نوشته‌ها

آشنایی با متفاوت ترین عمارت کاشان/ خانه ای که در دل طوفان ها استوار مانده است

کاشان، شهری در دل اصفهان که تاریخی را در دل خود جای داده است. تاریخی که بسیاری از آن در خانه‌های قدیمی رقم خورده است. یکی از این بنا ها، خانه‌ی تاریخی عامری‌ها است که یکی از بزرگترین خانه‌های تاریخی ایران به شمار می‌آید.

اگر بخواهیم قدمت این ساختمان را محاسبه کنیم، به دوران حکومت کریم خان زند می‌رسیم. این بنا قبل از زمین لرزه سال ۱۱۹۲ هجری قمری ساخته شده که پس از این زلزله بخش‌هایی از آن نابود شد و پس از مرمت در دوران قاجار به وسعت آن اضافه شد.

شخصی به نام ابراهیم خان کلانتر در دوران زندیه مالک اصلی این خانه بود. بعد از اینکه شهر کاشان توسط آقامحمدخان قاجار در محاصره قرار گرفت، فردی با نژاد عرب به نام سهام السلطنه به کمک حاکم کاشان آمد و از شهر در برابر حملات دشمن حفاظت کرد. حاکم کاشان هم برای پاسخ گویی به محبت‌ها و دلاوری‌های سهام السلطنه، خانه عامری‌ها را به او بخشید که با مرگ وی این عمارت بین اعضای خانواده او تقسیم شد و در نتیجه به خانه عامری‌ها معروف شد.

آشنایی با متفاوت ترین عمارت کاشان/ خانه ای که در دل طوفان ها استوار مانده است

اگر بخواهیم از ویژگی‌های این بنای تاریخی بگوییم، باید گفت که این خانه با وسعتی حدود ۷۰۰۰ تا ۹۰۰۰ مترمربع دارای ۸۵ اتاق به همراه ۳ خانه و حیاط مرکزی است. این خانه که نمادی از معماری ایرانی است، از چندین حیاط تشکیل شده که بخش بیرونی و درونی قدیمی‌ترین آن‌ها است که رعایت تقارن در آن‌ها از ویژگی بارز آن است.

وقتی به گوشه‌های مختلف این بنا نگاه می‌کنیم با فضا‌هایی مانند حوضخانه، ایوان، اتاق‌هایی با ۳ در و شاهنشین‌های ۷ دری مواجه می‌شویم.

از قسمت‌هایی که چشم هر بیننده‌ای را به خود جلب می‌کند، هنر‌های بی نظیر ایرانی است که این بنا را در بین دیگر خانه‌های تاریخی کاشان پرطرفدار کرده است. شاخصه‌ای که این بنا را از دیگر آثارتاریخی متمایز می‌کند، وجود نقب محلی برای ترک ناگهانی خانه است که در دوران گذشته یک امتیاز به شمار می‌رفته است.

آشنایی با متفاوت ترین عمارت کاشان/ خانه ای که در دل طوفان ها استوار مانده است

وجود حوضچه و گردش جریان آب در حیاط‌های این بنا، از شدت گرمای کویری شهر کاشان برای ساکنان این خانه می‌کاهد. شاید برایتان جالب باشد که بلندترین بادگیر در بین خانه‌های کاشان، متعلق به خانه عامری‌ها است.

این بنا که در دوران پهلوی به فراموشی سپرده شده بود، از ابتدای سال ۱۳۸۰ در طرحی با نام مرمت و احیای خانه‌های تاریخی کاشان، مورد مرمت قرار گرفت که احیا و مرمت آن پس از تلاش‌های تعداد زیادی از مرمت کاران در سال ۱۳۹۳ به پایان رسید.

خانه عامری‌ها تنها یک بنای تاریخی نیست، بلکه مدت‌ها است که کاربری جدیدی به عنوان هتل سرای عامری را به خود اختصاص داده و در سال ۱۳۹۶ به عنوان یک اقامتگاه تاریخی کم نظیر شناخته شده است.

آشنایی با متفاوت ترین عمارت کاشان/ خانه ای که در دل طوفان ها استوار مانده است

خانه عامری‌ها ظرفیت میزبانی گردشگران داخلی و خارجی را دارد و از این مکان، برای برگزاری مراسم و گردهمایی‌های مختلفی استفاده می‌شود.

نا گفته نماند که یکی از جالب‌ترین خصوصیات این خانه، وجود ۲ حمام مختلف برای بانوان و مردان است.

خانه‌های تاریخی همواره یکی از جذاب‌ترین اماکن برای گردشگران بوده و توجه به این حوزه می‌تواند روز به روز در افزایش گردشگر و اثرات مثبت آن سهیم باشد.

این بنا از طرف تریپ ادوایزر، مهم‌ترین سایت گردشگری جهان در سال ۲۰۱۷ مقام ششم خاورمیانه را در زمینه جذب گردشگر کسب کرد.

آشنایی با متفاوت ترین عمارت کاشان/ خانه ای که در دل طوفان ها استوار مانده است

عمارت عامری‌ها در محله‌ی سلطان میراحمد قرار گرفته است. سلطان میراحمد یکی از معروف‌ترین محله‌های کاشان است.

منبع:باشگاه خبرنگاران جوان

 

ثبت لحظه‌ها در دورترین روستای کویری ایران

با سفر به اصفهان به دنیای خانه‌های کاهگلی روستای مصر بروید و نماهای زیبا را ثبت کنید.

