سنگ‌های قیمتی _تلألؤ نور هنرمندان کویر

استفاده از سنگ (کانی قیمتی) از گذشته به طور سنتی در کشور ما که تاریخی چند هزار ساله دارد، معمول بوده است.

در چند دهه اخیر نگاه خاص و نوینی به سنگ‌های قیمتی و نیمه‌قیمتی شد و گوهر‌تراشی و گوهر‌شناسی و اکتشاف در این زمینه، خیلی مورد توجه اهل فن قرار گرفت.

سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی به سنگ‌هایی از قبیل فیروزه، زمرد، آماتیس، عقیق، فیروزه، گارنت سبز (زمرد) لاجورد، یاقوت، یشم و… اطلاق می‌شود. این سنگ‌ها که در ایران به وفور یافت می‌شود و پس از تراش و نشاندن در رکابی از طلا یا نقره، زیبایی و ارزش افزوده زیادی خواهند یافت. امروزه تراش چنین سنگ‌هایی با دستگاه تراش سنگ برقی انجام می‌شود.

پس از انتخاب نوع سنگ و تراش و فرم دهی آن را پرداخت می‌کنند و برق می‌اندازند تا به عنوان انگشتر، گردنبند، دستبند، گوشواره و.. مورد استفاده قرار گیرد. تحقیقاتی درباره خواص درمانی سنگ‌ها نیز انجام شده که خود باعث رونق این هنر شده است. سنگ خام (به اصطلاح اهل فن زنده) از معدن تهیه می‌شود و پس از در ‌نظر‌ گرفتن الگو یا طرح پیش‌بینی‌شده تراش می‌خورد. تراش و فروش سنگ‌های قیمتی و نیمه‌قیمتی و صادرات آن یکی از اقلام صادرات غیرنفتی در ایران به حساب می‌آید.

تراش سنگ‌های قیمتی و نیمه‌قیمتی با ابزار و وسایل مخصوص برای ساخت زیورآلات، ظروف و اشیای تزیینی یکی از رشته‌های صنایع‌دستی را شامل می‌شود.

ابزارهای این رشته عبارتند از دستگاه برش سنگ، دستگاه تراش الماسه، دستگاه پرداخت، سنباده، براق کننده، فِرِز انگشتی، انواع مته الماسه برای ایجاد طرح روی سنگ‌های قیمتی و نیمه‌قیمتی.

شهربابک، شهر سنگ‌های قیمتی و نیمه‌قیمتی

شهرستان شهربابک در استان کرمان از دو حیث در زمینه گردشگری، حائز اهمیت است نخست روستای صخره‌ای میمند که در فهرست میراث‌جهانی به ثبت رسیده است و دوم هنر تراش سنگ‌های قیمتی و نیمه‌قیمتی که در شکل نگین انگشتری بر دست بسیاری از گردشگران ایرانی و خارجی خودنمایی می‌کند.

معادن فیروزه شهربابک در کنار سایر معادن کانی این شهرستان فعال است که متاسفانه طی سال‌های گذشته، فیروزه‌ای که از این معادن استخراج می‌شد کمتر مورد توجه قرار داشت به‌طوریکه سنگ‌های معدن شهربابک بعد از استخراج به صورت رسمی به شهرهایی که مرکز فیروزه تراشی بودند منتقل می‌شدند.

در این شهرستان معدن مستقل فیروزه وجود ندارد و در حین برداشت مس، رگه‌های غنی سنگ فیروزه نیز دیده می‌شود که از نظر ارزش ریالی کم ارزش‌تر از مس است، این سنگ‌ها بعد از برداشت به سمت دستگاه‌های سنگ شکن ارسال می‌شود و در نهایت در این بخش سنگ‌های فیروزه جدا شده (اکثرا به صورت دستی) و در اختیار صنعتگران قرار می‌گیرد.

بخش قابل توجهی از این سنگ‌ها به شهرهای دیگر به عنوان متاع ممنوع المعامله و در نهایت به اسم و برند شهرهای مذهبی کشور به گردشگران فروخته می‌شود. متاسفانه در چند سال اخیر سهم استان کرمان در زمینه صنعت سنگ‌های قیمتی و نیمه‌قیمتی بسیار اندک بوده است و برند سازی، صنعت بسته‌بندی و تجاری سازی به صورت پایه‌ای انجام نشده است.

تعداد هنرمندان رشته تراش سنگ‌های قیمتی و نیمه‌قیمتی استان کرمان حدود ۷۰۰ نفر است که بیشتر هنرمندان این رشته در شهرستان شهربابک فعالیت می‌کنند.

با وجود ثبت و فعالیت بیش از ۴۰ شرکت تعاونی در شهرستان شهربابک این شهرستان قابلیت تبدیل‌شدن به برند ملی با عنوان شهر فیروزه را دارد.

اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان کرمان آمادگی خود را برای انجام مطالعات لازم برای ثبت شهر شهربابک به عنوان شهر ملی سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی اعلام کرده است که چنانچه فرمانداری این شهرستان اعتبار مورد نیاز را تامین کند این موضوع اجرایی خواهد شد.

در حال حاضر صادارات این رشته هنری به صورت چمدانی انجام می‌شود که در صورت سرمایه‌گذاری و تکمیل زنجیره تولید امکان اشتغال برای هزار نفر در رشته فرآوری سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی و زیورالات‌سنتی ایجاد می‌شود.

تسهیلات مناسبی برای حمایت از صنعتگران تراش سنگ‌های قیمتی و نیمه‌قیمتی اختصاص یافته است و جوانان شهربابکی می‌توانند در صورت تمایل درخواست خود را به معاونت صنایع‌دستی استان کرمان ارائه دهند.

مرتبط:

انصاف _خانه‌ای در دل کویر

نایبند _استراحتگاه بهشتی در دل کویر

چاقوسازی راین هنری به اصالت کویر

گنبد غفاریه در مراغه

گنبد غفاریه در شمال غربی شهر مراغه و در کنار رودخانهٔ صوفی چای قرار گرفته‌است. این گنبد بنايي مكعب شكل است که در زمان حکومت ایلخانیان و توسط سلطان ابوسعید بهادر خان ساخته شده‌است.در ضلع جنوبي، شرقي و غربي بنا از نشاني به نام چوگان دار استفاده شده که در بناي ديگري در ايران مشاهده نشده است که اين نشان به نوعي هويت بناي غفاريه را مشخص مي کند

این بنا در ۷ مرداد ۱۳۱۲ به شماره ۱۳۷ در آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

وجه تسمیهٔ بنا براساس آنچه که از متون تاریخی برمی‌آید چنین است که عارفی به‌نام «نظام‌الدین احمد بن حسین‌الغفاری» در زمان فرمانروایی «سلطان یعقوب بن حسن‌بیگ آق‌قویونلو» هنگام مراجعت از حج، عمارتی در نزدیکی این بنا احداث و املاک و باغی جهت مصارف آن وقف نمود. به‌همین جهت این عمارت و بناهای وابسته و همچنین برج مزبور به‌نام وی به «غفاریه» شهرت یافت.

این گنبد نیز یکی دیگر از مزارهای پنجگانه مراغه می باشد. این بنا در قسمت شمال باختری مراغه، كنار رودخانه صافی چای واقع شده و تاریخ احداث آن در فاصله بین سال های ۷۲۵ و ۷۲۸ هـ. ق است. گنبد غفاریه بنایی مربع و آجری است كه بر بالای سكویی سنگی و سردابه دخمه ای عمیقی استوار می باشد.

