زخم ترکش در مسیر پل آزادی تا خیابان دلگشا خرمشهر

جای‌جای خرمشهر و تمام کوچه‌ها و خیابان‌های این شهر در دوران دفاع مقدس، صحنه مبارزه، رشادت‌ها و جانفشانی جمع کثیری از بهترین فرزندان این خاک و بوم بوده است و بسیاری از این فضاها پس از پایان جنگ و دوران بازسازی این شهرستان، تخریب و دوباره‌سازی شد، با این‎ حال، هنوز در قسمت‌هایی از شهر علائم و زخم‌های بسیاری حاکی از اصابت ترکش‌های فراوان روی ساختمان‌های شهر در آن دوران است.

یکی از کارهای رژیم بعث، نوشتن شعارها و بیانیه‌های خود روی دیوارهای ساختمان‌های شهر برای تضعیف روحیه نیروهای ایرانی بود که هم‌اکنون تعداد انگشت‌شماری نوشته از آن دوران مربوط به نیروهای بعث روی این دیوارها باقی مانده است که یکی از معروف‌ترین این نوشته‌ها، جمله جئنا لنبغا به معنی آمدیم که بمانیم است که خوشبختانه با عنایت خداوند متعال و بسیاری از بهترین جوانان ایران، این اتفاق هیچ‌گاه رخ نداد.

البته این جملات بعثی‌ها بی‌جواب نمی‌ماند، شهید بهروز مرادی از دانشجویان دانشگاه هنر اصفهان بود که در جبهه ایران کار فرهنگی انجام می‌داد و در زیر جملات عراقی‌ها و برای روحیه‌دهی به نیروهای خودی می نوشت آمدیم نبودید که متأسفانه امروز به غیر از تصاویر موجود هیچ‌گونه نوشته‌ای از آن باقی نمانده است.

به‌منظور ثبت جانفشانی‌ها و رشادت‌های فرزندان این خاک و بوم، در شهریورماه سال جاری با تهیه پرونده ثبتی یکی از شاخص‌ترین نقاط باقی‌مانده از دوران دفاع‌مقدس از سوی اداره میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی شهرستان خرمشهر و ارائه آن در کمیته ثبت آثار وزارت میراث‌فرهنگی کشور، آن محدوده شهری واجد شرایط ثبت معرفی و در ادامه در زمستان سال جاری حکم ثبتی آن با عنوان شواهد باقی‌مانده از جنگ در دوران دفاع مقدس در کوچه بن‌بست یک خیابان دلگشا به استاندار خوزستان ابلاغ شد.

کوچه بن‌بست یک خیابان دلگشا شامل دو ساختمان دو طبقه و یک دیوار است که بر آن نوشته‌هایی از عراقی‌ها و نیر آثار و علائم بسیاری از اصابت ترکش حک شده است، این محدوده از خرمشهر پیش از آزادسازی شهر در دست عراقی‌ها بود و آن‌چه مسلم است نیروهای ایرانی برای بازپس‌گیری این محدوده و شهر، رشادت‌های بسیاری داشته‌اند و به عبارتی این کوچه یکی از شواهد بی‌مانند باقی‌مانده از آن دوران است.

 براساس مطالعات صورت‌گرفته از سوی اداره میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی شهرستان خرمشهر، محور دفاع‌مقدس در کنار جاذبه‌های طبیعی، روستایی، تاریخی، وجود رودخانه‌های پرآب و بازارهای خاص، یکی از اصلی‌ترین ظرفیت‌های گردشگری این منطقه است.

از همین‌رو، این اداره با آگاهی از ارزش‌های نهفته درخصوص آثار باقی‌مانده از آن دوران به شناسایی و تهیه پرونده ثبت‌ملی تعدادی این بناها اقدام کرده است که خوشبختانه همه پرونده‌های ارسال‌شده در سال جاری مورد تأبید وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی کشور واقع شد و بناهای مدنظر ثبت ملی شد، در این میان، باید به این نکته نیز اشاره کرد که پرونده دو اثر به نام‌های پل آزادی و ساختمان قدیم بندرخرمشهر از سوی خانم نجلا درخشانی پژوهشگر حوزه میراث‌فرهنگی به‌صورت افتخاری تهیه شدند و در نهایت این دو اثر نیز به ثبت‌ملی رسیدند.

پل آزادی خرمشهر با طول ۶۱۶ متر و عرض هشت متر و پیاده‌رویی به عرض یک متر و بیست ‌سانتیمتر، به لحاظ سوابق باقی‌مانده از جنگ، یکی از مکان‌های خاطره‌انگیز ارزشمند برای بسیاری از رزمندگان است، این پل ۶۱ ساله به‌عنوان آخرین سنگر مقاومت رزمندگان در دوران جنگ شناخته شده و یادگار دوران مقاومت ۴۵ روزه است که سرانجام رژیم بعث در عملیاتی شبانه با کارگزاری مواد منفجره، نیمی از پل را تخریب کرد تا نیروهای ایران نتوانند برای مبارزه با عراقی‌ها از سمت جنوبی شهر که هنوز در اختیار نیروهای ایرانی بود وارد شوند.

تصویر این پل در لحظه آزادی خرمشهر که جمع زیادی از نیروهای ایرانی روی آن قرار دارند و به شادی پس از پیروزی می‌پردازند، از تصاویر معروف باقی‌مانده از آن دوران است. نیمه تخریب‌شده این پل نیز بلافاصله پس از پایان جنگ بازسازی شد تا راه ارتباطی شمال و جنوب این شهرستان به راحتی برقرار شود.

ارزش‌های خاطره‌ای این اثر، اصلی‌ترین عاملی بود که این پل را واجد شرایط ثبت در فهرست آثار ملی قرار داد، این پل، تنها پلی در کشور است که سه تمبر یادبود برای آن در طول سال‌های گذشته به چاپ رسیده است.

همچنین در چهارم مهرماه ۹۹ و در هفته دفاع‌مقدس، حکم پرونده ثبتی یکی دیگر از بناهای باقی‌مانده از جنگ در این شهرستان با عنوان ساختمان قدیم بندر خرمشهر که در تابستان سال ۹۹ ابلاغ شده بود در مراسمی قرائت شد که این اقدام در راستای همسوکردن همه ادارات این شهرستان برای حفظ آثار باقی‌مانده از جنگ به‌عنوان بخشی از مواریث این خرمشهر انجام شد.

اقدامات انجام‌شده از سوی اداره میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خرمشهر طی سال‌های اخیر درخصوص موضوع نگهداری آثار باقی‌مانده از رشادت‌های بهترین جوانان ایران از راه حفظ شواهد ملموس و ثبت آثار باقی‌مانده از دوران جنگ، خوشبختانه و با عنایت الهی به تهیه کتابی در مورد اهمیت حفظ این آثار، شناسایی ۲۱ بنای ارزشمند و ثبت سه بنا در فهرست آثار ملی منجر شده است.

نحوه حفاظت و قوانین حاکم بر آثار ثبتی باقی‌مانده از جنگ، همانند نحوه برخورد با آثار تاریخی و قوانین حاکم بر این آثار است و به عبارتی هرگونه دخل و تصرف در  این آثار جرم بوده و قانون برای کسانی که به این آثار آسیب وارد می آوردند مجازات‌های سنگین در نظر گرفته است.

* گزارش از سجاد پاک‌گهر  رئیس اداره میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خرمشهر

مرتبط:

آشنایی با آبشار شوی دزفول

جاذبه های گردشگری آبادان به روایت نفت

بررسی جایگاه درخت _موهبت سبز در طول تاریخ ایران

در ایران‌‌باستان یکی از ۶ مرحله آفرینش خلق گیاه بوده که به جشن گاهنبار موسوم است و‌ در مرحله چهارم آفرینش بوده که خدا‌وند‌‌گار گیاه و رستنی‌‌ها را آفریده است بنا‌‌بر‌‌این این روز را جشن گرفته و خداوند را ستایش می‌‌کرد‌ند.

