روستای ماخونیک که از جاهای دیدنی خراسان جنوبی محسوب می شود ، شهرت زیادی دارد. در این مقاله توضیحات کامل در خصوص معماری و سبک زندگی مردم روستای ماخونیک به شما داده ایم.
روستای ماخونیک کجاست؟
روستای ماخونیک، در دهستان دُرُح بخش مرکزی شهرستان سربیشه استان خراسان جنوبی واقع شده است. فاصله روستای ماخونیک تا افغانستان حدود نیم ساعت است. این روستا قدمتی ۴۰۰ ساله دارد.
ماخونیک روستایی است که در کوه هایی عاری ازعلف در ناحیه ای دور از دسترس قرار دارد.
در قدیم روستای ماخونیک هرگز راه دسترسی نداشت و در سال های گذشته برای دسترسی به این آبادی بخشی از کوه را شکاف داده تا جاده ای برای روستا بسازند.
ماخونیک به سرزمین لی لی پوتی های ایران شهرت دارد برای این که در این روستا سبک زندگی مردمش، معماری منازل ، آداب و رسوم و باورهای عجیب و غریب و انزوای چندصد ساله اش آنرا به یکی از هفت روستای شگفت آور دنیا تبدیل نموده است.
روستای ماخونیک به دلیل معماری، آداب و رسوم و فرهنگ خاص مردمانش به عنوان یکی از هفت روستای شگفت انگیز جهان معروف شده است. ماخونیک روستایی است که در کوه‌هایی بدون علف در ناحیه‌ای دور از دسترس و جایی که می شود قرن‌ها بدون دیده شدن زندگی کرد و از نظر ها ناپدید ماند، محصور شده است.
ویژگی معماری روستای ماخونیک:
در گذشته این روستا هیچ راه دسترسی به بیرون نداشت و در سال‌های اخیر برای دسترسی به این روستا قسمتی از کوه را شکاف داده تا جاده‌ای برای روستا بسازند. مهمترین ویژگی روستای ماخونیک بافت قدیم روستا است که در آن، خانه‌های محقر خشتی و گلی بدون حیاط و ایوان و پنجره و کیپ تا کیپ هم ساخته شده اند که هنوز بعد از گذشت سالها برخی از اهالی این روستا در این خانه‌ها زندگی می‌کنند.
مهمترین خصوصیت روستای ماخونیک، بافت قدیم روستا است که در بافت قدیم خانه های کوچک خشتی گلی بدون حیاط و ایوان و پنجره و کیپ تا کیپ هم ساخته شده اند که هنوز پس از گذشت سالها بعضی از ساکنان این روستا در این خانه ها زندگی می کنند. سبک معماری خانه های این آبادی بسیار کوچک و هرکدام حاوی یک اتاق ۱۰ یا ۱۲ متری هستند که با سنگ و خاک ساخته شده و سقف آن با شاخ و برگ درختان پوشیده شده است.کف خانه‌ها حدود یک متر از سطح زمین پایین تر است و دارای یک درب کوتاه از تنه‌ی درختان است. باید برای رفتن به داخل خانه دولا شده و به زحمت وارد خانه شد و اغلب یکی دو پله، درگاهی را به کف خانه متصل می‌کند.
بافت مسکونی روستا در دامنه تپه و خانه ها بطور فشرده به هم و در گودی زمین ساخته شده اند، کف خانه حدود یک متر از سطح زمین پائین تر است و دارای یک درب کوتاه است باید برای رفتن به داخل خانه دولا شده و به زحمت خود را درون خانه کرد و اغلب یکی دو پله درگاهی را به کف خانه وصل می کنند.
کوچه های بافت قدیم روستای ماخونیک خيلي باریک است و تنها انسان به تنهایی میتواند از کوچه ها عبور کند. فاصله منازل در روستای ماخونیک از هم بسیار کم و برخی به صورت طبقاتی و پلکانی ساخته شده اند که بنظر می رسد برای حفظ امنیت مردم منطقه اینگونه معماری رواج بوده است.
مردم روستای ماخونیک:
مردم ساکن این روستا از ساکنان کوچ کرده افغان هستند. مردم روستای ماخونیک با زبان فارسی ولی با لهجه خاصی صحبت می کنند.
در قدیم قد مردم روستای ماخونیک بسیار کوتاه بوده به طوریکه حدودا نیم متر از میانگین قد افراد در شهرهای دیگر کوتاه تر بودند که علل شیوع کوتاه قامتی در این روستا در گذشته به چند عامل بستگی داشته است، من جمله ازدواجِ بستگان نزدیک با یکدیگر، رژیم غذایی نامناسب و استفاده آب دارای جیوه.
جنس لباس ساکنان روستای ماخونیک، در قبل از کرباس بوده است و هنوز تعدادی از ساکنان لباس هایی از جنس کرباس دارند که می پوشند.
اولین مدرسه ابتدایی در روستای ماخونیک از سال ۱۳۶۶ تأسیس شده است و تا آن هنگام هیچ کدام از ماخونیکی ها برای درس خواندن به دیگر روستا ها نرفته و بیشتر در مکتب سواد می آموختند و تا سال ۱۳۷۹ هیچ کدام از دانش آموزان برای طی کردن دوره های تحصیلی بالا تر از ماخونیک بیرون نشده اند تا این که در سال ۱۳۷۹ دوره راهنمايي در یکی از کلاس های ابتدایی برگزار شده است.
منطقه‌ی ماخونیک متشکل از ۱۲ آبادی است که روستای ماخونیک، بزرگترین آنها محسوب می‌شود و این روستا شامل ماخونیک، کفاز، چاپنسر، توتک، سفال بند، سولابست، لجونگ (سفلی و علیا)، کلاته بلوچ، دامدامه و میش نو، خارستو و جلارو است. ماخونیک به سرزمین لی‌لی‌پوت‌های ایران شهرت دارد زیرا سبک زندگی مردمش، معماری خانه‌ها، آداب و رسوم و باورهای عجیب و غریب و انزوای چندصد ساله اش آن را به یکی از هفت روستای شگفت انگیز جهان مبدل کرده است. در روستای ماخونیک مردم تا ۳۰ تا ۴۰ سال پیش به ابتدایی‌ترین شکل ممکن و به دور از کوچک‌ترین تکنولوژی و با اعتقادات بسیار عجیب خود زندگی می‌کردند.
شغل مردم ماخونیک:
این مردم مشغول دامداری و کشت زردک، چغندر، جو، شلغم، گوجه، پیاز، زعفران و کاشت درختانی من جمله توت، انجیر، عناب، انار، انگور و بادام در نزدیکی قنات روستا هستند. برخی از آنها هم در معدن سنگ نزدیک روستا مشغول کار هستند. زنان روستای ماخونیک همچنين با هنر قالی بافی کنار مردانشان درآمدزایی می کنند.
مکان های دیدنی:
یکی از نقاط جذاب روستای ماخونیک برج سنگی آن است که این برج در طبقات بالای آبادی ساخته شده به طوریکه به اطراف روستا اشراف داشته، از این برج جهت دیدبانی استفاده می کردند تا در صورت حمله احتمالی دشمن، به همه اهالی روستا اطلاع دهند.
بهترین فصل سفر :
آب وهوای روستا در بهار و پائیز دلچسب و ملایم است و این فصل ها بهترین زمان برای سفر به این روستا هستند. تابستان به علت گرمای زیاد این منطقه را خشک و برای سفر نامناسب می کند. همچنين سرمای شدید در زمستان سبب تردد دشوار و دردسر برای ساکنان و مسافران است.
مرتبط:روستای زیبای بقمچ
