نوشته‌ها

منطقه گردشگری بکر و زیبای هوراند

هوراند یا منطقه حفاظت شده هوراند یکی از مناطق بکر و زیبا ی ارسباران در استان آذربایجان شرقی است. در یک کلام هوراند عبارت از کوههای بلند و درختان گوناگون است که منظره زیبای آن نگاه هر بیننده‌ ای را بخود جذب می کند. شهرستان هوراند که یکی از بخش‌ های تابعه شهرستان اهر بود در مرداد ماه سال ۱۳۹۲ بر اساس ابلاغیه معاون اول رییس جمهور تشکیل شد.

وجه تسمیه هوراند:
درمورد ریشه واژه هوراند عقاید مختلفی وجود دارد. گروهی آن را فارسی و گروهی نیز واژه‌ای ترکی می دانند. بسیاری از محققان نام های زیر را از یک ریشه می دانند: اهر – هوری بره – هووای – هوراند – هریس – هومای – هورمان – و …

برخی نام هوراند را برگرفته از نام قوم هوری می دانند، هوری‌ها یا خوری‌ها مردم باستانی آسیای صغیر و شرق و غرب میانرودان شمالی و سوریه بودند، که (تقریباً ۲۵۰۰ ق.م.) از کوه‌های جنوب دریای خزر به سرزمین بین هیتیان و آشور، شرق دجله و منطقه کوهسار زاگرس و از آنجا آن ها در مناطق بین‌النهرین شمالی و سوریه و حتی ساحل مدیترانه پخش شدند. برخی نیز معتقدند واژه هوراند، از واژه فارسی اهوراوند ساخته شده که در طول سالیان دراز به هوراند تبدیل شده‌است. گفته می‌شود که معنی واژهٔ اهوراوند، خدای زیبایی‌ها است که شاید به‌ دلیل زیبایی کم‌نظیر این شهر، به این نام خوانده شده‌است.

هوراند

زبان و فرهنگ:

زبان رایج اهالی این منطقه ترکی آذربایجانی بوده و در بعضی از نقاط لهجه‌های تاتی و هرزندی نیز وجود دارد. مذهب اهالی این شهرستان شیعه می‌باشد. بر خلاف آنچه به نظر می‌رسد مردم این شهر دارای سطح نسبی سواد بالایی هستند که نمونه آن دیپلمه بودن اکثریت قریب به اتفاق دختران شهر است، این شهر با دارا بودن دانشگاه رو به سوی توسعه علمی و فرهنگی نیز می‌ رود.

آب و هوا:
آب و هوای منطقه هوراند معتدل کوهستانی است که در زمستان با یخبندان‌های کوتاه مدت و هوایی خنک و مطلوب و تابستانهایی نسبتا گرم و نسیم های خنک و روح نواز همراه است.

مشخصات جغرافیایی

شهرستان هوراند در ۱۷۰ کیلومتری تبریز واقع شده و از سمت شمال و غرب با شهرستان کلیبر، از سمت شرق با استان اردبیل و از سمت جنوب با شهرستان اهر هم‌ مرز است.

موقعیت جغرافیایی هوراند E4737 طول شرقی و N3808 عرض شمالی قرار گرفته‌است و ارتفاع آن از ۱۰۲۴ متر است.

دارای وسعت ۴۵۰ هزار کیلومتر مربع است که از این میزان ۱۸۸ هزار هکتار آن پوشیده از جنگل است. از ۱۸۸ هزار هکتار جنگل، ۱۶۴ هزار هکتار آن جنگل‌های بکر قره داغ یا ارسباران شامل مناطق اهر ، هوراند، کلیبر و خدآفرین است. همچنین ۱۳ هکتار از جنگل‌های منطقه قره داغ یا ارسباران در بخش مرکزی اهر و بخش هوراند واقع شده‌است.

هوراند

تقسیمات کشوری

طبق آخرین تقسیمات کشوری شهرستان هوراند دارای دو بخش به نامهای مرکزی و چهاردانگه و یک نقطه شهری به نام هوراند می‌ باشد.

پوشش گیاهی هوراند:

منطقه هوراند از لحظ پوشش گیاهی دارای گونه‌های مختلف گیاهی و درختی منحصر به فرد سرخدار، ممرز، بلوط ، فندق، گردو و سماق و … می باشد. سماق طبیعی و ناب روستاهای هوراند یکی از تولیدات مهم منطقه است. وجود ۱۳ هزار هکتار از جنگل های بکر ارسباران در این بخش و وجود مراتع و منابع طبیعی بالقوه و شناسایی بیش از یکهزار و ۳۰۰ گونه گیاهی نشان از اهمیت ویژه این منطقه دارد.

