزرگ و باشکوه به شکل استوانۀ مکعّب و منشورهای هشت ضلعی یا خرطومی دیده می‌شود. (عابدینی ۱: ۳۵)

در آب‌انبارهایی که فاقد بادگیر است، در رأس گنبد یا در زوایای دیگر، روزنه‌ها یا دریچه و یا هواکش‌هایی وجود دارد و یا درگاه‌هایی در اطراف آن کار گذاشته شده که کار تهویۀ مخزن را برعهده دارد. به این روزنه‌ها اصطلاحاً خیش‌خان می‌گویند و خیش‌خان، کلبه یا دارآفرین بوده که دور تا دور آن را با حصیر یا سفال یا بوته‌های خار آدور می‌پوشاندند و بر آن آب می‌پاشیدند تا براثر وزش باد، هوای خنک را به درون مخزن بکشاند. (پیرنیا، بادگیر و خیش‌خان) آب‌انباری در راه قدیم بافق- یزد وجود دارد که از خیش‌خان بهره می‌برده است. (معماریان: ۵۶)

از آنجا که بادگیر در آب‌انبار نقش دفاعی را در پیشگیری از گندیدگی آب‌انبار بر عهده دارد، به این دلیل باید طوری ساخته شود که مسلّط بر آب باشد و الّا آب بدبو و بدمزه خواهد شد و صد البتّه نحوۀ محاسبۀ چگونگی قرار گرفتن بادگیر نسبت به مخزن به تجربه و مهارت استادان بنّا بستگی دارد. (شریعت‌زاده: ۶۵)

بادگیرهای چپقی

ب- تبرید

استادکاران معماری ایران برای خنک‌سازی آب در آب‌انبارها به چندین شیوه متوسّل می‌شدند:

۱- بهره‌وری از دانش ساخت بادگیر و چرخش و تعویض هوای گرم درون مخزن با باد و هوای خنک بیرون به ویژه در شب هنگام، که در بحث تهویّه آمد.

۲- آبگیری آب‌انبار در ماه‌های سرد سال (به ویژه دی و بهمن) که برای این کار معمولاً «شب هنگام پس از ساعت ۵ صبح آن هم شب‌هایی که یخبندان است، آب‌انبارها را آب می‌بندند و به اصطلاح با یخ آب پر می‌کنند، به همین دلیل و به ملاحظۀ شکل و ساختمان آن بیشتر آب‌انبارهای عمومی قم و کاشان و یزد در تابستان به قدری خنک است که نیازی به یخ ندارند.» (گلزاری: ۳۱۱/ فرزاد: ۹۴)

۳- بهره‌گیری از دانش ساخت مخازن آب‌انبار در زیر زمین و استفاده از خنکی درون زمین در تابستان است. از این رو معماران سنّتی ایران «برای ایجاد محیط آسایش مطلوب فیزیکی کالبدی انسان، از انرژی‌های ماندگار طبیعی نهفته در اعماق زمین نیز غافل نمانده و با ترفند ایجاد زیرزمین، سرداب، آب‌انبار، یخچال و شوادان با توجّه به تقابل سایه و آفتاب و نیرویی که در سایه نهفته است، به کانال، این منبع انرژی برودتی رایگان غیرفسیلی در طبیعت نقبی زده و از این طریق به تبادل انرژی سرمایش زمین پرداخته است.» (رأفتی: ۱۳۰-۱۲۹)

۴- عامل دیگر خنک سازی آب، ساخت دیوار قطور است. (عابدینی ۱: ۳۵) این دیوارها بهترین عامل پیشگیری از تبادل سریع دما در ماه‌های گرم سال است. به کار رفتن برخی مصالح خنک‌ساز مانند آجر یا خشت و استفاده از دیمه و ساروج که ترکیب آهک و خاکستر است، مانع از نفوذ سرمای داخل مخزن به بیرون می‌شود. این مصالح همچنین عایق بسیار خوبی برای نگهداری سرمایش یخ آب‌های زمستانی انبار شده در آب‌انبارهاست.

۵-  فنّ ساخت گنبد که آن را به ایرانی‌ها نسبت می‌دهند، از عوامل بسیار مهّم خنک‌سازی مخزن است. زیرا بام‌های گنبدی به دلیل برجستگی که دارند، همواره در معرض وزش نسیم قرار می‌گیرند و این، در کم کردن گرمایی که بام در اثر تابش شدید آفتاب می‌گیرد، مؤثّر است. هنگام شب نیز گرمایی که بام پس می‌دهد، به ترتیبی که گفته شد سریع‌تر برطرف می‌گردد.

در معماری ایران با اختراع گنبد دو پوسته‌ای، مسألۀ بالا را به طریق جالب‌تری حل کرده‌اند. بدین معنی که عمل عایق‌سازی فضای بین دو پوسته، باعث می‌شود که پوستۀ داخل نسبت به پوستۀ خارجی سرد باشد… (توسّلی: ۷۷)

۶-  وجود سرب در کف برخی آب‌انبارها به غیر از جنبۀ مقاوم‌سازی کف، به دلیل خاصیّت فیزیکی خود، نقش تعیین‌کننده در سرد شدن آب داشت. (استاد محمّد قادری) کف آب‌انبارهای ریگ و خواجه در یزد و گنجعلی‌خان در کرمان از سرب است.  (جعفری: ۱۸۵)

منبع: ایرنا

مرتبط:

«بادگیر»، جرقه‌ی پایداری یزد در جهان

ملت ایران و ارمنستان همبستگی دیرینه‌ دارند

دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو-ایران در مراسم گشایش مجازی نمایشگاه عکس «ایران پرگهر» گفت: ملت ایران و ارمنستان با یکدیگر همبستگی دیرینه و عمیق دارند و روابط فرهنگی ما با ارامنه بسیار گسترده است.

