قوورما، روش سنتی عشایر اردبیل برای نگهداری طولانی‌مدت مواد غذایی

فرهنگ غذایی ایرانیان بخش جذاب و جالبی از مناسبات فرهنگی آنان به شمار می‌رود، در این فرهنگ باور عمومی بر این است که مواد غذایی نعمات خدا هستند و از این‌رو بی‌احترامی به غذا معادل بی‌احترامی به خالق به شمار می‌رود.

افزون بر این، سفره به عنوان محلی که افراد خانواده سه بار در روز اطراف آن قرار می‌گیرند و با همدیگر به تعامل می‌پردازند، در فرهنگ غذایی ایرانیان بسیار ارزشمند محسوب می‌شود و غذا خوردن به صورت تکی نوعی بی‌احترامی به اعضای خانواده و نشانه‌ای از نابه‌سامان بودن ارتباطات خانوادگی به شمار می‌رود.

ایرانی‌ها آشپزهای قابلی هستند، تنوع غذایی‌شان بالاست و از با ارزش‌ترین مواد غذایی و سالم‌ترینشان برای پختن خوراک سنتی استفاده می‌کنند، در مکتب طب سنتی ایرانی که بخشی از فرهنگ غذایی ایرانیان به شمار می‌رود، همه خوردنی‌ها از نظر طبیعت به چهار دسته مرطوب، خشک، گرم و سرد تقسیم می‌شوند، بر همین اساس ایرانیان اعتقاد دارند در مصرف مواد غذایی گوناگون باید تعادل را رعایت کنند چرا که در غیر این صورت جسم و روح، دچار ناخوشی و بیماری می‌شود.

یکی از دغدغه‌های انسان‌ها در گذشته نگهداری مواد غذایی به خصوص گوشت بود و برای این کار، روش‌های مختلفی را ابداع می‌کردند؛ یکی از این روش‌ها، قوورما کردن بوده است که این روش به خصوص در میان عشایر استان اردبیل بسیار رایج و مورد پسند بوده و انجام می‌شده است.

اولین مرحله در پخت قوورما، آماده‌سازی گوشت و شکمبه (به زبان ترکی قارن) است، گوشت هر حیوانی که استفاده می‌شود باید قارن همان گوسفند نیز پاک‌سازی و مورد استفاده قرار گیرد، به این ترتیب که در ابتدا گوشت به قطعات کوچک خرد می‌شود و پس از آن به همراه کمی آب (بستگی به حجم گوشت دارد) گوشت را در داخل قابلمه‌ایی ریخته و بر روی شعله گذاشته می‌گذارند.

در گذشته از ظروف مسی برای این عمل استفاده می‌شده و اکنون ظروف روحی مورد استفاده قرار می‌گیرد، گوشت تا زمانی که به طور کامل آب آن تبخیر شده و سرخ شود بر روی شعله باقی می‌ماند.

در این بین باید قارن (شکمبه، علفدان یا سیرابی) آماده شود، در نشخوارکنندگان معده چهار قسمتی است که در آن انواع بافت‌های گیاهی به کمک باکتری‌ها به قندها، پروتئین و چربی‌هایی تبدیل می‌شود که حیوان قادر به گوارش آنهاست، شکمبه یا سیرابی نخستین بخش از معده چند بخشی نشخوارکنندگان و در واقع انشعابی از مری (سرخ نای) است و گنجایشی به اندازه یک هفتم وزن بدن دارد.

پاک‌سازی شکمبه بسیار سخت بوده و به دقت بسیاری نیاز دارد، در فرهنگ غذایی ایران، سیرابی به عنوان غذایی دارویی مورد توجه و اقبال عده‌ای خاص است، برای مصرف به عنوان خوراک، سیرابی باید کاملا شسته و با دقت بسیار بالایی تمیز شود.

برای استفاده از قارن شکمبه در قوورما، پس از پاک‌سازی کامل آن را با نمک آغشته، باد کرده و در گوشه‌ای در هوای آزاد آویزان می‌کنند تا آب آن گرفته شود.

پس از تبخیر آب و سرخ شدن گوشت، کمی دمبه حیوانی به گوشت اضافه می‌شود و پس از آب شدن دمبه‌ها، اگر روغن آن کم بود، کمی روغن حیوانی محلی و طبیعی به آن اضافه می‌شود و در این حین، نمک و زردچوبه (بسته به میزان گوشت) به قوورما اضافه می‌شود.

پس از سرخ شدن کامل گوشت، شکمبه را آورده و گوشت را به صورت گرم در داخل آن ریخته و سر آن را کامل سفت می‌کنند چرا که نباید هوا به داخل آن درز کند، پس از آن قارون را در داخل پارچه‌ای سفید بسته و در محلی خنک نگهداری می‌کنند؛ به گفته اهالی، در این روش گوشت تا چهار ماه نیز سالم مانده و مسمویت ایجاد نمی‌کند.

به دلیل گذار از یک جامعه سنتی به جامعه مدرن و نسل جدیدی که نگاه و نگرش متفاوت با نسل آتی دارد، اگر اهمیت اجتماعی و فرهنگی این غذای محلی به خوبی تبیین نشود و نهادهای مرتبط آن را رواج ندهند، احتمال دارد در آینده این غذای محلی مورد بی‌مهری قرار گیرد.

در کنار خواص مختلف قوورما، احیای این روش نقش اساسی در حفظ ارزش‌های غذایی و سنتی عشایر، افزایش پیوندهای اجتماعی و زنده نگه داشتن سنت گذشتگان دارد.

در کنار ثبت ملی قوورما که در سال گذشته انجام شد، اجرای جشنواره‌های غذایی و آموزش قورما به افراد از طریق رسانه‌های مجازی و دیجیتال نیز می‌تواند تاثیر بسزایی در احیای این روش نگهداری از مواد غذایی داشته باشد.

منبع: میراث آریا

شهداد، سرزمین نور و زندگی

بیابان لوت بین سه استان کرمان، خراسان جنوبی و سیستان و بلوچستان قرار دارد اما ۷۰درصد از این بیابان در کرمان واقع‌شده است و ۹۵ درصد از آثار طبیعی شناخته‌شده این پهنه گسترده نیز که منحصربه‌فرد و بی‌همتا هستند در کرمان جای گرفته ‌است. مساحت حوضه آبخیز این بیابان حدود ۲۰۵هزار و ۲۲۲ کیلومتر مربع است که بسیار وسیع‌تر از بیابان لوت است که برای ثبت در میراث جهانی در نظر گرفته شده است. اصطلاحات جغرافيايي متنوعی از جمله بیابان و کویر به اين پدیده پهناور طبیعی نسبت داده شده است. بیابان واژه‌ای بوم‌شناسی و اقلیمی است و به مکانی با پوشش گیاهی، جانوری و میزان بارندگی کم اطلاق می‌شود اما کویر به پست‌ترین نقاط داخلی مناطق بیابانی گفته می‌شود، جایی که میزان نمک در آن بسیار زیاد است. بنابراین بیابان، واژه جامع‌تری برای توصیف این پدیده به شمار می‌آید.

 ثبت جهانی

بیابان لوت به عنوان اولین اثر طبیعی ایران در چهلمین اجلاس میراث جهانی یونسکو در سال ۱۳۹۵ تحت عنوان بیابان لوت (Lut desert) به ثبت رسید. عرصه و حریم ثبت شده این میراث جهانی در جنوب شرقی ایران، در شرق کوه‌های مرکزی و رشته کوه‌های زاگرس، در میان سه استان خراسان جنوبی، سیستان و بلوچستان و کرمان گسترده شده است و  شامل ریگ یلان (تپه‌های ماسه‌ای)، کلوت‌ها، نبکاها، رودخانه شور، هامادا (دشت ریگی)، پهنه بازالتی گندم بریان و… است که در این میان کلوت‌ها در غرب و ریگ یلان در شرق با چشم‌اندازی زیبا و شگفت‌انگیز خودنمایی می‌کنند.

کلوت شهداد

ارزش‌های برجسته جهانی

بیابان لوت ویژگی‌های برجسته‌ی بسیاری دارد که در دنیا منحصر به فرد است. قرارگیری این منطقه در موقعیت فوق‌العاده خشک، وزش بادهای قوی، در دسترس بودن ته نشست رسوبات دریاچه‌ای برای توسعه کلوت‌ها و وجود رسوبات ریزدانه شرایط مناسبی را برای ایجاد و تکامل عوارض زمین‌شناسی و ژئومورفولوژیکی اشکال مختلف طبیعی در سطح زمین و مناظر آنها) ویژه در بیابان لوت فراهم کرده است. پدیده‌های ژئومورفولوژیکی خاصی که در بیابان لوت طی هزاران سال شکل گرفته باعث شده به عنوان منطقه‌ای شاخص، دانشمندان و گردشگران زیادی را به سمت خود جلب کند.

تاکنون مجموعه‌ای کامل با ویژگی های بیابان لوت در هیچ جای دیگری از جهان ثبت نشده است. منطقه کلوت‌ها منطقه‌ای عاری از هرگونه پوشش گیاهی است. شواهد، حاکی از حداقل حیات جانوری در این منطقه است. در ریگ یلان تقریبا اکثر اشکال تراکمی ماسه ها مانند برخان، اشکال موجی شکل(ریپل مارک)، تپه‌های ماسه‌ای قیفی شکل، ستاره ای شکل و … دیده می‌شود. از این جهت می‌توان گفت بیابان لوت دارای ویژگی‌هایی است که آن را در دنیا خاص و منحصر به فرد کرده است.

بیابان لوت مثال برجسته‌ای از مراحل گسترش زمین در گذر زمان، توسعه ناهمواری‌های سطح زمین و ویژگی‌های مهم زمین شناختی و جغرافیای طبیعی است.

این بیابان دارای نمونه‌هایی از درجات عالی پدیده‌های طبیعی است که دارای اهمیت زیبایی شناختی، طبیعی و استثنایی هستند:

– بلندترین تپه‌های ماسه‌ای دنیا با بیش از ۴۷۵ متر ارتفاع در ریگ یلان.

– بلندترین کلوت‌های دنیا با بیش از ۱۵۵ متر ارتفاع

– طویلترین کلوت‌ها با بیش از ۴۰ کیلومتر طول

– بلندترین نبکاها در حاشیه غربی لوت و در امتداد کلوت‌ها با ارتفاع حدود ۱۲ مترکه جزو بلندترین گلدان‌های صحرا در جهان محسوب می‌شود.

