این بنای تاریخی که همنام سی و چهارمین فرزند فتحعلی شاه است، در طول دهه‌های گذشته مورد بی مهری زیادی قرار گرفته و درهای آن به واسطه آسیب و تخریب جدی و همچنین  کشمکش‌هایی که بر سر مالکیت آن وجود داشت، به روی گردشگران بسته بود. بالاخره چند سال قبل با توافقی که با دانشکده کشاورزی تهران صورت گرفت، این کاخ تاریخی به میراث فرهنگی واگذار و عملیات مرمت آن آغاز شد. طی بیش از سه سال  اخیر مرمت نقاشی‌های منحصر به فرد، تالارها و اندرونی این مجموعه به پایان رسیده و بازسازی محوطه بیرونی آن هم در مراحل پایانی قرار دارد. کاخ سلیمانیه که روزگاری مثل بسیاری از بناهای تاریخی، در کنج عزلت و تنهایی خاک می‌خورد، حالا کمر راست کرده و به روزهای روشن آینده چشم دوخته است. روزهایی که به دوران اوج بازگشته و به عنوان موزه نقاشی‌های تاریخی البرز پذیرای گردشگران خواهد بود…

کاخ سلیمانیه نتیجه شادمانی فتحعلی شاه از تولد سی و چهارمین فرزندش

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی البرز با اشاره به موقعیت جغرافیایی کاخ سلیمانیه اظهار کرد: این کاخ در محوطه دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران که در محله مصباح کرج واقع شده، قرار دارد.

وی با اشاره به اینکه این کاخ به دستور فتحعلی شاه قاجار بین سال‌های ۱۲۲۵ تا ۱۲۲۷ هجری قمری ساخته شده، گفت: دومین پادشاه قاجار به مناسبت تولد سی و چهارمین فرزند خود (سلیمان میرزا) توسط محمد حسین خان نظام الدوله اصفهانی (صدر اصفهانی) ساخته شده است.

وی افزود: از آنجائی که این مجموعه طی سالیان متمادی کاربری موزه‌ای نداشته و زمانی به عنوان فضایی آموزشی مورد استفاده قرار می‌گرفت و برای مدتی هم کاربری خاصی نداشت، آسیب دیده و تا حد زیادی تخریب شده بود.

تنها تصویر موسس سلسله قاجار در کاخ سلیمانیه حک شده است

این مسئول با اشاره به اهمیت کاخ سلیمانیه توضیح داد: این بنای تاریخی به دلیل نقاشی‌های دیواری منحصر به فردی که توسط عبدالله خان نقاش باشی در تالار اصلی این مجموعه کشیده شده در سال ۱۳۲۷ با شماره ثبت ۳۷۰ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

به گفته مدیرکل میراث فرهنگی البرز در تالار این بنا دو نقاشی وجود دارد که یکی تصویر آقا محمد خان قاجار و دیگری فتحعلی شاه با اطرافیانش است.

وی ادامه داد: تصویری که از آقامحمدخان توسط عبدالله‌ خان نقاش‌باشی روی یکی از دیوارهای این کاخ نقاشی شده، تنها تصویر منصوب و بسیار نزدیک به موسسه سلسله قاجاریه است.

چرا کاخ سلیمانیه بنایی خاص است؟

محمدی همچنین به ویژگی خاص بنای این کاخ اشاره کرد و گفت: ساختمان این کاخ آجری است و نمای آن تزیینات ویژه‌ای ندارد، بنای این مجموعه روی پیلوت ساخته شده که در زمان خود نوعی نوآوری به‌شمار می‌رود. در شرق ساختمان کاخ هم  برجی ۵ طبقه ساخته شده بوده که هم‌اکنون تنها طبقه هم‌کف آن باقی‌مانده‌است.

این مسئول با اشاره به اینکه برای حفاظت درست از این بنای تاریخی در سال‌های گذشته کاخ سلیمانیه به میراث فرهنگی واگذار شده، توضیح داد: این اقدام بر اساس تفاهم نامه‌ای که با دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران منعقد شده، صورت گرفته است.

مدیرکل میراث فرهنگی البرز افزود: نقاشی‌های تالار اصلی این مجموعه طی سالیان گذشته آسیب جدی دیده بودند ولی میراث فرهنگی با چندین فصل کار مرمتی موفق شده نقاشی‌ها را به همان شکل سابق برگرداند.