در چهار زاویه آن ستون هایی با نقوش لوزی یخ ساخته اند. جلو خان بزرگ آن، رو به شمال دارد و پهنای طاق زیرین به جانب خاور است. هر یك از اضلاع طرفین و عقب دارای دو طاقنما و یك حاشیه مكتوب است.

در این گنبد تمامی خطوط، ریحان است. كاشی های این بنا مخلوطی از رنگ آبی دریایی و آسمانی است. رنگ حروف كتیبه ها سیاه بوده و بر متن سفید دیوار با شاخ و برگ فیروزه قرار دارند. بالای طاق نمای مركزی ایوان بزرگ، كتیبه ای سه خطی دیده می شود.

گنبد غفاریه

این گنبد دارای دو طبقه فوقاني و زيرين است. ازاره ي بنا به ارتفاع ۲ متر از سنگ مرمر تراشيده سفيد ساخته شده كه بعضي از قطعات آن به ابعاد ۱۵۰ در ۷۰ سانتيمتر است. مدخل گنبد به سمت شمال است و در گوشه هاي بنا، ستون هاي آجري با نقوش لوزي و در هر يك از اضلاع، دو طاقنما و يك حاشيه كتيبه كار كرده اند. اين بنا در اصل داراي گنبدي دو پوش بوده كه از بين رفته و در دوره اخير به همت سازمان ميراث فرهنگي تعمير و مرمت شده است.

سرداب زيرين بنا رو به مشرق دارد، اما ورودي اتاق فوقاني شمالي و با طاقنمايي احاطه شده است. بر بالاي در، كتيبه اي در دو سطر و بر بالاي طاق، كتيبه اي ديگر به چشم مي خورد. حروف كتيبه ها در اينجا ريحان است. متن كتيبه سه سطري بالاي طاق علي رغم تحمل آسيب هاي زياد قابل خواندن است: ‹امر بانشاء هذه القبه المباركه في ايام مولانا السلطان الاعظم ظل الله في الارض سلطان سلاطين العرب و العجم ابوسعيد بهادر خان خلد الله ملكه›.

از دو كتيبه دو سطري بالاي در، چيز زيادي بر جاي نمانده، ولي از همين مختصر مي توان دريافت كه اين كتيبه، حاوي القاب و احتمالا نام شخصيتي بوده كه آرامگاه براي او ساخته شده است.

گنبد غفاریه با الهام از گنبد سرخ مراغه ساخته شده و به شکل مربع آجری است که روی سکو و بر فراز دخمه‌ای استوارشده است و چهار گوشه آن بوسیله ستون‌هایی که دارای تزیینات آجری است، زینت یافته است.

درگاه ورودی بنا به سمت شمال واقع شده و دارای یک طاق نمای بزرگ و دو طاق نمای باریک و بلند جنبین می‌باشد.

طاق نمای مرکزی را تزیینات زیبای معقلی مرکب از آجر و کاشی‌های الوان سیاه و سفید و فیروزه‌ای و دو کتیبه به خط ریحان آرایش می‌ دهد.

گنبد غفاریه

نشان چوگان دار:

گنبد غفاريه متعلق به دوره ايلخانان و داراي تزيينات بسيار زيبا، به ويژه انواع هنر کاشي کاري مرسوم در اين دوره است. برخي از عناصر معماري در گنبد غفاريه، ايراني نيست و همين طور در ضلع جنوبي، شرقي و غربي بنا از نشاني به نام چوگان دار استفاده شده که در بناي ديگري در ايران مشاهده نشده است که اين نشان به نوعي هويت بناي غفاريه را مشخص مي کند.

با توجه به سه نشان خانوادگي بر بالاي پنجره ها كه به صورت دو عصاي پشت به پشت است، در مي يابيم كه آنها نشان خانوادگي ‹چوگانداران› است. اين نشان، همچنین بر بنايي واقع در بيت المقدس يعني مدرسه ” امير ايل ملك” كه مدرسه ملكيه گفته مي شود و نيز بر چلچراغي مينايي متعلق به موزه قسطنطنيه، به همراه نام ” ايل ملك چوگاندار” ديده مي شود.

درباره تزيينات و حتي معماري بناهاي دوره ايلخاني، بالاخص گنبد غفاريه مراغه به قدر کافي صحبت نشده است. برخي از تزيينات بناها، مانند کاشي معرق و تکنيک جديد کاشي لعاب پران، در اين دوره شکل گرفته و از اين دوره کاربرد کتيبه هاي کاشي معرق به صورت جدي فراگير شده است. با بررسي تزيينات گنبد غفاريه و نمونه هاي مشابه آن، به ويژه در دوره ايلخاني، مي توان به دسته بندي جامعي از تزيينات اين دوره دست يافت. پرداخت اطلاعات در پژوهش حاضر به شيوه توصيفي، مقايسه اي و تحليلي بوده و روش يافته اندوزي در آن به صورت کتابخانه اي و ميداني است و تقريبا هفده بنا از دوره هاي مختلف مثل گنبد سرخ، گنبد سلطانيه، مسجد جامع اشترجان و… گونه شناسي شده است. حاصل اين مطالعه، شناخت تزيينات گنبد غفاريه، برج مقبره هاي پيشين و بناهاي هم عصر گنبد است. در اين گنبد تزيينات متنوعي به کار رفته که منشا آن در اين دوره و از نمونه هاي اوليه اين تزيينات است.

در اين بنا، رنگ – كه در گنبد سرخ كم استفاده شده و به آبي فيروزه اي منحصر است – بسيار مورد استفاده قرار گرفته است، رنگ هاي سياه، سفيد و آبي تيره تا آبي روشن. حروف كتيبه ها به رنگ سياه بر زمينه اي سفيد قرار گرفته و با اسليمي هايي به رنگ آبي فيروزه اي آذين شده اند. نماهاي جانبي و نماهاي عقبي، به عوض آنكه مثل نماهاي گنبد سرخ، بسته و فاقد هر گونه وزنه اي باشند، هر يك به دو پنجره در داخل طاقنما مجهزند. بالاي هر پنجره كه در چهار چوبي مستطيل قرار گرفته، با نقوش بسيار زيبايي از آجر و كاشي مينايي تزيين شده است. بالاي اين تزيينات، نواري قرار گرفته كه با سه نشان خانوادگي صاحب آرامگاه آذين شده است. شبستان اصلي با گچ سفيد اندود شده و داراي طاقنماهاي مسطح عريضي با مقرنس است.

مرتبط:

گنبد سرخ مراغه

رصد خانه مراغه _بزرگترین رصدخانه جهان

آرامگاه اوحدی مراغه ای

برج قربان همدان

همدان شهر كهن و افسانه‌ای، با سابقه درخشان و فرهنگ غنی خود از همان آغاز، مهد تمدن، علم و هنر و حكمت و عرفان بوده اما این شهر مانند دیگر شهرهای ایران دارای جاذبه‌های بسیاری است كه یكی از این جاذبه‌های ناشناخته برج قربان در محله زندی‌ها نزدیك دبیرستان ابن سیناست. این بنا از یك برج ۱۲ ضلعی آجری با گنبد هرمی‌ شكل ۱۲ ترك آجری تشكیل شده و روی طاق سردابه این برج سنگ‌نوشته‌ای وجود دارد كه قدمت آن به سال ۱۰۰۹ هـ.ق می‌رسد. این بنا مدفن شیخ السلام حسن بن عطار حافظ ابو العلاء همدانی و جمعی از امرای سلجوقی است.

