مردم هندوی شبه قاره هند یکی از مناسبت‌های مذهبی بزرگ خود به نام «دیوالی» را جشن گرفتند. نخستین شب از این مراسم که یک جشن پنج روزه است در شهرهای مختلف هند از جمله دهلی نو، گواهاتی و لاکناو با چراغانی کردن و آذین بستن خیابان‌ها، روشن کردن شمع و ترقه‌بازی برگزار شد. مردم هندو طی روزهای قبل از جشن، خانه‌ها را تمیز کرده و پنجره‌ها را برای خوشامدگویی به لاکشمی، الهه توانگری و کامیابی باز می‌کنند.

منبع:ایلنا

اهو‌پای که آنرا مقرنس کاری هم گفته‌اند، هنری است که در زیبا‌سازی کاخ‌ها، مقبره‌ها، اماکن مقدس و مساجد ایرانی به‌کار رفته است. قدمت این هنر تزئینی به‌درستی معلوم نیست اما آنچه که از گذشته‌های دور از زمان مادها هنوز پابرجاست خلق این هنر را همچون صدها هنر تزئینی دستی دیگر به اقوام ایرانی اثبات می‌نماید. از ساختمان دکان داود و ایوان سه طبقه‌ای جلوه آمده (اهوی‌پای) در سرپل ذهاب از دوران مادها و آتشگاه پاسارگارد، خانه زرتشت، آرامگاه داریوش در نقش رستم که یکی از شاهکارهای مقرنس‌کاری در ششصد قبل از میلاد می‌باشند که بیانگر ذوق و هنر سرپنچه هنرمندان ایرانی عهد هخامنشی است، بیشتر آثار به‌جا مانده از این هنر تا قبل از پذیرفته‌شدن اسلام توسط ایرانیان مربوط به دوران هخامنشی، اشکانیان و ساسانیان است.

در تعریف هنر تزئینی اهوی‌پای یا مقرنس، دهخدا آنرا این‌گونه بیان می‌دارد که «ایجاد گچ‌بری‌ها و آجر‌کاری برجسته و آویخته بر سقف یا آستانه خانه چون پای‌اهو» در هنر مقرنس تزئینات بنایی برجسته جهت تزئین قسمت فوقانی دیوارها و یا برای مخفی کردن زاویه در انتقال از یک سطح به سطح مجاور آن به‌کار می‌رود. مقرنس‌ها معمولا در سطوح فرو رفته و گوشه‌ها و زیر سقف‌ها ایجاد می‌شود.

مقرنس در بناها به شکل سازهایی بر روی هم ساخته و مشابهت زیادی به قند‌یل‌ها یخی و آهکی درون غار‌ها دارد که از سقف آویزان می‌‌شود. معروف‌ترین و زیباترین نوع مقرنس، مقرنس لانه‌زنبوری
است که همچون کندو در سقف یا گوشه‌ای از بنا خود‌نمایی می‌کند. سه گونه دیگر مقرنس عبارتند از: برجسته یا جلو‌آمده که مصالح آن از جنس خود بنا می‌باشد مانند خشت، آجر یا گچ که برون و
درون ساختمان را زینت می‌دهند.