حجت‌الله ایوبی در آیین افتتاح ایران پرگهر با موضوع نمایشگاه عکس کلیساهای ارامنه در ایران که شامگاه سه‌شنبه ۴ خرداد ۱۴۰۰ در صفحه اینستاگرام کمیسیون ملی یونسکو (@unesco.iran) برگزار شد، عنوان کرد: این نمایشگاه با آثاری از ابراهیم خادم بیات افتتاح می‌شود. این مرد نجیب و متواضع تمایلی برای دیده شدن نداشت و می خواست از طریق آثارش، با او آشنا شویم. با برپایی نمایشگاه‌های مجازی بنا داریم با مجموعه‌های تاریخی و میراث کهن ایران اسلامی بیشتر آشنا شویم و خوشحالیم این مجموعه برنامه را با کلیساهای ارامنه آغاز می‌کنیم.

همان‌گونه که مستحضرید ارامنه بخشی از تاریخ پرافتخار مردم این سرزمین هستند؛ نام ارامنه در کتیبه بیستون آمده و از عهد اشکانیان که نخستین دولت ارامنه و نخستین دولت مسیحی جهان در ایران آن در یکی از ساتراپ های آن روزگار وقتی که یکی از شاهزادگان به آیین ارامنه درمی‌آید، تشکیل می‌شود.

وی با اشاره به نمایش آثاری از کلیساهای مریم مقدس (زور زور)؛ در ماکو، تادئوس مقدس (قره‌کلیسا)؛ در شمال شرقی شهرستان چالدران و استفانوس مقدس (سنت استپانوس) و کلیسای چوپان (آندره‌ورتی مقدس)، تاکید کرد: کلیساهایی که به سراغ تصاویر آنها رفتیم نماد زیبایی و شکوه هستند؛ کسانی که این کلیساها را دیده‌اند قدر آنها را می‌دانند.

ایوبی با ابراز خرسندی از ثبت مشترک آیین تادئوس مقدس به عنوان نشان دوستی دیرین ایران و ارمنستان که سال گذشته با همراهی کمیسیون ملی یونسکو صورت گرفت، افزود: تادئوس مقدس از حواریون گرامی حضرت مسیح (ع) و مورد احترام جامعه مسلمان و مسیحی ایران است و هدف از این ثبت پاسداری بیشتر از این آیین مقدس و تقریب بیشتر پیروان ادیان الهی است که با پیشنهاد مشترک جمهوری اسلامی ایران و ارمنستان محقق شد.

blank

 

دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو-ایران توضیح داد: برخی سلسله‌ها می‌خواستند تمام آثار گذشتگان را حذف کنند اما همه پادشاهان هم‌رای بودند که آثار ارامنه را باید حفظ کنند و امروز در جمهوری اسلامی ایران نیز وزارت میراث فرهنگی گردشگری و صنایع‌دستی برای ثبت ملی و نگهداری این کلیساها تلاش‌های بسیاری می‌کنند.

ایرانی‌ها نیز برای حفظ میراث ارامنه تلاش‌های بسیاری کردند چراکه روابط فرهنگی ما با ارامنه بسیار گسترده است. ما خدمات متقابل با ارامنه داریم و ارامنه ایران نیز خدمات فرهنگی بسیاری در ایران انجام دادند و همچنین در عرصه سینما ارامنه پیشتاز هستند؛ نخستین تهیه‌کنندگان سینما جزو ارامنه بودند و فیلم‌های متعدد ساختند و نخستین سالن‌های سینمایی را ارامنه بنا کردند. در عرصه‌های دیگرهمچون موسیقی نیز استاد لوریس چکناواریان را داریم.

ایوبی تصریح کرد: همبستگی در ایران میان ایرانیان و ارامنه وجود دارد و در خارج از مرزها نیز اینچنین است. وقتی فاجعه بم اتفاق افتاد می‌خواستیم برنامه باشکوهی در فرانسه داشته باشیم و از استاد چکناواریان برای این برنامه دعوت کردیم و این استاد فرهیخته در کلیسا برنامه گذاشتند و به‌یاد دارم جمعیت ارامنه در تمام این برنامه در تدارک این سوگواری بزرگ به‌عنوان عزادار کنار ما بودند.

وی یادآور شد: پیوند ملت ایران و ارمنستان عمیق است و از عصر اشکانیان تا به امروز همیشه سلسله‌های مختلف به‌مثابه پناهگاه‌ها و پایگاه‌های امنی برای ارامنه در مواجه با بیگانگان بودند.

راه‌اندازی نگارخانه مجازی یونسکو؛ از آغازین روزهای کرونا

دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو-ایران ادامه داد: امروز به‌عنوان خادم کوچک فرهنگ در این سرزمین خوشحالم این برنامه فرهنگی را آغاز کردیم و پیش‌تر هم از عکاسان دیگر برای راه‌اندازی نمایشگاه های مجازی دیگر دعوت کردیم. در زمان کرونا همه درها بسته شد اما با همت جوانان کشور در کمیسیون ملی یونسکو چراغ فرهنگ و هنر همواره روشن بود؛ از آغاز کرونا این نگارخانه را راه‌اندازی کردیم و همواره پذیرای هنرمندان داخلی و خارجی بودیم.

وی یادآور شد: ما پیش از این برنامه‌ای درباره کمال خجندی با مردم تاجیکستان داشتیم و هفته هنر جان پدر کجاستی را به یاد قربانیان حمله ترویستی در افغانستان برگزار کردیم و حضور هنرمندان افغان در این گرامی‌داشت نشان داد افغانستان به آینده امیدوار است و امروز هم با ارمنستان همدل هستیم.

ویژگی‌های مشترک انسانی؛ عامل پیوند ایرانیان و ارمنیان

در ادامه این برنامه، روبرت بگلریان نماینده ارامنه در مجلس شورای اسلامی با تشکر از برپایی این نمایشگاه بر همبستگی ایرانیان ارمنی و غیرارمنی تأکید کرد.

وی با تجلیل از آثار خادم بیات هنرمند خالق عکس‌های این نمایشگاه، از وی قدردانی و تأکید کرد: در منطقه‌ای که متأسفانه در سال‌های اخیر مسیحیان آزار بسیار دیده‌اند، تنها ایران بوده است که همچنان مکانی امن برای زیستن باورمندان به این دین آسمانی به شمار می‌آید. عامل پیوند ایرانیان و ارمنیان علاوه بر اشتراکات تاریخی، ویژگی‌های مشترک انسانی آنهاست و از این‌رو همزیستی ایرانیان ارمنی و غیرارمنی نه تنها مسالمت‌آمیز که ملاطفت‌آمیز است.