– گرم‌ترین نقطه زمین (قطب حرارتی) با بیش از ۷۰ درجه سانتیگراد در جنوب غربی ریگ یلان

در هر حال بیابان لوت نه تنها دارای ویژگی‌های زیباشناسانه است بلکه بخشی از فرایندهای دخیل درشکل‌دهی به منطقه و تاریخ زمین‌شناسی را نیز نشان می‌دهد. در عین حال تنوع چشم‌اندازها و ناشناخته‌بودن منطقه شرایط مناسبی را برای تحقیقات علمی و گسترش ژئوتوریسم فراهم می‌کند.

 کلوت‌­ها و کلوتک‌ها

اشکال ناشی از فرسایش بادکندگی در مناطق خشک و نیمه خشک دنیا از قبیل ایران، ایالات متحده، چاد، مصر و پرو در سطح وسیعی مشاهده می‌شود. نمونه منحصربه فرد این عوارض به صورت پشته‌ها و دالان‌های موازی در جنوب شرق ایران سطح وسیعی از چاله لوت با ابعادی معادل ۱۵۰ در ۷۰ کیلومتر را پوشانیده است بطوری‌که ۴ درصد کل بیابان لوت را شامل شده است.

نبکا و پیکان‌های ماسه­ای

در حدود ۲۰ کیلومتری شهداد، درختان و درختچه‌های گز در گلدان‌های بیابانی لوت جای گرفته‌اند که به آن نبکا یا تل‌های گیاهی (تل گز) گفته می‌شود. زمین‌های بین نبکاها پوشیده از ماسه است. نبکاها معمولا در سطح همواری که میزان ماسه آن متوسط و سطح آب زیر‌زمین بالا بوده و یا رطوبت موجود کافی برای حیات پوشش گیاهی باشد ظاهر می‌شوند.

کلوت شهداد

شهر خیالی لوت

شهر خیالی لوت از مناظر دیگر لوت است که از اشکال فرسایشی بیشتر آب (و نیز باد) تشکیل شده که شبیه یک شهر مخروبه به‌نظر می­‌رسد. براثر فرسایش شدید آب و صیقل دادن باد، زمین در بعضی قسمت­ها به شدت فرسایش یافته و در طول قرن‌ها فرسایش آبی و بادی شدید به صورت بقایای  آثار خرابه­های شهرها درآمده است که در منطقه، به شهر لوت یا شهرهای لوت معروف است. این آثار و عوارض بیابان­ها که بر اثر آب (و نیز باد) به وجود آمده، بسیار زیبا و همانند آثار و بقایای شهرهای کهن ایران، جالب و دیدنی هستند.

رودخانه شور

وجود رودخانه دایمی شور درگرم‌ترین منطقه جهان به شگفتی‌های دشت لوت بسیار افزوده است. سرچشمه‌های این رودخانه در خارج از منطقه مورد مطالعه است که از ارتفاعات خراسان جنوبی و خوسف سرچشمه می‌گیرد و از بخش شمالی وارد استان کرمان می‌شود. در طول مسیر با اضافه شدن آب‌های خروجی از ارتفاعات راور، مسافتی حدود ۲هزار کیلومتر را طی می‌کند تا پس از گذشتن ازکناره غربی گندم بریان، در بخش شمالی کلوت‌ها به چاله شور ختم شود. مساحت حوضه آبریز این رودخانه در حدود ۷۳هزار و ۷۶۰ کیلومتر مربع است.

گندم بریان

در سطح بلوک لوت حدود ۴۰ مخروط آتشفشانی کواترنر وجود دارد. مخروط‌ها دارای قله‌های کوتاه و مدور یا دهانه آتشفشانی است. بیشتر فوران آن‌ها و مواد مذاب جاری شده از آن‌ها مورفولوژی خاصی در منطقه چه به شکل مخروط و باتولیت و چه پهنه بازالتی به وجود آورده‌اند. که شاخص‌ترین آن‌ها گندم بریان را شکل داده است. پهنه بازالتی گندم بریان ۴۸ کیلومتر طول، ۱۰ کیلومتر عرض و ۴۸۰ کیلومترمربع مساحت دارد. گندم بریان به یکی از گرمترین مناطق زمین شهرت یافته است. اهالی شهداد به پهنه گندم بریان، ریگ سوخته هم می‌گویند.

پوشش گیاهی و جانوری بیابان لوت

در بخش هایی از این بیابان، گونه های با ارزش جانوری نظیر گربه و روباه شنی، انواع خزندگان مانند افعی شاخدار، رتیل خورشیدی، انواع آگاما، انواع گِکو و گونه های خاص پرندگان از جمله زاغ بور به عنوان تنها پرنده آندمیک ایران مشاهده می شود. همچنین پوشش گیاهی ارزشمند بیابان لوت شامل تاغ، گز، قیچ، اسکنبیل، شورگز، سیاه شور، اَرمَک، سَبَط، اِشنان و… هستند. با توجه به اهمیت پژوهش و مطالعه در این زمینه، پایگاه میراث جهانی بیابان لوت با همکاری مراکز تحقیقاتی بررسی و شناسایی پوشش گیاهی بیابان لوت در بخش های ناشناخته را آغاز کرده است.

چشم‌انداز تاریخی

قدمت و سابقه زندگی بشر در منطقه دشت لوت به هفت هزار سال پیش بر می‌گردد. این منطقه از هزاره پنجم پ.م به بعد، پیوسته توسط انسان مورد سکونت قرار گرفته است. حاشیه غربی دشت لوت (دشت شهداد)، با وجود مجاورت با بیابان بی‌آب و گرم و خشک لوت توسط انسان گذشته برای زندگی انتخاب شده است و بر اساس اطلاعات باستان شناسی، ۷هزار سال فرهنگ و تمدن بشری را در خود جای داده است.

مرتبط:

مرنجاب _قلب تپنده کویرهای ایران

قلعه رستم _بنایی باشکوه در کویر سیستان

گنجعلی‌خان طلیعه معماری و هنر اصیل ایرانی در دل کویر کرمان

کاروانسرای باغ شیخ ساوه، در چند قدمی جهانی شدن

کاروانسرا ترکیبی است از کاروان (کاربان) به معنی گروهی مسافر که گروهی سفر می‌کنند و سرای، به معنی خانه و مکان. هردو واژه برگرفته از زبان پهلوی است. منابع تاریخی هخامنشیان را پایه‌گذار کاروانسراها دانسته‌اند؛ در روزگار اشکانی، ایستگاه‌های میان راه، و حمایت از کاروانیان اهمیت زیادی یافت و در اغلب جاده‌ها به‌خصوص جاده معروف ابریشم بناهائی شبیه کاروانسرا ایجاد شد. در دوره ساسانیان به‌دلیل اقتصاد وسیع و گسترده، راه‌ها و امنیت کاروانیان اهمیت زیادی پیدا کرد؛ در نتیجه کاروانسراهای بسیاری در مسیر جاده‌ها و گذرهای اصلی بنا شد. از دوره پادشاهی هخامنشی و اشکانی کاروانسرای شناخته شده‌ای در ایران باقی نمانده است ولی از زمان ساسانیان تعداد معدودی کاروانسرا باقی مانده که الگوی کاروانسراهای بعدی در دوره اسلامی قرار گرفته است. گرچه حیاط مرکزی شکل غالب کاروانسراهای ایران است ولی در مورد این نوع ابنیه نیز مانند ساختمان مساجد، مدارس با توجه به اقلیم هر منطقه از ایران گوناگونی‌های مختلف جهت تطبیق با شرایط اقلیمی به لحاظ فرم و نوع مصالح دیده می‌شود که عبارتند از:

۱- کاروانسرا در سواحل جنوبی دریای خزر
که اغلب کاروانسراها در این منطقه در مسیر ارتباطی بین فلات مرکزی ایران و شهرهای این سواحل بوده است. پلان کلی این کاروانسراها به تبعیت از فرم کلی کاروانسراها در مناطق گرم و خشک ایران، به صورت حیاط مرکزی ساخته شده است.

۲- کاروانسراها در کرانه شمالی خلیج فارس و دریای عمان
فرم کالبدی کاروانسراهای این سواحل عموماً فاقد حیاط مرکزی بوده و شامل بنایی چهارگوش است با اطاق مرکزی صلیبی شکل و اطاق‌های جانبی. یک سکوی سنگی دورادور ساختمان ساخته شده و همه اتاق‌ها به خارج بنا راه دارند.

۳- کاروانسرا در نواحی کوهستانی و مرتفع
کاروانسراها در نواحی سرد کوهستانی جهت مقابله با سرمای شدید زمستان، غالباً فاقد حیاط مرکزی بوده‌اند و به جای حیاط مرکزی، دارای یک تالار وسیع جهت اسکان مسافران و در اطراف آن دالان‌های سرتاسری به منظور نگهداری چهارپایان بوده‌اند.

۴- کاروانسرا در دشت‌های فلات مرکزی
زیباترین، مجلل‌ترین، وسیع‌ترین و بیشترین تعداد کاروانسراها در دشت‌های فلات ساخته شده و اکثر قریب به اتفاق آن‌ها دارای یک حیاط مرکزی و دو یا چهار ایوان بزرگ در جوانب حیاط هستند. در این کاروانسراها اتاق مسافران در اطراف حیاط مرکزی و اصطبل‌ها در پشت اتاق مسافران احداث شده است. اتاق مسافرین معمولاً چند پله بالاتر از حیاط بوده تا هم از ورود آب و گل به درون اطاق‌ها جلوگیری شود و هم از گرد و خاک کف حیاط قدری دورتر باشند. مساحت اتاق‌ها غالباً از ده الی دوازده متر مربع تجاوز نمیکرده است. نور و تهویه اتاق‌ها از طریق بازشوی در ورودی و بعضاً پنجره آن تامین می‌شده است. در اکثر اتاق‌ها، بخاری دیواری برای گرم کردن فضا و پخت و پز وجود داشته است. بهترین و بزرگترین اتاق‌ها یا در پشت ایوان اصلی و یا در چهار زاویه کاروانسرا بوده است.

blank

کاروانسرای باغ شیخ

کاروانسرای عبدالغفارخان یا در اصطلاح کاروانسرای باغ شیخ از جمله این تیپ کاروانسراها است که در روستای باغ شیخ و در حدود ۸ کیلومتری حومه شرقی شهر ساوه و استان مرکزی قرار دارد.

