حضور پرندگان مهاجر آبزی و کنارآبزی و زمستان‌گذرانی ده‌ها گونه پرنده کمیاب در پهنه آبی پیرامون جزیره آشوراده و خلیج گرگان فرصت اجرای تورهای پرنده‌نگری را به‌عنوان یک صنعت سبز و پردرآمد مهیا کرده است؛ صنعتی که در صورت رونق می‌تواند پیشران توسعه همه جانبه تنها جزیره ایرانی دریای خزر و استان گلستان باشد.
به گزارش همشهری آنلاین به نقل از ایرنا، پرنده‌نگری به شیوه‌ای از گردشگری گفته می‌شود که گردشگر برای مشاهده گونه‌های مختلف پرندگان عازم سفر می‌شود و آرامش و لذت پرنده‌نگری به حدی است که بسیاری از روانشناسان آن را راه حلی برای آرامش فکری و تقویت روحیه افراد می‌دانند.
توریست پرنده‌نگر نسبت به بقیه گردشگران به زیرساخت‌های گردشگری چندان اهمیت نمی‌دهد و بیشتر وقت خود را در دل طبیعت وحشی می‌گذراند و بر همین اساس هتل، حمل و نقل و رستوران نقش زیادی در رونق این صنعت گردشگری ندارد.
پاییز و زمستان که پرندگان آبزی و کنار آبزی از مناطق سردسیری سیبری و شمال روسیه در کنار منابع آبی گلستان فرود می‌آیند فرصت مناسبی برای رونق پرنده‌نگری در این استان است.
وجود زیستگاه‌های دشتی و جنگلی و همچنین تالاب‌های آلماگل، آلاگل، آجی گل، صوفی کم و گمیشان و واقع شدن در کریدور مهاجرتی پرندگان سبب شده تا بیش از صد گونه پرنده بومی، مهاجر، آبزی، کنار آبزی و شکاری در جای جای استان گلستان دیده شود.
توسعه بخش پرنده‌نگری در گلستان علاوه بر مزیت‌های فراوانی که می‌تواند عاید صنعت گردشگری کند، نقش مهمی در آشنا کردن مردم با دنیای زیبا و لطیف پرندگان و اشاعه فرهنگ حفظ و پاسداشت حیات وحش خواهد داشت.
کارشناس حیات وحش محیط زیست گفت: یکی از پتانسیل‌های مهم تالاب‌ها، سرمایه‌گذاری برای رونق اکوتوریسم و طبیعت‌گردی است.
مهدی رجبی افزود: رونق طبیعت‌گردی و پرنده‌بینی در گلستان نیازمند ایجاد زیرساخت‌هایی مانند اقامتگاه‌های محلی و روستایی و افزایش پاسگاه‌های محیط‌بانی است.
به گفته وی ایجاد مسیرهای پیاده‌روی و آموزش راهنماهای محلی از جمله زیرساخت‌های اولیه برای راه‌اندازی و رونق گردشگری پرنده‌نگری است.
وی با بیان اینکه پهنه آبی خلیج گرگان و مناطق پیرامونی جزیره آشوراده محل مناسبی برای ایجاد ایستگاه پرنده‌نگری است، اضافه کرد: این منطقه دچار مشکلات تخریب زیستگاه است و برای تبدیل شدن به یک سایت گردشگری پرنده‌بینی باید امنیت را به این منطقه برگردانیم.
رجبی افزود: جزیره آشوراده و گلستان در کریدور پرندگان مهاجر قرار دارد و طبق آمارها بیش از ده‌ها گونه پرنده به گلستان مهاجرت کرده یا ساکن هستند که با کل پرندگان نیمی از کشورهای اروپا برابری می‌کند.
عضو کانون شکار و صید غرب گلستان نیز گفت: بر خلاف دیگر شاخه‌های طبیعت‌گردی، افراد با توانایی‌های کمتر فیزیکی و بدنی نیز می‌توانند به سادگی در برنامه‌های پرنده‌نگری شرکت کرده و جریان زندگی در طبیعت را از نزدیک لمس کنند.
عبدالحکیم ادریسی با اشاره به وجود گونه‌های مختلف پرندگان آبزی در محدوده خلیج گرگان و جزیره آشوراده اظهار داشت: لذت تماشای فلامینگو و یا پلیکان با هیچ کلمه‌ای قابل توصیف نیست و اگر رسانه‌ها در گسترش و معرفی این صنعت فعال‌تر باشند حیات وحش و محیط زیست آینده گلستان تضمین می‌شود.