وی اضافه کرد: برای اینکه کاخ سلیمانیه به محلی برای بازدید مردم تبدیل شود، میراث فرهنگی سال گذشته موفق شد مجوز تبدیل آن این مجموعه به کاخ موزه را اخذ کند.

محمدی تصریح کرد:  واقعیت این است وقتی به محلی عنوان موزه اطلاق می‌شود، توجه بیشتری را به خود جلب می‌کند و ارزش آن هم از نظر مردم و هم مسئولین چندین برابر می‌شود.

وی ادامه داد: بعد از اتمام عملیات مرمت این کاخ، قرار است این مجموعه به عنوان موزه نقاشی‌های تاریخی مورد بازدید علاقه مندان قرار بگیرد.

وی با اشاره به اینکه عملیات مرمت درون این کاخ تقریبا به اتمام رسیده، افزود: برای ساماندهی وضعیت محوطه این کاخ هم مرمت دو حوض در جلو و عقب این کاخ در اولویت قرار داشت که عملیات مرمت حوض جلوی بنا به پایان رسیده و برای مرمت حوض پشتی که در محوطه دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران قرارگرفته در حال رایزنی هستیم.

کاخ موزه سلیمانیه اواخر این ماه افتتاح می‌شود

محمدی اضافه کرد: اعتبار مرمت حوض پشت این بنای تاریخی از وزارتخانه گرفته شده و با مجوز دانشکده، برنامه مرمت نهایی کاخ موزه سلیمانیه آغاز می‌شود.

وی گفت: در گذشته یک ایوان هم در جبهه شرقی این مجموعه در قالب فضای نگهبانی موجود بود که در حال حاضر هیچ چیزی از آن باقی نمانده و به دنبال آن هستیم که با اعتبار تخصیص یافته این ایوان را هم به طور کامل احیاء کنیم.

وی اضافه کرد: البته فضای ورودی این کاخ که قبلا مرمت شده هم نیاز به اصلاح دارد که به نظر می‌رسد با اتمام آن، کاخ موزه آماده باشد تا اواخر اردیبهشت ماه به طور رسمی افتتاح شود.

این مسئول در پاسخ به اینکه تیم مرمتی این مجموعه چطور انتخاب شده‌اند و چقدر در کار خود متبحر بوده اند، گفت: این تیم در دو حوزه مرمت بنا و اشیای تاریخی از تجربه و تخصص کافی برخوردار بودند و نتیجه کار آنها این است که اگر کسی برای اولین بار نقاشی‌های دیواری این کاخ را ببیند و از پیشینه آنها مطلع نباشد، متوجه مرمت شدن آنها نخواهد شد.

محمدی اضافه کرد: مرمت داخلی ساختمان هم با دقت کافی انجام شده و گردشگران از بازدید از این مجموعه تاریخی لذت خواهند برد.

آن ۳۰۰ میلیون تومان این ۳۰۰ میلیون تومان نیست!

مدیرکل میراث فرهنگی البرز با اشاره به اعتبار تخصیص یافته برای مرمت این بنا توضیح داد: از سالیان گذشته تا کنون بیش از ۳۰۰ میلیون تومان برای مرمت این مجموعه هزینه شده البته نباید فراموش کرد شاید ۳۰۰ میلیون در حال حاضر رقم قابل توجهی نباشد ولی چهار پنج سال پیش مبلغ قابل توجهی بود.

وی اضافه کرد: برای تکمیل مرمت این مجموعه ۳۰۰ میلیون تومان دیگر نیز اختصاص یافته و به زودی عملیات مرمت بخشهای باقی مانده از این کاخ آغاز خواهد شد.

این مسئول افزود: این کاخ برای میزبانی از گردشگران تقریبا آماده است و در ایامی از نوروز هم درهای این مجموعه برای چند روز به روی گردشگران باز بود.

این مسئول تاکید کرد: با برنامه ریزی صورت گرفته بنا شده کاخ موزه سلیمانیه در روز جهانی موزه (۲۸ اردیبهشت) به صورت رسمی به عنوان اولین کاخ موزه استان با رویکرد نقاشی‌های تاریخی افتتاح شود.

وی گفت: اگر پیک چهارم کرونا به خوبی کنترل شود و شیب شیوع بیماری در استان کاهش یابد، درهای این مجموعه به صورت دائمی به روی گردشگران باز خواهد شد.

