نوشته‌ها

بناهای تاریخی تهران “رمزینه” دریافت می‌کنند

رییس شورای اسلامی شهر تهران در نامه‌ای به محمد جواد حق‌شناس – رییس کمیسیون فرهنگی، اجتماعی شورای شهر – و محمد سالاری – رییس کمیسیون شهرسازی و معماری شورا- با موضوع «ارجاع طرح الزام شهرداری تهران به تهیه رمزینه پاسخ سریع برای آثار معماری ارزشمند معاصر، بافت‌ها و بناهای تاریخی و گردشگری و مکان رویدادهای شهر تهران» نوشت و نسبت به الزام شهرداری برای تهیه رمزینه تاکید کرد.

بر اساس این پیشنهاد «معرفی آثار ارزشمند معاصر، بافت‌ها و بناهای تاریخی و مکان رویدادهای شهر تهران یکی از راهکارها برای دستیابی به اجرایی کردن این طرح عنوان شده است، طرحی که براساس آن می‌توان با استفاده از بستر اینترنت و ظرفیت تلفن‌های همراه هوشمند معرفی دقیق و کاملی از این فضاهای شهری – بافت و بناهای تاریخی و گردشگری و مکان رویدادهای شهر – (به چند زبان) ارائه کرد.»

از سوی دیگر در اجرای بند ۲۲ ماده ۵۵ قانون شهرداری‌ها مصوب یازدهم تیر ۱۳۴۴ و اصلاحات بعدی و بند سوم ماده چهل و ششم برنامه پنج ساله توسعه شهر تهران، ابلاغی دوم بهمن ۱۳۹۷ و به منظور معرفی هویت تاریخی فرهنگی شهر تهران به شهروندان و گردشگران، شهرداری تهران مکلف است در ۶ ماه از تاریخ ابلاغ این مصوبه نسبت به تهیه رمزینه پاسخ سریع برای کلیه آثار و میراث ملموس و ناملموس شهر تهران اقدام کرده و به شکل لوحی در مکان‌های مورد نظر نصب کند.

این مصوبه شامل کلیه بناها و مکان‌های ثبت شده در فهرست آثار ملی وزارتخانه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی میراث ملموس و ناملموس و همچنین مکان‌رویدادهای شهر تهران می‌شود.

استفاده از این طرح پیش از آن‌که در جلسات دولتی برای بافت‌ها و بناهای تاریخی مطرح باشد، در تعداد انگشت‌شماری از نمایشگاه‌های بین‌المللی موزه‌ای در موزه ملی ایران مانند نمایشگاه لوور اجرایی شد، اما این که طرح الزام انجام این کار به صورت رسمی در دستور کار قرار بگیرد، به نظر می‌رسد شهرداری پیشروتر از میراث فرهنگی در این زمینه وارد عمل شده است.

هر چند محمدرضا کارگر – مدیر اداره کل موزه‌ها و اموال منقول تاریخی – در گفت‌وگو با ایسنا می‌گوید: هنوز کاری برای اجرایی کردن استفاده از این کد در بناهای تاریخی و موزه‌های زیر نظر وزارتخانه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی انجام نشده اما برنامه‌ریزی این پروژه در دستور کار است.

وی با این وجود استفاده از “رمزینه پاسخ سریع” را در دو بحث “معرفی” و “حفاظت” قابل عملیاتی شدن می‌داند و ادامه می‌دهد: این پروژه در بحث معرفی، این امکان را فراهم می‌کند تا مخاطبان و علاقمندان بتوانند با برنامه‌ای که روی تلفن همراه خود نصب می‌کنند، بدون حضور راهنما در بناهای تاریخی همه اطلاعات مربوط به اثر را از طریق گوشی دریافت کنند و حتی با ذخیره‌ی عکس‌هایی که به عنوان داده به آن‌ها داده می‌شود، آن تصاویر را همیشه همراه خود داشته باشند. بنابراین با اجرایی شدن این پروژه، آگاهی‌های مراجعه کنندگان به یک اثر بالا می‌رود، حتی زمانی که امکان ورود به یک اثر نباشد، هم می‌توان از این نرم‌افزار استفاده کرد.

او با بیان این‌که از “رمزینه پاسخ سریع” «کد QR» نیز می‌توان برای حفاظت از اشیا استفاده کرد، اظهار می‌کند: در چند موزه و بنای تاریخی اندک این پروژه در مرحله‌ی اجرایی شدن است، اما برای تکمیل این پروژه در همه‌ی بناها و موزه‌های تاریخی زیر نظر وزارتخانه، باید دید شرایط کنونی چطور پیش می‌رود.

هادی احمدی – مدیر کل دفتر بناها و محوطه‌های تاریخی – نیز در گفت‌وگو با ایسنا به اجرایی شدن طرحِ «راه‌اندازی سامانه اطلاعات بافت و بناهای تاریخی تهران» که مدتی پیش توسط ابوالفتح شادمهری – مدیر بناها و بافت‌های تاریخی شهرداری تهران – مطرح شده بود، اشاره می‌کند.

او توضیح می‌دهد: در طرح تهیه شده توسط این دفتر مدیریت سامانه‌ی راه‌اندازی شده همه‌ی مکان رویدادها و آثار تاریخی دوره‌های مختلف که توسط میراث فرهنگی ارزشمند اعلام شده‌اند مشخص کرده است، در این طرح حتی به نوعی گردشگران نیز می‌توانند از ان استفاده کنند و در حال حاضر، نهایی کردن آن در دستور کار است تا میراث فرهنگی نیز بعد از بررسی‌های نهایی ان را تایید کند.

وی با اشاره به آنلاین شدن این سامانه تا جایی که اطلاعات موجود ثبت شده‌اند، می‌گوید: همه‌ی اطلاعاتِ بناهای تاریخی واجد ارزش و ثبت ملی شده‌ای که در دوره‌های مختلف توسط شهرداری یا به شهرداری ابلاغ شده بود، روی نقشه‌ی تهران جایگزین شده‌اند و آن‌ها قابل دسترس هستند.

اما نامه‌ی محسن هاشمی رفسنجانی – رییس شورای شهر تهران – که نخست باید در شورای شهر تهران بررسی و بعد از تصویب اکثریت آرا، مراحل اجرایی شدن خود را بگذراند، آمده است: « طرح مزبور در دوره پنجم به صورت عادی ارائه و به شماره ۲۵۳۵۱ مورخ ۱۲ آذر ۱۳۸۹ در دبیرخانه شورای اسلامی شهر تهران ثبت و در ۱۸۰ امین  جلسه شورای اسلامی شهر تهران منعقده در تاریخ ۱۲ آذر ۱۳۸۹ اعلام وصول شده است. ضمن ارجاع طرح مزبور به آن کمیسیون مشترک سپاسگزار است وفق مقررات موضوعه و بندهای چهارم، پنجم، ششم ماده چهاردهم آیین نامه اجرایی تشکیلات، انتخابات داخلی و امور شوراهای اسلامی شهرها مصوب ۱۱ فروردین ۱۳۷۸ هیات وزیران و ماده یازدهم  و سیزدهم دستورالعمل نحوه اداره جلسات، رای‌گیری و بررسی پیشنهادهای واصل شده به شورا مصوب ۱۹ اردیبهشت ۱۳۹۲ شورای عالی استان‌ها، گزارش نهایی/مشترک آن کمیسیون‌ها دال بر تایید یا رد عین طرح یا انجام اصلاحات در متن آن را تا تاریخ ۱۶ دی  امسال، به دفتر هیات رییسه و مصوبات شورای اسلامی شهر تهران ارسال کنید تا متعاقبا در دستور کار صحن علنی شورا قرار گیرد.»

“رپس” (رمزینه پاسخ سریع) یا QR-Code یک رمزینه (بارکُد) دو بعدی با ساختار ماتریسی (صفر و یک) است که ظرفیت پذیرش حجم زیادی از اطلاعات متنی را دارد و به منظور رمز گشایی آسان محتویات آن با سرعت زیاد طراحی شده است. این رمزینه ها ساختار مربعی شکلی دارند، که اطلاعات در آن به صورت نقطه‌های مربعی کوچک مشکی که به آن‌ها واحد یا Module گفته می‌شود. بر اساس الگوی استاندارد (ISO/IEC ۱۸۰۰۴:۲۰۰۶) ایجاد و می‌تواند حاوی نشانی وب، پیامک، اطلاعات تماس با فرمت کارت ویزیت، شماره تلفن، قیمت و مشخصات یک کالا به صورت همزمان، یا هر نوع نوشته و داده‌ دیگری باشد.

QR-code درسال ۱۹۹۴ بوسیله یک تیم از مهندسان شرکت Denso Wave که از شرکت های اصلی کمپانی Denso و از شرکت‌های فرعی کمپانی Toyota ژاپن است ابداع شد و به منظور ردیابی قطعات در صنایع تولید خودرو مورد استفاده قرار گرفت. QR-cod این اجازه را می داد تا خواندن و تفسیر اطلاعات ۲۰ برابر سریعتر از نمونه‌های قبلی انجام شده و در کنار افزایش چشمگیر اطلاعات قابل ذخیره، نتیجه آن، فرصت جدید و نامحدودی بود برای اتصال دنیای مجازی و فیزیکی به یکدیگر است.

منبع:ایسنا

آشنایی با موزه ملی ایران

 طبق اسناد تاریخی، پیشنهاد ایجاد مکانی به نام موزه، برای نخستین‌بار در ایران از سوی مرحوم مرتضی قلی هدایت ملقب به صنیع الدوله مطرح شد.

موزه ملی ایران

در سال ۱۲۹۵ همزمان با تأسیس وزارت معارف و صنایع مستظرفه در ایران، اولین موزه به معنای اعم آن به نام موزه ملی به همت مرتضی قلیخان ممتازالملک با دارا بودن بیش از ۲۷۰ قلم شیء در یکی از اتاق‌های مدرسه دارالفنون برپا شد که پس از مدتی آثار تاریخی این مجموعه به تالار آئینه واقع در ساختمان مسعودیه منتقل شد.

همزمان با برپایی نخستین موزه در ایران و پی بردن مردم به اهمیت مواریث فرهنگی از یکسو، و از سوی دیگر با آغاز حفاری‌های باستان‌شناسان اروپایی به ویژه هیأت فرانسوی به ریاست ژاک دمرگان در شوش و لغو انحصار امتیاز کاوش فرانسویان در ایران در سال ۱۳۰۶ ایجاد موزه‌ای جهت نگهداری و نمایش آثار به دست آمده از حفریات باستان‌شناسی احساس شد.

از همین رو، از سوی دولت وقت به آندره گدار؛ مهندس معمار فرانسوی – که از سال ۱۳۰۸  در استخدام دولت وقت ایران بود – ماموریت داده شد تا نقشه نخستین موزه علمی ایران را طراحی کند.

blank

در نهایت، ساختمان موزه ایران باستان به سبک معمـاری ایرانی با سردر ورودی مشابه ایوان بلند طاق کسری مطلق به دوره ساسانی و با آجرهای قرمز رنگ بر اساس طرح مهندس معمار فرانسوی و با معماری حاج عباس قلی معمار باشی در سـال ۱۳۱۴ هجـری شمسی آغاز شـد و پس از ۲ سال مورد بهره برداری قرار گرفت.

