حجله کنگ، نمادی از فرهنگ‌های مختلف

حجله اتاقی است مزین و آراسته و نمادی از فرهنگ هنرهای مختلف که ترکیب رنگ در آن به‌ خوبی رعایت شده و تزیینات جالبی در آن به کار می‌برند. طبق فرهنگ و سنت مردم کنگ برای عروس و داماد در خانه پدر عروس اتاقی در نظر گرفته و آن را به بهترین شکل تزیین می‌کنند.

حجله بستن و تمام امور مربوط به آن با دستان هنرمند مُشاطه (حجله بند) و با مسئولیت و تحت نظارت این فرد انجام می‌شود و افرادی در انجام این کار به او کمک می‌کنند. مدت‌زمان بستن حجله معمولاً بین ۴ تا ۷ روز است.

عروس و داماد درگذشته بین چهل روز تا دو ماه و در حال حاضر در برخی خانه‌ها تا یک سال از حجله استفاده می‌کنند. حجله کنگی تکامل‌یافته و ایده گرفته از فرهنگ‌های مختلف که حاصل روابط و سفرهای دریایی دریانوردان این شهر با کشورهای دیگر همچون هند، یمن و آفریقا است.

حجله کامل (استفاده از تمام وسایل تزیینی) متعلق به بندر تاریخی کنگ است که در کل مناطق خلیج‌فارس و کشور ایران زبانزد همگان است که بعدها به روستاها و برخی شهرهای اطراف گسترش یافت. در گویش کنگی به این اتاق تزیین شده چله یا تخت می‌گویند.

نشانه‌شناسی اجزا و جزئیات حجله

سمبوسه، پارچه‌ سبزرنگی بین دو آینه ستونی که با نوارهای به نام کلفی (kolofi) است که بر شکل مثلثی و تیزه بالایی آن تأکید می‌شود. سمبوسه از نظر تشابهی نشانه ساباط بیان ‌شده است و آینه ستونی، ستون ساباط یا حالت در ستون و ورودی ساباط و نماد ساباط است.

آینه‌ها، آینه‌ها آموزش و راهنمای زندگی و یکی از تفاهمات زندگی است. آینه‌ها همه به ترتیب زده می‌شود و اولین دیدار و اولین صحبت در آینه انجام می‌شود.

قاب‌ها، قاب‌ها نماد توکل هستند، یعنی هرلحظه به یاد خدا بودن و توکل بر خدا کردن است.

نمکو، نمکوها را برای دفع حسد و نظر بر روی آینه‌های ستونی به‌وسیله زری (نوار خوس دوزی شده) آویزان می‌کنند.

حجله‌ کنگ

رنگ در حجله

در بستن حجله ترکیب رنگ به‌درستی رعایت می‌شود به این صورت که در پارچه‌ها رنگ‌های اصلی و مکمل روبه‌روی‌ هم قرار می‌گیرند. رنگ‌ها به شرح زیر است:

سبز: نماد شادی، سر سبزی، خرمی و نماد خوبی و خیر.

قرمز: نماد کار، تلاش و تحرک.

آبی: این رنگ برای سقف استفاده می‌شود و مفهوم آن زیر آسمان خدا بودن است.

طلایی: درخشش و ارزشمندی است.

مشارکت در ساخت حجله

درگذشته همه وسایل حجله را به هم قرض می‌دادند و کسی وسایل خود را از بیرون تهیه نمی‌کرد. چون حجله بستن سلیقه‌ای نبود و همه حجله‌ها تقریباً شبیه هم بود. کار روی یک‌روال خاص پیش می‌رفت. مردم برای کار خیر ارزش قائل بودند و به امر خیر یعنی ازدواج و رساندن دو جوان به همدیگر خیلی کمک می‌کردند تا آن‌ها یک زندگی مشترک را تشکیل دهند.

شخصی به‌عنوان مشاطه وسایل حجله را از خانه همسایه، هم‌محله‌ایی، دوست، آشنایان و فامیل جمع‌آوری می‌کرد. مشاطه برای جابه‌جایی وسایلی که از دوست و آشنایان قرض گرفته بود از تولک (زنبیل) استفاده می‌کرد. وسایل حجله را درون آن‌ها قرار می‌داد و به‌وسیله تولک (زنبیل) این وسایل را جابه‌جا می‌کرد.

تهیه ابزار تزیینی و شیوه ساخت

در سقف از پارچه‌هایی مانند بته اطلسی و بته ارشمی استفاده می‌شد. پارچه بته اطلسی دورویه و یک‌رویه بود که این پارچه‌ها را از عدن و ملیبار می‌آوردند. بیشتر وسایل حجله را از بمبئی و کالکوت (کلکته) هند می‌آوردند.

 در قدیم روی سمبوسه به‌ جای پارچه سفید از صفه (نواری که از بمبئی می‌آوردند) استفاده می‌شد اما در حال حاضر از پارچه سفید و رنگی استفاده می‌کنند. در وسط سمبوسه به‌جای آینه شش پر، یکی در میان سه عدد خلخال طلا که خانم‌ها روی بازوی  خود می‌بستند و یا سه عدد کری طلا که خانم‌ها بهمچ پای خود می‌بستند استفاده می‌شد. آن را روی پارچه سمبوسه به‌جای آینه شش پر می‌دوختند.

در قدیم در حجله از براگی (شبیه گلدان) در اندازه‌های کوچک و بزرگ و رنگ طلایی استفاده می‌شد.  در گذشته از گلدان سفیدرنگ هم استفاده می‌شده به این صورت که ابتدا براگی را در حجله می‌زدند بعد گلدان سفید و بعد از آن گلدان طلایی که هم‌اکنون از گلدان‌های طلایی استفاده می‌شود.

حجله‌ کنگ

مراحل بستن حجله

اولین مرحله در بستن حجله برق‌کشی آن است. به این صورت که سیم مربوط به لامپ‌ها و نورافشان‌ها را از سقف آویزان می‌کنند و بعد از آن چندین طناب کنفی محکم از سقف آویزان می‌کنند. برای اینکه بتوانند نورافشان‌ها و  دیگر وسایل تزیینی را آویزان کنند.

در مرحله بعد پارچه زرق‌وبرق داری (پارچه کم خواه) را به سقف و دورتادور دیوار اتاق وصل می‌کنند. به این صورت که ابتدا پارچه‌هایی از سه رنگ (سبز، سرخ یا صورتی و نیلی) را به هم می‌دوزند و پارچه‌های دوخته‌شده را با شاباش (نتور) بالابرده و به سقف وصل می‌کنند.

در مرحله سوم از بالا روی دیوارها در اولین ردیف، آینه‌ای که معروف به آینه یک گزی یا صف بالا است، نصب می‌شود.

در ادامه آینه‌های شش‌ضلعی یا شش پر که معروف به قاب‌های الله محمد(ص) است را دورتادور دیوارها در یک ردیف پایین‌تر از آینه‌های صف بالا به‌صورت افقی نصب می‌کنند.

بعد از آن آینه‌های غنچه‌ای یا تخم‌مرغی را در یک ردیف پایین‌تر از قبلی نصب می‌کنند و بین هرکدام از آینه‌ها در این سه ردیف گلدان‌های طلایی را با زری و سوزن نصب می‌کنند و در ادامه وسایل تزیینی مربوط به سقف را آویزان می‌کنند.

بعد از اتمام کارهای مربوط به سقف، آینه‌های بزرگی که به آن‌ها آینه‌های ستونی می‌گویند را متناسب با فضای خالی موجود روی دیوارها نصب می‌کنند. و بعد از آن سمبوسه می‌بندند.

در مرحله بعد پایین سمبوسه‌ها را، قاب‌های قرآنی مستطیل شکل که هرکدام دارای نوشته‌های مخصوص به خود است را نصب می‌کنند.

در ادامه پرده‌در اتاق و حمام را نصب‌کرده و بالای پرده‌ها روی دیوار گلدان، آینه و رُمان نصب می‌کنند.

بعد از آن در اکثر گلدان‌ها دسته‌گل‌های بزرگ و کوچک متناسب با سایز گلدان‌ها قرار داده و سیم مربوط به نورافشان‌ها و لامپ‌ها را وصل می‌کنند.

دژ بسطام _مقر حکومت امپراتوران اورارتو

بسطام به وسیله روسای دوم يكی از امپراتوران بزرگ اورارتو كه بانی تجديد حيات اين امپراتوری است در سده هفتم ق.م در اين منطقه ساخته شده و از مراكز مهم حكومتی اين پادشاه در شمال درياچه اروميه به شمار می‌رود.

روسا در يک يادمان سنگی به خط ميخی اورارتويی كه از بسطام يافت شده  و اينک در موزه ملی ايران نگهداری می‌شود، می‌گويد كه من در اينجا نه فقط يک شهر بلكه خدای هالدی (خدای جنگ اورارتوها) را نيز بر پا كردم.

سوابق پژوهشی

بسطام از سوی شعبه موسسه باستان‌شناسی آلمان در تهران و با همكاری اداره‌كل باستان‌شناسی وقت كشور در اول ژوئيه تا۳۱ اوت ۱۹۶۹به سرپرستی ولفرام كلايس مديردوم شعبه تهران و با شركت دكتر گروپ، هلنه كلايس، اشتفان كرول و با نظارت احد دربانی بازرس اداره‌كل باستان‌شناسی كشور در همان سال مورد بررسی قرار گرفت و معرفی شد.

پس از آن دكتركلايس در سال‌های ۱۳۷۲ تا اوايل انقلاب اين مكان را مركزيت پژوهش‌های منطقه‌ای اورارتو در ايران انتخاب کرد و با كاوش آن بخش زيادی از اين مركز حكومتی را در  ايران مورد بررسی قرار داد.

نام شهر

بسطام براساس مفاد كتيبه سنگی آن كه به خط ميخی اورارتويی است، روساهی نيلی (شهر روسا) ناميده می‌شده است.

ويژگی اثر

بسطام شامل يک مجموعه معماری متشكل از بافت‌های مذهبی، درباری، نظامی، نگهداری، اصطبل شاهی، با حصاربندی سنگی است.

بسطام از مراكز حكومت روسای دوم (۶۸۵-۶۴۵ق.م) در شمال درياچه اروميه بوده و در پای آن يک شهر وسيع متعلق به اورارتو قرار دارد.

بسطام بزرگ‌ترين شهر دژ شناخته شده اورارتويی در ايران است.

طول دژ ۸۵۰ متر، عرض آن ۴۰۰ متر و ارتفاع آن حداكثر ۱۸۰متر با حصارها و صفه‌ها و همچنين پله‌هايی كه در صخره ايجاد شده است.

