نوشته‌ها

آماری از تخریب، حفاری و سرقت آثار تاریخی

سرقت، تجاوز به حریم، تخریب و حفاری غیرمجاز آثار تاریخی، براساس آمار وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، در سال ۹۸ با افزایش قابل توجهی روبه‌رو شده است.

 درحالی که مدیرکل دفتر حفظ و احیای بناها، بافت‌ها و محوطه‌های تاریخی وزارت میراث فرهنگی گفته تخریب عمدی آثار تاریخی در یک سال اخیر کاهش داشته، اما آمارهای همین وزارتخانه نشان می‌دهد در سال ۹۸، که هنوز ویروس کرونا پدیدار نشده و فعالیت‌های میراث فرهنگی رو به تعطیلی نرفته بود، میزان تخریب، تجاوز به حریم‌ها و سرقت آثار تاریخی افزایش داشته است.

هرچند سیدهادی احمدی روئینی در نشست خبری هفته میراث فرهنگی، معترف شد: حفاری‌های غیرمجاز در همین یک سال افزایش داشته و حتی مرگ حفاران غیرمجاز هم بیشتر شده است. البته او آماری نمی‌دهد، اما وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در سالنامه آماری که وضعیت میراث فرهنگی در سال ۹۸ را تشریح کرده، تایید می‌کند که تا سال قبل از کرونا، حفاری‌های غیرمجاز به ۶۰۶ مورد رسیده، درحالی که یک سال قبل‌تر از آن، ۴۸۹ حفاری غیرمجاز اتفاق افتاده است.

میزان تجاوز به حریم آثار غیرمنقول یا بناها و محوطه‌های تاریخی هم در سال ۹۸ بیشتر شده و به عدد ۳۲۹ رسیده، درحالی که ۱۹۹ مورد تجاوز به حریم در سال ۹۷ ثبت شده است.

آمارهای وزارت میراث فرهنگی نشان می‌دهد تعداد تخریب بناها و محوطه‌های تاریخی نیز در سال ۹۸ با افزایش روبه‌رو بوده است. در آن سال، ۲۴۵ مورد تخریب شناسایی شده است.

بیشترین تجاوز به حریم به ترتیب در استان‌های آذربایجان غربی، کرمانشاه، اصفهان، زنجان و فارس اتفاق افتاده است. همچنین استان‌های آذربایجان غربی و خوزستان شاهد بیشترین تخریب آثار تاریخی بوده‌اند.

بیشترین حفاری‌های غیرمجاز هم در اردبیل، فارس، قزوین و مازنداران رخ داده است.

به طور کلی، استان آذربایجان غربی بالاترین رکوردها را در تخلفات آثار تاریخی غیرمنقول در سال ۹۸ داشته است. آثار تاریخی غیرمنقول شامل بناهای تاریخی واجد ارزش، مکان ـ رویدادها، عرصه‌ها و محوطه‌های تاریخی و فرهنگی است.

blank

اما در ارتباط با جرایم علیه آثار منقول ـ هـر شـیء تـاریخـی، فرهـنگـی و هـنری کـه قـابلـیـت نقـل و انـتقـال دارد ـ، سرقت و قاچاق اموال تاریخی در سال ۹۸ افزایش قابل تأملی داشته است. طبق اطلاعات همین سالنامه آماری (۹۸)، ۳۲ مورد سرقت آثار شناسایی شده، درحالی که سال ۹۷ تعداد سرقت‌های ثبت‌شده چهار مورد بوده است.

همچنین ۲۹ مورد قاچاق اموال تاریخی در سال ۹۸ ضبط شده است. اطلاعات آماری از میزان قاچاق آثار تاریخی در سال‌های گذشته ثبت نشده است.

علاوه‌بر این، استفاده غیرمجاز از فلزیاب رشد فزاینده‌ای داشته است. طبق این آمارها، ۲۲۰ مورد استفاده غیرمجاز از فلزیاب در سال ۹۸ ثبت شده، درحالی که در سال قبل از آن، میزان استفاده از فلزیاب ۱۷۱ مورد بوده است. مازندران، گلستان و خوزستان نیز به ترتیب بیشترین آمار استفاده غیرمجاز از فلزیاب را داشته‌اند.

blank

منبع: ایسنا

مرتبط:

ضرورت بکارگیری علوم مختلف برای حفاظت از آثار تاریخی

بخشی از تاریخ گمشده اشکانی در تپه اشرف

مسئول باستان شناسی اداره کل میراث فرهنگی اصفهان از تازه‌ترین یافته‌های منطقه تاریخی تپه اشرف و مذاکرات با شهرداری اصفهان برای ادامه حفاری‌ها در این محوطه خبر داد.