عبدالمهدی مستکین مدیر گروه فرهنگ کمیسیون ملی یونسکو- ایران و میزبان این برنامه ضمن تشکر از ایشان، بیان کرد: زمانی که در ایران از ارمنیان یاد می‌شود، حس خوشی در قلب‌ها ایجاد می‌شود. ریشه این احساس لطیف در گذشته مشترک دو ملت از مینیاتورهای ۳۰۰۰ سال پیش و نیز اشعار زیبای حکیم نظامی گنجوی است. جایی که نظامی به زیبایی عشق میان یک ایرانی (خسرو) و یک ارمنی (شیرین) را به تصویر کشیده که در حقیقت بیانی دلنشین تر از حدیث عشق و دوستی است.

blank

 

 

نقش ارمنیان در معرفی فرهنگ ایرانی به دنیا؛ از طریق ترجمه اشعار فارسی

در ادامه رودیک یارالیان کاردار موقت جمهوری ارمنستان در ایران نیز با اهدای بهترین درودهای سفارت جمهوری ارمنستان به دست اندرکاران این برنامه، تأکید کرد: سفارت ارمنستان صیانت از میراث فرهنگی ارامنه در ایران را مدنظر دارد و از حسن نیت جمهوری اسلامی ایران در این زمینه قدردانی می کند.

وی به ویژه اختصاص بودجه دولتی از سوی ایران برای نگهداری از میراث فرهنگی ارامنه را امری کم‌نظیر و بسیار شایان قدردانی دانست.

کاردار موقت جمهوری ارمنستان در ایران، توضیح داد: حوادثی مانند حمله اعراب، ترکان سلجوقی، حمله مغولان و حتی فروپاشی دولت‌های ارمنی از عوامل شکل‌گیری جوامع ارمنی در ایران بوده است. اما ارمنیان به مرور و با توجه به تخصص‌های فنی و ویژگی‌های فردی توانستند در ایران جاگیر شوند و آثاری بس زیبا از خود برجای گذارند.

در همین راستا وی موضوع ثبت جهانی کلیسای وانک اصفهان را امری شایان توجه و ستایش به‌شمار آورد.

بگلریان در ادامه به این نکته اشاره کرد که خوشبختانه سفیران دو کشور در سال‌های اخیر توجه ویژه‌ای به بخش فرهنگ داشته‌اند. هر چند همه‌گیری کرونا در طی این مسیر دشواری‌هایی ایجاد کرده است.

وی بیان کرد: دو کشور آن‌قدر در بخش‌های هنری و فرهنگی غنی هستند که مسیر فعالیت‌های مشترک میان دو ملت هموار است. نباید از یاد برد ارمنیان نیز نقش مهمی در معرفی فرهنگ ایرانی به دنیا از طریق ترجمه اشعار فارسی به زبان ارمنی داشته‌اند و از این میان می‌توان به ترجمه اشعار باباطاهر و شاهنامه اشاره کرد. همچنین منظومه خسرو و شیرین چون‌که بر مدار عشق قرار دارد، نقش ویژه‌ای در بیان اشتراکات فرهنگی دو ملت داشته است.

حجت‌الله ایوبی نیز در بخش دیگری از این برنامه با تقدیر از همکاری و مشارکت سفارت ارمنستان در برنامه‌های فرهنگی و هنری در ایران، مزیت نسبی منطقه و کشور ما را فرهنگ و هنر دانست و بیان کرد: از این رهگذر می‌توان به وحدت و دوستی رسید و در این میان مردم همدل ارمنستان نقش مهمی دارند.

وی همچنین به تلاش بی‌نظیر فرهنگی استاد چکناواریان در نوشتن اپرای مولانا و شمس تبریزی اشاره کرد که قرار است امسال اجرا شود.

دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو- ایران، چنین ابتکارهایی را نیاز منطقه حساس ما دانست و تلاش‌هایی مانند نمایشگاه هنرمندانی همچون خادم بیات را حائز اهمیت دانست. چراکه عکس یک زبان بین‌المللی است و در نزدیکی ملت‌ها نقش مهمی ایفا می‌کند.

یارالیان هم در پایان ضمن تشکر از فرصت فراهم شده ابراز امیدواری کرد، روابط فرهنگی بین دو کشور همچنان ادامه یابد و اعلام کرد سفارت جمهوری ارمنستان آمادگی کامل برای همکاری در این زمینه را دارد.

به گزارش ایرنا، نمایشگاه عکس‌های کلیساهای ارامنه در ایران با عنوان ایران پر گهر با آثاری از ابراهیم خادم بیات روایت تصویری از سه کلیسای مریم مقدس (زور زور) در ماکو، تادئوس مقدس (قره‌کلیسا) در شمال‌شرقی شهرستان چالدران و استفانوس مقدس (سنت استپانوس) در غرب شهر جلفا است که سال ۲۰۰۸ در این مجموعه کلیساها در فهرست جهانی میراث فرهنگی ملموس در یونسکو شدند. در کنار این سه کلیسا، تصاویری از کلیسای چوپان (آندره‌ورتی مقدس)؛ در جلفا نیز برای علاقه‌مندان، در نگارخانه مجازی کمیسیون ملی یونسکو- ایران به نمایش در می‌آید. در مجموع در این نمایشگاه بیش از ۷۰ قطعه عکس به نمایش درآمده است.

علاقه‌مندان می‌توانند برای بازدید از آثار این نمایشگاه و نمایشگاه‌های پیشین کمیسیون ملی یونسکو به نگارخانه مجازی کمیسیون ملی یونسکو مراجعه کنند.

سه فصل کاوش باستانی در کله‌کوب سرایان انجام شد

مسوول میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان سرایان گفت: تاکنون ۲ فصل گمانه‌زنی و سه فصل کاوش باستانی با حضور باستان‌شناسان مطرح کشوری و خارجی در محوطه تاریخی “کله‌کوب سرایان” انجام شده و نتایج خوبی به دست آمده است.