همیشه ثبت لحظه‌ها با فریم‌های دوربین عکاسی و چاپ آن‌ها از جذابیت زیادی برخوردار بوده است. حال تصور کنید پا به دنیای صحرایی‌ها بگذارید و زمینه تصاویرتان را با یک رنگ خاکی رنگ آمیزی کنید. حتی با دیدن آن فضا و نماها ممکن است  دنیای سندباد را هم تجربه کنید و پا به دنیای شیرین فانتزی‌ها بگذارید.
با این اوصاف کوله بار سفر خود را همراه با دوربین عکاسی‌تان بردارید تا از ثبت کادرهای زیبا و متفاوت جا نمانید و به دور افتاده‌ترین روستای کویری ایران سفر کنید.
روستای کویری مصر
این روستا برای بسیاری از گردشگران نامی شناخته شده و یکی از دور‌افتاده‌ترین روستاهای کویری از توابع شهرستان خور و بیابانک در استان اصفهان است. این روستا و روستاهای اطراف آن مانند فرحزاد و عروسان و محمد آباد کوره گز به عنوان یکی از نقاط هدف گردشگری مورد توجه گردشگران قرار گرفته است و هر ساله پذیرای جمعیت زیادی از طبیعت گردان می‌شود.
مصر (نام‌های قبلی: چاه‌دراز، کلاته یوسف، مزرعه یوسف)، روستایی است از توابع شهرستان خور و بیابانک در استان اصفهان. این روستا در دشت کویر ایران و در ۴۵ کیلومتری شرق جندق و در ۶۰ کیلومتری شمال خور قرار دارد.
روستای مصر به دلیل قرار گرفتن در جنوب کویر بزرگ، دارای آب و هوای گرم و خشک است. جمعیت این روستا بر طبق آخرین سرشماری ۱۲۰ نفر است و مردم این روستا از طریق کشاورزی و دامداری امرار معاش می کنند.
نقاط دیدنی:
منطقه امیر آباد در فاصله دو کیلومتری روستا دارای تپه‌های شنی و پوشش گیاهای غنی از درختچه‌های گز و تاق و نخل‌های زیباست که مناظر بسیار زیبایی را پدید آورده است.
روستای فرحزاد در شمال روستای مصر دارای نخلستان‌های زیباست که توسط شن‌های روان محصور گشته است.
نیزار مصر در ۶ کیلومتری شرق مصر  قرار دارد. این نیزار دارای نی‌های بلند است که ارتفاع بعضی از آن‌ها به ۴ متر می‌رسد. چشمه این نیزار آبشخور حیوانات منطقه است.
از دیگر نقاط دیدنی این منطقه می‌توان به دریاچه نمک خور و كوير واقع در ۵۰ کیلومتری جاده خور – طبس، روستای گرمه، روستای محمدآباد کوره گز، روستای عروسان، روستای فرحزاد، جاده کاروان گذر عروسان – بیدستان، جاده آف رود ابراهيم زهرا، ريگ كله و کویر مركزی اشاره کرد.
روستای مصر یا یوسف؟!
علت وجود نام یوسف به دلیل فرد سرمایه‌داری به نام یوسف بوده اما از آنجایی که یوسف این نام را دوست نداشته از اهالی خواست چون نام وی «یوسف» و داستان یوسف پیامبر در مصر اتفاق افتاده بود، نام این روستا را «مصر» بگذارند.
دیدن خانه‌های کاهگلی با درهای قدیمی که دیگر در بافت شهری از آن خبری نیست، آنچنان انسان را محو تماشا می‌کند که دیگر دلت نمی‌خواهد از آنجا دل بکنی و در آخر هم یک قاب عکاسی از این همه فضاهای دیدنی بر روی دیوار خانه می تواند لبخند را بر روی لبانمان بیاورد.
از چه مسیری به دیدن این کویر برویم؟
از تهران تا خور حدود ۸ ساعت راه است و مسیر اتوبوس از قم، کاشان، نائین، انارک می‌گذرد و  به خور می رسد و از خور به سمت روستای مصر بروید. جاده خاکی – آسفالته در ۱۵ کیلومتری غرب شهرستان خور به طول ۳۵ کیلومتر تا روستای مصر است.
در صورتی که می‌خواهید با وسیله خود به کویر مصر بروید دو مسیر وجود دارد:
مسیر اول؛ مسیر جاده خاکی جندق به روستای مصر به طول ۴۵ کیلومتر.
مسیر دوم؛ مسیر جاده خاکی – آسفالته در ۱۵ کیلومتری غرب شهرستان خور به طول ۳۵ کیلومتر تا روستای مصر.

عضویت اصفهان در شبکه شهرهای خلاق، فرصتی برای گردشگریِ صنایع دستی

اصفهان، نخستین و یکی از چهار شهر ایرانی عضو شبکه شهرهای خلاق دنیاست که مسئولان و کارشناسان تاکید دارند این امر، فرصتی گرانبها برای رونق گردشگری مبتنی بر صنایع دستی همراه با خلاقیت و نوآوری است.

اصفهان در سال ۱۳۹۴ به‌عنوان نخستین شهر ایرانی به عضویت شبکه شهرهای خلاق یونسکو ( سازمان علمی، آموزشی و فرهنگی سازمان ملل متحد) در زمینه صنایع دستی و هنرهای مردمی درآمد.

شبکه شهرهای خلاق یونسکو  در سال ۲۰۰۴ میلادی و با هدف تقویت همکاری میان شهرهایی که خلاقیت را به‌ عنوان عامل راهبردی توسعه پایدار در زمینه‌های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و زیست محیطی به رسمیت شناختند، آغاز به کار کرد.

شهر خلاق، سرشار از فعالیت‌های نوآورانه است و محیط شهری می‌تواند زمینه نمایان شدن استعدادها و خلاقیت‌های شهروندان را فراهم کند.

شهرهای عضو این شبکه متعهد می‌شوند تا تجربه های خود را در راستای ارتقای خلاقیت و صنایع فرهنگی، تقویت مشارکت در زندگی فرهنگی و ادغام فرهنگ در برنامه‌های توسعه شهری با دیگر شهرهای عضو این شبکه به اشتراک بگذارند.

از دیگر اهداف شبکه شهرهای خلاق می‌توان به تقویت ابتکار عمل شهرهای عضو برای ایجاد خلاقیت به‌عنوان یکی از مولفه‌های اصلی توسعه شهری به‌ویژه از طریق مشارکت بخش‌های دولتی و خصوصی و جامعه مدنی، تقویت ایجاد، تولید، توزیع و انتشار فعالیت‌ها، کالاها و خدمات فرهنگی، ایجاد مراکز خلاقیت و نوآوری و گسترش فرصت‌ها برای سازندگان و متخصصان در بخش فرهنگ و  بهبود دسترسی و مشارکت در زندگی فرهنگی و همچنین بهره‌مندی از کالاها و خدمات فرهنگی به‌ ویژه برای گروه‌ها و افراد به حاشیه رانده شده یا آسیب پذیر، اشاره کرد.