این کاروانسرا در اواخر دوره زندیه و اوایل دوره قاجار توسط یکی از خوانین منطقه به نام عبدالغفارخان خلج در مسیر قم، اصفهان به همدان و قزوین و تبریز ساخته شده است. روستای باغ شیخ یکی از روستاهای باستانی منطقه ساوه محسوب می‌شود. در این منطقه علاوه بر کاروانسرا چندین اثر و بنای تاریخی من جمله آب انبار، تکیه و محوطه‌ای باستانی با آثاری متعلق به دوره سلجوقی و ایلخانی قرار دارد.

کاروانسرای عبدالغفارخان باغ شیخ با مساحتی در حدود ۴۸۰۰ متر مربع به لحاظ معماری در زمره کاروانسراهای چهارایوانی اقلیم گرم و خشک ایران محسوب می‌شود. بنا دارای پلانی چهار وجهی با دو برج دوازده ضلعی در طرفین ورودی و دو برج مدوردر جهت مقابل است. راه ورود به کاروانسرا از میانه ضلع جنوب شرقی بوده و این جبهه از بنا با ارتفاعی معادل دو طبقه، تشخص ویژه‌ای یافته است.

در سردر ورودی بنا جای خالی کتیبه‌ای دیده می‌شود که احتمالا حاوی تاریخ ساخت بنا و نام بانیان آن بوده است. نمای خارجی این ضلع از کاروانسرا از ردیف طاق‌نماهایی عمیق در طرفین سردر تشکیل شده است و بر اهمیت ورودی تاکید دارد.

بعد از سردر ورودی، هشتی وسیع و مرتفعی قرار دارد که طاق این قسمت از بنا با کاربندی و مقرنسهای گچی و زیبا تزئین یافته است. فضاهای دو طبقه پیرامون هشتی آن را به تیمچه‌ای کوچک تبدیل کرده است و کلاهکی هشت وجهی در میانه طاق هشتی بر فراز نمای این جبهه بنا از داخل و خارج کاروانسرا به چشم می‌خورد و به این ترتیب هر چند چهار نمای حیاط شکلی مشابه دارند لیکن نمای این ضلع مهمتر از دیگر نماها جلوه می‌کند.

بنا دارای حیاطی مربع شکل با اضلاعی در حدود ۳۷ متر است و در هر ضلع حیاط، ایوانی در میانه قرار دارد که به جز ایوان جبهه ورودی در انتهای هر ایوان اتاقی به صورت شاه‌نشین قرار گرفته است. در طرفین هر کدام از ایوان‌ها سه ایوانچه که هر کدام به حجره‌ای مرتبط می‌شود قرار دارد و مجموعا در هر ضلع از بنا شش ایوانچه و حجره ساخته شده است در تمامی حجره‌ها برای گرمایش و طبخ غذا، بخاری دیواری تعبیه شده است.

فضاهای دور حیاط برخلاف اکثر کاروانسراها، هم‌سطح حیاط بوده و از چهار کنج حیاط درگاه‌های ورود به فضای اصطبل و راه پله منتهی به بام تعبیه شده است. فضاهای اصلی اصطبل که در چهارگوشه حیاط قرار گرفته‌اند، دارای پلان مربع با یک ستون آجری قطور در میانه است و از طریق دو فضای بازویی شکل در پشت حجره‌ها امتداد یافته‌اند و ردیف سکوها در یک سوی فضای اصطبل به عنوان بارانداز قرار دارند. در ساخت بنا از مصالحی همچون آجر و سنگ در پی‌سازی استفاده شده است و همچنین در سردر ایوان‌ها و همچنین فضای هشتی ورودی از تزئینات گل‌انداز آجری استفاده شده است.

این اثر فاخر در سال ۱۳۵۴ و به شماره ۱۱۸۵ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است. اخیرا نیز اقدامات لازم در خصوص تهیه مستندات بنا جهت گردآوری پرونده و ارائه آن به عنوان یکی از گزینه‌های ثبت در فهرست میراث جهانی یونسکو توسط اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان مرکزی انجام شده است.

مرتبط:

بازار ساوه، تاریخ زنده شهر

معرفی ساوه _ شهر یاقوت‌های سرخ

اعطای نشان جغرافیایی زیلو بیانگر جایگاه جهانی آن است

مدیر کل دفتر آموزش و ترویج صنایع‌دستی وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری با بیان این که باید از ظرفیت برند شهرهای جهانی صنایع دستی استفاده کرد، گفت: اعطای نشان جغرافیایی صنایع دستی به زیلو نشان داد که دنیا هم زیلوی میبد را شناخته است.

«ویدا توحدی» در نشست شهرداران شهرهای جهانی صنایع دستی که امروز چهارشنبه به میزبانی میبد در استان یزد و در بستر فضای مجازی برگزار شد، با بیان این که بعد از ثبت جهانی زیلو به عنوان صنایع دستی میبد، مورد تایید سازمان مالکیت فکری قرار گرفت و به آن، نشان جغرافیایی صنایع دستی داده شد که این مسئله نشان می‌دهد دنیا هم زیلوی میبد را شناخته است، البته در کنار آن خرمای پیارم حاجی‌آباد نیز صاحب نشان شد که می‌تواند ظرفیت خوبی برای توسعه صنایع دستی باشد.

وی با بیان این که ایجاد بسترهایی برای آموزش، تولید، عرضه و معرفی صنایع دستی در شهرهای جهانی صنایع دستی ضروری است، گفت: ایجاد دهکده صنایع دستی و شهرک صنایع دستی اقدام و لازمه بسیار مهمی است که باید شهرداران در ایجاد آن اهتمام کنند.

توحدی با اشاره به ضرورت ایجاد دانشکده‌های مرتبط با صنایع دستی، تصریح کرد: تاکنون دانشکده مرتبطی در این زمینه نداشتیم لذا باید برای تعامل و رایزنی در این خصوص با دانشگاه‌ها اقدام کنیم.

این مسئول با بیان این که در خصوص گالری‌های مرتبط نیز باید اقدام شود، گفت: باید حضور جوانان و نقش‌آفرنیی آن‌ها در حوزه صنایع دستی را با تکیه بر استفاده از این پتانسیل و ارتقای خلاقیت‌ها افزایش دهیم.

توحدی نسبت به برندسازی و ایجاد لوگوهایی خاص برای صنایع دستی نیز تاکید کرد و گفت: در خصوص بسته بندی‌ها باید توجه داشته باشیم که عرصه و توزیع باید با لوگوی شهر جهانی انجام شود چرا که این اعتبار جهانی مورد تایید همه کشورها و به راحتی در دنیا قابل عرضه است.

مدیرکل دفتر آموزش و ترویج صنایع‌دستی وزارت میراث فرهنگی در پایان این برندهای جهانی را بسیار موثر در برندسازی و تبلیغات دانست و گفت: بسیاری از شهرها، آرزوی داشتن چنین برندهایی را دارند و باید از این ظرفیت به خوبی در راستای معرفی شهرها استفاده کرد که یکی از این اقدامات می‌تواند وراد شدن از طریق شبکه شهرهای خلاق باشد.

منبع: ایسنا

مرتبط:

زیلو _دست بافته‌ای سرشار از عشق و تقسیم کار

بازگرداندن دیوارنگاره‌های تاریخی ربوده‌شده به پمپئی

تکه‌هایی از دیوارنگاره‌هایی که از خانه‌های پمپئی ربوده شده بودند به پارک باستان‌شناسی این شهر تاریخی بازگردانده‌ شدند.

به نقل از گاردین، پس از تحقیقات پلیس ایتالیا، شش تکه از دیوارنگاره‌هایی که از دیوارهای ویرانه‌های به‌جامانده از خانه‌های مجلل رومی واقع در «پمپئی» ربوده شده بودند به پارک باستان‌شناسی این شهر تاریخی بازگردادنده شدند.

سه مورد از این تکه‌ها به قرن اول میلادی تعلق دارند و در دهه ۷۰ میلادی از دو خانه رومی به طور غیرقانونی جدا شده‌اند.

پلیس ایتالیا این آثار را در نتیجه تحقیقات وسیعی که برای شناسایی آثار باستانی قاچاق‌شده آغاز کرده بود کشف کرد و دریافت این آثار در دهه ۹۰ میلادی توسط فروشندگان آثار باستانی اهل آمریکا، سوئیس و انگلستان خریداری شده است.

سه مورد دیگر از این نقاشی‌های دیواری تاریخی نیز از منطقه‌ای از پمپئی ربوده شده است که سال گذشته بقایای دو قربانی فوران آتشفشان در سال ۷۹ میلادی در آن کشف شد.

«پمپئی» واقع در نزدیکی «ناپل» یکی از مکان‌های باستان‌شناسی مهم جهان به شمار می‌رود چراکه همچنان بقایایی از شهر تاریخی رومی که بر اثر فوران آتشفشان ویران شد در آن دیده می‌شود.

منبع: ایسنا

مرتبط:

کشف یک اغذیه‌فروشی باستانی در ویرانه‌های پمپئی

همه چیز درباره تخت‌جمشید در یک کتاب

احیاء تاریخ مدفون شده موزه باستان‌شناسی ناپل

وعده افتتاح ۲ موزه فارس برای بهار آینده

سال‌هاست صاحب‌نظران، دلسوزان و فعالان عرصه فرهنگ و هنر، از نبود زیرساخت‌ در حوزه‌ای که شیراز در آن نامدار است، گلایه‌ می‌کنند؛ سال‌هاست رسانه‌ها از نبود تالار، موزه، کتابخانه و … گفته‌اند و نوشته‌ایم و سال‌هاست پروژه‌های متعدد در این حوزه، یا متوقف مانده یا حرکت لاک‌پشتی خود را ادامه می‌دهند.

