پایان صولت سرما به نهیب باد نوروزی، نوید روزگاری است که هوا مُشک‌بیز و دشت و صحرا عنبرین است؛ نوروز ایام خجسته‌ای است که آنچه بیش از دید و بازدید و شوق تن‌پوش نو جان را جلا می‌دهد، سفر است و گشت و گذار به هر سو و در هر شهر و دیار؛ در خجستگی نوروزگاه، دمی را در دیار هزار رنگ هزار نقش کاشان بیارامید تا هم دیده از نظاره کوی و برزنی که در هر خم آن بنایی است برجای مانده از گذشته، حَظ وافر بَرد و هم جسم و جان در وصال موسم بهاران کاشان، گرد راه زمستان زداید.

شهرستان کاشان با وسعتی حدود ۹ هزار و ۶۴۷ کیلومتر بر سر راه تهران، قم و اصفهان قرار گرفته است و با قرار داشتن بر روی زنجیره بزرگ راه‌های کشور و واقع شدن بر سر راه اصلی ارتباطی شهرها و استان‌های شرقی، غربی، شمالی و جنوبی کشور موقعیت ممتازی دارد.

نواحی شمالی و شرقی این شهرستان را دشت کویر احاطه کرده است و وجود آبادی‌ها و شهرهایی چون قمصر، قهرود، جوشقان، نیاسر، برزک، کله، ارمک، رهق، ازناوه، اردهال و استرک در دامنه ها و ارتفاعات کرکس با مناظر زیبای طبیعی و آب و هوای ییلاقی و کوهستانی، جلوه و نمایی دیگر به آن بخشیده است. کاشان با چهار بخش مرکزی، قمصر، نیاسر و برزک و جوشقان و کامو، از لحاظ آب وهوایی متنوع و در اکثر فصول و ایام سال برای سفر مناسب است.

تاریخچه

پیشینه زندگی انسان در کاشان به هزاران سال قبل باز می‌گردد و حکایت از تمدنی کهن دارد. یکی از کهن ترین مراکز استقرار بشر در فلات مرکزی ایران در “سیلک” و نزدیک به هفت هزار و ۵۰۰ سال پیش است که امروزه در دو کیلومتری جنوب غربی کاشان قراردارد.

بر اساس نتایج بدست آمده از تحقیقات هیئت باستان شناسی فرانسوی به سرپرستی پروفسور رومن گریشمن طی سال‌های ١٣١١ تا ١٣١٣ شمسی، نخستین خواستگاه تمدن بشری و نخستین سکونتگاه جمعی بشر در دشت و نخستین نقطه‌ای که بشر با استفاده از مصالح ساختمانی خشت خام و ملاط گل به ساختن خانه پرداخته است، سیلک کاشان است؛ همچنین مناطقی مانند غار رئیس، آتشکده نیاسر و آتشکده خرم‌دشت که مربوط به زمان ساسانیان است برتداوم آن تمدن صحه می‌گذارد.

مسیرهای گردشگری

این شهرستان، یکی از مهمترین مقاصد گردشگری ایران است که در داخل و خارج کشور شناخته شده و معتبر است، از مهمترین مقاصد گردشگری کاشان می‌توان به این موارد اشاره کرد که با عبور از هر یک از آن‌ها می‌توان از اماکن تاریخی و دیدنی زیادی بازدید کرد:

در محـور قمصر : کاروانسرای عباسی، امامزاده پیرداود و پیر سلیمان(ع)، مسجد میان ده، آب انبار و خانه ملامحسن فیض کاشانی و خانه احسانی و کارگاه‌های گلابگیری قمصر و سد خاکی قزاآن استوار است.

در محـور فـین: تپه‌های باستانی سیلک، امامزاده هادی (ع) فین بزرگ، امامزاده ابراهیم(ع)، باغ تاریخی فین و چشمه سلیمانیه قرار دارد.

در محـور نیاسـر: امامزاده ولی بن موسی الکاظم (ع) راوند – قلعه سرنج – آبشار تاریخی – چهارطاقی – غار تاریخی رئیس و آتشکده نیاسر.

در محـور مشهد اردهال: امامزاده ولی بن موسی الکاظم (ع) راوند، قلعه سرنج، خانه تاریخی کمال الملک، روستای کله ارمک، امامزاده یوسف (ع) روستای ون، مسجد جامع، میدان تعزیه، آب انبار، امام زاده بی بی رقیه (س) و قدمگاه شاه طاهرعلی روستای نشلج، امامزاده محمود روستای علوی، آرامگاه سهراب سپهری، مجموعه در قلعه، قلعه نقاشی، قلعه زرین کفش، شاهزاده حسین و زیارت حضرت سلطان علی ابن امام محمد باقر(ع) مشهد اردهال.