موزه ملی ایران شامل دو ساختمان مجزا به نام‌های موزه ایران باستان و موزه دوره اسلامی است.

موزه ملی ایران شامل ۱۳ بخش است:

  • پیش از تاریخ
  • تاریخی
  • اسلامی
  • مهر و سکه
  • مرمت
  • بخش کتیبه‌ها
  • کتابخانه و مرکز اسناد
  • پژوهشی تاریخ هنر ایران
  • پژوهشی تاریخ تمدن ملل
  • عکاسی
  • روابط عمومی و روابط بین الملل
  •  پایگاه اطلاع رسانی
  • حفاظت فیزیکی

موزه ایران باستان در سال ۱۳۱۶، رسماً بازگشایی شد. اندیشه تأسیس و فعالیت موزه، در بطن تفکرات و تحولات سال‌های دهه ۱۳۰۰ و ۱۳۱۰ شکل گرفت.

در این سال‌ها،‌اندیشه‌های نوگرائی، با تکیه بر اصول فرهنگ کهن ایرانی و احیای سنت‌ها و ارزش‌ها و افتخارات ایران‌باستان، گسترش و نمود روزافزونی داشت، که تبعات آن احداث نهادها و موسسات علمی – فرهنگی، صنعتی، نظیر دانشگاه تهران، بیمارستان‌ها، مدارس و … موزه بود.

ساخت موزه دوران اسلامی با انگیزه انجام فعالیت‌های مختلف فرهنگی در سال ۱۳۲۳ در محوطه برپایه همین تفکرات، تغییرات بنیادین در قوانین باستان‌شناسی و علمی شدن این شاخه از فعالیت‌ها و پژوهش‌های تاریخی – فرهنگی به وجود آمد، و در عین حال فعالیت‌های میدانی و پژوهشی باستان شناختی،هدف‌مند شد و توسعه کمی و کیفی مشهودی یافت.

گسترش کاوش‌های باستان شناختی و ازدیاد روز افزون آثار در موزه ملی ایران، موجب شد که این موزه طی چند مرحله، گسترش کمی و کیفی یا درحد فاصل سال‌های ۱۳۵۷ تا ۱۳۷۰، علاوه بر تعویض ویترین‌های موزه، نوسازی سیستم گرمایشی و سیستم برقی موزه، واحدهایی تحت عنوان انبار و گنجینه در زیر موزه موزه، ساخته و اضافه شد.

در سال ۱۳۷۵، آثار دوران اسلامی، رسما ً از موزه ایران باستان منفک و به ساختمان مجاور موزه منتقل شد. این ساختمان که درسال ۱۳۳۷ ساخته شده بود، در ابتدا با هدف احداث موزه منتقل شد.

این ساختمان که در سال ۱۳۳۷ ساخته شده بود، در ابتدا با هدف احداث موزه مردم‌شناسی مدنظر بود، که پس از انقلاب، با ایجاد سازمان میراث فرهنگی و تمرکز اشیاء باستانی در موزه ایران باستان، طرح تغییر نام کلی موزه، به موزه ملی ایران و اضافه شدن موزه‌ای تحت عنوان موزه اسلامی مطرح و اجرا شد که در نهایت در سال ۱۳۷۵ با گشایش رسمی موزه دوران اسلامی، مجموعه موزه ایران باستان و موزه دوران اسلامی، تحت عنوان موزه ملی ایران رسمیت یافت.

منبع:همشهری

دانستنی‌هایی درباره پایتخت

برای آشنایی با تاریخچه تهران به سراغ مینا مرادی رفتیم تا به عنوان راهنمای گردشگری پایتخت ما را بیشتر با این شهر دیدنی آشنا کند.

به گزارش گروه رسانه های خبرگزاری تسنیم، نه تنها تهران بلکه همه آنچه امروز مظاهر و نماد‌های تمدن جدید به حساب می‌آیند و تهران نیز از آن‌ها برخوردار است سابقه طولانی ندارند، اما شاید برایتان جالب باشد که بدانید پایتخت چگونه شکل گرفته و چه داستان‌هایی را در دل خود دارد.

واقعیت تاریخی این است که هم در ایران و هم در جهان کمتر پایتختی وجود دارد که عمری به کوتاهی تهران داشته باشد، این شهر در قیاس با بسیاری از شهر‌های کهنسال ایران، شهر نسبتا جوانی است، نهالی است که خیلی زود رشد کرده و هرس هم نشده است.

تا پیش از دی ماه سال ۹۳ و کشف اسکلت یک انسان در محله مولوی که متعلق به ۷ هزار سال پیش می‌شد، گمانه زنی‌ها مبنی بر این بود که سابقه سکونت در تهران به ۳ هزار سال پیش باز می‌گردد، اما بقایای اسکلت یک زن در حفاری فاضلاب یک واحد شخصی تمام این حدس و گمان‌ها را به هم ریخت.

حرف و حدیث‌ها در مورد اسکلت پیدا شده و اینکه نشان می‌داد تهران قدمتی ۷ هزار ساله دارد، ادامه داشت، اما هیچ‌گاه به تأیید نرسید و هیچ حرفی هم از سفال‌های به دست آمده در بازار صندوق‌سازان تهران به میان نیامد تا اینکه پس از مدتی، قدیر افروند باستان‌شناس و پژوهشگر با اعلام نتایج بررسی روی سفال‌هایی که از بازار صندوق‌سازان تهران کشف شده بود ادعا کرد که تاریخ تهران ۷ هزار ساله است.

برای آشنایی با تاریخچه تهران به سراغ مینا مرادی رفتیم تا به عنوان راهنمای گردشگری پایتخت ما را بیشتر با این شهر دیدنی آشنا کند.

وی منطقه ۱۲ تهران را هسته مرکزی تهران قدیم و نقطه تولد آن عنوان می‌کند و می‌گوید: «تهران تا زمان مغولان از قریه‌های نه چندان معتبر ری به فاصله یک فرسنگی محسوب می‌شد که بعد از ویرانی ری توسط مغولان، این قریه با مهاجرت ساکنان آواره ری کم کم رو به رشد نهاد و به جمعیت و وسعت آن اضافه شد، تا جایی که در دوره تیموریان به شکل یک شهرک در میان باغ‌ها در آمد.

بنا به تعریف پروین گنابادی صاحب کتاب عجایب‌البلدان، ساکنان اولیه این ده در خانه‌های زیر زمینی و سرداب مانند زندگی می‌کردند تا از شدت گرما در امان باشند و هنگام حمله دشمن، به خانه‌های تحتانی پناه می‌بردند و هر قدر محاصره آن به طول می‌انجامید، به واسطه آذوقه فراوانی که از راه احتیاط در طول سال ذخیره می‌کردند بیرون آوردن آن‌ها از خانه هایشان برای مهاجمان امکان پذیر نبود.»

وی با بیان اینکه تهران در زمان شاه طهماسب اول شکل روستایی خود را از دست داده، می‌گوید: «در سال ۹۴۴ هجری قمری شاه طهماسب دستور داد تا در اطراف شهر بارویی با ۱۱۴ برج به تعداد سوره‌های قرآن ساخته شود و ۴ پل و ۴ دروازه برای آن ایجاد کرد که دروازه شمیران در شمال شرقی (ابتدای خیابان امیرکبیر فعلی)، دروازه دولاب در جنوب شرقی (خیابان ری فعلی)، دروازه شاه عبدالعظیم در جنوب (خیابان مولوی فعلی) و دروازه قزوین در جنوب غربی (میدان وحدت اسلامی ـ شاپور فعلی) از آن زمان به یادگار مانده است.

سرانجام آقا محمدخان در سال ۱۲۰۰ هجری قمری که مصادف با عید نوروز بود در تهران به تخت پادشاهی نشست و از آن تاریخ تهران رسماً پایتخت شد، مسجد جامع تهران، مسجد شاه و مسجد سلطانی در این زمان ساخته شد و به تدریج بازار گسترش پیدا کرد، در این دوره جمعیت تهران بین ۴۰ تا ۵۰ هزار نفر تخمین زده شده و محله ارگ، چاله میدان، بازار، سنگلج و عودلاجان از محله‌های مهم تهران شناخته می‌شدند.

در عهد ناصرالدین شاه به علت افزایش زیاد جمعیت و محدودیت‌های موجود، دیوار‌های طهماسبی ویران و دیوار‌های جدید در فاصله‌ای طولانی‌تر احداث شد.»

وی می‌گوید‌: «در این زمان تهران دارای ۱۲ دروازه همچون دروازه دولت، یوسف آباد، دروازه شمیران، دروازه دوشان تپه، دروازه دولاب، دروازه خراسان، دروازه حضرت عبدالعظیم، دروازه غار، دروازه گمرک، دروازه قزوین، دروازه باغ شاه، دروازه خانی آباد شد، از این تعداد تنها دروازه باغ شاه، دروازه قزوین و دروازه گمرک در محدوده منطقه ۱۲ فعلی قرار نداشتند.

در بیستمین سال سلطنت ناصرالدین شاه تغییرات زیادی در ساختار پایتخت به وجود آمد و مراسم آغاز نوسازی پایتخت با تشریفات خاصی برگزار و از همان روز هم تهران «دارالخلافه ناصری» نامیده شد، از دیگر آثار این عهد می‌توان به «قصر عشرت‌آباد»، «قصر یاقوت»، «قصر سلطنت آباد» و «قصر امیریه» اشاره کرد.

بعد از ناصرالدین شاه تهران توسعه چندانی پیدا نکرد اما بعدها تهران مثل شهر‌های مدرن اروپایی توسعه پیدا کرد، دیوار‌ها و دروازه‌ها از بین رفت و به جای آن خیابان‌ها و میدان‌های جدید احداث شد و به همین جهت تغییرات زیادی در شهر به وجود آمد، اما تغییرات اساسی در پایتخت از سال ۱۳۰۰ به بعد با از بین رفتن خندق‌ها و دروازه‌ها و احداث ساختمان‌ها و تأسیس بانک ملی، وزارت امور خارجه، شهربانی، ایستگاه راه آهن، دانشگاه تهران و چند بیمارستان مربوط به این دوره است.»

مرادی در پایان توضیحات خود گفت: «درسال ۱۳۲۰ و با حمله متفقین به تهران، آشوب و جنگ و نا امنی گریبان پایتخت را گرفت و نبود امنیت در شهرستان‌ها باعث شد تا بسیاری از مردم به سمت تهران مهاجرت کنند و همین امر باعث گستردگی بی قاعده این شهر شهر شد.

بعد از گذشت دوران جنگ تحمیلی هم وضعیت تهران به گونه‌ای شلوغ و بی سامان شد که بسیاری از کارشناسان را به این باور رساند که باید پایتخت را به جای دیگری منتقل کرد.»