بسطام در كنار رودخانه آق‌چای كه از غرب به شرق آن جاری است، قرار دارد و به وسیله چندين دژ استحفاظی مسلط به معابر ورودی و خروجی به منطقه است.

نتايج حاصله

پروفسور كلايس طی ۱۲ سال پژوهش دراستان‌های آذربايجان غربی و شرقی كه به مركزيت اين مكان انجام داده، جمعا ۱۰۱ محوطه اورارتويی را در هر دو استان بررسی كرده و با در دست داشتن اين اطلاعات مبسوط دوران شكوفايی اورارتوها را در محور غربی_شرقی آن از گوشه رودخانه فرات در كنار مالاتيا (تركيه) تا حوالی اهر در ايران كه ۸۰۰ كيلومتر طول داشته و محور شمالی-جنوبی آن را نيز از اطراف لنينيكا (اتحاد جماهيرشوروی) تا منطقه شمال روانديز عراق حدودا ۵۰۰كيلومتر ارزيابی کرده است.

او همچنين نتايج كاوش‌های بسطام را همه ساله در مجلات Ami که به زبان‌های آلمانی-انگليسی چاپ می‌شود، گزارش کرده و با چاپ دو كتاب به نام‌های I و II Bastam  كه در مورد معماری مكشوفه و اشيای به دست آمده از بسطام طی حفريات ۱۲ساله است، نتايج مبسوط آن را اعلام كرده است.

پيشنهادها

اين مكان بزرگ‌ترين سايت اورارتويی در ايران است و به عنوان پايگاه مطالعاتی منطقه‌ای برای كسب اطلاعات بيشتر از فرهنگ و تمدن امپراتوری اورارتو مورد توجه اداره‌کل ميراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان آذربایجان غربی است.

باستان‌شناسان بومی ايرانی در اين منطقه در نظر دارند تا با ادامه كاوش‌ها، سامان‌دهی آثار و حفاظت از مجموعه‌های مكشوفه، اهميت اين مكان را كه در قرن هفتم  ق.م مركز حكومتی روسای دوم در شمال درياچه بوده، حفظ کنند و با ايجاد امكانات رفاهی، آموزشی و پژوهشی، خواسته پژوهشگران و بازديدكنندگان داخلی و خارجی را كه همه ساله از آن ديدن می‌كنند، فراهم آورند.

منابع و مآخذ

– مجله باستان‌شناسی و هنر ايران؛ شماره سوم تابستان ۱۳۴۸،صص۸۳-۷۷  ۲ -نظری اجمالی به شهرنشينی و شهرسازی در ايرن، محمديوسف كيانی، شهرهای اورارتو،صص۸۰-۷۸

* گزارش از ابراهیم خرازی، کارشناس باستان‌شناسی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی آذربایجان غربی

گنجعلی‌خان طلیعه معماری و هنر اصیل ایرانی در دل کویر کرمان

مجموعه گنجعلی‌خان یکی از مشهورترین مکان‌های دیدنی کرمان است و در مرکز قدیمی شهر، در کنار بازار بزرگ کرمان قرار دارد. گنجعلی‌خان که از حکام مشهور زمان شاه عباس بوده از سال ۱۰۰۵ تا ۱۰۳۴ هجری قمری بر کرمان فرمان‌روایی و آثار و بناهای زیادی ساخته و در آبادی این منطقه کوشیده است.

معمار مجموعه مذکور  استاد محمد معمار یزدی و سبک معماری این بنا به شیوه‌ اصفهانی است. مساحت مجموعه‌ گنجعلی‌خان ۱۱۰۰۰ مترمربع و از چندین بنا تشکیل شده است.

مجموعه گنجعلی‌خان از قسمت‌هایی چون میدان، بازار، حمام، ضرابخانه، مدرسه، مسجد، چهارسوق و آب‌انبار تشکیل شده است و از شگفت‌انگیزترین آثار تاریخی (عصر صفوی) استان کرمان محسوب می‌شود.

 میدان گنجعلی‌خان

این میدان همانند میادین اصیل ایرانی مستطیل شکل است، در سه ضلع آن بازار واقع شده و در ضلع دیگر آن مدرسه گنجعلی‌خان قرار دارد. این میدان در مرکز داد و ستد شهر قدیـم واقع است، طول آن ۹۹ متر، عرض آن ۵۳ متر و دارای مساحت ۵۳۲۶ متر مربع وسعت است.

 بازار گنجعلی‌خان

 این بازار حد فاصل بین چهار سوق و بازار اختیاری است که سبک معماری جالبی از عصر صفوی به یادگار گذاشته و در بخش جنوبی میدان گنجعلی‌خان قرار گرفته اسـت، در سمـت  چپ آن ۱۶ طاق نما این بازار را به میدان ارتباط می‌دهد.

گنجعلی‌خان

 ضرابخانه گنجعلی‌خان (موزه سکه)

در ضلع شمال میدان گنجعلی‌خان، داخل بازار مسگری شمالی و روبروی حمام، ضرابخانه گنجعلی‌خان واقع است که با گـچ‌بری زیبایی تزیین شده‌ است، در گذشته در آن مسکوکات طلا و نقره دولتی را ضرب می‌کردند، در سال ۱۳۷۰ همزمان با بزرگداشت خواجوی کرمانی، این مکان به عنوان موزه سکه مورد بهره‌برداری قرار گرفـت. در این موزه مسکوکات متعلق به ادوار مختلف تاریخی از قبیل اشکانی، ساسانی، اموی، عباسی و … قاجاری و پهلوی به همراه اطلاعات مربوط در معرض دید بازدیدکنندگان قرار دارد.

 حمام گنجعلی‌خان

حمام گنجعلی‌خان در سمت راسـت بازار گنجعلی‌خان واقع اسـت. این حمام مجموعه‌ای از تلفیق هنر معماری و کاربرد مصالح گوناگون با فضایی متناسـب و مردم‌وار است. حمام، اثری بدیع با کاشی‌کاری‌های زیبا، نقاشی‌ها، گچ‌‌بری‌ها، مقرنـس‌کاری‌ها و کاربندی‌هایی است که هر بیننده را به تحسین وا می‌دارد. حمام گنجعلی‌خان در سال ۱۰۰۵ ه. ق (دوره صفوی) به دستور گنجعلی خان حاکم وقت کرمان و معماری سلطان محمد معمار یزدی آغاز و در سال ۱۰۲۰ به پایان رسید. حمام تا حدود ۸۰ سال پیش دایر بوده است اما در حال حاضر نقش و کارکرد گردشگری پیدا کرده و به موزه مردم‌شناسی تبدیل شده ‌است.

مجسمه‌هایی به دست اساتید دانشکده هنر و دانشگاه تهران (استاد میربابایی و نشان تانیک) طراحی و در قسمـت‌های مختلـف حمام قرار داده شده تا بدین وسیله صحنه‌هایی از استحمام به شیوه سنتی در معرض نمایش گذاشته شود.

 مدرسه گنجعلی‌خان

این مدرسه در ضلع شرقی میدان واقع شده، گویا روزگاری مدرسه بوده و بعدها به کاروانسرا مبدل شده‌ است. نمای داخلی و خارجی این مدرسه کاشی‌کاری معرق جالبی از عصر صفوی به یادگار گذاشته است. این مکان تا زمان حمله آقا محمد خان قاجار به کرمان مدرسه بوده و پس از ویران شدن به دستور او، تعطیل شده و در اواسط قرن سیزدهم به عنوان کاروانسرا با کاربری بازارچه صنایع‌دستی مورد استفاده قرار می‌گیرد. سال ۱۰۰۷ ساخت بنا شروع و در سال ۱۰۲۹ به اتمام رسیده است.

گنجعلی‌خان

 مسجد گنجعلی‌خان

 این بنا در گوشه شمال‌شرقی میدان و همجوار با مدرسه واقع شده ‌است. این مسجد کوچک اما بی‌نهایـت زیبا در واقع موزه کوچکی از هنرهای تزیینی اسلامی نظیر کاشی‌کاری، گچ‌بری و خطاطی است که به سبک زیبایی آراسته شده‌ است.

 چهارسوق گنجعلی‌خان

 محل متقاطع دو راسته بازار را چهار سوق می‌گویند. به دلیل برخورد متقاطع دو راسته بازار شمالی- جنوبی و شرقی- غربی، در محل چهار سوق گنجعلی‌خان در گذشته این مکان مهم‌ترین نقطه شهر محسوب می‌شده است، نمای داخل این  چهار سوق با گـچ‌بری‌‌های جالب و نقاشی‌های زیبای عصر قاجار که چهره شهروندان آن دوره را به تصویر کشیده تزیین شده‌ است، چهار سوق مرکز ثقل بازار است. گنبد چهارسوق مرتفع‌ترین گنبد شهر به‌شمار می‌آمده است.

منبع:میراث آریا

مرتبط:

از کرمان دیار کریمان چه به یادگار بخریم؟

گنبد مشتاقیه یا سه گنبدان نمادی از شهر کرمان

گذرنامه واکسن راهکاری برای گردشگری ایمن است؟

نتایج بررسی‌ها نشان می‌دهد، کشور ویتنام بعد از توقف حدود یک سال از آغاز محدویت در سفرهای بین‌المللی، فعالانه در حال استفاده از ابتکار گذرنامه واکسن به‌عنوان اهرمی برای بازگشایی مرزهای خود و از سرگیری سفرهای بین‌المللی است؛ با این حال، ایجاد سیاست برای تصویب جهانی گذرنامه واکسن هنوز یک معماست.

به نقل از نیوز، گذرنامه‌های سلامتی یا واکسن بسیاری در جهان ارائه شده که در ذیل برخی از آنها ذکر شده است.

گذر سبز (Green Pass)

کارت سبز دیجیتال (Digital Green Certificate) که با عنوان گواهی سبز دیجیتال شناخته می‌شود از ابتکارات گذرنامه واکسن است که توسط  کمیسیون اروپا برای استفاده در میان کشورهای اتحادیه اروپا پیشنهاد شده است. کارت سبز که به‌عنوان گواهینامه واکسن ارائه می‌شود، برای مسافرانی که واکسینه شده‌اند تا ۶ ماه از دوز دوم واکسیناسیون معتبر خواهد بود. علاوه بر این، افراد بهبود یافته از بیماری کووید نیز می‌توانند تا پایان ماه ژوئن (تیرماه) از این کارت‌ها استفاده کنند.