در محـور جوشقان استرک: امامزاده ولی بن موسی الکاظم(ع) راوند، قلعه روستای سرنج، امامزاده محمد اوسط(ع)، چشمه ثلاثه، شاهزاده قاسم(ع)، یخچال و آب انبار جوشقان استرک.

 در محـور بـرزک: امامزاده ولی بن موسی الکاظم (ع) راوند، قلعه سرنج، امامزاده یونس بن موسی الکاظم(ع)، روستای بارونق، بقعه بابا افضل روستای مرق، روستای سعدآباد، آسیاب آبی تاریخی سعدآباد، آسیاب آبی خاتونی، مهمانپذیر سنتی روحانی، خانه کاردان، موزه مردم شناسی، تپه قلعه و کارگاه‌های گلابگیری برزک.

در محور جوشقان و کامو: بقعه شاهسواران، سد شیخ بهایی، مسجد جامع روستای جوینان، مسجد کله و مسجد علی روستای قهرود، برج تعریفی و شیخی، قلعه دژ ، برج میرزا خان امامزاده میر علاءالدین (ع) و خانه ارباب روستای کامو.

در محـور مشکات: امامزاده ولی بن موسی الکاظم (ع) راوند، خانه های تاریخی نیکنام و منصوری، آب انبار و مسجد پاچنار ، امامزاده سلیمان بن موسی الکاظم (ع) مشکات، کاروانسرای تاریخی روستای سن‌سن.

مشاهیر کاشان

کاشان از دیرباز مهد پرورش عالمان و دانشمندان بزرگی بوده که هریک از آنان به مثابه سنگی گران بوده‌اند بر بنای سترگ تمدن ایرانی؛ برخی از مشاهیر و مفاخر این شهرستان عبارتند از: حاج ملا محمد نراقی، ملا مهدی بن ابی ذر نراقی کاشانی، آیت الله شیخ علی نجفی کاشانی،  قطب الدین سعید راوندی، ملا محسن فیض کاشانی، غیاث الدین جمشید کاشانی، میرزا محمد کمال الملک و ملا محمد آخوند کاشانی.

بخش قمصر

باغ شهر قمصر ، شهری است که همچون ستاره‌ای با بازوهای متعدد بر دامان کوه‌های بخش مرکزی ایران تنیده شده است. وجود ارتفاعات تکیه گاهی مناسب جهت تماشای چشم انداز باغ شهر قمصر ایجاد کرده؛ در درون شهر نیز به علت شیب زیاد زمین و تنوع بافت شهری محیطی بدیع از منظر شهرسازی ایجاد شده است.

مناطق تاریخی و دیدنی

کاروانسرای گبرآباد در کیلومتر ٢١ جاده کاشان- قمصر، مسجد امام حسن (ع) میانده و محراب گچبری آن در محله میانده قمصر، مسجد جامع جوینان با شماره ثبت ١١٥٧٣ در روستای جوینان در ٣٧ کیلومتری کاشان و نزدیک به روستای قهرود،  مسجد کله قهرود با شماره ثبت ٢١٣٧ در محله میانده قهرود، سد شیخ بهایی مربوط به زمان شاه عباس اول صفوی در روستای قهرود.

بخش نیاسر

شهر سرسبز و تاریخی نیاسر در ٣٠ کیلومتری جنوب غربی کاشان و در سر راه کاشان به مشهد اردهال واقع است.

مناطق تاریخی و دیدنی

محورفرهنگی ـ تاریخی ـ گردشگری نیاسر،  آبشار نیاسر، غار نیاسر، چهار تاقی ساسانی، امامزاده سلطان علی بن باقر روستای اردهال، مجموعه درب قلعه روستای غیاث آباد اردهال، قدمگاه شاه طاهر علی و زیارت بی بی رقیه روستای نشلج، خانه کمال الملک روستای کله. همچنین مـراسـم قـالـی شـویـان در امامزاده سلطان علی بن باقر مشهـد اردهـال، از جاذبه های این منطقه است.

صنایع دستی

نگارگری:

نگارگری یا نقاشی سنتی ایرانی با فرهنگ و تمدن اقوام ساکن در فلات مرکزی آن پیوند خورده و در این میان کاشانی‌ها، گوی سبقت را از سایرین ربوده‌اند. آنان در فرآیندی که طی آن رنگ بر روی سطح بوم یاکاغذ به وسیله قلمو ایجاد نقش می‌کند، هنرنمایی می‌کنند؛ درحقیقت نگارگری کاشانی از مفهوم عام خود انتزاع می‌شود و روش‌ها و سبک‌های گوناگون نقاشی ایرانی را در خود جای داده است.

