نوشته‌ها

ثبت آثار ارزشمند گذشته، هنر ایرانیان را تثبیت می‌کند

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان رضوی گفت: ثبت آثار ارزشمندی چون نسخه خطی منشآت خواجه اختیار منشی گنابادی، هنر ایرانیان را تثبیت می‌کند.

ابوالفضل مکرمی‌فر عصر دیروز، ۲۴ مهر ماه، در مراسم رونمایی از نسخه خطی منشآت به خط خواجه اختیار منشی گنابادی در خصوص گفت: آثاری که تاکنون در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسید، حدودا ۳۴ هزار اثر است. همچنین آثاری که پیش‌بینی می‌شود آن را در اختیار داریم، حدودا یک میلیون و ۲۰۰ هزار اثر است؛ از این مقدار ۲۰۰ هزار اثر تپه و محوطه تاریخی محسوب می‌شود.

وی ادامه داد: آثاری که از سال ۱۳۰۴ تا کنون در خراسان رضوی به ثبت رسیده‌، حدودا برابر ۱۶۵۰ اثر است‌. طی تلاش‌های صورت گرفته در ۲ سال اخیر، برای جبران این کمبودها، پرونده ۷۰۵ اثر تکمیل و به کشور ارسال شده و ۲۰۰ اثر نیز در حال ارسال است؛ بنابراین ثبت ۹۰۵ اثر در دستور کار قرار گرفته‌ است.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان رضوی مطرح کرد: ثبت ۱۵۱ اثر نیز ابلاغ شده و باقی آن نیز در حال ابلاغ است. از این تعداد، حدودا ۹۵ اثر تپه و محوطه‌های تاریخی مهم استان است که ثبت آن باعث خواهد شد تا از گزند تخریب در امان بماند.

مکرمی‌فر بیان کرد: اثری که در ردیف یک آثار ملی کشور حضور دارد، «چهارطاقی بازه هور» از خراسان رضوی است؛ از میان ۶.۵ میلیون نفر جمعیت استان خراسان رضوی، کمتر کسی است که از این اثر بازدید کرده باشد؛ در صورتی که دو باستان‌شناس فرانسوی از این اثر بازدید داشته‌اند؛ این اثر محور بسیار ارزشمندی است که سال گذشته نیز کاوش‌های باستان‌شناسی در آنجا انجام گرفت که باعث شد آثار بسیار ارزشمند و نفیس معماری یافت شوند.

وی افزود: ارزش ثبت این آثار عمدتا برای زنده کردن هویت آن و پیوند نسل امروز با آن است چرا که نسل امروز با تاریخ گذشته خود غریبه بوده و فاصله زیادی با آن داشته است.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان رضوی اظهار کرد: رقعات خواجه نجم‌الدین گنابادی عرفانی و عمدتا در وصف مناجات و ستایش خداوند تعالی بود و از نوشته‌های عرفانی جامی، شبستری و گلشن راز تبعیت می‌کرده است.

مکرمی‌فر خاطرنشان کرد: در گذشته آثار بسیار زیادی بوده که مطرح نشده و مورد توجه قرار نگرفته است. «خاوران‌نامه» ابن حسام خوسفی نیز یکی از همین آثار است؛ در این گونه آثار بیشتر به محتوا، کیفیت و عمق مطالب پرداخته می‌شده است. این کتاب دلاوری‌ها و جنگ‌های حضرت علی(ع) را به شعر درآورده است.

وی ادامه داد: برخی از کشورها، هنرها و رسم و رسومات ایران را به نام خود ثبت کرده‌اند؛ به طور مثال مراسم نوروز که با ۱۲ کشور به با محوریت ایران ثبت جهانی رسید، از کشور ایران برگرفته شده اما خوشنویسی این چنین نیست و تنها متعلق به ایران است. علاوه بر اهمیت محتوای آثار، خط و نوع آن نیز تاثیر بسیار زیادی بر مخاطب خواهد گذاشت؛ نوشتن خط با قلم و دوات نشان‌دهنده غنی بودن محتوای ادبیات ماست. خط نه تنها روی کاغذ بلکه در معماری ما نیز درخشان است.