گذر سبز را فقط وزارتخانه‌های بهداشت کشورها صادر می‌کنند، به این معنی که سایر دفاتر مانند HMO (سازمان نظام ارجاع خدمات پزشکی) یا محل کار مجاز به صدور نیستند. در حال حاضر، سالن‌های ورزشی، استخرهای شنا، رستوران‌ها، کافه‌ها، هتل‌ها، استادیوم‌ها و سایر مکان‌های برگزاری مراسم در منطقه اتحادیه اروپا و برخی از کشورهای غیر اتحادیه اروپا مانند کشور ایسلند، لیختن‌اشتاین، نروژ و سوئیس از این گواهی استفاده می‌کنند.

گذرنامه واکسن

گذر مشترک (Common Pass)

گذر مشترک، محصولی از همکاری بین مجمع جهانی اقتصاد (WEF)، سازمان غیرانتفاعی به نام Common Project و بنیاد راکفلر (نهاد خصوصی در زمینه فعالیت‌های بشردوستانه) است که به کاربران امکان دسترسی به سیستم داده‌های سلامت، ثبت ملی یا محلی یا سوابق شخصی دیجیتال سلامت را می‌دهد. طرح گذر مشترک در لندن، نیویورک، هنگ کنگ و سنگاپور به صورت آزمایشی انجام می‌شود.

در حال حاضر، گذر مشترک در بسیاری از خطوط هوایی از جمله شرکت هواپیمایی کاتای پسیفیک هنگ‌کنگ، جت‌بلو آمریکایی، لوفت‌هانزا آلمانی، کانتاس استرالیایی و یونایتد ایرلاینز آمریکایی و چند فرودگاه بین‌المللی دیگر مانند فرودگاه توکیو، هیترو لندن و لیبرتی نیوآرک استفاده می‌شود.

 

گذر مسافرتی یاتا (IATA Travel Pass)

برنامه IATA Travel Pass ابتکاری است که توسط انجمن بین‌المللی حمل ونقل هوایی یاتا (IATA) آغاز شده و به‌عنوان یک برنامه تلفن همراه برای کمک به کاربران در ذخیره و به روزرسانی مدارک لازم مانند نتایج آزمایش یا وضعیت واکسیناسیون به کار گرفته شده است. یاتا، وظیفه نظارت بر کیفیت و امنیت پرواز ایرلاین ها و فرودگاه‌های مختلف در سراسر جهان را بر عهده دارد.  IATA Travel Pass به‌عنوان یک برنامه انحصاری برای شرکت‌های هواپیمایی در نظر گرفته می‌شود، زیرا کمک می‌کند تا از اطلاعات محرمانه بین دولت‌ها، آزمایشگاه‌ها، هواپیمایی‌ها و مسافران اطمینان حاصل شود. بیش از ۷۰ کشور از این برنامه  پشتیبانی می‌کنند و بسیاری از شرکت‌های هواپیمایی از جمله هواپیمایی ژاپن، سنگاپور، قطر، امارات، هواپیمایی امارات متحده عربی، گروه خطوط هوایی بین‌المللی (شرکت هلدینگ هواپیمایی انگلیسی-اسپانیایی) و مالزی، کوپا ایرلاینز (شرکت هواپیمایی پاناما)، رواندایر، نیوزیلند و بسیاری دیگر در حال آزمایش آن هستند.

گذرنامه واکسن

گذر سلامت دیجیتال (Digital Health Pass)

Digital Health Pass توسط شرکت فناوری IBM در آمریکا ساخته شد تا به بازگشت مردم به اماکن عمومی مانند محل کار، مدارس، استادیوم‌ها یا فرودگاه‌ها کمک کند و اطلاعاتی از جمله دمای بدن، هشدار قرار گرفتن در معرض ویروس، نتایج آزمایش بیماری کووید- ۱۹ و وضعیت واکسیناسیون را باهم ادغام می‌کند.

علاوه بر چهار نوع گواهی سلامتی یا واکسن فوق، برخی دیگر از کشورها مانند یونان، قبرس و سیشل در شرق آفریقا و بخش‌های خصوصی نیز مقررات و ابتکارات سفر مانند برنامه واکسیناسیون را اعمال می‌کنند. خطوط هوایی آمریکا همچنین برنامه‌ای به نام VeriFLY ایجاد کرده است تا به مسافران کمک کند تا مدارک مورد نیاز مقصد و همچنین نتایج آزمایش‌ها و وضعیت واکسیناسیون را به راحتی به روز کنند، اما استفاده جهانی از گذرنامه‌های واکسن هنوز با مشکلاتی که در ذیل آمده مواجه است.

اولین مشکل تولید این گذرنامه‌های واکسن مربوط به واکسن مورد تایید است. در حال حاضر، واکسن‌های بسیاری توسط کشورهای مختلف ساخته شده است. سوال این است که چه واکسن‌هایی توسط کشورها و مقصد پذیرفته می‌شوند. اگر گردشگران با یکی از واکسن‌هایی که مورد تایید مقصد نیستند، واکسینه شوند، به این معنی است که با داشتن گذرنامه واکسن هم اجازه ورود نخواهند داشت.

گذرنامه واکسن

 

دوم، بین ارائه‌دهندگان خدمات مانند خطوط هوایی، هتل‌ها یا آژانس‌های مسافرتی و مقصد در بکارگیری گذرنامه واکسن هیچ‌گونه هماهنگی ارائه نشده است.  به‌عنوان مثال، شرکت هواپیمایی آل نیپون ایرویز ژاپنی از سه نوع گواهی واکسن (Common Pass، VeriFLY، IATA Travel Pass) برای تسهیل خدمات در ارائه گذرنامه استفاده می‌کند. با این حال، هنوز سیاست‌ها و مقررات جداگانه‌ای در مورد بازگشایی و همچنین شرایط مختلف واکسن در هر کشور وجود دارد. بنابراین، شرکت‌های هواپیمایی یا مسافرتی که فقط یک نوع گذرنامه واکسن دارند، ممکن است با مشکلاتی در کار روبرو شوند زیرا محدود به مقصد خاصی هستند.

سوم  اینکه آیا گذرنامه واکسن به‌طور گسترده‌ای استفاده می‌شود یا به اجرای برنامه واکسیناسیون هر مقصد بستگی دارد. با ورود بسیاری از واکسن‌ها به بازار در مدت کوتاه، بسیاری از مقاصد در مورد تحقیق، انتخاب و تصمیم‌گیری برای اجرای برنامه‌های واکسیناسیون مناسب برای افراد خود بسیار محتاط  خواهند بود. علاوه بر این، استفاده از واکسن برای همه افراد بسیار وقت‌گیر خواهد بود و احتمالا یک سال به طول می‌انجامد و این امر به‌طور قابل توجهی بر زمان بازگشایی مقصد تاثیر خواهد داشت، چه رسد به اینکه در گذرنامه واکسن در سراسر جهان استفاده شود.

سازمان‌های جهانی مانند سازمان بهداشت جهانی هنوز در حال ایجاد دستورالعمل‌ها و چارچوب‌های کامل برای گواهینامه‌ها یا گذرنامه‌های واکسیناسیون دیجیتال هستند تا هرگونه ابتکار عمل در مورد گذرنامه‌های واکسن در تمام مقاصد پذیرفته شود. علاوه بر این، سازمان جهانی گردشگری (UNWTO) نیز تاکید کرد که استفاده از گواهینامه واکسیناسیون نقش بسیار مهمی به ویژه برای شروع ایمن گردشگری بین‌المللی دارد. UNWTO همچنین خواستار استانداردسازی و دیجیتالی‌شدن در سراسر جهان است تا بتوانیم سیستم صدور گواهینامه مشخص و یکپارچه داشته باشیم که توسط همه مقاصد شناخته شود.

منبع:ایسنا

مرتبط:

«گذرنامه واکسن» در راه است؟

«آتن» موزه‌ای به وسعت یک شهر

کشور یونان، سرزمینی زیبا و دارای تاریخ و تمدن شگفت‌انگیزی است که به آن کشور «هزار جزیره» می‌گویند. در این میان اما شهر «آتن» به‌ عنوان پایتخت سیاسی، فرهنگی و تمدن یونان هر ساله مسافران و گردشگران زیادی را به خود جذب می‌کند.

آتن در نزدیکی خلیج سالونیک، در محدوده دشت آتیک و در یک حوزه خشک و کوهستانی واقع شده است. این شهر به دلیل مساحت و گستردگی که دارد به عنوان خاستگاه بسیاری از هنرمندان، دانشمندان، فیلسوفان بزرگ جهان و همچنین هشتمین شهر پرجمعیت اتحادیه اروپا شناخته می‌شود.

نام این شهر برگرفته «آتنا»، الهه‌ خرد، است که در افسانه‌های اساطیری یونان به‌عنوان دختر زئوس، خدای خدایان، شناخته می‌شود، همچنین «آتنا» وظیفه محافظت و نگهبانی از شهر را برعهده داشته است؛ به همین منظور معبد پارتنون در آکروپلیس را به او اختصاص داده‌اند.

آتن به علت دارا بودن آب‌وهوای مدیترانه‌ای، تابستان‌های گرم و خشک و زمستان‌های پر بارش را تجربه می‌کند و به ‌طور معمول در ماه‌های نوامبر تا مارس، آب‌وهوای آتن بارانی است و به‌ همین دلیل گردشگران بسیاری این زمان را برای بازدید از شهر آتن انتخاب می‌کنند.

این شهر به ‌عنوان یکی از شهرهای باستانی و تاریخی جهان، در طول تاریخ شاهد اتفاقات بسیاری بوده است. در سال ۵۱۰ قبل از میلاد، پس از گذشت دوره «حکومت‌های موروثی»، «سن و آدخون‌ها» و «جباران»، آتن به ‌صورت دموکراسی اداره شد. اما این پایان کار نبود و پس از آن، جذابیت‌های این شهر چشم طمع حاکمان زیادی از نقاط مختلف جهان را به آتن خیره کرده بود و حکومت‌های بزرگی همچون اسکندر مقدونی، اشراف فرانسه، فلورانس و عثمانیان بر این شهر حکومت کرده‌اند. تا این ‌که در نهایت و در طول تاریخ، یونان به‌عنوان یک کشور مستقل به رسمیت شناخته شد و آتن را به ‌عنوان پایتخت خود برگزید که منجر به شکوفایی و رونق روزافزون این شهر شده است.

آتن

آتن به ‌دلیل قدمت و تمدن غنی خود دارای بیش از ۲۰ کتابخانه باستان‌شناسی و آزمایشگاه‌های تخصصی است. همچنین علاوه بر مراکز باستان‌شناسی ملی یونان حدود ۱۷ موسسه باستان‌شناسی خارجی نیز از سراسر جهان، در شهر آتن فعالیت می‌کنند.