ملیله‌کاری

ملیله‌سازی یکی از مهمترین و در عین حال ظریف‌ترین صنایع فلزی ایران است که وام‌دار هنرمندانی است که با ابزارهای بسیار ساده باحوصله فراوان به خلق آثاری ارزشمند مبادرت ورزیده‌اند. هنرمند کاشانی ساخت ظروف و وسایل تزئینی نقره‌ای را از کنارهم قرار دادن تعداد بسیار زیادی مفتول نقره در قالب ریز نقش‌هایی چون اشک، جقه، برگ، پیچک، بته‌ترمه و غنچه ایجاد می‌کنند.

سفالگری، مشبک‌سازی، قلم‌زنی، مسگری، رودورزی، معرق، گره‌چینی، منبت‌کاری، گیوه‌دوزی، مخمل، شعربافی، زری بافی، و چاپ از دیگر هنرهایی است که هنرمندان کاشانی در آن طبع‌آزمایی کرده و هم‌اکنون نیز با رونقی کمتر نسبت به سایر انواع هنرها، مورد اقبال مردم و هنرمندان این دیار است.

موزه ملی کاشان

موزه ملی کاشان بر روی مخروبه های خلوت نظام الدوله ساخته شده است. این خلوت در سال ١٢٤٢ ه.ق (١٨٢٦ م) توسط علی‌محمدخان صدراصفهانی (داماد فتحعلی شاه و حاکم کاشان) احداث و در سال ١٣٤٦ ه.ش رسماً افتتاح شد.

این موزه شامل بخش‌هایی همچون پیش از تاریخ و دوران تاریخی، دوران اسلامی، منسوجات، کتابت و نسخ خطی و بخش معاصر است.

موزه مردم شناسی برزک

این موزه مردم شناسی با مشارکت شهرداری شهر برزک و اداره میراث فرهنگی کاشان در سال ١٣٨٧ در بنای خانه تارخی قادری (نام مالک اصلی) احداث شد. خانه تاریخی قـادری نیز به شماره ١٧٨١٠ در تاریخ ۱۴ اسفندماه ۱۳۸۵ در فهرست آثار تاریخی ثبت شده است.

غذای محلی

گوشت و لوبیا که معمولا در قابلمه‌های مسی طبخ می‌شود، همچنین نوعی آبگوشت با لوبیا سفیدکه مختص همین شهر است، کوفته آب سماق، خورش نخود آله از غذاهایی است که در کاشان و یزد پخته می‌شود. جوجویی تاس کباب کاشانی و چلو دیزی نیز از غذاهایی است که می توانید در سفر به این شهرستان از طعم لذیذ آن لذت ببرید.

سال‌ها از آن دوران می‌گذرد و دیگر حمام‌های عمومی اصفهان نه‌تنها کارکردهای سابق را ندارند که معدودی از آن‌ها سرپا مانده‌اند. در میان حمام‌های عمومی شهرها، تنها آن‌هایی که از خطر نابودی نجات یافتند که از هنر زمانه بهره برده بودند و حالا در شکل موزه مردم‌شناسی یا حتی سفره‌خانه و اقامتگاه، مورداستفاده قرار می‌گیرند.

حمام  علیقلی خان اصفهان یا موزه حمام علیقلی آقا یکی از حمام های اصفهان بوده که امروز تغییر کاربری داده و تبدبل به موزه مردم‌شناسی شده است. این حمام در محله بیدآباد اصفهان در شمال زاینده‌رود قرار دارد و بخشی از مجموعه‌ مسجد، حمام، بازارچه، چهارسوق و کاروانسرا است که توسط  «علی‌قلی آقا» _ از خواجگان دربار دو پادشاه صفوی شاه سلیمان و شاه سلطان حسین صفوی، برای امور عام‌المنفعه در مجموعه‌ای که خود بانی آن بوده_ در سال ۱۱۲۵ (ه، ق)  ساخته شده است.