 آنقدر از زمان آغاز نمادین عملیات اجرایی تالار مرکزی شیراز می‌گذرد که حتی خاطره آرشیو اخبار هم آن را به بایگانی سپرده و به قدری از باغ موزه مشاهیر و موزه منطقه‌ای و کتابخانه مرکزی و تخریب سالن‌های سینما و نداشتن نمایشخانه و … گفته و نوشته‌ایم و به سرانجام نرسیده است که حالا ذهن برای انشای گزارش یاری نکرده و انگشتانمان کلمات را روی کلیدهای تایپ کامپیوتر به درست پیدا نمی‌کنند و چشم‌ها را مدام به یاری می‌طلبند!

در کنار راکد و متوقف ماندن کار احداث تالار و کتابخانه مرکزی شیراز، رشد کند و حرکت لاکپشت وار مرکز فرهنگی سعدیه و محور عرفان؛ باغ موزه مشاهیر و موزه منطقه‌ای فارس، ۲ پروژه مهم ملی است که حالا و پس از گذر ۱۳ سال از به زمین خوردن کلنگ احداث و وعده ساخته شدن طی کوتاهترین زمان!! تنها ۶۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد و هنوز بخش اصلی آن، باقیست!!

حالا و پس از آنکه سکان هدایت مغز متفکر حوزه میراث فرهنگی و گردشگری فارس، بعد از سال‌های طولانی، دست به دست شده است؛ در روزی که به نام میراث فرهنگی و موزه‌ها شناخته می‌شود؛ برای نخستین بار، جمعی از خبرنگاران به بازدید کارگاه ۲ پروژه مهم فرهنگی در شیراز دعوت شدند؛ پروژه‌هایی که آرام آرام خود به اثری تاریخی بدل شده است!

حرف‌های سرپرست اداره کل میراث‌ فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی فارس، در بازدید خبرنگاران از کارگاه ساخت پروژه‌های باغ موزه مشاهیر و موزه منطقه‌ای در شیراز، امیدوار کننده بود؛ امیدی که در روزهای پایانی دولت، مطرح می‌شود.

جمشید معینی با بیان اینکه، ۲ پروژه یاد شده، با ۶۰ هزارمترمربع مساحت، بزرگترین مجموعه فرهنگی در حال ساخت کشور محسوب می‌شوند، گفت: مساحت موزه منطقه‌ای فارس ۳۰ هزار مترمربع پیش‌بینی شده و شامل ۴ گالری اصلی با مساحت ۱۶۰۰ مترمربع، یک پیش گالری، سالن اجتماعات و آمفی‌تئاتر، سینما تک، آزمایشگاه، نمازخانه، کافی‌شاپ و گنجینه امن اموال است.

معینی با یادآوری اینکه اکنون ۲۵ هزار شیئ تاریخی و فرهنگی در فارس وجود دارد اما تنها ۵ هزار قلم در معرض دید عموم است، یکی از تاثیرات این پروژه را نمایش کل این اشیاء دانست و مدعی شد که موزه منطقه‌ای فارس یکی از ایمن‌ترین سازه‌ها کشور است زیرا توان تحمل ۳ اتمسفر انفجار را دارد. نکته‌ای که شاخصی در استانداردهای موزه، محسوب می‌شود.

سرپرست میراث فرهنگی فارس اذعان داشت که سال ۸۷ کلنگ پروژه به زمین زده شد، اما عملیات اجرایی را ۸۹ آغاز کردند و ۱۲ هزار متر اراضی برای این هدف تملک شد.

معینی افزود: درواقع  موزه منطقه‌ای شناسنامه فرهنگی یک منطقه به شمار می‌رود چراکه در این موزه تمامی آثار تاریخی و فرهنگی، هنر معاصر معرفی می‌شود.

او اضافه کرد: چنانچه اعتبارات موردنیاز برای این پروژه که حدود ۷۰۰ میلیارد ریال است تأمین شود، موزه تا ۱۴ ماه دیگر به بهره‌برداری می‌رسد.

بهره‌برداری از موزه منطقه‌ای فارس تا بهار ۱۴۰۱

سرپرست اداره کل میراث‌ فرهنگی، گردشگری و صنایع‌ دستی فارس در خصوص پروژه باغ‌موزه مشاهیر نیز گفت: این پروژه حدود ۲۰ هزار مترمربع وسعت دارد که در کنار آرامگاه حافظ در حال ساخت است و همچنین در این محوطه پارکینگی به وسعت ۱۵ هزار مترمربع نیز در حال ساخت است.

معینی بیان کرد: پروژه باغ‌موزه مشاهیر به‌صورت bot به سرمایه‌گذار بخش خصوصی واگذار و طبق برنامه‌ریزی‌ها مراحل تکمیل آن ۴ ساله و بهره‌برداری سرمایه‌گذار هم به مدت ۱۳ سال تعیین‌شده است؛ البته این پروژه اکنون ۶۹ درصد پیشرفت فیزیکی دارد و یک سال دیگر به بهره‌برداری می‌رسد.

سرپرست اداره کل میراث‌ فرهنگی، گردشگری و صنایع ‌دستی فارس خاطرنشان کرد: برای تکمیل موزه مشاهیر ۳۲ میلیارد تومان و برای پارکینگ مجموعه که گنجایش ۴۵۰ خورد را دارد ۴۵ میلیارد تومان هزینه می‌شود.

معینی اضافه کرد: موزه مشاهیر درواقع ۲۰ هزار مترمربع وسعت دارد و از ۴ باغ و هر ضلع ۲۴ رواق دارد که درمجموع ۴۸ تندیس از مشاهیر و ادبیان  جهان در این محل نصب می‌شود.

او ادامه داد: در واقع بخش خدماتی واداری مجموعه فرهنگی حافظ نیز در این محوطه جای می‌گیرد همچنین این محل دارای نمایشگاه و کارگاه‌ها و فروشگاه‌های صنایع‌دستی، کافی‌شاپ، بخش اداری، نمازخانه است.

معینی بیان کرد: خوشبختانه عملیات ساخت‌وساز  این دو پروژه مهم فرهنگی فارس که جزو پروژه‌های اقتصاد مقاومتی هم هستند به دلیل شیوع بیماری کرونا متوقف نشد و همچنان فعالیت‌های اجرایی آن در حال انجام است.

او با تأکید برساخت موزه منطقه‌ای و باغ‌موزه مشاهیر و تعریف مسیر جدید گردشگری، افزود: گردشگران می‌توانند از موزه منطقه‌ای و سپس باغ‌موزه مشاهیر و آرامگاه حافظ هم‌زمان دیدن کنند و را دسترسی به این سه جاذبه گردشگری با مسیری دسترسی آسان و گل‌های رونده مرزبندی شده است.

سرپرست اداره کل میراث‌ فرهنگی، گردشگری و صنایع‌ دستی فارس عنوان کرد: طرح باغ موزه مشاهیر با الهام از معماری اسلامی مشتمل بر چهار باغ در مجاورت یک حیاط مرکزی است که تو سط باغچه های کوچکی با چهار نارنج به شکلی رواق مانند احاطه شده است که در هر کدام از این باغچه ها چهار نارنج که مجمو ع آنها ۸۱ عدد است، یکی از بزرگان ادبی ایران وجهان همچون شعرای بزرگ پارسی گوی چون رودکی و مولانا تا شکسپر و گوته معرفی می‌شود.

معینی ادامه داد: حیاط مرکزی باغ موزه با توجه به وسعت ۴۶۰۰ متر مربعی هم پیوند دهنده عناصر معماری مجموعه است و هم پذیرای مراسم ها و تجمع های خاص فرهنگی خواهد بود موضوعی که نیاز آن در شهری با ابعاد فرهنگی بزرگی همچون شیراز کاملا حس می شود.

او گفت: در ضلع جنوبی باغ موزه کارگاه‌های صنایع دستی و به همراه فضاهای اداری وفضاهای خدماتی و نمازخانه و وچایخانه با دو راهرو یا گذر سرپوشیده از گل با فضای آرامگاه حافظ مرتبط می شوند این ارتباط ظریف و ساده هم استقلال فضای فرهنگی حافظیه را مخدوش نمی کند و هم می تواند خدمات مورد نیاز محدوده آرامگاه را تامین کند.

سرپرست اداره کل میراث ‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌ردستی فارس اظهار کرد: ضلع شمالی باغ موزه مشاهیر قبر برخی از علمای بزرگ شیراز قرار گرفته که با حفظ و معرفی این قبور تاکیدی بر تاریخ دارالعلم بودن شیراز نیز می‌شود.

معینی با اشاره به اینکه شیراز نیازمند جاذبه جدید گردشگری است و گفت: در کنار جاذبه‌های سنتی موجود شیراز به جاذبه‌های جدید هم نیاز دارد که بی‌شک این دو پروژه مهم جزو جاذبه‌های جدید شهر شیراز محسوب می‌شود.

از امروز، شمارنده‌ها باز به کار افتاده و قطعا اردیبهشت سال ۱۴۰۱، یکی از پرسش‌های فعالان حوزه فرهنگی و رسانه‌ها از مسئولان، پیرامون سرنوشت این پروژه‌ها خواهد بود.

منبع: ایسنا

مرتبط:

برترین‌های موزه در ایران معرفی شدند

موزه‌ای به نام مدارا

پست‌موزه ، نقبی به تاریخ ارتباطات ایران

پروژه گردشگری «اوان» در الموت پیوست زیست‌ محیطی دارد

مدیرکل میراث فرهنگی قزوین گفت: پروژه گردشگری «اوان» در محدوده ۵ هکتار انجام می‌شود، این وسعت مساحتی است که با طی مراحل قانونی از طریق امور ارضی و اداره کل منابع طبیعی برای سرمایه‌گذاری به‌صورت شفاف و قانونی در اختیار سرمایه‌گذار قرارگرفته و دارای پیوست زیست‌ محیطی است؛ طبق بررسی صورت گرفته پروژه آسیبی به حجم آب دریاچه وارد نمی‌کند.

علیرضا خزائلی با اشاره به پروژه سرمایه‌گذاری و گردشگری دریاچه اوان می‌گوید: محیط‌زیست بخشی از میراث فرهنگی ما محسوب می‌شود، به‌عنوان مسئول میراث فرهنگی همان‌طور که انتظار داریم همه از آثار تاریخی مراقبت کنند در حوزه محیط‌زیست نیز انتظار داریم همه فعال و کوشا باشند و از هر فرایندی که منتج به حفاظت از محیط‌زیست باشد دفاع می‌کنیم.