منظره شهری آتن ترکیبی از سبک‌های معماری مختلف اعم از فرنگی، نئوکلاسیک و مدرن است که در این میان سبک‌های نئوکلاسیک و فرنگی سهم بیشتری دارند، اما اکثر ساختمان‌های عمومی این شهر مانند آکادمی آتن، تالار شهر آتن، پارلمان یونان و دانشگاه آتن به سبک نئوکلاسیک طراحی و ساخته شده‌اند. البته باید گفت که از سال ۱۹۳۰ میلادی سبک‌های بین‌المللی و جنبش‌های حوزه معماری بسیاری از معماران یونان را تحت تأثیر قرار داد و منجر به ساخته شدن اکثر ساختمان‌های خصوصی مثل آپارتمان‌ها، با الگوگیری از سبک‌های باهاوس و آرت دکو، شد.

از سال ۱۹۵۰ تا ۱۹۶۰ میلادی، معماری مدرن در یونان به ‌طور گسترده‌ای رونق گرفت تا جایی ‌که در مرکز شهر چندین ساختمان کوچک و خصوصی که با الهام از سبک نئوکلاسیک ساخته شده ‌بودند، تخریب و به‌ جای آن ساختمان‌هایی با سبک معماری مدرن ساخته شد. از جمله عناصر اصلی سبک معماری مدرن در یونان می‌توان به شیشه، سنگر مرمر، آلومینیوم و مصالحی از این قبیل اشاره کرد که در معماری مدرن شهر آتن هم نمود و جلوه پررنگی دارد.

در آتن اکثر خانه‌ها دارای بالکن‌های کوچکی هستند و ساکنین هر خانه، گلدان‌های شمعدانی کوچکی را روی بالکن‌ خانه‌شان نگهداری می‌کنند. خیابان‌های شهر آتن عمدتا با درخت‌های مرکبات و به ‌خصوص درخت پرتقال تزئین شده‌اند. شهر آتن درحال حاضر دارای بیش از ۵۰ منطقه شهرداری است و قدیمی‌ترین میدان آن، میدان «امونویا» نام دارد که اطراف آن ‌را غذاخوری‌ها و هتل‌های بسیاری احاطه کرده‌اند. از این میدان معمولا برای برگزاری جشن‌های ملی و پیروزی‌های ورزشی استفاده می‌شود.

یکی دیگر از دلایل محبوبیت این شهر در میان گردشگران تنوع غذاهایی است که در آتن وجود دارد و در رستوران‌های مجلل مدرن و یا غذاخوری‌های کوچک محلی، پخته می‌شود. از جمله مهمترین غذاهای محلی آتن می‌توان به سالاد یونانی، فاوا، ساگاناکی، فریتر گوجه، اسپاناکوپیتا و راتاتویی اشاره کرد.

آتن

تاریخ فرهنگی آتن در طول سالیان درازی شکل گرفته ‌است؛ بسیاری از هنرها و به ‌طور ویژه هنر تئاتر، بسیار مورد توجه یونانیان بوده و دارای تاریخ و غنای بسیاری در میان مردم آتن است. این میراث فرهنگی به شکل گسترده‌ای آفریقای شمالی و خاورمیانه را تحت تأثیر قرار داده و یک ساختار بنیادی برای اروپا محسوب می‌شود، به ‌گونه‌ای که از آن تحت عنوان «فرهنگ غربی» یاد می‌کنند.

 

قدمت تاریخی شهر باعث شده تا از آن به‌ عنوان «موزه‌ای به وسعت یک شهر» یاد کنند؛ چراکه مکان‌ها و ساختمان‌های باستانی بسیاری را در دل خود جای داده است که می‌تواند برای هر بیننده‌ای، زیبایی‌های منحصر به فردی داشته باشد. اما در کنار ساختمان‌های باستانی آتن موقعیت جغرافیایی این شهر باعث ایجاد جاذبه‌های طبیعی و ساحل‌های زیبایی شده که چشم‌ها را خیره می‌کند.

از جمله مناطق دیدنی شهر می‌توان به معروف‌ترین آن‌ها، یعنی «آکروپلیس» اشاره کنیم که نماد تاریخ و تمدن در یونان است و از چندین ستون، برج و مجسمه تاریخی تشکیل شده‌است. همچنین موزه بیزانس، موزه ملی باستان‌شناسی، میدان سینتاگما، بقایای بازار باستانی آگورا، کلیسای حواریون مقدس، معبد زئوس، تئاتر دیونیسوس، سواحل و محله‌های باستانی آتن اشاره کرد.

شهر آتن به‌علت ویژگی‌های خاصی که دارد به عنوان یکی از ارزان‌ترین پایتخت‌های اروپایی برای سفر شناخته می‌شود که قبل از شیوع ویروس کرونا در سراسر جهان، هرساله به‌عنوان مقصد محبوبی برای بسیاری از گردشگران در تمام نقاط جهان، شناخته شده است.

منبع:

www.visitgreece.gr

www.britannica.com

شیرین‌ترین موزه ایران در یزد

یزد یکی از برندهای خاص کشور در حوزه تولید انواع شیرینی‌های سنتی است که بعضاً آوازه برخی از شیرینی‌هایش در دیگر کشورها شنیده می‌شود اما تاکنون موزه‌ای با این عنوان نداشته و امروز متولیان شیرینی در یزد نوید راه اندازی موزه‌ای متفاوت از شیرین‌ترین سوغات یزد را می‌دهند.

در جهان روزهای متعددی بنام شیرینی‌های مختلف و انواع خوراکی وجود دارد، از روز «کیک ماه» مخصوص چینی‌ها گرفته تا روز جهانی «کیک شکلاتی» و سایر انواع شیرینی که فرصتی برای توجه بیشتر به شیرینی‌ها شده است.

ایران هم کشوری با ظرفیت‌های بی‌نظیر از تنوع در شیرینی‌هاست ولی هنوز با گذشت سالیان دراز و وجود ریشه‌های فرهنگی و تاریخی خوراکی‌ها در زندگی مردمانش به این ظرفیت‌ها به عنوان یک جاذبه برای گردشگران توجه چندانی نداشته است.

در این میان، یزد یکی از استان‌های مطرح کشور در صنعت شیرینی‌سازی است که آوازه شیرینی‌هایش از مرزهای جغرافیایی ایران نیز گذشته به طوری که یزد در بسیاری از کشورها با شیرینی‌هایش شناخته می‎شود.

سوغات شیرین یزدیها که بسیاری را برای تهیه انواع مرغوب و مطلوب برندهای متعددش حتی به یزد می‌کشاند، نه تنها از نظر مزه متفاوت و خاص بلکه از نظر فرهنگ و قدمت نیز با اصالت است به نحوی که همراه با طعم شیرین آن، فرهنگ زحمت و کارآفرینی آن نیز توسط هر خریداری، چشیده می‎شود.

با تمام این اوصاف هنوز ظرفیت شیرینی یزد که از سال پیش برای ثبت شدن آن در فهرست آثار ناملموس اهتمام شده، در بستر یک قاب و ویترین فرهنگی و در قالب موزه به گردشگران ارائه نشده است و جسته و گریخته، افراد محدودی از قدمت، نوع پخت و تهیه و سایر ویژگی‌های شیرینی‌های پرطرفدار یزد مطلع هستند.

شیرینی یزد از مزه تا فرهنگ

«سیدعلیرضا آسایش» رئیس اتحادیه شیرینی‌سازان یزد از راه‌اندازی اولین موزه شیرینی یزد با رویکردی متفاوت در کشور خبر می‌دهد و می‌گوید: اجرایی شدن این ایده پس از دریافت سمتش به عنوان ریاست اتحادیه پررنگ‌تر شد چرا که یکی از مهمترین برندهای یزد قبل از جهانی شدن بافت تاریخی این شهر، شیرینی آن بوده است.

وی با بیان این که کمبود موزه‌ای برای عرضه و ارائه انواع شیرینی یزدی در این خطه به وضوح احساس می‎شود، بیان می‌کند: به دنبال ایجاد ویترینی از شیرینی‌های یزدی نیستیم بلکه در صورت حمایت مادی و معنوی می‌توانیم ابزارها، مواد اولیه و اساس قنادی، مشاهیر و خلیفه‌های یزدی و فرهنگ شیرینی یزد را در این موزه معرفی کنیم.

این مسئول اضافه می‌کند: اما وجه تفاوت این موزه با سایر موزه‌ها، عرضه مستقیم انواع شیرینی یزدی، اشتغال‌زایی و ایجاد مجموعه‌ای گردشگری خصوصاً در زمان پیک گردشگر خواهد بود.

وی با بیان این که در وهله اول این موزه به صورت مجازی راه اندازی خواهد شد، می‌گوید: در حال حاضر هیچ مکان خاصی برای ایجاد موزه در نظر گرفته نشده اما امیدواریم بتوانیم با همکاری متولیان شهری و استانی محل مناسبی را برای راه‌اندازی این موزه پیدا کنیم.

این مسئول با اشاره به برگزاری نشستی مابین کمیته گردشگری خوراک و اتحادیه برای راه‌اندازی این موزه، تصریح می‌کند: یزد نه تنها از انواع شیرینی پرطرفدار مانند قطاب، حاجی بادام، باقلوا، انواع لوزهای پسته، نارگیل و بادام و همچنین کیک یزدی و پشمک برخوردار است بلکه صاحب عناوینی بین‌المللی مانند شیرینی حاج خلیفه رهبر است.

وی از مشاهیر و دیگر خلیفه‌های قدیمی یزد در این صنعت مانند جلایی، متوسلیان، فردوسیان، شیرینی‌ساز و طهان‌زاده نیز نام می‌برد و می‌گوید: هنوز این مشاهیر و بزرگان نامی یزد، به خوبی معرفی نشده‌اند در حالی که صنعت شیرینی امروز یزد مدیون همین افراد است.

آسایش در خصوص مصداق ارائه خدمات این افراد به یزد، اظهار می‌کند: برندی مانند حاج خلیفه رهبر نه فقط یک واحد تولیدی است بلکه به عنوان یک کارخانه بزرگ شیرینی‌سازی در یزد اشتغازایی کرده و از کمترین حمایت‌های دولتی برخوردار است، در عین حال برندی آبرومندانه در یزد به شمار می‌رود که آوازه‌ی آن با سبقه‌ی بیش از ۱۰۰ سال را در نقاط مختلف دنیا می‎شنویم.