اگر مبدأ شما خیابان مسجد سید است از این خیابان به سمت خیابان آیت‌الله «بیدآبادی» رو به روی خیابان طیب رفته، وارد خیابان بیدآبادی شده و از کوچه «علی‌قلی آقا» به حمام برسید، البته تابلو راهنمایی برای پیدا کردن حمام در خیابان مسجد سید نصب‌شده است. اگر هم مبدأ شما میدان شهدا باشد،  پس از وارد شدن به چهارباغ پائین، با ورود به خیابان جامی به حمام علی‌قلی آقا می‌رسید. برای رسیدن به حمام می‌توانید از اتوبوس و تاکسی یا وسیله نقلیه شخصی و حتی دوچرخه که در محدوده خیابان چهارباغ پایین کرایه داده می‌شود، استفاده کنید.

بنای حمام شامل دو حمام بزرگ و کوچک و فضای چال‌حوض است. هر یک از این دو حمام از دو بخش اصلی سربینه و گرم‌خانه تشکیل شده است به‌ طوری‌ که در آن دوره مردان و زنان به‌صورت جداگانه می‌توانستند از آن استفاده نمایند. حمام بزرگ‌تر مختص مردان و حمام کوچک‌تر مخصوص زنان بوده است.
وقتی وارد این بنا می‌شوید با یک دالان طولانی و پیچ‌درپیچ مواجه می شوید. این دالان برای جلوگیری از هدر رفت گرما و محفوظ بودن از دید دیگران ساخته‌شده است. فضای بعدی بینه یا رختکن است که برای درآوردن لباس و کفش در نظر گرفته‌شده بود. ساخت این فضا هم دلیل دیگری بر ذکاوت و اندیشه معمار ایرانی است که نشان می‌دهد تا چه حد به کارایی و نیاز انسانی توجه داشته است. به‌طوری‌که از لحظه وارد شدن تا خروج افراد به‌طور کامل برنامه‌ریزی‌شده است. شخص با ورود به بینه و با گذراندن زمانی کوتاه در این مکان، به بدن خود اجازه می‌دهد تا به هوای گرم و مرطوب درون حمام عادت کند.

سربینه؛  ورودی حمام بزرگ یک محوطه هشت‌ضلعی است که پس از عبور از دو راهروی عمود بر هم به «سربینه» یا رختکن متصل می‌شود. برای تأمین روشنایی اینجا در سقف گنبدی شکل حمام، روزنه‌هایی معروف به «جام گاه» تعبیه‌شده که داخل آن‌ها شیشه‌های محدبی و عدسی شکل قرارگرفته‌اند. این شیشه‌ها نه فقط از اتلاف انرژی جلوگیری می‌کنند که با شکستن نور، روشنایی را در محوطه پخش می‌کنند. ضمن آن که به خاطر همین حالت شیشه‌ها، کسی از پشت‌بام، نمی‌تواند داخل حمام را ببیند.

در فضای سربینه، چهار حوض درون سکوها تعبیه‌شده تا مراجعین قبل از ورود به سکو، پاهایشان را در آن‌ها بشویند. سربینه به‌وسیله یک راهرو به گرمخانه متصل می‌شود. یک نکته جالب در این حمام، آن است که در چند جای حمام در کنار حوضچه‌ها، سنگ‌های یک‌تکه و سفیدرنگی به‌اندازه یک متر خواهید دید که سطح آن‌ها آجدار است و برجستگی‌های ملایمی دارد. تعجب نکنید اگر بگوییم که از این سنگ‌ها برای ماساژ دادن استفاده می‌کردند. این سنگ‌ها مانند تکیه‌گاه صندلی و عمود بر حوضچه‌ها طراحی‌شده‌اند و از حفره بالای آن‌ها آب گرم  بر سطح آجدار جاری می‌شد و نقش یک ماساژور را بازی می‌کردند.

گرمخانه؛ کف گرمخانه با سنگ‌های مرمر پوشیده شده که کف آن همیشه گرم بوده. دورتادور دیوار گرمخانه با تزیینات کاشی‌کاری با نقوش گل و مرغ و اسلیمی تزیین‌شده است. در اینجا استخر بزرگی خواهید دید که به «چال‌حوض» معروف بوده و احتمالاً برای آب‌تنی و غوطه‌ور شدن در آب گرم استفاده می‌شده است. در دو سوی محور اصلی این فضا، دو شاه‌نشین وجود دارد که احتمالاً یکی برای پرش در آب استفاده می‌شده و دیگری جایگاه تماشاچیان بوده است. در کنار گرمخانه با عبور از چند پله به خزینه حمام خواهید رسید. در طرفین خزینه هم دو محل استحمام اختصاصی قرار دارد که به شاه‌نشین مشهور است.