محمد عرب روز چهارشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: با تخصیص ۴۰۰ میلیون ریال اعتبار از محل منابع ملی حصارکشی و نصب فنس در قسمتی از محوطه باستانی کله‌کوب به منظور حفاظت و جلوگیری از تخریب و ورود غیرمجاز وسایل نقلیه انجام می‌شود.

وی گفت: محوطه کله‌کوب در شهر آیسک شهرستان سرایان به شماره ۲۳۰۰۵ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده و با مساحت بیش از ۹ هکتار در تملک میراث فرهنگی است.

مسوول میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان سرایان اظهار داشت: این محل یکی از معدود محوطه‌های پیش‌ از تاریخ شناسایی شده در استان خراسان جنوبی بوده که دارای توالی فرهنگی مناسبی از هزاره پنجم تا سوم پیش از میلاد در این منطقه است.

وی گفت: توالی لایه‌نگاری شناسایی‌شده براساس کاوش صورت گرفته شامل دوره‌های مفرغ، آغاز شهرنشینی و هزاره پنجم پیش از میلاد است که استقرار در محوطه از اوایل دوره مس‌سنگی حدود هفت هزار سال قبل آغاز شده و در دوره مفرغ حدود پنج هزار سال پیش به پایان می‌رسد.

عرب افزود: یکی از ویژگی‌های برجسته محوطه کله‌کوب حضور سفال‌های لبه واریخته شاخص دوره آغاز شهرنشینی است که به تعداد زیاد در این محوطه شناسایی شده است.

وی ابراز امیدواری کرد: با اختصاص اعتبارات بیشتر برای فعالیت‌های پژوهشی و باستان‌شناسی و تداوم کاوش‌ها در این محوطه تاریخی، اطلاعات کامل‌تری حاصل شود.

باستان‌شناسان بر این باورند که کله‌کوب قدیمی‌ترین استقرارگاه انسانی در استان خراسان جنوبی و شرق کشور است و این محل باید به سایت موزه تاریخ شرق تبدیل شود.

بررسی‌ها نشان می‌دهد حدود ۶ هزار  سال دائما استقرار در کله‌کوب وجود داشته است و هیچ سایتی در خراسان جنوبی و در دوره پیش از تاریخ وجود ندارد که این توالی فرهنگی را داشته باشد.

خراسان جنوبی ۱۱ شهرستان دارد و مرکز شهرستان سرایان در ۱۶۰ کیلومتری بیرجند است.

منبع: ایرنا

مرتبط:

ارگ کلاه فرنگی بیرجند

قلعه بیرجند _هسته اولیه شهر بیرجند

آشنایی با بند امیرشاه بیرجند

منظر فرهنگی کوه بی بی شهربانو در صف ثبت آثار ملی قرار دارد

معاون شهردار تهران با اشاره به اقدامات ستاد گردشگری شهرداری در جهت حفظ میراث فرهنگی، تاریخی و طبیعی ری گفت: ثبت منظر فرهنگی کوه بی بی شهربانو در صف ثبت آثار ملی قرار دارد و ساماندهی مجموعه چشمه علی نیز با رعایت ملاحظات میراث در دستور کار است.

 محمدرضا جوادی یگانه امروز در آیین افتتاح مجموعه تاریخی و گردشگری رازی در منطقه ۲۰ اظهارداشت: ری قدیمی‌ترین و مهم‌ترین منطقه باستانی استان تهران است که علاوه بر قدمت تاریخی از بافت مذهبی نیز برخوردار است، این ظرفیت فرصتی فراهم می‌کند تا این منطقه به عنوان قطب توسعه گردشگری مذهبی استان تهران معرفی شود.

وی با اشاره به اینکه مجموعه فرهنگی و گردشگری رازی تلاش می‌کند تا در زندگی مردم این منطقه حضور ممتاز داشته باشد، افزود: با استفاده خلاقانه از ظرفیت‌های این مجموعه تلاش می‌شود تا طیف‌های مختلفی از بازدیدکنندگان به ویژه گردشگران مذهبی جذب این مجموعه و منطقه شوند.

جوادی یگانه با تاکید بر اهمیت بهره‌برداری اصولی از این پروژه با توجه به ظرفیت شهر باستانی و تاریخی ری گفت: ساکنان این شهر تاریخی باید نسبت به این مجموعه احساس تعلق خاطر بیشتری داشته باشند تا شاهد مشارکت تک تک شهروندان در این مجموعه باشیم.

معاون امور اجتماعی و فرهنگی شهردار تهران بیان کرد: ثبت آثار تاریخی،  فرهنگی و معرفی جاذبه‌های گردشگری ری به دو صورت مکتوب و مجازی از جمله برنامه‌ریزی‌های این معاونت است.

وی اظهارداشت: اگر از منظر گردشگری به شهر ری نگاه کنیم ظرفیت این منطقه منحصر به فرد است، از همین رو لازم است که در کنار افتتاح مجموعه تاریخی و گردشگری رازی به طور همزمان ساخت موزه ری نیز در دستور کار قرار بگیرد تا این دو مجموعه با کمک یکدیگر نقش موثری در توسعه گردشگری منطقه ری ایفا کنند.

جوادی یگانه با اشاره به اینکه در آغاز مراسم افتتاح مجموعه تاریخی و گردشگری رازی حدود ۵۰ اثر نقاشی قهوه خانه‌ای که در شرکت توسعه فضاهای فرهنگی شهرداری موجود بودند به نمایش گذاشته شدند، افزود: مجموعه تاریخی و گردشگری رازی با اصلاح کارکرد در اختیار این شرکت قرار خواهد گرفت.

معاون شهردار تهران گفت: در تلاش هستیم مجموعه رازی همراه با میراث گران سنگ مذهبی و تاریخی ری و مجموعه مجاور برج طغرل و آرامگاه ابن‌بابویه بتوانند در توسعه فرهنگی و اجتماعی ری موثر باشند تا به رونق حیات مدنی و افزایش کیفیت زندگی ساکنان کمک کند. ضمن آنکه فرصتی برای گردشگری تاریخی و مذهبی در شهر تهران فراهم شود.