مکرمی‌فر بیان کرد: مساجد و بناهای زیادی است که معماری آن شامل خطوط ماندگاری است. متاسفانه هیچگاه به داشته‌های بیشمار پیرامون خود توجهی نداشته‌ایم.

وی افزود: ما آمادگی پذیرش اثرهایی که واجد ارزش‌های فرهنگی و تاریخی است را داریم و پس از ثبت، آن را در مخزن موزه خراسان نگهداری و برای آیندگان حفظ می‌کنیم؛ امیدواریم بتوانیم این امانتی‌های ارزشمند را با شناسنامه به نسل آینده برسانیم.

مرتبط:

اسفیدان _ماسوله ی خراسان

مزدوران _طولانی ترین غار خراسان

حقایقی ناگفته از عمیق‌ترین غارهای خراسان جنوبی

ثبت ملی ۱۸۱۰ اثر میراث فرهنگی خراسان

مسئول ثبت آثار ملی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی نیز در این برنامه گفت: تاکنون در خراسان رضوی ۱۸۱۰ اثر میراث فرهنگی را در فهرست آثار ملی ثبت شده است.

محمود طغرایی عصر دیروز، ۲۳ مهر ماه، در مراسم رونمایی از نسخه خطی منشآت به خط خواجه اختیار منشی گنابادی اظهار کرد: خراسان سرزمین بسیار گوهرباری است؛ چه قبل از تاریخ، چه در دوران تاریخی و چه در دوره اسلامی. خراسان همواره در تمام زمینه‌ها و جلوه‌های میراث فرهنگی حرفی برای گفتن دارد. در مجموع در استان‌های خراسان شمالی، جنوبی و رضوی بالغ بر ۶۰۰۰ اثر واجد ارزش آثار ملی به ثبت رسیده که این مساله بیانگر شاکله فرهنگی به هم پیوسته ارزشمند در این منطقه است.

مسئول ثبت آثار ملی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی مطرح کرد: در ثبت میراث فرهنگی جلوه‌های مختلفی از جمله میراث غیرمنقول، بناها و محوطه‌های تاریخی، میراث ناملموس، میراث معنوی و میراث منقول وجود دارد؛ میراث منقول مجموعه آثار و اشیایی است که در کاوش‌های باستان‌شناسی یا مجموعه‌های نسخ خطی یافت شده و در موزه‌ها حفظ و نگهداری می‌شود.

طغرایی بیان کرد: طی بخش‌نامه ابلاغ شده در سال ۸۶، ما مجاز به ثبت آثاری هستیم که ۱۱ شرط داشته باشد. تا کنون در خراسان رضوی ۵۵ اثر از میراث منقول در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده‌ که از جمله آن می‌توان به نسخه خطی منشآت خواجه اختیارالدین منشی گنابادی اشاره کرد.

وی ادامه داد: نکته مهم و باارزش این عمل، همکاری و مشارکت دانشگاه فردوسی با ما بود. برای ثبت میراث منقول پس از شناسایی به مستندسازی، معرفی، حفاظت و نگه‌داری آن می‌پردازیم؛ در صورتی که این آثار به مرمت نیز نیاز داشته باشد، این مرحله را نیز طی خواهد کرد.

مسئول ثبت آثار ملی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی اظهار کرد: طی تفاهم‌نامه‌ای با آستان قدس رضوی، بیش از ۱۵ آثار بسیار نفیس از موزه آستان قدس به ثبت ملی رسیده‌.

طغرایی خاطر نشان کرد: یکی دیگر از برکات ثبت ملی آن است که نسخه‌ای که قبل از این در گنجینه‌ها نگهداری می‌شد، امروز در موزه قرار گرفته و همین که در معرض دید قرار گیرد، اتفاق بسیار ارزشمندی است چرا نسل‌های بعد از ما به موزه‌ها می‌آیند و با ارزش‌های میراث منقول از نزدیک آشنا می‌شوند.

هنر خلق و هنرمندان خالق زیبایی‌اند

در ادامه حجت‌الاسلام غلامرضا رئیسیان، رئیس دانشکده الهیات دانشگاه فردوسی، در خصوص اهمیت هنر و زیبایی گفت: خداوند متعال حس زیبایی و لذت بردن از آن را به انسان ارزانی داشته است؛ همانگونه که خود احسن‌الخالقین، زیبا و زیباآفرین است، این نعمت را به بندگانش موهبت فرموده تا خالق و آفریننده زیبایی باشند.