حمام کوچک؛ حمام کوچک ساختار معماری مشابه حمام بزرگ دارد، با این تفاوت که در مقیاس کوچک‌تر اجراشده است. حمام کوچک فضاهایی باقاعده های منظم و هندسی دارد. قاعده سربینه این حمام مربع شکل است و سکوهایی با حوض‌های درونشان در سه ضلع قرار دارد. گرمخانه این حمام فضایی باقاعده هشت و نیم متری است و هشت ستون سنگی، طاق میانی آن را بر دوش دارند. فضاهای پیرامون بخش میانی با طاق‌های کوتاه‌تری پوشیده شده‌اند و مکان‌هایی برای شست‌وشو فراهم آمده است. پس از طی چند پله از کف گرمخانه می‌توانید از درگاه خزینه وارد آن شوید.

یکی از نکات جالب این گرمابه، سیستم نوردهی آن است. روشنایی از روزنه‌هایی تأمین می‌شود که بر روی سقف گنبدی شکل حمام تعبیه گردیده، در این روزنه‌ها شیشه‌های محدبی و عدسی شکل وجود دارد. خاصیت محدبی این شیشه‌ها علاوه بر جلوگیری از اتلاف انرژی، باعث شکست نور شده و روشنایی را پخش می‌کند. درواقع مهندسان و معماران بنا از خاصیت ذره‌بین، برعکس استفاده نموده و به‌راحتی فضای داخل حمام را روشن کرده‌اند. ویژگی جالب دیگر اینکه شیشه‌ها ازیک‌طرف نور را عبور می‌دهند و کسی که در پشت‌بام باشد نمی‌تواند داخل حمام را ببیند.

محله علیقلی آقا یکی از محله های تاریخی اصفهان است و علاوه بر حمام، مسجد علیقلی آقا نیز در این محل قرار دارد. کتیبه سردر این مسجد به خط ثلث قهوه‌ای‌رنگ به خط علی‌نقی امامی و تاریخ ۱۱۲۲ هجری قمری است. در این کتیبه به نام شاه سلطان حسین و علیقلی آقا اشاره‌شده است. شبستان زیبا و نفیس مسجد در شرق حیاط قرار دارد و بر کتیبه آن با خط نستعلیق سفید بر زمینه کاشی لاجوردی اشعاری نوشته‌شده است. مفاد این اشعار حاکی از این است که شبستان در سال ۱۲۹۷ هجری قمری زمان سلطنت ناصرالدین‌شاه قاجار به مسجد افزوده‌شده است.

علاوه بر آن بازارچه علی قلی آقا نیز در مرکزیت و در امتداد محور تاریخی علی‌قلی آقا واقع‌شده و دارای دو راسته اصلی و بزرگ و یک راسته فرعی و کوچک و نیز یک چهارسوق با دهنه‌ای به قطر ۱۰/۱۱ متر و ارتفاع ۲۶/۱۱ متر در مرکز است. بازارچه مسقف بوده و پوشش سقف آن طاق و چشمه و آجری است، چهارسوق بازارچه در مرکز آن، آجری و به شکل هشت‌ضلعی است که نقش اتصال دهنه راسته‌های بازارچه را ایفا نموده و به‌عنوان مرکز ثقل بازارچه عمل می‌نماید.

از دیگر عناصر مهم مرکز  محله علی‌قلی آقا که در دوره‌های اخیر به این مجموعه اضافه‌شده، یک زورخانه است. در مورد این زورخانه اطلاعات مکتوب در دسترس نیست، ولی بنا بر اظهارات اهالی محل، محله بید آباد یکی از محلات پهلوان پرور شهر اصفهان بوده و پهلوانان این شهر غالباً بیدآبادی بوده‌اند و ازاینجا برای مسابقه با پهلوانان سایر شهرها به پایتخت می‌رفته‌اند حتی چند تن از آن‌ها برای مدتی پهلوان پایتخت هم بوده‌اند.

منبع:ایمنا

استان چهارمحال و بختیاری یک درصد از مساحت کل کشور را به خود اختصاص داده است و با وجود اینکه استانی کوچک است اما روستاهای بسیاری را در دل خود جای داده ست.

در این استان بیش از ۹۰۰ روستای کوچک و بزرگ قرار دارد که هر کدام از این روستا ویژگی‌های خاص و منحصر به فردی دارند.

روستای کران یکی از روستاهای شهرستان فارسان این استان است که طی سالیان طولانی در امتداد یک مسیر احداث شده و هم اکنون به طولانی‌ترین روستای کشور مشهور شده است.