حیات وحش هوراند:

هوراند زیستگاه جانورانی است که گاهی از نظر تنوع در جهان بی نظیر می‌باشند . از جمله آن ها می توان به خرس قهوه‌ای، خوک وحشی، روباه، شغال، گرگ، سیاه گوش و…. ،و پرندگانی از قبیل کبک، کبک چیل، جی جاق، کلاغ نوک قرمز و پرندگان شکاری چون عقاب طلایی، شاهین و … اشاره کرد.

این منطقه به دلیل قرار گرفتن در موقعیت خاص جغرافیایی یکی از نقاط بکر و خوشایند برای شکارچیان و صیادان در فصل شکار است که باید این نکته را گفت که از عزیزان خواهش می کنیم با شکار این حیوانات، زیبایی ها را از طبیعت این منطقه و از چشم انداز نسل های آینده حذف نکنید.

هوراند

اقتصاد هوراند، محصولات و صنایع دستی:

به علت تنوع آب و هوا، حاصلخیزی خاک و وجود سنن کشاورزی در هوراند کشت غلات به صورت آبی و دیمی در کوهپایه‌های آن متداول است. محصول عمده ی این بخش، غلات، حبوبات، سیب زمینی، صیفی جات و تولید اقسام میوه‌است. از میوه‌های درختان جنگلی زغال، سماق، پیاز، گردو، گیلاس، انار، توت نیز در سطح نسبتاً وسیعی بهره برداری می‌شود. کار ۸۰ درصد مردم هوراند کشاورزی، باغداری و دامپروری است. و ۲۰ درصد بقیه، به خصوص جوانان و کودکان، به قالیبافی در کارگاه ها می‌پردازند. از صنایع دستی این بخش می‌توان از اقسام بافتنی نظیر: گلیم، جاجیم، قالیچه و قالی نام برد. متأسفانه در سال های اخیر به دلیل عدم توجه و سرمایه گذاری به مسائل کشاورزی صنعتی و دامپروری مدرن و صنایع تبدیلی کشاورزی در منطقه، کشاورزی و دامپروری هوراند همچنان به شیوه سنتی اداره می‌شود و باعث کاهش بهره وری و عدم توان رقابت با صنایع بزرگتر شده و کشاورزان و دامپروران هوراند رو به سوی شهرهای بزرگتر نهاده و یا به مشاغل کاذب روی آورده‌اند.پ

مرتبط:

از جنگل های ارسباران تا قره داغ

روستای کرینگان _زیبایی بی نظیر ورزقان

آبشار و روستای گل آخور

چيچكلي _بهشت گمشده آذربايجان

چيچكلي با دشت‌ ها و دامنه‌ هاي پرگل و سرسبز عطرآگين، جنگل‌ هاي سرسبز، رودخانه‌ هاي پر آب و نواي پرندگان خوش‌ الحان در قطعه‌ اي از بهشت زميني به نام بهشت گمشده در حوالي شهرستان ورزقان جمع شده و علاقمندان به طبيعت را به آغوش خود فرامي‌خواند.

شهرستان ورزقان به دلیل قرار گرفتن در منطقه زیبای ارسباران دارای مناظر بدیع و بکر طبیعی همچون روستا و آبشار زیبای گل آخور، منطقه چیچکلی و دره زیبای سونگون و بناهای تاریخی چون قلعه جوشین و خانه امیرارشد در انتظار حضور مهمانان است و صنایع دستی بی همتایی چون ورنی بافی و گلیم بافی را به عنوان تحفه به مهمانان عرضه خواهد نمود.

چيچكلي

اين منطقه از مناطق عمده گردشگري طبيعي استان آذربايجان‌ شرقي محسوب مي‌ شود كه دربرگيرنده پديده‌ هاي كم‌ نظير و ويژه طبيعي بسيار است.

چیچکلی که در زبان ترکی به معنی مکانی پر از گل میباشد در پانزده کیلومتری ورزقان از شهرستانهای آذربایجان شرقی قرار داشته و در اردیبهشت و خرداد همه جای این منطقه پوشیده از انواع گل میگردد. این منطقه پوشیده از جنگل و انواع گل و گیاهان متنوع و داروئی می باشد.

چيچكلي

از گونه های جانوری منطقه می توان از پستانداران به گراز، خرس قهوه ای ، شغال و … و از پرندگان به کبک ، کبک چیل وابیا و پرندگان شکاری چون عقاب طلایی ،لاچین و بالابان اشاره کرد.البته لازم به ذکر است که در فصل مهاجرت ، پرندگان آبزی نظیر اردک سرسبز، خوتکا و … در رودی دائمی که ازاین ارتفاعات سرچشمه می گیرد دیده می شود.