وی ادامه داد: هنر را می‌توان خلق و آفریدن زیبایی و هنرمندان را خالق، خلاق و آفریننده زیبایی دانست؛ خواه این هنر در قالب موسیقی و آواز همانند آوازهای خسرو و هزاردستان، آواز ایران زنده یاد شجریان که در سوگ او نشسته‌ایم یا نقاشی، خوشنویسی و دیگر مصادیق آن باشد.

رئیسیان مطرح کرد: آنچه که امروز ما را در اینجا گرد آورده، نمونه‌ای از هنر خوشنویسی به جا مانده از دوران کهن، یعنی منشعات خواجه اختیار منشی گنابادی‌ است. خواجه اختیار منشی از خوشنویسان نامی قرن دهم هجری و از بزرگترین اساطیر خط تعلیق به‌شمار می‌رود که به مدت ۳۰ سال در دربار صفوی به کار نوشتن نامه‌های شاه اشتغال داشته است.

رئیس دانشکده الهیات دانشگاه فردوسی بیان کرد: این اثر در سال ۱۳۰۱ شمسی به عنوان مرقعات خواجه اختیار گنابادی به مجموعه کتابخانه شخصی مرحوم محمد مولوی وارد گردیده و در سال حدود ۱۳۴۸ توسط کتابخانه الهیات دانشگاه فردوسی مشهد، از آن مرحوم به همراه تعدادی دیگر از نسخه‌های خطی خریداری و به مجموعه مباحث کتابخانه اضافه شده است.

وی افزود: در اسفند ماه سال ۱۳۹۷ تصویر تابلوهای این اثر ارزشمند در کنگره ملی بزرگداشت خواجه اختیار منشی گنابادی که در زادگاهش گناباد برگزار شد، به نمایش در آمد و نسخه مورد اشاره در این کنگره به علاقه‌مندان خط و خطاطی معرفی شده است.

رئیسیان خاطرنشان کرد: بعد از نمایش تابلوهای این مرقع در کنگره مذکور ضرورت تهیه تصاویر بهتر و با وضوح بالاتر از تهذیب و طلاکاری‌های این اثر نفیس احساس شد؛ لذا زیر نظر مدیریت کتابخانه دانشگاه الهیات سه نمونه تصویر تهیه شد که یک نمونه از این اثر به همراه شناسنامه اولیه با اسناد و مدارک متعلق به این اثر با رایزنی و رهنمود ویژه رئیس مرکز آثار مفاخر و اسناد دانشگاه فردوسی به سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان خراسان رضوی ارائه شده است.

رئیس دانشکده الهیات دانشگاه فردوسی اظهار کرد: پس از تائید کارشناسان آن سازمان، شناسنامه اولیه تائید و جهت تائید نهایی به وزارت میراث فرهنگی در تهران ارسال شد و در نهایت اصالت ارزش و ارزشمندی این اثر تائید و به فهرست آثار ملی کشور عزیزمان وارد گردیده است.

وی ادامه داد: این اثر یکی از آثار ارزشمند مجموعه ۲۵۰۰ نسخه خطی دانشکده الهیات است که در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.

مرتبط:

آشنایی با برج رادکان در خراسان رضوی

راهنمای سفر به خراسان رضوی + اماکن دیدنی

“خانه دیو ریوند” از جاذبه‌های گردشگری خراسان رضوی

سوءاستفاده از قرنطینه برای تخریب آثار ملی

براساس گفته های کارشناس پیشکسوت میراث فرهنگی، سوءاستفاده از قرنطینه خانگی برای تخریب آثار ملی در ایام کرونایی صورت می گیرد.

انتشار اخبار نگران کننده سوءاستفاده از تعطیلات نوروزی و تعطیلات اجباری کرونا ویروس، برای از بین بردن هر چیزی که مانع سودآوری برخی منفعت طلبان است، از پیش از نوروز آغاز شد؛ اخباری که یکبار گریبان قلعه سلجوقی آران و بیدگل را گرفت، یک بار بیمارستان مسیح مرادیان کرمانشاه را سوزاند و بار دیگر تیزی چنگک بیل مکانیکی هایش نفس جوبجی را بند آورد، تا همین امروز سنگینی چرخ های لودر تن تپه لرینی کرمانشاه را لرزانده و رد تخریب ها از اسپهبد خورشید مازندران تا نقش رستم شیراز کشیده شده است.