روستای کران ۳۵۰۵ متر طول دارد

رئیس بنیاد مسکن شهرستان فارسان در گفت وگو با خبرنگار مهر در خصوص روستای کران می‌گوید: روستای کُران از نظر هندسی سه هزار و ۵۰۵ متر طول دارد و در یک کیلومتری شهر فارسان واقع شده است.

سید بهادر زیلابی با بیان اینکه این روستا دارای چهار هزار و ۴۹ نفر جمعیت براساس سرشماری سال ۹۵ است، افزود: از این تعداد دو هزار و ۱۱۱ نفر آقا و یک هزار و ۹۳۸ نفر خانم هستند.

وی با اشاره به اینکه دو وجه تسمیه برای روستا وجود دارد، گفت: یک وجه تسمیه «کوهران» بوده که در گذشته این منطقه بافت باتلاقی داشته و دارای چشمه بوده است.

وی بیان کرد: وجه تسمه دیگر این منطقه «کره ران» بوده است که به معنای چمنزار و محل اسب دوانی بوده است.

زیلابی تاکید کرد: خانه‌ها در این روستا دریک خط ممتد ساخته و موجب شده که روستا شکل و ساختار خاصی پیدا کند و هم اکنون به عنوان طولانی‌ترین روستای کشور شناخته شود.

وی یکی از دلایل طولانی بودن این روستا را فرهنگ مردم دانست و گفت: مردم این روستا به واسطه اینکه می‌خواستند در یک سطح باشند تمامی منازل خود را در یک راستا و کنار هم ایجاد کرده‌اند.

خانه‌های روستای کران دریک خط ممتد ساخته و موجب شده که روستا شکل و ساختار خاصی پیدا کند و هم اکنون به عنوان طولانی‌ترین روستای کشور شناخته شودزیلابی ادامه داد: توپوگرافی طبیعی مانند قرارگیری آبراهه در پایین دست نیز در ایجاد روستا در یک راستا نقش زیادی داشته است زیرا امکان احداث بنا در آبراهه وجود نداشته است.

وی با اشاره به اینکه در سال ۸۸ طرح هادی روستا تهیه شده و طرح جدید در حال بازنگری است، تصریح کرد: ۳۷۰ میلیون تومان تسهیلات توسط بنیاد مسکن برای بازسازی و تعمیرات منازل این روستا پرداخت شده است و تاکنون ۸۰۷ فقره سند برای بناهای این روستا صادر شده است.

رئیس بنیاد مسکن شهرستان فارسان تصریح کرد: در حال حاضر روستا دارای بافتی مناسب و بسیار خوب است.

زیلابی با بیان اینکه امامزاده سید محمد روستا در سال ۵۴۵ هجری قمری در این روستا احداث شده است و نشان از قدمت روستا در زمان اتابک دارد، تاکید کرد: در گذشته به دلیل وجود رودخانه کار مردم این روستا دامداری بوده است و اکنون مردم در زمینه کشاورزی فعالیت می‌کنند.

زیلابی با اشاره به اینکه این روستا دارای چهار تا پنج تپه تاریخی است، گفت: قدمت روستا بر اساس این تپه‌ها سنجیده می‌شود و نام یکی از تپه‌ها «سی وان» است که یک نام کردی است.

وی بیان کرد: این تپه‌ها آثاری از تمدن‌های کهن پیش از اسلام و بعد از اسلام را دارا هستند.

قبرستان روستای کران دارای سنگ قبرهای قدیمی متعلق به دوره صفویه است

مسئول حرائم آثار تاریخی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری چهارمحال و بختیاری در گفت و گو با خبرنگار مهر گفت: قبرستان روستای کران دارای سنگ قبرهای قدیمی متعلق به دوره صفویه بوده و این قبرستان یک هزار و ۸۵۰ مترمربع وسعت دارد که در سال ۸۴ در فهرست آثار ملی ثبت شده است.

واحد جولایی ادامه داد: این قبرستان در دو طرف امامزاده سید محمد واقع شده و در حال حاضر مورد استفاده نیست و بخشی از آن نیز به مرور زمان از بین رفته است.

جولایی با اشاره به وجود یک امامزاده در این روستا، بیان کرد: امامزاده سید محمد هم یک مکان تاریخی است و در دوران صفویه شکل گرفته است.

وی بیان کرد: جذابیت قبرستان این روستا به دلیل شیرهای سنگی نفیس آن است که دارای نقوش اسب، شمشیر، تپانچه، سپر و خنجر است که با خط شکست نستعلیق بوده و این قبرستان تاریخی متعلق به دوران قاجار است.