وی با تاکید بر ضرورت اطلاع رسانی برای معرفی این کاخ موزه اضافه کرد: به زودی بیلبوردهایی برای اطلاع رسانی عمومی در خصوص افتتاح این موزه در سطح شهر نصب می‌شود و شاهد معرفی این مجموعه توسط تلویزیون‌های شهری هم خواهیم بود.

منبع: ایسنا

مرتبط:

کاروانسرای شاه‌ عباسی کرج

کرج _ مقصدی جدید برای گردشگری

کشور لیبی، چهارمین کشور پهناور قاره آفریقا است که بیش از ۹۷% جمعیت این کشور را مسلمانان تشکیل می‌دهند. مسلمانان این کشور در ایام ماه مبارک رمضان آیین‌های ویژه‌ای برگزار می‌کنند که در ادامه تعدادی از آن‌ها را بیان می‌کنیم.

پیش از آغاز ماه مبارک رمضان جنب‌وجوش و تکاپوی ویژه‌ای فضای کشور لیبی را فرا می‌گیرد؛ به طوری که مسلمانان این کشور برای استقبال از ماه رمضان، نمای داخلی و خارجی منازل خود را رنگ‌آمیزی می‌کنند. مردم مسلمان لیبی از هفته‌ها پیش از شروع ماه مبارک رمضان خودشان را برای ماه روزه‌داری آغاز می‌کنند و به پاکیزه‌سازی مساجد و اماکن مختلف مانند مدارس و دانشگاه‌ها می‌پردازند. مساجد در این ماه تزئین شده و مناره‌ها و نرده‌های آن‌ها چراغانی می‌شوند.

مردم کشور لیبی بیشتر زمان خود در ایام ماه رمضان را به حفظ و قرائت قرآن می‌پردازند. در این ماه شرکت در نماز جماعت نیز در بین مردم کشور لیبی رایج است؛ به طوری که عده‌ی زیادی از افراد نمازهای یومیه خود را در مساجد اقامه می‌کنند.

 

قرآن‌خوانی و شرکت در دروس و موعظه‌های مذهبی در ماه رمضان  از جمله آیین مرسوم در این کشور به شمار می‌رود و زنان، مردان و کودکان این کشور مشتاقانه به عبادت مشغول هستند و ۱۰ شب پایانی ماه رمضان را به شب‌زنده‌داری و عبادت می‌پردازند.

در ماه مبارک رمضان غذاهای متنوعی در این کشور مورد استفاده قرار می‌گیرد که تعداد زیادی از این غذاها در سفره‌های عربی و اسلامی نیز وجود دارد و از جمله آن‌ها می‌توان به خرما، شیر، آب‌میوه، گوشت، برنج و سایر آجیل و شیرینی‌ها اشاره کرد.

البته مسلمانان لیبی برای افطار نوعی سوپ مخصوص به نام «شربا» نیز تهیه می‌کنند که پایه‌ این سوپ بر اساس سسی از گوجه است و نوعی پاستا در تهیه‌ آن استفاده می‌شود، از دیگر مواد تشکیل‌دهنده‌ی این سوپ می‌توان به نخود و قطعات گوشت گوسفند اشاره کرد. هنگام سرو این سوپ، روی آن نعنای خشک می‌ریزند و سوپ سنتی لیبی هم‌چنان در مرکز توجه قرار دارد.

 

یکی از آداب‌ورسوم مردم کشور لیبی در ماه رمضان بردن غذای افطاری برای خویشاوندان و همسایگان و شریک شدن وعده افطاری خود با دیگران است، به طوری که در مواقعی روزه‌داران روزه خود را در مساجد، خانه آشنایان و در کنار یکدیگر باز کرده و افطاری میل می‌کنند. از دیگر آداب مردم این کشور در ماه رمضان می‌توان به دید و بازدید آشنایان و نزدیکان پس از صرف وعده افطار اشاره کرد.

مراسم شب‌های قدر نیز در مساجد و خانه‌های مردم برگزار می‌شود که عموم مردم در این شب‌ها مشغول خواندن ادعیه‌های مختلف و قرآن هستند.

در این کشور پوشیدن لباس نو و سنتی کشور لیبی درروز عید فطر مرسوم است. دیدار از بستگان و همسایگان نیز از جمله آیین رایج این ایام است؛ به طوری که نمازگزاران پس از اقامه نماز عید فطر به مصافحه و تبریک‌گویی حلول ماه شوال می‌پردازند.