آیین‌‌ها‌‌ی نیایش بر‌ا‌ی آب و درخت مقدس و ایزد‌‌ان وابسته به آن‌‌ها از گذشته‌‌ها‌ی دور در ایران رایج بوده است. از جمله رسوم مربوط به بزرگداشت آب و گیاه که با زندگی و سلامتی انسان پیوند نزدیکی داشته تقدس و احترام به طبیعت و مظاهر آن است که در دین زرتشت نیز دیده می‌‌شود و ‌مربوط به باور‌‌ها‌‌ی پیشین و زمان ستایش مهر و آناهیتا بوده است.

بر اساس روایات موجود، زرتشت برای اولین‌بار درخت سرو را از بهشت به زمین آورده و آن را پرورش داده و به نیایش آن پرداخته است. میوه و شاخه‌ها‌ی درخت انار نیز به دلیل سر‌سبز‌ی و دانه‌هایش گیاهی مقدس و پر‌برکت در آیین زرتشت بوده و  از شاخه‌های آن در آیین برسم استفاده  می‌شده است. همچنین با توجه به قدمت بسیار زیاد گیاه مورد در سر‌زمین ایران آیین‌ها و انجام مناسک کهن دینی با شاخه‌ها‌ی این درخت در منابع تاریخی ثبت شده است.

این موهبت سبز پروردگار در طول تاریخ ایران‌زمین از جایگاه بالایی بر‌خور‌دار بوده است. همواره گیاهان به ویژه درختان در ابعاد گوناگون اعتقاد‌ی، اجتماعی و فرهنگی در سرزمینی با تمدن و پیشینه‌ا‌ی کهن، جایگاه بر‌جسته‌ای داشته‌اند و علاوه‌بر کار‌کرد ماد‌ی از کار‌کرد معنو‌ی و مذهبی نزد مردمان بر‌خور‌دار بوده‌اند و گاهی به جایگاه خدا گیاه در باور‌ها‌ی عامه و مردمی دست پیدا کرده‌اند.

احترام ایرانیان به درختان کهنسال در طول تاریخ نشان از جایگاه و اهمیت آن دارد. ایرانیان در جشن‌ها و آیین‌ها‌ی خود به خاک و زراعت احترام گذاشته و به درختکار‌ی می‌پرداختند و به نوعی با اعتقاد‌ات مذهبی آن‌ها پیوند‌ی نزدیک و عمیق داشته است. درختکار‌ی یکی از رسوم متداول در مراسم‌ها و مناسبت‌ها‌ی ایران باستان بوده است.

می‌توان گفت گیاهان در تمام مناسک دینی، آیین‌ها و مناسبت‌ها‌ی مقدس و مذهبی چه شاد و چه غمگین حضور داشته‌اند. رسم بر این بوده که در هنگام تولد فرزند درختی که بیشتر سرو بوده به نام فرزند تازه متولد شده می‌‌کاشتند. به دلیل اینکه درختی همیشه سبز است و نزد ایرانیان از قداست خاصی برخوردار بوده است. درخت همواره در اعتقاد‌ات و فرهنگ‌‌ها‌‌ی مختلف‌ ارزش و تقدس خاصی داشته  و ایرانیان به آن احترام بسیار‌ می‌‌گذاشتند.

درختانی چون چنار، سرو، انار ، انگور، انجیر و … عمر طولانی داشته و به هنگام کهنسالی مورد ستایش و پرستش قرار می‌گرفته‌اند. ارزش درخت در ایران به اندازه‌ا‌ی بود که اگر کسی آسیبی به آن می‌رساند جریمه می‌شد. شاخه‌ها‌ی درخت مظهر برکت بوده و طبق آیینی خاص در هنگام عبادت در دست گرفته می‌شده است.

گیاهان در مکاتب هنر‌ی هر دوره نیز اثر‌گذار بوده و نفوذ فراوانی پیدا کرده‌اند. درختان و ‌مفاهیمی از آن‌‌ها تأثیر نمادین در آثار هنر‌ی برهه‌های مختلف تاریخی داشته‌اند. درخت سرو نزد ایرانیان به درخت زندگی مشهور بوده است. در نقش بر‌‌جسته‌‌ها‌ و گچ‌بر‌ی‌ها‌ی به‌جا‌مانده درختان و گیاهان بسیار‌‌ی به چشم می‌‌خور‌ند.

بر‌رسی نقش گیاهان مقدس که در هر دوره مود توجه هنر‌مند‌ان بوده یکی از راه‌ها‌ی پی بردن به تاریخ هنر و معمار‌ی گذشتگان است. با توجه به نقوش حجار‌‌ی، مهر‌ها و سفال‌ها‌ی به جامانده می‌توان به اهمیت و جایگاه آن‌‌ها پی برد.

۱۵ تا ۲۲ اسفند ماه هفته منابع طبیعی نامگذار‌ی شده و روز اول آن روز درختکار‌ی است. ایرانیان از دیر‌باز و از روز‌گار‌ان کهن جایگاه ویژه‌ای برای درختان قائل بوده و همواره در حفظ و نگهدار‌ی آن می‌کوشید‌ند. گیاه سرو از جمله مقدس‌تر‌ین گیاهان نزد ایرانیان به شمار می‌رفته است. پاسدار‌ی از منابع طبیعی همچون درخت همانند بسیار‌ی از آیین‌ها و باور‌ها از جمله آداب‌و‌رسوم با ارزشی است که از نیاکان و گذشتگان به‌جا‌مانده و به ما به ارث رسیده است.

۱۵ اسفند به نوعی بازگشت ایرانیان به سنت‌‌ها‌ی نیکو‌‌ی گذشته و پیشینیان است. درختکار‌ی باز‌‌مانده سنن تاریخی به عنوان یکی از مظاهر آفرینش بوده و لزوم حفظ و ترویج این فرهنگ باستانی امروزه بیش از پیش احساس می‌شود. روز درختکار‌ی فرصت مناسبی است برا‌ی تجدید پیمانی سبز با سر‌زمین مادر‌ی با هدف آبادانی، سر‌سبز‌ی حفظ و حراست از جاذبه‌ها‌ی طبیعی و زیبایی‌ها‌ی وصف‌نا‌پذیر آن.

احداث باغات بزرگ و وسیع در طول حاکمیت پادشان مختلف که نمونه‌ای از آن در سر‌ا‌سر ایران باقی‌مانده گویا‌ی این مهم است. درختان کهنسال و باغات بسیار‌ی در البرز به عنوان باغشهر وجود داشته و علاوه‌بر استفاده از مزایایی همچون سایه، بار و بر آن به عنوان ریه‌‌ها‌‌ی تنفسی شهر بوده و همچنین به عنوان جاذبه‌‌ها‌‌ی طبیعی در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده‌‌اند.

احترام به عناصر طبیعت و تقدیس و تکریم آنان بین اقوام و ملل گو‌‌نا‌‌گون در سرا‌سر دنیا دیده می‌‌شود و پیشینه‌‌ای کهن دارد. اسطوره‌‌ها و‌ خدایان که مردم به ستایش و نیایش آن‌ها می‌‌پرداختند هر کدام نماد و نشانه‌‌ها‌یی داشتند که با عناصر طبیعی در ارتباط بوده‌‌اند.

امروزه برخی از رسوم و‌ آیین‌‌ها‌‌ی طلب باران و‌ گرامیداشت قداست آب و گیاه در ایران در اشکال گو‌‌نا‌‌گون ادامه داشته و نیایش و عبادت در پا‌ی درختان کهنسال و چشمه‌‌ها‌ی مقدس موجب حاصلخیز‌ی و سر‌‌سبز‌‌ی مراتع می‌‌شود و فصول بر‌داشت محصول از جمله یاد‌‌گار‌‌ها‌‌ی دور‌ان باستان است که علی‌‌رغم اینکه شکل ظاهر‌ی آن‌‌ها حفظ شده اما محتوا‌‌ی آن همسو با باور‌‌ها‌‌ی جدید تغییر پیدا کرده است.