منبع:تسنیم

دبستان ۱۲۰ ساله‌ای که ۲۰ ساله شد

در محله آبمنگل تهران، جایی در خیابان ری و نزدیک میدان قیام، مدرسه‌ای وجود دارد که بر تابلوی آن نام «دبستان اثنی عشری» نقش بسته و تاریخ تاسیسَش نیز سال ۱۳۷۸ نوشته شده است، اما نزد اهالی محله، آن‌جا نام دیگری دارد: دبستان دانش. دبستانی که نامش با جنبش مدرسه‌سازی در سال‌های منتهی به جنبش مشروطیت گره خورده است و سه تن از نامدارترین رجال تاریخ معاصر ایران در برپایی و پویایی آن نقش آفریده‌اند.

حمیدرضا حسینی، پژوهشگر تاریخ تهران در یادداتشی در کانال تلگرامی‌اش نوشت: صدوبیست‌وهشت سال پیش، به‌سال ۱۳۰۹ق/۱۲۷۰شـ، وقتی عبدالغفار نجم‌الدوله از معلمان مدرسه دارالفنون، «نقشه شهر دارالخلافه ناصری طهران» را ترسیم کرد، این محدوده از شهر، بیشتر جایگاه باغ‌ها و زمین‌های کشاورزی بود و از جمله، حاج محمدحسن امین‌الضرب، بازرگان ثروتمند دوره ناصرالدین‌شاه در این محدوده باغی بزرگ داشت. حاج محمدحسن که امروزه او را به سبب کوشش‌هایش برای تشکیل «مجلس وکلای تجار» به‌عنوان پایه‌گذار اتاق بازرگانی ایران می‌شناسیم، سال‌ها اداره ضرابخانه دولتی را بر عهده داشت و از پیشگامان ایجاد صنایع جدید در ایران بود؛ چندان‌که با وارد کردن ابزارها و دستگاه‌های لازم از اروپا، به ایجاد کارخانه‌هایی مانند ابریشم‌ریسی، پشم‌بافی، چینی‌سازی و شیشه‌سازی در نقاط مختلف کشور اقدام کرد. ثروت افسانه‌ای او در زمان مرگ، توسط منابع ایرانی و روسی گاه تا ۲۵ میلیون تومان برآورد شده است. خانه حاج محمدحسن در جانب غربی خیابان ری در کوچه‌ای موسوم به گذر حمام فیروزه قرار داشت که شامل چند دست حیاط نسبتا کوچک با بناهایی محقر بود. بنابراین، باغی را نیز در محله‌ای که بعدها محله آبمنگل نام گرفت، احداث کرده بود تا میهمانی‌های خود را در آن برپا کند. امروزه با وجودی که کوچک‌ترین اثری از آن باغ بزرگ برجای نمانده و از داخلش دو خیابان و چندین کوچه و ده‌ها خانه سربرآورده است، هنوز هم اهالی آبمنگل آن محدوده را «باغ حاج ممدَسَن» می‌خوانند.

یک سال پس از آن‌که حاج محمدحسن امین‌الضرب در ۱۳۱۶ق/۱۲۷۸شـ درگذشت، در سویِ دیگر شهر، یعنی در محله سنگلج، شخصی به نام میرزا رضاخان تبریزی، معروف به پرنس ارفع‌الدوله دانش، دبستانی را تأسیس کرد که به‌نام خودش «دبستان دانش» خوانده می‌شد. این دبستان، چیزی نبود مگر شعبه رایگان مدرسه افتتاحیه موسوم به «مکتب مجّانی» که برای تحصیل دانش‌آموزان بی‌بضاعت ایجاد شده بود و چون هزینه‌های آن را ارفع‌الدوله از محل دارایی شخصی خود و نیز اعانه ایرانیان مقیم روسیه می‌پرداخت، به دبستان دانش موسوم شد. ارفع‌الدوله که هیچ نسبتی با خاندان شاهی نداشت، از مظفرالدین‌شاه لقب پرنس را دریافت کرده بود و یک دیپلمات کهنه‌کار به شمار می‌آمد. در جوانی، ورشکستگی پدرش که از مغازه‌داران تبریز بود، موجب شد که برای کار به استانبول و سپس تفلیس برود و همان‌جا زبان‌های فرانسه و انگلیسی و روسی را فرابگیرد. او که از هوش و پشتکار و زیرکی بی‌بهره نبود، کم‌کم به دستگاه دولتی راه یافت و به‌عنوان مترجم کنسولگری ایران در تفلیس مشغولِ کار شد. از این‌جا به بعد، مشاغل و مأموریت‌های سیاسی زیادی به او سپرده شد که چشمگیرتر از همه، سفیر ایران در روسیه، سفیر ایران در استانبول و در نهایت، سفیر ایران در جامعه ملل (سازمان ملل) بود که این آخری را در زمان سلطنت رضاشاه پهلوی به‌دست آورد. ارفع‌الدوله ثروت زیادی به هم زده بود و بی‌میل نبود که با توجه به دریافت لقب پرنس، زندگی‌اش شبیه شاهزاده‌های اروپایی باشد. از همین‌رو، قصر باشکوهی را در شاهزاده‌نشین موناکو، واقع در جنوب فرانسه برای خود بنا کرد. فوت او در سال ۱۳۱۶شـ در همین محل روی داد.

وقتی ارفع‌الدوله دبستان دانش را برپا کرد، سفیر ایران در روسیه بود و چنان‌که گفته شد، این دبستان چیزی نبود مگر جزئی از مدرسه افتتاحیه در محله سنگلج. با این حال، در سال ۱۳۱۹ق/۱۲۸۰شـ آقا محمدحسین امین‌الضرب دوم، فرزند حاج محمدحسن امین‌الضرب، یکی از خانه‌های واقع در باغ آبمنگل را در اختیار ارفع‌الدوله قرار داد و بدین‌ترتیب مدرسه دانش از سنگلج به آبمنگل منتقل شد. از این‌جا بود که دبستان دانش با یکی دیگر از رجال نامدار تاریخ معاصر ایران پیوند خورد: میرزا یحیی دولت‌آبادی.

دولت‌آبادی که در دولت‌آباد اصفهان در خانواده‌ای روحانی متولد شده و خود نیز تا میان‌سالی ملبس به لباس روحانیت بود، در تاریخ معاصر از دو نظر شهرت دارد. نخست این‌که او یکی از فعالان جنبش مشروطه ایران است و کتاب خاطراتش با عنوان «حیات یحیی»، یکی از مهم‌ترین منابع تاریخ مشروطیت به شمار می‌آید. دوم آن‌که دولت‌آبادی در زمان حیات خود از کوشندگان عرصه فرهنگ بود و در بنیاد نهادهای تأثیرگذار فرهنگی مانند انجمن معارف و مدرسه سادات مشارکت داشت. همین وجه دوم بود که موجب شد ارفع‌الدوله دانش از میرزا یحیی دولت‌آبادی بخواهد که اداره مدرسه دانش را برعهده بگیرد. این درخواست اجابت شد، اما پس از آن‌که کار مشروطه‌خواهان و محمدعلیشاه گره خورد و مجلس شورای ملی به توپ بسته شد دولت‌آبادی به استانبول مهاجرت کرد و دبستان دانش تعطیل شد.

در سال‌های پس از فتح تهران به دست مشروطه‌خواهان و خلع محمدعلیشاه از سلطنت، میرزا یحیی دولت‌آبادی، دیگر به دبستان دانش بازنگشت و مدتی بعد، ارفع‌الدوله تصمیم گرفت که ساختمان دبستان را  به وزارت معارف واگذار کند؛ مشروط بر این‌که برای همیشه به نام «دانش» خوانده شود. بدین‌ترتیب، دبستان دانش از سال ۱۲۹۷شـ با نام «دبستان دانش نمره ۴۰» به مجموعه مدارس دولتی تهران افزوده شد. این وضعیت برقرار بود تا این‌که چند سالی پیش از پیروزی انقلاب، وزارت آموزش و پرورش اداره این مدرسه را به «جامعه تعلیمات اسلامی» سپرد. این تشکل در نیمه نخست سال ۱۳۲۰ توسط یک روحانی به‌نام شیخ عباسعلی اسلامی پایه‌گذاری شده بود و طبق اساسنامه، موظف بود در قالبی غیردولتی و غیرسیاسی به تعلیم و تربیت کودکان و نوجوانان در ایران یا خارج از ایران، از سطح آمادگی تا دانشگاه، بر اساس آموزه‌های مذهبی شیعه بپردازد. یکی از نخستین کارهایی که در این راستا انجام شد، تأسیس مدرسه جعفری بود، اما در مورد دبستان دانش، جامعه به جای ساخت مدرسه جدید، ترجیح داد که مدیریت یکی از مدارس دایر را برعهده بگیرد. لابد که دبستان دانش، چندان مورد توجه آموزش و پروش نبود که حاضر شد آن را به جامعه تعلیمات اسلامی واگذار کند. این جامعه نیز در نخستین گام، نام مدرسه را از دانش به اثنی‌عشری تغییر داد. جدا از این‌که چنین اقدامی خلاف نیت واقف بود، اساسا کلمه اثنی‌عشری (به معنای دوازده تایی) مفهوم خاصی ندارد، مگر آن‌که با پیشوند «شیعه» همراه شود که در آن صورت به یکی از مذاهب اسلامی اشاره دارد. چندان‌که نام جعفری نیز به خودی خود نمی‌تواند اشاره به مذهب شیعه جعفری باشد. این بی‌سلیقگی در نام‌گذاری موجب شد که همراه با تغییر نام، پیشینه تاریخی دبستان دانش نیز تا حدّ زیادی فراموش شود. گفته می‌شود در آن زمان یکی ازروحانیان عضو جامعه تعلیمات اسلامی به نام آقای راسخ، که چند سالی نیز مدیریت دبستان دانش را برعهده داشت، پیشنهاد کرده بود که برای عمل به خواسته واقف، نام مدرسه را «دانش اثنی‌عشری» بگذارند، اما پیشنهاد او پذیرفته نشد.

ساختمان اولیه مدرسه که همان بنای دوره حاج امین‌الضرب بود، شامل سه حیاط تو در تو بود. یک حیاط، محل تشکیل کلاس‌ها بود؛ حیاط دیگر به بازی دانش‌آموزان اختصاص داشت و در حیاط سوم، سرایدار مدرسه ساکن بود. این ساختمان یک‌بار در دهه ۱۳۴۰شـ و بار دیگر در سال ۱۳۷۸شـ به طور کامل بازسازی شد.

بدین‌ترتیب امروزه در دبستان دانش، هیچ ردپایی از پیشینه تاریخی آن دیده نمی‌شود. نه ساختمان قدیمی مدرسه باقی مانده که دیرینه سالی‌اش را گواهی دهد و نه نامش دلالت بر هویتش دارد. گویی موجودی که حدود صدوبیست سال عمر دارد، شناسنامه خویش را گم کرده و نسخه المثنی، او را جوانی بیست ساله نشان می‌دهد!