وی ادامه می‌دهد: در این پروژه نیز سرمایه‌گذار پروژه گردشگری اوان، دستگاه‌های عضو شورای برنامه‌ریزی استان، دستگاه‌های نظارتی و سازمان میراث فرهنگی تأکید دارند که حفظ محیط‌زیست از اهمیت بالایی برخوردار است و پروژه نیز در همین راستا باید اجرایی شود.

پروژه سرمایه‌گذاری به محیط‌زیست ضربه نمی‌زند

مدیرکل میراث فرهنگی استان قزوین اظهار می‌کند: سرمایه‌گذار و همه نهادهایی که می‌خواهند در حوزه دریاچه اوان فعالیتی داشته باشند موظف هستند که به قانون احترام بگذارند و محیط‌زیست را پاس بدارند، طرح سرمایه‌گذاری باید با مقرراتی که برای منطقه اوان وجود دارد منطبق باشد و سرمایه‌گذار گردشگری یا هر نام دیگری حق تعدی به محیط‌زیست را ندارد.

وی تأکید می‌کند: سرمایه‌گذار این طرح طی فرایند قانونی و از طریق فراخوان انتخاب‌شده است، سرمایه‌گذاری که انتخاب‌شده یک سرمایه‌گذار ملی است که در تهران و مشهد پروژه‌های مشابهی اجرا کرده چالیدره مشهد، طرقبه مشهد و تله‌کابین دربند ازجمله پروژه‌هایی است که توسط این سرمایه‌گذار اجرایی شده است.

خزائلی بیان می‌کند: مدتی قبل از این انتخاب، بهره‌برداری از دریاچه بر عهده تعاونی روستا بود، تعاونی محلی با عنوان توسعه روستای اوان نیز در این فراخوان شرکت کردند، همه درخواست‌ها توسط نمایندگان مردم روستا، نمایندگان دستگاه‌های متولی، شورا و دهیاری روستا موردبررسی قرار گرفت در آخرین مرحله انتخاب بین سرمایه‌گذار منتخب و تعاونی روستا سرمایه‌گذار فعلی انتخاب شد.

وی یادآور می‌شود: این سرمایه‌گذار در مقایسه با سایر شرکت‌کنندگان امتیاز بیشتری کسب کرد چراکه در حوزه گردشگری کشور فعال است، همچنین از سایر استان‌ها حسن کار را پرس‌وجو و از نمونه کارهای وی بازدید کردیم درنهایت این سرمایه‌گذار در حوزه‌های مختلف امتیاز لازم را کسب کرد؛ برخی می‌گویند این پروژه توجیه اقتصادی ندارد و اشانتیونی به سرمایه‌گذار داده‌شده است اما تأکید می‌کنم این فرد هیچ نوع قرارداد سرمایه‌گذاری دیگری در استان ندارد و هیچ پروژه دیگری به‌عنوان اشانتیون به وی داده نشده است.

مردم بومی در تصمیم‌گیری پروژه گردشگری شریک هستند

مدیرکل میراث فرهنگی استان قزوین بیان می‌کند: حدود یک سال است که تمام تصمیمات حوزه گردشگری مربوط به دریاچه و اطراف آن در کمیته‌ای تحت عنوان کمیته راهبری مطرح و پس از مشورت اجرا می‌شود؛ این کمیته شامل ۷ عضو است که ۴ نفر آن مردم بومی منطقه هستند درواقع دو نفر معتمد محلی، یک نفر مدیرعامل تعاونی روستا، رئیس شورای روستا، بخشدار منطقه، سرمایه‌گذار و نماینده میراث فرهنگی ۷ نفر عضو تشکیل‌دهنده کمیته هستند.

وی یادآور می‌شود: سال گذشته در کمیته راهبری ۵ جلسه و در سال جاری یک جلسه برگزار کردیم، یکی از جلسات سال گذشته و جلسه سال جاری با حضور سیاهکالی نماینده مردم قزوین در مجلس برگزار شد؛ اعضای محلی کمیته موظف هستند پاسخگوی مسائل و موضوعات روستایی‌ها باشند.

خزائلی بیان می‌کند: میراث فرهنگی و دستگاه مدیریت استان در این پروژه به خواسته‌های محلی توجه ویژه‌ای دارد، برخی از افراد به دلیل اینکه عضو این کمیته نیستند می‌گویند کمیته وجاهت ندارد درحالی‌که ایجاد ارتباط و انسجام بین سرمایه‌گذار غیربومی و با بومیان جزو کلیدی‌ترین مواردی بوده است که در کمیته به آن توجه کردیم.

پروژه پیوست زیست‌محیطی دارد!

وی در ادامه با اشاره به پیوست زیست‌محیطی پروژه گردشگری اوان، یادآور می‌شود: پروژه در محدوده ۵ هکتاری انجام می‌شود، این وسعت مساحتی است که با طی مراحل قانونی از طریق امور ارضی و اداره کل منابع طبیعی برای سرمایه‌گذاری به‌صورت شفاف و قانونی در اختیار سرمایه‌گذار قرارگرفته است و قراردادش هیچ نقطه مبهمی ندارد.

مدیرکل میراث فرهنگی استان قزوین اظهار می‌کند: سرمایه‌گذار موظف است در مراحل مختلف برای اقداماتش پیوست زیست‌محیطی دریافت کند چراکه حفظ و رعایت قوانین محیط زیستی خط قرمز استان در این حوزه است.

وی تأکید می‌کند: ۵ هکتار زمین به تأسیس مجتمع گردشگری عمومی اختصاص‌یافته است درحالی‌که آن محدوده ۱۵۰ هکتار است، با توجه به بررسی‌های صورت گرفته در سایر بخش‌های منطقه قابلیت برداشتن پوشش گیاهی وجود نداشته بنابراین این ۵ هکتار با اخذ مجوزهای لازم از محیط‌زیست واگذار شده است، مشاور پروژه که مشاور ملی تأیید صلاحیت شده است در خصوص پیوست اصلی با محیط‌زیست عقد قرارداد کرده و یک نسخه از قرارداد به ما ارائه‌شده است.

خزائلی بیان می‌کند: در آخرین برنامه زمان‌بندی تا آخر اردیبهشت‌ سرمایه‌گذار موظف است که مطالعات تکمیلی را ارائه دهد؛ برای هر مرحله که پروژه پیشرفت کند پیوست زیست‌محیطی دریافت می‌شود ما تابع نظرات متخصصین هستیم و در حال حاضر در همین ۵ هکتار که دارای پیوست است فعالیت را شروع می‌کنیم طبق بررسی صورت گرفته پروژه آسیبی به حجم آب دریاچه وارد نمی‌کند.

وی یادآور می‌شود: برخی از مردم محلی اعتراض دارند و می‌گویند اینجا قبلاً محل کشت و زرع آن‌ها بوده است، این در حالی است که فرایند قانونی طی شده و دولت سندی که داشته را واگذار کرده است، با همه این‌ها از نمایندگان محلی داخل جلسه درخواست کردیم این حق‌وحقوق و مدارک قانونی را احصا کنند تا حق محلی‌ها ضایع نشود اگرچه دولت سند دارد اما به دلیل احترام و اینکه مردم محلی ثروت آنجا هستند این اتفاق را رقم می‌زنیم و با نهایت دقت جلو می‌رویم.

مدیرکل میراث فرهنگی استان قزوین خاطرنشان می‌کند: اگر اصرار کنیم این ۵ هکتار پر از گون بوده است می‌توان نتیجه گرفت که در این منطقه کشاورزی وجود نداشته و روستایی حقی ندارد، اگر بگوییم زمین زراعی نبود و گون بوده نیز مسئله دیگری است، فکر می‌کنم مسئله تلفیق این دو موضوع است.

پروژه ساماندهی دریاچه الموت باهدف ایجاد بسترهای گردشگری و توریستی از ۳ اردیبهشت‌ماه سال جاری کار خود را با سرمایه‌گذاری پروژه بخش خصوصی آغاز کرده است، به گفته مسئولان با تکمیل فاز نخست این پروژه، شاهد رونق مسافر و افزایش کسب‌وکارهای گردشگری در این منطقه خواهیم بود.

پروژه سرمایه‌گذاری «اوان» همانند سایر پروژه‌های عمرانی که در طبیعت شکل می‌گیرد باعث ایجاد نگرانی برای برخی از دوست‌داران طبیعت شده، پروژه‌ای که به گفته مدیرکل میراث فرهنگی قزوین دارای پیوست زیست محیطی است اما به گمان برخی باعث از بین رفتن طبیعت بکر اوان می‌شود.

منبع: ایسنا

مرتبط:

دریاچه اوان قزوین

دریاچه اوان کجاست؟

وقتی بازار هنر رنگ عوض می‌کند

مدتی قبل اطلاع داده شد که نورپردازی بازار هنر اصفهان تغییر کرده است. منبع این خبر اعلام کرد که طی این عملیات، لوسترهای سقف بازار که توسط مرحوم دکتر باقر آیت‌الله زاده شیرازی ویژه‌ی بازار هنر طراحی‌شده بود، برچیده شده و قرار است به‌زودی توسط آهن‌فروش، از محل بازار بیرون برده شود!

برای اطلاع از چندوچون ماجرا و همچنین کسب اطلاع از نورپردازی جدید انجام‌شده به محل بازار هنر اصفهان رفتم و با اسدالله شاه‌میوه، سرپرست شورای این بازار در حضور برخی دیگر از اعضای فعلی این شورا و همچنین با ناصر طاهری، معاون میراث فرهنگی استان اصفهان گفت‌وگو کردم.

شاه‌میوه، در مورد اقداماتی که توسط این شورا در بازار هنر انجام‌شده، گفت: قبل از اقدامات مرمتی ما در بازار، زیر سقف بازار تماماً سیاه شده و بخش عمده‌ای از آجرهای آن نیز خراب و جداشده بود و وقتی باران می‌آمد از سقف آب می‌چکید، بنابراین ما به میراث گفتیم سقف را مرمت کند اما میراث گفت پول ندارم و خودتان می‌توانید این کار را انجام دهید. ما هم گفتیم شما اجازه‌اش را بدهید ما این کار را می‌کنیم و درنهایت اجازه را گرفتیم، کسبه بازار هزینه کردند و داربست زدیم و کارگر گذاشتیم و زیر نظر شورای بازار و میراث فرهنگی سیاهی‌های زیر سقف را در مدت چهارده ماه کاملاً تمیز کردیم، هر قسمت از سقف که به بندکشی نیاز داشت آن را انجام دادیم. در بعضی قسمت‌ها هم آجرها ریخته شده بود و سقف کمبود داشت که جای خالی آن را پر کردیم. در تمام این ۱۴ ماه، کار کاملاً فکر شده پیش رفت و مراقب بودیم که چیزی روی سر مردم نریزد و اذیت نشوند.