چيچكلي

منطقه چیچکلی با طبیعتی متفاوت، تلفیقی از دشت و جنگل در کنار  قله های مه‌ آلود است که در ایام فصل بهار به دلیل سرسبزی و رشد انواع گلهای رنگارنگ و به خصوص انواع گلهای لاله، هر ساله هزاران گردشگر را برای بازدید از این مناظر طبیعی به سوی خود جلب می‌ کند، هر چند این طبیعت شگفت‌ انگیز به طور کامل و روشن به گردشگران و دوستداران طبیعت به طور کامل معرفی نشده و مانند گنجینه‌ ای است که در دل جنگل و در زیر هزاران درخت و خرمن از خاک پنهان شده اما کافی است سفری کوتاه به این منطقه از استان آذربایجان‌ شرقی داشته باشید تا با گذر از تنها یک نمونه دیدنی آن در برابر شگفتی‌ های این سرزمین و به این داشته‌ ها افتخار کنیم.

مرتبط:

از جنگل های ارسباران تا قره داغ

آبشار و روستای گل آخور

تجربه ی کوهنوردی در کوه های قوشاداغ

۸۰ درصد آتش سوزی در جنگل های ارسباران خاموش شد

فرماندار خداآفرین با اشاره به حضور همه جانبه مردم و نهادهای مسوول اعلام کرد: ۸۰ درصد آتش سوزی در جنگل های ارسباران خاموش شد.

علی امیری راد یکشنبه شب در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار کرد: ۲۰ درصد باقیمانده از آتش سوزی در جنگل های ارسباران نیز به صورت جزیی و لکه ای است.

وی افزود: هم اکنون نیروهای محلی و اعضای شوراها و دهیاریها در منطقه حاضر هستند و اشراف کامل به اوضاع دارند.

وی با بیان اینکه نیروهای امدادی و آتش نشانی به اندازه کافی در منطقه مستقر هستند، افزود: صبح فردا هم نیروهای آتش‌نشانی برای لکه گیری در منطقه حاضر می شوند و نیازی به اعزام نیروهای امداد کوهستان نیست.

فرماندار خداآفرین با بیان اینکه منطقه آتش سوزی جنگل های ارسباران در خداآفرین قدری گسترده است، اما صعب العبور نیست، اظهار کرد: نیروهای مردمی، سپاه و هلال احمر آتش را مهار کردند.

آتش‌سوزی مراتع و جنگل‌های روستای آوارسین و منطقه هوچ سفلی در شهرستان خداآفرین از صبح امروز آغاز شد.

در همین حال محمدباقر هنربر، مدیرکل مدیریت بحران استانداری اذربایجان شرقی هم در گفت و گو با ایرنا از اعلام آمادگی نیروهای آتش نشانی و هلال احمر تبریز به منطقه خبر داد و گفت: اما فرماندار خداآفرین اعلام کرده که نیازی به این امر نیست و نیروهای محلی آتش را مهار کرده اند.

تیر ماه امسال هم منطقه قره تیکانلوی شهرستان خداآفرین دچار آتش سوزی شد.

جنگل های ارسباران، در سال گذشته نیز به مدت ۴ روز در ۳ نقطه متقاوت در شهرستان مرزی خداآفرین به دلیل خطای انسانی دچار آتش سوزی شد.

گفته می شود در این حادثه حدود ۳۰۰ هکتار از این جنگل ها در آتش سوخت.

جنگل های ارسباران، با ۱۶۴ هزار هکتار وسعت از بکرترین مناطق جنگلی ایران به لحاظط تنوع گونه های گیاهی و جانوری آن شمرده می شود، به گونه ای که گفته می شود ۱۵ تا ۲۰ درصد مجموع گونه های گیاهی شناخته شده کشورمان در این لکه جنگلی یافت می شود.

جنگل های ارسباران که در شمال و شمال شرق تبریز در محدوده شهرستان های ورزقان، کلیبر، خداآفرین و جلفا پراکنده شده است، علاوه بر تنوع و غنای ژنتیکی از نظر جاذبه های گردشگری طبیعی و تاریخی نیز حایز اهمیت فراوان است.

همین ویژگی ها سبب شده که پرونده جنگل های ارسباران برای ثبت جهانی به یونسکو ارسال شود.

منبع:ایرنا

مرتبط:

از جنگل های ارسباران تا قره داغ

از جنگل های ارسباران تا قره داغ

جنگل های ارسباران یکی از بی نظیر ترین جنگل های ایران است. ارسباران منطقه ‌ای کوهستانی در مرز ارمنستان و آذربایجان است. این منطقه از شمال کوه قوشا داغ در جنوب شهر اهر تا رود ارس گسترده شده است.