منبع:اسکان

جاهای دیدنی تهران، مشهد و کیش در زمستان

جاهای دیدنی تهران

امیدواریم زمانیکه قصد سفر به تهران و دیدن جاذبه های گردشگری تهران را دارید تهران هوای سالمی داشته باشد و شما از سفرتان و تماشای جاهای دیدنی تهران در زمستان لذت ببرید. تهران به عنوان پایتخت ایران ابرشهری با جمعیت زیاد است. شهری پر از امکانات تفریحی و گردشگری شهری که شاید اگر در زمستان هوای آلوده نداشته باشد بتواند مقصد رویایی برای گذراندن اوقات فراغت باشد .

پیست اسکی دیزین

پیست اسکی دیزین در۷۵ کیلومتری کرج و ۶ کیلومتری روستای ولایت رود در جاده کرج–چالوس واقع است. روستای ولایت رود به دلیل وجود پیست اسکی دیزین و همچنین دره زیبای ولایت رود، کوه‌ها و دشت‌های آن به عنوان روستای هدف گردشگری معرفی شده است. پیست اسکی دیزین در سال ۱۳۴۸ تأسیس شده است و در شمار پیست‌های معروف جهان قرار دارد.

باغ فردوس

باغ فردوس که فاصله چندانی با میدان تجریش ندارد و به سادگی می‌توان به آن دسترسی داشت یکی از جاهای دیدنی تهران در زمستان است. در این باغ بی‌نظیر یک بنای زیبا نیز قرار دارد که امروزه از آن به عنوان ساختمان اصلی موزه سینما استفاده می‌شود. جالب است بدانید این بنا بیش از ۱۳۰ سال قدمت دارد. همچنین از ورودی باغ فرودس تا این بنا جوی آبی با فواره‌های متعدد به چشم می‌خورد.

دربند

دربند از آن دسته از مناطقی است که بهار، تابستان، پاییز و زمستان ندارد و در چهار فصل سال می‌توان در زیبایی‌های آن غرق شد. این مکان آنقدر محبوبیت دارد که در تمامی فصول سال بازدیدکننده دارد. شما علاوه‌بر لذت بردن از هوایی پاک و سالم می‌توانید از کوهپیمایی و امکانات رفاهی این منطقه بهرمند شوید.

پیست اسکی توچال

فصل زمستان باشد و کوه‌های پر برف و پیست آماده اسکی توچال را رها کنیم؟ در فصل زمستان از این مورد نمی‌توان به سادگی عبور کرد. این پیست دارای فضایی مناسب برای ورزش‌های زمستانی است. از امکانات رفاهی دیگر این مجموعه می‌توان به هتل بین‌المللی، تله‌کابین و رستوران اشاره کرد.

پیست اسکی توچال

جاهای دیدنی مشهد

پایتخت معنوی ایران سالانه بیش از ۲۵ میلیون نفر گردشگر دارد که از این تعداد، ۲ میلیون نفر آن را گردشگران خارجی تشکیل می‌دهند. نیاز این گردشگران به خدمات رفاهی و گردشگری باعث شده تا تورهای مشهد بسیار پرطرفدار باشد. این شهر جاذبه‌های تاریخی، مذهبی و تفریحی زیادی دارد. گردشگری در این شهر با توجه به گستردگی آن می‌تواند دشوار و طاقت فرسا باشد. این شهر در اطراف خود هم شهرها و ییلاق‌های بسیار زیبایی دارد که حتما باید از آن‌جا هم دیدن کرد.

پارک جنگلی وکیل آباد مشهد

یکی دیگر از جاذبه های گردشگری مشهد پارک‌های وسیع و قدیمی مشهد، پارک جنگلی وکیل آباد است که در جنوب غربی مشهد واقع شده و با بلوار عریض و زیبای وکیل آباد به میدان آزادی می‌رسد. پارک جنگلی وکیل آباد در سال ۱۳۴۸ توسط مالک آن، حسین آقای ملک به صورت رسمی وقف استفاده عموم گشت. این پارک قدیمی با پستی و بلندی‌های طبیعی و درختان کاج و چنار و رودخانه‌ی فصلی و استخرها و جایگاه‌های استراحت مسافران از گذشته‌های دور به عنوان یکی از مراکز ییلاقی حاشیه مشهد مورد توجه بوده است.

پارک جنگلی وکیل آباد مشهد

موزه نادری

موزه نادری در شهر مشهد واقع شده است. این بنا به منظور یاد بودی از نادر شاه افشار و معرفی آثار تاریخی و ادوات جنگی آن دوره است. در قسمت اصلی بنا، دو تالار به مجاورت یکدیگر برای نمایش آثار، ساخته شده است. آرامگاه نادرشاه بنایی است در مجموعه باغ موزه نادری در شهر مشهد که به یادبود نادرشاه افشار در سال ۱۳۴۲ توسط هوشنگ سیحون طراحی و ساخته شد و با حضور محمد رضا پهلوی به همت انجمن آثار ملی ایران در باغ نادری بازگشایی شده‌است.

کلات نادری مشهد

کلات نادری به رغم نامش که قلعه و قصر نادر معنی می‌دهد، چیزی بیش از قصر است و حتی قرن‌‌ها پیش از سلطنت نادرشاه که نام خود را از آن گرفته مهم بود. کلات نادری فلات وسیعی است که در مرز شمال خراسان امروزی قرار گرفته و محدوده شمالی آن در خاک ترکمنستان است. به کلات سفر کنید و از نزدیک،‌ جاذبه‌های طبیعی و بخصوص آبشار زیبای ارتکند را ببینید و لذت ببرید. این آبشار واقع در تفریحگاه زیبای ارتکند یکی از مناطق بکر و ییلاقی شهرستان کلات نادر، است.

کلات نادری مشهد

جاهای دیدنی کیش

جاهای دیدنی کیش در زمستان به دلیل خنکی مطلوب هوا جذابیت خاصی دارند. کیش جاذبه‌های دیدنی سرگرم کننده و گردشگری زیادی دارد. مکان‌های دیدنی کیش می‌تواند تعطیلات خوب و سرشار از نشاط و شادی را به ارمغان بیاورد که در جای دیگری تجربه نکرده‌اید. کیش از جزایر بزرگ و سرسبز استان هرمزگان است. بیشتر جاذبه های گردشگری کیش شگفت انگیز است که طبیعت درطی سال‌های طولانی آن را بوجود آورده و با دست بشر تغییراتی در آن ایجاد شده ‌است.

شهر زیرزمینی کاریز

کاریز واژه فارسی قنات است. کاریز کیش حدود ۲۰۰۰ سال قدمت دارد و آب شرب مردم جزیره را تأمین می‌کرده است. قنات قدیمی کیش حدود ۱۵ متر پایین‌تر از سطح زمین قرار دارد و این روزها با تغییر کاربری به شهری زیرزمینی تبدیل شده است. این جاذبه گردشگری کیش با امکاناتی مانند موزه، بازارچه صنایع‌دستی، عکاسخانه، چایخانه و رستوران از بازدیدکنندگان پذیرایی می‌کند.

شهر زیرزمینی کاریز

کشتی یونانی کیش

کشتی به گل نشسته یونانی، اکنون نماد جزیره کیش بوده و به تماشا نشستن آن در غروب دل انگیز جزیره، یکی از زیباترین منظره‌هایی است که می‌توان در سفر به کیش آن را شاهد بود. با عکس گرفتن در چشم انداز کشتی و غروب، می‌توان یکی از زیباترین لحظات حضور خود در کیش را برای همیشه ماندگار کرد.

اسکله تفریحی کیش

اگر به تفریحات دریایی علاقه مند هستید، پیشنهاد می‌کنیم در سفر خود به جزیره کیش، حتما سری به اسکله تفریحی این جزیره بزنید؛ در این اسکله امکان ماهی گیری برای میهمانان فراهم شده و می‌توان با آرامش به این کار پرداخت و یا از تماشای ماهیگری دیگران لذت برد.

منبع:تابناک

نگاهی به شلوغ‌ترین شهرها در ایام نوروز/ خلوت‌ترین کلان‌شهر کجاست؟

هنگامی که به شهرهای شلوغ و پرتبلیغ سفر می‌کنید، باید بار هزینه‌ی سنگین سفر را هم تحمل کنید.

ایران کشور پهناوری است که دارای جاذبه‌های تاریخی و طبیعی بسیاری است. تعدادی از شهرهای ما هستند که لقب کلان شهر را به خود اختصاص داده‌اند. عوامل متفاوتی باعث توجه مردم برای زندگی به این شهرها شده است که  خود بخشی جداگانه دارد. اتفاقی که باعث توجه هر آدمی می‌شود، اشتیاق مردم برای سفر ایام نوروز به این شهرها است.
سفر کردن و حال وهوایی عوض کردن حق هر فردی است اما جذب به این شهرهای شلوغ و پرهزینه جای تأمل و تعجب دارد. وقتی نگاه می‌کنیم که تبلیغات برای جذب این شهرها به چه شدت است و بی‌توجهی به شهرستانهایی که دارای جاذبه‌های بسیار، باعث تأسف است.
اگر مسئولان هزینه‌های سنگینی که در قبال ساخت و ساز شهرهای بزرگ می‌پردازند، صزف شهرستانها کنند نه تنها از این شلوغی کاسته می‌شود بلکه شاهد افزایش و پیشرفت این شهرها در  زمینه‌ی فرهنگی، اقتصادی و… خواهیم بود.