در دنیا‌‌ی مدرن امروز‌‌ی نیز همچنان آب و ‌گیاه از اعتبار ویژه‌‌ای بر‌‌خور‌‌دارند و در زندگی ماد‌‌ی و‌ معنو‌ی بشر تأثیرگذار‌ند. در جوامع سنتی و مدرن هم از جنبه تقدس و هم از جنبه زیست‌‌محیطی از اهمیت بر‌‌خور‌‌دار بوده و در طراحی فضا‌ها‌‌ی سبز شهر‌ی عنصر‌‌ی حیاتی و مفید محسوب می‌‌شوند.

* گزارش از ثنا فلاح سخنگو

مرتبط:

قله‌های فرهنگی ایران پوشیده از درختان ریشه‌دار هزاران ساله

ثبت درخت افسانه‌ای اَوِرس در فهرست آثار ملی

درخت شیطان _درختی نفرین شده در آمریکا

گلیم‌بافی _ نقشی از تار و پود هنر

فرش دست‌بافت استان مرکزی که از دیرباز شهرت فراوانی در سطح ملی و حتی بین‌المللی داشته از زمینه‌های مهم اقتصادی و هنری این استان است. هنر و صنعت فرش‌بافی استان مرکزی همواره در ردیف یکی از بخش‌های مهم فرش‌بافی ایران بوده است.گستردگی و تنوع نقشه در این استان در حد خیلی بالایی است و این موضوع در کنار کیفیت بالا از عوامل افزایش متقاضیان این کالای هنری محسوب می‌شود.

در کنار این، شهرستان خمین نیز به عنوان یکی از مهم‌ترین قطب‌های تولید کننده گلیم در کشور همواره مطرح بوده است، هنر گلیم‌بافی، با وجود اینکه نسبت به بافت سایر زیراندازها و قالی قدمت کمتری دارد اما در دهه گذشته توانسته بازار خوبی داشته باشد و به عنوان رکنی اشتغالزا در خمین همواره مطرح بوده است.

این هنرهای اصیل استان مرکزی علاوه بر مزیت‌های اقتصادی که برای استان به همراه داشته‌اند هویت این استان محسوب می‌شوند که با وجود مشکلات فراوان برای بقا، نیازمند رسیدگی و توجه بیشتری از طرف نهادهای ذی‌ربط  است. در گفتگویی با زهرا عسگری هنرمند و کارآفرین بخش فرش و گلیم به بررسی این مشکلات پرداختیم.

این هنرمند و کارآفرین خمینی در حوزه تولید فرش و گلیم‌بافی در سال ۸۵ موفق به دریافت نشان کارآفرین برتر شده و سه نشان تعاونی برتر را نیز در کارنامه خود دارد.

ابتدا توضیحاتی در مورد شروع کارتان بفرمایید.

کار تولید و آموزش در حوزه گلیم بافی و فرش را از سال ۱۳۸۰ با ۳۵۰ هزار تومان سرمایه اولیه در یک مکان دوازده متری شروع کردم و پس از به ثبت رساندن تعاونی، با استقبال علاقمندان به این حوزه مواجه شدم، کار را با آموزش گلیم بافی شروع کردم و به تدریج با ورود به کار تولید کارگاه خود را گسترش دادم، در حال حاضر حدود ۱۲ نفر نیروی متمرکز داخل کارگاه و به طور میانگین حدود ۴۰ نفر هم به طور غیر متمرکز در منازل خود در سطح شهر و روستاهای استان، زیرمجموعه این کارگاه بوده و مشغول به فعالیت هستند.

کرونا چه تاثیری در تولیدات شما داشت؟

با شیوع کرونا کارگاه تولیدی ما یک ماه تعطیل شد و کار به تاخیر افتاد و پس از آن نیز برای رعایت فاصله اجتماعی اقدام به افزایش دارها کردیم تا پشت هر دار قالی ۹ متری دو نفر بافنده مشغول به کار شوند، حضور در نمایشگاه‌ها در فروش تولیدات ما به خصوص در بخش گلیم‌بافی خیلی موثر بود چرا که تاجران بازار اراک معمولا تولیدات فرش ما را خریداری می‌کنند اما گلیم چون کار فانتزی‌تری نسبت به فرش محسوب شده و بیشتر مصارف خانگی دارد بیشتر در نمایشگاه‌ها به فروش می‌رفت که امسال متاسفانه با شیوع کرونا و برگزار نشدن نمایشگاه‌ها در فروش تولیدات گلیم به مشکل خوردیم.

جنس مواد مورد استفاده در بافت گلیم چه چیزی است؟

مواد مورد استفاده در بافت گلیم و فرش شامل نخ‌هایی از جنس پشم، کرک و گاهی نیز ابریشم می‌شود، در سال‌های اخیر قیمت مواد مصرفی اولیه به شدت افزایش پیدا کرده است، در حالی که در بخش تولیدات فرش یا گلیم به این میزان شاهد افزایش قیمت نبوده‌ایم که این امر کاهش استقبال از خرید این تولیدات به خصوص در بخش گلیم بافی را به دنبال داشته است.

تا به حال به فروش در فضای مجازی اقدام کرده‌اید؟

با شیوع کرونا و ایجاد این مشکلات اقدام به فروش اینترنتی کردیم تا در فضای مجازی محصولات خود را به نمایش و عرضه بگذاریم اما این اقدام ما با استقبال چندانی مواجه نشد.

متقاضیان خرید تولیدات شما بیشتر چه افرادی هستند؟

یشتر کارهای ما به شکل سفارشی است و ما در به فروش رساندن فرش‌های تولیدی خود چندان به مشکل نخوردیم، به دلیل اینکه نخ‌ها و مواد مصرفی در این فرش‌ها طبیعی بوده و برای سلامتی مضر نیست و همچنین به این علت که خرید فرش دستبافت یک نوع ارزش افزوده محسوب می‌شود خدا را شکر متقاضیان این کالا طی چند سال اخیر نسبت به گذشته افزایش چشمگیری پیدا کرده است.

بیشتر از چه طرحی در بافت گلیم  یا قالی استفاده می‌کنید؟

قالی‌های بافته شده در کارگاه ما در شهرستان خمین بیشتر با نقشه شاه عباسی تولید می‌شود، چرا که متقاضیان این نقشه بیشتر است. همچنین در کنار این طرح، قالی‌هایی با نقشه بند ریحان که مختص به روستای ریحان واقع در شهرستان خمین است، نیز تولید می‌شود.

مرتبط:

عصاره‌ای از تاروپود هستی در گلیم‌بافی بیدکردوییه

جاذبه‌های تاریخی و گردشگری اسفراین

مدرسه تقوی _اولین مدرسه دخترانه گرگان

این بنای تاریخی که در محدوده شهر تاریخی استرآباد (گرگان) قرار دارد متعلق به اواخر قاجاریه بوده و در ۲۵ اسفندماه ۱۳۸۰ با شماره ۵۴۲۰ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.
طبق تحقیقات میدانی و تطبیق آن با اسناد تاریخی دوره‌های کارکرد بنای مدرسه تقوی کنونی که در شهر تاریخی استرآباد (گرگان) واقع‌ شده است، مشخص شد که این بنا سال‌های قبل از ۱۳۰۷با کاربری منزل مسکونی، سال‌های ۱۳۰۷ تا ۱۳۲۲ با کاربری مدرسه، سال‌های ۱۳۳۷ تا ۱۳۴۲ با کاربری مسکونی، سال‌های ۱۳۴۳تا ۱۳۴۵ متروکه، سال ۱۳۴۵ تا ۱۳۴۶ با کاربری زایشگاه از ۱۳۴۶ تا سال۱۳۸۱ متروکه  و از سال ۱۳۸۲ نیز به تملک سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری وقت درآمده و مرمت‌شده است.
این مدرسه دارای حیاطی به مساحت ۱۳۹۸مترمربع و متشکل از دو بخش شمالی و جنوبی است. حیاط شمالی دارای دو باغچه تخم‌مرغی شکل و یک حوض بزرگ بیضی‌شکل است که در گوشه شرقی آن، آشپزخانه بنا، مشتمل بر سه اتاق تودرتو و در قسمت غربی آن بقایای یک ساخت‌وساز دیده می‌شود که محل قرارگیری سرویس بهداشتی بنا بوده است. حیاط جنوبی نیز دارای پنج باغچه مستطیل و یک حوض  کوچک است.