این برج در تاریخ ۲۸/۳/۱۳۵۴ و به شماره۱۰۷۸/۳ در فهرست آثار تاریخی و ملی ایران به ثبت رسیده‌است.

برج قربان یکی از آثار تاریخی قرن هفتم یا هشتم هجری است، که در محل زندی های شهر همدان، بین چهار باغ شهید مدنی و خیابان طالقانی ، جنب دبیرستان ابن سینا واقع است. این بناء مدفن شیخ الاسلام حسن بن عطار حافظ ابوالعلاء همدانی و جمعی از امرای سلجوقی است. عثکل ، جد اعلای او، عرب تبار بوده ولی او و پدرانش همدانی بوده اند. تاریخ وفات حافظ ابوالعلاء را ذیحجه ۴۸۸ هجری نوشته اند.

درباره علت نام گذاری این بنا به برج قربان معروف است که در جریان شورش افغان‌ها در اواخر دوره صفویه فردی به نام قربان این محل را سنگر گاه خود قرار داده و ضمن دفع شورشگران از اهالی محل دفاع کرده‌است از این رو مسجد وبقعه به نام او شهرت یافته‌است.

برج قربان همدان

یاقوت حموی در جزء هشتم “معجم الادبا ” آورده است که : حافظ برای فرا گرفتن نحو، لغت، حدیث و علوم قرآنی، به بغداد، اصفهان و خراسان مسافرت نمود  اساتیدی چون حسین وباس، ابوعلی حداد ، ابوالقاسم بن بیان و ابوعبدا… قراوی را درک کرده است.

تا آنجا که بعدها ، حفاظ و بزرگان حدیث، از وی نقل حدیث و روایت کرده اند. او یکی از زهاد، محدثین و حافظان قرآن بوده و در طول زندگی اش وقت خویش را با قرآن و حدیث گذرانده و به ارشاد مردم زمان خود پرداخته است سپس به همدان مراجعت نمود و در محلی که فعلاً برج قربان نامیده می شود و در گذشته باب الاسد خوانده می شد، می زیسته است.

وی در ۱۹ جمادی الاول ۵۶۷، در سن ۷۹ سالگی در همدان وفات یافته و در سرداب برج مدفون شده است. از جمله تالیفاتش ، کتاب “الهادی و زاد المسافرین ” در ۵۰ مجلد می باشد. درباره مقام او اشعاری از خاقانی شروانیف و موفق بن احمد مکی موجود است. از شاگردان او می توان از ابن ممانی همدانی نام برد، که در جهاد بر ضد مغولان ، در سال ۶۱۸ هجری، خود و فرزندش به شهادت رسیده اند.blank
در سال ۱۳۱۲ و در حین انجام تعمیرات، در زیر برج سردابی یافتند، که کلیه قبور اشاره شده در آنجا قرار داشتند. این برج در تاریخ ۲۸/۳/۱۳۵۴ و به شماره ۱۰۷۸/۳ در فهرست آثار تاریخی و ملی ایران به ثبت رسیده است.

بعد از دیدن این برج می‌توانید با تله‌كابین بالاتر رفته و از میدان میسان گذشته و از آبشار و كتیبه‌هایی كه نشان از فرهنگ و تمدن ایران دارد هم دیدن كنید.

مرتبط:

گنبد علویان همدان

شیرین سو _سفری به کریدور استان همدان و زنجان

یونسکو در همدان _دروازه جهانی به سوی رونق گردشگری

دریاچه اوان قزوین

درياچه زيباي اُوان در حلقه چهار روستاي اوان، وربن، زواردشت و زرآباد، با ۱۸۰۰ متر ارتفاع از سطح دريا قرار گرفته است. این دریاچه همچون نگيني زمرّدين مي درخشد و با چشم اندازی مسحور كننده گردشگران بسياري را در هر چهارفصل سال به خود جذب مي كند.

کارشناسان معتقدند حدود ۵۰۰ سال پیش، این دریاچه در اثر لغزش زمین ایجاد شده است. این دریاچه زیبا و بی نظیر از هیچ رودی تغذیه نمی شود بلکه آب آن از چشمه هایی که از کف دریاچه می جوشند و نیز بارانی که می بارد، تأمین می گردد. دریاچه اوان حدود ۷ هکتار مساحت دارد.  سرریز آب اوان، در قالب رودی کوچک زمینهای کشاورزی روستاهای کوشک و آیین را سیراب میکند.

دریاچه اُوان از ۲۰ بهمن ۱۳۸۹، به عنوان هشتاد و نهمین اثر طبیعی ملی در فهرست میراث طبیعی ایران قرار گرفته است و با حضور نماینده سازمان ملل و برافراشتن پرچم سازمان ملل و پرچم  ایران دریاچه اوان رسماً به‌ عنوان قطب گردشگری جهان اعلام شده است.

یکی از مفرّح ترین و دلنشین ترین تفریحات، گذراندن اوقاتی خوش در طبیعت و کنار دریاچه ای زیبا است. دریاچه های طبیعی و مصنوعی فراوانی در جای جای ایران وجود دارند که هر کدام زیبایی های خاص خود دارند. یکی از زیباترین دریاچه های طبیعی دریاچه اُوان استان قزوین است.

مشخصات دریاچه اوان
اين درياچه كه بيش از ۷۰۰۰۰ مترمربع وسعت دارد از محيط بیرون از خود، آبي دريافت نمي كند و تنها از آب چشمه هاي موجود در كف درياچه تغذيه مي گردد. این دریاچه به شكل حفره اي است كه عميق ترين بخش آن به عمق ۷/۵ متر در جنوب شرقي دریاچه واقع شده است. آب دریاچه اوان شیرین است و دمای آن در عمیق ترین قسمت حدود ۲۳ درجه سانتی گراد می باشد.  بستر مملو از لجن و رسوبات دریاچه حالتی چسبنده را در کف آن به وجود آورده و میدان دیدی کمتر از یک متر را در زیر آب ایجاد می کند.

دریاچه اوان

شکل گیری دریاچه اوان
گفته می شود که دریاچه اوان در اثر رانش  زمین و حدود ۵۰۰ سال پیش به وجود آمده است. از سوی دیگر عده ای معتقدند که اوان بازمانده ای از یک دریاچه بزرگتر همچون کاسپین است که به مرور زمان از وسعت آن کاسته شده و نام قزوین را نیز تغییر یافته کاسپین می دانند.

موقعیت جغرافیایی دریاچه اوان
دریاچه اوان حدود ۸۰ کیلومتر با شهر قزوین فاصله دارد و در نیمه شمالی منطقه رودبار الموت و در دامنه کوه خشچال قرار گرفته است. چهار روستای اوان، وربن، زواردشت و زرآباد نیز در نزدیکی آن قرار دارند. این دریاچه در مختصات جغرافیایی N۳۶۲۸۵۸   E۵۰۲۶۳۷ واقع شده است.

پوشش گیاهی تالاب اوان
غير از گونه هاي درختي دست كاشت نظير: بيد، چنار، تبريزي ، سيب ، آلبالو، گيلاس، سنجد، فندق و گردو؛ گياهان علفي مانند گون، كنگر، شيرين بيان و گونه هاي مختلف ديگر از خانواده گرامينه و لگومينيوزه نیزدر حوزه آبخيز اُوان وجود دارند. از گياهان داخل درياچه نیز مي توان به ني بن در آب phararmites australis و گياهان غوطه ور خوشاب potamageton crispus  و چنگال آبي ceratophylum demersum  اشاره نمود.