شبکه شهرهای خلاق یونسکو هفت زمینه خلاق را زیر پوشش خود قرار می‌دهد که شامل صنایع دستی و هنرهای مردمی، طراحی، فیلم، خوراک شناسی،‌ ادبیات،‌ هنرهای رسانه‌ای و  موسیقی است.

در زمان حاضر حدود ۲۴۶  شهر از بیش از ۸۰ کشور عضو این شبکه هستند و دیگر شهرهای ایرانی عضو این شبکه، رشت (زمینه خوراک شناسی)، سنندج (زمینه موسیقی) و بندرعباس (زمینه صنایع دستی و هنرهای مردمی) است.

اهمیت این موضوع و جایگاه شهرهای خلاق در رقابت جهانی به حدی است که رییس مرکز دیپلماسی عمومی و رسانه‌ای وزارت امور خارجه با تبریک پیوستن سنندج و بندرعباس به شبکه شهرهای خلاق توسط یونسکو، آن را مجالی برای معرفی شهرهای ایران به دنیا ارزیابی کرد.

سیدعباس موسوی در پیامی که چند روز پیش در حساب خود در توییتر منتشر کرد، نوشت: “شهرهای سنندج (در موسیقی) و بندر عباس (در صنایع دستی و هنرهای مردمی) پس از رشت (در غذا) و اصفهان (در صنایع دستی) به شبکه شهرهای خلاق جهان توسط یونسکو پیوستند. مجالی تازه برای شهرهای ایران تا از تجربه‌های جهانی استفاده کرده و داشته‌های خود را بیشتر و بهتر به جهانیان معرفی کنند”.

دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو در ایران با بیان اینکه با عضویت شهرها در شبکه شهرهای خلاق، شاهد ارتقای رفت‌وآمدها و رونق گردشگری و استفاده از تجربه‌های جهانی و انتقال تجربه خود به دیگر کشورها خواهیم بود، گفت: در دورانی هستیم که اهمیت شهرها بیشتر و بیشتر می‌شود و شهرداران گاه از روسای جمهور برخی کشورها معروفتر هستند .
حجت‌الله ایوبی توضیح داد: در دورانی که جهان غرب با مفهوم شهر آشنا نبود و تمدن بر اساس قلعه‌ها بود ما در اینجا شهرهای بزرگ و سازمان یافته داشتیم و امیدواریم در نظام اسلامی ایرانی صدای شهرها و زندگی شهری ما و تجربه موفق آنها از طریق یونسکو به دنیا برسد و ما نیز از تجربه موفق کشورهای دیگر استفاده کنیم.

وی با اشاره به اینکه طرح‌هایی که از طرف شهرهای دنیا برای قرار گرفتن در شبکه شهرهای خلاق ارائه می‌شود باید پذیرفتنی، اجرا شدنی و در همان حال، متفاوت و خلاقانه ایده‌پردازی شده باشد، تصریح کرد: شهرهایی که در شبکه شهرهای خلاق فرهنگ و هنر جای می‌گیرند، مقاصد بین المللی گردشگری خواهند بود و می‌توانند از مزایای این طرح استفاده کنند.

اصفهان، مهد صنایع دستی ایران

اصفهان، از سال‌ها پیش از آن که پایتخت حکومت صفوی باشد به شهر صنعتگران ماهر شهرت داشت اما با روی کار آمدن پادشاهان صفویه و ایجاد زمینه‌های مناسب برای رونق بخش‌های فرهنگی مانند معماری و صنایع دستی به بازار مرکزی کشور تبدیل شد و هنروران بسیاری در چارچوب آن به هنرمندی پرداختند و شکوفا شدند.

در اصفهان ده‌ها صنعت دست‌ساز هنرمندانه به ثبت رسیده که قدمت برخی از آن بیش از چند صد سال است.

از ۶۰۲ رشته صنایع دستی شناسایی شده در دنیا ۲۹۹ مورد مربوط به ایران و از این تعداد ۱۹۹ رشته مربوط به استان تاریخی و هنرپرور اصفهان است.

استان اصفهان به لحاظ حجم، ۶۰ در صد تولید صنایع دستی کشور را به خود اختصاص داده که از جمله این رشته‌ها زری دوزی و قلم کاری، ترمه و نقره کاری، تذهیب و تحریر انواع کتاب، قرآن، قطعات نگارگری و نقاشی است و در خاتم‌کاری، میناکاری، منبت و قلم‌زنی روی انواع فلز شهرت جهانی دارد.

بیش از ۷۰ هزار هنرمند صنایع دستی در این استان فعالیت می‌کنند که  تا کنون حدود ۴۰ هزار نفر از بین آنها شناسنامه‌دار و  ۴۰۰ هزار نفر شاغل در این بخش ساماندهی شدند .

قلم‌کاری، خاتم‌سازی، منبت‌کاری، نمدمالی، گیوه‌بافی و گیوه‌دوزی، عبابافی، سفال و سرامیک‌سازی، پوست و پوستین‌دوزی، ملیله‌سازی، میناکاری، کاشی‌سازی، سوزن‌دوزی، صحافی، ضریح‌سازی، فیروزه‌کوبی و ده ها هنر دیگر، توانست برنامه‌ای مدونی را در اختیار مدیران شهری اصفهان قرار دهد که بر اساس آن، طرح هایی برای توسعه پایدار شهری ارائه کنند و در میان شهرهای خلاق فرهنگ و هنر دنیا جای بگیرد.

یک سوم صنایع دستی جهان در استان اصفهان وجود دارد و اصفهان به‌عنوان دومین شهر جهانی صنایع دستی پس از جیپور هند در دنیا مطرح است.

