مدیرعامل صندوق توسعه صنایع‌دستی و فرش دستباف و احیاء و بهره‌برداری از اماکن تاریخی و فرهنگی کشور با اعلام این که برخی از بناهای تاریخی متصرف غیرقانونی دارد، گفت: مقنن و قانون اساسی تنها صلاحیت این واگذری‌ها را به صندوق داده ولی در عمل با غیر این مواجه هستیم.

اگرچه تهران این‌روزها، فاصله‌ی بسیار زیادی با «طهران قدیم» و محله‌های خلوت و خوش آب و هوای آن گرفته است اما، باز هم در دل خود مکان‌ها، محله‌ها و یادگاری‌های زیادی پنهان کرده که حکایت از تاریخ، فرهنگ و روزگاران نه چندان دور پر رونقِ این شهر دوست داشتنی دارد. در این مطلب قصد داریم شما را با مطرح ترین بناهای تاریخی تهران آشنا کنیم. بناهایی که می توانند در دسته زیباترین بناهای تاریخی تهران قرار بگیرند.

مکان های تاریخی تهران:

نام این شهر که می آید به دنبالش سر و صدا، ترافیک، شلوغی و روزمرگی نیز در گوشه ی ذهن جا خوش می کند و ما را از توجه به سایر جلوه های این شهر باز می دارد. گویی آپارتمان ها و برج های سر به فلک کشیده، خانه های لوکس و مدرن، سازه هایی که هر یک در گوشه ای از این شهر قد علم کرده اند، اتوبان ها، پل ها و بسیاری موارد دیگر تهران را تحت تصرف خود درآورده و مانع از دیدن و لمس بسیاری از تماشایی ترین جلوه های پایتخت می شوند.

تهران شهری که تاریخی سه هزار ساله را در خود جای داده است متاسفانه بیشتر مواقع قدمت واقعی آن به فراموشی سپرده شده و به عنوان شهری دویست ساله معرفی شده است

شاید دلیل این امر آن باشد که تهران از حدود دویست سال قبل به پایتختی انتخاب گردیده بود و درست از زمان قاجاریه است که به معنی واقعی، حالت شهر را به خود می‌گیرد و ترقی و رشد آن از همین زمان شروع می‌شود.

اگر فکر میکنید که تهران هیچ جاذبه ی خاصی جز دود و ترافیک ندارد بهتر است کمی از وقتتان را با ما سپری کنید تا گشت و گذاری متفاوت را برایتان رقم بزنیم و آثار تاریخی زیبای تهران را به شما نمایش دهیم

۱- موزه سینما

با قدم زدن در امتداد شمالی خیابان ولیعصر، به عمارتی خواهید رسید که توجه همه عابران را به خود جلب می کند! در انتهای مجموعه باغ فردوس تهران، خانه ای قجری قرار دارد که امروزه به عنوان موزه سینمای ایران شناخته می شود. شاید زیباترین بخش این خانه تاریخی، بالکن آن باشد، بالکنی که دیوارها و ستون هایش به زیبایی هرچه تمام با نقوش گل و گیاه گچ کاری شده اند. اینجا مکان هنرمندان است. با بازدید از این مکان با تاریخچه صنعت فیلم سازی ایران بیشتر آشنا خواهید شد. موزه سینما، یکی از معروف ترین عمارت های تاریخی تهران است.
آدرس: تهران، خیابان ولیعصر، انتهای باغ فردوس، موزه سینما

۲- برج آزادی (میدان آزادی):

برج آزادی اصلی‌ترین و یکی از نمادهای شهر تهران است و تقریباً در همه جای دنیا ایران را با این نماد می‌شناسند و در سال ۱۳۴۹ خورشیدی، توسط حسین امانت، معمار ایرانی ساخته شد. رج آزادی به دلیل معماری منحصر به فرد خود و اینکه در طول تاریخ کوتاهش شاهد وقایع مختلف سیاسی و اجتماعی مهمی بوده است، اهمیت بسیاری دارد؛
آدرس: تهران، میدان آزادی، برج آزادی

۳- تخت مرمر در کاخ گلستان:

ایوان تخت مرمر مربوط به دوران آقامحمدخان است. این شاه قاجار پس از پیروزی بر لطف علی خان زند و تصرف شهر شیراز، ستون ها، نقاشی‌ها و درهای منبت کاری شده ارگ کریم خانی را در این شهر از جای خود در آورده و به این ایوان منتقل نمود؛ با این کار تنها بنای مربوط به دوران سلطنت خود را به یادگار گذاشته است. گویا قبل از ساخت تخت مرمر برای اجرای مراسم مختلف بار عام از تخت طاووس استفاده می‌کردند و این تخت سنگین و گرانبها را به ایوان می‌آوردند. اما حراست، حمل و نقل، باز کردن و بستن پی در پی آن در ایوان باعث اشکال بود و از طرف دیگر به علت محفوظ نبودن ایوان، این امکان نبود که تخت جواهر نشان را همیشه در آن جا مستقر سازند. از این رو زمانی قبل از سال ۱۲۲۱ ه.ق فتح علی شاه به حجاران و سنگ تراشان معروف اصفهانی امر کرد که تختی از سنگ مرمر زرد معادن یزد، برای او بسازند که همیشه در این ایوان مستقر باشد.