مشهد

مشهد، شهری که دارای جمعیتی ۲ میلیون و ۷۴۹ هزار و ۳۷۴ نفری باشد.
وجود متبرک حرم امام رضا(ع) و جاذبه‌هایی همچون بازار گوهرشاد و حکیم، موزه‌ نان، مقبره‌ی فردوسی و… عاملی است که مردم بسیاری در ایام نوروز با اشتیاق فراوان سفر می‌کنند. زعفران، زرشک و نبات از مهم‌ترین سوغات این شهر دیدنی است.
نگاهی به شهرهای پرجمعیت در ایام نوروز

اصفهان

اصفهان با جمعیت ۱ میلیون و ۷۵۶ هزار و ۱۲۶ نفر برای اولین بار لقب برند گردشگری را در ایران به خود اختصاص داده است.
جاذبه‌های گردشگری همچون سی‌وسه‌پل، پل خواجو، کلیسای وانک، پل چوبی، حمام چارجی و شاه علی، عالی قاپو، بازار اصفهان و خانه‌ی طباطبایی و عباسی باعث جذب توریست و مسافر در ایام نوروز است.
گز و پولک از جمله سوغات این شهرستان است.
نگاهی به شهرهای پرجمعیت در ایام نوروز

تبریز

همچنین تبریز شهری با ۱ میلیون و ۴۹۴ هزار و ۹۸۸ نفر جمعیت اشتیاق به دیدن آثاری چون، موزه آذربایجان، عصر آهن، ائل‌گلی، مقبره‌ی شهریار، تلخه‌رود و… در ایام بهاری نوروز مردم را به این شهر می‌کشاند.
لوز، راحت‌الحلقوم، حلوا گردویی، باقلوا و نقل مغزدار از جمله سوغات این شهر است.
نگاهی به شهرهای پرجمعیت در ایام نوروز/ خلوت‌ترین کلان‌شهر کجاست؟

شیراز

شیراز، شهر شعر و شاعری که دارای جمعیت ۱ میلیون و ۴۶۰ هزار و ۶۵۵ نفر است.
این شهر که محل مقبره‌ی حافظ، سعدی و خواجوی کرمانی و دارای جاذبه‌هایی همچون آتشکده صمیکان، ارگ کریم خان، باغ ارم و جهان‌نما، موزه پارس، تخت‌جمشید، پاسارگاد و … است که در ایام نوروز مسافران بسیاری را در خود پذیرا می‌باشد. کلوچه، رب انار، فالوده ونان فسا از سوغات این شهر محسوب می‌شود.
نگاهی به شهرهای پرجمعیت در ایام نوروز

همدان

همدان، شهری با جمعیت ۵۲۵هزار و ۷۹۴ نفر، در ایام نوروز مسافران بسیاری را پذیرا می‌باشد.
همدان یا همان هگمتانه که پایتخت قدیم ایران است دارای جاذبه‌هایی همچون، گنجنامه، تپه هگمتانه، موزه سفال، حمام قلعه، عباس‌آباد، دره مرادبیگ، مقبره‌ی ابوعلی سینا و … است.
سوغات مهم این شهر نان شیرمال، آبنبات قیچی، نان چای، چای بغداد… است.
نگاهی به شهرهای پرجمعیت در ایام نوروز/ خلوت‌ترین کلان‌شهر کجاست؟

یزد

یزد شهری با قدمت ۱۷۰۰ ساله است. این شهر قدیمی دارای جمعیت ۴۸۶ هزار و ۱۵۲ نفر است.
جاذبه‌هایی چون، بازارهای قدیمی مانند خان، زرگری،‌قیصریه، افشار و …، میدان خان، مسجد فرط و…باعث جذب و اشتیاق مردم به این شهر شده است.
قطاب یزد از مهم‌ترین سوغاتی‌های این شهر می‌باشد.
نگاهی به شهرهای پرجمعیت در ایام نوروز/ خلوت‌ترین کلان‌شهر کجاست؟
شهرهایی مانند کیش، قشم، رشت و چالوس با اینکه جر کلان‌‌شهرها نیستند ولی در ایام نوروز شاهد موج سفر به این‌ها هستیم. اتفاق جالب افزایش ۴۰ تا ۶۰ درصدی  مسافر، در ایام نوروز است. هزینه‌های میلیونی که برای یک سفر سه روزه به این کلان‌‌شهرها صرف می‌شود خود موضوعی قابل توجه است.
نکته‌ای که جالب است، تهران شهری ۸ میلیونی که بیشترین آثار گردشگری، تاریخی و طبیعی را درخود دارد و اولین کلان‌شهر ایران به عنوان خلوت‌ترین شهر در ایام نوروز است.
منبع:باشگاه خبرنگاران جوان

باغ کتاب تهران

اگر کمی اهل کتاب باشید حتما اسم باغ کتاب تهران به گوشتان خورده است. بزرگ‌ترین مجموعه کتاب و سرگرمی کشور که هر ساله میزبان کلی رویداد فرهنگی هنری است. باغ کتاب تهران، بهشت کتاب‌خوان‌ها و کسانی است که به دنبال ساعاتی مفرح و دلچسب در محیطی فرهنگی‌اند.

 باغ کتاب تهران کجاست؟

باغ کتاب

مجله نیوزویک باغ کتاب تهران را ( احتمالا) بزرگ‌ترین کتابفروشی جهان می‌داند. باغ کتاب وسعتی ۱۱۰ هزار متر مربعی دارد که در دو طبقه با زیربنای ۶۵ هزار متر مربعی، به زیبایی در منطقه عباس‌آباد تهران می‌درخشد. درست در کنار کتابخانه ملی ایران، بزرگ‌ترین کتابفروشی ایران با بیش از ۴۰۰ هزار عنوان کتاب قرار گرفته است. باغ کتاب بزرگ‌ترین کتابفروشی کودک ایران را در خود جای داده است. توجه ویژه به کودکان و نوجوانان، با ساخت پردیس علمی ۱۲ هزار متری کودکان و نوجوانان به اوج خود می‌رسد و نشان از توجه ویژه باغ کتاب به آینده ایران دارد. بزرگ‌ترین گالری هنری ایران هم در باغ کتاب قرار دارد. این مجموعه که در حالت عادی گنجایش ۳۰ هزار نفر و در رویدادهای ویژه تا ۵۰۰ هزار نفر را دارد، به چهار بلوک مجزا تقسیم بندی می‌شود. در هر یک از این بلوک‌ها، انواع امکانات رفاهی برای لذت بردن همه اعضای خانواده از روزی شاد فراهم است.

باغ کتاب تهران

معماری باغ کتاب تهران را سام طهرانچی به عهده داشته است. معماری بی‌نظیری که با کمی توجه شما را به تحسین وامی‌دارد. حسابش را بکنید، از شمال به جنوب که به بنای باغ کتاب نگاه می‌اندازید، یک کتاب باز شده می‌بیند اما همین کتاب باز شده از بالا شبیه به یک کشتی دیده‌ ‌می‌شود. بنای باغ کتاب تا به حال دو جایزه معتبر معماری را به دست آورده است. یکی جایزه معماری از سوی مجله معمار در سال ۱۳۹۶ و دیگری رتبه دوم جایزه معماری آسیا در سال ۲۰۱۷. پس با مراجعه به باغ کتاب فقط به یک کتابفروشی بزرگ سر نزده‌اید؛ بلکه از بنایی با معماری فوق‌العاده هم دیدن می‌کنید.

باغ کتاب

« کشف کن، تجربه کن و یاد بگیر»، این شعار باغ کتاب است. وقتی به نزدیکی باغ کتاب تهران می‌رسید، انگار رویای زیبای ادبیات شما را به دام می‌اندازد. حال و هوایی که در اطراف کتابخانه ملی و باغ کتاب وجود دارد پر است از حس تازگی. حسی که به آدم انگیزه می‌دهد و این رویا را که باید روزی تمام کتاب‌های دنیا را بخوانیم، و تمام قصه‌های دنیا را بشنویم، برایمان زنده می‌کند. وارد محوطه بزرگ و آرام باغ کتاب هم که می‌شویم، همان اشتیاق و آرامش با دوز بالاتری به خونمان تزریق می‌شود. انگار دیدن قفسه‌های طولانی کتاب‌هایی که نخوانده‌ایم، ولع خواندن را درونمان بیدار می‌کند. همه جای باغ کتاب حسرت دانایی را در وجودمان شعله‌ور می‌کند و به هر کجای این مجموعه که می‌رویم، دلمان می‌خواهد بیشتر یاد بگیریم. مجسمه‌هایی که وقت و بی‌وقت جلویمان سبز می‌شوند، با تصاویر زیبایی که از خاطرات و نوستالژی گذشته‌ها برایمان می‌سازند، ما را برای تجربه دوباره شیرینی‌های گذشته تشنه‌تر می‌کند. انگار در باغ کتاب تهران همه چیز طوری چیده شده است که با جان و دل بخواهیم کشف کنیم، تجربه کنیم و یاد بگیریم.

 

بخش‌های مختلف باغ

باغ در سه طبقه، شما را در کشف هر چه بیشتر زیبایی دانایی راهنمایی می‌کند. باغ کتاب را بر اساس موضوعات مختلف فعالیت‌ها به چهار بلوک تقسیم کرده‌اند. بلوک A بهارستان، بلوک B خیالستان، بلوک C نگارستان و بلوک D سروستان است. هر کدام از این بلوک‌ها بخش‌هایی از طبقات مختلف را به خود اختصاص داده‌اند.

بلوک A: بهارستان

باغ کتاب تهرانرشد فکر و خلاقیت

گفته بودیم که باغ کتاب تهران بخش مهمی از فعالیت خود را به کودکان اختصاص داده است. بسیاری از والدین که به رشد فکر و خلاقیت کودکان خود علاقه‌مندند، ساعات زیادی را به گشت و گذار در بهارستان باغ و استفاده از کلاس‌ها و کارگاه‌هایش اختصاص می‌دهند.

باغ کتاب تهران

کتابفروشی ماه پیشونی

باغ کتاب تهرانکتابفروشی ماه پیشونی

اول از همه در طبقه همکف به فروشگاه کتاب، لوازم تحریر و اسباب‌بازی ماه پیشونی سر می‌زنیم. این فروشگاه با وسعت چهار هزار متری با انواع کتابهای کودک و نوجوان و اسباب‌بازی‌های فکری، مناسب گروه‌های سنی مختلف آماده خدمت‌رسانی به شماست.

فکربازیا

باغ کتاب تهران

بخش دیگر بلوک A با دو هزار متر مربع مساحت در طبقه اول به فکربازیا اختصاص دارد. مجموعه‌ای علمی فرهنگی با محیطی زیبا و باغ‌مانند است که در آن کودکان و نوجوانان با بازی، کشف می‌کنند، تجربه می‌کنند و یاد می‌گیرند. طبیعت‌بازیا، رازبازیا، ساخت‌بازیا، تلاش‌بازیا و صدابازیا بخش‌های این مجموعه‌اند که هر کدام وروردی متفاوتی دارد. در هر بخش بازی‌هایی طراحی شده است که کودکان با درگیر شدن در فرایند بازی به صورت ناخودآگاه یاد می‌گیرند و به خودآگاهی و توانمندی بیشتر دست می‌یابند.

باشگاه رباتیک

باغ کتاب تهران
باشگاه رباتیک

باشگاه رباتیک هم در طبقه اول برای آن دسته بچه مهدنس‌هایی است که دلشان می‌خواهد از هوش مصنوعی سر در بیاورند. در این مجموعه می‌توانید کودکان را در کارگاه‌های مختلف نام‌نویسی کنید تا بتوانند ساخت ربات و برنامه‌نویسی رباتیک را آموزش ببینند.

کافه‌ها و رستوران‌های بهارستان

باغ کتاب تهرانرستوران های باغ کتاب

در طبقه بالای بهارستان، یک کافه دنج و کودکانه در نظر گرفته شده است که بر عکس بسیاری از کافه‌ها برای خانواده‌ها با بچه‌های کوچک بسیار مناسب است. حتی کودکان می‌توانند در تهیه کردن سفارش خانواده به کارکنان کافه کمک کنند. کافه رستوران ایزار هم در بلوک A درست در کنار فکر بازیا محیطی زیبا را برای خانواده‌ها فراهم کرده است تا هرآنچه نیاز دارند نوش جان کنند. از کیک و نوشیدنی گرفته، تا انواع غذاهای فرنگی و سالاد برایتان فراهم است.