حیات وحش منطقه اوان
حيات وحش اين حوزه آبخيز شامل كل و بز (كه به علت شكار  بي رويه و تخريب زيستگاه آنان، كاهش چشمگيري يافته اند)  پلنگ، خرس قهوه اي، روباه، شغال، گرگ، گراز، شنگ، سياه گوش (گربه وحشي ) انواع عقاب ها، دال، دليچه، شاهين، جغد، كبك، فاخته، داركوب، سبزقبا، زاغي و انواع گنجشك سانان، قورباغه، لاك پشت، خرچنگ و … مي شود. همچنین انواع ماهي از جمله قزل آلاي رنگين، كپور و اردك ماهي را نیز باید به آن افزود.

دریاچه اوان

شنا و ماهیگیری ممنوع
دریاچه اوان در منطقه صید و شکار ممنوع قرار دارد. شکار بی رویه در سال های گذشته صدمات جبران ناپذیری به اکوسیستم منطقه و حیات جانداران وارد نموده است. علیرغم بسیاری از تابلوها که بازدید کنندگان را از ماهیگیری باز می دارد، افرادی همچنان به این کار مشغول بوده و زندگی ماهیان را به خطر می اندازند. رسوبات کف دریاچه و گیاهان موجود در آن از دلایل اصلی است که شنا در اوان را پرخطر کرده است.

تفریحات آبی دریاچه اوان
گردش در میان درختان و قایق سواری در فصل بهار و تابستان لذت گردش را در این منطقه چند برابر می کند. در فصل پاییز این دریاچه پناهگاه خوبی برای پرندگان مهاجر مثل مرغابی، قو  و غاز است و در فصل زمستان نیز سرمای شدید منطقه باعث یخ زدن آب دریاچه شده و امکان اسکیت سواری روی یخ را فراهم می کند.

امکانات رفاهی
امکانات رفاهی که در اطراف دریاچه اوان ایجاد شده محدود و اندک است و تنها شامل یک سرویس بهداشتی، یک مغازه کوچک، پارکینگ، تخت هایی برای نشستن و محل هایی برای چادر زدن می باشد. ضلع جنوبی دریاچه بهترین مکان برای برپا کردن چادر و شب مانی می باشد.

مسیر دسترسی دریاچه اوان
دریاچه حدود ۲۱۵ کیلومتر از تهران فاصله دارد که در کیلومتر ۱۵۰ جاده تهران – قزوین در سمت راست جاده الموت قرار گرفته و به وسیله تابلویی مشخص شده است. با طی ۲۴ کیلومتر در این جاده، به رزجرد رسیده و بعد از ۳۲ کیلومتر به رجایی دشت می رسیم. بعد از رجایی دشت دو راهی دیکین قرار دارد، اگر جاده سمت چپ را ۹ کیلومتر بپیماییم به دریاچه خواهیم رسید. توجه داشته باشید که هم در رجایی دشت و جلوتر از آن معلم کلایه، پمپ بنزین نیز وجود دارد.
برای رفتن به دریاچه اوان از قزوین، خود را به ورودی شهر قزوین یا در اصطلاح محلی میدان غریب کش برسانید. سمت راست این میدان تابلویی دیده میشود که مسیر الموت را به شما نشان می دهد. با ورود به این مسیر و پس از ۴۰ کیلومتر رانندگی، از رجایی دشت عبور می کنید و پس از ۲۰ کیلومتر به یک دوراهی خواهید رسید. یکی از این راه ها به الموت و دیگری به دریاچه اوان می رسد. پس از ورود به مسیر دریاچه که در سمت چپ واقع شده و طی ۸ کیلومتر از کنار روستای زرآباد عبور می کنید و پس از رد کردن یک گردنه چشمتان به دریاچه اوان خواهد افتاد.

مرتبط:

قزوین _شهری با کلیسا های قدیمی و محله‌های ارامنه

کلیسای کانتور قزوین

واقعیت جالب روستای مرگ قزوین چیست؟

گنبد تاریخی آرامگاه عطار در نیشابور مرمت شد

رییس اداره میراث ‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌ دستی نیشابور از پایان عملیات مرمتی گنبد تاریخی آرامگاه عطار و کاشیهای فیروزه‌ای آن در این شهر خبر داد.

محمداسماعیل اعتمادی‌مقدم گفت: نیشابور نه تنها بخاطر جاذبه‌های باستانی، تاریخی، طبیعی و بوم‌گردی خود بلکه به عنوان محل میراثهای مهم فرهنگ ایران زمین همچون آرامگاههای خیام و عطار و مجموعه موزه‌ای شادیاخ به عنوان یکی از مقصدهای گردشگران داخلی و خارجی در خراسان رضوی مشهور است.

وی افزود: به همین خاطر مرمت مستمر و شایسته این میراث درخشان ایران در جهان مورد توجه وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی قرار دارد.

رییس اداره میراث ‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌ دستی نیشابور  ادامه داد: اجرای پروژه مرمت کاشیهای تاریخی گنبد آرامگاه عطار از مهر ماه امسال توسط متخصصان میراث فرهنگی آغاز شد.

وی گفت: ظرف این مدت تاکنون تمام کاشیهای گنبد فیروزه‌ای آرامگاه عارف و شاعر نامدار ایران زمین که بر اثر فرسایش عوامل طبیعی همچون گرما، سرما، بارندگی و گرد و خاک فرسوده و تخریب شده بود به شکلی شایسته و حرفه‌ای مورد مرمت متخصصان این حوزه قرار گرفت.

اعتمادی‌مقدم افزود: این عملیات مرمتی با هزینه چهار میلیارد ریال به ‌صورت کامل اجرا شد و هم‌اکنون به اتمام رسیده است.

آرامگاه عطار نیشابوری که به شماره ۱۱۷۳ در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده، واقع در میانه باغی مصفا در فاصله دو کیلومتری آرامگاه حکیم عمر خیام در نیشابور قرن نهم هجری قمری در دوره حکومت امیرنظام‌الدین علی‌شیر نوایی از فرمانروایان خوشنام سلسله تیموریان در قالب یک بنای هشت ضلعی با سنگ مقبره از نوع سنگ سیاه و عمودی با حجاری اشعاری بر روی آن، ساخته شد. این بنا که بطور کامل در دوره پهلوی دوم مورد مرمت و بازسازی قرار گرفت، پس از پیروزی انقلاب اسلامی نیز در دهه ۱۳۷۰ مرمت شده است.

۲۵ فروردین‌ ماه هر سال در تقویم رسمی جمهوری اسلامی ایران با عنوان “روز ملی بزرگداشت عطار نیشابوری” نامگذاری شده است.

ویژه‌برنامه بزرگداشت جهانی این عارف و شاعر نامدار ایرانی که قرنهاست آوازه‌اش از مرزهای کشورمان گذشته و شهرتی جهانی یافته، قرار است به همت سازمان یونسکو فروردین ‌ماه سال آتی در نیشابور واقع در فاصله ۱۲۷ کیلومتری غرب مشهد برپا شود.

“شیخ فریدالدین محمد عطار نیشابوری” از حاملان بزرگ فلسفه اشراق، با تاثیرگذاری عمیق خود بر تاریخ تفکر معنوی ایرانیان، از بزرگان مشایخ تصوف بود که سال ۵۳۷ هجری قمری در قریه کدکن خراسان به دنیا آمد و چون به داروفروشی و عطاری اشتغال داشت با لقب “عطار” معروف شد.
در مقام و جایگاه عرفانی عطار همین بس که جلال‌الدین محمد بلخی شاعر بلندآوازه ایران زمین که به مولوی مشهور است درباره او گفته است: هفت شهر عشق را عطار گشت، ما هنوز اندر خم یک کوچه‌ایم.
معروفترین آثار ادبی عرفانی عطار در نظم و نثر که آنها را به عدد سوره‌های قرآن کریم ۱۱۴ دانسته‌اند “دیوان قصیده‌ها و غزلها” شامل حدود ۱۰ هزار بیت شعر است. “الهی‌نامه، خسرونامه، پندارنامه، اسرارنامه و مصیبت‌نامه” نیز مثنویهای این شاعر هستند.