ارسباران از نظر سر سبزی و و پوشش گیاهی و چشم اندازی که دارد بسیار شبیه به جنگل های شمال است، جنگل ارسباران هم از نوع هیرکانی است.

سالانه گردشگران زیادی از جنگل‌ های ارسباران و آثار تاریخی آن بازدید می ‌کنند، اما میزان شناخت عمومی نسبت به ارسباران پایین است و منطقه مذکور پتانسیل بالایی برای مقاصد گردشگری دارد.

سازمان جهانی یونسکو این منطقه را به عنوان ذخیره‌ گاه زیست کره معرفی کرده و جنگل‎‌ های هیرکانی آن همچنان در انتظار ثبت جهانی توسط یونسکو به سر میبرد.

بارش باران در ارسباران نیز در این منطقه به طور متوسط سالیانه بیش از ۴۵۰ میلی لیتر یعنی تقریباً دو برابر متوسط کشوری ایران است.

اغلب آن نیز به ‌صورت برف است و همین موضوع باعث می‌شود که جویبار‌های مختلفی در منطقه ایجاد شده و به ‌رودخانه ارس بریزند.

 

blank

ویژگی های ارسباران

این منطقه ی ۱۲ هزار کیلومتری که در شمال آذربایجان شرقی واقع شده است، موزه حیات وحش ایران نیز لقب گرفته است.

به علت کوهستانی بودن ارسباران و دمای پایین ( متوسط ۱۰ درجه در سال) تبدیل به منطقه ‌ای ییلاقی شده است که عشایر کوچ‌ های زیادی در آن انجام می ‌دهند.

تنوع حیات وحش این منطقه در گستره وسیعی قرار دارد به طوری که به آن موزه حیات وحش ایران می‌گویند.

۲۲۰ گونه پرنده، ۳۸ گونه خزنده، ۵ گونه دوزیست، ۴۸ گونه پستاندار و ۲۲ گونه ماهی در این منطقه زندگی می‌کنند که بز، گراز، خرس قهوه‌ای، وشق (سیاه‌گوش) و پلنگ از جمله آنهاست.

در کل ایران فقط این ناحیه سیاه خروس دارد و دیدن خرس قهوه‌ای حتما گذشته از ترس و هیجانش تجربه‌ متفاوتی در زندگی‌ ست. البته اینجا افعی هم زیاد دارد که باید خیلی مراقبش بود. همچنین اگر در این منطقه مارال(آهو) دیدید تعجب نکنید چون یکی از ماموریت‌ های این منطقه احیای این نسل از آهوست.

مرغ قفقازی سیاه یا همان قره خروس قفقازی، کبک، دراج، قرقاول، پرندگان شکاری مختلف و تعداد بی‌شماری پرنده آبزی و خشکی‌زی از جمله پرندگان این منطقه هستند.

جنگل های ارسباران از نظر آب و هوا سه اقلیم قفقازی، مدیترانه‌ای و خزری دارد و برای طبیعت دوستان انواع پوشش گیاهی را به وجود می آورد.

در کنار تنوع جانوری، تنوع گیاهی این منطقه هم کم نیست. ۱۵ درصد از گونه‌های گیاهی ایران مختص این ناحیه است.  بلوط، کیکم، سماق، زرشک، انار وحشی، سیب وحشی، گلابی وحشی و بوته‌های تمشک و زغال‌اخته و در کل هزار و ۴۰۰ گونه گیاهی و قارچی در این ناحیه وجود دارد. شاید باورش هم سخت باشد اما فقط گونه‌ ها‌ی قارچی که در این ناحیه رویش می‌کند به عدد ۲۵۰ می ‌رسد .یکی از معروف ‌ترین و محبوب ‌ترین آن ‌ها، قارچ دنبالان است که در نزدیکی روستای دریلو به مقدار فراوان پیدا می ‌شود.

قارچ دنبلان نوعی قارچ زیرزمینی است و واژه دنبلان نیز در ترکی به‌معنای «متورم» یا «بالا‌ آمده» است و از آن‌جایی که این قارچ در زمان رشد، خاک روی خود را بالا می‌برد، افراد از این نشانه قارچ مذکور را پیدا می‌کنند. این نام برای این نوع از قارچ حکایت از قدمت استفاده غذایی آن دارد.

سماق یکی از درختان این محل به‌حساب می‌آید که بیشتر در بخش هوراند اهر می‌روید و روستاییان در طی مراسمی با نام جشن برداشت سماق، میوه‌های رسیده سماق را می‌چینند و پس از خشک کردن، آن‌ها را آسیاب کرده و برای مصارف خوراکی و رنگرزی استفاده می‌کنند.

