کتیبه بیستون؛ بزرگترین سنگ نبشته جهان
به هر گوشه‌ای از کشورمان که نگاه کنید، آثاری از نیاکان‌مان را خواهید دید که هنوز هم به طرز با شکوهی باقی مانده‌اند. کرمانشاه نیز یکی از این مکان‌هاست. استانی که حرف‌های بسیاری را در زمینه تاریخ و فرهنگ کشور عزیزمان ایران برای گفتن دارد و به‌عنوان یکی از قدیمی‌ترین سکونت‌گاه‌های تاریخی در جهان شهرت یافته است.
۳۰۰۰ اثر تاریخی
استان زیبا و كهن كرمانشاه یكی از استان‌های غربی و كوهستانی کشور ما محسوب میشود كه از هزاران سال پیش تاكنون نقطه عطفی برای این خطه به شمار آید و در هر زمان از مهمترین مناطق سیاسی و گردشگری زمان خود بوده و با آب و هوایی معتدل كوهستانی در دوران ساسانیان جزو پایتخت‌های كشورمان و از اقامتگاه‌های پادشاهی ساسانیان بوده كه بسیاری از آثار به جای مانده از آن دوران شاهدی بر این امر میباشد. کرمانشاه ۳۰۰۰ اثر تاریخی دارد که ۷۱۶ اثر آن به ثبت آثار ملی و یک اثر به ثبت اثر جهانی رسیده است. در این میان بیستون؛ کتیبه‌ای به جا مانده از داریوش شاه به ثبت جهانی رسیده است. در همه جای استان آثار گرانبهایی دیده میشود. تمامی این جاذبه‌ها و جاهای دیدنی کرمانشاه هر گردشگری را برآن می‌دارد که به این شهر زیبا سفر کند و از مهمترین جاذبههای گردشگری ارزشمند آن بازدیدی به عمل بیاورد.
کتیبه بیستون
کتیبه بیستون؛ بدون تردید بزرگترین سنگ نبشه جهان یادگاری ارزشمند از سخنان داریوش بزرگ هخامنشی برای تمامی ایرانیان محسوب میشود که در بیستون کرمانشاه قرار دارد. این کتیبه در بلندای دست نیافتنی که از پایین کوه نیز به‌هیچ‌وجه قابل‌خواندن نیست، نشان از آن دارد که داریوش بزرگ، تاریخ عظمت خود را نه برای مردمان روزگار خویش، که منحصراً برای آیندگان نوشته است. مجموعه تاریخی بیستون در ۳۰ کیلومتری شمال‌شرقی شهر کرمانشاه، جنوب‌غربی شهر بیستون از توابع شهرستان هرسین و در پای کوهی به همین نام در مسیر همدان به کرمانشاه قرار دارد. قداست کوه بیستون، شرایط مطلوب آب و هوایی و قرارگیری بر سر راه‌های مهمی از جمله جاده ابریشم، باعث شد تا پادشاهان و فرمانروایان بسیاری به این منطقه توجه کنند و آثار و یادگارهای بی‌بدیلی در دل و دامنه این کوه به یادگار مانده است.
نوشته‌های داریوش بزرگ
اگر چه این مجموعه و منظر طبیعی آن در سال ۲۰۰۶ میلادی توسط سازمان یونسکو در فهرست میراث فرهنگی جهان ثبت شده، اما کهن‌ترین آثار موجود در این محوطه، متعلق به دوران پارینه سنگی میانی و جدیدترین آنها مربوط به دوران صفویه است. با اینحال شهرتش را بیش از همه مدیون کتیبه و نقش برجسته داریوش اول هخامنشی (۵۲۱-۴۸۶ پیش از میلاد) بوده که در ارتفاع حدود ۸۰ متری از پای کوه، بر دل صخره نقر شده است. بدون تردید نه تنها برای تمامی ایرانیان، بلکه جهانیان بسیار افتخارآمیز است که نوشته‌های داریوش بزرگ هخامنشی و حوادثی را که او از زبان خود نقل کرده را بدون هیچ واسطه‌ای بخوانند. «تو که از این پس، این نبشته را که من نوشتم یا این پیکرها را ببینی، مبادا که آنها را تباه سازی؛ تا هنگامی که توانا هستی آنها را نگاه دار.»
داستان کتیبه داریوش
داستان کتیبه داریوش که به کتیبه بیستون معروف شده، چنین است که وقتی کمبوجیه، فرزند و جانشین کورش، برای فتح مصر به آن سرزمین لشکر کشید، یکی از مغان به نام گئومات علم طغیان برافراشت و خود را «بردیا» برادر کمبوجیه معرفی کرد. این در حالی بود که کمبوجیه پیش از رفتن به مصر، برادر خود را از ترس آن که مبادا در غیابش مدعی تاج و تخت شود، کشته بود. بردیای دروغین با بخشودن مالیات سه ساله ایالات، موفق شد که تقریباً همگی را به اطاعت خود وادار کند و چالش بزرگی را برای کمبوجیه و دودمان هخامنشی رقم زند. کمبوجیه به سرعت راه ایران را در پیش گرفت تا تاج و تخت خویش را بازستاند، اما در میانه راه به طرز مشکوکی درگذشت.
دودمان هخامنشی
به نظر می‌رسید که مانع دیگری پیش پای گئومات نیست، اما هفت نفر از نجبای هخامنشی به رهبری داریوش بر ضد او قیام کردند و سرنگونش ساختند. بدین ترتیب، داریوش که متعلق به شاخه دیگری از دودمان هخامنشی بود به تخت نشست و پادشاهی از خانواده کورش به خانواده او منتقل شد. سپس داریوش دستور داد که داستان این پیروزی بزرگ را که به منزله نجات یافتن سلسله هخامنشی از سقوط حتمی بود، بر دیواره کوه بیستون نقر کنند. در آن زمان، کوه بیستون نه فقط از اهمیت مذهبی برخوردار بود، بلکه از آن مهم‌تر، بر کناره شاهراه مرکز و غرب ایران به بین‌النهرین قرار گرفته و در معرض دید مسافران و کاروانیان بود.
۳۰ اثر تاریخی و دیدنی
از خصوصیات بارز منطقه بیستون وجود حدود ۳۰ اثر تاریخی و دیدنی دیگر در حواشی آن است که از معروفترین آنها: غار مر دودر، غار مر تاریک، غار مرخرل، غار مر آفتاب، غار شکارچیان، سراب‌بیستون، تپه نادری، کاروانسرای صفوی، بقایای گورستان قدیمی، دژ تاریخی مدفون، بقایای بنای ایلخانی، نقش برجسته و کتیبه داریوش بزرگ، مجسمه هرکول، نقش برجسته متریدات دوم و گودرز، کاروانسرای ایلخانی، سنگ بلاش، پرستشگاه پارتی، بقایای شهر پارتی، بقایای بنای ساسانی، فرهاد تراش، بقایای پل ساسانی، بقایای سد ساسانی و پل بیستون می‌باشند.
منبع:تورسم پرس