“منطق‌الطیر” مشهوترین مثنوی عطار با حدود هفت هزار بیت است که در آن مراتب سیر و سلوک و نیل به حق و توحید را از زبان مرغان طالب جستجوی سیمرغ بیان و هفت مرحله را شامل “طلب، عشق، معرفت، استغنا، توحید، حیرت و فنا” تشریح کرده است. “تذکره الاولیا” دیگر تالیف مهم شیخ عطار است آن را به نثر فارسی نوشت.

عطار در جریان بیداد خونبار و ویرانگر مغول به سال ۶۲۷ هجری قمری در نیشابور به قتل رسید.

منبع:ایسنا

مرتبط:

تلاقی آرامگاه عطار نيشابورى و کمال الملک

نیشابور _شکوه تمدن ایران‌زمین

جاجرم _جلوه‌گاه تاریخ، فرهنگ و تمدن اسلامی

برگزاری نشست نقش راهنمایان در توسعه گردشگری

نشست تخصصی نقش راهنمایان در توسعه و تقویت گردشگری به میزبانی پایگاه میراث جهانی تخت جمشید برگزار شد.

مدیر پایگاه میراث جهانی تخت جمشید در نشست تخصصی نقش راهنمایان در توسعه گردشگری، ضمن گرامیداشت دهه مبارک فجر، گفت: رونق گردشگری با استفاده از ظرفیت‌های منابع انسانی به ویژه جامعه محلی بسیار تاثیرگذار است و این نقش می تواند به گونه ای بازتعریف و مدیریت شود که بومیان این منطقه و شهرستان مرودشت بتوانند علاوه بر دستاوردهای فرهنگی اجتماعی از درآمدهای اقتصادی بیشتری، منتفع شوند.

به نقل از روابط عمومی پایگاه تخت جمشید، حمید فدایی گفت: تخت جمشید و توسعه پایدار آن توسط ایده پردازان این صنعت برای بهره‌برداری بهتر و ارائه خدمات گردشگری مطلوبتر به بازدیدکنندگان، نیازمند استفاده از خرد جمعی است که در چنین موضوعی راهنمایان گردشگری به عنوان سفیران فرهنگی در سطوح مختلف بین المللی، ملی و محلی، نقش کلیدی و قابل توجهی دارند.

وی ادامه داد: تاثیرگذاری راهنمایان به دلیل ارتباط مستقیم با گردشگران، در توسعه گردشگری غیرقابل انکارست و به همین دلیل توجه به موضوعات آموزشی و حمایتی از جامعه راهنمایان گردشگری، در برنامه‌های پایگاه جهانی تخت جمشید قرار دارد.

مدیرکل فرهنگی معاونت گردشگری و امور زائرین استانداری فارس نیز گفت: استانداری به عنوان نهاد حاکمیتی و به عنوان اصلی ترین مجموعه دولتی در هر استان محسوب می‌شود که مهم‌ترین وظیفه این مجموعه هماهنگی و سیاست‌گذاری دستگاه های اجرایی است.

علوی خاطرنشان کرد: شیوع همه گیری کروناویروس، آسیب شدیدی به صنعت گردشگری وارد کرد، اگرچه تلاش‌هایی برای پیش‌بینی و تامین بسته‌های حمایتی از این صنعت، در دستور کار بوده است.

این مقام مسئول تاثیرگذاری در شناخت بیشتر مجموعه های گردشگری را از مهمترین تاثیرات راهنمایان گردشگری، دانست و در این باره گفت: بسیاری از اماکن گردشگری فارس همچنان ناشناخته است و راهنمایان گردشگری به عنوان سفیران فرهنگی می‌توانند در راستانی معرفی هرچه بهتر و مطلوبتر این اماکن و ظرفیت‌ها کمک کنند.

منبع:ایسنا

مرتبط:

به دنبال پیگیری بیمه راهنمایان گردشگری

دولت مکلف به پوشش بیمه راهنمایان گردشگری شد

«گذرنامه واکسن» در راه است؟

در آینده نزدیک شاید ارائه مدرک دیجیتالی منفی بودن نتیجه آزمایش کرونا یا مدرکی برای واکسینه‌شدن در برابر این ویروس برای مسافرت اجباری باشد.

 به نقل از نیویورک‌تایمز، مدتی است عبارت جدیدی را از زبان مقامات کشورهای مختلف و کارکنان صنعت گردشگری می‌شنویم: «گذرنامه واکسن».

فرمان‌های اجرایی «جو بایدن» رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا برای کنترل همه‌گیری کرونا شامل درخواست از سازمان‌های دولتی برای درنظرگرفتن امکان متصل کردن گواهی واکسن کرونا به مدارک سایر واکسن‌ها در قالب یک مدرک دیجیتالی می‌شود.

دولت دانمارک روز چهارشنبه اعلام کرد طی سه یا چهار ماه آینده، گذرنامه‌های دیجیتالی صادر خواهد کرد که شهروندانش به واسطه آن می‌توانند ثابت کنند واکسینه شده‌اند.

فقط دولت‌های کشورهای مختلف نیستند که از ایده «گذرنامه واکسن» استقبال کرده‌اند. طی هفته‌های آینده شرکت‌های هواپیمایی «اتحاد ایرویز» و «امارات» استفاده از گذرنامه‌های دیجیتالی سفر را آغاز می‌کنند که توسط «انجمن بین‌المللی حمل و نقل هوایی» ایجاد شده است. این گذرنامه‌ها با هدف کمک به مسافران برای مدیریت برنامه‌های سفری و همچنین ارائه مدارکی درباره واکسینه بودن و نتیجه آزمایش کرونا به شرکت‌های هواپیمایی و کشورهای مختلف ایجاد خواهد شد.

چالش کنونی، ساخت مدرک یا اپلیکیشنی است که در تمام نقاط جهان پذیرفته شود و علاوه بر حفظ حریم خصوصی، بدون درنظر گرفتن وضعیت مالی و امکانات موبایل‌های هوشمند، دسترسی به آن برای تمامی افراد امکان‌پذیر باشد.

اما «گذرنامه واکسن» چیست؟

«گذرنامه واکسن»  مدرکی است که نشان می‌دهد آیا فرد دارنده گذرنامه دربرابر کرونا واکسینه شده است یا خیر. همچنین انواع دیگر این گذرنامه می‌توانند برای سهولت سفر اطلاعاتی درباره نتیجه منفی آزمایش کرونا ارائه دهند.

انواعی از «گذرنامه‌های واکسن» که در حال حاضر شرکت‌های هواپیمایی، گروه‌های صنعتی مختلف، شرکت‌های فناوری و غیردولتی در تلاش برای تهیه آن‌ها هستند چیزی شبیه به یک اپلیکیشن خواهند بود که بر روی گوشی‌های موبایل نصب می‌شوند یا بخشی از کیف پول دیجیتالی مسافر خواهند بود.