وی عنوان می‌کند: باید چنین افراد و خدماتی که به یزد عرضه می‌کنند، در قالب موزه به مردم و گردشگران شناسانده شود تا بتوانیم شاهد وجود افرادی مشابه این کارآفرینان تاثیرگذار در کشور باشیم.

رئیس اتحادیه شیرینی‌سازی یزد با اشاره به این که آثار زیادی از شیرینی یزد در فهرست آثار ناملموس ثبت شده است، می‌گوید: تعدادی از شیرینی‌های یزد در فهرست آثار ناملموس به ثبت رسیده که می‌توانند ظرفیت مطلوبی برای گردشگران باشند.

لازمه حمایت‌ از سوی میراث و شهرداری

«حسین دهقان‌منشادی» مسئول کمیته گردشگری خوراک یزد نیز با اشاره به اهمیت ایجاد موزه‌ای از سوغات پرفروش یزد، می‌گوید: وجود موزه‌ای مجازی یا فیزیکی برای معرفی شیرینی‌های یزد ضروری است تا برندهای خوش‌آوازه‌ی این حوزه به گردشگران معرفی شوند ولی در این زمینه نیازمند حمایت‌های اداره کل میراث فرهنگی و شهرداری هستیم.

وی با بیان این که تعدادی از این آثار در فهرست آثار ملی ناملموس به ثبت رسیده است، تصریح می‌کند: فرهنگ شیرینی خوردن در یزد، مزاج‌ها و خوراکی‌هایی که یزدی‌ها پس از آن به صرف شیرینی سنتی روی می‌آوردند هم نکات جالبی است که می‌توانند برای گردشگران قابل توجه باشند.

این فعال گردشگری در این رابطه با اشاره به این که یزدی‌ها پس از صرف شولی(نوعی آش محلی)، شیرینی می‌خوردند؛ می‌گوید: چنین عادت‌های غذایی فکر شده و هوشمند در یزد نیز از فرهنگ‌هایی است که در کنار معرفی شیرینی در بستر وجود موزه‌ای از این آثار، می‌تواند قابل توجه باشد.

دهقان در پایان پیوند غذایی شیرینی و سایر خوراکی‌های یزد را نیز یادآور می‌شود و خاطرنشان می‌کند: نوشیدنی قهوه یزدی که در کنار کیک یزدی صرف می‎شود، اثری ثبت شده در فهرست آثار ملی ناملموس است که توجه به این نکته نیز می‌تواند برای گردشگران و مسافران جالب باشد.

منبع:ایسنا

مرتبط:

«بادگیر»، جرقه‌ی پایداری یزد در جهان

سفری به کویر کاراکال یزد

فهرج روستایی فوق العاده در دل کویر یزد

احیای دیپلماسی گردشگری ؛ ضرورتی انکار ناپذیر در روابط خارجی

“استفاده از قدرت سخت یا قدرت نظامی برای تحت‌تاثیر قراردادن رفتار و علایق طرف‌های سیاسی در راستای رسیدن به اهداف دیپلماسی گردشگری به سرعت در حال دگرگونی است. امروزه، از جمله سازوکارهای بین‌المللی دولت‌ها برای تاثیر بر علایق و جذب مخاطب خارجی و همسو کردن آنها به نفع سیاست‌های کشور و بهبود روابط، استفاده از قدرت نرم است.”

دکتر جواد شعرباف، عضو گروه مطالعات غرب آسیا در دانشکده مطالعات جهان در یادداشتی که در اختیار گذاشته، ادامه داده است: البته پرواضح است که در دیپلماسی دوران جنگ سرد، اصولا دیپلماسی به روابط میان حکومت‌ها مربوط می‌شد ولی در عصر جهانی‌شدن، دیپلماسی برای مردم و جوامع است. زیرا افکار عمومی نسبت به سیاست‌های اتخاذ شده به‌قدری حساس شده است که دیگر تنظیم و اجرای سیاست خارجی به دستگاه‌های رسمی بسنده نمی‌کند و ده‌ها بازیگر غیرحکومتی نظیر رسانه‌های گروهی، انجمن‌ها، گروه‌ها، اتحادیه‌ها، کمیته‌ها، سازمان‌ها و نهادهای گوناگون در شکل‌دادن به دیپلماسی موثرند (قوام, ۱۳۸۴). از دیپلماسی غالباً به عنوان علم و هنر انجام مذاکرات و برقراری روابط بین‌الملل از طریق مداخله دیپلمات‌های حرفه‌ای یاد می‌شود. این مهارت عموما در راه تبدیل اهداف بلندمدت یک کشور از قوه به فعل صورت می‌گیرد. امروزه از نوع جدیدی دیپلماسی به نام دیپلماسی گردشگری یاد می‌شود.

کنجکاوی عموم مردم و علاقه به یادگیری و دانستن فرهنگ دیگر نقاط جهان، دیپلماسی گردشگری در سیاست خارجی و روابط سیاسی میان کشورها را دارای اهمیت ساخته است. زیرا گردشگری تعاملات فرهنگی را افزایش داده و عموم مردم را به یکدیگر نزدیک‌تر می‌کند. گردشگری امنیت ملی و منافع اقتصادی کشور را تقویت می‌کند و یکی از ابزارهای مهم دیپلماسی در تنظیم روابط خارجی است. همانطور که می‌دانید دیپلماسی هنر تنظیم روابط بین‌الملل و علم بکارگیری فنون و اصول مذاکره توسط بازیگران دولتی است و در نهایت منجر به حفظ حداکثری منافع ملی و ارتقا و پیشرفت دوجانبه می‌شود. دیپلماسی نوعی همکاری مسالمت‌آمیز میان کشورها برای تامین امنیت، منافع سرزمینی و آزادی سیاسی است. از عوامل مشترک زمینه‌ساز روابط دیپلماتیک بین کشورهای جهان، نزدیکی جغرافیایی، تشابه فرهنگی، مذهب، نظام سیاسی و پیشینه تاریخی است. یک کشور از طریق دیپلماسی می‌تواند از خودش تصویری بسازد تا ارزش چانه‌زنی دولت خود را توسعه دهد.

هر دولتی، با تکیه بر جایگاه قدرت سیاسی خویش، با توجه به مناسبات دو یا چندسویه با سایر حکومت‌ها، باید علاوه‌بر انجام مسائل دیپلماسی عمومی، تسهیلاتی را برای گردشگران بین‌المللی فراهم کند. در توسعه گردشگری مؤلفه‌های متعددی نظیر توسعه صنعت گردشگری، گسترش و تعمیق روابط با دیگر واحدهای سیاسی، موثر است. توسعه و تعمیق این روابط بر عهده تشکیلات دیپلماسی کشور، یعنی وزارت امور خارجه است تا با بهره‌گیری از توانایی‌های بالقوۀ کشور و مزیت‌های آن توجه ویژه‌ای به دیپلماسی گردشگری داشته باشد (احتشامی هوجقان & ذکی, ۱۳۹۳).

دیپلماسی معمولا به طور رسمی و بین دولت‌ها انجام می‌شود ولی می‌تواند از طریق موسسات غیررسمی یا بین ساکنین یا جوامع کشورهای مختلف باشد. گفتگو و مذاکره بین جوامع در حوزه‌های مختلف کشورداری صورت می‌گیرد. از آن بین می‌توان به دیپلماسی سیاسی، دیپلماسی اقتصادی، دیپلماسی فرهنگی، دیپلماسی آموزش، دیپلماسی دفاعی، دیپلماسی گردشگری و رسانه اشاره کرد. دو مورد اخیر در طبقه دیپلماسی عمومی قرار می‌گیرند و یکی از ابزارهای قدرت نرم هستند.

گردشگری با استفاده از منابع طبیعی و پتانسیل‌های کشور به یکی از استراتژی‌های اصلی دولت در کشورهای در حال توسعه تبدیل شده است. دولت از دیپلماسی برای ارتقا گردشگری بهره می‌گیرد و در واقع این دولت است که در ایجاد مقررات مختلف و برنامه‌ریزی استراتژیک در گردشگری نقش اساسی دارد. صنعت گردشگری یکی از سریع‌ترین و بزرگترین صنایع رو به رشد جهان است. مزیت‌های آن در تمام ابعاد می‌تواند روابط سیاسی را مستحکم‌تر کرده و به رونق اقتصادی کمک کند. دیپلماسی گردشگری از دیرباز یکی از بخش‌های دیپلماسی فرهنگی بوده ولی در قرن اخیر توجه ویژه و خاصی را به خود جلب کرده است.

کشتی‌های کروز

دیپلماسی گردشگری

برای دیپلماسی گردشگری تعاریف مختلفی وجود دارد. ولی به طور کلی بنا به تعریف افضلی و همکاران «به نقش گردشگری در ایجاد صلح و دوستی، امنیت، تعامل و همکاری میان کشورها، رونق اقتصادی و افزایش درآمد، خنثی‌کننده‌ تبلیغات منفی خارجی و جایگاه دولت‌ها در دستیابی به این اهداف اشاره دارد» (افضلی, احمدی, واثق, & جهانیان, ۱۳۹۳). هر دولتی، با تکیه بر جایگاه قدرت سیاسی خویش، با توجه به مناسبات دو یا چندسویه با سایر حکومت‌ها، باید علاوه‌بر انجام مسائل دیپلماسی عمومی، تسهیلاتی را برای گردشگران بین‌المللی فراهم کند. در توسعه گردشگری مؤلفه‌های متعددی نظیر توسعه صنعت گردشگری، گسترش و تعمیق روابط با دیگر واحدهای سیاسی، موثر است. توسعه و تعمیق این روابط بر عهده تشکیلات دیپلماسی کشور، یعنی وزارت امور خارجه است تا با بهره‌گیری از توانایی‌های بالقوۀ کشور و مزیت‌های آن توجه ویژه‌ای به دیپلماسی گردشگری داشته باشد (احتشامی هوجقان & ذکی, ۱۳۹۳). دیپلماسی گردشگری می‌تواند با درنظر گرفتن موارد ذیل باعث تحقق اهداف سیاست خارجی و روابط دولت‌ها و ملت‌ها شود:

– داشتن نگاه ملی به دیپلماسی گردشگری.

– تدوین نقشه راه و مشخص کردن جایگاه دیپلماسی گردشگری و شرح وظایف هریک از بخش‌های مختلف و دانستن نحوه تعامل با دیگر دستگاه‌های مرتبط با حوزه دیپلماسی، خصوصا وزارت امور خارجه.

