امیر نشگلیان در گفت و گو با ایسنا اظهار کرد: به طورکلی عدم اتصال کسب و کارهای سنتی به تجارت الکترونیک موجب می‌شود که مزیت رقابتی جدیدی نداشته باشند و عدم برخورداری از این مزیت رقابتی در شرایطی تهرانی‌ها با تجارت الکترونیک توانسته اند دست روی بازارهای شهرستان‌ها بگذارند، این کسب و کارها را به سمت شکست می کشاند چراکه طبیعتا امکان رقابت کسب و کار سنتی با کسب و کار الکترونیک پایین است و این امر باعث کاهش ترنور مالی سالانه آژانس‌های گردشگری و در نهایت تعطیلی و جمع شدن کسب و کارهای مالی اینچنینی می شود.

وی خاطرنشان کرد: پیش از شیوع کرونا نیز آژانس‌های بسیاری آغاز به واگذاری، فروش و تعطیلی کسب و کار خود کردند چراکه قادر به به روز کردن کسب و کار خود نبودند. تجارت الکترونیک هزینه دارد و علاوه بر طراحی سایت، نیازمند ارائه خدمات شبانه‌روزی در سایت است که تحقق این امر نیازمند پشتیبانی، نگهداری و توسعه است. متاسفانه آژانس‌های گردشگری به‌ دلیل اینکه با این اقدام متحمل هزینه‌های بسیاری می‌شوند از آن پشتیبانی و استفاده نمی‌کنند.

وی طراح یک پلتفرم گردشگری است، با اشاره به اینکه پلتفرم‌هایی نظیر “ترابیس” می توانند به این کسب و کارها کمک کند چراکه با انجام تمامی این خدمات، کارمزد اندکی را دریافت می‌کنند، توضیح داد: برخی آژانس‎‌های گردشگری نیز اقدام به فروش بلیط‌های خود از طریق اینستاگرام کرده‌اند، ولی اینستاگرام بستر جستجوی مناسبی نیست و خدمات تکمیلی مناسبی را نیز ارائه نمی‌دهد. برخورداری از یک پلتفرم مخصوص نه‌ تنها برای فضای گردشگری بلکه برای صنایع نیز بهبود دهنده کسب و کار است و آنها ضمن ارائه و نمایش خدمات خود به مراتب هزینه‌های کمتری را به عنوان کارمزد پرداخت می‌کنند.

نشگلیان اظهار کرد: گستره رقابت آژانس‌های گردشگری با استفاده از چنین پلتفرم هایی، به فضای شهری محدود شده و دیگر در رقابت با تهران و شهرهای بزرگ نیستند و با رقابت با همشهری‌های خود می‌توانند خدمات بهتری را نیز عرضه کرده و تنها بر بهبود خدماتشان تمرکز کنند. تمام تمرکز پلتفرم‌ها بر توسعه خدمات و بهبود خدمات فروش محصولات آژانس‌ها و افزایش گردشگرانی است که به خرید از پلتفرم‌شان می‌پردازند و آژانس‌ها نیز با استفاده از این امکان، از توسعه تجارت الکترونیک معاف می‌شوند.

وی افزود: در صورت انجام تحلیل‌های آماری در این حوزه، تعداد مسافران و روزهایی که تعداد مسافر بیشتری به آژانس ها مراجعه می کنند نیز مشخص خواهد شد و می توان بر اساس دیتاهای حاصل شده برای بهترین برنامه ریزی ها جهت ارائه خدمت و البته بهترین بهره وری در حوزه سفرها بهره گرفتف برای مصال برای سفر به کیش و مشهد از استان مرکزی که اتفاقا مشتری های زیادی هم دارد با استفاده از این اطلاعات می توان نسبت به تنظیم یک روز مشخص، برنامه‌ریزی، تنظیم قرارداد با خطوط هوایی و جذب مسافران اقدام کرد در این صورت مسافران نیز برنامه خود را بر اساس همین زمانبندی تنظیم خواهند کرد.

نشگلیان تاکید کرد: تنها مانعی که برای اجرایی شدن تجارت الکترونیک در عرصه خدمات گردشگری وجود دارد این است که آژانس‌ها بخواهند به روند فروش سنتی خود ادامه داده و در مقابل استفاده از روش‌های نوین مسافربری و پلتفرم‌های گردشگری خودداری کنند که در این صورت نیز با در نظر گرفتن میزان رقابت سنگین شکل گرفته و هزینه‌های سنگین موجود، در این حوزه دوام زیادی نخواهند داشت.