«نیک کارین» معاون اول انجمن بین‌المللی حمل و نقل هوایی می‌گوید: «این اقدام تلاشی برای دیجیتالی کردن روند کنونی است. به این ترتیب هماهنگی و سهولت بیشتری شکل می‌گیرد و مسافرت بین کشوری برای مردم بی‌آن‌که مجبور باشند برگه‌های کاغذ مختلف برای کشورهای مختلف و مدارک مختلف برای ایستگاه‌های بازرسی مختلف ارائه کنند راحت‌تر خواهد بود.»

انجمن بین‌المللی حمل و نقل هوایی یکی از چندین سازمانی است که سال‌هاست سعی دارد راه‌حل‌های دیجیتالی برای ارائه اعتبارنامه‌های سفری ارائه دهد. در طول گسترش ویروس کرونا، چنین گروه‌هایی به گنجاندن وضعیت واکسینه شدن افراد در گذرنامه تمرکز داشته‌اند. ایده کلی این است که اگر قرار باشد تمامی اطلاعات لازم در گوشی همراه گردآوری شود، به ظور قابل توجهی در زمان صرفه‌جویی خواهد شد.

همچنین شرکت «آی بی ام» در نظر دارد گذرنامه سفری دیجیتالی دیگری صادر کند که افراد با استفاده از آن می‌توانند برای حضور در اماکن عمومی همچون استادیوم‌های ورزشی، هواپیما، دانشگاه و محل کار واکسینه شدن‌شان را ثابت کنند.

لزوم در اختیار داشتن «گذرنامه واکسن» چیست؟

برای سفرهای بین‌المللی، دولت‌ها و مسوولان بهداشت از مسافران درخواست ارائه مدرک واکسینه شدن را خواهند داشت یا این‌که از مسافران می‌خواهند مدرکی از منفی بودن نتیجه آزمایش کرونا ارائه کنند. در حال حاضر نیز بسیاری از کشورها ورود مسافران را مشروط به ارائه مدرک منفی بودن آزمایش کرونا اعلام کرده‌اند. به گفته دبیر کل سازمان جهانی گردشگری ارائه چنین مدارکی برای احیای صنعت گردشگری می‌تواند ضروری باشد.

آیا پیش‌تر ارائه مدرک واکسینه شدن در برابری بیماری سابقه داشته است؟

ارائه مدرک واکسینه بودن برای شرکت در یک فعالیت بخصوص یا حضور در یک کشور مشخص مسئله جدیدی نیست. دهه‌های متوالی است که کسانی که قصد دارند به برخی از کشورها سفر کنند باید مدرک واکسینه شدن در  برابر ابتلا به بیماری‌هایی همچون وبا، تب زرد و سرخجه را ارائه کنند.

اما تفاوت بزرگ بین مُهر تاییدکننده واکسینه شدن و مدرکی که این روزها کشورهای مختلف به دنبال صدور آن هستند، دیجیتالی بودن آن است که دیجیتالی بودن نگرانی‌هایی درباره مراقبت از حریم شخصی و دسترسی به آن را به دنبال دارد. بنیاد «لینکوس» با همکاری گروهی متشکل از بیش از ۳۰۰ نفر از پنج قاره سعی دارد استانداردهای جهانی لازم برای اپلیکیشن اعتبارنامه واکسن را ارتقا ببخشد.

اما آیا «گذرنامه واکسن» حتما باید به صورت دیجیتال باشد؟ دیجیتالی بودن گذرنامه‌های واکسن اجباری نیست اما مسلما روند مسافرت با کمک گذرنامه دیجیتالی راحت‌تر خواهد بود.

ایرادهای واردشده به «گذرنامه واکسن» چیست؟

در جهانی که یک میلیارد نفر به دلیل در اختیار نداشتن گذرنامه، گواهی تولد، گواهی‌نامه رانندگی و کارت ملی قادر به اثبات هویت‌شان نیستند، لزوم ارائه مدارک دیجیتالی برای ارائه وضعیت واکسینه شدن افراد می‌تواند نابرابری را افزایش دهد و بسیاری از افراد را تحت پوشش قرار ندهد.

چالش‌های صدور این گذرنامه‌های دیجیتالی چیست؟

کارشناسان فناوری و صنعت گردشگری معتقدند با این‌که می‌شود با کمک فناوری از یک اپلیکیشن برای ارائه اطلاعات جامع استفاده کرد یا سیستم‌هایی ایجاد کرد که امکان ذخیره اطلاعات مسافران و یا پیگیری آن‌ها وجود نداشته باشد اما این کار زمان طولانی احتیاج دارد.

منبع:ایسنا

موزه‌های فرانسه در تلاش برای بازگشایی

با ادامه پیدا کردن روند تعطیلی موزه‌ها در فرانسه، مدیران موزه‌ها از دولت می‌خواهند مجوز بازگشایی موزه‌ها را صادر کند.

به نقل از خبرگزاری فرانسه، موزه‌های فرانسه که به دلیل تعطیلی‌های ناشی از شیوع ویروس کرونا درمانده شده‌اند این هفته با ارسال دو عریضه که توسط صدها فعال حوزه هنر و موزه‌ها امضا شده است از دولت فرانسه خواستند تا فرصت بازگشایی موزه‌ها حتی به صورت جزئی را فراهم کند.

مسوولان موزه‌ها امیدوار بودند با به پایان رسیدن قرنطینه سراسری بتوانند درهای موزه‌ها را در ماه دسامبر به روی مردم بازکنند اما با افزایش آمار مبتلایان به ویروس کرونا موزه‌ها نیز در کنار رستوران‌ها، سینماها و سالن‌های تئاتر همچنان تعطیل باقی ماندند.

برای مثال قرار بود به مناسبت صد و پنجاهمین سالروز تولد «هانری ماتیس» نقاش فرانسوی ۲۳۰ اثر از این هنرمند در مهم‌ترین موزه هنر مدرن فرانسه گردآوری شود. اما به دلیل همه‌گیری کرونا، از زمانی که این نمایشگاه در ماه اکتبر در «مرکز ملی هنر و فرهنگ ژرژ پمپیدو» آغاز شد فقط به مدت ۱۰ روز ادامه داشت و بسیار بعید به نظر می‌رسد پیش از موعد بازگرداندن نقاشی‌ها امکان از سرگیری این نمایشگاه فراهم شود.

در این دوران فقط ۱۷هزار بلیت برای بازدید از این موزه خریداری شده است. این آمار برای موزه‌ای که در شرایط عادی سالانه بیش از سه میلیون بازدیدکننده دارد بسیار کم محسوب می‌شود.

امکان به تعویق انداختن تاریخ برگزاری بسیاری از نمایشگاه‌ها وجود ندارد چرا که آثار برای برگزاری نمایشگاه دیگری در نقطه دیگری از جهان از قبل رزرو شده‌اند یا باید فضای کافی برای برگزاری نمایشگاه دیگری که از پیش برنامه‌ریزی شده بود ایجاد شود.

منبع:ایسنا

مرتبط:

آشنایی با دره قدیسان فرانسه

لیون پاییتخت شادی فرانسه

کاخ الیزه پاریس _محل اقامت رئیس جمهور فرانسه

مقررات بازدید از «موزه ملی» به‌روز شد

موزه ملی ایران در بازگشایی جدید، پروتکل ویژه بازدید در بحران کرونا را به‌روزرسانی کرد.

درحال حاضر موزه‌های ایران ‌باستان، باستان‌شناسی و هنر دوران اسلامی در موزه ملی باز شده‌اند. بازدیدها در فاصله ۸:۳۰ تا ساعت ۱۷ در پنج نوبت امکان‌پذیر است. در هر نوبت، موزه ۱۰ دقیقه تنفس می‌گیرد و بازدیدکننده‌ای نخواهد داشت.