خرداد که بروید زغال اخته‌ها رسیده‌اند و اواسط تابستان را اگر برای سفر انتخاب کنید، می‌توانید طعم ترش قره قورت‌ها را بچشید.

ارسباران

وجه تسمیه

در زبان محلی جنگل های ارسباران را با نام قره‌ داغ نیز می شناسند و گفته می شود که به علت کوه های بیشماری که در این منطقه وجود دارد نام قره داغ را برای این منطقه برگزیدند. قره در زبان ترکی به معنی بزرگی، انبوهی، کثرت است.

نام ارسباران حدود سال ۱۳۴۰  توسط محمدرضاشاه بر آن گذاشته شد. ارسباران همانطور که پیدا است، نامش را از رود ارس الهام گرفته است. مردم محلی معتقدند که وجود رودخانه ‌ی ارس در این منطقه باعث شده تا از نعمت باران بهره‌ ی بیشتری داشته باشند. شاید همین عاملی باشد برای نام‌گذاری این جنگل به ارسباران.

آب و هوای جنگل های ارسباران

هوای ارسباران خنک است. اینطور معروف است که دمای هوای تبریز را چک کنید و دمای هوا هرچه قدر بود، دمای هوای کلیبر و ارسباران ۱۰ درجه از آن خنک‌تر است، انقدر که در روزهای داغ تابستان دلت می‌خواهد کمی از هوای خنک اینجا را با خودت ببری.

به‌دلیل ارتفاع زیادی که این منطقه دارد در روز‌های گرم تابستانی نیز هوای منطقه تاحدودی خنک است و شب‌ها باید از لباس گرم و پتو در جنگل‌های ارسباران استفاده کرد و گردشگران پیش از سفر به‌این منطقه باید این موضوع را مد نظر قرار دهند و تجهیزات مناسبی را با‌خود به‌همراه بیاورند.

 

blank

تاریخ ارسباران

در این محل افراد مشهور زیادی حضور یافته‌ اند که در این بین می ‌توان به‌ بابک خرمدین (قعله بابک نیز در این محل واقع شده است)، ستارخان و شیخ شهاب‌الدین اهری اشاره کرد. آثار تاریخی زیادی نیز در این محل وجود دارند که به‌ قلعه بابک، قلعه پشتو، قلعه جوشین، دژ قهقهه، بقعه شیح شهاب‌الدین اهری،‌ قصر آیینه لو از این جمله هستند. کلیساهای این منطقه نیز اغلب قدمتی در حدود ۱۰۰ سال دارند و اثری تاریخی به‌حساب می‌آیند که معروف ‌ترین آن‌ها کلیسای آینالو، کلیسای وینق و کلیسای ناپشته هستند.

جاذبه های دیدنی ارسباران

یییلاقات

در منطقه‌ی کوهستانی ارسباران، ییلاق‌های فراوانی وجود دارد که از ویژگی‌ها و خصوصیات ارزنده در این ناحیه به‌شمار می‌رود. حضور این ییلاق‌ها نه‌تنها این منطقه را برخوردار از مناظری زیبا، چشم‌نواز و تماشایی ساخته است، بلکه بستری مناسب و ایده‌آل برای آشنایی با فرهنگ مردم عشایر در این سرزمین ایجاد کرده است.

«ییلاق ایل بسطاملو» یکی از این ییلاقات است که در حد فاصل مراتع روستاهای شجاع‌آباد و قلعه‌ بابک یا قلعه بذ قرار دارد. همچنین از دیگر ییلاقات می‌توان به کوه‌های روستای علی‌آباد یا کلیبر، چپرلی و آقداش اشاره کرد که بسیار تماشایی و زیبا است.

ییلاقات ارسباران

قلعه بابک

قلعه بابک در زمان ساسانیان ساخته شده و اسمش را از بابک خرمدین، رهبر مبارزان با خلیفه عباسی گرفته. این دژ تاریخی در ارتفاعات ارسباران واقع شده و کافیست سه کیلومتر از کلیبر به سمت جنوب غربی خارج شوید تا به دره سی، یکی از زیباترین دره‌های ایران برسید. کمی بعد از اینکه دره‌سی را پشت سر گذاشتید، به کمپ قلعه بابک و هتل بابک می‌رسید. از آنجا می‌توانید با ۵۰ هزار تومان، با جیپ به اول مسیر پیاده‌ روی بروید.