اصفهان توسط شورای جهانی صنایع دستی به‌عنوان “شهر جامع صنایع دستی دنیا” معرفی شد و بزرگترین میدان و بازار فروش صنایع دستی کشور را در خود دارد و اداره کل میراث فرهنگی استان خبر از پیشنهاد ثبت میدان امام اصفهان به عنوان بازار جهانی صنایع دستی داده است.

طرح انتخاب شهرهای جهانی صنایع دستی در دنیا از سال ۲۰۱۴ آغاز شد و تا سال ۲۰۱۹ حدود ۳۸ شهر از سراسر دنیا در این طرح انتخاب شدند که ۱۰ شهر از ایران هستند از جمله اصفهان، آباده، مشهد، سیرجان، میبد و تبریز.

جایگاه و ظرفیت اصفهان در بازار و صنعت صنایع دستی کشورمان به گونه ای است که مسئولیت میز کشوری صنایع دستی توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت و سازمان توسعه تجارت ایران به این استان واگذار شد و هدف از تشکیل این میز، استفاده از اندیشه‌ها و راهکارهای بخش خصوصی در تعامل با دولت برای افزایش کیفیت تولید و صادرات این محصولات است.

میزان ارزآوری صنعتگران و هنرمندان حوزه صنایع ‌دستی کشور حدود ۵۰۰ میلیون دلار در سال اعلام شده است.
به گفته مسوولان، سهم صنایع دستی کشور از تولید ناخالص ملی بیش از ۲.۹ درصد است و قابلیت افزایش صادرات آن تا ۲ میلیارد دلار هم وجود دارد.

برخورداری از تنوع منحصر به فرد صنایع دستی در اصفهان باعث شد تا این خطه به‌عنوان نخستین شهر ایرانی و با تکیه بر ظرفیت‌های عظیم خود در صنایع دستی به شبکه شهرهای خلاق یونسکو بپیوندد و با ثبت شدن به عنوان شهر جهانی صنایع دستی در شورای جهانی صنایع دستی، میزبان هجدهمین اجلاس شورای جهانی صنایع دستی در سال ۹۵ باشد.

نقش بی‌بدیل صنایع دستی در صنعت گردشگری

هرجا که سخن از گردشگری اصفهان به میان می‌آید، صنایع دستی نیز در کنار آن جلوه می‌کند و به‌عنوان یکی از محورهای جذب گردشگر داخلی و خارجی به شمار می‌آید.

صنایع و هنرهای ظریف و زیبای ساخته و پرداخته دست هنرمندان اصفهان از زمان‌های گذشته تاکنون همچنان زبانزد همه گردشگران و هنردوستان است که نمونه آن هنرهای زری دوزی، قلم کاری، ترمه و نقره کاری، تذهیب و تحریر انواع کتاب، قرآن، نگارگری و نقاشی شاهدی بر وسعت هنرهای دستی در دیار گنبدهای فیروزه‌ای است.

بدون شک صنایع دستی از سوغات‌های اصلی این خطه محسوب می‌شود و هر گردشگری بنا به میزان قدرت خرید خود حتی اگر قطعه ای کوچک شده، رهاوردی از این هنر اصیل را با خود به همراه می‌برد.

بسیاری از گردشگران خارجی به‌واسطه فرهنگ، تاریخ و آداب و رسومی که در صنایع دستی صادراتی ایران دیده‌اند، با علاقه به کشورمان می‌آیند تا از نزدیک شاهد این فرهنگ غنی و نادر باشند.

بیشتر گردشگران خارجی که به ایران سفر می‌کنند، میل به خرید دارند و در صورتی که گردشگری توسعه یابد، صنایع دستی سهم بالایی در این خریدها خواهد داشت.

مسئولان و کارشناسان امر نیز تاکید دارند که پیوند گردشگری و صنایع دستی در رونق آنها تأثیر بسیاری دارد و در دنیای امروز صنایع دستی از نظر ایجاد اشتغال پایدار و رونق گردشگری و تبلیغات فرهنگی، مورد توجه بسیاری از کشورهاست.

رونق گردشگری تخصصی صنایع دستی در سایه شبکه شهرهای خلاق

آذر سال ۹۴ بود که مهدی جمالی‌نژاد شهردار وقت اصفهان از پیوستن این کلانشهر به جمع شهرهای خلاق جهان خبر داد و گفت: اصفهان در مدیریت شهری به‌دنبال تغییر نگاه به شهر از رویکردی کالبدی به نگاهی خلاق است.

وی تاکید کرد که مدیریت شهری با پیگیری ثبت اصفهان در شبکه جهانی شهرهای خلاق و همچنین ایجاد مرکز خلاقیت و نوآوری در شهرداری اصفهان، نخستین گام‌های موثر را در این عرصه برداشت.

اصفهان به لحاظ دارا بودن پیشینه تاریخی و صنایع دستی، ساختاری مناسب، سابقه اقتصادی مطلوب، زیرساخت‌های حمل ونقل، ارتباطات فرهنگی و تجاری با دنیا و مطرح شدن به عنوان “پایتخت و فرهنگ و تمدن ایران اسلامی” ظرفیت بسیاری برای تبدیل شدن به شهر خلاق را داشت که این مجال برای آن در شبکه شهرهای خلاق دنیا در عرصه صنایع دستی فراهم شد.

در واقع، شهرهای خلاق مکانی جذاب برای کار کردن و زندگی شهروندان و گردشگران با توانایی‌های فراوان در شکوفایی بخش‌های مختلف اقتصادی نوظهور مانند مراکز نوآوری و تحقیقاتی هستند.

به گفته رییس اداره خلاقیت و نوآوری شهرداری اصفهان، به بهانه عضویت این شهر در شبکه شهرهای خلاق یونسکو، ابتدا مرکز خلاقیت و نواوری در حوزه شهرداری اصفهان به وجود آمد تا علاوه بر تشکیل دبیرخانه شهر خلاق، ارتباط اصفهان با شهرهای خلاق را توسعه دهد و مکانی برای پژوهش کاربردی در مورد ظرفیت های صنایع خلاق در توسعه پایدار شهری باشد.

