شلوغی دیوانه‌وار میدان سنت مارکو در شهر ونیز و عواقب منفی آن باعث شده است تا جزیره کوچک Certosa الگویی جدید برای اجرای گردشگری پایدار در ونیز باشد و این موضوع به این دلیل است که صنعت گردشگری در این شهر قصد دارد با روشی جدید به پایداری بیشتر شرایط کاری و درآمد از گردشگری خود بپردازد.
سرمایه‌گذاری خصوصی، این جزیره عمومیِ فراموش‌شده را که فقط پانزده دقیقه با اتوبوس آبی از میدان سنت مارکو فاصله دارد، به یک پارک شهری چندمنظوره تبدیل کرده است، جایی که در آن ونیزی‌ها و ونیزدوست‌ها می‌توانند بدون تنش‌های موجود در آفت دائمی گردشگری یعنی (ازدحام گردشگر در یک منطقه یا اُوِرتوریسم) مدل جدیدی از گردشگری را تجربه کنند و از ازدحام جمعیت در یک منطقه بکاهند.
آلبرتو سونینو، رئیس پروژه توسعه این جزیره که شامل یک هتل، تفرجگاه ساحلی، رستوران و پارک جنگلی است، گفت: «ما هنوز راه زیادی در پیش رو داریم و تقریباً هیچ کس، حتی متخصصان و یا افراد محلی، این تالاب را به عنوان یک محیط طبیعی و فرهنگی جالب‌توجه قبول ندارند. این موضوعی است که یا باید همین حالا انجام شود یا دیگر هیچ‌وقت به سراغش نرویم. ونیز شهری با ساختار شکننده و محیط تالابی است که تحت نظارت سازمان جهانی یونسکو محافظت می‌شود.»
پس از یک وقفه ۱۵ ماهه در سفرهای گسترده بین‌المللی، ونیزی‌ها در حال بررسی این مسئله هستند که چگونه می‌توانند از بازدیدکنندگان در کنار کانال‌های آبی زیبا و منظره‌های کارت‌پستالی دوران بیزانس استقبال کنند؛ درصورتی‌که ایجاد شرایط سخت و ازدحام جمعیت در گذشته مسائلی مانند حفظ این شهر را تحت شعاع خود قرار می‌دهد.
در توصیه‌های مرکز میراث جهانی یونسکو، موضوعاتی مانند گردشگری جمعی، به‌ویژه عبور کشتی‌های تفریحی از مرکز تاریخی شهر، کاهش مداوم ساکنان دائمی و همچنین مشکلات حاکمیتی و مدیریتی مورد توجه قرار گرفت.
مکانیلد روسلر، مدیر این مرکز میراث جهانی، به آسوشیتدپرس گفت: «این چیزی نیست که ما به راحتی پیشنهاد کنیم و به آسانی حل شود. این یک هشدار به جامعه بین‌المللی است که برای پرداختن به مسائل این‌چنینی باید با یکدیگر همکاری‌ها و مشورت‌های بیشتری داشته باشند.»
مقامات منطقه ونتو طرحی را برای راه‌اندازی مجدد گردشگری در این شهرِ وابسته به جهانگردی به رم ارائه داده‌اند که خواستار کنترل ورود مسافران روزمره، تقویت ساکنان دائمی، تشویق استارت‌آپ‌ها، محدود کردن سهام اجاره آپارتمان‌های خصوصی و به دست آوردن کنترل منطقه تجاری برای محافظت از ونیز مطرح شده است. این پیشنهاد که در ماه مارس ارائه شده است، با هدف تبدیل ونیز به «شهری پایدار در صنعت گردشگری» است و امید می‌رود بتواند از ۲۲۲ میلیون یورو (۲۶۵ میلیون دلار آمریکا) بودجه بهبودی اتحادیه اروپا استفاده کند.
نیکولا پیانون، مدیر عامل گروه مشاوره بوستون، که برنامه استراتژیک ونیز به پیشنهاد او بوده است، گفت «ونیز، این شهر زیبا، در معرض خطرِ ناپدید شدن است. اگر ما متحد نشویم و از این کار حمایت نکنیم، ونیز طی ۱۰ سال به بیابان بدل خواهد شد و اثری از این زیبایی باقی نخواهد ماند.»