وی توضیح داد: در سال های اخیر آژانس ها و فعالان گردشگری رقابت سختی با پایتخت نشینان دارند، تهرانی ها با فراهم کردن فضایی برای حذف واسطه گری، توانسته اند مشتریان شهرستان ها را جذب کرده و باعث تعطیلی دفاتر زیادی در شهرستان ها شوند، این درحالیست که حذف شدن ارائه دهندگان خدمات گردشگری باعث آسیب به کل صنعت گردشگری استان ها خواهد شد.

نشگلیان درخصوص پلتفرمی که طراحی کرده اظهار کرد: این پلتفرم یک پنل مدیریت آژانس هاست که خدمات توسعه و بهبود فضای کسب و کار را برای آژانس ها به همراه دارد ودر حال حاضر بعد از ورود آزمایشی کوتاه مدت توانسته است در رقابت بالا در سرچ های تورهای اراک، رنکینگ اول گوگل را به خود اختصاص دهد، این مهم باعث خواهد شد که فضای رقابتی آژانس های اراک با تهرانی ها فراهم شود. همچنین حداقل تاثیر این پلتفرم، بازگشت رقابت آژانس‌های گردشگری و مسافربری به داخل استان است و با گذشت زمان موجب احیای مجدد گردشگری استان خواهد شد.

وی با تاکید بر اینکه اگر حدود ۵ آژانس اراک با پلتفرم “ترابیس” همکاری کنند، به راحتی می تواند با اجماع آماری، منجر به برقراری پروازهای فرودگاه اراک شود، درخصوص امکاناتی که این پلتفرم ارائه می‌دهد توضیح داد: در صورت استفاده فراگیر آژانس ها خروجی پلتفرم ترابیس برای گردشگری اراک می تواند علاوه بر توسعه فعالیت آژانس ها، راه اندازی مجدد پرواز های فرودگاه اراک، جذب گردشگر به مقصد استان، تقویت اقامتگاه های بوم گردی و جذب سرمایه و جلوگیری از خروج پول و سرمایه از استان باشد.

منبع: ایسنا

حرمت‌الله رفیعی ـ رییس هیات‌مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ایران ـ با تایید این خبر گفت: سیدابوالقاسم مهاجری متولد سال ۱۳۰۳ بود که بر اثر کهولت سن، صبح امروز (شنبه ۱۱ اردیبهشت‌ماه) درگذشت.

مهاجری داستان راه‌اندازی نخستین آژانس مسافرتی در ایران را این‌گونه روایت کرده بود: «از سال ۱۳۲۱ به عنوان حسابدار یک شرکت تجاری به نام حاج‌شیخ‌ فیض‌مجد و پسران شروع به‌کار کردم. شرکت حاج‌شیخ فیض‌مجد و پسران در شهر زاهدان با اجازه وزارت خواربار (در دهه ۲۰ وزارت خواربار در ایران وجود داشت) به ارتش اشغالگر انگلیس گندم می‌فروخت و اینجانب به عنوان حسابدار، سروکارم با افسران هندی بود. در سال‌های ۲۱ تا ۲۳ نزد یکی از کارکنان بانک شاهنشاهی که در کلکته هندوستان درس خوانده بود به یادگیری زبان انگلیسی پرداختم که به دلیل سابقه کاری‌ام بسیار موفق بودم و می‌توانستم متون انگلیسی را بخوانم و به آسانی بفهمم و صحبت کنم. در آن دوران نشریات و مجلات انگلیسی‌زبان از هندوستان به دستم می‌رسید. در آن‌ها تبلیغات تورهای مسافرتی شرکتی به نام Thomas Cook دهلی به‌چشم می‌خورد که بسیار برای من جالب بود، اما نمی‌دانستم آژانس مسافرتی چیست و ماهیت کارش چگونه ‌است. در اوایل سال ۱۳۲۴ از یکی از افسران هندی همکارم در این مورد اطلاعاتی کسب کردم و با آدرسی که در آگهی درج شده بود مکاتبه کردم و از این راه اطلاعاتم به تدریج زیاد شد.