وی در بخش دیگری از سخنان خود با ابراز تاسف از اینکه تهران با وجود ظرفیت بالای گردشگری مقصد گردشگران نیست، افزود: تهران به طور معمول به شکل یک معبر مورد استفاده قرار می‌گیرد، این بدین معناست که افرادی که به شهر وارد و خارج می‌شوند حداکثر یک یا دو نقطه را در شهر می‌بینند آنهم به شکل عبوری، در حالیکه کلانشهر تهران ظرفیت تبدیل شدن به قطب گردشگری را دارد.

جوادی یگانه فزود: باید فرصتی فراهم کنیم که ساکنان استان تهران و شهرهای همجوار و تمام مردم ایران و گردشگران خارجی، تهران را یکی از ظرفیت‌ها و مقاصد گردشگری خود تعریف کنند، در این زمینه نیازمند حمایت تک تک اعضا و کمیسیون اجتماعی شورای اسلامی شهر هستیم.

معاون امور اجتماعی و فرهنگی شهردار تهران از کمیته گردشگری شورای اسلامی شهر تهران و به ویژه حسن خلیل‌آبادی خواست تا موضوع سازمان گردشگری در هفته‌های آتی به نتیجه برسد.

به گزارش ایرنا، آیین بهره برداری از مجموعه گردشگری تاریخی رازی شهرری روز چهارشنبه با حضور پیروز حناچی شهردار، صفا صبوری دیلمی معاون فنی و عمرانی شهردار تهران، حسن خلیل‌آبادی، محمدجواد حق‌شناس، شهربانو امانی اعضای شورای اسلامی شهر تهران، سعید خال مدیرعامل سازمان بهشت زهرا(س)، حسین توکلی کجانی فرماندار ویژه شهرستان ری، حجت الاسلام سیدعلی شاهچراغی امام جمعه شهرری و جمعی از مسئولان با رعایت کامل دستورالعمل‌های بهداشتی برگزار شد.

این مجموعه ۳۲ هزار مترمربعی در جوار برج تاریخی طغرل در منطقه ۲۰ تهران شامل فضاهای متعدد کتابخانه، موزه گالری، مراکز پذیرایی، نمایش و همایش با چهار سالن اصلی و گنجایش‌های مختلف ۱۵۰ تا یکهزار نفری احداث شده است.

منبع: ایرنا

مرتبط:

شهربانویی که مسجد بدون مناره برای یزد ساخت!

میراث فرهنگی ایران در ۱۰۰ سال چگونه حفاظت شد؟

تغییرات و تحولات حفاظت از میراث فرهنگی ایران در یک‌صد سال گذشته بررسی شد.

،نشست یک‌صد سال حفاظت از میراث‌فرهنگی به همت شورای هماهنگی سازمان‌های غیردولتی میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری، ایکوم ایران و وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی با حضور شماری از پیشکسوتان و استادان حوزه حفاظت و مرمت بناها و بافت‌های تاریخی برگزار شد. صاحب‌نظران در این نشست به بررسی تغییر و تحولات حفاظت از میراث‌فرهنگیِ گذشته و امروز کشور پرداختند.

محمدمنصور فلامکی از چهره‌های ماندگار معماری و حفاظت و مرمت ایران، برگزاری این نشست را ارزشمند بیان کرد و گفت: بررسی صدسال حفاظت و مرمت آثار تاریخی توسط صاحب‌نظران اقدام ارزشمندی است که حتما ثمرۀ خوبی خواهد داشت، زیرا با همراهی انجمن‌های مرتبط با حوزه‌های میراث‌فرهنگی و مستقل از دولت انجام شده است و نیازمند کمی محبت بیشتر نیز خواهد بود تا پایان خوبی پیدا کند.

این چهره ماندگار حوزه معماری و مرمت ایران در ادامه به تاسیس انجمن آثار ملی ایران در دوره پهلوی اول اشاره کرد و افزود: در آن زمان، نگرش تازه‌ای برای حفظ بناهای تاریخی ما شکل می‌گیرد و بسیاری از بزرگان ما را به شوق می‌آورد تا انجمن آثار ملی ایران را برپا کنند. این انجمن که پیش از تاسیس سازمان ملی حفاظت از آثار باستانی تاسیس شده بود نقش مهمی در حفظ آثار تاریخی ما ایفا کرد و همچنان نیز دایر است. البته، با وجود تغییرات و تحولات سال‌های گذشته، همچنان شاهد فضایی دوستانه و بااحترام برای حفظ آثار تاریخی در آن هستیم.

فرهاد نظری، کارشناس میراث‌فرهنگی با اشاره به این‌که حفاظت و مرمت آثار تاریخی در یک‌صد سال گذشته فراز و فرودهای فراوانی را طی کرد، اظهار کرد: نکته قابل ملاحظه و مهم این است که میان شیوه حفاظت و مرمت در گذشته، یعنی پیش از انقلاب مشروطه و پس از آن باید تفاوت قائل شد.

او اضافه کرد: حفاظت از آثار تاریخی در قرون گذشته همیشه وجود داشته است، اما با آن‌چه امروز یعنی پس از انقلاب مشروطه شاهد آن بودیم تفاوت بسیار داشته است و تنها اشتراک آن در لفظ واژۀ حفاظت است و نه در مفهوم.

او ادامه داد: به‌عنوان مثال تخت‌جمشید که یکی از مهم‌ترین آثار تاریخی ما است، چندین دهه است که مورد حفاظت قرار گرفته و به ثبت ملی و جهانی رسیده است. توسط باستان‌شناسان و پژوهشگران برجسته مورد کاوش و پژوهش قرار گرفته، در محوطه آن نگهبان وجود دارد و فارغ از کمیت و کیفیت کار تمام مسائل حفاظتی در آن‌جا اعمال می‌شود که هیچ یک از آن‌ها تا پیش از دوران ناصرالدین‌شاه انجام نمی‌شد، در حالی که مسجد جامع اصفهان در سده‌های گذشته مدام توسط مردم مورد تعمیر و مرمت قرار می‌گرفته است.

