مکان‌هایی در انتظار ثبت میراث جهانی یونسکو
جهان مملو از مکان‌های فرهنگی و طبیعی ارزشمندی است که باید از آنها محافظت شود؛ مسئله‌ای که برای یونسکو بسیار حائز اهمیت است. امسال نیز به روال هر سال چند پرونده از کشورهای مختلف برای اضافه شدن به فهرست میراث جهانی یونسکو مورد بررسی قرار می‌گیرند که در ادامه با قابل‌توجه‌ترین آنها آشنا می‌شوید.
کمیته سالانه میراث جهانی یونسکو از روز جمعه در چین آغاز به کار کرده است. ایران امسال با دو پرونده «راه‌آهن» و «هورامان» در کمیته میراث جهانی یونسکو شرکت کرده است. پرونده راه‌آهن ایران براساس برنامه اعلام‌شده از سوی دبیرخانه یونسکو قرار است روز یکشنبه ۲۵ جولای (۳ مرداد) و پرونده ثبت منظر فرهنگی هورامان (اورامانات) روز سه‌شنبه ۲۷ جولای (۵ مرداد) بررسی شود.
در این بین کاندیداهای گوناگونی از کوهستان و صحرا گرفته تا یک شهر کامل از سوی کشورهای مختلف برای بررسی در این کمیته معرفی شده‌اند. در ادامه برخی از قابل‌توجه‌ترین پرونده‌های این دوره از کمیته میراث فرهنگی یونسکو را مشاهده می‌کنید که نشریه «نشنال» در گزارشی در کنار پرونده «راه‌آهن» ایران به معرفی آنها پرداخته است:
سنگ‌نگاره‌های محوطه «حما» / «نجران» / عربستان سعودی
محوطه «حما» در بین «نجران» و وادی «الدواسر» واقع شده و به گفته «یونسکو» به عنوان معبری در مسیر تجاری کاروان‌ها مورد استفاده قرار می‌گرفته است.
این محوطه قدمت طولانی دارد و نمونه‌های مختلفی از سنگ‌نوشته و سنگ‌نگاره بر روی صخره‌های آن نقش بسته است که صحنه‌های نبرد، حیوانات، گل‌ها و سبک زندگی ماقبل تاریخ را به تصویر می‌کشد. این محوطه به دلیل کیفیت و کمیت سنگ‌نگاره‌هایی که در خود جای داده برای قرار گرفتن در فهرست میراث جهانی نامزد شده است.
«سلط» / اردن
شهر «سلط» یا «السلط» دست کم از عصر آهن به عنوان محل سکونت مورد استفاده قرار گرفته و امروزه دیدنی‌های بسیاری را در خود جای داده است، اما شاید ممتازترین عامل جذب بازدیدکنندگان در این شهر معماری آن باشد.
به گفته یونسکو، این شهر از نظر فرهنگی و جغرافیای سیاسی به نحوی منحصربه‌فرد است و دلیل آن فقط ساختمان‌های شهر نیستند بلکه شکل گرفتن همزیستی مسالمت‌آمیز جوامع مسلمان و مسیحی از دیگر عوامل آن به شمار می‌روند.
«چانکیو» / پرو
پرو خانه مکان‌های شگفت‌انگیز بسیاری است و تاکنون ۱۲ مکان در این کشور در فهرست میراث جهانی یونسکو قرار گرفته‌اند. «چانکیو» (Chankillo ) مکانی که در گذشته برای مراسم تشریفاتی، دفاعی و ستاره‌شناسی مورد استفاده قرار می‌گرفت یکی دیگر از مکان‌هایی است که برای قرار گرفتن در فهرست یونسکو مورد بررسی قرار می‌گیرد. «چانکیو» بیش از ۲۳۰۰ سال پیش ساخته شده است و قدیمی‌ترین مکان برای امور ستاره‌شناسی در قاره آمریکا به شمار می‌رود.
معبدها و دروازه‌های «کاکاتیا» / هند
تاکنون حدود ۴۰ مکان از هند به فهرست میراث جهانی یونسکو راه یافته است و مکان‌های متعددی نیز برای قرار گرفتن در این فهرست به عنوان نامزد معرفی شده‌اند. در جریان کمیته امسال دو پرونده از هند مورد بررسی قرار خواهند گرفت که از جمله آنها به مجموعه‌ای شامل معابد و دروازه‌ها می‌توان اشاره کرد. این معبدها و بناهای مرتبط به آن سبکی از معماری متعلق به دودمان «کاکاتیا» را به نمایش می‌گذارند.
شهرهای دارای چشمه‌های آب معدنی اروپا / اتریش، بلژیک، جمهوری چک، فرانسه، آلمان، ایتالیا و بریتانیا
مجموعه‌ای متشکل از ۱۱ شهر با چشمه‌های آب معدنی در هفت کشور اروپایی نیز از نامزدهای امسال به شمار می‌روند. از جمله این مکان‌ها به «باث» در انگلستان، «ویشی» در فرانسه و «کارلووی واری» در جمهوری چک می‌توان اشاره کرد.
سنگ‌نگاره‌های دریاچه اونگا و دریای سفید / روسیه
به گفته یونسکو، سنگ‌نگاره‌هایی که در نزدیکی دریاچه «اونگا» و «دریای سفید» کشف شده‌اند از مهمترین مقاصد تاریخی و فرهنگی شمال اروپا به شمار می‌روند. موضوعات مختلف و وضوح این تصاویر و شرایط مطلوب آنها اطلاعاتی در خصوص سکونتگاه‌های تاریخی این مکان ارائه می‌دهند.
«نیس» / فرانسه
فرانسه تاکنون ۴۵ مکان را در فهرست میراث فرهنگی و طبیعی یونسکو ثبت کرده است. محبوبیت شهر «نیس» فرانسه که از نامزدهای این کشور به شمار می‌رود به قرن هجدهم میلادی بازمی‌گردد.
***
ایران تا کنون ۲۴ اثر را در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت کرده است. تخت جمشید نخستین اثر تاریخی ایران بود که در سال ۱۳۵۸ وارد فهرست میراث جهانی یونسکو شد. آخرین میراث فرهنگی که ایران موفق به ثبت آن شده جنگل هیرکانی است که سال ۱۳۹۸ وارد این فهرست شد.
میدان امام اصفهان، چغازنبیل، تخت سلیمان، پاسارگاد، بم و منظر فرهنگی آن، گنبد سلطانیه، بیستون، مجموعه کلیساهای ارامنه (سنت استپانوس، چوپان، دره شام، مریم مقدس و قره کلیسا)، سازه‌های آبی شوشتر، مجموعه آرامگاه و خانقاه شیخ صفی‌الدین اردبیلی، مجموعه بازار تاریخی تبریز، باغ ایرانی (دولت‌آباد یزد، پهلوان‌پور مهریز یزد، ارم شیراز، پاسارگاد شیراز، چهلستون اصفهان، فین کاشان، عباس‌آباد بهشهر، اکبریه بیرجند، ماهان کرمان)، گنبد قابوس، مسجد جامع اصفهان، کاخ گلستان، شهر سوخته، شوش، منظر فرهنگی میمند، بیابان لوت، قنات ایرانی (قصبه گناباد، مون اردستان، گوهرریز جوپار، اکبرآباد بم، قاسم‌آباد بم، بلده فردوس، زارچ، حسن‌آباد مشیر، ابراهیم‌آباد، وزوان، مزدآباد میمه)، شهر تاریخی یزد، منظر باستان‌شناسی ساسانی و جنگل‌های هیرکانی دیگر آثار جهانی ایران در این فهرست هستند.
منبع: ایسنا