گونه دیگر مقرنس‌های روی هم می‌باشند که در چند ردیف روی هم قرار گرفته و از پائین به بالا کوچک‌تر می‌شوند، این مقرنس از تجمیعی از مصالح مانند آجر، سنگ، گچ، کاشی و سرامیک به بنا الحاق می‌‌شود و آخرین نوع مقرنس معلق می‌باشد که از سقف آویزان می‌باشند و بیشتر در سردر‌ ورودی‌‌ گنبد‌ها و نیم‌گنبد‌ها کار می‌شود و مصالح آن موادی چون گچ، سفال، کاشی و شیشه ، آئینه و سرامیک است. هنر مقرنس‌کاری چهار دوره را شامل می‌شود: دوره ماده‌ها که آثار زیادی از آن برجای نماده، دوره دوم که از ۶۰۰ ‌ قبل از میلاد تا ۲۳۰ ‌ بعد از میلاد را شامل می‌شود، دوره
سوم از ۲۳۰ ‌ بعد از میلاد تا سقوط دولت ساسانیان و دوره چهارم از پذیرش اسلام در ایران. این دوره خود به سه دوره تقسیم می‌شود؛ ۳ قرن اولیه ‌اسلام، از قرن چهارم تا دوره مغول و تیموریان
و دوره سوم که اوج هنر مقرنس است از زمان صفویه تا به امروز که با فراز و فرودهایی ادامه داشته است. در سه قرن اولیه آثار چندانی از مقرنس دیده نمی‌شود، بلکه هر آنچه ساخته شده با حفظ
پیشینه تاریخی خود، ‌جنبه الهی یافته، دوره دوم بعد از اسلام از قرن چهارم هجری آغاز و آنچه از آن دوره برجاست می‌توان به مقبره امیر ‌اسماعیل سامانی در بخارا نام برد که از تزئینات آجری در آن
استفاده شده و یا مسجد جامع نائین که با گچبری‌ها دقیق و ظریف و خطوط کوفی گلدار و محرابی با مقرنس گچ‌بری شده اشاره کرد.

از مقرنس‌کاری‌های سده پنجم هجری که بیشتر به معماری مقبره‌ها پرداخته و اکثر آنها را به شکل برج یا بقعه ساخته‌اند، در نواحی خراسان ساخته شده‌اند. از ویژگی‌های ساختمان‌های مقرنس‌کاری شده ساختمان‌ها با گنبد مخروطی شکل مانند گنبد قابوس، برج خرقان، دروازه کاشان، مسجد نورالدین در موصل‌ و قبر نورالدین در دمشق است. در قرن ششم هجری گنبد‌علی در ابر‌قو، برج طغرل و امامزاده عبدالله و گنبد کبود مراغه و از معروف‌ترین این مقرنس‌کار‌ی‌ها در صده ششم هجری قمری گنبد نظام‌الملک و شاگردش تاج‌الملک در مسجد جامع اصفهان است. آثاری نیز از دوران سلجوقیان در مسجد جامع اردبیل، مسجد علیشاه در تبریز و مسجد اشتر‌جان و آرمگاه شیخ یوسف سروستانی نیز موجود است. از مقرنس‌ کاری‌های دوره تیموری می‌توان به مسجد گوهرشاد مشهد و مسجد کبود تبریز و آرامگاه امیرتیمور در سمرقند اشاره کرد.

اما اوج هنر مقرنس‌کاری در دوران صفویه خصوصا شاه‌عباس کاملا نقش تزینی به‌خود گرفت و به اوج زیبائی خود رسید. مقرنس‌کاری مسجد شاه اصفهان، مقرنس‌های چوبی و گچی کاخ چهلستون و مقرنس‌کارهای همراه با هنر نقاشی در عالی‌قاپوی اصفهان، شاهکار صنایع‌دستی در فن معماری ایرانی را به نمایش می‌گذارد. در دوران افشاریه آثار مقرنس را در کاخ خورشید و تالار مسجد وکیل و بنای هفت‌تنان شیراز از دوره زندیه است. هنر مقرنس در دوران قاجار نیز همچنان به‌عنوان یکی از هنرهای تزئینی در معماری به زندگی خود ادامه داد؛ از جمله مسجد سپهسالار تهران و تیمچه امین‌‌الدوله کاشان و مقرنس‌کاری‌ها و آینه‌کاری‌های شاه عبدالعظیم متعلق به این دوران است و‌ ‌ عظیم‌ترین مقرنس‌کاری هم‌اکنون در آرامگاه امام‌خمینی و مصلی تهران است
که هم‌اکنون در دست ساخت می‌باشند.