این پیشنهاد برای ایجاد طرحی جدید به منظور جلوگیری از گردشگری دسته‌جمعی ارائه شده است که نمونه بارز آن در سال ۲۰۱۹ رخ داد و بالغ بر ۲۵ میلیون بازدیدکننده به این منطقه سفر کردند. همچنین، در این طرح قرار است از مهاجرت سالانه هزار ونیزی از این شهر جلوگیری شود و ۱۲ هزار نفر ساکن جدید جذب شده و ۲۰ هزار شغل جدید با درآمد ۴ میلیارد یورو ایجاد شود.
آنا مورتی، کارشناس مدیریت مقصد در دانشگاه ونسی Ca ‘Foscari، گفت: «ونیز بدون گردشگر به شهری تبدیل می‌شود که نمی‌تواند به شهروندان خود خدمت کند.»
طبق نظریه گروه مشاوره بوستون، ۸۰ درصد از کل گردشگرها، حدود ۱۹ میلیون مسافر، که در سال ۲۰۱۹ از این شهر بازدید کردند، فقط ۵ یورو (۶ دلار آمریکا) تا ۲۰ یورو هزینه کردند. در طرف دیگر این معادله، ۲۰ درصد از گردشگرانی که حداقل یک شب را در ونیز می‌گذرانند بیش از دو سوم کل درآمد گردشگران ورودی روزانه را تشکیل می‌دهند. پیش‌بینی می‌شود برای مدیریت بازدیدکنندگان روزانه، یک سیستم رزرواسیون با هزینه دسترسی از سال ۲۰۲۲ راه‌اندازی شود.
با توجه به نظارت بر ورود روزانه گردشگران، این شهر سال گذشته یک اتاق کنترل هوشمند در نزدیکی پل اصلی راهآهن ایجاد کرد که با استفاده از داده‌های تلفن همراه نشان می‌دهد چه تعداد بازدیدکننده در هر لحظه در ونیز حضور دارند. این فناوری بدان معنی است که می‌توان رزروهای آینده را با کدهای QR بارگیری‌شده در تلفن‌ها، بدون نیاز به راه‌اندازی ایست‌های بازرسی، کنترل کرد. پیانون گفت: «این طرح در شهری مانند ونیز که تعداد نقاط دسترسی محدودی دارد و فقط پنج کیلومتر مربع مساحت دارد، عملی است.»
کمک به گردشگری پایدارتر در ونیز مستلزم هدایت گردشگران به مقصد جدید، تشویق گردشگران برای گذراندن شب در اقامتگاه‌های این شهر، سخت کردن شرایط سفرهای یک‌روزه و امکان افزایش میزان سکونت دائم در شهر با ساکنان جدید است.
اپراتورهای گردشگری برای بازگشت به کسب و کار خود ناامید هستند و از سوی دیگر تمایل جهانی برای سفر دوباره رو به افزایش گذاشته است. علاوه بر این، در مورد بسیاری از تغییرات باید توسط مقامات منطقه‌ای و شهرستانی در رم تصمیم‌گیری شود، از جمله هر گونه محدودیت در منطقه‌بندی تجاری یا اجاره اقامتگاه از سیستم‌های کرایه خانه آنلاین.
کارلو باگنولی، رئیس آزمایشگاه نوآوری VeniSia در دانشگاه Ca ‘Foscari، گفت: «به نظر من سطح دیستوپی (شرایط سخت زندگی) که ما به آن رسیده بودیم در حدی بود که باید واکنشی نشان داده می‌شد. بسیاری از پروژه‌های جدید در بسیاری از نقاط در حال افتتاح هستند.»
جزیره Certosa، با گذشت بیش از یک دهه هنوز در حال پیشرفت است و موفقیت آن در سطح بالایی است: سه هزار بازدید کننده هر آخر هفته از ۱۰ جاذبه دیدنی در اطراف این تالاب بازدید می‌کنند که احتمال توسعه مجدد آن وجود دارد؛ از جمله بیمارستان‌های تاریخی، جزایر متروک و پایگاه‌های نظامی قدیمی.
سونینو گفت: «من امیدوارم که فرصت را غنیمت بشماریم. این موضوع تنها یک شعار نیست، بلکه یک فرصت است. ما برای انتقال ونیز از گذشته به آینده به ایده‌ها و نظرات مفید زیادی نیاز داریم.»
* ترجمه: بابک صوفیانی
منبع: میراث آریا
مرتبط:
ممنوعیت عبور کشتی‌های کروز از مرکز تاریخی ونیز