دراین روز نوعی خوراکی به نام «الفطیره» آماده می‌شود؛ این خوراکی از مقداری خمیر آرد گندم بسیار نازک تشکیل و در روغن حیوانی طبخ می‌شود و سپس با مقداری عسل مورد استفاده قرار می‌گیرد. در روز عید، مردم شیرینی‌های «البقلاوه، المقروض و الغریبه» پخته و آب انار و آب‌میوه های دیگری می‌نوشند. خوراکی‌های دیگری مانند «الدبله» نوعی شیرینی مرکب از عسل و کنجد، «الغریبه» کلوچه‌ای که با بادام ترکیب می‌شود، «المقرود» نوعی شیرینی سرشار از خرما که به عسل آغشته می‌شود و «الصویبعات» نوعی کیک که با پسته، بادام مخلوط و با لایه‌ای از شکلات پوشانده می‌شود نیز در روز عید فطر تهیه و سرو می‌شود.

منبع: ایسنا

مرتبط:

برگزاری ماه رمضان، با آدابی متفاوت در آلمان

ماه رمضان در اندونزی‌ پرجمعیت‌ترین کشور مسلمان

کشور ایتالیا در اروپای جنوبی، از آن دسته کشورهایی است که بعید است تماشای آن در لیست آرزوهای علاقه‌مندان به گردشگری، تاریخ و فرهنگ نباشد. این کشور در گذشته یکی از قدیمی‌ترین تمدن‌های جهانی بوده است و اکنون با عبور از گذرگاه‌های پر فراز و نشیب تاریخی، دارای آثار و بقایای زیبایی از دوران امپراتوری روم است که همه علاقه‌مندان را به سوی خود جذب می‌کند.

در این میان اما یکی از زیباترین شهرهای ایتالیا، شهر «پیزا» است که در حوالی مرکز ایتالیا و در نزدیکی دریای تیرنی واقع شده است. شاید با شنیدن اسم این شهر، نخستین چیزی که در ذهن مخاطب تداعی می‌شود، تصویری از برج معروف این شهر به نام «برج کج پیزا» باشد؛ اما این برج، تنها بخشی از زیبایی‌های این شهر است که در ادامه به معرفی آن می‌پردازیم.

قدمت و تاریخ این شهر را حدود ۵۰۰ سال قبل از میلاد مسیح عنوان کرده‌اند که همواره محل تولد و سکونت هنرمندان، ادیبان و دانشمندان بزرگی نظیر گالیله بوده که در این شهر متولد شده است. همه این موارد، در کنار جاذبه‌های گردشگری و کلیساهای باستنی موجود در شهر «پیزا» هر ساله باعث جذب تعداد زیادی گردشگر از سراسر دنیا می‌شود.

 

به جرأت می‌توان گفت شهر «پیزا» یکی از مشهورترین و محبوب‌ترین شهرهای جهان است که در کرانه شرقی رود آرنو قرار گرفته و آب‌وهوایی گرم و معتدل دارد. یکی از ویژگی‌های آب‌وهوایی شهر «پیزا» این است که در این شهر، عموماً با زمستان‌های ملایم و تابستان‌های گرم مواجه هستیم. به طوری که بالاترین درجه دمای هوا در ماه جولای و با عددی نزدیک به ۲۳ درجه سانتیگراد ثبت می‌شود و از سوی دیگر در ماه ژانویه، دمای هوا تا حدود ۷ درجه ساننتیگراد کاهش پیدا می‌کند. با یک نگاه اجمالی می‌توانیم بگوییم که این شهر دارای آب‌وهوای مدیترانه‌ای است که بیشتر بارش‌های آن در فصل پاییز اتفاق می‌افتد.

علاوه بر تمام جاذبه‌های گردشگری و تاریخی موجود در این شهر، «پیزا» به‌ عنوان یکی از لذیذترین شهرهای جهان نیز شناخته می‌شود. آوازه پخت انواع غذاهای ایتالیایی در این شهر، به تمام اروپا سرایت کرده است و طعم و مزه آن، فرهنگ و سبک غذایی بسیاری از کشورهای جهان را تحت تأثیر قرار داده است. مردم این شهر به آشپزی مانند یک عمل هنرمندانه نگاه می‌کنند و پنیر و پاستا، مواد اصلی تشکیل‌دهنده غذای آن‌ها است. همچنین می‌توان غذاهایی مثل اسپاگتی، فوسیلی، لازانیا و لینگوئینی را در لیست غذاهای اصلی این شهر قرار داد که در میان مردم شهر و گردشگران خارجی از محبوبیت بسیاری برخوردار است.