بلوک B: خیالستان

باغ کتاب تهرانخیالستان

خیالستان باغ واقعا شما را به دنیای خیال می‌برد. اگر بخواهید از بهارستان خودتان را به نگارستان باغ کتاب برسانید، باید از این راهرو باریک ۶۰ متری عبور کنید. لازم نیست زحمت قدم زدن را به خودتان بدهید، زیرا دو حلقه پیاده‌بر خیالستان شما را در مسیری رویایی بدون هیچ زحمتی به سمت دیگر مجموعه می‌برند. بر دیوارهای دو سمت راهرو هم پروژکتورهای حرفه‌ای تصاویری ناب از طبیعت و هر آنچه دیدنش برای عابرین لذت‌بخش است می‌اندازند تا هر چه بیشتر بلوک B به خیالستان نزدیک شود.

بلوک C: نگارستان

باغ کتاب تهران
باغ کتاب

اگر از ورودی اصلی باغ کتاب وارد شوید، نگارستان پیش روی شماست. مرکز هنری این مجموعه، هر آنچه علاقه‌مندان به هنر به خصوص هنرهای نمایشی به آن نیاز دارند، در بر دارد.

پردیس سینمایی باغ کتاب

باغ کتاب تهران
پردیس سینمایی باغ کتاب

پردیس سینمایی باغ کتاب با ۱۰ سالن نمایش مجهز در نگارستان باغ کتاب تهران قرار دارد. این پردیس سینمایی یکی از بهترین پردیس‌های سینمایی تهران است که گنجایش در مجموع ۱۳۰۰ نفر را دارد. سالن اصلی پردیس هم یکی از بزرگترین پرده‌های سینمای تهران را داراست. سیستم صوت دالبی ساراند و تصویر دیجیتال مطابق با آخرین استانداردهای جهان هم نقطه قوت دیگر پردیس سینمایی باغ کتاب است.

مرکز آموزش باغ کتاب

باغ کتاب تهران
باغ کتاب

این مرکز که بین بلوک‌های A و  C مشترک است دارای سه کلاس با ظرفیت‌های ۳۰ تا ۵۰ نفر و انواع امکانات است. همین‌طور یک پلاتو بزرگ با ظرفیت ۴۰ نفر با فضایی آکوستیک در این مجموعه قرار دارد که همه امکانات را برای تمرین گروه‌های تئاتر و کلاس‌های هنرهای نمایشی فراهم کرده است. کارگاه کودک این مجموعه با ظرفیت ۲۵ نفر با فضایی شاد و کودکانه و کارگاه ۲۵ نفره بزرگسالان که برای برگزاری کارگاه‌‌های هنرهای دستی بسیار مناسب است، از دیگر فضاهای آموزشی این مرکز است.

باغ علم کودک

باغ کتاب تهران
باغ علم کودک

یکی از جذاب‌ترین بخش‌های باغ کتاب تهران ، باغ علم کودک LG است که در طبقه اول بلوک C قرار دارد. باغ علم کودک مجموعه‌ای بی‌نظیر و وسیع است که با محوریت بازی درباره بدن، خانه، شهر و کره زمین به کودکان مطالب علمی جالبی آموزش می‌دهد. در این سفر علمی جذاب، کودکان شش تا ۱۳ سال به همراه یک مربی آموزش دیده از بخش‌های کوناگون دیدن می‌کنند و با بازی، اطلاعات خوبی به دست می‌آورند. جالب است بدانید از این مجموعه جالب توجه و پیشرو تنها دو نمونه یکی در سئول و دیگری در ایران وجود دارد که نمونه ایرانی بزرگ‌تر و مجهزتر است و تحت نظر شرکت ال جی در ایران ساخته شده است. نکته جالب توجه دیگر این است که امکان برگزاری تور به زبان‌های انگلیسی، فرانسوی و عربی هم وجود دارد. در باغ علم می‌توانید با پرداخت هزینه جداگانه چهره کودکان را به ربات نقاش بسپارید تا گریم کند.

باغ کتاب تهران
باغ علم کودک

بلوک D: سروستان

باغ کتاب تهران
سروستان

اگر کودک با خود به باغ کتاب تهران نمی‌برید، یک راست به سراغ سروستان بروید. مجموعه مخصوص بزرگسالان و نوجوانان که با فروشگاه کتاب بسیار بزرگ و امکانات درجه یک پذیرای شماست.

باغ علم نوجوان

باغ کتاب تهران
باغ علم نوجوانان

در طبقه اول سروستان هم یکی دیگر از جذاب‌ترین بخش‌های باغ کتاب تهران وجود دارد. باغ علم نوجوان در طبقه اول سروستان، با انواع وسایل سرگرم‌کننده، مضامین علمی را با جذابیت تمام به نوجوانان و بزرگسالان ارائه می‌دهد. این مجموعه بزرگترین شهربازی علمی کشور است و بیش از ۴۰ وسیله علمی آموزشی جذاب دارد که هیجان یادگیری را برایتان دوچندان می‌کند. فرق نمی‌کند که کودک باشید، نوجوان یا بزرگسال، بازدید از باغ علم نوجوان خیلی هیجان‌انگیز خواهد بود. استفاده از این مجموعه برای کودکان زیر چهار سال رایگان است.

باغ کتاب تهران

در باغ علم نوجوان، می‌توانید هماهنگ کنید و یک جشن تولد متفاوت و هیجان‌انگیز برای فرزندان خود تدارک ببینید. جشن تولد علمی با بازی‌های متنوع علمی و نمایش‌های جذاب خاطره‌ای به یادماندنی برای فرزندتان خواهد بود.

اتاق‌های فرار

باغ کتاب تهران

در طبقه همکف باغ کتاب تهران می‌توانید از بازی اتاق فرار سروستان هم استفاده کنید. سه اتاق فرار مجزا با داستان‌های متفاوت برای بازی و شادی در کنار دوستانتان فراهم است. در  «اتاق بیگانه» شما به دنیای بیگانگان فضایی پا می‌گذارید. در «نفرین فرعون» باید راز و رمز مقبره‌ای تاریخی را در مصر باستان کشف کنید. در اتاق تهران هم ماجرایی جنایی را در کوچه پس کوچه‌های تهران پی می‌گیرید. در این بازی‌ها با ۴ تا ۸ همراه بالای ۱۰ سال سرنخ‌ها را کشف می‌کنید در فرصتی کوتاه حسابی دلهره و هیجان را تجربه می‌کنید.

دیگر فروشگاه‌های سروستان

باغ کتاب تهران

فروشگاه لوازم هنری یا آرت‌شاپ سروستان در طبقه اول وجود دارد. جایی که می‌توانید صنایع دستی، ظروف و اشیای تزئینی چرم، چوب، شیشه و سفال و محصولات زیبا، خاص و متفاوت دست‌ساز را از این مکان زیبا به یادگار ببرید.

گالری باغ کتاب

باغ کتاب تهران

در زیرزمین سروستان، بزرگ‌ترین گالری ایران در محیطی ۱۷۰۰ متری وجود دارد. این گالری ارزشمند برای نمایشگاه‌های هنری به خصوص نقاشی و هنرهای تجسمی به زیبایی طراحی شده است. این گالری یک کافه گالری و فروشگاه هم دارد که پذیرای علاقه‌مندان به هنر است.

پشت بام باغ کتاب تهران

باغ کتاب تهران

وقتی از گشت و گذاری لذت‌بخش در باغ کتاب فارغ شدید و خواستید کمی استراحت کنید، می‌توانید از طریق پله‌های درون و بیرون مجموعه به پشت بام متفاوت باغ کتاب برسید. فضای سبز زیبایی که بر روی بام ساخته‌اند محیطی دل‌انگیز را به خصوص برای گذراندن عصری دل‌پذیر فراهم کرده است. منظره این روف‌گاردن به اراضی سرسبز اطراف می‌تواند حسابی حالتان را جا بیاورد. رستوران و کافه بام هم با انواع خوراکی‌های خوشمزه منتظر شماست. سینمای تابستانی باغ کتاب تابستان‌ها بر روی پشت بام برقرار است و لذت فیلم دیدن در فضایی باز و زیبا را برای مراجعان فراهم می‌کند. دیگر اینکه بر پشت بام بهارستان باغ کتاب به زودی باغ علم روباز افتتاح خواهد شد که حسابی دیدنی خواهد بود.

سایر امکانات و تسهیلات باغ کتاب تهران

باغ کتاب تهران

وقتی به باغ کتاب می‌آیید خیالتان راحت است که هر چه از یک روز شاد و لذت‌بخش می‌خواهید برایتان فراهم است. پارکینگ رایگان، وای فای رایگان، سالن بازی کودکان، نمازخانه، کافه‌ها، رستوران‌ها و سرویس‌های بهداشتی خوب از جمله این امکانات است. اگر از طریق سایت باغ کتاب، عضو باشگاه کتاب باغ کتاب شوید می‌توانید از تسهیلات به خصوص این مجموعه استفاده کنید. همین‌طور این مجموعه برای دانش‌آموزان، مدارس و بازدید‌های گروهی تخفیفات و تسهیلات ویژه‌ای دارد.

راه‌های دسترسی به باغ کتاب

باغ کتاب تهران

بهترین راه دسترسی به باغ ، مترو است. باید خود را به ایستگاه مترو حقانی در خط بک برسانید. در این ایستگاه یا می‌توانید سوار ون‌های باغ کتاب بشوید و یا مسیری ۱۰ دقیقه‌‌ای را از میان باغ موزه دفاع مقدس به سمت باغ کتاب پیاده‌روی کنید. با خودروی شخصی می‌توانید خود را به میدان ونک، مسیر غرب به شرق بزرگراه حقانی برسانید و خروجی کتابخانه ملی را به سمت باغ کتاب پیش رو بگیرید. و یا از مسیر شرق به غرب بزرگراه شهید همت، بعد از خروجی حقانی وارد خروجی باغ‌موزه دفاع مقدس شوید و خود را به باغ کتاب برسانید.

جاذبه‌های اطراف باغ کتاب

باغ کتاب تهران

همان‌طور که دیدید باغ کتاب تهران ظرفیت ساعت‌ها گشت و گذار ر ا دارد، خصوصا اگر کودک یا نوجوانی به همراه داشته باشید. با این حال دانستن جاذبه‌های اطراف باغ کتاب خالی از لطف نیست. بازدید از باغ‌موزه زیبای دفاع مقدس، پارک آب و آتش ، پل طبیعت و آسمان‌نمای گنبد مینا می‌تواند خوشی یک روز تعطیل در باغ کتاب را کامل کند.

باغ کتاب تهرانپارک آب و آتش

اینکه ببینیم در کشورمان چنین محیط‌های فرهنگی درجه یکی وجود دارد که باعث می‌شود روزی همراه با کتاب اینقدر زیبا، دوست‌داشتنی و هیجان‌انگیز شود جای افتخار دارد.این باغ قطعا مجموعه‌ای کم‌نظیر در دنیا و به خصوص منطقه است که می‌تواند گردشگران زیادی را حتی از کشورهای اطراف به خود جذب کند.