منبع:توریسم پرس

باکو پایتخت جمهوری آذربایجان، بزرگترین شهر و همچنین بزرگترین بندر این کشور است. این شهر بر ساحل غربی دریای خزر در شبه‌جزیره آب‌شوران قرار دارد و یکی از مناطق نفت‌خیز جهان است. باکو پر‌جمعیت‌ترین‌ شهر قفقاز است. وجود تعداد بسیاری از پارک‌های ساحلی و برگزاری برنامه‌های متعدد هنری جاذبه خاصی به این شهر داده‌است.

‌‌ایچری شَهَر

گشت و گذارتان میان دیدنی‌های باکو از شهر قدیم شروع می‌شود که آذری‌ها به آن ایچِری‌شَهَر می‌گویند. این بخش قلب تاریخی باکو است که میان دیوارهای کنگره‌دار محصور شده و قدمتش به قرن دوازدهم برمی‌گردد. گردش در شهر قدیم، سفر کوتاهی به دل تاریخ است.

بلوار ساحلی باکو

بلوار باکو، خیابان اصلی شهر است؛ بلواری بلند در امتداد دریای خزر که با کافه‌های ریز و درشت، فواره‌های دیدنی و فضاهای سبزش پاتوق عصرگاهی اهالی باکو است. نسیم خنکی که از روی آب بلند می‌شود، خانواده‌ها، زوج‌های جوان و نوازندگان آماتور را به این بلوار می‌کشاند و فضای دلچسب و صمیمی درست می‌کند که جزو جاذبه‌های دیدنی باکو است. چند ساختمان مدرن و جذاب هم همان نزدیکی‌ها می‌بینید: مرکز تجارت باکو، مرکز خرید چهار طبقه پارک بلوار و مرکز بین‌المللی موغام. حوالی این بلوار منطقه محبوبی برای خرید در باکو هم هست. بد نیست دوچرخه کرایه کنید و بین درخت‌ها و گل‌های رنگارنگ و در هوای خوب کنار دریا رکاب بزنید.

موزه ملی تاریخ آذربایجان

اگر موزه‌گردی دوست دارید و دنبال جاذبه‌های تاریخی شهر مقصد هستید، اینجا برایتان یکی از بهترین دیدنی‌های باکو است. موزه ملی، بزرگترین موزه آذربایجان است که در عمارت محل سکونت زین‌العابدین تقی‌اف ساخته شده. تقی‌اف سرمایه‌دار نیکوکار و اهل فرهنگ آذربایجانی بود و چندین مدرسه و روزنامه در آذربایجان تاسیس کرد. این موزه در سال ۱۹۲۰ ساخته شده و تاریخ و فرهنگ آذربایجان را در در چند گالری مختلف نشان می‌دهد.

برج‌های شعله

این سه برج شیشه‌ای با انحناهای سینوسی و رنگ آبی، بلندترین آسمان‌خراش‌های شهر باکو و نماد معماری معاصر آن هستند. برج‌های شعله بین ۱۶۰ تا ۱۸۰ متر ارتفاع دارند و آنقدر غول‌آسا هستند که از فاصله‌های دور هم به خوبی دیده می‌شوند. در طراحی این برج‌ها از آتش الهام گرفته‌اند و نورپردازی شبانه آنها طوری است که مثل شعله‌های آتش روی سیاهی آسمان دیده می‌شوند. بعضی شب‌ها هم به رنگ پرچم ملی آذربایجان درمی‌آیند.

میدان فانتین

میدان فانتین یکی از شادترین مکان‌های دیدنی باکو است که پاتوق خرید، پیاده‌روی، گپ زدن و غذا خوردن باکویی‌ها محسوب می‌شود. به‌خصوص اگر همراه بچه‌ها در باکو باشید، حسابی خوش می‌گذرانند.