– لزوم استفاده از تاکتیک‌های جدید، به دلیل اهمیت و پیچیدگی رایزنی‌های جهانی.

– استفاده از امکانات، ظرفیت‌ها، تجارب و داشتن مهارت لازم در تحلیل مداوم گزارش‌ها و دیپلماسی‌های رسانه‌ای سازمان‌های رسانه‌ای دیگر.

– بازاریابی و تبلیغات برای بهبود تصویر ایران در عرصه گردشگری.

– تدوین برنامه بلندمدت و کلان.

– هدایت دیپلماسی گردشگری توسط دستگاه‌های مسئول در امر گردشگری.

– زدودن تبلیغات منفی در رسانه‌ها برای منزوی‌کردن ایران.

– برگزاری نمایشگاه‌ در کشور در هنگامه تراکم گردشگر.

– فعالیت موثر سازمان‌ها، نهادها، دفاتر و نمایندگی‌های اطلاع‌رسانی در امور سیاحتی در سطوح ملی و بین‌المللی.

باتوجه به تاثیرگذاری گردشگری در اقتصاد کشورها، گردشگری به‌ یکی از موضوعات گفت‌وگو بین هیات‌های بلندپایه دولت­ها تبدیل شده است. راه گردشگران برای ورود به کشور از سفارتخانه‌ها می‌گذرد. از این رو، سفرای ایران با اعمال دیپلماسی خاص و با رعایت همه جوانب و مسائل داخلی و خارجی و منطقه‌ای، باید گردشگران را مورد توجه قرار ‌دهند، چراکه با اجرایی‌شدن دیپلماسی گردشگری، تاثیر بسیار مستقیم و قدرتمندی در ابعاد مختلف سیاست خارجی و بهینه‌سازی روابط خواهد داشت (مجتهد زاده, عزتی, & مرتضایی, ۲۰۱۹).

تور ترکیه

اهمیت و جایگاه دیپلماسی گردشگری در کشور

جمهوری اسلامی ایران، با داشتن جاذبه‌های فراوان، می‌تواند در صنعت گردشگری به رتبه‌ بالایی در سطح جهان دست یابد. از آنجا که هر گردشگر یک دیپلمات بالقوه محسوب می‌شود، دستگاه دیپلماسی ایران در همکاری با سایر دستگاه‌های دست‌اندرکار گردشگری با به خدمت گرفتن سیاست خارجی فعال و گسترش و تعمیق روابط با دیگر واحدهای سیاسی می‌تواند در راه نیل به اهداف دیپلماسی گردشگری گام‌های اساسی بردارد و نیز با اجرای برنامه‌های خرد و کلان به نحو شایسته‌ای کشور را از سود معنوی و مادی حاصل از صنعت گردشگری بهره‌مند سازد (احتشامی هوجقان & ذکی, ۱۳۹۳). به عقیده مجتهدی و همکاران (۱۳۹۸)، درآمدهای حاصل از گردشگری، نوعی صادرات نامرئی و پنهان است. از عوامل استقبال گردشگر از یک کشور، به لحاظ اجتماعی گردشگری در بستر محیط طبیعی، فرهنگی و اجتماعی، و به لحاظ سیاسی، ثبات سیاسی و خوش‌رفتاری کشورها در مناسبات بین‌المللی است. ورود گردشگر نشان از آرامش آن کشور، قدرت و امنیت منطقه دارد (مجتهد زاده, عزتی, & مرتضایی, ۲۰۱۹).  از جمله مزیت‌های توجه به دیپلماسی گردشگری در کشور ایران، مواردی است که در ذیل به آنها اشاره می‌شود.

– تفاهم و درک متقابل ملت‌ها و افزایش تعاملات فرهنگی.

– تقویت صلح و گفتگوی تمدن‌ها، نزدیکی ملت‌ها و در نهایت دولت‌ها به یکدیگر.

– تقویت دیپلماسی عمومی از طریق گردشگری و ایجاد ایران امن برای گردشگران.

– بهبود تجارت در سطح بین‌المللی و افزایش جذب منابع و سرمایه‌گذاری خارجی.

– گسترش بازارهای صادراتی برای ورود صنایع دستی ایران به بازار جهانی.

– اشتغال‌زایی، فقرزدایی، و رشد تولید ناخالص داخلی.

– حفظ و بهبود محیط زیست و میراث فرهنگی.

– توسعه زیرساخت‌ها و فناوری پیشرفته در حوزه گردشگری (رضایی, ۱۳۹۳).

در جهت نیل به اهداف و منافع کشور در این حوزه، ضروری است دستگاه دیپلماسی کشور از هنر، علم و مهارت برداشتن گام‌های اولیه در تعامل با دنیا برای همکاری‌های دوجانبه، منطقه‌ای و بین‌المللی برخوردار باشد و با بهره‌گیری از منابع قدرت نرم، جذب گردشگر خارجی را در کشور تسهیل کند.

شاهدیه

ضرورت برگزاری دوره‌های دیپلماسی گردشگری در راستای تامین اهداف و منافع ملی

در صورتی منافع ملی تامین و اهداف ملی محقق می‌شود که همه مسئولان به‌ویژه سازمان‌های مرتبط ، که پیشتر به آنها اشاره شد، در سیاست‌گذاری‌های خارجی، با یکدیگر هماهنگ باشند. پیوند عمیق میان دیپلماسی گردشگری و سیاست خارجی، هم به عوامل گردشگری و هم جامعه دیپلماتیک نیاز دارد تا مهارت‌ها و منابع لازم را برای دستیابی به اهداف مشترک خود مهیا کنند. گسترش تقاضا در زمینه نیازهای دیپلماسی گردشگری، اهمیت مشارکت دیپلمات‌های دولتی و کارشناسان حوزه دیپلماسی و گردشگری، کارشناسان دیپلماسی و سیاست خارجی، کارشناسان و مدیران بخش‌های گردشگری بین‌الملل و ارتباطات بین‌الملل و ارتباطات سیاسی را در این زمینه پررنگ‌تر کرده است.

با توجه به مواردی که پیشتر به آنها پرداخته شد، دیپلماسی گردشگری برای تحقق اهداف و تامین منافع ملی بسیار مورد توجه واقع شده است. پذیرش گردشگر یکی از ابزارهای سیاست خارجی کشور است. اساسا، دیپلماسی گردشگری فقط به دنبال بهره‌گیری از سیاست خارجی نیست بلکه می‌تواند به تحقق اهداف سیاست خارجی کمک کند. پس بین دیپلماسی گردشگری و سیاست خارجی رابطه متقابل برقرار است. قطعا برقراری همکاری‌های علمی، آموزشی، پژوهشی و عملیاتی میان دانشگاه تهران و وزارت‌خانه‌های مربوطه جهت بالابردن مهارت، علوم و فنون، القاء تصویر برتر بین‌المللی درباره سیاست‌های داخلی و خارجی، در نیل به اهداف کشور در این زمینه موثر خواهد بود. دانشگاه تهران در راستای مسئولیت‌های اجتماعی خویش و نیز به منظور بین‌المللی‌کردن فعالیت‌های آموزش پایه در این زمینه، می‌تواند به محور جذب و آموزش فعالان حوزه گردشگری تبدیل شود. طبعا طی این مسیر با کمک و مشارکت وزارت خارجه و سایر نهادهای دولتی و موسسات و شرکت‌های خصوصی صورت خواهد گرفت و بر دامنه و عمق آموزش‌های مهارتی و عملی خواهد افزود و اعتبار مضاعفی را برای مجریان و شرکت‌کنندگان فراهم خواهد آورد.

با توجه به تخصصی‌شدن فعالیت‌های دیپلماتیک، امروزه علاوه بر وزارت امور خارجه، ده­ها سازمان و نهاد دیگر درگیر مسائل دیپلماتیک شده‌اند. در این راستا، وزارت امور خارجه باید از اقتدار و توان لازم برای هماهنگی فعالیت‌های دیپلماتیک برخوردار باشد. میزان موفقیت در ایفای این نقشِ مهم نیازمندِ داشتن مهارت متناسب با دیپلماسی امروز جهان است. ضرورت برگزاری دوره مهارت دیپلماسی گردشگری نه تنها برای دیپلمات‌های دولتی بلکه برای کارشناسان حوزه دیپلماسی و گردشگری، کارشناسان دستگاه دیپلماسی و سیاست خارجی، فعالان بخش خصوصی، کارشناسان فنی کمیسیون اتاق بازرگانی ایران و کارگزاران فعال مفید خواهد بود.

امروزه، دیپلماسی گردشگری از اهمیت بیشتری برخوردار شده و متخصصان حوزه گردشگری باید به خوبی آماده شوند. با توجه به ظرفیت‌های بالای گردشگری در کشور، تربیت دیپلمات‌ها و سفرای اقتصادی و گردشگری کشور در زمینه‌های علمی و کاربردی برای سیاست‌گذاری‌ها و تصمیم‌گیری‌های بهینه ضروری به نظر می‌رسد. برای توسعه گردشگری باید از توان دستگاه دیپلماسی کشور بهره‌برداری کرد و لازم است این امر در ردیف اولویت‌های اصلی سیاست خارجی قرار گیرد. جامعه هدف و مرتبطان با حوزه گردشگری با گذراندن دوره‌های مهارتی دیپلماسی گردشگری، ضمن فراگیری استفاده درست از پتانسیل گردشگری ایران، قادر به تدوین و اجرای راهبردهای «سیاست گردشگری» خواهند بود. با توجه به مقاله مجتهدزاده و همکاران، سیاست گردشگری، مجموعه‌ای از قوانین و مقررات، خطوط راهنما، اهداف ترویجی، دستوری و توسعه‌ای و همچنین شامل استراتژی‌هایی هستند که بر تصمیم‌های فردی و جمعی توسعه گردشگری به صورت مستقیم تاثیرگذار بوده و فعالیت‌های روزانه در داخل یک مقصد بر اساس آن انجام می‌شود (مجتهد زاده, عزتی, & مرتضایی, ۲۰۱۹). علاوه‌بر مهارت‌های یاد شده، شرکت‌کنندگان در دوره قادر به شناسایی و بررسی علل و عواملی خواهند بود که در ذیل به آنها اشاره می‌شود:

– بررسی علل عدم رشد کمّی ورود گردشگر.

– بررسی عملکرد دستگاه دیپلماسی کشور در ورود گردشگر.

– بررسی پیامدهای دیپلماسی گردشگری.

– چگونگی ارزش‌گذاری گردشگری به عنوان یک صنعت.