در همان سال همان افسر هندی که متوجه علاقه من به این کار شده بود، گفت تو که به این کار علاقه داری بیا تا نمایندگی فروش بلیت راه‌آهن هندوستان را که هفته‌ای دوبار بین کویته و زاهدان رفت و آمد داشت و مسافر و بار حمل می‌کرد برایت بگیرم. در آبان‌ماه ۱۳۲۴ مرا به رییس راه‌آهن آن‌جا معرفی کرد و من اطلاعات زیادی را از ایشان به‌دست آوردم. اول دی‌ماه ۱۳۲۴ رییس راه‌آهن در زاهدان به من گفت دفتر راه‌آهن در دهلی‌نو نسبت به واگذاری نمایندگی به تو موافقت کرده، در حالی که من تا آن تاریخ از جریان کار بی‌اطلاع بودم و در این‌باره درخواستی هم نکرده بودم، از این پیشامد بسیار متعجب شدم و در ابتدا به دلیل این‌که در جایی مشغول به کار بودم، تصمیم گرفتم با مدیر شرکت مشورت کنم شاید که ایشان با این کار مخالفت داشته باشند. فردای آن روز بعد از مراجعه به دفتر مدیر شرکت، قبل از آغاز هر مکالمه‌ای ایشان نمایندگی راه‌آهن را به من تبریک گفت و گفتند چنان‌چه به کمک مالی نیاز است، همراهی می‌کنیم. همان روز عصر دفتری جنب مسجد اصلی شهر اجاره کرده و با همکاری برادرم محمد مهاجری و کارمند هندی‌زبان آن دفتر را افتتاح کردیم. این آغاز بعدا پایه‌گذار آژانس شد.»

تاریخ شروع به‌کار این آژانس مسافرتی در ایران ۱۱ دی‌ماه ۱۳۲۴ اعلام شده است.

مهاجری در این این گفت‌وگو که سال ۱۳۹۸ در نشریه صنعت و توریسم منتشر شده، درباره امتیاز فروش بلیت هواپیما در آژانس مسافرتی توضیح داده بود: در اردیبهشت‌ماه سال ۱۳۲۳ خبر آغاز فعالیت و پرواز هواپیمایی ایران در روزنامه‌ها به چاپ رسید. این شرکت (ایران ایر) در آن سال توسط عده‌ای از بازرگانان و اشخاص سرشناس آن ‌روز که غالبا سیاستمداران معروف و سرمایه‌داران بنام بودند پایه‌گذاری شده بود. شرکت هواپیمایی ایران در بدو امر هفت یا هشت فروند هواپیمای داکوتا DC3 را که باقی‌مانده از جنگ دوم جهانی بود از شرکت TWA آمریکا خریداری کرده بود. در این زمان من از آقای مهدی ارباب‌یزدی که نماینده مجلس شورای ملی از زاهدان بود، تقاضا کردم به مدیران شرکت هواپیمایی ایران توصیه لازم را کرده تا نمایندگی هواپیمایی ایران در زاهدان را که قرار بود هفته‌ای یک پرواز داشته باشد به ما واگذار کنند. توصیه ایشان موثر افتاد. به زاهدان برگشتم تا فعالیت در این حرفه نو را آغاز کنم. در آن زمان فرودگاه زاهدان دارای باند بسیار خوبی باقی‌مانده از جنگ جهانی دوم، ولی فاقد تجهیزات ساختمانی بود، یعنی در واقع بیابانی بود که هفته‌ای یک پرواز مشهد – زاهدان در آن انجام می‌شد. در اثر کمبود امکانات، مشکلات زیادی وجود داشت.

در آن زمان شایع شده بود که نمایندگی شرکت هواپیمایی ایران قراردادش را با نمایندگی آبادان فسخ کرده و در پی یافتن نماینده مطمئن است. فورا خودم را به تهران رساندم و با مراجعه به هواپیمایی ایران و مذاکره طولانی موفق به کسب نمایندگی آبادان شدم.»

مهاجری در سال ۱۳۳۷ ورود گردشگران خارجی به ایران را آغاز کرد. اولین گروه خارجی او شش نفر بود اما تا ۱۰ سال بعد، جمعیت این گردشگران به ۳۰ هزار نفر رسید. از سال ۱۳۴۲ اجرای تور در خارج از کشور را آغاز کرد. او گفته بود: اولین تور خارجی به کشور مصر با حدود پنج نفر گردشگر ایرانی برگزار شد.