علیرضا رفیعی در گفت و گو با ایرنا افزود: این ساختار در زمان حاضر با عنوان مدیریت پژوهش، خلاقیت و فناوری های نوین شناخته می شود.

وی ادامه داد: شهرداری اصفهان در طول این چهار سال فعالیت‌های گوناگونی را برای افزایش رونق صنایع خلاق و استفاده کاربردی از خلاقیت در تدوین طرح‌های توسعه محلی انجام داده است که از این میان می‌توان به فعالیت‌های گوناگون رویدادی، پژوهشی، حمایتی، ترویجی و همچنین پژوهش درباره زیرساخت های لازم برای استفاده حداکثری از ظرفیت‌های صنایع خلاق و فرهنگی شهر اصفهان اشاره کرد.

رفیعی با اظهار امیدواری از اینکه با همکاری همه ذینفعان حوزه‌های صنایع خلاق و فرهنگی اصفهان از جمله بخش‌های دولتی، خصوصی و جامعه مدنی در سال‌های آینده شاهد رونق هر چه بیشتر فرهنگ و اقتصاد این شهر باشیم، گفت: اداره خلاقیت و نوآوری شهرداری اصفهان یک برنامه عملیاتی برای چهار سال آینده تدوین کرد که تا پایان سال ۲۰۱۹ به شبکه شهرهای خلاق یونسکو تحویل می‌شود.

وی اظهار داشت: در گزارشی که درباره فعالیت‌های چهار سال گذشته شهر خلاق اصفهان تهیه شده به همه اقدام‌های قابل توجه فرهنگی، اقتصادی و آموزشی ذینفعان مختلف حوزه صنایع دستی شهر اصفهان مانند تشکیلات صنفی، اداره‌کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، آموزش و پرورش، دانشگاه‌ها و اداره‌کل آموزش فنی و حرفه‌ای اشاره شده است.

رفیعی با تاکید بر اینکه شهرداری اصفهان برای ایجاد هماهنگی و اتفاق نظر بین نهادهای مختلف و همکاری سایر بخش‌ها مانند سینما و ادبیات در این زمینه تلاش کرد، اظهارداشت: صرف عضو بودن در شبکه شهرهای خلاق امتیازی به همراه ندارد بلکه استفاده از این فرصت در ارتقای وضعیت صنایع فرهنگی که به بهبود توسعه فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی شهر منجر شود، مهم است.

رفیعی یکی از لازمه‌های استفاده از این فرصت را برطرف شدن مشکلات و مسائل صنفی و قانونی عنوان و تاکید کرد: یکی از اقدام‌هایی که در این زمینه انجام شد همکاری در تهیه لایحه حمایت از صنایع خلاق در شورای اسلامی شهر اصفهان بود که اکنون در حال بررسی است و می‌تواند در صورت تصویب شدن با کاهش موازی کاری‌ها، زمینه لازم برای توجه بیشتر به صنایع خلاق را ایجاد کند.

وی، صنایع دستی را از مولفه‌های تاثیرگذار در گردشگری اصفهان خواند و گفت: یکی از اهداف ما این است که زمینه‌هایی را ایجاد کنیم که گردشگران برای بازدید از هنر و صنایع دستی وارد اصفهان شوند که با همکاری وزارت میراث فرهنگی و ذینفعان حوزه گردشگری در حال بسترسازی برای آن هستیم.

رییس اداره خلاقیت و نوآوری شهرداری اصفهان، این موضوع را گردشگری تخصصی مرتبط با صنایع دستی، عنوان و اضافه کرد: استفاده از این فرصت و رونق این نوع گردشگری، مستلزم فعالیت‌های ترویجی و پژوهشی زیاد است.

وی با بیان اینکه هنوز بسیاری از مردم و گردشگران با هنر اصفهان به‌صورت مشخص آشنا نیستند، تصریح کرد: برای رفع این مشکل باید برای استفاده از فرصت عضویت در شبکه شهرهای خلاق و ظرفیت‌های آن برای شناساندن هرچه بهتر و بیشتر صنایع دستی و هنر اصفهان برنامه‌ریزی کرد.

رفیعی افزود: فعالیت‌های ترویجی از جمله فعالیت در فضای مجازی در قالب انتشار عکس، فیلم مستند، حضور در نمایشگاه های داخلی و خارجی، برگزاری کارگاه‌های آموزشی کوتاه و بلند مدت، تبادل حرفه‌ای دانشگاه‌های داخل و خارج، برگزاری جشنواره‌ها و هفته‌های فرهنگی دو یا چند جانبه و حضور در رویدادهای بین‌المللی مربوط به حوزه صنایع خلاق، نقش قابل توجهی در افزایش آگاهی درباره دارایی‌های خلاقانه شهر اصفهان دارد.

شهرهای خلاق

نوآوری در عرضه صنایع دستی، لازمه فعالیت در شبکه شهرهای خلاق

بسیاری از کارشناسان و مسئولان تاکید دارند که عضویت در شبکه شهرهای خلاق، کار آسانی نیست اما مهمتر از آن، داشتن برنامه برای استفاده از این فرصت و حضور و فعالیت پویای آنها در این شبکه و استفاده از فرهنگ و هنر در توسعه شهری است.

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری اصفهان با بیان اینکه شهرهای خلاق با خرد جمعی اداره می‌شوند، تصریح کرد: لازم است در شهری مانند اصفهان نیز در عرصه صنایع دستی چنین اتفاقی بیفتد.

فریدون الهیاری با اشاره به اینکه توسعه صنایع دستی نیاز به تنوع در تولید، بسته‌بندی محصولات و برگزاری نمایشگاه‌های داخلی و خارجی است، افزود: بازاریابی بحث مهمی در گردشگری و صنایع دستی است و با توجه به اینکه این کار در سال‌های گذشته در اصفهان به‌صورت سنتی انجام می‌شد نیاز به نوآوری در آن احساس می‌شود.

