هواز یکی از کلان‌شهرهای ایران است، که در بخش مرکزی شهرستان اهواز قرار دارد و به‌عنوان مرکز استان خوزستان شناخته می‌شود. شهر اهواز با مساحت ۱۸۶۵۰ هکتار، به عنوان یکی از شهرهای وسیع ایران، محسوب می‌شود
آنچه در مورد اهواز باید بدانید:
اهواز یکی از کلان‌شهرهای ایران است، که در بخش مرکزی شهرستان اهواز قرار دارد و به‌عنوان مرکز استان خوزستان شناخته می‌شود. جمعیّت این شهر طبق آمار رسمی سال ۱۳۹۰ برابر ۱٬۱۱۲٬۰۲۱ نفر می‌باشد، که به‌عنوان هفتمین شهر پرجمعیت ایران به‌شمار می‌آید. اهواز در موقعیت جغرافیایی ۳۱ درجه و ۲۰ دقیقه عرض شمالی و ۴۸ درجه و ۴۰ دقیقه طول شرقی، در بخش جلگه‌ای خوزستان و با ارتفاع ۱۲ متر از سطح دریا واقع شده‌است.
شهر اهواز با مساحت ۱۸۶۵۰ هکتار، به عنوان یکی از شهرهای وسیع ایران، محسوب می‌شود. شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب که بزرگترین تولیدکننده نفت ایران به‌شمار می‌آید، در اهواز مستقر می‌باشد، همچنین شرکت ملی حفاری ایران که بزرگترین شرکت حفاری کشور محسوب می‌شود نیز در اهواز متمرکز می‌باشد. برخی از بزرگترین کارخانه‌های مادر کشور در این شهر جای دارند. رودخانه کارون پرآب‌ترین رودخانه ایران، با سرچشمه گرفتن از کوه‌های بختیاری، با ورود به اهواز، این شهر را به دو بخش شرقی و غربی تقسیم می‌کند.
آلودگی هوای اهواز:
بر اساس آمار رسمی، اهواز پس از اصفهان و تهران، بیشترین آلودگی هوا را دارد. میزان آلودگی هوا در این شهر روزبه‌روز افزایش یافته و شدیدتر می‌شود. مهم‌ترین علت آلودگی هوای اهواز، گردوغبار و حمل‌ونقل درون‌شهری است و دیگر عامل آلودگی‌ها گسترش افسارگسیخته بافت شهری و رسیدن آن به کارخانه‌هایی مانند ایران کربن و فولاد خوزستان است.
بارها از طرف سازمانهای مختلف همچون سازمان حفاظت محیط زیست استان خوزستان اعلام شده که اهواز ۸ برابر بیش از حد مجاز آلوده‌است، به همین دلیل بیشتر پروازها لغو و مدارس و کودکستانهای این شهر تعطیل می‌شوند، برخی سازمانهای دولتی دلیل این گرد و غبار را آلودگی ناشی از گرد و غبار صحرای عربستان و جنوب عراق و همچنین نبود بارش باران و نبود پوشش گیاهی در برخی مناطق خوزستان دانسته‌اند. دامنهٔ گسترش این آلودگی به استان‌های ایلام، لرستان و برخی از شهرهای استان فارس و بوشهر نیز بروز کرده.
بر اساس برنامه‌های سازمان محیط زیست، در صورت افزایش ۵۰۰ هکتاری پوشش گیاهی در شهر اهواز، و انجام پروژه کمربند سبز، بین چهار تا شش درجه از گرمای هوا در اهواز کاسته خواهد شد، و آلودگی هوا نیز تا حد چشمگیری پایین خواهد آمد. وانگهی از پاییز ۱۳۸۵ کل استان خوزستان درگیر پدیده توفان خاک شده‌است که زیان‌های مالی و جانی فراوانی به بار آورده‌است و گمان نمی‌رود با این برنامه‌ها بتوان آن را ناپدید یا کم نمود.
در سال ۲۰۱۱ بر پایه‌گذارش سازمان بهداشت جهانی شهر اهواز آلوده‌ترین شهر جهان شناخته شده‌است.