منبع:عصر اقتصاد

بهترین مکان های برف بازی

اگر از افرادی هستید که با آمدن برف و فصل سرما ذوق و شوق برف‌بازی دارید، این گزارش را بخوانید.

سفر و گشت و گذار در نقاط مختلف، یکی از اموری است که همواره در مرکز توجه اقشار مختلف جامعه قرار داشته و زمان دقیقی هم ندارد.

ممکن است برخلاف تصور برخی از مردم، افرادی به سفر در فصل‌ها و روز‌های سرد سال علاقمند باشند که این امر در کشور چهارفصل ما تعریف پررنگ‌تری دارد. ما در این گزارش برای این افراد پیشنهاد‌هایی داریم.

در گام نخست تلاش می‌کنیم به سمت شهر‌هایی برویم که برای برف‌بازان مبتدی و حرفه‌ای بهترین مکان‌ها به حساب می‌آیند. در این میان تلاش می‌کنیم سفرمان را از قدیمی‌ترین پیست اسکی ایران شروع کنیم.

مناسب‌ترین مقاصد سفر برای برف‌باز‌های مبتدی و حرفه‌ای

تهران

قدیمی‌ترین پیست اسکی کشورمان در استان تهران قرار گرفته و با نام پیست اسکی آبعلی شناخته می‌شود.

پیست اسکی آبعلی در نزدیکی شهر آبعلی و در ۵۷ کیلومتری تهران قرار گرفته است. این پیست اسکی دربرگیرنده ۵ پیست اسکی است و امکاناتی، چون تله‌کابین، تله‌اسکی را در اختیار مخاطبانش قرار می‌دهد.

در اینجا باید بدانید که شهر تهران جذابیت‌های دیگری همچون پیست اسکی توچال، پیست اسکی دربندسر، پیست اسکی شمشک، بام تهران، بوستان پرواز، پارک جنگلی پردیسان، بوستان گفتگو و پارک کوهسار را هم برای مسافران روز‌های برفی و سرد سال دارد.

شاید بدتان نیاید که بعد از بازدید از جاذبه‌های سردسیری شهر تهران سری به استان البرز بزنید.

مناسب‌ترین مقاصد سفر برای برف‌باز‌های مبتدی و حرفه‌ای

 

البرز

البرز نام سی و یکمین استان کشورمان است. این استان از ۶ شهرستان با نام‌های کرج، ساوجبلاغ، نظرآباد، طالقان، اشتهارد و فردیس تشکیل شده است.
«دیزین» که مهم‌ترین پیست اسکی ایران و منطقه خاورمیانه به حساب می‌آید در کرج قرار گرفته است. این پیست اسکی اولین پیست اسکی در ایران است که از طرف فدراسیون جهانی اسکی برای برگزاری مسابقات رسمی تأیید و بین‌المللی شده است.

مدت زمان فصل اسکی در دیزین از اوایل آذرماه تا اواخر اردیبهشت ماه است.

«خور» نام یکی دیگر از پیست‌های اسکی استان البرز است. این پیست اسکی در نزدیکی سد امیرکبیر و در کنار روستای تاریخی خور قرار گرفته است. برای رسیدن به این پیست اسکی در ۲۳ کیلومتری کرج-چالوس باید مسیر را از راه فرعی به سمت خاور پی گرفت و از روستا‌های ارنگه و جی گذشت.

پیست اسکی «خور» یکی از جاذبه‌های گردشگری شهرستان کرج است.

مناسب‌ترین مقاصد سفر برای برف‌باز‌های مبتدی و حرفه‌ای

 

اردبیل

استان اردبیل در شمال غربی کشورمان قرار گرفته است. این استان به دلیل موقعیت جغرافیایی‌، جذابیت‌های مختلفی برای مسافران فصل‌های سرد سال دارد. یکی از این جذابیت‌های گردشگری پیست اسکی «آلوارس» است. پیست اسکی «آلوارس» در روستای آلوارس و در ۳۰ کیلومتری سرعین قرار گرفته است.

پیست اسکی آلوارس از نظر وسعت، بزرگ‌ترین پیست اسکی ایران است. این پیست اسکی به بالابر و تله سیژ مجهز است.

در اینجا باید گفت اگر به استان اردبیل و پیست اسکی آلوارس سر زدید از آبگرم‌های سرعین غافل نشوید. «سرعین» شهری کوچک در ۳۰ کیلومتری غرب شهر اردبیل است. این شهر چشمه‌های متعدد آبگرمی دارد که نمی‌توان از آن‌ها گذشت. از آبگرم‌های «سرعین» می‌توان به «گاومیش گلی» و «بش باجیلار» اشاره کرد.

پیست اسکی روی چمن جنگل فندقلوی نمین یکی دیگر از جاذبه‌های گردشگری استان اردبیل است. این پیست اسکی در منطقه‌ای کوهستانی و در نزدیکی شهر اردبیل قرار گرفته است.

از ویژگی‌های مهم پیست اسکی روی چمن جنگل فندقلوی نمین و برگزاری مسابقات اسکی زمستانی در آن است. البته این پیست اسکی در تابستان نیز گردشگران زیادی را به سمت خودش می‌کشد.

پیست اسکی اندبیل خلخال نیز یکی دیگر از جاذبه‌های گردشگری استان اردبیل است.

مناسب‌ترین مقاصد سفر برای برف‌باز‌های مبتدی و حرفه‌ای

شازند

شهر شازند که در استان مرکزی قرار گرفته نیز یک جاذبه برای گردشگران روز‌های سرد و برفی دارد. این جاذبه گردشگری با نام پیست اسکی شازند شناخته می‌شود.

پیست اسکی شازند از شهر شازند ۲۵ کیلومتر و از شهر اراک ۴۵ کیلومتر فاصله دارد.

مناسب‌ترین مقاصد سفر برای برف‌باز‌های مبتدی و حرفه‌ای

فارس

افرادی که در فصل‌های سرد و روز‌های برفی سال سری به استان فارس بزنند می‌توانند با سفر به شهرستان «سپیدان» دومین پیست اسکی بزرگ و بین‌المللی کشورمان را ببینند. این پیست اسکی با نام مجموعه تفریحی ورزشی «پولادکف» شناخته می‌شود.

مجموعه تفریحی ورزشی «پولادکف» در ۸۵ کیلومتری شمال غرب شیراز و ۱۵ کیلومتری شهر اردکان قرار گرفته است. این پیست به صورت چهار فصل دایر است.

پیست اسکی تربیت‌بدنی اردکان فارس یا پیست اسکی سپیدان یکی دیگر از جاذبه‌های گردشگری استان فارس برای مسافران روز‌های برفی و سرد است. این پیست اسکی در ۹ کیلومتری مجموعه تفریحی ورزشی «پولادکف» قرار گرفته است.

مناسب‌ترین مقاصد سفر برای برف‌باز‌های مبتدی و حرفه‌ای

ارومیه

پیست اسکی خوشاکو که در ۳۰ کیلومتری غرب ارومیه قرار گرفته یکی از جاذبه‌های گردشگری استان آذربایجان غربی برای گردشگران روز‌های سرد و برفی است. این پیست اسکی در منطقه راژان قرار گرفته است.

راژان روستایی از توابع بخش سیلوانا است.

مناسب‌ترین مقاصد سفر برای برف‌باز‌های مبتدی و حرفه‌ای

بیجار

اگر از افرادی هستید که در فصل‌های سرد سال و روز‌های برفی به استان کردستان سفر می‌کنید پیشنهاد ما برای شما این است که به شهر بیجار و پیست اسکی نسار سری بزنید. این پیست اسکی استثنایی‌ترین پیست اسکی کشور است، زیرا مشرف به شهر است و به آسانی می‌توان به آن دسترسی داشت.

دریاچه زریوار یکی دیگر از جاذبه‌های گردشگری استان کردستان برای گردشگران فصل‌های سرد و روز‌های برفی سال است. سطح این دریاچه که در فاصله ۳ کیلومتری غرب شهر مریوان قرار گرفته، در زمستان یخ می‌زند، اما نمی‌توان اطمینان چندانی به استحکام این لایه یخ کرد بنابراین بهتر است روی آن راه نروید.

مناسب‌ترین مقاصد سفر برای برف‌باز‌های مبتدی و حرفه‌ای

چلگرد

پیست اسکی «چلگرد» یا پیست اسکی کوهرنگ در شهرستان کوهرنگ استان چهارمحال و بختیاری قرار گرفته است. این پیست اسکی در ۸۵ کیلومتری شهرستان شهرکرد قرار دارد و دسترسی به آن از طریق منطقه زاگرس امکان‌پذیر است.

شهر «چلگرد» ۸۵ کیلومتر تا مرکز استان چهارمحال و بختیاری فاصله دارد. این شهر در گذشته با نام شوراب شناخته می‌شد.

مناسب‌ترین مقاصد سفر برای برف‌باز‌های مبتدی و حرفه‌ای

یاسوج

یاسوج و استان کهگیلویه و بویراحمد هم جاذبه‌ای برای گردشگران فصل‌های سرد و روز‌های برفی دارند. این جاذبه گردشگری با نام پیست اسکی «کاکان» شناخته می‌شود.

پیست اسکی«کاکان» در دامنه‌های رشته کوه زاگرس و در ۱۸کیلومتری شهر یاسوج قرار گرفته است.

استان‌های همدان، آذربایجان شرقی، سمنان، خراسان رضوی، شهرکرد، اصفهان، زنجان و قزوین نیز با پیست‌های اسکی تاریک‌دره، سهند، شهمیرزاد، شیرباد، فریدون‌شهر، پاپایی، کاماهن، سقز و یام، مقاصد مناسبی برای سفر گردشگران فصل‌های سرد و روز‌های برفی به حساب می‌آیند.
منبع:باشگاه خبرنگاران جوان

کاروانسرایی در جنوب تهران با قدمت بیش از ۱۰۰ سال

کاروانسرای «خانات» با گذشت بیش از یک قرن همچنان پویا و پرجاست.