با توجه به سونداژهای انجام‌شده بنا اصلاً پی نداشته و مستقیم بر روی خاک‌های آبرفتی و واریزی قرار گرفته است. وجود گربه‌رو در زیر کف اتاق‌های طبقه همکف برای جلوگیری از نفوذ رطوبت از تمهیداتی است که به‌طور دقیق در این بنا اجرا شده است.
نقشه این بنا مستطیلی شکل و شامل ۱۵ اتاق که ۸ اتاق آن در طبقه همکف و ۷ اتاق در طبقه اول قرارگرفته است. اتاق‌ها که مهم‌ترین عنصر سازنده این پلان هستند به‌صورت قرینه در دو محور شمالی –جنوبی و شرقی- غربی در دو طرف تقسیم ‌شده‌اند. پلان بنا با تمام سادگی از ریتم و آهنگی یکنواخت در همه فضاهای معماری برخوردار است و بر اساس مدل خاصی ساخته‌شده است.
پوشش سفالین سقف آخرین عنصری است که در نما ظهور پیدا می‌کند. سقفی که بر روی خرپاهای چوبی استوار شده است و با حجم‌های سفالین تودرتو پوشیده شده تا از نفوذ باران به درون بنا جلوگیری کند.
بنا به علت متروکه ماندن در طی سال‌های متمادی آسیب‌های زیادی دیده که  مهم‌ترین آن مشکل سازه‌ای بنا بود که منجر به نشست، خروج از محور جرزها و… شده و نیازمند استحکام‌بخشی سازه‌ای بود، پس از مطالعات لازم و تصویب طرح آن در کمیته فنی وزارتخانه در سه مرحله شامل استحکام‌بخشی پی، جرزها و ملات کشی برای اولین‌بار در شمال کشور انجام شد.
از مهم‌ترین عملیات انجام‌شده پس از استحکام‌بخشی سازه‌ای، اجرای پوشش ایزوگام بر روی تخته‌کوبی به‌منظور بالا بردن عمر سقف‌های سفالی بود که برای اولین‌بار در این بنا انجام شد و پس از تأیید در بناهای دیگر نیز مورد استفاده قرار گرفت.
یکی دیگر از عملیاتی که در این پروژه برای اولین بار در بناهای تاریخی استان و در بخش اجرای عملیات تأسیسات الکتریکال و مکانیکال مرمت رقم خورد، استفاده از سیستم گرمایش و سرمایش مرکزی vrf به‌منظور حفظ زیبایی‌های بصری بنا بوده است.
عملیات مرمت و بازسازی بدنه‌های داخلی و خارجی، در و پنجره‌ها، محوطه‌سازی، سرویس بهداشتی و… فضاهای خدماتی مجموعه از سال ۱۳۸۲ تا ۱۳۹۲ در چندین فاز با هدف حفظ اصالت و تمامیت بنا اجرا شد.
در نهایت این بنا در سال ۱۳۹۲ با کاربری مکان اداری اداره‌کل میراث‌فرهنگی صنایع‌دستی و گردشگری استان گلستان به بهره‌برداری رسید.

* گزارش از جمیله قاسم‌پور، کارشناس مرمت معاونت میراث‌فرهنگی استان گلستان

مرتبط:

باغ گلستان _باغ گل تبریز

کاخ گلستان _زیباترین جاذبه گردشگری در تهران

درازنو _منطقه ی ییلاقی گلستان

گردشگری خرید و سهم آن در توسعه اقتصادی مقصد

خرید عاملی دیگر در گردشگری است و در مدت طولانی به تجربه سفر گردشگران از مقصد کمک می‌کند. در چند سال گذشته، خرید به یکی از مهمترین عوامل تاثیرگذار در انتخاب مقصد گردشگران و حتی محرک اصلی تصمیم‌های سفر شده و به‌تدریج در مفهوم گردشگری خرید که سال‌های اخیر بیشتر مورد توجه قرار گرفته، وارد شده است.

به نقل از نیوز، در سال‌های اخیر، گردشگری خرید به‌عنوان مفهوم جدیدی مطرح است. بااین‌حال، سهم این نوع گردشگری در اقتصاد اجتماعی (بررسی چگونگی شکل‌گیری فعالیت‌های اقتصادی، تحت تاثیر فرایندهای اجتماعی) پتانسیل‌های قوی آن برای رشد در آینده را نشان می‌دهد.

بر اساس اظهارات سازمان جهانی تجارت (WTO) گردشگری خرید، شکل مدرن گردشگری تعریف می‌شود و خرید در مقصد، عامل تعیین‌کننده تصمیم گردشگران برای سفر است. مهمترین سهم گردشگری خرید در نظر محققان در ذیل ذکر شده است.

افزایش جذابیت و رقابت مقصد

ظهور گردشگری خرید، فرصت‌های جدیدی برای گسترش و تنوع تجربیات مسافران در مقصد فراهم می‌کند. تجارب خرید محصولات محلی و کالاهای لوکس علاوه بر تجربیات مربوط به چشم‌انداز یا فرهنگ خاص مقصد، می‌تواند به جاذبه‌ای برای جذب گردشگر در انتخاب مقصد تبدیل شود. برخی از مقاصد جهان مانند اسپانیا، کره و دبی تجربه‌های خرید ایجاد کرده‌اند تا در جایگاه تجاری گردشگری خود رشد کنند. در دومین کنفرانس گردشگری خرید که سازمان جهانی گردشگری (UNWTO) در سال ۲۰۱۶ برگزار کرد، گردشگری خرید «یکی از ابزارهای پرکاربرد در ارتقاء مقصد» در نظر گرفته شد.

رشد درآمد گردشگری مقصد

هزینه گردشگران یکی از مهمترین عواملی است که درآمد گردشگری مقصد را تامین می‌کند. هزینه مسافران اهمیت زیادی برای گردشگری خرید دارد، زیرا در هنگام سفرکردن عامل اصلی است، بنابراین، ایجاد تنوع در تجارب خرید برای ترغیب مسافران به صرف هزینه، مزایای زیادی برای رشد درآمد مقصد به همراه دارد.

حمایت از رشد اقتصادی‌اجتماعی محلی

گردشگری خرید ارتباط نزدیک با بسیاری از بخش‌های اقتصادی دیگر در مقصد، به‌ویژه خرده‌فروشی دارد. توسعه گردشگری خرید در مقصد به‌طور مستقیم باعث رشد خرده‌فروشی محلی، ازجمله خرده‌فروشی سفر می‌شود. سالانه در بسیاری از کشورها، جشنواره‌های خرید تعداد زیادی از خرده‌فروشان داخلی و خارجی و همچنین گردشگران را برای فروش و خرید جذب می‌کند.

علاوه بر این، افزایش تقاضا برای خرید مسافران شرایط مطلوبی برای توسعه تولید محلی، تجارت و بسیاری از صنایع خدماتی مرتبط ایجاد می‌کند. مشاغل تولیدی منبع اضافی از مشتریانی دارند که مایل به خرید محصولات باکیفیت و مرتبط با مقصد هستند. توسعه تولید همچنین باعث می‌شود فعالیت‌های تجاری و صادراتی واردات پر جنب‌وجوش باشد و این واقعیت که مسافران زمان زیادی را صرف خرید می‌کنند نیز شرایط مطلوبی برای توسعه خدمات اقامتی و غذاخوری مقصد است. همچنین، توسعه گردشگری خرید از جنبه اجتماعی باعث ایجاد اشتغال می‌شود و برای جوامع محلی افزایش درآمد ایجاد می‌کند.