– چگونگی بهره‌گیری از گردشگری در جهت ایجاد اشتغال، فقرزدایی، جلب و جذب سرمایه‌های داخلی و خارجی و افزایش درآمد ملی.

– چگونگی بهره‌گیری از توان گردشگری با کاهش تصدی‌گری دولت و فعال‌کردن بخش خصوصی.

– آشنایی با عقد قرارداد و فن مذاکره با سازمان‌های منطقه‌ای و جهانی.

نقش دانشگاه در توسعه و تعلیم دیپلماسی و برگزاری دوره‌ها

با توجه به جایگاه استراتژی دیپلماسی گردشگری در مقطع کنونی در کشور ایران، ایجاد دوره‌های آموزشی در دانشکده‌‎های فعال در حوزه دیپلماسی و روابط خارجی و همکاری سازمان‌های فعال در حوزه گردشگری و ارتباطات سیاسی و وزارت امور خارجه برای پیشبرد اهداف آموزشی ضروری است؛ به گونه‌ای که زمینه آموزش مهارت‌های دیپلماسی‌، مذاکره و علوم مرتبط متناسب را برای یک دیپلمات فراهم آورد. دانشکده مطالعات جهان در راستای عمل به وظایف آموزشی و انجام مسئولیت‌های اجتماعی و ایفای نقش اصلی در بین‌المللی کردن هر چه بیشتر دانشگاه، در این زمینه گام‌های بلندی برداشته است. دانشکده با برگزاری دوره‌های آموزشی دیپلماسی­محور و با هدف توسعه و ترویج مفهوم دیپلماسی و کاربردی کردن این مفهوم در حوزه­های مختلف سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و بین‌المللی می‌کوشد در ترویج تعاملات مدنی و همکاری‌های دولتی_غیردولتی نقش موثری ایفا کند. برگزاری دوره‌های (MBA و DBA) دیپلماسی، نخستین گام بلند دانشکده در این حوزه است و می‌توان آن را به عنوان پلی ارتباطی میان دو حوزه نظر و عمل و تلفیقی از تجربه عینی حوزه گردشگری و نظام فکری دانشگاهی در راستای توسعه تعاملات بین‌المللی دانشگاهی تلقی کرد.

منابع:

۱-افضلی, ر., احمدی, س., واثق, م., & جهانیان, م. (۱۳۹۳). دیپلماسی گردشگری و تاثیر آن بر همکاری و همگرایی میان کشورهای منطقه خلیج فارس. جغرافیا, ۱۲(۴۳).

۲- احتشامی هوجقان, م., & ذکی, ی. (۱۳۹۳). دیپلماسی گردشکری و نقش آن در توسعه گردشگری ایران. اولین همایش بین المللی علمی راهبردی توسعه گردشگری جمهوری اسلامی ایران، چالش ها و چشم اندازها.

۳- رضایی, ن. (۱۳۹۳). تجلیل جایگاه دیپلماسی عمومی در گردشگری ایران. ژئوپلیتیک, ۲(۳۴).

۴- قوام, س. (۱۳۸۴). از دیپلماسی مدرن به دیپلماسی رسانه‌ای. پژوهش حقوق عمومی, ۷, ۷-۱۸.

۵- مجتهد زاده, پ., عزتی, ع., & مرتضایی, ش. (۲۰۱۹). دیپلماسی گردشگری و رونق گردشگری در منطقه مکران: مطالعه موردی روابط ایران با همسایگان شرقی. فصلنامه جغرافیا ( برنامه ریزی منطقه ای), ۹(۳), ۵۶۱-۵۸۲.

۶-Vyas, U. (۲۰۱۳). Soft Power in Japan–China. Routledge.

۷- اکبرزاده, ف. (۱۳۹۶). نقش دیپلماسی رسانه ای در روابط بین الملل و سیاست خارجی دولت ها.

۸- سلطانی فر, م., & خان‌زاده, ل. (۱۳۹۲). دیپلماسی رسانه ای جمهوری اسلامی ایران (فرصت ها، چالش ها، آسیب شناسی و راهبردها). مطالعات فرهنگ – ارتباطات, ۱۴(۲۲ (مسلسل ۵۴)).

آینده گردشگری پزشکی در پساکرونا

محققان اظهار کردند: با توجه به اینکه دیدگاه درباره سفرهای جهانی و گردشگری پزشکی متعلق به اروپا و امریکا بوده است، اما در حال حاضر، بیشترین رشد سفرهای پزشکی در اطراف کشورهای چین، آسیا، افریقا و خاورمیانه صورت گرفته است.

به نقل از ای ام تی جی، گزارش اخیر سازمان تحقیقات اقتصادی دانشگاه هاوایی (UHERO) پیش‌بینی تاریکی، بدتر از پیامدهای ۱۱ سپتامبر برای گردشگری هاوایی و سراسر ایالات‌متحده را نشان داد. ایان یانگمن، تحلیلگر صنعت گردشگری بین‌المللی می‌گوید: بحران بیماری کرونا باعث شده تا برخی از کشورها دیگر به دنبال جذب گردشگر پزشکی نباشند، زیرا بیماری همه‌گیر کووید- ۱۹ سال ۲۰۲۰ را سالی از دست رفته در صنعت گردشگری تبدیل کرده است. ایان یانگمن با بررسی دیدگاه دیگری از سفر افزود: برای بخش سفرهای پزشکی، به روز بودن در مورد جهانگردی و روند جهانی فعلی امری حیاتی است.

از مارس ۲۰۲۰ صنعت جهانگردی هاوایی تعطیل و ورود بازدیدکنندگان در سال ۲۰۲۰ نسبت به سال قبل با ۷۳ درصد کاهش مواجه شد.

این گزارش بررسی می‌کند که آینده گردشگری در درجه اول در ایالات‌متحده آمریکا و پیامدهای آینده برای گردشگری هاوایی، ممکن است چگونه باشد. در همه‌گیری کنونی و با توجه به وابستگی اقتصادی هاوایی به جهانگردی (وابستگی ایالت نوادا به گردشگری) این ایالت را در میان بدترین عملکرد اقتصادی قرار داده است و برای بهبود گردشگری راهی طولانی و نامطمئن در پیش دارد.

کارشناسان بهداشتی هشدار می‌دهند که بیماری کووید- ۱۹ ممکن است سال‌ها وجود داشته باشد و حتی با وجود واکسن نیز افراد نسبت به سفر دلهره داشته باشند.

آکسفورد اکونومیکس، شرکت تحقیقاتی انگلیسی پیش‌بینی کرده بود، در سال ۲۰۲۰ ایالات‌متحده آمریکا شاهد کاهش ۷۶.۵ درصدی ورودی‌های بین‌المللی خواهد بود که معادل ۶۱ میلیون بازدیدکننده کمتر است و انتظار روند بهبودی کامل تا سال ۲۰۲۵ یا ۲۰۲۶ وجود ندارد.

صنعت سفر ایالات‌متحده در سال ۲۰۰۱، به دنبال حملات تروریستی ۱۱ سپتامبر فلج شد. در حالی که شرکت‌های هواپیمایی برای جلب مردم برای پرواز  کرایه‌ها را پایین می‌آوردند، وزارت امنیت داخلی مقررات امنیتی بیشتری را وضع کرد که به زمان، هزینه و دردسر پرواز منجر می‌شود.

این تغییرات همراه با ترس، مسافران را وادار به استفاده از روش‌های حمل‌ونقل زمینی به‌ویژه برای سفرهای کوتاهتر کرد، در نتیجه اقتصاد ضعیف سفرهای داخلی و بین‌المللی را کاهش داد، اما هاوایی از این جایگزینی بهره‌مند شد، زیرا بسیاری از آمریکایی‌ها تصمیم گرفتند به جای مقصد خارجی از جزایر داخلی بازدید کنند.

محققان افزودند: در شرایط کرونایی، ترس از پرواز تنها مانع سفر نیست. محدودیت‌های سفر به‌ویژه بسته شدن مرزها و قرنطینه‌ها  و نیاز به آزمایش ویروس و معطلی، افراد را از سفر منصرف می‌کند، اما این گزارش استدلال می‌کند، گردشگری پس از شوک‌های بزرگ از جمله پس از ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱، اپیدمی سارس۲۰۰۳ و بحران مالی جهانی ۲۰۰۸ بارها و بارها مقاومت کرده است.

نتایج این بررسی نشان می‌دهد، گردشگری در پساکرونا با تغییرات پایدار ادامه پیدا می‌کند و بسیاری از افراد به‌خصوص افراد مسن، ترجیح می‌دهند سفر نکنند یا سفر خود را محدود کنند. افرادی که سفر می‌کنند این کار را در کشورهای خودشان یا مناطق ایمن انجام می‌دهند و بسیاری از دستورالعمل‌های بهداشتی دائمی خواهند شد.

همه‌گیری در حال تسریع برخی تغییرات گردشگری است که برای مدتی وجود داشتند. طبق این گزارش، مسافران باهوش تصمیم به بازدید از مکان‌هایی را دارند که موارد بهداشتی را کامل رعایت می‌کنند و سفرهای با فاصله کوتاهتر و مدت طولانی‌تر را انجام می‌دهند.

وقفه فعلی در سفر و گردشگری به علت بیماری کووید- ۱۹ فرصتی برای ساکنان مقاصد گردشگری فراهم می‌کند تا درباره نقش گردشگری در جوامع خود تجدیدنظر کنند. البته در آینده، از فناوری گردشگری هوشمند نیز برای کمک به مدیریت مقصد به‌طور فزاینده‌ای استفاده خواهد شد.

بسیاری از کشورها قبل از همه‌گیری نیز در گردشگری پزشکی موفق نبودند و بعد از آن نیز با مشکلاتی مواجه شدند. محققان عنوان کردند: بین افرادی که معتقدند این وضعیت به حالت عادی برمی‌گردد و افرادی که تصور دارند، روند جدیدی ایجاد خواهد شد، بحث و گفت وگوست. اما نظر سوم نیز وجود دارد که برخی از کشورها دیگر به دنبال جذب گردشگر پزشکی نباشند، به این دلیل که افراد مسن کمتر رفت‌وآمد هوایی یا مسافت‌های طولانی را انتخاب می‌کنند و ممکن است سفرهای پزشکی خود را داخلی یا منطقه‌ای انجام دهند.

بنابراین، مقاصد گردشگری پزشکی که هنوز به دنبال آمار گردشگران پزشکی یا ایجاد امنیت دربرابر بیماری کووید-۱۹ در فرودگاه مبدا و مقصد هستند، کشورهایی هستند که هزینه‌های بیشتری را صرف و دستورالعمل‌های بهداشتی را به درستی رعایت کنند و احتمال ماندگاری خواهند داشت. البته ادامه این روند درچند سال آینده با موانع بسیاری مواجه خواهد شد، اما این موانع خسته‌کننده نخواهند بود.

