چشمه‌های زیبای باداب سورت، به‌عنوان یکی از جاهای دیدنی ساری، گردشگران زیادی را به‌سمت خود می‌کشانند. این مجموعه چشمه‌های شگفت‌انگیز که دومین اثر طبیعی ملی ایران بعد از کوه دماوند محسوب می‌شود، علاوه بر زیبایی خاص، ارزش درمانی بسیار بالایی دارد و تنها در معدود نقاط از این کره خاکی یافت می‌شود.
چشمه‌های باداب سورت ایران استخرهای طبیعی بسیار شگفت‌انگیزی از جنس تراورتن هستند که از جاهای دیدنی استان مازندران به شمار می‌روند و در بلندای ۱۸۴۱ متری از تراز دریا قرار دارند. اطراف چشمه‌ها پوشیده از درختچه‌های زرشک وحشی است و رنگ زیبای نارنجی منحصربه‌فرد آنها در نتیجه غلظت بالای رسوبات دارای اکسید آهن به وجود آمده است. این باداب‌ها شامل چندین چشمه با آب‌های کاملا متفاوت از لحاظ رنگ، بو، مزه و حجم آب می‌شود.
چشمه‌هایی شبیه باداب سورت در پاموکاله ترکیه وجود دارد. همچنین ایوان‌های مطبق سفید و صورتی در نیوزیلند، بایشوایتای در چین، باگنی سان فلیپو در ایتالیا، منطقه سنگ زرد در آمریکا و هیرو ال آگورا در مکزیک به این جاذبه طبیعی شباهت دارند.
باداب به معنی آب گازدار و سورت به معنی شدت اثر است. چشمه‌های باداب سورت در سال ۱۳۸۷ به‌عنوان دومین اثر طبیعی ملی ایران ثبت شد. در سال ۱۳۸۷، کوه دماوند، چشمه‌های باداب سورت و سرو ابرکوه به‌عنوان سه اثر طبیعی توسط سازمان میراث فرهنگی ثبت شدند. چشمه‌های باداب سورت بعد از چشمه پاموکاله ترکیه به‌عنوان دومین چشمه آب شور جهان شناخته می‌شود و یکی از برنامه‌های مهم برای باداب سورت، ثبت جهانی آن به‌عنوان یک اثر طبیعی بی‌نظیر است. این اثر قرار است به‌عنوان یک ژئوپارک به ثبت جهانی برسد و با چشمه‌های پاموکاله ترکیه خواهر خوانده شود.
***چشمه‌های باداب سورت کجاست؟
چشمه‌های باداب سورت در استان مازندران، جنوب شهرستان ساری، بخش چهاردانگه، دهستان پشت کوه، روستای سورت، حدفاصل روستاهای اروست و مال خواست قرار دارد. این چشمه‌ها از شمال به ارتفاعات و تپه‌های پوشیده از جنگل‌هایی با درختان سوزنی برگ می‌رسد و از جنوب مشرف به دره‌های پایین‌دست و از شرق در مجاورت ارتفاعات پوشیده از گیاهان بوته‌ای و درختچه‌ها است. غرب آن را نیز روستای اروست احاطه می‌کند.
***دسترسی به چشمه‌های باداب سورت
برای رسیدن به روستای اروست از تهران می‌توانید به‌ترتیب زیر از جاده‌های استان سمنان یا مازندران استفاده کنید. جاده‌های استان سمنان با مسافت کمتر، ایمنی بیشتری دارند؛ اما جاده‌های استان مازندران به مراتب زیباتر هستند:
مسیر ۱: تهران، سمنان، مهدیشهر، شهمیرزاد، فولادمحله، سه‌راه تلمادره، روستای اروست، باداب سورت
مسیر ۲: تهران، ساری، کیاسر، سه راه تلمادره، روستای اروست، باداب سورت
از شهرهای سمنان و ساری تا روستای اروست جاده کاملا آسفالت است و از این روستا تا چشمه‌های باداب سورت که در یک کیلومتری شرق این روستا قرار دارد، جاده خاکی است.
در هر دو مسیر پس از اینکه به تلمادره رسیدید، یک پمپ بنزین و پس از آن پاسگاه پلیس قرار دارد. جاده روبه‌روی این پاسگاه به‌سمت اروست می‌رود. در این مسیر از روستاهای پشرت، کوات و قلعه سر می‌گذرید و در نهایت به یک سه‌راهی می‌رسید که به سه خط معروف است (سه‌راهی اروست – مالخواست – باداب سورت).
اغلب افراد بعد از رسیدن به این سه‌راهی راه اشتباه را انتخاب می‌کنند. مسیر سمت چپ (مسیر آسفالته) پس از دو کیلومتر به روستای زیبای اروست می‌رسد. مسیر آسفالته سمت راست نیز به روستای مالخواست می‌رود؛ اما مسیر مستقیم که خاکی است و البته در حریم روستای اروست قرار دارد، به‌سمت چشمه‌ها می‌رود.
این مسیر خاکی را باید حدود سه کیلومتر طی کنید. اگر این مسیر را تا انتها طی کنید، ممکن است به روستای دیگری برسید. پس از طی حدود سه کیلومتر در این مسیر خاکی، برای رسیدن به چشمه‌ها دو راه وجود دارد که هر دو نیز خاکی هستند و در سمت چپ جاده قرار دارند و از نظر کیفیت فرق چندانی با هم ندارند. یکی از آنها که دورتر است، قدیمی و دیگری جدید و البته خصوصی است که به یک معدن متروکه تعلق دارد. در مسیرتان اول به این جاده برمی‌خورید. در صورت عدم تمایل می‌توانید به راه‌تان ادامه دهید تا به مسیر قدیمی و عمومی برسید. هر دوی این مسیرها به بالای تپه‌ای می‌رسند که چشمه‌ها روی آن واقع است.