پتانسیل گردشگری خرید چیست؟

در سراسر جهان بسیاری از مقاصد با تاثیرات مثبت گردشگری خرید بر اقتصاد محلی، شروع به استفاده از این نوع گردشگری در راهبرد توسعه گردشگری پایدار خود کرده‌اند. میگل میرونز، رئیس هیات رئیسه سازمان جهانی گردشگری در جلد هشتم گزارش جهانی گردشگری خرید که توسط UNWTO منتشر شده‌است، عنوان کرد: «در کوتاه‌مدت و میان‌مدت، گردشگری خرید با توجه به نفوذ آن در اقتصاد محلی و کمک به ادغام مقاصد و ایجاد مشاغل به‌عنوان یک بخش اصلی در صنعت گردشگری ادغام خواهد شد. »

منبع:ایسنا

مرتبط:

گردشگری سلامت _مکمل گردشگری تاریخی و زیارت در خراسان رضوی

سفر به استان مرکزی _پایتخت گردشگری صنعتی

معرفی جاذبه های گردشگری در پاموکاله ترکیه

پلمب اقامتگاه‌هایی که تور غیرمجاز می‌پذیرند

با تعیین تکلیف وضعیت حدودی ترددهای جاده‌ای بین‌ شهری در نوروز، وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی نیز اعلام کرد: تورهای گردشگری باید در تعطیلات نوروز با رعایت دقیق پروتکل‌های بهداشتی برگزار شوند. هتل‌ها، اماکن اقامتی و گردشگری و بوم‌گردی‌ها نیز حق پذیرش تور بدون کد مجاز را ندارند.

کمیته امنیتی، اجتماعی و انتظامی ستاد ملی مدیریت کرونا با صدور اطلاعیه‌ای تاکید کرد که مسافرت «از» و «به» شهرهای نارنجی و قرمز از ۲۵ اسفندماه ۹۹ تا ۱۵ فروردین‌ماه ۱۴۰۰ ممنوع است. همچنین از مردم خواسته شد سفر را به زمان مناسب دیگری موکول کنند، اما چنان‌چه قصد سفر ضروری دارند حتی­‌المقدور با خودرو شخصی مسافرت کنند، از وضعیت سلامت خود و خانواده اطمینان کامل داشته و بعد برنامه‌ریزی سفر کنند، دستورالعمل رعایت سلامت و بهداشت در سفر را که توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ابلاغ شده به صورت جدی رعایت کنند، در صورت اعلام تغییر روند بیماری در شهرها، ظرف کمترین زمان ممکن افراد غیربومی اقدام به بازگشت کنند و افرادی­ که از وضعیت بیماری خود اطلاع دارند (تست مثبت) به هیچ عنوان اقدام به تردد و عزیمت به مسافرت نکنند.

به دنبال اعلام این وضعیت، علی‌اصغر مونسان ـ وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ـ نیز از مدیران استان‌ها درخواست کرد: در ایام نوروز نظارت‌ دقیقی روی هتل‌ها به ویژه بوم‌گردی‌ها داشته باشند و بر اساس بخشنامه‌ای که قرار است معاونت گردشگری به سراسر کشور ابلاغ کند، جلو تورهای غیرمجاز را بگیرند و به هتل‌ها، اماکن اقامتی و گردشگری و همچنین بوم‌گردی‌ها اعلام شود که حق پذیرش تور بدون کد مجاز را ندارند.

او که در شورای معاونان و مدیران این وزارتخانه سخن می‌گفت، افزود: از معاونت گردشگری تقاضا دارم روی این موضوع نظارت دقیقی داشته باشد و در صورت پذیرش تورهای غیرمجاز گردشگری توسط مراکز اقامتی و گردشگری و هتل‌ها، بلافاصله آن مرکز متخلف پلمب شود.

وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی پیش‌تر با ارائه طرح «سفر هوشمند» به ستاد ملی مقابله با کرونا اعلام کرده بود سفر فقط با تور و در صورت رزرو اقامتگاه مجاز امکان‌پذیر است. هرچند ستاد کرونا فعلا درباره سفر به شهرهای زرد و آبی با این شرایط اظهارنظری نکرده است.

این وزارتخانه همچنین به بهانه سامان‌دهی سفرهای نوروزی در دوران کرونا، سامانه «ثبت تور» را راه‌اندازی کرده است که مجوز تورها از طریق آن صادر می‌شود. این سامانه بیشتر با هدف جلوگیری از فعالیت غیرقانونی اشخاص حقیقی و حقوقی بدون مجوز، ساماندهی انواع تورهای داخلی و خارجی، جلوگیری از برگزاری تورهای غیرمجاز، تسهیل در رسیدگی به شکایات، شفافیت تعهدات برای ارتقای کیفیت خدمات،  ایجاد آمار و اطلاعات دقیق سفر و حمایت از دفاتر و شرکت‌های خدمات مسافرتی و گردشگری دارای مجوز بند ب (اجرای تورهای مسافرتی) راه‌اندازی شده است.

اسماعیل برات ـ معاون اداره کل نظارت و ارزیابی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ـ نیز تاکید کرده است: تمام شرکت‌های خدمات مسافرتی و گردشگری ملزم به ثبت تور و اعلام جزئیات مسیر و مقاصد تورهای داخلی و خارجی در این سامانه هستند، در غیر این صورت عواقب و مسؤولیت عدم ثبت تور و هرگونه مشکلات بعدی ناشی از این امر در وهله نخست با دفاتر و مجریان تور خواهد بود. مردم و مسافران نیز باید از دفاتر خدمات مسافرتی این مطالبه را داشته و تورهایی را که در سامانه ثبت شده و دارای کد رهگیری است خریداری کنند.

اجرای درست این طرح و دستور وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی به همکاری و هماهنگی پلیس راهور ناجا و نیروی انتظامی بستگی دارد؛ چرا که درصورت کنترل نکردن کد رهگیری و مجوز تورها و صرفا اقدام به پلمب یا ممانعت از فعالیت مراکز اقامتی که تورهای غیرمجاز را پذیرفته‌اند، گمانه‌زنی می‌شود که تورهای غیرمجاز به استفاده از مراکز اقامتی غیرمجاز گرایش بیشتری پیدا کنند و بازار کار اقامتگاه‌های بدون مجوز داغ‌تر شود.

منبع:ایسنا

مرتبط:

اخطار به فروشندگانِ مجوز تور

تورهای ناقض‌ پروتکل‌های بهداشتی از یزد اخراج شدند

فرصت‌سوزی در مرزهای آبی خلیج فارس

یک فعال حوزه گردشگری می‌گوید استان بوشهر به دلیل همجواری و دارا بودن بیشترین مرز آبی با خلیج فارس بیشترین پتانسیل جهت توسعه گردشگری دریایی را دارد ولی در حال حاضر اقدامات خاصی صورت نپذیرفته است و سرمایه‌گذاران و کارآفرینان زیادی در این زمینه ورود نکرده‌اند که این خود جای چاره جویی دارد.

رضوان حیدری در اولین رویداد چاره جو با عنوان گردشگری دریایی عنوان کرد: اصولا در دنیای امروز گردشگری به یک مبحث جهانی و صنعتی تبدیل شده که این صنعت گسترده بخش عظیمی از درآمد سالانه کشورها را به خود اختصاص داده است.

وی با اشاره به اهمیت گردشگری دریایی و کارآفرینی در این بستر و همچنین بهره‌برداری بیشتر از این فرصت‌ها عنوان کرد: صنعت توریسم یکی از گسترده ترین حرفه ها در جهان است که میلیون ها نفر در سرتاسر جهان را به کار مشغول کرده و با توجه به سر و کار داشتن با جغرافیا و مکان های مختلف به عنوان مرکزیت خود تمام جهان و کشورها را شامل می شود. حتی کشورهای جنگ زده، قحطی زده و بمب اتمی خورده هم می توانند هدفی برای جذب توریست باشند.