منبع: ایسنا

حرمت‌الله رفیعی گفت: این بدهی که بخشی از آن طلب آژانس‌های مسافرتی و بخشی دیگر طلب مردم از بعضی ایرلاین‌های داخلی و خارجی است،  سبب بروز مشکلات زیادی شده و  نارضایتی و شکایت مسافران را از آژانس‌های مسافرتی به دنبال داشته، درحالی‌که ما صرفا فروشنده خدمات ایرلاین‌ها بودیم.

وزارت راه در ششم اسفندماه بخشنامه‌ای را صادر کرد و از شرکت‌های هواپیمایی خواست وجوه بلیت‌های کنسل‌شده را بدون کسر جریمه به مردم بازگردانند. بسیاری از ایرلاین‌ها پرداخت این وجوه را به بعد از تعطیلات نوروز موکول کردند، اما رییس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی به ایسنا گفت هنوز بخش زیادی از این مبلغ به مردم و آژانس‌های مسافرتی بازگردانده نشده و مشکلات بسیاری را به وجود آورده است.

حجم زیادی از این مبالغ به پروازهای خارجی مربوط می‌شوند که با شیوع گسترده ویروس کرونا در بسیاری از کشورها و مسدود شدن مرزهای هوایی، باطل شدند، درحالی‌که هنوز هزینه بلیت این پروازهای باطل‌شده برگردانده نشده است.

انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ایران در نامه‌ای خطاب به برخی ایرلاین‌ها از جمله ایران ایر، ماهان، ایرفلوت (روسیه)، قطر، ترکیش، ایرعربیا (امارات)، آزال (جمهوری آذربایجان)، عمان ایر، امارات و اتریش ـ لوفتهانزا (آلمان) اعلام کرده است: «همان‌گونه که مستحضرید براساس دستورات وزیر راه و شهرسازی و اطلاعیه‌ها و دستورالعمل‌های سازمان هواپیمایی کشوری در خصوص استرداد بدون جریمه و فوری وجوه دریافتی از مسافران بابت بلیت پروازهای ابطال‌شده به دلیل شیوع ویروس کرونا در اسفندماه ۹۸ دفاتر خدمات مسافرت هوایی سراسر کشور شاهد مراجعات و پیگیری‌ها و شکایت‌های متعدد و به‌حق مسافرانی هستند که تقاضای استرداد وجوه بلیت‌های خود را دارند، در حالی‌که تا کنون آژانس‌های مسافرت هوایی موفق به دریافت مبالغ مذکور از آن شرکت (هواپیمایی) نشده‌اند و همین امر مشکلات فراوانی را برای پاسخگویی به مراجع قانونی به‌وجود آورده است.

این انجمن ضمن درک شرایط نامطلوب پیش‌آمده از آن شرکت تقاضا دارد که در اسرع وقت براساس بخشنامه‌های صادره از سوی سازمان هواپیمایی کشوری و مراجع قانونی کشور نسبت به پرداخت مطالبات دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی اقدام کند تا بر آن اساس مطالبات مسافرانی که بلیت آن شرکت را ابتیاع نکرده‌اند، اقدام شود. در غیر این صورت آژانس‌های مسافرت هوایی برای پاسخگویی به مراجع قانونی و دفاع از کسب و کار خود در برابر شکایت متعدد مسافران مجبور خواهند بود که علی‌رغم میل باطنی، شکایت متقابلی علیه آن شرکت هواپیمایی طرح کند که امید است با تدبیر آن شرکت و انجام مذاکرات با سازمان هواپیمایی کشوری در هفته آتی نیازی به پیگیری امور از طریق مراجع قضایی نباشد.»

آژانس‌های مسافرتی به علت ناتوانی در بازپرداخت هزینه‌های بلیت‌های کنسل‌شده با شکایت و اخطارهای گسترده و همچنین پلمب روبه‌رو شده‌اند. برخی از آن‌ها به ایسنا گفته‌اند تا وقتی شرکت‌های هواپیمایی و هتل‌ها هزینه مسافر را پس ندهند، آن‌ها قادر به بازگرداندن طلب مردم نخواهند بود.

منبع:ایسنا

مرتبط:ایرلاین‌ها لغو جریمه کنسلی بلیط را اجرا نمی‌کنند