نظری با طرح این سوال که چرا مردم برای حفظ و نگهداری مسجد جامع اصفهان اقداماتی را انجام می‌دادند اما برای تخت‌جمشید خیر؟ گفت: این پرسش بنیادینی است که پاسخ به آن می‌تواند به روشن شدن تفاوت میان مفهوم شیوه حفاظت در گذشته و امروز کمک کند. علت این تفاوت در این است که در گذشته حفاظت از آثار تاریخی با این هدف که آن آثار چه نقشی در زندگی روزمره مردم داشته صورت می‌گرفته. همچنان که امروز یک تپه باستانی را با علم به این‌که از گذشته ما اطلاعات مهم و مفیدی در اختیارمان می‌گذارد حفظ می‌کنیم. اما از آن‌جایی که شیوۀ این ارزش‌گذاری در گذشته و امروز متفاوت بوده در حفظ و نگهداری آثار تاریخی نیز تفاوت ایجاد می‌کرده است.

او اضافه کرد: هرچند در قرون پیش از مشروطه نیز شاهد توجه پادشاهان نسبت به آثاری چون تخت‌جمشید و تاق‌بستان بوده‌ایم که از آن‌ها بازدید می‌کردند و حتی اثر و یا کتیبه‌ای از خود با علم به این‌که در آن محوطه ماندگار خواهد بود درست می‌کردند، اما کمتر به فکر مرمت و تعمیر آن‌ها بودند. بنابراین در نظر گرفتن این نکات برای روشن شدن تفاوت میان حفاظت از آثار در گذشته و امروز بسیار مهم است.

علیرضا قلی‌نژاد پیربازاری، عضو پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری نیز به تاریخچه شکل‌گیری حفاظت از میراث‌فرهنگی در ایران اشاره کرد و گفت: از زمانی که اولین توجه‌ها از خارج کشور به آثار تاریخی ایران انجام می‌شود، انحصار فعالیت باستان‌شناسی به فرانسوی‌ها داده می‌شود تا سال ۱۳۰۰ که اداره عتیقات و سپس انجمن آثار ملی، سازمان ملی حفاظت و پس از انقلاب سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری که اکنون تبدیل به وزارتخانه شده است تاسیس شود. یک نکته مشخص است و آن این‌که حفاظت از آثار ملی جایی رسمیت پیدا کرده که ما با ادبیات بین‌المللی این حوزه آشنا شده‌ایم. از این‌رو باید برای حفاظت بیشتر و باکیفیت‌تر این حوزه رجعتی به خود داشته باشیم، میراث فرهنگی ملموس را با توجه به آن‌چه خودمان داشتیم تعریف کنیم، زیرا بدون توجه عمیق به محتوای مرمت این اتفاق کیفیت لازم را نخواهد داشت.

محمدحسن طالبیان، معاون میراث فرهنگی وزارتخانه میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی نیز با بیان این‌که بررسی تاریخی حفاظت از میراث‌فرهنگی کمی سخت و پیچیده است، گفت: امروز ما نیازمند این هستیم که قوانین و قواعد حفاظت از آثار تاریخی در دروان گذشته را با یک نگاه علمی و طبقه‌بندی‌شده مورد بررسی قرار دهیم تا متوجه شویم این امر در گذشته و امروز چگونه صورت می‌گرفته و تا چه میزان از قواعد و قوانین موجود چه در گذشته جنبۀ اجرایی و عملی داشته است.

شورای هماهنگی سازمان‌های غیردولتی میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری ایران با همراهی ایکوم ایران و وزارتخانه میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی، به مناسبت تغییر سده خورشیدی نشست‌هایی را با عنوان «یک‌صدسال فرهنگ و هنر» با حضور کارشناسان با موضوعات مرتبط با میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی برگزار می‌کند و به بررسی آن‌چه در یک‌صد سال گذشته در حوزه‌های مرتبط با میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی رخ داده است، می‌پردازد.

منبع: ایسنا

مرتبط:

قلعه ایرج پیشوا، صدمین پایگاه ملی میراث فرهنگی کشور

موزه قند فریمان راه‌اندازی می‌شود

رئیس اداره میراث‌ فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی شهرستان فریمان گفت: موزه قند فریمان در حال آماده سازی است و پس از تجهیز و تکمیل راه‌اندازی خواهد شد.

حسن گیاهی با اعلام این خبر اظهار کرد: مرمت و بهسازی ساختمان قدیمی ۶ دستگاه کارخانه قند فریمان برای تبدیل به نخستین موزه قند کشور توسط کارخانه قند فریمان در حال انجام است. پس از بازدید از ساختمان این مجموعه، جلسه‌ای با حضور رئیس گروه موزه‌های خراسان رضوی و قائم ‎مقام اجرایی شرکت قند ثابت خراسان برگزار شد.

وی تصریح کرد: مقرر شد طراحی موزه با هم‌فکری مدیران و کارشناسان این شرکت و میراث فرهنگی دنبال شود. کارخانه قند فریمان به ‌عنوان میراث ‌صنعتی شهرستان، دارنده برند عالی‌ترین قند ایران است که همگان فریمان را به این نام می‌شناسند.

رئیس اداره میراث‌ فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی شهرستان فریمان اضافه کرد: این ساختمان که ۲۵۰ مترمربع مساحت دارد، روبروی ورودی کارخانه قرار دارد و از موقعیت مکانی بسیار خوبی برخوردار است. از علاقمندان به فرهنگ و هنر دعوت می‌کنم چنانچه شئ یا سند و… در رابطه با کارخانه قند فریمان در اختیار دارند، در صورت تمایل  آن‌ را به کارخانه قند یا اداره میراث‌ فرهنگی فریمان تحویل دهند.

بر اساس گزارش روابط‌عمومی اداره‌کل میراث ‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان رضوی، گیاهی ادامه داد: کارخانه قند فریمان بیش از ۶۰ سال  است که توسط شرکت سکوپ (CEKOP) ورشوی لهستان طراحی و تجهیز شد و در مدت زمان کوتاهی با توجه به کیفیت عالی قند آن، شهره عام و خاص قرار گرفت و به اقصا نقاط جهان صادر شد.