‌موزه فرش آذربایجان

فرش‌های آذری آوازه جهانی دارند و بی‌دلیل نیست که یکی از جاذبه‌های باکو به‌حساب می‌آیند. نقش‌ها و رنگ‌ها آنقدر خیال‌انگیزند که چشم آدم را خیره و دهان آدم را باز نگه می‌دارند. مجموعه بی‌نظیری از فرش‌ها و قالی‌های دستباف آذری در این موزه نگهداری می‌شود که می‌تواند چند ساعت مبهوتتان کند.

مرکز فرهنگی حیدرعلی‌اف

این سازه حیرت‌انگیز مدرن‌ترین دیدنی باکو است؛ اثر معماری برجسته‌ای از زاها حدید طراح و معمار مشهور که با فرم‌دهی به اشکال انتزاعی، موج‌های جالب و انحناهای چشم‌نواز ایجاد کرده است. طراحی فوق‌العاده بنا در کنار رنگ سفید و شفافش، باعث شده خیلی‌ها فقط برای دیدن نمای ساختمان به اینجا بیایند. یادتان باشد، قبل از ورود به ساختمان، دوربینتان را بردارید و از زاویه‌های مختلف از نماهای بیرونی بنا عکس بگیرید.

‌پارک مفاخر

این پارک هم یکی از مراکز تفریحی باکو است و هم یکی از دیدنی‌های باکو. اینجا در اصل یک قبرستان شهری است که با درخت‌ها و گل‌ها و فضای سبزی که برایش درست کرده‌اند تبدیل به پارک شده است. تعداد زیادی از مهم‌ترین و بانفوذترین شخصیت‌های آذری از  سیاستمدار‌ها تا دانشمندها و هنرمندان در این قبرستان دفن شده‌اند.

قصر شروان‌شاه

قصر شروان‌شاه از دیدنی‌های باکو در قسمت قدیمی شهر است. در سده‌های میانه، سلسله شروان‌شاهان بر آذربایجان حکومت می‌کردند و این قصر زیبای ماسه‌سنگی محل سلطنتشان بوده است. طاق‌های سنگی و کنده‌کاری‌های ظریف قصر را که تماشا کردید، سری هم به مسجد کاخ بزنید که سه ورودی مختلف دارد: یکی برای شاه، یکی برای زنان و یکی برای کارکنان قصر.

برج دختر

برج دختر که آذری‌ها به آن قیز‌قالاسی و در انگلیسی به آن مِیدن‌تاور می‌گویند، مهم‌ترین نماد تاریخی شهر باکو است. از بام این برج ۲۹متری می‌توان دیدنی‌های باکو به‌خصوص شهر قدیم و خلیج باکو را تماشا کرد و عکس‌های پانورامایی گرفت. گفته می‌شود بنای اولیه برج بیشتر از ۱۰۰۰ سال قدمت دارد، اما سازه فعلی به قرن ۱۲ برمی‌گردد.

‌غذاهای ایرانی با طعم آذری

آشپزی آذربایجانی شامل آشپزی آذربایجانی‌های ایران، جمهوری آذربایجان، ترکمن‌های عراق، ترکمان‌های سوریه و مناطق آذربایجانی‌های ترکیه و آذربایجانی‌های داغستان و آذربایجانی‌های گرجستان است. گرچه طی قرن‌ها، آشپزی آذربایجانی تحت‌تاثیر غذاهای فرهنگ‌های گوناگون بوده است ولی با این وجود همچنان در نوع خود خاص و متنوع است. ‌‌‌

پلوی آذربایجانی غذایی سنتی با برنج و گوشت است که با گیاهان و ادویه و فلفل طعم‌دار می‌شود. سه جزو اصلی این پلو برنج، زعفران، دارچین و گیاهان معطر است و روی آن گوشت سرخ‌شده‌‌ گوسفند، مرغ، بره یا گاو می‌گذارند و مخلوطی از سبزیجات و میوه‌های تازه و گاهی میوه‌های خشک و آجیل کنارش سرو می‌کنند. اما ممکن است رستوران‌های مختلف این غذا را به شکل‌های مختلف تهیه کنند. این غذا را می‌توانید در تمامی نقاط این کشور پیدا کنید که از مشهورترین غذاهای آن است.