موزه ملی که در خردادماه و دور قبلی بازگشایی، این مقررات را نیز به اجرا گذاشته بود، از بازدیدکنندگان درخواست کرده «این‌بار با مسؤولیت اجتماعی بیشتری به موزه بروند و در پاسداری از میراث فرهنگی و جلوگیری از گسترش این بیماری همگام باشند.» با این وجود، در دوره قبل بسیاری از موزه‌داران و راهنمایان موزه نسبت به رعایت نشدن شیوه‌نامه‌های کرونا از سوی بازدیدکنندگان معترض بودند. از سویی، در برخی موزه‌ها به دلیل اجرا نشدن پروتکل‌های مناسب محیط موزه، بسیاری از بازدیدکنندگان نسبت به بی‌تفاوتی مسؤولان موزه‌ها و نبود نظارت و کنترل در این امکان ناراضی بودند.

مقررات به‌روزرسانی‌شده موزه ملی برای بازدید در بحران کرونا به این ترتیب اعلام شده است:

بلیت‌ها دارای نوبت مشخص‌شده هستند و ترتیب نوبت بازدید (سانس) باید رعایت شود. در زمان شیوع کرونا تعیین وقت قبلی بلیت رایگان برای آن دسته از بازدیدکنندگانی که از کارت­‌های دارای امتیاز بازدید رایگان استفاده می­‌کنند نیز ضروری است. ارائه کارت و مدرک معتبر برای بهره‌مندی از این امتیاز به بخش کنترل بلیت ضروری است.

بازدیدها به صورت نوبتی است و بازدیدکننده صرفا در زمان مشخص‌شده اجازه بازدید دارد. بنابراین توصیه می‌شود با درنظر گرفتن دوری مسافت، شرایط جوی، ترافیک و یا هر عامل دیگری وقت بازدید خود را بر اساس زمان اعلام‌شده تعیین و بلیت تهیه کنید. هرگونه تاخیر یا تعجیل پذیرفته نیست.

در صورت تهیه بلیت از واحد فروش بلیت موزه، از ماسک و دستکش استفاده کنید. در هنگام ورود و درصورت ازدحام، فاصله ایمن خود را از نفرات جلویی حفظ کنید. تهیه بلیت با وجه نقد امکان‌پذیر نخواهد بود.

برای پیشگیری از انتقال بیماری‌­های حاد تنفسی مانند (کرونا و آنفلوآنزا) سنجش درجه حرارت بدون تماس با کمک دستگاه تب­‌سنج از تمام بازدیدکنندگان، مراجعان و کارکنان در ورودی موزه ملی ایران صورت می‌­گیرد. بنابراین امکان ورود فرد با ثبت درجه حرارت بدن بالاتر از ۳۷/۵ درجه سانتی‌گراد و یا علائم مشکوک و غیرطبیعی مانند سرفه یا تنگی نفس به هیچ یک از فضاهای موزه وجود نخواهد داشت.

بخش امانات موزه در شرایط حاضر دارای محدودیت است. در صورت امکان از به همراه آوردن وسایل اضافه خودداری کنید.

بازدیدکنندگان موظف‌اند در ورودی و درحضور مسؤول کنترل موزه نسبت به تعویض ماسک و دستکش خود اقدام و از ماسک و دستکش نو کنند.

برای ورود به موزه، تمام بازدیدکنندگان موظف شده‌اند روکش کفش را در ورودی موزه بپوشند تا از ورود آلودگی‌های سطح خیابان به موزه جلوگیری شود.

پس از پایان بازدید و خروج از موزه انداختن روکش پلاستیکی کفش در سطل مخصوص الزامی است و در صورت تمایل دستکش و ماسک یک‌بار مصرف را هم در سطل مخصوص بیندازید.

حمل و استفاده از هرگونه مواد ضدعفونی‌کننده در موزه به منظور جلوگیری از آسیب‌های احتمالی به آثار موزه ممنوع است.

رعایت نکردن مقررات این پروتکل از سوی بازدیدکننده به معنی انصراف او از بازدید موزه است.

مسیر بازدید برحسب فاصله اجتماعی و ضرورت­‌های مراقبت از آثار طراحی و اجرا شده است.

در طول مسیر بازدید علائم راهنمایی نصب شده است. به آن‌ها دقت کرده و نسبت به رعایت آن‌ها اقدام کنید.

مسیر بازدید یک‌­طرفه است و حرکت از یک نقطه آغاز می‌شود و در خروجی‌­ها پایان می‌­یابد، بنابراین هرگونه بازگشت در مسیر با هر توجیهی امکان‌­پذیر نخواهد بود.

فاصله اجتماعی دو متری از سایر افراد را رعایت کنید.

فاصله ۵۰ سانتی‌متری از ویترین‌­ها، پایه‌های نگهدارنده و موانع را رعایت کنید. یادآوری می­‌شود در شرایط حاضر با توجه به ضرورت رعایت فاصله اجتماعی و سلامت آثار، دسترسی به همه آثار یا اطلاعات آن‌ها در حین بازدید میسر نیست.

هیچ‌یک از آثار، ویترین ‌ها، پایه­‌های نگهدارنده، موانع و… را لمس نکنید.

چنان‌چه بازدیدکنندگان فاصله اجتماعی مناسب را رعایت نکنند، موزه موظف به تذکر خواهد بود. در صورت رعایت نکردن، امکان ادامه بازدید برای ایشان میسر نخواهد بود.

موزه در این روزها از پذیرش گروه‌های بیشتر از شش نفر معذور است. رزرو و ثبت نام گروه‌های بزرگ‌تر تا اطلاع ثانوی پذیرفته نخواهد شد.

بازدید به صورت انفرادی، خانوادگی و گروه‌های کمتر از شش نفر تعریف شده است و موزه در بحران کرونا تا اطلاع ثانوی از پذیرش کودکان زیر شش سال معذور است.

با توجه به لزوم کاهش ارتباطات رودررو در جریان بیماری کووید – ۱۹، راهنمایان موزه شما را در تمام طول مسیر بازدید همراهی نخواهند کرد و صرفا به پرسش‌های موردی پاسخگو خواهند بود.

برای پیشگیری از شیوع ویروس کرونا بروشور در دسترس قرار نمی‌­گیرد.

کافه، رستوران در موزه تا اطلاع بعدی بسته است.

فروشگاه موزه باز است و در این مکان تا اطلاع ثانوی کالاها را لمس نکنید و برای خرید از پول نقد استفاده نکنید. ماسک و دستکش برا ی خرید در فروشگاه موجود است.

پس از استفاده از سرویس‌های بهداشتی دست‌های خود را طبق پروتکل‌های اعلام‌شده از سوی وزارت بهداشت به خوبی شست‌وشو داده و خشک کنید.

برای اقامه نماز در نمازخانه موزه به همراه داشتن مهر و سجاده شخصی الزامی است. پس از اقامه نماز دست‌­ها را شسته یا ضدعفونی کنید. همچنین تاحد ممکن رعایت فاصله یک‌متری بین نمازگزاران در نمازهای فرادا توصیه می‌شود. پس از نماز از استراحت در نمازخانه خودداری کنید.

قبل از ورود به موزه، دستورالعمل­‌های وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، ستاد ملی مبارزه با  کرونا و سازمان  بهداشت جهانی را مطالعه کنید.

بازدیدکنندگانی که برای پژوهش به موزه مراجعه می‌کنند لازم است تمام پروتکل‌های لازم را رعایت کنند.