وی درباره‌ی مرمت روس سقف بازار هنر توضیح داد: پشت‌بام بازار ۲۲۰ متر طول و حدود ۱۲ متر عرض دارد که ما حدود پنج هزار متر روی سقف را مرمت کردیم، آجرهایی که شکسته بود و شکاف‌هایی که ایجادشده بود را ترمیم کرده و قیرگونی و ایزوگام انجام دادیم. این کارها با هزینه بیش از سه میلیارد تومان زیر نظر میراث فرهنگی و شورای بازار انجام شد و تمام هزینه‌های آن را هم کسبه‌ی بازار پرداخت کردند.

بازار هنر

باید به بازاری‌ها جایزه داد

سرپرست شورای بازار هنر اصفهان با اشاره به اینکه شورای بازار هنر هفت عضو دارد، ادامه داد: ما تمام سعی خود را کردیم که علاوه بر سازه‌ی بازار، زیبایی آن‌هم حفظ شود. حتی تابلوهای هر مغازه حالت اتوبوسی داشت و ما همه را برداشتیم و گفتیم تابلوها باید ظریف باشد تا قداست بنا حفظ شود. قبلاً هواکش کولرها بیرون از مغازه و سردکننده در داخل بود و نما را نازیبا کرده بود اما الان از کولرگازی استفاده می‌شود که روی پشت‌بام قرار دارد.

وی افزود: من ۵۰ سال است که رئیس شورای بازار هنر و نماینده میراث و اوقاف هستم و در تمام این سال‌ها دیده‌ام که این بازار توسط کسبه حفظ‌ شده است و واقعاً باید به بازاری‌ها جایزه داد. ما در بازار دست‌به‌دست یکدیگر دادیم و می‌دانیم نه میراث پولی دارد که خرج بازار کند و نه اداره‌ی اوقاف خرج می‌کند بنابراین خودمان مرمت و ساماندهی وضعیت بازار را به عهده گرفتیم. البته تمام امور زیر نظر میراث فرهنگی و اوقاف انجام‌شده است.

سرپرست شورای بازار هنر اصفهان خاطرنشان کرد: بعد از پاک کردن کامل زیر سقف و بندکشی و پر کردن آجرهایی که خالی‌شده بودند، ساماندهی سیستم برق و نورپردازی را انجام دادیم. سیم‌های برق و تلفن بدون نظم و با ظاهری نازیبا در سرتاسر بازار کشیده شده بود و کبوترها هم روی آن‌ها می‌نشستند و بسیار پیش‌آمده بود که هرکس عبور می‌کرد، مدالی به او می‌دادند! کابل‌کشی‌های زیادی در بازار انجام‌شده و این سیم‌ها روی دیوار رهاشده بود و هر مغازه‌ای برای خودش یک سیم می‌کشید. درنهایت با صحبتی که با اداره برق انجام دادیم یک نقاب یا داک از جنس ام‌دی‌اف جلوی سیم‌ها گذاشتیم تا ظاهر نازیبای آن‌ها پیدا نباشد اما پشت این داک باز و قابل‌دسترسی است، یعنی در صورت لزوم می‌توان از پشت آن به‌راحتی به سیم‌ها دسترسی داشت.

 

شاه‌میوه گفت: برای تمام قسمت‌های بازار نورپردازی شکیل و منظمی طراحی شد؛ لوسترهایی هم که مربوط به حدود ۵۰ سال قبل هستند دیگر مناسب بازار نبودند و برای شرایط فعلی ترکیب زیبایی نداشتند. تمام حباب‌های آن شکسته شده بود و پرنده‌ها روی آن می‌نشستند.

وی ادامه داد: ما حتی برای شیوه‌ی نورپردازی بازار از طراح استفاده کردیم و  در مورد رنگ نور مورد استفاده به‌هیچ‌عنوان رنگ سفید به کار نبردیم چون آجرها را از بین می‌برد و تمام نور مورد استفاده در سرتاسر بازار رنگ زرد است که هنگام شب کم‌وزیاد می‌شود. ظاهر بازار هم خیلی زیبا و شکیل شده است.

سرپرست شورای بازار هنر اصفهان معتقد بود اینکه سرقفلی این بازار خوب شده به دلیل کارهایی است که در طول این سال‌ها توسط شورای بازار و با هزینه‌ی کسبه‌ی آن انجام‌شده است: وقتی این کار با هزینه‌ی بازاریان انجام شود میراث مسلماً مخالفتی ندارد و قطعاً خودش هم نظارت می‌کند، اوقاف هم می‌بیند عده‌ای دیگر خانه‌ی او را مفت و مجانی مرمت و تزئین می‌کند و مخالفتی نخواهد داشت.

این هنرمند پیشکسوت خاتم‌سازی، با بیان اینکه در طول این سال‌ها کسبه برای حفظ این بازار خیلی زحمت‌کشیده‌اند، اظهار کرد: ما در ابتدا گفتیم کف بازار را بکنیم اما میراث هیچ‌وقت اجازه‌ی این کار را نمی‌دهد و کار درست هم همین است که این کار انجام نشود. سنگ‌های کف بازار ۳۵ سانتی‌متر عمق دارند و اگر سنگ‌ها را بردارند و دوباره بگذارند بازار اشکال پیدا ‌می‌کرد و تا مدت‌ها تعطیل می‌شد.

بازار هنر

بازار هنر تکان خورده است

وی توضیح داد: البته اگر بازار تکان نمی‌خورد و آسیب نمی‌دید این تعطیلی مهم نبود اما موضوع این است که بازار هنر تاکنون یک مقدار تکان خورده است، چون در گذشته پشت بازار تکیه‌گاه داشت یعنی دیوارهای خانه‌ها به این بازار تکیه می‌داده و وقتی دیوارها خراب شد و اینجا را پارکینگ کردند، پشت بازار رها شد و بعد هم که شهرداری تا پشت آن را فضای سبز کرد و آب را گذاشت پای آن؛ به‌طوری‌که وقتی صبح می‌آمدیم به داخل بازار آب نفوذ کرده و دیوارها این بازار تا کمر خیس بود. خدا می‌داند من با چه مکافاتی پیگیری کردم تا بعد حاشیه گذاشتند و پیاده‌رو ایجاد کردند و ما سرتاسر پشت بازار ناکش ایجاد کردیم و دو متر پایین رفتیم و آرماتور ریختیم.

شاه‌میوه گفت: چون بازار راه‌آب نداشت، وقتی ما قصد داشتیم در بازار سرویس بهداشتی بسازیم ابتدا می‌خواستند مکش ایجاد کرده و فاضلاب را در بازار بگذارند که به چهارباغ برود که باز هم من به اوقاف رفتم و گفتم که نباید چنین کاری بکنید. به‌این‌ترتیب فاضلاب را از زیر مادی بیرون از بازار به چهارباغ وصل کردیم و نگذاشتیم بازار آسیب ببیند.

بعدها می‌گویند این لوله‌های خام و آهن‌ها، طلا و نقره بودند!

سرپرست شورای بازار هنر اصفهان تأکید کرد: مرحوم دکتر شیرازی زمانی که طرح نورپردازی در این بازار را با استفاده از این لوسترها ارائه کرد، فقط برای این بود که یک روشنی در بازار وجود داشته باشد. الان نوع نیاز مغازه‌ها به برق متفاوت شده و کابل‌کشی می‌کنند. همه‌ی لوله‌های خام این لوسترها موجود است و به میراث هم اعلام کردیم آن‌ها را به اداره ببرد و آن‌ها گفته‌اند فعلاً جا ندارند و به همین دلیل همچنان در گوشه‌ای بازار قرار داده‌شده‌اند تا میراث آن‌ها را ببرد.

 

وی افزود: این لوسترها نه از قدمت بالایی برخوردارند و نه جنس ویژه و تزئین خاصی دارند. اتفاقاً من به شورا گفتم کسی به این لوسترها دست نزند تا میراث آن‌ها را ببرد و درباره‌ی آن‌ها تصمیم‌گیری کند، چون می‌دانم بعد افرادی هستند که بگویند این لوله‌های خام و این آهن‌ها، نقره و طلا هستند!

شاه‌میوه گفت: حقایق را باید نوشت. هر طرحی که ارائه می‌شود در زمان خود مؤثر است و در زمان‌های دیگر باید تغییراتی در آن ایجاد شود؛ حتی گاهی برخی طرح‌ها در زمان خودشان هم طرح‌های خوبی نیستند؛ مثلاً عمارت بدنه‌ی شرقی چهارباغ را درست کردند و به دنبال من آمدند که یک کاری برای آنجا بکن، گفتم چه‌کار؟ گفتند می‌خواهیم آنجا را به طلافروش‌ها بدهیم. گفتم آنجا را به سبزی‌فروش‌ها بدهید چون به درد طلافروشی نمی‌خورد. این‌همه هزینه کردند اما یک ریال به درد نمی‌خورد و بااینکه در چهارباغ هم قرار دارد هیچ رونقی ندارد و خالی است.

بازار هنر

ما حواسمان هست که کسی به بازار خش نیندازد

سرپرست شورای بازار هنر اصفهان گفت: تلویزیون برنامه‌ای را نشان می‌داد که در آن فرد پاساژداری می‌گفت در هر ماه ۴۰۰ میلیون اجاره جمع می‌کند اما به خاطر کرونا اجاره این مدت را بخشیده است، اما در این مدت که بازار به دلیل کرونا تعطیل بوده هیچ‌کس به ما کمکی نکرده است، آیا دارایی چیزی به ما بخشیده؟ آیا دولت به ما کمک کرده؟ خیر. ما خودمان داریم به دولت کمک می‌کنیم و باید هم این کار را انجام بدهیم چون حفظ چنین بازار تاریخی‌ای اهمیت بسیاری دارد و بازیچه نیست، بنابراین چیزی که در رسانه‌ها باید نوشته شود این است که کسبه‌ی بازار هنر خودشان این بازار را حفظ کرده‌اند تا مردم تشویق شوند و بدانند که اگر کاری را می‌کنند از چشم مردم دور نیست.