۴- سردر باغ ملی:

از جاذبه های تاریخی و گردشگری تهران می توان به سردر باغ ملی اشاره کرد .سردر باغ ملی از بناهای به جا مانده از دوره قاجار است. این بنا یکی از نمادهای شهر تهران است که سال‌های ۱۳۰۱ تا ۱۳۰۴ خورشیدی به دستور مستقیم رضا شاه و توسط جعفرخان کاشانی و همکاری آلمانی‌ها احداث شد. البته در ساخت این بنا معماران دیگری نیز نقش داشتند؛
آدرس: سردر باغ ملی در ضلع شمالی خیابان امام خمینی (ره) قرار دارد.

۵- مجموعه جهانی کاخ موزه گلستان

کاخ گلستان در سال ۲۰۱۳ میلادی به عنوان یکی از آثار میراث جهانی یونسکو در تهران انتخاب شد. این مجموعه، شامل بناهای سلطنتی زیادیست که سال ها شاهان قاجار در آن حکومت می کردند. در اینجا با تالارهای آیینه کاری شده، سقف های گچ کاری شده، تزئینات بی نظیر کاشی کاری و سایر تزئینات ایرانی و غربی رو به رو خواهید شد که همگی در اطراف یک باغ بزرگ ایرانی با درختانی چند صد ساله قرار گرفته اند. عمارت معروف شمس العماره و همچنین عمارت با شکوه بادگیر هم از جمله بناهای شاخص مجموعه کاخ موزه گلستان هستند.
آدرس: تهران، میدان پانزده خرداد، مجموعه میراث جهانی کاخ موزه گلستان

۶- خانه‌ی شهید مدرس:

بناهای تاریخی تهران، گاهی به دلیل اتفاقات تاریخی‌ای که درون آن در جریان بوده و گاه، به دلایل مختلف اجتماعی و سیاسی، مشهور می شوند. گاهی البته اسکان افراد مشهور، موجب شهرت بنا می‌‎شود. خانه شهید مدرس یکی از این خانه هاست. این خانه در محله عودلاجان از محلات حصار ناصری شهر تهران قرار دارد. خانه شهید مدرس قبلا در اختیار وزیر مختار فرانسه بوده است که بعدها به مدرس داده می شود تا در این خانه زندگی کند.

آدرس: تهران، خیابان امیر کبیر شرقی (امین حضور) – کوچه شهید جاویدی (میرزا محمود وزیری) – بن بست مدرس (کوچه نصیرالدوله) – شماره ۵

۷- حمام نواب:

حمام نواب از جمله آثار دوره قاجاریه شهر تهران است، در اولین نقشه‌های تهیه شده تهران به نام گذر حمام نواب ذکر شده است. این بنا توسط زنانی به نام‌های سارا سلطان خاتون و سارا حاجر خاتون که دختران فردی به نام نواب بوده‌اند ساخته شده است. حمام نواب برای جلوگیری از اتلاف گرما و امکان استفاده از آب قنوات و چشمه‌ها به برای استحمام، پایین‌تر از سطح زمین ساخته شده است.
آدرس: تهران، خیابان ۱۵ خرداد شرقی کوچه بیک دامغانی( بازارچه نواب سابق)

۸- خانه تاریخی مقدم

این خانه که به واسطه داشتن اشیای تاریخی و گرانبها به گرانترین خانه جهان مشهور شده، متعلق به استاد محسن مقدم پسر کوچکتر احتساب الملک شهردار دوره ناصر الدین شاه قاجار است. زنده‌یاد استاد مقدم جزو اولین باستان شناسان ایرانی بود که به همراه اساتید باستان شناسی در محوطه‌های تاریخی فعالیت می‌کرد.
این خانه که به موزه مقدم تغییر نام یافته، با مساحتی حدود ۲۱۱۷ متر مربع شامل سه حیاط بیرونی، اندرونی و سرایداری است و هر حیاط از قسمت‌های مختلفی تشکیل شده است.
آدرس: تهران، خیابان امام خمینی، بین خیابان شیخ هادی و خیابان ولیعصر، جنب بانک ملت، پلاک ۲۴۹

۹- عمارت مسعودیه

عمارت مسعودیه یکی از معروف ترین عمارت های تاریخی تهران و از زیباترین ساختمان های ساخته شده در عهد قاجار است. درون این خانه تاریخی، وقایع زیادی اتفاق افتاده است. اینجا زمانی اولین وزارتخانه آموزش و پرورش و زمانی دیگر اولین کتابخانه رسمی شهر تهران بوده است. عمارت مسعودیه یکی از محبوب ترین جاذبه های تهران برای علاقه مندان به عکاسی است. در این مکان سلفی های خوبی می توانید بگیرید!
آدرس: تهران، خیابان ملت، عمارت مسعودیه

۱۰- کاخ سبز

یکی از زیباترین بناهای موجود در مجموعه کاخ سعدآباد و شاید زیباترین بنای آن، کاخ سبز است. این ساختمان در اواخر دوره قاجار ساخته شد، ولی در سال های اولیه دوره پهلوی مورد بازسازی قرار گرفت. رضا خان حدود یک سال در این کاخ سکونت کرد و پس از آن بنای کاخ سبز به خانه میهمانان تغییر ماهیت داد. سنگ های مرمر سبز این بنا را از معادن استان های زنجان و خراسان آورده اند. یک دست فرش دست باف ناب ایرانی و آیینه کاری های این کاخ، ویژگی های دیگر آن هستند.
آدرس: تهران، خیابان البرز کوه، مجموعه کاخ سعد آباد

مرتبط:

تهران از زوایه گردشگری