هر چند این هشدارها دست کم در طول چند سال گذشته توسط فعالان میراثی و رسانه ها زیاد مطرح می شوند، اما نوع برخورد با این دست از اتفاقات و برنامه ریزی ها برای جلوگیری از تخریب های بیشتر که عمرشان در طول سال های گذشته کم هم نبوده، به نظر می رسد روند نزولی داشت. محبعلی، کارشناس پیشکسوت میراث فرهنگی که در سال های اولیه تشکیل سازمان میراث فرهنگی به مدت ۱۷ سال معاون میراث فرهنگی کشور بود، پیرامون سوءاستفاده از قرنطینه خانگی برای تخریب آثار ملی، به بیان خاطراتی از سال های حضورش در میراث فرهنگی و تخریب هایی که در زمان وجود داشت، پرداخت. او با بیان اینکه وظیفه میراث فرهنگی حفاظت از سند تاریخی کشور است، تاکید می کند: نباید در این موارد کوتاه آمد، هر چه از بین رفت، دیگر بر نمی گردد، آثار تاریخی تنها چیزی است که از صدها و هزاران سال قبل برایمان باقی مانده اند، باید مسئولان کشور بدانند که ارزش های تاریخی کشور به تمدن و فرهنگ کشور است.

وی با تاکید بر این که برخی افراد با سواستفاده از تعطیلات اجباری برای قطع زنجیره ویروس کرونا و لزوم قرنطینه خانگی مردم به خود اجازه می دهند که به آثار تاریخی و ملی کشور دست درازی کنند، ادامه می دهد: این در حالی است که در طول حدود ۵۰ سالی که در میراث فرهنگی حضور داشتم هر گاه با یک شخص غیر ایرانی صحبت می کردم آن ها ایران را بیشتر از بسیاری از ایرانیان می شناختند و به فرهنگ کشورمان احترام می گذاشتند.

معاون سابق حفظ و احیای سازمان سابق میراث فرهنگی به زمان حمله کومله به شهر پاوه در سال ۱۳۵۹ اشاره می کند و می گوید: «در آن بحبوحه امام خمینی (ره) دستور دادند همه برای آزادی پاوه بروند و تقریبا بخش زیادی از بازار تهران تعطیل شد، من به عنوان مدیر سازمان ملی حفاظت استان تهران فعالیت می کردم که به من خبر دادند، پنج نفر در حال انجام فعالیت برای ساخت طبقه دوم در بازار تهران هستند، به تکیه دولت و پیش آقای سعید امانی، رئیس کمیته وقت تکیه دولت رفتم و از او سه مامور خواستم تا به این تعدی رسیدگی کنم، او گفت که همه به پاوه رفته اند، نیرو نداریم. به وی توضیح دادم در بازار تهران هم یک جبهه دیگر باز شده.

آثار ملی

برخی افراد در حال دخالت در فضای تاریخی بازار هستند و قصد ایجاد طبقه دوم در این بخش تاریخی تهران را دارند. او به من دو نیروی پاسدار داد و توانستیم آن کار را متوقف کنیم. مجرمان به من گفتند تو طرفدار شاه هستی. اما من تلاش کردم به آن ها توضیح بدهم که بازار به دوره پهلوی مربوط نیست. تاریخ کشور جز ارزش های کشور است.» این مدیر سابق با اشاره به مقاومت هایی که در طول حضورش در نقش معاون میراث فرهنگی کشور یا قبل تر از آن داشته، می گوید: در آن زمان در مقابل تخریب ها کوتاه نمی آمدیم چون به حفاظت صد درصد اعتقاد داشتیم. اکنون نیز میراث فرهنگی باید چنین قدرتی را داشته باشد. آثار تاریخی مربوط به دیروز نیستند، باید آن ها را حفاظت کنیم. وی خروج از ثبت آثار تاریخی را نشانه دیگری از روند این تخریب ها می داند و می گوید: همانطور که یک کارشناس میراث فرهنگی بعد از بررسی های زیاد به نتیجه می رسد کدام اثر ارزش ثبت ملی دارد و کدام خیر، همان نیز باید تایید کند اثری که ثبت ملی شده می تواند از ثبت خارج شود یا نه، اما متاسفانه این تصمیم را چند سال است که دادگاه می گیرد و نه میراث فرهنگی.