وی تصریح کرد: در چوبی بازار هنر هم متعلق به چهارصد سال قبل است که یک‌بار برای جشن‌های دو هزار و پانصدساله مرمت شد و بعد از تکمیل نورپردازی بازار باید توسط استاد صالح قنبری مرمت شود که حداقل ۵۰۰ میلیون هزینه خواهد داشت و آن را هم کسی جز کسبه پرداخت نمی‌کند؛ ضمن اینکه راه فاضلاب بازار هم نیاز به ترمیم دارد تا به دیوارها نم ندهد.

 

شاه‌میوه یادآور شد: ما می‌توانستیم بگوییم که این بنا متعلق به میراث و اوقاف است و خودشان باید آن را حفظ کنند و هر کاری می‌خواهند بکنند و خراب هم که شد به ما مربوط نیست، اما ما اینجا مستأجر نیستیم. اگر مستأجر هم بودیم و اگر ایرانی هستیم باید آن را حفظ کنیم. واقعاً دست‌مریزاد می‌خواهد به این شورا که پای‌کار ایستادند و بازاری‌ها که پولش را ‌دادند. تشویق‌کننده شما خبرنگارها هستید. اگر ما کار زشتی کردیم بنویسید که شما خیانت کرده‌اید. ما حواسمان به بازار جمع است که کسی خشی به آن نیندازد.

blank

احتمال آتش‌سوزی در بازار وجود داشت

ناصر طاهری، معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی صنایع‌دستی و گردشگری استان اصفهان نیز دراین‌باره گفت: لوسترهای بازار هنر خیلی قدیمی نیست و متعلق به دوره معاصر است؛ ضمن اینکه اقدامی که در بازار انجام‌شده یک ساماندهی است؛ چراکه وضعیت بازار به‌گونه‌ای بود که سیم‌های برق و مخابرات در هرکجای بازار کشیده شده بود. وضعیت نابسامان برق‌کشی‌های بازار خیلی خطرناک بود و به همین دلیل احتمال وقوع آتش‌سوزی در بازار وجود داشت.

وی ادامه داد: از سوی دیگر هر مغازه‌ای برای خودش سیم‌کشی و نورپردازی‌های آن‌چنانی انجام داده و لامپ و کولر اضافه کرده و دکور خود را تغییر داده بود و در مجموع بازار به یک ساماندهی نیاز داشت.

طاهری تصریح کرد: از طرف شورای بازار پیشنهادی برای طرح ساماندهی بازار به ما ارائه شد و ما هم مخالفتی نداشتیم چون این کار یک نوع ساماندهی برق بود که هم به لحاظ منظری سیم‌ها دسته‌بندی و ساماندهی می‌شد و منظره‌ی بدی که برای این بدنه‌ی تاریخی ایجادشده بود رفع می‌کرد و هم خطر آتش‌سوزی از بین می‌رفت.

بازار هنر

 

آشنایی شورای بازار هنر با ضوابط میراث فرهنگی

طاهری توضیح داد: اصلی به نام برگشت‌پذیری در بناهای تاریخی وجود دارد که با توجه به آن، افزودن هر چیزی که در اصالت اثر تاریخی اثر نگذارد و برگشت‌پذیر باشد امکان‌پذیر است و هیچ مشکلی ندارد اما هدف شورای بازار ساماندهی وضعیت منظر بدنه‌ی تاریخی آن و رفع خطرات احتمالی به دلیل آتش‌سوزی بود و در مورد سیستم برق بازار، عنصر تاریخی نداریم که بگوییم حذف‌شده است.

وی افزود: الان ما در مورد قسمت‌های مختلف بازار با شهرداری و سازمان نوسازی و بهسازی کار می‌کنیم و معمولاً ما هم وضعیت برق و بافه‌ها و سیستم‌های مخابراتی و تأسیساتی که روی درودیوار بازار وجود دارد را ساماندهی می‌کنیم، ازاین‌رو اقدام شورای بازار هنر در ساماندهی بازار هنر مشکلی ندارد.

معاون میراث فرهنگی استان بابیان اینکه وضعیت ساماندهی بازار و مرمت پشت‌بام آن توسط شورای همیاری بازار انجام‌شده و ما فقط نظارت داشتیم، گفت: شورای همیاری بازار هنر بر روی پشت‌بام این بنا نیز کار کرده و مرمت بام بازار را هم انجام داده‌اند. آن‌ها معمولاً از بازار مراقبت کرده‌اند و با ضوابط میراث فرهنگی نیز آشنا هستند. اگر کسی در بازار بخواهد کاری انجام دهند شورا مراقبت می‌کند.

منبع: ایسنا

مدیریت بحران برای مرمت «یخدان میرفتاح» ملایر اختصاص نداد

رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ملایر با بیان اینکه از محل اعتبارات مدیریت بحران، اعتباری برای مرمت این بنا تخصیص پیدا نکرده است، گفت: از محل استانی و ردیف متوازن، ۶۰۰ میلیون تومان اعتبار برای مرمت یخدان میرفتاح مصوب شد که از این مبلغ ۲۱۰ میلیون تومان تخصیص یافت.

ابراهیم جلیلی چهارشنبه ۲۹ اردیبهشت ماه در جمع خبرنگاران، اظهار کرد: فعالان حوزه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی یکی از پرآسیب‌ترین اقشار خسارت‌دیده از کرونا بودند به طوریکه در سال گذشته درآمد موزه ها و اماکن تاریخی به علت تعطیلی ۱۵۵ روزه، ۴۰ تا ۶۰ درصد کاهش یافت.

وی به کاهش ۷۰ درصدی گردشگری در دوران بیماری کرونا در جهان اشاره و بیان کرد: در سه ماه اول قرنطینه کل صنعت گردشگری تعطیل و منفعل بود و با گذشت یک سال و نیم از شیوع ویروس کرونا این بخش همچنان منفعل است.

وی با اشاره به وجود ۳۵۰ اثر تاریخی شناسایی شده در شهرستان ملایر، اضافه کرد: از این تعداد، ۲۰۰ اثر شامل خانه های قدیمی، حمام ها، کاروانسرا، بازار سنتی، مساجد، برج و قلعه و ۱۶۳ تپه واجد ارزش به ثبت ملی رسیدند، علاوه بر این هفت اثر معنوی شامل مراسم تعزیه خوانی روستای آورزمان، مراسم شیره پزی روستای مانیزان، شیوه پخت باسلوق، رنگرزی، نقش و نگار کوچه باغ های روستای جوزان، مرواربافی و کلوچه پزی ملایر به ثبت ملی رسیده است.

جلیلی با بیان اینکه ۱۹ درصد از آثار تاریخی ثبت شده و یا ثبت نشده کشور متعلق به شهرستان ملایر است، افزود: در سال ۹۹ اعتبار مصوب شده برای بخش مرمت اضطراری بناهای تاریخی، اکتشاف و باستان شناسی در شهرستان ملایر، ۵۰۰ میلیون تومان بود که ۳۰۰ میلیون تومان از این مبلغ تخصیص یافت.

وی اعتبار تخصیص یافته به حوزه مرمت اضطراری بناهای تاریخی، اکتشاف و باستان شناسی را نسبت به آثار تاریخی موجود در شهرستان بسیار کم دانست و گفت: با پیگیری های صورت گرفته و تخصیص اعتباراتی از حوزه اعتبار ملی و نیز کمک استاندار، اداره میراث فرهنگی اقدامات لازم در این حوزه را در حد توان انجام داده است.

عدم تخصیص اعتبار از محل اعتبارات مدیریت بحران برای مرمت «یخدان میرفتاح»

وی در بخش دیگری به روند مرمت یخدان میرفتاح اشاره و مطرح کرد: این بنای تاریخی که فروردین سال ۹۸ بر اثر ریزش برف و باران سنگین تخریب شد، دارای چند قسمت است که در سال‌های ۸۰ تا ۸۲ در چندین مرحله بازسازی و مرمت و آماده راه‌اندازی بود که گنبد آن در بارندگی‌های فروردین ۹۸ فرو ریخت.

جلیلی با تأکید بر اینکه یخدان میرفتاح این اثر تاریخی با بیش از شش متر در عمق زمین قرار گرفته، به طور کامل سالم است، تصریح کرد: دیواره بین یخدان و گنبد بر اثر ریزش برف و باران آسیبی ندیده است و گنبد سایه‌انداز این اثر که برای جلوگیری از تابش مستقیم آفتاب به یخ داخل یخدان ایجاد شده، فرو ریخت. در نخستین اقدام به منظور حفاظت اضطراری و جلوگیری از احتمال خسارت انسانی، حصارکشی بنا به طول ۱۳۰ متر و اعتبار ۱۳۰ میلیون تومان انجام شد.

وی به تهیه فتوگرامتری(مستندنگاری وضع موجود) و تهیه ۱۰۰۰ عکس هوایی با هزینه ۱۰ میلیون تومان اشاره و خاطرنشان کرد: حدود ۴۵ میلیون تومان مصالح همچون آهک مخصوص و آجر خریداری و برای حفاظت فیزیکی بنا نیز یک نگهبان در یخدان میرفتاح مستقر کردیم و به طور کلی تاکنون اداره میراث فرهنگی ملایر در مجموع ۲۰۰ میلیون تومان برای مرمت یخدان میرفتاح هزینه کرده است.

جلیلی با بیان اینکه از محل اعتبارات مدیریت بحران، اعتباری برای مرمت این بنا تخصیص پیدا نکرده است، اظهار کرد: با پیگیری مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان همدان، توسط فرماندار ویژه ملایر از محل استانی و ردیف متوازن، ۶۰۰ میلیون تومان اعتبار برای مرمت یخدان میرفتاح مصوب شد که از این مبلغ ۲۱۰ میلیون تومان تخصیص یافت.

وی ادامه داد: از محل این اعتبار تاکنون اقداماتی از جمله آواربرداری، تخریب و جداسازی الحاقات، تخریب پایه‌های فرسوده، استحکام‌بخشی پایه‌های بیرونی بنا، مقاوم‌سازی پیِ اثر، خرید مصالح چوبی، ساخت قالب، تخلیه و حمل آوار به بیرون از محوطه با هزینه ۳۱۰ میلیون تومان انجام شد.