اگر قصد عبور از جاده خصوصی را دارید، باید سمت چپ جاده خاکی‌ای را بروید که از سه خط طی کردید. با پیشروی در این مسیر، به یک استخر ذخیره آب کشاورزی می‌رسید. کنار این استخر محل پارک خودرو و یک جاده خاکی سر بالایی وجود دارد که همان جاده معدن است. البته باید آن را تا چشمه‌ها پیاده بروید؛ مگر اینکه از خودروی شاسی بلند استفاده کنید. به‌علت وجود معدن سنگ متروکه باید مراقب ریزش سنگ از بالای کوه باشید. اما تاکنون گزارشی از ریزش ارائه نشده است. در صورت بی‌احتیاطی، خود فرد خاطی مسئول است.
پس از آن که این جاده خاکی سر بالایی و خصوصی را طی کردید، به یک کانکس نگهبانی می‌رسید که از آن به بعد ورود خودرو ممنوع است. ۳۰ متر جلوتر از آن کیوسک، چشمه‌ها قرار دارند.
***ویژگی‌های چشمه‌های باداب سورت
چشمه‌های باداب سورت اروست هم‌زمان با آخرین چین‌خوردگی البرز درپلیوستوسن و پلیوسن (دوران چهارم زمین‌شناسی) شکل گرفته است. جریان آب‌های رسوبی و معدنی این چشمه‌ها طی سال‌ها، در شیب پایین دست کوهستانی خود، صدها طبقه و ده‌ها حوضچه بسیار زیبا به رنگ‌های نارنجی، زرد و قرمز در اندازه‌های مختلف پدید آورده است. این طبقات و حوضچه‌ها در واقع جاذبه اصلی و ویژگی منحصربه‌فرد چشمه‌های باداب سورت است. زیبایی این طبقات و محل ویژه قرارگیری چشمه در دامنه کوهستان و چشم‌اندازهای اطراف به‌ویژه در غروب تحسین‌برانگیز است.
چشمه اول
چشمه پرآب اول آبی بسیار شور و استخری با قطر حدود ۱۵ متر و عمق زیاد دارد که برای درمان دردهای کمر و پا، امراض پوستی، روماتیسم و مخصوصا سردرد میگرن سودمند است. همچنین این چشمه به‌علت شور بودن در فصل زمستان یخ نمی‌زند.
چشمه دوم
چشمه دوم که در بالادست و شمال غربی این چشمه قرار دارد، ترش‌مزه است و آبی به رنگ قرمز و نارنجی است. در اطراف این چشمه کمی رسوب آهن نشسته است.
***امکانات چشمه‌های باداب سورت
متاسفانه این مجموعه دارای امکانات چندانی نیست. سرویس بهداشتی پایین مسیر و در پارکینگ قرار دارد. این سرویس بهداشتی طبق گزارش بسیاری از گردشگران فاقد مایع دستشویی و آب است. همچنین برای خرید، باید در روستاهای مسیر مایحتاج خود را تهیه کنید.
***بهترین زمان بازدید از چشمه‌های باداب سورت
بازدید از چشمه‌های باداب سورت در تمام فصول سال امکان دارد. در بهار علاوه بر سرسبزی و طراوات طبیعت، چشمه‌ها در پرآب‌ترین وضعیت خود هستند. تابستان‌ها میزان آبدهی کم می‌شود و آفتاب تند می‌تواند آزاردهنده باشد. در فصول سرد، چشمه‌ها رنگی قرمزتر به خود می‌گیرند؛ اما ممکن است در مسیر دسترسی به مشکلاتی بربخورید. با در نظرگیری تمام این نکات، بهترین زمان بازدید از چشمه‌های باداب سورت اردیبهشت ماه است.
دیدار از چشمه و حوضچه‌های باداب سورت در اردیبهشت ماه خستگی را از جان گردشگران بیرون می‌کند و چشمان کنجکاو و حقیقت‌جو در کنکاش مناظر طبیعی جنگلی و کوهستانی پیرامون تا دوردست‌ها مبهوت و خیره می‌ماند. خیال انگیزترین صحنه‌های منطقه به هنگام طلوع و غروب خورشید است که تلالو نور خورشید در حوضچه‌ها و انعکاس نور آنها همراه با سایه روشن طبیعت اطراف، جلوه‌های تحسین‌برانگیزی را از موهبت خداوندی به جلوه می‌گذارد.
***اقامت در بازدید از چشمه‌های باداب سورت
کسانی که قصد اقامت شبانه را در این منطقه دارند، می‌توانند از در اطراف روستا و مکان‌های عمومی کمپ برپا کنند. همچنین خانه‌هایی برای کرایه شبانه در روستای اروست برای گردشگران وجود دارد. در نظر داشته باشید برپایی کمپ در حوالی چشمه‌ها ممنوع است. همچنین هنگام کمپینگ به محل دقت داشته باشید تا به‌اشتباه در زمین‌های کشاورزی متعلق به روستاییان چادر خود را برپا نکنید. سعی کنید پیش از بازدید، از محل اقامت خود مطمئن باشید.
***نکات بازدید از چشمه‌های باداب سورت
هنگام بازدید از چشمه‌های باداب سورت محتاط باشید و از راه رفتن و دویدن روی پلکان‌ها خودداری کنید.
حتما خوراکی و آب همراه داشته باشید.
از ریختن زباله روی زمین یا در چشمه‌ها جدا خودداری کنید. برای این منظور سطل‌هایی در نظر گرفته شده است.
ورود حیوانات خانگی به این محوطه ممنوع است.
از روشن کردن آتش در حوالی چشمه‌ها خوددرای کنید.
منبع: ایرنا