رئیس کانون تعزیه استان چهارمحال و بختیاری نیز در گفت و گو با خبرنگار مهر تصریح کرد: استان دارای شاهنامه خوان بسیاری است و از گذشته به دلیل نبود رادیو، تلویزیون و…. افراد به شاهنامه خوانی پرداختند.

علی رحم شایان بیان کرد: بسیاری از شاهنامه خوان‌های توانمند استان اهل روستای کران هستند.

وی بیان کرد: آقای امامی نژاد از شاخص ترین شاهنامه خوانان کشور است که اهل این منطقه است.

روستای کران جدا از داشتن ظرفیت طولانی بودن، در منطقه‌ای بکر و زیبا از استان چهارمحال و بختیاری قرار دارد که این منطقه می‌تواند مقصد مسافرانی وگردشگرانی قرار گیرد که علاقه مند به روستاگردی هستند.

منبع:خبرگزاری مهر

قطار وسیله نقلیه پر طرفدار با صدایی شاعرانه و یا وسیله‌ای نقلیه برای تبلور واژگان توسط شاعر است. با قطار که همسفر می‌شوی صدای ریتم مشهور قطار احساسی را برایت ایجاد می کند که احساس زمین زیر پایش را  به مسافر انتقال می دهد. هر چند در واقع  قطار وسیله ای آهنی روی خطی از آهن است که آدم ها ساخته و پرداخته اش کردند تا به مقصدشان برسند. آدم هایی که آهن نیستند اما برای راهِ آهنی به هدف راه آدمی برنامه ریزی کردند.

مسافرهای زیادی با قطار سفر می کنند و یکی از مسیرهای پر تردد در  ایران، مسیر  راه آهن تهران- مشهد است که روزانه حدود ۸۰  رام قطار در این مسیر تردد می کند و مسافرها با هدف های زیارتی، سیاحتی و تحصیلی عبور از این مسیر کویری را تجربه می کنند.

این مسیر آهنی در هفته بیش از ۵۰۰ بار، در ماه بیش از ۲ هزار بار و در سال بیش از ۲۹ هزار بار میزبان قطار و مسافرانش است. در همین مسیر شهری به نام دامغان به رنگی به زیبایی خاک، پرچم دار تاریخ و تمدن ایالت کومش در استان سمنان واقع است که زمان اشکانیان پایتخت ایران زمین بوده و یونانیان در آن دوره تاریخی آن را  به هکاتومپیلوس یعنی صد دروازه  می شناختند.

وقتی قطار به دامغان برسد، مسافری که اهل تاریخ و تمدن کشورش باشد چشم از پنجره قطار بر نمی دارد تا بتواند این شهر تاریخی را لحظاتی نظاره کند و اگر اثری ندید با وجود شاعرانگی که قطار به او داده می تواند با رویاپردازی به ۲ هزار سال پیش سفری غرور آمیز داشته باشد.

اما بحث تاریخ اشکانیان و پایتختش دامغان با ۲ هزار و ۴۰۰ سال قدمت نیست، گفته می شود شهری باستانی با قدمت ۷ هزار سال به اسم تپه حصار هم در این منطقه واقع است که مسافرها از پشت پنجره قطار توان دیدنش را ندارند اما به خوبی این شهر باستانی را زیر پای خود حس می کنند. قطار از روی این شهر که متعلق به عصر آهن است و اکنون سرنوشتش با خط آهن گره خورده روزانه، ماهانه و سالانه از سال ۱۳۷۳ تا به امروز  تا همین دقایقی پیش و دقایقی بعد عبور کرده و می کند.

تپه حصار بی حصار است

صدای بوق قطاری که از روی هفت هزار سال  تمدن عبور  می‌کند با  آوایی نالان تر از همیشه شهر حصار را ترک می کند و مسافرها شهری را زیر پایشان حس می کنند که نامش با حصار عجین شده اما هیچ حصاری برای حفاظت از آن وجود ندارد.

اگر مسافری در حس و حال قطار رویاپردازانه سفری به آینده کرد شاید روزی را دید که مسیر ریل قطار از جای دیگری رد شده و علف ها روی ریل را پنهان کردند تا نکند یک وقت نسل های آینده  این خط آهن را  ببیند و از نسلی حرف بزنند  که آهن را از وسط تاریخ شان رد کردند. مسافری هم شاید آینده ای را دید که این شهر داخل محفظه ای شیشه ای نگهداری شد و گردشگرها موج موج برای دیدن آن صف کشیدند.