استان تهران پرجمعیت‌ترین استان کشورمان است که مرکز آن، شهر تهران، از سال ۱۲۰۰ هجری قمری (۱۱۵۷ هجری شمسی) تاکنون پایتخت ایران بوده است.
کشف اسکلت‌ زنی در منطقه مولوی با قدمتی بیش از ۷ هزار سال در دی ماه ۱۳۹۳، تصورات قبلی در مورد تاریخ تهران را متحول کرد.
در واقع آغاز شهرت تهران به دوران پادشاهان صفوی به ویژه شاه طهماسب اول باز می‌گردد. وی به دلیل علاقه‌مندی به باغ‌های تهران و شکارگاه‌های مناسب اطراف آن دستور ساخت کاروانسراها و بناهای متعددی در این شهر را دارد. اما با انتخاب تهران به عنوان پایتخت توسط آغا محمدخان قاجار روند پیشرفت و توسعه تهران سرعت بیشتری گرفت.
کاروانسرای خانات، یکی از بناهای قدیمی شهر تهران است که با وجود گذشت بیش از صد سال همچنان پا برجاست.
ساخت این کاروانسرا را به سال‌های پایانی حکومت ناصرالدین شاه نسبت داده‌اند و نام آن در نقشه تهران تهیه شده که توسط نجم‌الملک در سال ۱۳۰۹ هجری قمری آمده است.
کاروانسرای خانات در مساحتی حدود ۱۰ هزار متر مربع در کنار جاده حضرت عبدالعظیم (ع) بیرون از بافت تهران بنا  شد که بعدها با توسعه شهر، داخل تهران قرار گرفت.
ساخت این کاروانسرا با الهام از معماری باغ‌های ایرانی بوده و ۵۴ حجره کوچک در آن تعبیه شده که در واقع علت نامگذاری این کاروانسرا به «خانات» وجود همین حجره‌هاست؛ چرا که خان به معنای حجره است. درب ورودی کاروانسرای فوق نیز حدود ۵ متر ارتفاع دارد و از چوب روسی و ۴۰ گل میخ ساخته شده است.
در سال ۱۳۵۷ این بنا دچار آتش‌سوزی شده  و ورودی‌های غربی و شرقی آن در آتش‌سوزی مسدود شد؛ اما آسیب کلی به ساختمان آن وارد نشد. در سال ۱۳۸۱ نیز این بنا مرمت شد که تلاش شد، با استفاده از مصالح قدیمی بازسازی‌های صورت گرفته، خود موجب آسیب این کاروانسرا نشوند.
در حال حاضر ۱۳ حجره از کاروانسراهای «خانات» در اجاره عمده‌فروشان خشکبار است. بخشی از این کاروانسرا هم به رستوران سنتی تبدیل شده که تزئینات داخلی زیبایی در آن توسط استادکاران اصفهان انجام شده است.
کاوانسرای «خانات» در خیابان صاحب جمع (شمال میدان شوش، جنوب چهار راه مولوی)، میدان امین السلطان در منطقه ۱۲ تهران واقع شده است.
منبع:باشگاه خبرنگاران جوان

قلعه فراموش شده

کمتر کسی از اهالی شمیران «قلعه قیطریه» را به یاد دارد؛ قلعه‌ای که زمین ۵ هزارمترمربعی را در بر گرفته بود و دیوارهای بلند و قطور کاهگلی‌اش، از قشون نظامی قاجار و بعدها از کشاورزان آن حوالی محافظت می‌کرد.

این روزها اثری از این قلعه باقی نمانده و تنها در خاطرات قدیمی‌های شمیران می‌توان سراغی از آن گرفت؛ قلعه‌ای که بیش از نیم قرن از نابودی آن می‌گذرد و این روزها حتی حرفه و مشاغل ساکنان قدیمی آن هم از بین رفته است؛ شغل‌هایی مثل مقنی‌گری، نعلبندی، کاه بادزنی و… و. مرور اندک خاطرات باقیمانده از قلعه بی‌نام و نشان قیطریه خالی از لطف نیست.

  • پناهگاه قشون قاجار
    «قلعه» زمین ۵ هزارمترمربعی بود با دیوارهای بلند و قطور کاهگلی. محدوده‌ای که از شمال به چیذر می‌رسید و از جنوب به ۳۵ متری قیطریه کنونی. «سیدعباس صالحی» از کاسبان قدیمی شمیران می‌گوید: «قلعه قیطریه با تپه فاصله داشت. قدمتش به قبل از آغاز حکومت قاجار برمی‌گردد. در آن زمان تجریش و شمیران خارج از حصار تهران و سکونت مردم در این منطقه محدود بود به فصل‌های گرم سال. این قلعه در اوایل دوره قاجار، به‌عنوان محلی برای اقامت مأموران حکومتی و نظامی مورد استفاده بود.» مثل دیگر قلعه‌ها و باروهایی که در شمیران و کوهپایه‌های البرز به چشم می‌خورد، به نظر می‌رسید قلعه قیطریه همچنین کاربردی داشته است. بعد از انتخاب تهران به‌عنوان پایتخت حکومت قاجار، جمعیت این شهر کوچک افزایش پیدا کرد و پای درباریان حکومت کم‌کم به منطقه ییلاقی شمیران باز شد. صالحی می‌گوید: «در دوره قاجار باغ‌ها و عمارت‌های مختلفی در شمیران ساخته و این منطقه به‌عنوان منطقه‌ای ییلاقی برای درباریان شناخته شد و مورد توجه قرار گرفت.»
    چند صباحی از آغاز سلطنت قاجار می‌گذشت و درگیری‌ها برای تصاحب حکومت آرام شده بود. حالا دیگر قلعه‌ها خالی از حضور نیروهای نظامی و سربازهای قشون بود. امین‌السلطان، اتابک اعظم این قلعه را در اختیار رعیت‌ها و باغداران و کشاورزان گذاشت تا در آن ساکن شوند و زندگی کنند. صالحی می‌گوید: «خانه‌های کاهگلی قلعه قیطریه محل سکونت اهالی چیذر و کشاورزان و دامداران و باغداران این منطقه شد. انتهای قلعه، اصطبلی هم برای نگهداری از دام و اسب و احشام مردم بود. تعدادی از خانواده‌های چیذری هم در خانه‌های این قلعه زندگی می‌کردند. مردم از اواخر اسفند تا اوایل شهریور در این قلعه زندگی می‌کردند. بعد هوا آنقدر سرد می‌شد که مجبور به ترک قلعه می‌شدند و از آنجا می‌رفتند به مناطق گرم‌تر. قلعه درهای چوبی بلندی داشت که فقط شب‌ها بسته می‌شد. ارتفاع دیوارهای کاهگلی قلعه به ۵‌متر می‌رسید. دلیل آن هم تأمین امنیت اهالی مستقر در داخل قلعه بود.»
  • قلعه‌ای که دیگر نیست
    بیش از ۵۰ سال از تخریب آخرین دیوارهای قلعه در قیطریه می‌گذرد و اهالی قدیمی شمیران، تصویر این قلعه و خانه‌هایش را در پستوهای خاطراتشان جست‌وجو می‌کنند. صالحی می‌گوید: «اواخر دوره قاجار و در دوره پهلوی قلعه هنوز سکنه‌ داشت و اهالی چیذر در آن زندگی می‌کردند. کارگران فصلی و باغدارهایی که فقط در فصل‌های گرم به شمیران می‌آمدند هم از دیگر اهالی خانه‌های قلعه بودند. شغل اغلب ساکنان قلعه، کارگری بود. اهالی این باغ مشاغل گوناگونی داشتند؛ از مقنی‌گری و نعل‌بندی و شغل‌های دیگری که امروزه همه آنها از بین رفته است.»

blank

سال‌ها بود که دیگر دیوارهای قلعه کاربرد خود را از دست داده بود و نیازی به حفاظت از مردم در برابر راهزن و دزد و آشوبگر نداشت. دیوارها کم‌کم از بین رفتند و به جای خانه‌های کاهگلی، یکی یکی خانه‌های نو نشستند: «به مرور خانه‌های کاهگلی و فرسوده قلعه هم از بین رفتند و تا قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، دیگر چیزی از این قلعه باقی نمانده بود. زمین‌ها به دست دولت افتاده بود و بعد از تخریب بقایای قلعه، خانه‌های نو و بعدها آپارتمان در این محله ساخته شد. شمیران و تجریش در اواخر دوره قاجار و اوایل پهلوی سکنه چندان زیادی نداشت و اغلب افرادی که در آن زندگی می‌کردند، کارگرانی بودند که از نقاط مختلف به اینجا آمده بودند. بعدها با گسترش منطقه، مردم هم در نقاط مختلف شمیران ساکن شدند و محله‌هایی مثل چیذر و قیطریه و دزاشیب و جاهای دیگر شکل گرفتند.»

  • زندگی بیرون از دیوارهای قلعه
    «قیطریه ده کوچکی است از بخش شهرستان شمیران که سکنه آن ۵۰ تن است.» «حسینعلی رزم‌آرا» در کتاب «فرهنگ جغرافیایی ایران» این را می‌نویسد. تپه قیطریه درست در نزدیکی محله چیذر و قلعه قیطریه، پر بود از بوته‌های خار و فرصتی برای کشاورزی و باغداری در آن به چشم نمی‌خورد. درست کمی آن‌سوتر از تپه قیطریه، اطراف قلعه و محدوده‌ای که این روزها چیذر نامیده می‌شود، کشاورزی و باغداری اهالی قلعه جان گرفته بود و زمین‌های حاصلخیز بستری برای کاشت و برداشت محصولات مختلف کشاورزی بود.

blank

با افزایش جمعیت تهران بعد از دوره قاجار، شمیران و محدوده‌هایی مثل چیذر و دزاشیب هم با افزایش جمعیت روبه‌رو بودند. کشاورزان زیادی برای کار کردن روی زمین‌ها و باغ‌های چیذر در فصل بهار و تابستان خود را به این منطقه می‌رساندند و در قلعه و خانه‌های قدیمی‌اش ســــاکن می‌شدند. بافت قدیمی محله چیذر بعد از افزایش جمعیت در این محله شکل گرفت و به مرور خانه‌ها بیرون از دیوار قلعه هم ساخته شد. یک قرن از آن روزها می‌گذرد و خانه‌های نوساز آن زمان، حالا به قدیمی‌ترین بافت شمیران و محله چیذر تبدیل شده است؛ بافتی که درست تکیه به خانه‌های نوساز محله داده و دو دسته بودن این محدوده از تهران را به رخ می‌کشد.

باغ قیطریه، با چنارهای سر به گردون سای و قنات قدیمی خود، از زیبایی‌های طبیعی همجوار قلعه قیطریه است که در دوره قاجار ابتدا متعلق به نظام‌الدوله و آصف‌الدوله بوده است. این باغ ابتدا به‌صورت جنگلی طبیعی بود و بعدها میرزا علی اصغرخان اتابک ملقب به امین السلطان، نخست وزیر ناصرالدین شاه آن را خریداری کرد.ناصرالدین شاه گرمای تهران را با اقامت در کاخ صاحبقرانیهدور می‌زد و امین السلطان برای سهولت در رفت و آمدش به صاحبقرانیه، این باغ را خریداری کرد. این روزها که نه از تپه باستانی و نه از قلعه قیطریه نشانی باقی نمانده، تنها بازمانده محدودی از باغ قیطریه در این محدوده خودنمایی می‌کند و به یکی از جاذبه‌های گردشگری این منطقه تبدیل شده است.

بیش از ۵۰ سال از تخریب آخرین دیوارهای قلعه در قیطریه می‌گذرد و اهالی قدیمی شمیران، تصویر این قلعه و خانه‌هایش را در پستوهای خاطراتشان جست‌وجو می‌کنند.

منبع:همشهری