البته اگر کوهنورد هستید می‌توانید از دره‌ سی با طی یک مسیر تقریبا سه ساعته به قلعه بابک برسید. بعد از این مسیر، حدود یک ساعت پیاده روی دارید تا به قلعه برسید و باید از پله هایی هم بالا بروید. در مسیری که به طرف قلعه بابک می ‌روید، در تابستان، به عشایر شاهسون برمی‌خورید که به ییلاق آمده‌اند. دیدن زندگی آنها، نان پختن، شیر دوشیدن از دام‌ها، پختن آش دوغ، خوردن شیر و ماست و سرشیر محلی و… از بهترین چیزهاست.

رود ارس

رود ارس یکی از مهمترین رودهای ایران است که مرز شمالی ما را تعیین می‌کند. حیات وحش فوق العاده ارسباران را بایستی مدیون خروش بی‌امان ارس دانست. کناره‌ی رود می‌تواند یک روز زیبا را برای شما رقم بزند. آسیاب خرابه هم محیط طبیعی بکری دارد که آبشارهایش می‌تواند برای شما عکس‌هایی را به ارمغان بیاورد که در زندگی‌تان بی تکرار بماند. آسیاب خرابه در نزدیکی ارس و حدود ۳۰ کیلومتر با هادی‌شهر فاصله دارد.

منطقه ی اینالو

در ۴۵ کیلومتری کلیبر و در بخش خداآفرین، منطقه حفاظت شده آینالو قرار گرفته. دورتادور این منطقه که هنوز دست نخورده مانده است را برای حفاظت از مارال‌ها و آهوها سیم کشیده‌اند. این منطقه پراست از مراتع و جنگل‌های سرسبز. در این منطقه امکاناتی برای گردشگران نیز وجود دارد که از جمله آنها کانکس‌های اقامتی رایگان است. عمارت آینالو، به جا مانده از دوره قاجار یکی از جاذبه های این منطقه است.

بهترین زمان سفر به ارسباران

ارسباران منطقه ای کوهستانی و جنگلی است پس همان طور که می توان حدس زد، هوای سردی دارد. بنابراین بهترین زمان سفر به ارسباران و بازدید از آن در فصل تابستان است وقتی که از گرمای هوا حسابی کلافه شده اید، خنکای این منطقه می تواند تسکین تان دهد. البتهاین طبیعت همواره برای افرادی که از زمستان لذت می برند نیز جایگاه مناسبی است تا از تلفیق برف و درختان سر به فلک کشیده لذت ببرند.

مرتبط:

منطقه ارسباران یا قره‌داغ کجاست؟

قلعه نودوز یا نقدوز اهر

قلعه نودوز یا نقدوز که به قلعه داغ نیز معروف است یکی از قلعه های تاریخی منطقه ارسباران است که در ۲۵ کیلومتری جنوب شرقی شهر اهر در روستای نقدوز محلی بین اهر و مشگین شهر و در گردنه ای معروف به نودوز برفراز قله کوهی مرتفع، مشرف بر رودخانه اهرچای واقع شده است. ورود به آن فقط از یال شمالی کوه امکان پذیر است ارتفاع برج این قلعه ۱۱ متر است که با سنگ های تراش خورده رسوبی به رنگ های آجری و زرد و ملات گچ و آهک بنا شده است.

اغلب برج ها و دیواره ها با تکیه بر بدنه سنگی کوه استوار شده اند و امکان نقب زنی به داخل قلعه را به حداقل رسانده اند. قسمت بالای دیواره ها با خشت و گل ساخته شده که به مرور زمان از بین رفته و چندین متر از ارتفاع آن کم شده است.

قدمت این قلعه را كه برای مقاصد نظامی ساخته اند و بر كوهستان های اطراف خود تسلط كافی دارد ظاهرا منسوب به دوره ساسانی است و دارای دو برج و یک دیوار مدور می باشد، که دو برج را به یکدیگر متصل می کند و در زیر آن برج دیگری واقع بوده که قسمت هایی از آن خراب شده و از بین رفته است.

در دوره اسلامی و احتمالا اوایل اسلام بر فراز قلعه تاسیسات دیگری ساخته شده است که از خشت خام می باشد. وجود باران های مداوم، خشت های گلی را فرسوده و از بین برده است و تنها اثری از آن ها باقی مانده است. قلعه فقط در بخشی که به جاده و گردنه مشرف است، تاسیساتی دارد. طرف دیگر آن دره بسیار عمیق و وحشتناک است که راه به جایی ندارد.

قلعه داغ (قلعه نودوز) در تاریخ ۲۵ اسفند ۱۳۴۵ با شمارهٔ ثبت ۶۲۸ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است اما متأسفانه به جهت عدم رسیدگی و مرمت و بازسازی از سوی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری در حال تخریب می باشد.
قلعه نودوز در تاریخ ۲۵ اسفند ۱۳۴۵ با شمارهٔ ثبت ۶۲۸ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است

قلعه های تاریخی ارسباران شامل : پشتاب (پشتو قلعه سی)، قلعه جمهور(قلعه بابک)، قلعه جوشین، قلعه نقدوز (نودوز) و سایر قلعه های این منطقه سالانه پذیرای هزاران نفر گردشگر و علاقمند به آثار تاریخی و جاذبه های طبیعی و گردشگری می باشند.