بحران زیست‌محیطیِ ریزگردهای اهواز:
این بحران باعث شده‌است شهر اهواز -مرکز این استان- از سوی سازمان بهداشت جهانی به عنوان یکی از آلوده‌ترین شهرهای جهان شناخته شود که باعث مشکلات تنفسی ساکنان این شهر شده‌است. احتمال آلوده بودن این ریزگرد به مواد رادیواکتیو نگرانی‌های گسترده‌ای در مورد تأثیر این پدیده بر سلامت شهروندان بوجود آورده است. سالانه حدود ۲۲ هزار نفر در استان خوزستان به دلیل مشکلات ناشی از آلودگی هوا و ریزگردها به بیمارستان و مراکز درمانی مراجعه می‌کنند. در آبان ۱۳۹۴ در پی بارش باران اسیدی در این استان، برای صدها نفر مشکلات تنفسی پیش آمد که آنان را به بیمارستان کشانده و به بستری‌شدن بیش از یکصد نفر منجر شد.
مکان های دیدنی و تفریحی اهواز:
رود کارون:
زمانی کارون بزرگترین و پرآب‌ترین رودخانه‌ی ایران بود و برای جنوبی‌های کشورمان مکانی خاطره‌ساز محسوب می‌شود اما امروزه این رودخانه در معرض خطر کم‌آبی و خشکی قرار دارد. رود کارون با ۹۵۰ کیلومتر طول، طولانی‌ترین رود ایران است که سرچشمه‌ی اصلی آن زردکوه بختیاری در استان چهارمحال و بختیاری است.
کارون که آب آشامیدنی اهواز از آن تامین می‌شود، گنجایش آن را دارد که به مکانی تفریحی بسیار پررونقی تبدیل شود و میزبان گردشگران داخلی و خارجی باشد. این رود در ۲۰ بهمن سال ۱۳۸۹ در فهرست میراث طبیعی ایران به ثبت رسید.
بازار عبدالحمید:
بازار عبدالحمید قدیمی‌ترین بازار اهواز است که در خیابان نظامی یا نظری‌پور، بین خیابان نادری و امام خمینی قرار دارد. کاروان‌سرای شیخ خزعل در این بازار قرار دارد. این بازار زمانی بازار اصلی و مرکز خرید شهر بود. در آن دوران بیشتر اهالی ثروتمند شهر و اشراف‌زادگان بیشتر از بازار عبدالحمید خرید می‌کردند اما امروزه جزو بازارهای ارزان شهر شده و دیگر خبری از زرق‌وبرق قبلی آن نیست. قدمت این بازار به بیش از یک قرن می‌رسد.
بازار کاوه اهواز :
بازار کاوه متعلق به دوران پهلوی است و علاوه بر میوه وسبزی تازه، سوغاتی‌های اهواز را هم می‌توانید از آنجا بخرید. ماهی و میگوی تازه، کلوچه، خرما، رطب، شیره‌ی خرما، ارده، حلوا شکری و حلوا ارده اجناسی هستند که به وفور در این بازار پیدا می‌شود. بوی ترشی‌های خوشمزه‌ی جنوبی هم به مشام‌تان خواهد رسید. حتی می‌توانید به عنوان سوغاتی از ادویه‌های خوش‌عطر این بازار تهیه کنید.
موزه هنرهای معاصر اهواز:
موزه‌ی هنرهای معاصر اهواز در سال ۱۳۳۸، در ۲ طبقه و با ۵ گالری شروع به کار کرد. در گنجینه‌ی این موزه ۷۰ اثر نگهداری می‌شود که ۶۰ اثر آن متعلق به هنرمندان استان خوزستان و ۱۰ اثر آن متعلق به هنرمندان دیگر استان‌ها است. در این موزه همایش‌ها، کارگروه‌ها، دوره‌های آموزشی هنری مختلف و سمینارهای هنری برگزار می‌شود.