در آذربایجان چندین نوع کباب و شیشلیک وجود دارد که از انواع مختلف گوشت چرخ کرده یا خرد شده‌‌ گاو، مرغ، ماهی و سبزیجاتی مثل فلفل، پیاز، قارچ و گوجه‌فرنگی تهیه می‌شود.

قوتاب، نوعی نان پهن است که داخل آن را با مواد مختلفی مانند گوشت، اسفناج، پنیر و کدو تنبل پُر می‌کنند و بسیار پرطرفدار است. در ایران هم، در مناطق آذربایجان چنین غذایی پخته می‌شود که به آن ختاب می‌گویند.

دلمه یکی دیگر از غذاهای سنتی آذربایجان است. در آذربایجان هم مثل ایران انواع و اقسام دلمه مثل دلمه‌‌ برگ‌مو، فلفل دلمه‌ای، گوجه‌فرنگی و بادمجان وجود دارد.

آش دوغ هم مانند ایران در تمامی نقاط آذربایجان پخته می‌شود که در تهیه‌‌ آن از انواع سبزی‌ها مانند گشنیز و شوید و همچنین برنج و نخود و ماست استفاده می‌شود.

کوفته‌‌ بزباش یکی دیگر از غذاهای محلی آذربایجان است و آن را غذای ملی خود می‌نامند.  کوفته در کنار خود سیب‌زمینی و نخود دارد که در مایع و سس مخصوص با زعفران و زردچوبه پخته می‌شود.

لاوانگی یکی از غذاهای محلی جنوب آذربایجان است و امروزه در باکو هم بسیار رایج شده است. لاوانگی به مرغ یا ماهی شکم‌پر گفته می‌شود که داخل آن را با گردو و سبزی‌های محلی پر می‌کنند.

دوشبارا یکی از غذاهای محلی منطقه‌‌ آذربایجان است که با خمیرهایی از پر از گوشت چرخ‌کرده و ادویه‌ تهیه می‌شود.

آبگوشت یکی از غذاهایی است که در شهر «شکی» آذربایجان پخته می‌شود. آنها که میراث ایرانی خود را کاملا حفظ کرده‌اند، آبگوشت‌ها را در ظروف سفالی بار می‌گذارند و ترید هم درست می‌کنند.

بادام بورا یکی از شیرینی‌های مخصوص آذربایجان است که بیشتر در باکو تهیه می‌شود و اشکال مختلفی دارد و با شکر، دارچین و آجیل خردشده پخته می‌شود.

شکربورا یکی از دسرهای پرطرفدار در آذربایجان است که در سراسر این کشور یافت می‌شود. این دسر، پای‌های شیرینی هستند که داخل آنها را بادام، فندق، گردو و مخلوطی از شکر و عسل پر کرده‌اند.

باقلوا هم دسر محبوبی است که از لایه‌های بسیار نازک خمیر و آجیل خردشده و عسل تهیه می‌شود.

شهر شکی در آذربایجان خوراکی‌های بسیار خوشمزه‌ای دارد. علاوه‌بر آبگوشت معروفشان، حلوای بسیار لذیذی هم دارند که از خمیر سرخ‌شده‌‌ ویفر نازک، آجیل خردشده و عسل تهیه می‌شود.

در شهر قبله‌‌ آذربایجان برای صبحانه از نوعی پنیر استفاده می‌کنند که طعم بسیار شور، خاص و خوشمزه‌ای دارد. ماهی‌های کوچک دریای خزر هم سرخ می‌شوند و طعم بسیار خوبی دارند.

منبع:توریسم پرس