اما شاید جالب‌ترین نکته در مورد غذای مردم شهر «پیزا» این باشد که غذای مردم این شهر، با غذایی که ایتالیایی‌ها در سایر شهر می‌خورند متفاوت بوده و می‌توان گفت که تنوع غذایی در این شهر بیشتر از سایر شهرهای ایتالیا است. با این‌حال مردم شهر «پیزا» معتقدند که فرهنگ آشپزی و غذا پختن را به همه مردم دنیا آموزش داده‌اند.

 

اگر با مردم این شهر هم‌صحبت شوید متوجه خواهید شد که آن‌ها با غرور و افتخار در مورد هویت، خانواده، فرهنگ و سرزمین خود صحبت می‌کنند و به شدت به این‌ها عشق می‌ورزند. همچنین پس از ورود به این شهر، نکته دیگری که توجه شما را به خود جلب خواهد کرد توسعه فرهنگی این شهر است. با این‌حال می‌توان گفت که با وجود هنر، معماری، موسیقی و ادبیات غنی این شهر، توسعه فرهنگی «پیزا» از سایر شهرهای جهان پیشی گرفته است. اما از قرن ۱۴ میلادی و در زمان پیدایش عصر رنسانس بود که فرهنگ و تمدن این شهر، همراه با سایر شهرهای ایتالیا، به تمامی جهانیان معرفی شد.

مردم شهر «پیزا» به خانواده و دور هم بودن اعضای خانواده بسیار اهمیت می‌دهند و این اهمیت تا حدی است که بسیاری از جوانان این شهر با وجود برخورداری از کار و درآمد مستقل، همراه خانواده‌شان زندگی می‌کنند.

همانطور که گفته شد شهر «پیزا» به دلیل وجود جاذبه‌های گردشگری فراوان، هرساله گردشگران بسیاری را از سراسر دنیا به سوی خود جذب می‌کند؛ همچنین این شهر تا کنون بیش از نیمی‌ از جاذبه‌های تاریخی خود را در فهرست جهانی یونسکو به ثبت رسانده است.

بدون شک مهم‌ترین جاذبه گردشگری این شهر، «برج کج پیزا» است که به نوعی نماد این شهر و کشور ایتالیا نیز شناخته می‌شود. این برج که ۸۵ متر طول دارد، در سال ۱۱۷۳ میلادی بنا به تصمیم اشراف و ثروتمندان شهر «پیزا» و با هدف رقابت با دیگران در این شهر ساخته شده است.

پس از ساخته شدن تنها سه طبقه از طبقات این برج، انحراف آن خودش را نشان داده است و اکنون حدود ۴۴۵ سانتیمتر از خط اصلی خود انحراف پیدا کرده است. با این‌حال انفجار بیش از هزار بمب در طول جنگ جهانی دوم در شهر «پیزا» و بیش از صد زلزله‌ای که تا کنون «پیزا» را لرزانده، نتوانسته باعث ریزش این برج شود. برج پیزا هر ساله ۲.۵ سانتیمتر به سمت زمین منحرف می‌شود و تخمین زده شده تا ۸۰ سال آینده این برج، کاملا سقوط خواهد کرد.

 

از جاذبه‌های دیگر این شهر می‌توان به کلیسای جامع سانتا ماریا، تعمیدگاه که منبر مرمرین آن به عنوان یکی از شاهکارهای هنری این شهر شناخته شده است، موزه ملی، حمام آب گرم، تپه‌های توسکانی و بسیاری دیگر از جاذبه‌های تاریخی و طبیعی اشاره کرد.

برای بازدید از شهر «پیزا» نمی‌توان زمان خاصی را پیشنهاد کرد، چراکه این شهر به دلیل دارا بودن آب‌وهوای مدیترانه‌ای و استوایی، در هر فصل زیبایی‌های خاص خودش را دارد و جاذبه‌های بی‌شمار این شهر در هر سفری بیننده را به شگفتی وا  خواهد داشت و افراد را مجبور خواهد کرد از بودن در شهر پیزا لذت ببرند.