بنای معین التجار اهواز:
این بنا در زمان ناصرالدین شاه قاجار در اهواز بنا شده است. در واقع این سازه کاروان‌سرایی در نزدیکی پل سفید است که در بافت قدیمی شهر اهواز قرار دارد. سرای معین‌التجار، سرای بازرگان برجسته‌ی بوشهری، حاج محمد تقی معین‌التجار بوده و امروزه به مکانی برای بازدید گردشگران تبدیل شده است. این بنا در تاریخ ۲۰ آبان ۱۳۷۷ با شماره‌ی ۲۱۵۸ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
پل سفید اهواز:
پل معلق یا پل سفید یکی از مهم‌ترین نمادهای اهواز است و شاید بسیاری از ما تصویری که اهواز داریم، تصویر روخانه‌ای بزرگ است که پلی معلق روی آن قرار دارد. این پل در سال ۱۳۱۵ روی رودخانه‌ی کارون ساخته شد و گفته می‌شود نخستین پل معلق ایران است. از این پل می‌توانید عکس‌های بسیار زیبایی از کارون بگیرید و یادگاری خوبی از سفر به اهواز داشته باشید. پل سفید در ۲۶ آبان ماه ۱۳۷۸ با شماره‌ی ۲۴۹۳ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
دانشکده سه گوش اهواز:
دانشگاه سه‌گوش در کرانه‌ی رود کارون قرار دارد. ساختمان این دانشگاه در سال ۱۳۰۸ به عنوان ساختمان بانک ملی مرکزی در اهواز افتتاح شد و ۳ سال بعد، آن را به استانداری تبدیل کردند. در طول جنگ جهانی دوم که اهواز به اشغال متفقین در آمد، این ساختمان به مقر ارتش آنها تبدیل شد. در نهایت در سال ۱۳۳۶ این بنا به دانشکده‌ی پزشکی دانشگاه جندی شاپور بدل شد و از همان دوران، کاربری فرهنگی داشته است. از سال ۱۳۶۵۰ تا ۱۳۸۹ از این ساختمان به عنوان دانشکده‌ی ادبیات و زبان‌های خارجی دانشگاه جندی شاپور استفاده می‌شد اما در حال حاضر در حال تعمیر و مرمت است.
ساختمان سه‌گوش حدود ۳ هزار متر مساحت دارد و شکل مثلثی آن سبب شده که آن را سه‌گوش بنامند. شما می‌توانید ویژگی‌های خاص معماری دوره‌ی پهلوی، یعنی قوس‌های دایره‌ای شکل ایوان و رواق‌های حیاط مرکزی را د این سازه مشاهده کنید. طرح کاشی‌کاری ایوان با آجر دقیقا تکرار شده که این را هم می‌توان از برجسته‌ترین ویژگی‌های معماری آن محسوب کرد.
کلیسای سورت مسروپ:
کلیسای سورت مسروپ یکی از جاذبه‌های گردشگری اهواز است که در محله‌های مرکزی اهواز قرار دارد. این کلیسا در سال ۱۳۴۷ توسط ترداد داویدیان ساخته شد که از کارمندان شرکت نفت بود.
حرم علی ابن مهزیار:
مقبره‌ی آرامگاه علی‌ابن مهزیار یکی از قدیمی‌ترین و مهم‌ترین بناهای شهر اهواز است. علی‌ابن مهزیار یکی از دانشمندان و فقهای شیعه و از یاران امام رضا (ع) بود. در سال ۲۰۱ هجری قمری در محل اقامت امام رضا در اهواز، مسجدی را بنا کرده و بعد از مرگ علی‌ابن مهزیار او را در این مسجد دفن کردند. امروزه این آرامگاه مکانی است که مردم برای زیارت و دعا سری به آن می‌زنند.
آبشار مصنوعی اهواز:
اهواز میزبان طولانی‌ترین آبشار مصنوعی خاورمیانه است که روی هفتمین پل اهواز احداث شده است. این آبشار با نورپردازی بی‌نظیر بسیار تماشایی است. فواره‌های آب از اطراف پل به داخل رودخانه پرتاب می‌شود. اگر به اهواز رفتید، اینجا را از دست ندهید.
پل طبیعت کیانپارس:
پل طبیعت کیانپارس اهواز دو پارک مهم این شهر را به هم وصل کرده است و نمای بسیار زیبایی دارد.