منبع: ایسنا

کاهش ۹۴ درصدی ورود مسافران خارجی به خراسان رضوی

مدیرکل راهداری و حمل‌نقل جاده‌ای خراسان رضوی گفت: ورود مسافران خارجی به خراسان رضوی در سال ۹۹ کاهشی ۹۴ درصدی داشته است.

ابراهیم نصری در خصوص میزان ورود مسافران غیرایرانی به خراسان رضوی در سال ۹۸ اظهار کرد: ۶۹۵ هزار و ۹۲۰ نفر از طریق حمل‌ونقل هوایی، ۵۱ هزار و ۷۹۲ نفر از طریق حمل‌ونقل ریلی و ۳۶۷ هزار و ۳۶۰ نفر از طریق حمل‌ونقل جاده‌ای و در مجموع یک میلیون و ۱۱۵ هزار و ۷۲ مسافر غیرایرانی وارد خراسان رضوی شده‌اند.

وی با اشاره به کاهش ۹۴ درصدی ورود مسافر غیرایرانی در سال ۹۹ به خراسان رضوی گفت: ۵۱ هزار و ۷۳۹ نفر از طریق حمل‌ونقل هوایی، ۷ هزار و ۹۳۶ نفر از طریق حمل‌ونقل ریلی، ۵ هزار و ۷۸۰ نفر از طریق حمل‌ونقل جاده‌ای و در مجموع ۶۵ هزار و ۴۵۵ نفر مسافر غیرایرانی در سال ۹۹ وارد خراسان رضوی شده‌اند.

مدیرکل راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای خراسان رضوی در خصوص خروج  مسافر غیرایرانی از خراسان رضوی در سال ۹۸ تصریح کرد: ۶۸۵ هزار و ۹۳۶ نفر از طریق حمل‌ونقل هوایی، ۵۱ هزار و ۷۹۲ نفر از طریق حمل‌ونقل هوایی، ۳۶۶ هزار و ۶۵۰ نفر از طریق حمل‌ونقل جاده‌ای و در مجموع یک میلیون و ۱۰۴ هزار و ۳۷۸ مسافر غیرایرانی از خراسان رضوی خارج شده‌اند.

نصری با اشاره به کاهش ۹۵ درصدی خروج مسافر غیرایرانی از خراسان رضوی در سال ۹۹ ادامه داد: ۳۹ هزار و ۴۰ نفر از طریق حمل‌ونقل هوایی، ۷ هزار و ۹۳۶ نفر از طریق حمل‌ونقل ریلی، ۶ هزار و ۴۵۹ نفر از طریق حمل‌ونقل جاده‌ای و در مجموع ۵۳ هزار و ۴۳۵ مسافر غیرایرانی در سال ۹۹ از خراسان رضوی خارج شده‌اند.

blank

 

گفتنی است که آمار اداره گذرنامه مشهد از ورود و خروج مسافران غیرایرانی لحاظ نشده است.

منبع: ایسنا

مرتبط:

اندونزی ورود مسافران خارجی را ممنوع می‌کند

مشهد مقصد نهایی سفر ریلی مسافران خارجی است

کاهش ۸۰ درصدی سفر خارجی

بهره برداری از مجموعه تاریخی و گردشگری رازی شهر ری

مجموعه تاریخی و گردشگری رازی شهر ری در زمینی به مساحت ۴ هکتار باحضور شهردار تهران، فرماندار ویژه شهرستان ری، اعضای شورای شهر تهران و جمعی از مسئولین شهری به بهره برداری رسید.

 صفا صبوری دیلمی در مراسم افتتاحیه مجموعه تاریخی و گردشگری رازی واقع در شهرری گفت: زمانی که مدیریت شهری پنجم پروژه رازی را تحویل گرفت، تصور نمی‌شد که با وجود مشکلات مالی و بدهی فراوان، به این راحتی پروژه به پایان برسد. مجموعه رازی در زمینی به مساحت چهار هکتار احداث شده است. این مجموعه، فضایی بیش از ۳۱ هزار متر مربع با چهار سالن وسیع دارد. مجموعه رازی نخستین مجموعه تاریخی-گردشگری شهرداری تهران است. از دهه هفتاد زمزمه احداث این پروژه آغاز شد اما با سرعت پایینی حرکت کرد. زمانی که معاونت فنی و عمرانی شهرداری تهران در سال ۱۳۸۹ این پروژه را به دست گرفت، کار به خوبی پیش رفت اما متناسب با سرعت و برنامه نبود.

وی افزود: از ۳۰ ماه پیش که شهردار تهران دستور داد تمامی پروژه‌های جنوب تهران با همت و سرعت بیشتری اجرا شود، تعدادی پروژه مورد توجه قرار گرفت که یکی از این پروژه‌ها مجموعه گردشگری-تاریخی رازی بود. گاهی اوقات در روزهای جمعه بیش از ۲۰۰ نفر در این مجموعه درحال فعالیت بودند.

وی با تأکید بر اینکه هزینه مفصلی برای پروژه رازی انجام شده است، افزود: باتوجه به اینکه پروژه رازی در طول سالیان ساخته شده، هزینه پروژه را به قیمت امروز برآورد کرده‌ایم. بیش از یکهزار  و ۷۰۰ میلیارد تومان ارزش مجموعه رازی به قیمت امروز است. مجموعه رازی یکی از کم نظیرترین مجموعه‌های تاریخی-گردشگری است. این پروژه دارای فضاهای متعدد از جمله موزه، کتابخانه، آمفی تئاتر روباز، چهار سالن همایش با ظرفیت ۱۰۰ نفر تا ۹۰۰ نفر، گالری‌های متعدد و … است. مهم ترین فضایی که در مجموعه رازی وجود دارد، یک سایت کاوش تاریخی است.  فاصله میان مجموعه رازی تا دیوار محوطه برج تاریخی طغرل، یک فضای کاوش بکر و طبیعی است. شهرداری درحال رایزنی با سازمان میراث فرهنگی است تا کاوش تاریخی در این منطقه آغاز شود.