محبعلی با اشاره به درخواست خروج از ثبت یک خانه تاریخی در رشت در سال ۱۳۷۳ که وی معاون میراث فرهنگی کشور بوده، اظهار می کند: من با خروج از ثبت خانه در آن زمان مخالفت کردم، به همین دلیل وکیل آن خانه با گرفتن ابلاغیه ای از شورای نگهبان که دخالتِ میراث فرهنگی در ملک شخصی اقدامی غیر شرعی است، آن نامه را به دفتر من آورد. به او گفتم باید این نامه را برای ریاست جمهوری، آقای رفسنجانی ببرید، چون من طبق دستور دولت از میراث فرهنگی حفاظت می کنم.

شخص رئیس جمهور باید به من دستور دهد، بحث شرع با حفاظت از اثری تاریخی که سرمایه یک کشور است تفاوت زیادی دارد. خوشبختانه توانستیم مانع از خروج از ثبت، آن اثر از فهرست آثار ملی شویم. او تاکید می کند: حتی وقتی قرار باشد شورای نگهبان یا رئیس جمهور برای خروج از ثبت یک اثر تاریخی دستور دهد، نخست باید نظر کارشناس میراث فرهنگی را جویا شود، مسئولان میراث فرهنگی نیز مسلمان هستند و شرع را می دانند اما نباید این دو را با یکدیگر تلفیق کرد.

وقتی یک قانون در کشور وجود دارد باید بر اساس قوانین کارها را انجام داد. محبعلی با بیان این که متاسفانه در ۱۵ سال گذشته سازمان میراث فرهنگی ضعیف تر از قبل عمل کرده، می گوید: متاسفانه برخی افراد با سفارش برخی اقدامات را جلو می برند. ای کاش میراث فرهنگی با مشورت با پیشکسوتان این حوزه، مانع از ضعیف تر شدن قوانین در حفاظت از میراث فرهنگی کشور شود. چون با کم شدن قدرت حفاظت، افراد نیز به خود اجازه می دهند، دست به تخریب میراث کشور بزنند.

منبع:ایسنا

مرتبط:کاهش آلودگی هوا در چین و ایتالیا در زمان قرنطینه!

ثبت آثار مکتب دوم شیراز در فهرست ملی

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان فارس اعلام کرد که آثاری از مکتب دوم شیراز یا مکتب گل و مرغ، که در موزه پارس شیراز نگهداری می‌شود، در فهرست آثار ملی ثبت شد.

مصیب امیری سه شنه ۲۹ بهمن در جمع خبرنگاران گفت: کمسیون ثبت آثار منقول فرهنگی تاریخی کشور، در جلسه روز دوشنبه ۲۸ بهمن خود، با ثبت ملی ۳۱ اثر از اموال منقول فرهنگی و تاریخی ارزشمند موجود در موزه پارس شیراز موافقت کرد.

او گفت: این آثار شامل ۱۶ قطعه تابلوهای نقاشی اثر لطفعلی صورتگر شیرازی، ۲ اثر آبرنگ از محمد حسین شیرازی، هشت عدد قلمدان از جمله آثار صادق الوعد و ابراهیم شیرازی و نیز ۲ قاب آینه و ۳ جعبه لاکی است.

به گزارش ایسنا، رئیس اداره موزه های فرهنگی استان فارس نیز گفت: از سال ۹۷ ثبت ملی آثار منقول موزه های فارس به ویژه آثار موجود در موزه پارس شروع و همان سال آثار مکتب اول شیراز نظیر قرآن‌های نفیس قرن هفتم و هشتم هجری به ثبت ملی رسید.

محمد مهدی نجفی خاطرنشان کرد: امسال نیز آثار مکتب دوم شیراز یا مکتب گل و مرغ که در آثاری همچون تابلوهای نقاشی لطفعلی صورتگر شیرازی و آقا صادق و سایر هنرمندان شهر شیراز تبلور یافته، در فهرست آثار ملی جای گرفت.