منبع: ایسنا

مرتبط:

جاذبه های گرشگری شهر زیبای ونیز در ایتالیا

قلعه سنت آنجلو یکی از جاذبه ی گردشگری شهر رم در ایتالیا

مریم قاسمی، عضو هیأت علمی گروه معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان و یکی از نویسندگان کتاب «خانه‌های قاجاری اصفهان» به ایسنا می‌گوید: خانه‌های اعیانی باقی‌مانده از دوره‌ی قاجار که در فهرست میراث ملی ثبت شده‌اند، در اقصی نقاط اصفهان پراکنده‌اند و کاربری‌های مختلفی دارند. به‌طور کل، شهر اصفهان ارزش‌های معماری فراوانی دارد و وظیفه‌ی ما نیز چیزی نیست جز صیانت از این ارزش‌ها.

او ادامه می‌دهد: مقدمه‌ی حفظ یک اثر ارزشمند، شناخت دقیق آن است و وقتی بخش اعظمی از خانه‌های ارزشمند بافت تاریخی اصفهان در دوران معاصر تخریب‌شده‌اند، یعنی هنوز آن‌طور که باید این میراث‌های گران‌بها را نشناخته‌ایم و نشناسانده‌ایم.

این پژوهشگر، با شرح سه دوره‌ای که در بررسی خانه‌های تاریخی قاجاری اصفهان باید به آن توجه داشت، خاطر نشان می‌کند: آثار دوره‌ی قاجار به سه دوره تقسیم می‌شود؛ دوره‌ی اول مربوط به زمان آقا محمدخان و فتحعلی شاه که ادامه‌ی معماری دوره‌ی صفوی است و به نام سبک صفوی شناخته می‌شود، دوره‌ی دوم مربوط به زمان ناصرالدین‌شاه و مظفرالدین شاه است و دوره‌ی سوم نیز متعلق به زمان انقلاب مشروطه  که برخی از تاریخ‌نگاران محلی آن را هم‌زمان با حکومت ظل السلطان در اصفهان می‌دانند.

قاسمی، درباره‌ی ایده‌ی شکل‌گیری کتاب «خانه‌های قاجاری اصفهان» توضیح می‌دهد: به دنیا آمدن در محله تاریخی جلفا و تحصیل در محضر استادانی چون باقر آیت‌الله زاده شیرازی، آقایان جبل عاملی، معماریان، منتظر، پور نادری و … باعث شده که علاقه‌ی زیادی به خانه‌های تاریخی داشته باشم و از سال ۱۳۷۵ به‌صورت تخصصی بر همین مقوله تمرکز کرده‌ام.

او می‌افزاید: موضوع تز دکترای من در رشته‌ی معماری، خانه‌های قاجاری بود و سال ۱۳۸۷ از آن دفاع کردم، اما به نظرم برای تبدیل‌شدن به یک منبع مفید برای علاقه‌مندان، هنوز جای کار داشت. بنابراین با کمک آزاده حریری، دانشجوی دکتری مرمت دانشگاه هنر اصفهان، تصمیم گرفتیم که به‌صورت جدی روی شش خانه‌ی قاجاری اصفهان کار کنیم.

عضو هیأت علمی گروه معماری دانشگاه آزاد اسلامی خوراسگان با بیان اینکه در پژوهش‌های معمارانه، معمولاً تنها به کالبد بنا توجه می‌شود، خاطر نشان می‌کند که در کتاب «خانه‌های قاجاری اصفهان» نه فقط کالبد، بلکه وقایع تاریخی‌ای که در این بناها اتفاق افتاده، محله‌ای که خانه در آن بنا شده، استادکارانی که بنا را مرمت کرده‌اند و مالکین آن‌ها نیز مورد توجه قرار گرفته‌اند تا بتوان از این اطلاعات در بحث گردشگری هم استفاده کرد.

قاسمی یادآور می‌شود که برای نخستین بار در این کتاب، تصاویری از میقوه (بخشی شبیه پایاب) در خانه‌های یهودیان اصفهان را می‌توان دید که تا پیش از این در هیچ منبع مکتوبی به آن اشاره نشده بوده و ابراز امیدواری می‌کند که در جلد بعدی کتاب خود، بیشتر به این میراث‌های مهجور بپردازد.