مرتبط:منطقه ارسباران یا قره‌داغ کجاست؟

قلعه نودوز یا نقدوز اهر

قلعه نودوز یا نقدوز که به قلعه داغ نیز معروف است یکی از قلعه های تاریخی منطقه ارسباران است که در ۲۵ کیلومتری جنوب شرقی شهر اهر در روستای نقدوز محلی بین اهر و مشگین شهر و در گردنه ای معروف به نودوز برفراز قله کوهی مرتفع، مشرف بر رودخانه اهرچای واقع شده است.  ورود به آن فقط از یال شمالی کوه امکان پذیر است ارتفاع برج این قلعه ۱۱ متر است که با سنگ های تراش خورده رسوبی به رنگ های آجری و زرد و ملات گچ و آهک بنا شده است.

اغلب برج ها و دیواره ها با تکیه بر بدنه سنگی کوه استوار شده اند و امکان نقب زنی به داخل قلعه را به حداقل رسانده اند. قسمت بالای دیواره ها با خشت و گل ساخته شده که به مرور زمان از بین رفته و چندین متر از ارتفاع آن کم شده است.

 قدمت این قلعه را كه برای مقاصد نظامی ساخته اند و بر كوهستان های اطراف خود تسلط كافی دارد ظاهرا منسوب به دوره ساسانی است و دارای دو برج و یک دیوار مدور می باشد، که دو برج را به یکدیگر متصل می کند و در زیر آن برج دیگری واقع بوده که قسمت هایی از آن خراب شده و از بین رفته است.

در دوره اسلامی و احتمالا اوایل اسلام بر فراز قلعه تاسیسات دیگری ساخته شده است که از خشت خام می باشد. وجود باران های مداوم، خشت های گلی را فرسوده و از بین برده است و تنها اثری از آن ها باقی مانده است. قلعه فقط در بخشی که به جاده و گردنه مشرف است، تاسیساتی دارد. طرف دیگر آن دره بسیار عمیق و وحشتناک است که راه به جایی ندارد.

قلعه داغ (قلعه نودوز) در تاریخ ۲۵ اسفند ۱۳۴۵ با شمارهٔ ثبت ۶۲۸ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است اما متأسفانه به جهت عدم رسیدگی و مرمت و بازسازی از سوی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری در حال تخریب می باشد.

قلعه های تاریخی ارسباران شامل : پشتاب (پشتو قلعه سی)، قلعه جمهور(قلعه بابک)، قلعه جوشین، قلعه نقدوز (نودوز) و سایر قلعه های این منطقه سالانه پذیرای هزاران نفر گردشگر و علاقمند به آثار تاریخی و جاذبه های طبیعی و گردشگری می باشند.

 

مرتبط:

منطقه ارسباران یا قره‌داغ کجاست؟

۷ دیدنی زیبای آذربایجان شرقی

یکی از تماشایی ترین طبیعت های کشورمان ایران در استان آذربایجان شرقی در منطقه ای به نام ارسباران نهفته است. این منطقه ی جنگلی میزبان گردشگرانی از سراسر دنیا است

استان آذربایجان شرقی

استان آذربایجان شرقی با وسعت ۴/۱۶۲۵۴ کیلومتر مربع در گوشه شمال غربی فلات ایران قرار گرفته است. حدود شمالی این استان را رود ارس با جمهوری‌های آذربایجان، ارمنستان و ایالت خودمختار نخجوان مشخص می‌کند. رود قطـور و آب‌های دریاچة ارومیه حدود غربی با استان آذربایجان غربی است و در جنوب کشیدگی رشته کوه‌ها، دره‌ها، جلگه‌ها و دشت‌ها موجب پیوستگی توپوگرافیک استان با آذربایجان غربی و زنجان شده است. در شرق نیز دره و رودخانه دره رود، کوه‌های سبلان، چهل‌مند و گردنه صائین این خطه را از استان اردبیل جدا می‌کند.

زبان

زبان ساکنان استان آذربایجان شرقی، ترکی آذربایجانی می‌باشد. اقلیتی فارسی زبان در مرکز این استان، (کلانشهر تبریز) ساکن هستند که به ترکی آذربایجانی تسلط کامل دارند.