او ادامه داد: با ارائه آثار بی بدلیل و بسیار ارزشمند اساتید و هنرمندان شهر شیراز در کمسیون تخصصی ثبت آثار منقول، به اتقاق آراء تمام کارشناسان زبده و خبره، آثار منتخب موزه پارس تایید و به ثبت ملی رسید.

نجفی در خصوص مکتب دوم شیراز گفت: این سبک با نقاشی گل و مرغ خصوصا از دوره زندیه، با هماهنگی و انسجام خاصی در انواع آثار هنری مانند نقاشی، گچ بری، کاشی کاری، دیوار نگاری و حجاری ظهور یافت.

مسئولی موزه‌های فرهنگی فارس یادآور شد: در دوران زندیه محمد صادق، محمد باقر و محمد هادی به نقاشی گل و مرغ تمایزی ویژه بخشیدند و با شروع دوران قاجار شهر شیراز یکی از کانون های اصلی نقاشی گل و مرغ شد که توسط هنرمندان نامی مانند لطفعلی صورتگر شیرازی، آقا بزرگ، محمد حسین شیرازی و نیز هنرمندان گمنام دیگر در هنر ایران جلوه گری کرد.

نجفی خاطرنشان کرد که با ثبت ۳۱ اثر کنونی در فهرست ملی، شمار آثار ملی تاریخی فرهنگی موزه‌های فارس که در این فهرست ثبت شده، به ۵۶ اثر رسیده است.

مرتبط:

حفظ خانه‌های تاریخی شیراز

ثبت۱۳ اثر سیستان و بلوچستان در آثار ملی کشور

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی سیستان و بلوچستان گفت: ۱۳ اثر منقول این استان مربوط به هزاره سوم پیش از میلاد در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسید.

علیرضا جلالزایی روز دوشنبه در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: این آثار مربوط به سایت جهانی شهرسوخته و اسپیدژ شهرستان بزمان است که امروز در جلسه شورای عالی ثبت معاونت میراث فرهنگی کشور به ثبت رسید.

وی گفت: بخشی از این آثار در سال ۸۲ در منطقه اسپیدژ بزمان و بخشی در سال ۹۶ در شهر سوخته کاوش شده است.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی سیستان و بلوچستان افزود: آثار متعلق به شهرسوخته در نتیجه حفاری و کاوش این منطقه توسط سید منصور سید سجادی و آثار اسپیدژ بزمان توسط محمد حیدری به دست آمده است.

وی بیان کرد: آثار اسپیدژ شامل ظروف مکعبی شکل، کاسه خاکستری و ظروفی مانند تُنگ، خمره و پیاله است.

جلالزایی افزود: آثار شهر سوخته نیز شامل جام شهرسوخته بوده که مانند جام انیمیشین است اما انیمیشن نیست و تنها تکرار نقش بز است.

وی گفت: تاکنون ۲۰۴ اثر منقول از سیستان و بلوچستان به ثبت ملی رسیده بود که امروز با ثبت این آثار در فهرست آثار ملی کشور به ۲۱۷ اثر رسید.

استان سیستان و بلوچستان پس از استان کرمان به عنوان دومین استان پهناور کشور در جنوب شرقی ایران واقع است. این استان با حدود ۱۸۰٬۷۲۶ کیلومتر مربع وسعت کمابیش اندازه کشور سوریه بزرگی دارد و بیش از ۱۱ درصد وسعت ایران را دربرمی‌گیرد.

سیستان شامل زابل و هامون و هیرمند و نیمروز و زهک است که البته بخش بزرگ سیستان قدیم در افغانستان بوده که هم‌اکنون جز خاک افغانستان می‌باشد دو شهرستان زاهدان خاش و میرجاوه نیز جزو مناطق سرحد امروزی میباشند و مکران دربرگیرنده بقیه شهرها از ایرانشهر تا چابهار می‌باشد،البته بخش بزرگی از سیستان و بلوچستان بر اساس قرارداد گلدسمید از ایران جدا شد و تا مدت‌ها به نام بلوچستان انگلیس شناخته می‌شد،ولی در حال حاضر تحت عنوان ایالت بلوچستان بخشی از پاکستان است.

منبع: ایرنا

مرتبط:

سفر به سیستان و بلوچستان با ۲۸ درصد افزایش