بلیت این موزه را به دو صورت حضوری و مجازی از طریق وب‌سایت http://irannationalmuseum.ir می‌توان تهیه کرد. بهای بلیت مجموعه موزه ملی ایران برای ایران ۱۰ هزار تومان و برای اتباع خارجی ۱۰۰ هزار تومان اعلام شده است.

منبع:ایسنا

مرتبط:

بازدید از موزه زمان _دنیای ساعت های قدیمی

در «موزه لوور» چه خبر است؟

دو برگ از قرآن موزه ملی ایران در لندن است؟

آسباد ها و فرهنگ قابل تامل آن‌ها

یک پژوهشگر و باستان‌شناس خراسانی گفت: از آغاز خلقت بشر بر روی زمین بهترین و کارسازترین یاور انسان مواهب طبیعی اعم از جاذبه زمین، آب، باد، آتش، خاک، سنگ، گیاهان و جانوران بودند که به انحاء گوناگون انسان را در تداوم زندگی یاری می‌رساندند.

 رجبعلی لباف خانیکی اظهار کرد: باد یا هوای متحرک یکی از آن موهبات الهی بود که در تعدیل درجه حرارت و پراکندن بذر گیاهان و جابه‌جا کردن ابرها و لطافت فضای زندگی اولیه بشر  نقش بزرگی ایفا می‌کرد.

وی خاطرنشان کرد: پس از دوران یکجانشینی انسان نیز باد در زندگی او تاثیرگذار بود. شعله‌ور کردن آتش، برافروختن آتش در کوره‌های کوچک صنعتی و اجاق‌ها و تنورها با دمیدن باد صورت می‌گرفت، عامل حرکت قایق‌ها و کشتی‌ها در دریاها باد بود و… .

وی افزود: اما بیشترین و ملموس‌ترین استفاده از باد در صحنه زندگی روزمره، در امر جدا کردن گندم از کاه و آرد کردن گندم و دیگر غلات در «آسباد» بود که در بخش اول به فلسفه وجودی و پراکندگی جغرافیایی آن‌ها از جمله سیستان اشاره کردیم.

در این قسمت جایگاه و کارکرد آسبادهای منطقه خواف به ویژه «نشتیفان» را مرور می‌کنیم.

این پژوهشگر و باستان‌شناس خراسانی گفت: شهرستان خواف در جنوب شرقی خراسان رضوی و هم‌ مرز با کشور افغانستان است. این منطقه گذشته پرشکوهی داشته و چهار شهر زوزن، سلامه، خرگرد و سنگان هر یک جایگاه والایی در عرصه فرهنگ و تمدن داشتند و بزرگانی را در خود پرورش دادند که آثار و ابنیه پر شکوه آن دوران طلایی در میان ویرانه‌های آن شهرها برجای مانده است؛ مانند مسجد عظیم ملک‌زوزن، بقایای مدرسه نظامیه و مدرسه باشکوه غیاثیه در خرگرد، مسجد جامع و مسجد گنبد در سنگان و کوشک سلامه.

لباف خانیکی افزود: خواف در مسیر باریکه پستی به عرض متوسط حدود ۱۰۰ کیلومتر میان رشته‌کوه‌های چهل‌تن در شمال و سیاه‌کوه در جنوب قرار گرفته و بادهای ۱۲۰ روزه که به بادهای سیستان و هرات مشهورند و از اواخر اردیبهشت از کوه‌های «هیمالیا» و «بابا» در افغانستان بر می‌خیزند، تا پایان شهریور ماه آن باریکه گذرگاه را از شرق به غرب به سمت کویر نمک در می‌نوردند. همان‌ گونه که جریان دیگری از آن باد دشت سیستان را به سمت کویر لوت و سواحل عمان در می‌نوردند. آن بادها، اگرچه خساراتی به همراه داشته و دارند ولی در آن سرزمین‌های گرم و کم باران از سویی موجب اعتدال نسبی هوا  و جابه‌جایی ابرها می‌شوند و از سوی دیگر انرژی حاصل از باد این امکان را فراهم می‌آورده تا در منطقه، آسبادهایی ساخته شوند و در تهیه آرد و فراهم آوردن قوت مردم به کار آیند.

وی  ادامه داد: در منطقه خواف بیش از ۱۵۰ آسباد وجود داشته که بیشتر آن‌ها در آبادی‌های روی یا رود ( خواف فعلی)، خرگرد، سنگان، نشتیفان، لاج، برآباد و نیازآباد به صورت انفرادی یا مجموعه قرار داشتند. در حال حاضر فقط در نشتیفان واقع در ۲۳ کیلومتری جنوب شهر خواف دو مجموعه از آن‌ها نزدیک به یکدیگر برجای مانده و  به قدری جاذبه دارند که همه روزه خیل گردشگران را به خود جلب می‌کنند. آسبادهای نشتیفان به لحاظ ساختار و کارکرد مشابه آسبادهای سیستان و نهبندان هستند، با این تفاوت که بالاخانه آن‌ها بر خلاف آسبادهای سیستان که گردند، پلان مربع دارند.

این پژوهشگر و باستان‌شناس گفت: هر یک از مجموعه‌ها متشکل از چند آسباد مجاور یکدیگرند که معمولا بر بلندترین پشته و خالی از درخت و ابنیه معارض دیگر احداث می‌شدند و به همین دلیل آسبادهای نشتیفان همجوار با گورستان، خالی از درخت هستند.

لباف خانیکی عنوان کرد: فرهنگ آسبادها قابل تامل است، زیرا هر یک از اجزا و اندام‌های کوچک و بزرگ آسباد نام با مسمایی داشته که خود به تنهایی  قابلیت این را دارد که در قالب کتاب یا مقاله جامعی تنظیم شود.

وی تصریح کرد: هر آسباد در کلیت از دو جزء «سرٍ آسیا» یا به تعبیر دهخدا «آس‌خانه» و «بالاخانه» ساخته شده‌اند. آس‌خانه سالن یا اطاق هم کف است که دارای وسعت نسبتا زیاد است و بالاخانه اطاقی مربع شکل و ایوان مانند بر بام آس‌خانه قرار دارد و در هر کدام تاسیساتی را شامل می‌شوند که کارکرد آن‌ها با یکدیگر به آسباد واقعیت می‌بخشند.

این پژوهشگر و باستان‌شناس خراسانی افزود: مهندسانی که آسبادهای نشتیفان را ساخته‌اند به همه جوانب امر توجه داشته و کوشیده‌اند حداکثر استفاده از انرژی باد را کسب کنند  تا جایی‌که علاوه بر آرد کردن گندم، حتی در بیختن و پاکسازی گندم‌ها نیز از طریق کانالی، باد را به داخل آس‌خانه منتقل کرده و مورد استفاده قرار می‌دادند.

لباف خانیکی اظهار کرد: نوع خاص معماری و مرمت، تهیه و انتقال سنگ‌ها از دوردست، نوآوری‌هایی جهت باز و بسته کردن ابزارآلات، تعویض قطعات فرسوده، کم و زیاد کردن فاصله سنگ‌ها از یکدیگر، اقدام جهت ریز و درشت کردن آرد، کم و زیاد کردن سرعت سنگ، به حرکت در آوردن یا توقف سنگ از جمله ترفندها و نوآوری‌های مهمی بوده که بارها در آسبادهای نشتیفان تجربه شده است.

منبع:ایسنا

مرتبط:

پایان مرمت اضطراری مجموعه تاریخی کبودانی خواف

آسبادهای خواف نشانه ای از خلاقیت پیشینیان

آسبادهای نشتیفان خواف به خدمت گرفتن هنرمندانه باد