جاذبه های طبیعی آذربایجان شرقی
کویر قوم تپه تبریز

قوم تپه در موقعیت جغرافیایی ۵۰ درجه و ۴۸ دقیق شرقی و ۳۵ درجه و ۴۸ دقیقه شمالی در استان آذربایجان شرقی و شمال شرقی شهرستان تبریز قرار دارد. قوم تپه نام تپه منطقه کویری است در نزدیکی شهر تبریز که با بافت جغرافیایی منطقه تفاوت چشمگیری دارد. گستره کویر جهتی شمال غربی جنوب شرقی دارد و در میان دارای نمکزار کوچکی است. تپه های ماسه ای منفرد کوچکی در این منطقه به چشم میخورد که مورد توجه گردشگران قرار گرفته است. این منطقه بطور طبیعی و به علت وزش بادهای منطقه و تجمیع خاک ها و گردو غبار منطقه بصورت تپه های شنی در آمده است.

کویر قوم تپه تبریز در آذربایجان شرقی
پارک ملی کنتال

پارک ملی کنتال در استان آذربایجان شرقی واقع است. پارک ملی کنتال با وسعت ۹۰هزار هکتار در شمال استان آذربایجان شرقی و مرز بین المللی با جمهوری ارمنستان قرار دارد.
پارک ملی کنتال بخش شمال شرقی پناهگاه حیات وحش کیامکی محسوب میگردد که در سال ۱۳۹۰ به پارک ملی ارتقا یافته است.جلوه های کم نظیر ژئوپارکی و بقایای سنگهای آسیابهای آبی قدیمی بر قابلیتهای فرهنگی و گردشگری کنتال افزوده است. و آبشار ماهاران یکی از زیبایی های منحصربفرد پناهگاه حیات وحش کیامکی می باشد.

پارک ملی کنتال
ارسباران

یکی از تماشایی ترین طبیعت های کشورمان ایران در استان آذربایجان شرقی در منطقه ای به نام ارسباران نهفته است. این منطقه ی جنگلی میزبان گردشگرانی از سراسر دنیا است، جایی با چشم انداز خارق العاده که علیرغم زیبایی بی حد و حصر و حیات وحش بسیار خاصی که دارد به نسبت مناطق جنگلی دیگر ایران کمتر شناخته شده است. ارسباران فقط یک شاهکار طبیعی نیست بلکه یکی از آثار تاریخی پر ارزش ایران هم محسوب می شود.

ارسباران در آذربایجان شرقی
چشمة تاپ تاپان

این چشمه به فاصلة ۵ کیلومتری آذر شهر در جادة تبریز به مراغه واقع شده است. آب در حوضی طبیعی جمع می‌شود و مورد استفاده قرار می‌گیرد. آب این چشمه از دسته آب‌های معدنی بی کربنات کلسیک و منیزین گازدار و آهن دار است که خواص درمانی آن برای ازدیاد گلبول‌های قرمز و تنظیم میزان هموگلوبین خون، سهولت کار دستگاه گوارش و کمک به تغذیه و رشد ارزیابی شده است.

چشمة تاپ تاپان در آذربایجان شرقی

آبشار سرکند دیزج

آبشار نه چندان مرتفع سرکند دیزج که به آبشار شبستر نیز معروف می‌باشد، در دهستان میشوی جنوبی در فاصله ۲ کیلومتری روستای سرکند دیزج شبستر قرار دارد. آب این آبشار از طریق ارتفاعات میشو تأمین می‌شود. این آبشار در فصول پربارش از آب بیشتری برخوردار است. مناظر اطراف آن با چشم‌انداز زیبا و بی‌نظیر از جاذبه‌های طبیعی استان آذربایجان شرقی است.

آبشار سرکند دیزج

چشمه آب معدنی کندوان

کندوان روستایی تاریخی و کم نظیر است که در فاصلة ۲۲ کیلومتری جنوب اسکو در میان دره‌ای با صفا و کنار رودخانة پر آبی به همین نام واقع شده است. فاصلة روستای کندوان تا تبریز ۶۲ کیلومتر است. این روستا چشمة آب معدنی مهمی به همین نام دارد که برای درمان بیماران کلیوی نقش به سزایی دارد.

آبشار سرکند دیزج آذربایجان شرقی

غار اسکندر

غار اسکندر به فاصلة ۳۰ کیلومتری تبریز در روستای سعید آباد واقع شده و دسترسی به آن از طریق جادة ترانزیتی تبریز-تهران میسر است. عرض دهانة این غار حدود ۵ متر و دیوار‌های داخل آن دارای استالاکتیت‌های جالب توجهی است.

 

مرتبط:

مراغه ، نگین آذربایجان

۱۲ غذای سنتی آذربایجان ‌شرقی