وی با بیان اینکه میدان نقش جهان (امام) بزرگترین بازار عرضه کننده صنایع دستی در دنیاست، اظهارداشت: روش سنتی فروش صنایع دستی به این شکل بود که فروشندگان در داخل مغازه خود می‌نشستند و محصولات خود را می‌فروختند.

اله یاری در گفت‌وگو با ایرنا با تاکید بر اینکه لازم است این روش‌ها تغییر کند از ایجاد ۴۰ شرکت که از طریق تجارت الکترونیک برای صنایع دستی بازاریابی می‌کنند خبر داد و خاطرنشان کرد: بنگاه‌های بزرگ تجارت صنایع‌دستی کشور را نیز نباید نادیده گرفت.

وی با اشاره به اینکه این بنگاه‌ها در بیش از ۲۰ کشور جهان نیز نمایندگی دارند و در زمینه تجارت دیجیتال صنایع‌دستی فعالیت‌های مهمی انجام می‌دهند، اضافه کرد: امروزه استفاده از تجارت الکترونیک و بازار دیجیتالی در توسعه صادرات نقش بسزایی دارد و لازم است تولیدکنندگان صنایع دستی به این بازار توجه بیشتری داشته باشند.

یادآور شد: تفاهم‌نامه همکاری مشترک در راستای توسعه صنایع دستی و فعالیت‌های شهر خلاق و شهر جهانی صنایع دستی نیز با شهرداری اصفهان امضا شد.

اله‌یاری، گردشگری فرهنگی را معتبرترین نوع گردشگری در عصر حاضر در دنیا خواند و گفت: صنایع دستی یکی از زیرشاخه های آن است که جاذبه های خوبی برای علاقه‌مندان خود در شهرهایی مانند اصفهان دارد.

مدیرکل میراث فرهنگی اصفهان افزود: زیرساخت‌ها و محصولات فرهنگی خوب صنایع دستی به‌دلیل جایگاه مهم در فرهنگ و هنر کشورمان، در ایجاد رضایتمندی گردشگران داخلی و خارجی نقش بسزایی دارد.

وی با اشاره به اینکه تنوع در جنس، حجم، رنگ و قیمت صنایع دستی با توجه به سلیقه گردشگران به‌ویژه خارجی و بدون خدشه وارد شدن به ماهیت و اصلیت آن، ضروری است، تصریح کرد: گردشگران فرهنگی الزاما از قشر متمول نیستند به همین دلیل باید بتوان برای هر سطح درآمدی، محصولات صنایع دستی داشت.

اله‌یاری خاطرنشان کرد: اداره کل میراث فرهنگی استان اصفهان از چند سال گذشته کار تنوع بخشی به محصولات صنایع دستی را با روش‌های مختلف مانند برگزاری دوره‌های آموزشی در دستور کار خود قرار داده است.

شهرهای خلاق

اصفهان، گردشگریِ صنایع دستی خلاق نیاز دارد

در حالیکه مسئولان و کارشناسان بر نقش بسزای عضویت شهرها در شبکه‌های شهرهای خلاق در رونق صنعت گردشگری و قدرت رقابت آنها در دنیا تاکید دارند، مدیرکل حوزه ریاست و امور مجلس سازمان شهرداری های کشور معتقد است که اصفهان باید برای فعال کردن گردشگری صنایع دستی خلاق اقدام‌های بیشتری انجام دهد.

رضا مختاری در گفت‌ و گو با ایرنا با بیان اینکه گردشگر فقط به دنبال صرف دیدن صنایع دستی در اصفهان نیست، افزود: گردشگران به‌ویژه گردشگران فرهنگی می‌خواهند که روند تولید صنایع دستی را از نزدیک بینند و آن را تجربه و لمس کنند.

این استاد دانشگاه با بیان اینکه این موضوع، گردشگری صنایع دستی خلاق، قلمداد می‌شود، گفت: این نوع گردشگری، تجربه محور است و به‌عنوان مثال گردشگر علاقه دارد که روش بافتن فرش را از نزدیک بینند و باید این فرصت برای وی ایجاد شود.

مختاری با اشاره به اینکه در زمان حاضر، صنایع دستی در کشورمان و اصفهان بیشتر حالت نمایشی و تجاری دارد، تصریح کرد: لازم است که به بعد تجربه محور بودن و خلاقیت در آن در جذب گردشگر توجه شود.

وی با تاکید بر اینکه در شبکه شهرهای خلاق به همین خلاقیت ها توجه می‌شود، خاطرنشان کرد: هدف از ایجاد شبکه این است که شهرهای خلاق تجربه های خود را در این زمینه به اشتراک بگذارند تا از خلاقیت به‌عنوان عامل راهبردی در توسعه شهری بهره بگیرند.

این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه صنایع فرهنگی باید محور این خلاقیت‌ها باشد، اضافه کرد: بستر این خلاقیت باید در ابعاد محلی، ملی و بین‌المللی ایجاد شود و هرکدام از شهرهای عضو شبکه با شهر متناظر خود تعاملات مثبت و سازنده داشته باشد.

مختاری به تنوع صنایع دستی در اصفهان اشاره کرد و ادامه داد: در کشورمان، اصفهان محوری برای شهر خلاق اسلامی قرار گرفت تا بر اساس آن محورهای جدید دیگری جهت توسعه شهری ایجاد شود.

وی با اشاره به اینکه مطالعاتی نیز برای تبدیل کردن اصفهان به محور همگرایی برای شهرها در جهان اسلام صورت گرفت، گفت: پس از اصفهان و رشت نیز سنندج و بندرعباس در شبکه شهرهای خلاق عضو شدند و هدف یونسکو استفاده از ظرفیت‌های این شهرها و شناخته شدن آنها در جهت رونق گردشگری و اقتصاد است.

مدیرکل حوزه ریاست و امور مجلس سازمان شهرداری های کشور به انتظارهایی که از اصفهان وجود دارد اشاره و تصریح کرد: از این شهر انتظار می‌رود که در شبکه شهرهای خلاق در بخش‌های دیگر مانند سینما و غذا نیز خود را مطرح کند زیرا این موضوع تا کنون مغفول مانده است.