مناطق تاریخی به عنوان یکی از مقوله‌های علمی راه مناسبی برای مطالعات باستان شناسی فراهم کرده است. این در حالی است که بدون وجود چنین مناطقی و در نبود منابع مکتوب بخش بسیاری از تاریخ و فرهنگ در هاله‌ای از ابهام باقی خواهد ماند. محوطه تاریخی تپه اشرف یکی از همین مناطق تاریخی است که قدمت آن را بیش از هزار سال تخمین زده‌اند و با وجود تخریب‌ها و اقدامات ناشیانه‌ای که تاکنون در آن شده، توانسته است به روشن شدن تاریخ و فرهنگ ایران کمک شایانی کند. این منطقه تاریخی- باستان شناسی در ساحل شمالی زاینده رود و غرب پل شهرستان قرار گرفته است.

چندی پیش بود که موضوع حفر کانال لوله انتقال آب منطقه شرق اصفهان در این محوطه خبرساز شد و نگرانی فعالان میراث فرهنگی را در پی داشت. اخبار این تپه این روزها نیز به دلیل اکتشاف تازه‌ در جریان عملیات نجات بخشی آثار آن در مسیر همین لوله کشی مجدداً بر سر زبان‌ها افتاده است.

علمدار علیان  با اشاره به جدیدترین یافته‌ها از منطقه تاریخی تپه اشرف اظهار کرد: تازه‌ترین اکتشاف در این محل تاریخی، اسکلتی است که ظاهراً مربوط به بانویی از زمان اشکانیان است. در کنار این اسکلت یک کوزه سفالی نیز شناسایی شده است.

اسکلت بانوی اشکانی؛ بخشی از تاریخ گمشده

مسئول باستان شناسی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی اصفهان در خصوص نحوه کشف این اثر باستانی گفت: این اسکلت در راستای عملیات نجات بخشی آثار تپه اشرف در مسیر لوله گذاری، کشف و شناسایی شده است.

 

وی با اشاره به تغییر کاربری‌های شده در این منطقه ادامه داد: در گذشته تمام منطقه اطراف این تپه بخشی از عرصه آن بوده است اما به مرور زمان تبدیل به خیابان و پارک شده و کاربری اصلی خود را از دست داده است.

علیان از احتمال کشف آثار باستانی بیشتر در این منطقه خبر داد و گفت: اگر هر جا از منطقه تپه اشرف از فضای سبز گرفته تا پارکینگ و حاشیه رودخانه حفاری شود، احتمال اینکه آثار باستانی دیگری نیز کشف شود زیاد است.

وی اضافه کرد: طی صحبت‌ها با شهرداری  از این سازمان خواسته‌ایم که اگر ممکن باشد، همچنان بخشی از خیابان در اختیار ما باشد تا بتوانیم فضای کار حفاری را گسترده کنیم.

مسئول باستان شناسی اداره کل میراث فرهنگی اصفهان با اشاره به لزوم مستند نگاری آثار این منطقه تاریخی، تصریح کرد: اگر بتوانیم با همکاری شهرداری کار حفاری را همچنان ادامه دهیم اتفاقات بسیار خوبی رخ می‌دهد، چراکه داده‌های ارزشمندی در منطقه این تپه وجود دارد که مستند نگاری آنها بسیار ضروری است.

علیان با اشاره به مذاکرات اداره‌کل میراث فرهنگی استان اصفهان با شهرداری برای همکاری در این منطقه گفت: برای ادامه کاوش‌ها و تأمین اعتبارات مذاکرات بسیار خوبی با شهرداری داشته‌ایم، اما باید دید این مذاکرات در اجرا، چه نتیجه‌ای خواهد داشت.

منبع:ایمنا

مرتبط:

گمیشان _شهری که یادگار اشکانیان دریانورد است

قلعه ماران _ بنایی به قدمت اشکانیان

مگه میشه هشترود رفت و قلعه ضحاک نرفت