رییس اداره حفاظت محیط زیست بندرترکمن و گمیشان در این خصوص گفت: برخی از پرندگان گلستان مانند غاز پیشانی سفید کوچک جزو پرندگان کمیاب به شمار می‌روند و این امر فرصت بسیار مناسبی برای جذب گردشگران پرنده‌نگر به این استان است.
علی بیانی ادامه داد: آشنایی بیشتر مردم با پرندگان و زندگی این موجودات می‌تواند در کاهش صید و شکار پرندگان موثر باشد و فرهنگ حمایت از پرندگان را افزایش دهد.
وی یکی از مهمترین دستاوردهای توسعه پرنده‌نگری در جامعه را افزایش احترام به طبیعت دانست.
بیانی ادامه داد: پرنده‌نگری در گلستان و مناطق پیرامونی جزیره آشوراده هنوز میان مردم و گردشگران شناخته شده نیست و تنها توانسته گروه خاصی از طبیعت‌گردان با سلایق خاص را به سوی خود جذب کند.
لیدر تورهای گردشگری استان گلستان نیز گفت: برپایی تورهای کوتاه‌مدت پرنده‌نگری برای جوامع پیرامون زیستگاه‌های پرندگان درآمدزا است.
سیدرضا هاشم‌نژاد گفت: در راه‌اندازی سایت‌های پرنده‌نگری، منابع درآمدی مانند اقامت، حمل و نقل، تغذیه، ورودی مسافران به منطقه و فروش صنایع دستی نیز به دست می‌آید که هیچ یک از این درآمدها در شکار پرندگان برای بومیان وجود ندارند.
وی ادامه داد: هر ساله صدها گونه پرنده مهاجر برای زمستان گذرانی در خلیج گرگان فرود می‌آیند و این منطقه محل زیست شش‌ماهه پرندگان کمیابی مانند اردک سرحنایی و سرسفید، پلیکان خاکستری و پرندگانی نظیر باکلار کوچک و بزرگ و چنگر است که ظرفیت زیادی برای ایجاد سایت پرنده‌نگری در استان دارد.
اندکی توجه و سرمایه‌گذاری در پرنده‌نگری به‌ویژه در محدوده آبی پیرامون آشوراده می‌تواند این شاخه از گردشگری را به یک بخش پردرآمد برای صنعت گردشگری در استان گلستان تبدیل کند.
گفتنی است جزیره آشوراده با چشم اندازهای بکر و زیبا و بهره‌مندی از تنوع گیاهی و جانوری جاذبه‌های دیگری هم برای گردشگری دارد.
در همین راستا اجرای پروژه ملی گردشگری و طبیعت‌گردی جزیره آشوراده یکی از مصوبات سفر سال ۹۳ دولت به استان گلستان است.
این طرح شامل ساخت اسکله، مسیر دسترسی، آلاچیق، رستوران، ایستگاه پرنده‌نگری و دیگر زیرساخت‌های مورد نیاز حضور گردشگران در آشوراده است.
جزیره آشوراده که تمام سال میزبان انواع پرندگان بومی و مهاجر است در سال ۱۳۵۴ شمسی جزو نخستین مناطق زیست‌کره جهان معرفی و ثبت شد.
۴۰ درصد خاویار ایران در نزدیکی این جزیره به دست می‌آید.
در سال ۱۸۳۷ میلادی جزیره آشوراده با وجود اعتراض ایران، به دست نیروهای شوروی سابق اشغال شد و این کشور تا چند دهه بعد یک پاسگاه نظامی در آن داشت.
این جزیره قبل از وقوع سیل سال ۱۳۷۲ با امکاناتی همچون پاسگاه ژاندارمری، شرکت تعاونی روستایی، مدرسه، مغازه، مسجد و حسینیه بیش از یک هزار نفر سکنه داشت که به مشاغل دامداری، کارگری، پیشه‌وری و ماهیگیری مشغول بودند اما با طغیان رود ولگا در روسیه و وقوع سیلاب این جزیره ایرانی تقریبا خالی از سکنه شد.
جزیره آشوراده و مناطق پیرامونی آن محل مناسبی برای استراحت، تغذیه و تولید مثل انواع پرندگان است که در نتیجه ظرفیت بالقوه‌ای برای طبیعت‌گردی و گردشگری، تفرج، آموزش و تحقیق دارد و با فراهم شدن امکانات لازم در این پهنه آبی، محققان، دانشجویان، پرنده‌شناسان، گردشگران و طبیعت‌گردان داخلی و خارجی قادرند در شرایطی ویژه و مناسب از جاذبه‌های متنوع این منطقه استفاده کنند.
منبع:همشهری