جلیلی افزود: طرح استحکام بخشی بنا توسط اساتیدی از وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری با هزینه ۵۰۰ تا ۶۰۰ میلیون تومان تهیه شده و به محض بستن قرارداد، کار استحکام بخشی ادامه می یابد و با توجه به جمع شدن آب در زمان بارندگی در این منطقه، ممکن است با قرارگیری گنبد، دیواره فرو بریزد پس بنا باید به گونه‌ای اصولی مرمت شود که روی پای خود بایستد و بتواند خود را حفظ کند.

راه اندازی دستکند های سامن و ارزانفود تا پایان دولت یازدهم

رئیس اداره میراث فرهنگی ملایر در بخش دیگری به دستکندهای سامن و ارزانفود به عنوان پایگاه های ملی استان همدان اشاره و بیان کرد: سال گذشته قراردادی برای احیاء و استحکام بخشی دستکندهای سامن به مبلغ ۱۱۰ میلیون تومان بسته شد و در حال حاضر نیز با بستن قراردادی از محل اعتبارات ملی به مبلغ ۲۷۰ میلیون تومان، پیمانکار مشغول ساخت طرح نمایی برگرفته از دوران اشکانی برای بخش ورودی این پروژه است.

جلیلی افزود: مبلغی حدود ۲۰۰ میلیون تومان نیز برای تکمیل خروجی این پروژه اعتبار در نظر گرفته شده است البته به علت قرارگیری خروجی این پروژه در مسیر خیابان، تکمیل آن منوط به همکاری شهرداری است و امیدواریم تا پایان کار دولت یازدهم این پروژه به بهره برداری برسد.

وی با اشاره به اینکه شهر سامن جزء نخستین شهرهایی است که بازارچه، صنایع دستی و سوغات داشته است، گفت: موقعیت جغرافیایی شهرستان، امکان استفاده از ظرفیت نمایشگاه های مبل منبت، وجود امامزاده سام و هام به عنوان یک اثر هنری معنوی و دارای قدیمی ترین ضریح منبت شده و نیز وجود اقامتگاه بومگردی از جمله ظرفیت های شهر سامن است که می توان با استفاده از آنها، یک بخش گردشگری برای این شهر ایجاد کرد.

بازسازی و ایجاد زیرساخت های خدماتی ارگ نوشیجان با ۴۰۰ میلیون تومان

جلیلی در بخش دیگری به تپه نوشیجان به عنوان یکی از پایگاه های ملی اشاره و تصریح کرد: گزارش ثبت جهانی ارگ باستانی نوشیجان در سال ۹۷ تهیه و به وزراتخانه مرکزی تهران ارسال شد و پس از بازدید معاون وزراتخانه و مدیرکل دفتر ثبت آثار ملی در همان سال تصمیم گرفته شد که این پرونده با عنوان نیایشگاه های دوران مادها به سازمان جهانی یونسکو معرفی شود.

وی مطرح کرد: ثبت آثار به صورت زنجیره ای از شانس بیشتری در رقابت با سایر آثار به منظور ثبت جهانی برخوردار است و به همین منظور این پرونده با عنوان نیایشگاه های دوران مادها شامل ارگ باستانی نوشیجان و ابنای تاریخی موجود در شهرستان های ملایر، قهاوند و فامنین بعد از کاوش به صورت یک مجموعه به سازمان جهانی یونسکو معرفی می شود.

جلیلی با بیان اینکه ایجاد و توسعه زیرساخت‌های خدماتی و رفاهی شامل آب و برق، تلفن و گاز برای ثبت جهانی این محوطه ضروری است، یادآور شد: به علت غیرقابل استفاده بودن آب چاه این منطقه برای شرب، با همکاری شرکت آب و فاضلاب آب شرب محوطه با هزینه ۳۰ میلیون تومان در سال گذشته وصل شد. طرح گازرسانی به این محوطه نیز با ساخت اتاقک تقلیل فشار، لوله‌کشی و نصب ایستگاه با هزینه ۱۵۰ میلیون تومان در حال انجام است.

رئیس اداره میراث فرهنگی ملایر به ضرورت ایجاد فضای سبز برای جذب گردشگر به این منطقه تأکید و مطرح کرد: به علت شوره زار بودن خاک منطقه، درختان خاصی مانند سنجد، اقاقیا و پسته در آنجا رشد می کند و زمان عمل آوری و رشد این درختان طولانی است.

وی با بیان اینکه در سال گذشته حدود ۴۰۰ میلیون تومان برای بازسازی و زیرساخت های خدماتی این بنا هزینه شده است، ادامه داد: قرارداد تهیه اسناد دیجیتالی از ارگ باستانی نوشیجان نیز از محل اعتبارات ملی بسته شده و تمامی اسناد این اثر تاریخی در حال جمع آوری است همچنین در بخش آتشکده غربی(قدیمی ترین سازه بنا) به منظور جلوگیری از تخریب، شستشو و از بین رفتن آن، از پوشش موقت (ورقه گالوانیزه و داربست) به طول ۲۵۰ متر با هزینه ۱۰۰ میلیون تومان به جای کاهگل اندود کردن استفاده شد.

خانه منصوری در مسیر تملک توسط شهرداری

وی همچنین به خانه تاریخی منصوری واقع در بلوار سیف الدوله، در زمینی به مساحت تقریبی ۲۸۵۰ متر و ۴۰۰ مترمربع زیربنا اشاره و خاطرنشان کرد: این عمارت در دوطبقه به صورت باغ و عمارت(ویلایی) واقع شده، طبقه همکف بنا به دوره قاجاریه و طبقه دوم به دوره پهلوی برمی‌گردد و در دی ماه سال ۱۳۸۰ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.

جلیلی از مرمت اضطراری این بنا توسط اداره میراث فرهنگی با هزینه ۱۱۰ میلیون تومان در دهه ۸۰ خبر داد و گفت: در تیرماه سال ۱۳۹۰ با شکایت و پیگیری وراث خانه منصوری و حکم دیوان عدالت اداری اثر مذکور از فهرست آثار ملی کشور خارج شده است و در حال حاضر ورثه و وکیل آنها اجازه مرمت اضطراری را نمی‌دهند.

رئیس اداره میراث فرهنگی ملایر ادامه داد: در حال حاضر اعتبارات میراث فرهنگی کفاف تملک این بنا را نمی دهد و قرار شد شهرداری با واگذاری ۱۲ قطعه زمین واقع در خیابان سعدی که در اختیار اداره راه و شهرسازی است، به وراث خانه منصوری، این خانه را تملک کند اما به علت عدم همکاری واحد املاک اداره راه و شهرسازی، توافق نامه لغو شد.

جلیلی مطرح کرد: در حال حاضر قرار است ۲۲ قطعه زمین از اراضی ملی در خیابان امام رضا که امکان ساخت ندارد، از طریق مراجع قانونی واگذار شود و شهرداری با اعتبار حاصل از واگذاری این زمین ها، خانه منصوری را تملک کند.

منبع: ایسنا

مرتبط:

ملایر؛ شهر باغ‌های آلبالو

سفر به ملایر

برخورد قانونی با تور واکسن کرونا

معاون گردشگری اعلام کرد: تبلیغ و اجرای تور با وعده واکسن کرونا فاقد وجاهت قانونی بوده و مطابق مقررات با آن برخورد خواهد شد.

به دنبال تبلیغ تور واکسن کرونا در فضای مجازی، ولی تیموری ـ معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ـ در نامه‌ای تاکید کرد: با توجه به شرایط رکود ناشی از شیوع کرونا در فعالیت‌های خدماتی مبتنی بر اقتصاد گردشگری از جمله مراکز اقامتی، پذیرایی و تفریحی و نیز دفاتر/ شرکت‌های خدمات مسافرتی و گردشگری، متاسفانه برخی از واحدهای گردشگری به انجام تبلیغات کاذب در برخی رسانه‌ها و همچنین در فضای مجازی به صورت غیرواقعی و اغواکننده تور با واکسن کرونا، اقامت در کلبه و ویلاهای غیرمجاز و … اقدام می‌کنند که ادامه این‌گونه فعالیت‌های کاذب و دروغین می‌تواند لطمه‌های جبران‌ناپذیری بر پیکره ضعیف صنعت گردشگری وارد کند.

به منظور حمایت از ذی‌نفعان و فعالان حوزه گردشگری و جلوگیری از اجرای این‌گونه اقدامات تبلیغی دروغین و مخرب، دفاتر خدمات مسافرتی و گردشگری و دارندگان مجوز فعالیت در فضای مجازی، صرفا مجاز به معرفی مراکز اقامتی دارای پروانه بهره‌برداری متبوع هستند و تبلیغ مراکز غیرمجاز و استفاده از آن در برگزاری و اجرای تور فاقد وجاهت قانونی است.

پیرو این دستور، علی رفیعی ـ معاون گردشگری تهران ـ نیز در بخشنامه‌ای خطاب به تمام تشکل‌های گردشگری، اقامتی، پذیرایی، تفریحی و حمل و نقل در این استان تاکید کرد از هرگونه اقدام تبلیغی خارج از موارد مندرج در آیین‌نامه‌های موجود خودداری کنند.

او همچنین در این بخشنامه نوشت: دارندگان مجوز فعالیت در فضای مجازی صرفا مجاز به معرفی مراکز اقامتی دارای پروانه بهره‌برداری متبوع هستند و هرگونه تبلیغ مراکز غیرمجاز و استفاده از آن در برگزاری و اجرای تور فاقد وجاهت قانونی است و در صورت مشاهده طبق قانون و مقررات برخورد خواهد شد.

تبلیغ تور واکسن کرونا نخستین‌بار در پاییز سال گذشته همزمان با آغاز واکسیناسیون در برخی کشورها، انجام شد که آژانس‌دارها آن را دروغین دانستند و وزارت بهداشت و وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی نیز در واکنش به آن، هر نوع تور گردشگری با عنوان واکسیناسیون کرونا را غیرمجاز اعلام کردند.

منبع: ایسنا

مرتبط:

کدام کشورها به مسافران واکسن کرونا می‌زنند؟

رابطه سفر و واکسن کرونا

گذرنامه واکسن راهکاری برای گردشگری ایمن است؟