بازار لشکرآباد اهواز:
بازار فلافل اهواز در خیابان انوشه، محله‌ی عرب‌نشین لشکرآباد قرار دارد. این بازار مرکز فروش فلافل در شهر است؛ اگر به اهواز رفتید و جزو آن دسته افرادی بودید که مثل من عاشق فلافل و ترشی‌جاتی هستید که کنار این ساندویچ خوشمزه سرو می‌شود، حتما و حتما بخشی از سفر خود را به بازدید از این بازار و تست کردن فلافل‌های آن اختصاص دهید.
مناطق تاریخی اهواز:
– سرای عجم. شماره ثبت ملی ۱۰۸۷۵ سال ۱۳۸۲ هجری خورشیدی، این بنا در گذشته به عنوان یک کاروانسرا و بازار شیخ خزعل استفاده می‌شده است.
– خانه دادرس، خیابان عبدالحمید. شماره ثبت ملی ۹۷۶۴ سال ۱۳۸۲ شمسی – بنایی بازمانده از دوره قاجار
– ساباط جنب خانه معین التجار، بازارقدیمی. شماره ثبت ملی ۲۵۴۸ – مربوط به اوایل دوره قاجار
– معین التجار، خیابان ۲۴ متری، خیابان کاوه غربی، نبش اول. شمارهٔ ثبت ملی ۲۱۵۸ – مربوط به دوره قاجار
– منزل نفیسی، خیابان سلمان فارسی (نادری) روبه روی پارکینگ کارون. شماره ثبت ملی ۳۴۹۴ بیست و پنجم اسفند ماه ۱۳۷۹ شمسی
– میدان شهید بندر (چهارشیر). سال احداث ۱۳۳۸ شمسی – شماره ثبت آثار ملی۷۰۴۰ دهم دی ماه ۱۳۸۱ شمسی
– سد قدیمی (شادروان).
– سد شوشتر.
– سد اهواز. متعلق به دورهٔ ساسانیان
– دبیرستان شاپور (مصطفی خمینی)، خیابان شریعتی، جنب کلوپ ورزشی. شماره ثبت آثار ملی ۳۶۱۰ بیست و پنجم ۱۳۷۹ شمسی
– بیمارستان امام خمینی (جندی شاپور)، شرق رودخانه کارون، بین بلوار ساحلی و خیابان ۲۴ متری ضلع شمالی باغ معین. شماره ثبت آثار ملی ۷۰۴۱ دهم دی ماه سال ۱۳۸۱ شمسی
– منازل سازمانی راه آهن (هشت بنگله)، خیابان فلسطین روبروی فرمانداری. شماره ثبت آثار ملی ۲۵۷۵ در بیست وهفتم بهمن ماه سال ۱۳۷۸ شمسی – دورهٔ پهلوی
– منازل مسکونی راه آهن، غرب رودخانه کارون کنار پل نادری. شماره ثبت آثار ملی ۲۵۸۷ در بیست وهفتم ماه سال ۱۳۸۷ شمسی – دورهٔ پهلوی
– دانشکده ادبیات، ساحل غربی رود کارون کنار پل نادری ابتدای خیابان امام موسی صدر. سال احداث ۱۳۱۳ شمسی
– دانش سرای مقدماتی، ضلع جنوبی باغ معین در انتهای خیابان شهید آهنگری (بختیاری قبلی). شماره ثبت آثار ملی ۲۶۰۵ در بیست و پنج اسفند ماه سال ۱۳۷۸ شمسی
– سیلوی اهواز.
– منزل ماپار، خیابان فردوسی بین شهید جهانیان وکافی. شماره ثبت آثار ملی ۴۲۲۶ در بیستم شهریور ماه سال ۱۳۸۰
غذاهای سنتی اهواز:
– کباب بختیاری
– اِمگِشِت (پلو ماهی، که از یک نوع ماهی خشک شده و شور می‌باشد)
– غذاهای دریایی که با استفاده از ماهی طبخ می‌شوند مانند قلیه ماهی، ماهی صبور و حشو
– مُفَطَّح که از برنج همراه با گوشت گاو یا گوسفند و همراه با مخلفات درست می‌شود و در هنگام صرف در ظرف بزرگی (سینی) جلوی مهمانان گذاشته می‌شود.
مرتبط:
اهواز و جاذبه های گردشگری بی نظیرش
در مورد پل سفید اهواز چه میدانید؟