رئیس گروه اسبق گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان بوشهر اظهار کرد: این صنعت ارزآوری و درآمدزایی بسیار عظیم و مناسبی را در پی دارد و می تواند برای میلیون ها نفر اشتغال زایی کند. در بعضی موارد خود مسافر هم می تواند در کشور مقصد برای خود درآمدزایی کند و این چرخه شامل مسافران، آژانس های مسافرتی، تبلیغ کنندگان و بازاریابان مشتریان سفر، هتل ها و کارکنان آنها، فرودگاه ها و افرادی که به طور مستقیم مانند کارمندان فرودگاه های مختلف یا غیرمستقیم مانند تامین کنندگان سوخت هواپیماها و نیز افرادی که در کشورهای مقصد و گردشگرپذیر امرار معاششان به این صنعت وابسته شده و هزاران رشته و زیرمجموعه دیگر می شود.

حیدری خاطرنشان کرد: گردشگری انواع مختلفی دارد که یکی از مهم‌ترین آنها گردشگری دریایی بوده که اتفاقا ویژه استان بوشهر و سایر استان های واقع در نوار ساحلی است.

این فعال گردشگری تاکید کرد: تعریف گردشگری دریایی کاری سهل و ممتنع است. عده ای آن را با مسافرت دریایی یکی دانسته اند و عده ای نیز آن را با گردشگری ساحلی یکسان قلمداد کرده اند. برخی از نظریه پردازان، گردشگری ساحلی و دریایی را یکی می‌دانند و می‌گویند: گردشگری دریایی خود به دو شاخه گردشگری ساحلی و گردشگری دریایی تقسیم می شود و در این میان گردشگری ساحلی بیشترین گردشگر را به خود جذب می‌کند. 

 

به گفته وی سفر به سواحل و تفریحاتی مانند جت اسکی، شنا و ماهیگیری در زمره گردشگری دریایی شاخه ساحلی آورده شده و درباره شاخه دریایی گردشگری دریایی گفته‌اند: گردشگری دریایی یعنی آن گونه از گردشگری که از ساحل دور شده و به وسط دریا و اقیانوس منوط می شود و از دهه ۱۹۸۰ در حال گسترش است.

رضوان حیدری در ادامه بیان کرد: ایران با دارا بودن پنج هزار و ۸۰۰ کیلومتر طول نوار ساحلی که هفت استان کشور را در برمی‌گیرد، یک کشور دریایی محسوب می‌شود.

رئیس اسبق گروه گردشگری میراث فرهنگی بوشهر بیان کرد: برای استفاده از صنعت گردشگری دریایی، فراهم کردن زیرساخت‌ها و امکانات مانند ساخت شناورها و قایق‌های تفریحی، ساخت اسکله‌های تفریحی، پارک‌های دریایی و زیردریایی‌های تفریحی در اولویت قرار دارد. در این نوع صنعت گردشگری عموما تفریحات در آب‌های عمیق در فاصله‌ی زیاد با ساحل انجام می‌شود.

این فعال گردشگری اضافه کرد: جت اسکی، قایق سواری، فلای بورد، ماهیگیری در آب‌های کم‌عمق، شنا، تماشای غروب آفتاب و آفتاب گرفتن در ساحل ماسه‌ای، دریانوردی با کشتی‌های کروز، غواصی و ماهیگیری در آب‌های عمیق نیز بخشی از گردشگری دریایی است که در برخی از سواحل شمالی و جنوبی ایران نیز ارائه می‌شود.

وی توضیح داد: هم‌اکنون جزیره زیبای کیش یکی از مهم‌ترین مقاصد گردشگری دریایی در ایران به شمار می‌رود که امکانات گردشگری ساحلی مانند فلای بورد، جت اسکی، بنانا سواری، غواصی و سایر ورزش‌های آبی را شامل می‌شود.

حیدری در ادامه بیان کرد: استان بوشهر به دلیل همجواری و دارا بودن بیشترین مرز آبی با خلیج فارس بیشترین پتانسیل جهت توسعه گردشگری دریایی را دارد ولی در حال حاضر اقدامات خاصی صورت نپذیرفته است و سرمایه‌گذاران و کارآفرینان زیادی در این زمینه ورود نکرده‌اند که این خود جای چاره جویی دارد. 

 

رئیس گروه اسبق گردشگری میراث فرهنگی بوشهر عنوان کرد: چند سال پیش کمیته ای جهت تسهیل گری و حمایت از سرمایه‌گذاران زمینه گردشگری دریایی خلیج فارس در اداره کل بندر و دریانوردی استان بوشهر تشکیل شد و اقدامات خوبی هم صورت پذیرفته، ولی همچنان شاهد پیشرفت چشمگیری در راستای توسعه گردشگری دریایی در خلیج فارس و شهر بوشهر نیستیم.

در ادامه علاقه‌مندان و متخصصان حوزه گردشگری دریایی به بحث و تبادل نظر پرداختند و مشخص گردید که در زمینه گردشگری مسئله و مشکل عمده این است که هر کارآفرین و یا سرمایه‌گذاری بخواهد قدمی بردارد بایستی از حداقل چهار یا پنج سازمان و اداره کل مختلف که گاها با هم دارای تضاد منافع هم هستند اقدام به اخذ مجوز نمایند و این اولین و اصلی ترین مانع توسعه گردشگری دریایی در استان و شهر بوشهر است.

به نظر می‌رسد گردشگری دریایی مثل سایر حوزه‌ها از طریق خود سازمان‌های دولتی قابل توسعه نیست و حتما بایستی بخش خصوصی به آن وارد و موانع پیش روی سرمایه‌گذاران رفع شود. در این راستا بایستی تشکیل کمیته¬های ویژه این مهم با بازنگری و اصلاح کمیته های قبلی متشکل از صاحب‌نظران و ذینفعان مختلف تشکیل شود و گرنه با وجود بازیگران و سازمان‌های مربوطه مختلف و ذی نفع، هیچ اقدام موثری در زمینه گردشگری دریایی رخ نخواهد داد و روز به روز فرصت‌های سودآوری و اشتغال بیشتری را از دست می دهیم و توسعه این خوشه مهم رخ نخواهد داد.

گفتنی است اولین رویداد چاره جو با عنوان گردشگری دریایی و با حضور فعالان و کارآفرینان صنعت گردشگری با طرح مباحثی چون مسائل گردشگری دریایی، بیان چالش های پیش روی توسعه گردشگری دریایی، بیان فرصت‌های توسعه گردشگری دریایی، ایده‌های توسعه‌ای در گردشگری دریایی، راهکارهای توسعه گردشگری دریایی با هم اندیشی علاقه‌مندان و متخصصان این حوزه، پرسش و پاسخ، و مشاوره رایگان به مخاطبان به همّت مرکز نوآوری و شتابدهی جهاد دانشگاهی بوشهر برگزار شد.

منبع:ایسنا

مرتبط:

جزیره‌های بنفش که مقصد گردشگری شدند

تالاب زریبار _نگین گردشگری کردستان

نقطه ضعف مهم‌ترین نمایشگاه گردشگری جهان!

لزوم بازنگری در رویکرد سیاستگذاری گردشگری سلامت در ایران

مرکز پژوهش های مجلس طی گزارشی به ارزیابی لزوم بازنگری در رویکرد سیاستگذاری گردشگری سلامت در ایران پرداخت.

به گزارش ایسنا به نقل از مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، دفتر مطالعات آموزش و فرهنگ این مرکز در گزارشی با عنوان‌ «لزوم بازنگری در رویکرد سیاستگذاری گردشگری سلامت در ایران» آورده است:

بر اساس گزارش مؤسسه جهانی تندرستی در سال ۲۰۱۸ درآمد بازار جهانی گردشگری تندرستی در سال ۲۰۱۷ حدود ۶۳۹ میلیارد دلار ارزش گذاری شده است و پیش بینی می شود تا سال ۲۰۲۵ به ۱،۰۶۲ میلیارد دلار برسد. در حالی که طبق گزارش های آماری جهانی سهم بازار جهانی گردشگری پزشکی از بازار گردشگری سلامت در سال ۲۰۱۷ معادل ۵۳ میلیارد دلار ارزش بوده است و پیش بینی می شود تا سال ۲۰۲۵ به ۱۴۳ میلیارد دلار برسد. بنابراین حجم گردش مالی گردشگری تندرستی بیش از ۱۲ برابر گردشگری پزشکی بوده است.

گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس می‌افزاید نکته قابل تأمل اینکه تاکنون تمرکز اصلی سیاستگذاری گردشگری سلامت در کشور بر گردشگری پزشکی بوده است و گردشگری تندرستی که سهمی به مراتب بالاتر از گردشگری سلامت دارد چندان مورد توجه قرار نگرفته است، حال آنکه ظرفیت های کشور در این حوزه (مانند چشمه های آب گرم، دریاچه های شور، طبیعت متنوع کوهستانی، جنگلی، ساحلی، کویری و …) به مراتب بالاتر از گردشگری پزشکی است.

براساس این گزارش نکته قابل توجه در حکمرانی گردشگری سلامت این است که تاکنون راهبردها و سیاست های تعیین شده در این حوزه بدون لحاظ رویکردهای کلان، نظام مند و سیستمی بوده است. به طوری که تعداد گردشگران پزشکی در ۱۰ سال اخیر بیش از ۳۰ برابر افزایش داشته اند، اما این رشد در گردشگری تندرستی رخ نداده است.

گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس تصریح می‌کند که ایران در طول سال های اخیر درگیر تحریم های ظالمانه بوده و به دلیل وارداتی بودن ۷۰ درصدی تجهیزات پزشکی (مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی، ۱۳۹۷) تکانه های شدیدی به نظام درمانی وارد شده و از این جهت، دولت مجبور به تزریق حمایت ها و یارانه های گوناگونی برای واردات لازم در این حوزه شده است و از سوی دیگر، به دلیل عدم مدیریت صحیح منابع و تجهیزات، سرانه تخت، بیمارستان، تجهیزات پزشکی، کادر درمان و … متناسب با نیازهای داخلی نبوده و کشور در این خصوص نیازمند تقویت بوده است.

همچنین گردشگری تندرستی ریشه در ظرفیت های داخلی کشور دارد و وابستگی آن به واردات بسیار اندک است، زیرا کشور ایران با توجه به پتانسیل بالا و تنوع اقلیمی و جذابیت های طبیعی و آب و هوایی مزیت رقابتی فراوانی برای جذب گردشگران تندرستی به ویژه از جمعیت ۶۰۰ میلیونیِ کشورهای همسایه دارد. از این جهت، گردشگری تندرستی درگیر تنش هایی نیست که در حوزه گردشگری پزشکی وجود دارد، و با مزیت های رقابتی خود می تواند در مقیاسی فراتر از گردشگری پزشکی، موجب ورود ارز به کشور شود. بنابراین در عین توجه به توسعه گردشگری پزشکی باید به میزان بیشتری به گردشگری تندرستی توجه داشت و زنجیره های ارزش آن را در داخل ایجاد کرد.

گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس می‌افزاید البته در حوزه گردشگری تندرستی به این نکته نیز باید توجه جدی داشت که به دلیل اقتضائات فرهنگی و بومی ایران اسلامی باید الگوهای بومی و خلاقانه ای در این حوزه طراحی و به اجرا گذاشته شود و از اقتباس های غیرعالمانه از الگوهای دیگر کشورها و بدون رعایت جنبه های فرهنگی بومی پرهیز شود.

در گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس پیشنهاد شده است که رویکردها و سیاست های کشور در زمینه گردشگری سلامت مورد بازنگری جدی قرار گرفته و گردشگری پزشکی و تندرستی مبتنی بر نیازمندی های درونی و مزیت های رقابتی داخلی بازطراحی شوند تا گردشگری تندرستی مبتنی بر الگوهای بومی رونق بیشتری گیرد. در این راستا باید سامانه گردشگران سلامت به خصوص در حوزه گردشگری پزشکی راه اندازی شود، تا شرط لازم برخورداری از یک گردشگری معیار در حوزه سلامت که عبارت از رصد و شفاف سازی در نحوه خدمات رسانی به گردشگران از ورود تا خروج است، تأمین شود.

منبع:ایسنا

مرتبط:

گردشگری سلامت _مکمل گردشگری تاریخی و زیارت در خراسان رضوی

آیا خطر گردشگری سلامت کمتر از گردشگری توریستی است؟

چشم‌انداز گردشگری سلامت در بحران کرونا

تشویق به سفر نمی‌کنیم اما…

رییس ستاد مرکزی هماهنگی خدمات سفر گفت: سیاست کلی این ستاد برخلاف گذشته، تبلیغ و تشویق نکردن هموطنان به سفر است اما برای مدیریت بحران‌های احتمالی باید آمادگی کامل داشته باشیم تا غافلگیر نشویم.

به نقل از روابط‌عمومی معاونت گردشگری، ولی تیموری در وبینار مدیران ۳۱ استان با تشریح روند فعالیت ستادهای اجرایی خدمات سفر در نوروز ۱۴۰۰ از ابلاغ دستورالعمل هماهنگی ـ اجرایی مدیریت و مسؤولیت‌پذیری در سفرهای نوروزی در شرایط کرونا خبر داد و تاکید کرد: ماموریت اصلی ستادهای اجرایی خدمات سفر در تعطیلات پیش ‌رو پیگیری و نظارت بر حسن اجرای مصوبات و دستورالعمل‌های ستاد ملی کرونا در زمینه سفرهای ایمن و مسؤولانه است.

او به تبیین شرایط فعالیت و هماهنگی در نوروز ۱۴۰۰ پرداخت و افزود: هدف از ابلاغ صورت‌گرفته هماهنگی در اجرای وظایف دستگاه‌های متولی سفرهای نوروزی با هدف مسؤولیت‌پذیری در شرایط کرونا به شمار می‌آید.

تیموری اظهار کرد: در چارچوب مصوبات ستاد ملی مدیریت کرونا، موظف هستیم تمهیدات لازم را برای انجام سفرهای احتمالی در بستری ایمن و مدیریت‌شده به عمل آوریم. در همین راستا دستگاه‌های عضو ستاد هماهنگی خدمات سفر باید آمادگی لازم را داشته باشند تا در صورت نیاز، فرآیند خدمات‌رسانی به صورت روان و برنامه‌ریزی‌شده انجام پذیرد.

معاون گردشگری یادآور شد: رعایت پروتکل‌های بهداشتی، اطلاع‌رسانی سیاست‌های اجرایی ستاد سفر، اجرای دقیق وظایف هر دستگاه به صورت مشخص و نیز فراهم آوردن زمینه بهره‌مندی هموطنان از تعطیلات نوروز ۱۴۰۰ و افزایش نشاط مسؤولانه در جامعه ضمن جلوگیری از بازگشت روند صعودی بیماری از جمله شاخصه‌های دستورالعمل هماهنگی، اجرایی مدیریت و مسؤولیت‌پذیری در سفرهای نوروزی در شرایط کرونا به شمار می‌آید.

تیموری با بیان این‌که سیاست کلی ستاد سفر تبلیغ و تشویق نکردن هموطنان به سفر است، افزود: با وجود این رویکرد، از وظایف ذاتی دستگاه متولی سفر این است که برای مدیریت بحران‌های احتمالی پیش رو آمادگی کامل داشته باشد و در صورت بروز هرگونه اختلال در روند سفرهای مسؤولانه احتمالی، در کنترل پیشامدها اهتمام کند و غافلگیر نشود.

رییس ستاد مرکزی هماهنگی خدمات سفر کشور تاکید کرد: ما در وزارت گردشگری به عنوان عضوی از ستاد ملی مدیریت کرونا، بازویی برای اجرای صحیح مصوبات آن ستاد در زمینه مدیریت مسؤولانه سفر در شرایط کرونا هستیم تا ضمن حمایت از فعالان صنعت گردشگری، تمهیدات لازم را برای انجام سفرهای احتمالی در بستری ایمن و به صورت مسؤولانه در نوروز ۱۴۰۰ فراهم آوریم.

تیموری گفت: بر مبنای دستورالعمل مصوب، سفر در شهرهای زرد، آبی و سفید با رعایت کامل پروتکل‌های بهداشتی انجام خواهد گرفت و توصیه اکید می‌کنیم تا هموطنان از اماکن غیرمجاز استفاده نکنند. هدف اصلی در این فرآیند این بوده است که ضمن رعایت پروتکل‌ها از سرمایه‌گذاران رسمی حوزه گردشگری نیز حمایت شود.