وی تاکید کرد: امید است که این فضا کمک کند تا کمبود سرانه‌های منطقه ۲۰ و شهرری جبران شود. کارکرد این فضا محلی و منطقه‌ای نیست و متعلق به تمامی شهروندان تهرانی است.

معاون فنی و عمرانی شهرداری تهران با بیان اینکه تعدادی پروژه در جنوب تهران درحال اتمام است، افزود: برای مثال پروژه بزرگراه ۷۶ متری شهید رستگار در جنوب شرقی ترین نقطه تهران به اتمام رسیده است. به زودی بزرگراه ۷۶ متری شهید بروجردی در جنوب غربی به بهره برداری خواهد رسید. این پروژه‌ها بیش از ۱۰ سال درحال کار بودند و در این دوره از مدیریت شهری پنجم سرعت بیشتری گرفتند. یکی از پروژه‌های بی نظیر در این دوره باغ راه حضرت فاطمه زهرا (س) است که شهرداری توانست مشکلات را با راه آهن حل کند و هزینه تملک را به مبلغ ۱۸۰ میلیارد تومان پرداخت کند. فاز نخست این باغ راه در همین دوره به پایان می‌رسد.

در بخش دیگری از این جلسه محمدرضا جوادی یگانه معاون امور اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران نیز گفت: ری قدیمی ترین و مهمترین منطقه استان تهران است و علاوه بر بافت تاریخی، بافت مذهبی ری نیز فرصتی را فراهم کرده که به عنوان قطب گردشگری معرفی شود. مجموعه رازی سعی دارد که در زندگی مردم ری حضور ممتاز داشته باشد و تلاش می کند با استفاده خلاقانه از ظرفیت های خود گروه های متنوعی از گردشگران را جذب کند.

وی با بیان اینکه باید به ظرفیت‌ های ری توجه بیشتری شود، ادامه داد: اگر از منظر گردشگری به ری نگاه کنیم ظرفیت این شهر منحصر به فرد است. چرا که تلفیقی از ظرفیت های تاریخی، باستانی و مذهبی را در خود دارد. امیدواریم موزه ری را ایجاد کنیم و همچنین به موضوعات دیگری مانند سینما، گالری و کتابخانه که نقش مهمی در گردشگری ری دارد کمک کنیم. علاوه بر این در این مراسم ۵۰ نقاشی قهوه خانه ای نیز در این مجموعه به نمایش درآمد.

وی تاکید کرد: ظرفیت گردشگری تهران زیاد است اما تهران مقصد گردشگری نیست و امیدواریم با تجمیع ظرفیت‌های گردشگری شهرداری تهران که بسیار گسترده است، فرصتی را فراهم کنیم که مردم تهران، ایران و جهان، تهران را به عنوان مقاصد گردشگری انتخاب کنند. امیدواریم با کمک شورا مسأله تبدیل ستاد گردشگری به سازمان را به نتیجه برسانیم.  دو اقدام در راستای حفظ میراث فرهنگی تاریخی و طبیعی ری از طرف ستاد گردشگری انجام شده که ثبت کوه بی بی شهربانو در آثار ملی و ساماندهی مجموعه چشمه علی با رعایت ملاحظات میراث  از آن جمله است. امیدواریم این مجموعه تاریخی و گردشگری همراه با میراث مذهبی و تاریخی ری بتواند به توسعه فرهنگی و اجتماعی ری کمک کند و فرصتی برای گردشگری تاریخی و مذهبی در شهر تهران باشد.

در ابتدای این مراسم نیز فرهاد افشار، شهردار منطقه ۲۰ در تشریح جزییات این پروژه گفت: با همت شهردار تهران این مجموعه که بالغ بر ۲۰ سال از تهیه نقشه و دستور اجرایی آن گذشته بود آماده استفاده شهروندان شد. در طرح جامع تهران اسناد بالادستی سند توسعه ای که برای ری لحاظ کردند، این شهر را به عنوان جایگاه تاریخی گردشگری،  مذهبی و مسکونی و … در نظر گرفتند.

وی افزود: بعد از تجربه برنامه دوم توسعه، شورای پنجم و مدیریت شهری پارادایم شیفتی را انجام دادند و نگاه کل نگری را به برنامه ریزی هسته ای توسعه تغییر دادند. در تنظیم برنامه حرکتی در ری علاوه بر  اینکه اسناد بالادستی را لحاظ کردیم بحث حکمرانی خوب شهری را با توجه به چالش های ری در نظر گرفتیم. ۱۰ موضوع استراتژیک در ری وجود دارد که در چهار موضع اثرات خود را نشان داد که از جمله آن می توان به زمین های پیرامون حرم حضرت عبدالعظیم حسنی که  ۲۰۰ هکتار از زمین های منطقه را شامل می شد، ناحیه صنعتی شمال ری که ۲۱۰ هکتار بود و ۴۰ هکتار از فضای گردشگری که در قسمت مرکزی به عنوان مراکز توسعه ری مطرح شد، اشاره کرد.

وی ادامه داد: پیرامون ری توسعه ۱۸۰ هکتاری در حریم ری نیز به عنوان زون گردشگری در برنامه ریزی ها لحاظ شد. ارتقای تاب آوری، تشکیل و توسعه ظرفیت انتقال آب های سطحی، از تدابیری است که در ری اتفاق افتاده است در این راستا ارتقای کیفیت خدمات و جایگاه رتبه بندی منطقه شاهد این مدعا است.موضوع فضاهای کالبدی و احداث فضاهای شهری ۱۰ هکتار از این فضاها ساماندهی شد و فضای بی‌دفاع به فضای شهری تبدیل شد.

وی تاکید کرد: ارتقای سرانه های فضای سبز به میزان ۲ متر که۵۰ درصد آن درون شهری بود اتفاق افتاد. امیدواریم در ماه آینده ۱۲۰ پروژه که از سال گذشته اجرایی شدند به بهره برداری برسانیم.

منبع: ایسنا

مرتبط:

ایجاد بنیاد رازی در ری تصویب شد