منبع:ایسنا

مرتبط:

نگاهی به گردشگری پزشکی در بحران کرونا

موزه ادب و عرفان اهر گنجینه آثار فاخر ایران زمین

اولین موزه ادب و عرفان ایران در سال ۱۳۷۴ داخل بقعه شیخ شهاب الدین محمود اهری ایجاد شده که شامل سه سالن بوده و آثار فاخری از دوره صفویه و قاجاریه در آن به نمایش گذاشته شده است.

حسین پورفرج – مسئول موزه ادب و عرفان شهرستان اهر موزه ادب و عرفان شیخ شهاب الدین اهر را گنجینه آثار فاخر و ارزشمند ادب و عرفان ایران زمین برشمرد و افزود: آثار به نمایش گذاشته شده در این موزه در زمینه ادبیات عرفان و یا عرفان بوده که در ضلع شمالی بقعه و در یک صحن چهار قسمتی ایجاد شده و هم اکنون شامل موزه فعلی است.

وی با بیان این‌که اشیاء و وسایل به نمایش گذاشته در این موزه از زمان تولد شیخ شهاب الدین اهری عارف قرن ششم(ه.ق) تا قرن پانزدهم(ه.ق) است، گفت:  این آثار برای بازدید علاقه مندان در محل بقعه تاریخی شیخ شهاب الدین اهری به نمایش گذاشته شده است.

وی با اشاره به آثار نفیس و با ارزش ادبی و عرفان این موزه، اظهار کرد: آثار این موزه از جمله قرآن‌های خطی مربوط به دوره قاجاریه و صفویه در قطع‌های مختلف وزیری، جیبی و رحلی در شکل‌های مختلف و به زبان عربی، فارسی و برخی با تفسیر فارسی در حاشیه برگ و همچنین کتیبه پارچه ای مزین به آیات کل قرآن کریم است که با قلم غباری “خط دانگ ریز” و در سالن شماره دوم نیز درب پاشنه دار قدیمی مربوط به درب یک امامزاده و در دو لنگه از درخت گردو ساخته شده و هر لنگه در چهارده قسمت، مربوط به چهارده معصوم  تقسیم شده است، بالای این درب شجره نامه امامزاده و سازنده آن که در قرن هشتم بوده، حک شده است.

موزه ادب و عرفان

پور فرج افزود: در غرفه‌ها و ویترین‌های شیشه ای این موزه نیز می توان به اشیاء نفیسی مانند سجاده، جانماز، مهر، قبله نما و غیره در ارتباط با نماز، تابلوهایی از ائمه اطهار(ع) مربوط به دوران قاجاریه اشاره کرد که شامل عکس‌های منتسب به پیامبر اکرم(ص) با مدح فارسی و عربی سعدی شیرازی” ماه فروماند از جمال محمد سرو نباشد به اعتدال محمد”، تمثال منتسب به حضرت امام علی(ع)، متن حدیث کِساء که به خط سید عباس سید احمدیان و متن زیارت سیدالشهدا به خط میر آقا اهری که در سال ۱۳۱۸ نوشته، است.

 

وی ادامه داد: در صحن اصلی این بقعه که محل آرامگاه شیخ شهاب الدین محمود اهری عارف و شاعر قرن هفتم هجری قمری در آن واقع است، حصار سنگی مستطیلی با سنگ‌های حجاری شده منحصر به فرد و نفیس کشیده شده است که در ورودی اصلی این حصار سنگی کلمه شهادتین و اسامی الله، محمد و علی روی سنگ به خط کوفی منقش شده است و جنس این سنگ‌ها از نوع آذرین بیرونی و از آثار نفیس این مجموعه است.

مسئول موزه ادب و عرفان شهرستان اهر در خصوص حصار خشتی مجموعه بقعه شیخ شهاب الدین محمود اهری نیز افزود: این حصار خشتی در گذشته، تمام محدوده ۱۱ هکتاری این بقعه را شامل می‌شد که متاسفانه در دوران پهلوی قسمت اعظم این حصار یا دیوار خشتی از بین رفته و در این میان نیز ادارات زیادی در این محوطه ساختمان سازی کرده و حصار را از بین برده‌اند.

موزه ادب و عرفان

وی با بیان این‌که قسمت‌های باقی مانده این دیوار خشتی با ارتفاع شش متر با سر کنگره ای آن نشان دهنده‌ی شیوه ساخت آن است، ادامه داد: تنها در ضلع غربی دو سه تکه آن باقی مانده که در سال‌های اخیر به همت سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان شرقی این قسمت از حصار مرمت و بازسازی شده است.

وی با بیان این‌که امیدواریم با تکمیل حصار خشتی و آغاز انتقال ادارات ساکن در داخل محوطه بقعه شیخ شهاب الدین اهری به بیرون از این بقعه به زودی شاهد ثبت جهانی این اثر فاخر گردشگری و فرهنگی شهرستان اهر و منطقه ارسباران شویم، گفت: با ثبت جهانی شدن این بقعه می‌توان شاهد زمینه ساز حضور گردشگران ملی و بین المللی از اقصی نقاط جهان در این شهرستان شد.

منبع:ایسنا

مرتبط:

موزه‌های سنندج نماد تاریخ و فرهنگ کردستان

آمار فاجعه‌بار موزه ‌های مهم دنیا در سال ۲۰۲۰

خانه‌موزه شیخ محمد خیابانی و احیای هویت تاریخی محله خیابان تبریز

«تنگه شیرز»؛ ژئوپارکی چندمیلیون ساله در رشته کوه‌های زاگرس

«تنگه شیرز» دره‌ای زیبا و کوهستانی است که به عنوان ژئوپارکی چندمیلیون ساله در رشته کوه‌های زاگرس در استان لرستان قرار دارد و شباهت عجیبی به همتای خود «دره‌ پادشاهان» در استرالیا دارد.

علی اصغر مونسان با اشاره به شباهت تنگه شیرز و دره‌ پادشاهان در استرالیا و قدمت چند میلیون ساله تنگه شیرز در حساب کاربری خود در اینستاگرام نوشت:بهتر است بگویم دره پادشاهان در استرالیا به این ژئوپارک بی نظیر در استان لرستان ایران شبیه است.

تنگه شیرز دره‌ای زیبا و کوهستانی است که به عنوان یادگاری چندمیلیون ساله در رشته کوه های زاگرس در استان لرستان قرار دارد. این تنگه از روستای گُدارگَه شهرستان کوهدشت تا کنار رودخانه‌ سیمره ادامه یافته است.

وزیر میراث فرهنگی و گردشگری و صنایع دستی توضیح داد: سرچشمه‌ نهر آبی که در قعر تنگه شیرز جریان دارد، از درون غاری طبیعی می‌جوشد که به پل خدا معروف است. پل خدا، گذرگاهی طبیعی بوده و در اثر ریزش کوه در انتهای تنگه، تشکیل شده است.

مونسان بیان کرد: ویژگی های طبیعی، پوشش خاص گیاهی و جنگلی و طبیعت زیبا، تنگه‌ شیزر را به یک محیط خاص گردشگری طبیعت تبدیل کرده که دیدن آن برای گردشگران خالی از لطف نخواهد بود و به به دلیل همین جذابیت های طبیعی و وجود غارهای پیش از تاریخی، دره شیرز به عنوان ژئوپارک در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.

تنگه شیرز

 

سایت گردشگری تنگه شیرز، جاذبه گردشگری منحصر به فرد، مجموعه ای از ظرفیت های طبیعی، تاریخی، ژئوتوریسمی، اکو توریسمی در استان لرستان است؛ لرستان با ظرفیت‌های قابل توجه گردشگری تنوع بی نظیری از سایت‌های گردشگری در بردارد.

تنگه شیرز یکی از عجایب طبیعت در استان لرستان است و تنها ۵۰ کیلومتر با شهر کوهدشت فاصله دارد و ترکیبی زیبا از صخره‌های سنگی، آب روان و دشت‌های سرسبز است که پس از عبور از دالان‌های پر پیچ و خم تنگه، آبشاری خروشان مشاهده می‌شود. قرار گرفتن در میان شیارهای این تنگه شگفت انگیز جلوه‌ای دیدنی از آسمان آبی رودخانه پرآب را در مقابل چشمان هر گردشگری به نمایش می‌گذارد.

عبور رودخانه سیمره از کنار این دره زیبایی این منطقه را مضاعف کرده است، سیمره یکی از شاخه‌های اصلی رودخانه کرخه است و یکی از رودخانه‌های مهم و دائمی غرب کشور محسوب می‌شود که خط مرزی استان لرستان و ایلام را شکل داده است.

با سپری شدن میلیون‌ها سال و شرایط جوی مختلف مانند وزش باد و باران و همچنین وقوع زلزله شدید در منطقه یک ستون در میان تنگه شیرز شکل گرفته است که دیدنش هر فردی را شگفت زده می‌کند، ارتفاع مناره سنگی از کف صخره تا بالای آن ۸۰ متر است و قطری بیش از ۱۰ متر دارد.

تنگه شیرز

عمر این محوطه به سده‌های پنج تا هفت پیش از میلاد مسیح می‌رسد، خاک این محوطه باستانی قرمز است و اشیای تاریخی زیادی مثل مفرغ در اینجا کشف شده که به موزه منتقل‌شان کرده‌اند.

کارشناسان، باقیمانده معبدی را در این سایت باستانی پیدا کرده‌اند که سبک معماری آشوری دارد سی پله یا سیاه پل در دوره ساسانی روی رودخانه سیمره ساخته شده و هنوز هم وجود دارد.

با توجه به شیوع و تدوام بیماری کرونا و توصیه ستاد ملی مقابله به کرونا به در خانه ماندن و تاکید بر تعویق سفر به دوران پس از مهار بیماری کووید ۱۹، اکنون بهترین فرصت برای مطالعه و شناخت بیشتر جاذبه های فرهنگی، گردشگری و طبیعی ایران ایجاد شده است می توان با بررسی دقیق، مقصدهای جذاب و جدید گردشگری را برای مسافرت های فردی و گروهی در دوران پسا کرونا برنامه‌ریزی کرد.

منبع:ایرنا

مرتبط:

آبشار تاف (برنجه) لرستان

دره خزینه _گنجینه تاریخی لرستان

۷ بنای تاریخی و زیبا در استان لرستان