مختاری همچنین با تاکید بر اینکه، شهر خلاق، صنایع و خوشه‌های خلاق هم دارد، گفت: خوشه‌های خلاقیت در صنایع دستی در اصفهان زیاد است اما به خوبی شناسایی و به هم متصل نشده است.

وی توضیح داد: در زمان حاضر خوشه‌های صنایع دستی بیشتر در مرکز شهر اصفهان دیده می‌شوند اما در گوشه و کنار آن نیز از این دست خوشه‌ها و کارگاه ها وجود دارد و باید همه آنها در قالب شبکه به هم متصل شوند.

به گفته وی اگر نتوانیم این خوشه‌ها را در سطح محلی به خوبی شناسایی و متصل کنیم در سطح ملی و حتی بین‌المللی نیز چندان موفق نخواهیم بود که لازم است در این زمینه نیز برنامه‌ریزی و اقدام شود.

منبع:ایرنا

چهارباغ، در گذرِ زمان

چهارباغ، در دوره شاه‌عباس اول به‌عنوان یک محور ارتباط شهری ساخته شد و چون اصفهان، شهری خشک و کم آب بود، اطراف این محور، باغ‌های زیادی طراحی شد تا سوای عملکرد عبوری، برای شاه و مردم، کارکرد تفریحی هم داشته باشد.

جهانگردها، به‌کرات در منابع مختلف درباره چهارباغ و بناهای پیرامون آن نوشته‌اند. این خیابان در روزهای خاصی قُرق می‌شد تا همسران شاه بتوانند از آن گذر کنند و وقتی ولی محمدخان فرمانروای ترکستان به اصفهان آمد، برای او در چهارباغ جشن آب‌پاشان را برگزار کردند.

گفته‌شده که مردم با پرداخت یک وجه مختصر می‌توانستند از باغ‌هایی که ملک مقامات بود دیدن کنند و این اوضاع تا زمان ناصرالدین‌شاه برقرار بود. بعدازاینکه ظل السلطان به دلایلی دستور تخریب آن بناها را صادر و درخت‌های چهارباغ را اره کرد، خواهرش نیز باغات پیرامون چهارباغ را به خاطر پرداخت قرض به بانک‌های روسی فروخت و چهارباغ تغییر کرد.

در دوره پهلوی اول و دوم، به خاطر موقعیت مکانی مهم چهارباغ، سینماها، تماشاخانه‌ها و هتل‌هایی در آن تأسیس و این اقدامات موجب جذب مردم شد. فروشگاه‌های مختلف، چهارباغ را به مرکز خرید تبدیل کردند. نمای بیرونی مغازه خیابان‌هایی مثل حافظ، طالقانی و … که به میدان نقش‌جهان متصل می‌شدند نیز کاشی‌کاری شد تا به زیبایی این محور تاریخی بیفزاید.

در حال حاضر چهارباغ، به پیاده راه تبدیل‌شده و این پیاده راه شدن، مزیت‌ها و معایبی دارد؛ چرا که هیچ طرحی مطلقاً خوب و مطلقاً بد نیست. افرادی که دوست داشتند در چهارباغ قدم بزنند اکنون خوشحال‌اند اما کسانی که مقصودشان از چهارباغ گردی، خرید از یک مغازه خاص بود و با خودرو به این مکان می‌آمدند، دیگر نمی‌توانند این کار را انجام بدهند. معتقدم که مزیت‌های پیاده راه شدن چهارباغ خیلی بیشتر از پیاده راه نشدن آن است اما هر چیزی که ذهنیت تاریخی را از چهارباغ دور می‌کند باید از آن حذف شود. در روستا، زمانی افراد از منظره لذت می‌برند که همه خانه‌ها قدیمی باشد. اگر یک آپارتمان در میانه روستایی سنتی بنا شود دید گردشگر به ‌کل روستا عوض می‌شود.

اکنون چهارباغ پر از مغازه‌های فست فود شده که بخشی از آن‌ها از قدیم فعال بوده‌اند و حذفشان سخت است، ضمن اینکه به‌هرحال گردشگر ایرانی یا خارجی به فست فود هم نیاز دارد اما بهتر است که بدنه چهارباغ به شکلی سنتی‌تر طراحی شود.

بازار  میدان نقش‌جهان، امروز کاملاً تحت سیطره صنایع‌دستی است اما بنا به نیاز مردم، در آن چند بستنی‌فروشی هم فعالیت دارند. اگر تعداد بستنی‌فروشی‌ها بر تعداد مغازه‌های صنایع‌دستی غلبه پیدا کند دیگر باب طبع گردشگر نخواهد بود.

یکی از نیازهای محور گردشگری دسترسی به غذاخوری، هتل، بیمارستان، پمپ‌بنزین و … است اما همه این موارد باید با دقت خاصی در محور مورد نظر اعمال شوند. در دوره پهلوی برای هتل جهان معماری نئوکلاسیک به‌عنوان ترکیبی از سنت و مدرنیته در نظر گرفته‌شده بود. باید برای امروز چهارباغ نیز برنامه‌ریزی کرد و فی‌البداهه دست به انجام امور نزد. در طرح‌هایی چنین مهم، آزمون‌وخطا سخت است و باید بر اساس فکر پیش رفت.

در هر طرح شهری به‌ویژه در بافت‌های تاریخی و سنتی، اگر اتفاق‌نظر و تعامل وجود داشته باشد، طرح‌ها مورد اقبال مردم قرار می‌گیرد.

منبع:ایسنا

ستاره‌ها در کدام شهرها بیشتر به ما چشمک می‌زنند؟

انسان از گذشته تا به امروز علاقه زیادی به کشف اسرار آسمان داشته و اقدامات زیادی را در این راستا انجام داده است. به عنوان نمونه اکثر ما در برخی از مواقع به آسمان شب خیره می‌شویم تا شاید بتوانیم با این نگاه عمیق و خیره بخشی از اسرار آسمان را لحظه‌ای دیده و کشف کنیم، اما برخی گام‌های بیشتری را برمی‌دارند و موقعیت، تغییرات، حرکت و ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی اشیای آسمانی از جمله ستاره‌ها، سیاره‌ها، دنباله‌دار‌ها و کهکشان‌ها را در میان اولویت‌های زندگی‌شان تعریف می‌کنند.