تهدید دشمن بابت بمباران از نظر سیاسی محکوم است اما از نگاه فرهنگی نباید دلخور باشیم وقتی خودمان برای حفظ آثار فرهنگی مان احترام قائل نیستیم، تپه حصار با شماره ثبت ملی ۴۰ در سال ۱۳۱۰، روزی ۵۲ بار توسط قطار های خودمان به لرزه می افتد و در بلند مدت حکم همان بمباران و تخریبی را دارد که محکومش می کنیم.

تپه حصار در جنوب شهر دامغان قرار گرفته و برای سفر به این منطقه تاریخی باید از روستای حیدرآباد دامغان عبور کرد.
تپه حصار هفت هزار ساله برای نخستین بار توسط «اریخ اشمیت» از دانشگاه پنسیلوانیا در سال ۱۳۱۲ مورد کاوش قرار گرفت و پس از آن و در سال ۱۳۵۵ هیاتی از باستان‌شناسان دانشگاه پنسیلوانیا، تورین ایتالیا و مرکز باستان‌شناسی ایران به سرپرستی رابرت دایسون و موریتزیو توزی کاوش‌هایی در تپه حصار انجام دادند.
براساس بررسی‌های انجام شده، تپه حصار دامغان سه دوره اصلی فرهنگی از اواخر نوسنگی تا پایان عصر مفرغ را پشت سر گذاشته و اکنون به‌عنوان یکی از محوطه‌های مبنا برای شناسایی فرهنگ‌های هم‌زمان در فلات مرکزی ایران مورد استناد باستان‌شناسان است.
کاوش‌های انجام شده نشان می‌دهد استقرار در تپه حصار در ظاهر تا حدود ۱۷۰۰ سال قبل از میلاد به‌طور پیوسته ادامه داشته است و پس‌ از آن هیچ‌گاه مورد سکونت قرار نگرفت، اما در دوره ساسانی ساختمانی بزرگ دارای گچ‌بری‌های زیبا در فاصله حدود ۲۰۰ متری تپه حصار ساخته شد.
در گمانه‌زنی‌های سال ۱۳۸۵ به‌منظور تعیین محدوده واقعی این محوطه، با کشف گورستانی از عصر آهن (۵۵۰ تا ۱۵۰۰ پیش از میلاد) در غرب تپه‌حصار مشخص شد که این محوطه، برخلاف آنچه تصور می‌شد، پس از عصر مفرغ نیز مورد سکونتِ اقوام بوده است.
تپه حصار میراث کهن ایران زمین در هزاره‌های چهارم و سوم قبل از میلاد یکی از مراکز مهم تولیدی برای ساخت انواع اقلام صادراتی نظیر اشیای سنگی و فلزی در فلات ایران بوده است.
وجود گل نوشته‌ها که قدمت آنها به سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۲۰۰ قبل از میلاد برمی‌گردد، شاهد خوبی بر وجود مبادلات فرهنگی بین تمدن‌های بین‌النهرین و فلات ایران است که جزئیات آن هنوز روشن نیست.

میراثمان را پاس بداریم

گردشگری از ایتالیا که برای بازدید از این تپه و قلعه حاشیه آن در منطقه باستانی تپه حصار حاضر شده بود مبهوت از بی توجهی به این بنای تاریخی عنوان می کرد اگر این اثر شگفت انگیز در یکی از کشورهای اروپایی قرار داشت سالانه درآمدهای کلانی را برای آن کشور به ارمغان می آورد.گوشه گوشه تپه را قدم می زد و لحظاتی نیز چشمانش را می بست و خود را کنار مردمانی می دید که در عصرهای بسیار دور در این مکان می زیستند. این احساس زیبا شاید سالیان گذشته برای هزاران علاقمند داخلی و خارجی میراث فرهنگی بوجود آمده باشد اما آیا آیندگان، فرزندان، نوه و نتیجه های ما نیز این احساس وصف ناشدنی را تجربه می کنند؟

تپه حصار هم اینک بی حصار ، دیوار و حفاظت فیزیکی مناسب توسط ریل های قطار به دو نیم تبدیل شده است و این روزها تردد قطار از دل تاریخ همچنان چشمان دوستداران میراث فرهنگی را نگران کرده است.

مردم و علاقمندان آثار تاریخی در مورد بی توجهی به بنای تاریخی تپه حصار پاسخگویی مسوولان ذیربط میراث فرهنگی در استان و در سطح وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی را می خواهند و باید دید دیدگاه حمایتی آنان از یکی از نمادهای تمدنی ایرانیان چه زمانی به منصه ظهور می رسد؟

منبع:ایرنا