او اضافه کرد: در این شرایط تلاش کرده‌ایم تا ضمن به خدمت گرفتن همکاری و مجوزهای لازم از سوی ستاد ملی کرونا مانع از اسکان در مراکز اقامتی متفرقه از جمله سالن‌های ورزشی، مدارس، کمپ‌ها، چادرها، پارک‌ها و غیره شویم و اقامت تنها در مراکزی که از سوی وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی دارای مجوز هستند و پروتکل‌های بهداشتی در آن‌ها رعایت می‌شود، امکان‌پذیر خواهد بود.

تیموری خطاب به دبیران ستادهای اجرایی سفر در استان‌های کشور، یادآور شد: در نظر داشته باشید که در حال حاضر رنگ‌ها به شهرها اختصاص می‌یابد، یعنی شهرهای زرد، آبی، سفید، قرمز و نارنجی داریم و طبق مصوبه ستاد ملی کرونا، استان رنگ ویژه‌ای نمی‌گیرد. در نتیجه انتظار می‌رود مقامات ملی و استانی در مصاحبه‌ها و اقدامات خود مصوبه و دستورالعمل ابلاغی از سوی ستاد ملی مدیریت کرونا و قرارگاه عملیاتی آن را مبنا قرار دهند.

معاون گردشگری در تشریح بخش مهم دیگری از دستورالعمل ابلاغ‌شده، خاطرنشان کرد: سفر در شهرهای قرمز و نارنجی این گونه است که از ورود خودروهای شخصی جلوگیری خواهد شد، منظور خودروهای پلاک  شخصی غیربومی است. اما سفرهای ضروری و کاری هموطنان با وسایل حمل و نقل عمومی شامل اتوبوس، قطار و هواپیما به این شهرها با شرط استقرار در مراکز اقامتی مجاز امکان‌پذیر است.

تیموری بیان کرد: همراهی ستاد ملی کرونا در پیش‌برد سفرهای برنامه‌ریزی‌شده و کنترل‌شده با هدف اصلی حمایت و کمک به فعالان حوزه گردشگری بوده است که در این روزها با خسارت‌های بسیاری روبه‌رو شده‌اند.

او ادامه داد: در مراکز گردشگری زیرمجموعه وزارت گردشگری پروتکل‌ها به صورت کامل اعمال می‌شود. ما از ابتدای سال به صورت مستمر نسبت به رعایت اصول بهداشتی اقدام کرده ایم. وزارت بهداشت نیز متمم‌هایی را لحاظ کرده است. در نتیجه متولیان استانی درصدد باشند تا ضمن تشدید نظارت‌ها، اصول و فرآیند پروتکل‌ها در همه بخش‌ها به ویژه مراکز زیرمجموعه‌ نصب شود و در معرض دید گردشگران قرار گیرد.

معاون گردشگری خطاب به مدیران کل استانی گفت: تعطیلات پیش رو به نوعی آزمون مهمی برای فعالان صنعت گردشگری کشور به شمار می‌آید؛ چرا که باید در عمل نشان دهیم چگونه در تاسیسات گردشگری پروتکل‌های بهداشتی رعایت می‌شود و ضمن کسب رضایت هموطنان سلامت آن‌ها تضمین می‌شود.

تیموری افزود: هم‌اکنون دبیرخانه ستاد مرکزی هماهنگی خدمات سفر و ستادهای اجرایی خدمات سفر در سطح کشور با نظارت دقیق بر روند فرآیند و پروتکل‌های تعریف‌شده فعال است و هموطنان می‌توانند در طول تعطیلات نوروزی پیش ‌رو ضمن کسب اطلاعات مورد نیاز و انعکاس پیشنهادات و شکایات احتمالی با سامانه ۰۹۶۲۹ تماس برقرار کنند.

منبع:ایسنا

مرتبط:

مردم امسال هم از رفتن به سفر در ایام نوروز پرهیز کنند

شرایط اسکان مسافران در شهرهای زرد و آبی

با اعلام ممنوعیت سفر به شهرهای قرمز و نارنجی در تعطیلات نوروز، معاون گردشگری شرایط اسکان مسافران در شهرهای زرد و آبی را تشریح کرد.

 با اعلام ممنوعیت تردد و سفر به ۴۰ شهر قرمز و نارنجی در تعطیلات نوروز، ولی تیموری تاکید کرد: مسافرانی که به شهرهای زرد و آبی تردد دارند فقط در مراکز اقامتی مجاز می‌توانند اقامت داشته باشند. بنابراین توصیه می‌کنم از اقامت در مراکز غیرمجاز مثل خانه‌های شخصی، چادر مسافرتی و ‌مدارس اجتناب کنید، چون در دستور کار قرارگاه عملیاتی کرونا است که از اقامت در این مراکز جلوگیری کند.

علی‌اصغر مونسان ـ وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ـ نیز اعلام کرده که هتل‌ها، اماکن اقامتی و گردشگری و بوم‌گردی‌ها در تعطیلات نوروز حق پذیرش تور بدون کد مجاز را ندارند و در صورت پذیرش تورهای غیرمجاز گردشگری، بلافاصله آن مرکز متخلف پلمب می‌شود.

همچنین ایرج حریرچی ـ معاون‌کل وزارت بهداشت ـ تاکید کرده است: اسکان مسافران نوروزی در پارک‌ها، مدارس، استقرار چادرهای مسافرتی و مراکز غیررسمی مانند منازل اجاره‌ای موقت ممنوع است.

ولی تیموری ـ معاون گردشگری ـ با شرح نحوه اجرای سفرهای نوروزی، از ابلاغ دستورالعمل اجرایی مدیریت این سفرها در بستری ایمن و مسؤولانه خبر داد و گفت: سفر به طیف گسترده‌ای از شهرها و روستاهای زرد، آبی و سفید با رعایت پروتکل‌های بهداشتی امکان‌پذیر است.

او یادآور شد: سفر «به» و «از» حدود ۴۰ شهر نارنجی و قرمز محدودیت دارد. با این حال در این شهرها مراکز اقامتی دارای مجوز از وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی فعال هستند و سفرهای ضروری و کاری به این شهرها از طریق وسایل حمل و نقل عمومی قابل انجام است.

معاون گردشگری گفت: ستادهای هماهنگی خدمات سفر در سطوح ملی و استانی فعال شده‌اند و در طول تعطیلات نوروز به صورت شبانه‌روزی بر اجرای درست دستورالعمل‌ها و خدمات‌رسانی مطلوب و ایمن به مسافران و گردشگران نظارت خواهند داشت.

تیموری با انتشار ویدئویی در فضای مجازی، با اشاره به اظهارات ضد و نقیض درباره سفرهای نوروزی که به گفته او سبب اذیت فعالان گردشگری شد، اظهار کرد: نزدیک به دو ماه موضوع سفرها در کمیته‌های داخلی ستاد ملی مقابله با کرونا مورد پیگیری قرار گرفت. به شدت تلاش می‌کنیم در مقابل موضوع حفظ سلامت هموطنان، معیشت فعالان گردشگری فراموش نشود. همین که وزیر بهداشت می‌گوید در دولت تنها این وزارتخانه درباره سفر تصمیم نمی‌گیرد، بیانگر این است که ما توانستیم اعضای ستاد را متقاعد کنیم معیشت فعالان گردشگری باید مورد توجه تصمیم‌گیران قرار گیرد، نشاط مردم باید مورد توجه قرار بگیرد. مصوبه‌ای گرفته شد که قرار بود دستورالعمل اجرایی آن در روزهای پایانی سال که وضعیت کرونا در کشور شفاف‌تر می‌شود، ابلاغ و اجرایی شود.

البته همه این‌ها در حالی مطرح می‌شود که باز بسیاری از تاکیدها بر سفر نرفتن و پرهیز از سفرهای غیرضروری است.

منبع:ایسنا