در اینجا باید گفت علم شناخت ستاره‌ها با نام نجوم شناخته می‌شود و افراد فعال در این زمینه برخی از نقاط جهان را بهترین مکان برای رصد آسمان می‌دانند. یکی از نقاطی که برای رصد هر چه بهتر آسمان مناسب است با نام سعادت‌شهر شناخته می‌شود.

سعادت‌شهر در شهرستان پاسارگاد که یکی از شهرستان‌های استان فارس به حساب می‌آید، قرار گرفته است. این شهر که در ۱۰۵ کیلومتری شمال شرقی شهر شیراز واقع شده، دارای پیشینه تاریخی بسیار کهن است. از نام‌های دیگر سعادت‌شهر می‌توان به کلیلک و کمینوش اشاره کرد.

این شهر به دلیل آسمان پر ستاره‌ ثابتش در مرکز توجه دوستداران علم نجوم قرار دارد و به نوعی لقب شهر نجوم را به خودش اختصاص داده است.

ستاره‌ها در کدام شهرها به ما پشمک می‌زنند؟

برخی از افراد همچون یوسف ثبوتی، چهره ماندگار فیزیک ایران شهر زنجان را هم شهر نجوم و ستاره‌شناسی می‌دانند. آن‌ها باور دارند که این شهر چه در سطح آماتور و چه در سطح حرفه‌ای شهر نجوم است؛ زیرا دو مرکز پژوهشی نجوم در دانشگاه علوم‌پایه و دانشگاه زنجان وجود دارد. شهر زنجان یا زنگان در مرکز شهرستان و استان زنجان قرار گرفته است. این شهر در گذشته با نام‌های شهین، خمسه و کهن دژ شناخته می‌شد.

در لغت نامه دهخدا چنین آمده است که «شهین نام شهر زنگان است و معرب آن زنجان باشد و گویند این شهر را اردشیر بابکان بنا کرده است.» اردشیر بابکان بنیانگذار شاهنشاهی ساسانی بود.

از جاذبه‌های گردشگری زنجان می‌توان به گنبد سلطانیه، بازار زنجان، خانه شیخ‌الاسلامی، مسجد میرزایی، خانه بهمنی، مسجد جامع زنجان، خانه توفیقی، مسجد چهل‌ستون زنجان، خانه مقدم، مسجد جمیله‌خانم، خانه خدیوی، مسجد اسحاق‌میرزا، کارخانه کبریت‌سازی، مسجد عباسقلی، بنای رخت‌شوی‌خانه، مسجد دمیریه، کاروانسرای سنگی، بقعه میرزا ابوالقاسم زنجانی، کاروانسرای دخان، بقعه مجتهدی، حمام حاج‌داداش، بقعه میرزا مهدی زنجانی، پل سردار، عمارت ذوالفقاری، پل حاج سید محمد و خانه و باغ معین‌التجار اشاره کرد.

بزرگ‌ترین ساعت آفتابی ایران نیز در میدان مرکزی دانشگاه زنجان قرار گرفته است.

در ۱۸ مهر ماه سال ۱۳۹۷ سیدجواد ساداتی نژاد، نماینده مردم کاشان و آران و بیدگل میهمان برنامه تلویزیونی حالا خورشید بود. او در بخشی از این برنامه آسمان پرستاره شب‌های کاشان را از مواهب و ثروت‌های الهی مردم این منطقه دانست و گفت: با بهره برداری از رصدخانه ملی ایران در ارتفاعات کامو و پارک نجوم در نیاسر، کاشان به قطب گردشگری نجوم در آسیا تبدیل خواهد شد.

کاشان یکی از شهر‌های استان اصفهان و بخشی از این استان به حساب می‌آید. این شهر زادگاه قدیمی‌ترین تمدن شهرنشینی جهان در منطقه‌ای به نام سیلک است و مهد تمدن و فرهنگ سنتی ایران به حساب می‌آید.

شهر کاشان در گذشته با نام‌های کاسیان، چهل حصاران، کی آشیان و کاه فشان شناخته می‌شد و از جاذبه‌های گردشگری آن می‌توان به آداب و آیین گلاب‌گیری، باغ فین کاشان، خانه بروجردی‌ها، غار نیاسر یا غار تالار رئیس، بازار سنتی کاشان، شهر زیرزمینی نوش‌آباد (مجموعه اویی) و روستای ابیانه اشاره کرد.‌

نمی‌توان از علم نجوم صحبت کرد و اشاره‌ای به شهر مراغه نکرد.

مراغه دومین شهر بزرگ استان آذربایجان شرقی است. این شهر باغ شهر و پایتخت نجوم ایران به حساب می‌آید. این شهر در گذشته با نام‌های ماراویا. ماراوا، افراه‌رود، افرازه‌روح، افراه رود، افرازه‌رود، افرازه رود، امداده رود، مراوا یا ماراوا و ماراغا شناخته می‌شد.

رصدخانه مراغه یکی از جاذبه‌های گردشگری شهر مراغه است. این رصدخانه در دوره هلاکوخان و زیر نظر خواجه نصیرالدین ساخته شد.

رصدخانه مراغه فقط مخصوص رصد ستارگان نبود و یک سازمان علمی گسترده بود که بیش‌تر شاخه‌های دانش در آن درس داده می‌شد و مشهورترین دانشمندان آن عصر در آن‌جا جمع شده بودند.

از جاذبه‌های گردشگری دیگر شهر مراغه می‌توان به مسجد شجاع‌الدوله، گنبد سرخ، گنبد کبود، گنبد غفاریه و مقبره اوحدی مراغه‌ای اشاره کرد.

منبع:باشگاه خبرنگاران جوان