او با شرح فصل‌های کتاب ادامه می‌دهد: نخستین خانه‌ای که در کتاب «خانه‌های قاجاری اصفهان» به آن پرداخته‌ایم، خانه‌ی «الفت» است. این خانه، اواخر دوره قاجار به سبک کردی ساخته‌شده و در فهرست میراث ملی هم به ثبت رسیده، اما متأسفانه در چند سال اخیر تخریب‌شده است. ما در بخش خانه‌ی الفت، درباره‌ی شخصیت الفت اصفهانی، شاعری که این خانه به نام اوست و همچنین تلاشی که برای تبدیل این خانه به یکی از کانون‌های ادبی اصفهان کرده بوده نیز مطالبی را نوشته‌ایم.

عضو هیأت علمی گروه معماری دانشگاه آزاد اسلامی خوراسگان، دومین خانه‌ی قاجاری ارزشمندی که در کتاب «خانه‌های قاجاری اصفهان» به آن پرداخته شده، خانه‌ی «بهشتیان» معرفی می‌کند و می‌گوید: ویژگی منحصربه‌فرد خانه عباس بهشتیان این است که در واقع یک خانه_کارگاه بوده و عصاری هم در آن انجام می‌شده است. این تنها خانه‌ی باقیمانده‌ای است که ما می‌توانیم دستگاه عصاری را در آن ببینیم.

قاسمی می‌افزاید: مرحوم بهشتیان یکی از اصفهان دوستان دانا و فرهیخته بود که جلوی عبور تانک‌ها و ماشین‌ها را از روی پل خواجو گرفت و در کتاب، به نقش او در حفظ آثار تاریخی اصفهان نیز اشاره‌شده است. به کمک زنده‌یاد جمشید مظاهری، اسنادی تاریخی در خانه‌ی عباس بهشتیان پیدا شد که آن را بازخوانی کردیم و اطلاعات مفیدی که درباره‌ی تاریخ محلات اصفهان به ما می‌داد در کتاب ذکر کردیم.

این پژوهشگر، خاطر نشان می‌کند که اطلاعات موجود درباره‌ی محله‌های تاریخی اصفهان منسجم نیست و در ادامه تصریح می‌کند: نظر به این کمبود، در کتاب «خانه‌های قاجاری اصفهان» در کنار معرفی هر خانه و مرمتگران و مالک آن، بحث شناخت محله‌ای که خانه در آن واقع‌شده را نیز بازکرده‌ایم و وضعیت دیروز و امروز آن را به‌واسطه درج نقشه‌ها نشان داده‌ایم.

او می‌گوید: بهانه‌ی خیلی از کسانی که به استفاده از نماهای رومی و کلاسیک روی آورده‌اند این است که ما در معماری ایرانی جزئیات نداریم. ما با علم به این مسئله تلاش کردیم که از جزئیات در و پنجره و ارسی خانه‌های قاجاری اصفهان نیز عکس‌های با کیفیتی را تهیه کنیم، بلکه مورد توجه طراحان قرار بگیرد.

خانه‌ی «باجغلی»، سومین خانه‌ای است که باب آشنایی با آن در کتاب «خانه‌های قاجاری اصفهان» باز شده و قاسمی، درباره‌ی آن اظهار می‌کند: این خانه متعلق به میرزا علی صراف بوده و دارای آثاری از سه دوره‌ی صفوی، قاجار و پهلوی است. ویژگی منحصربه‌فرد آن نیز دارا بودن حوض‌خانه و بادگیر است؛ به‌طوری‌که می‌توان گفت این خانه قدیمی‌ترین بنای دارای تک بادگیر در شهر اصفهان است.

این مدرس دانشگاه درباره‌ی خانه‌ی «کیان‌پور» توضیح می‌دهد: این خانه سنتی در مقیاسی کوچک اما بسیار ارزشمند است که در حال حاضر به اقامتگاه سنتی تبدیل‌شده و با درج عکس‌های پیش و پس از مرمت آن در کتاب «خانه‌های قاجاری اصفهان» قصد داشتیم بگوییم خیلی از بناهایی که با برچسب نیمه مخروبه رها می‌شوند نیز قابل مرمت و احیا هستند.

خانه‌ی «ملاباشی» یا «معتمدی» پنجمین خانه‌ای است که در کتاب «خانه‌های قاجاری اصفهان» به آن پرداخته‌شده و نویسنده این کتاب درباره‌ی آن یادآور می‌شود: خانه‌ی ملاباشی یکی از مجموعه‌های فاخر دوره‌ی قاجار و متعلق به میرزا حبیب ملاباشی است که نقش او در تاریخ اصفهان قابل‌توجه است و اسناد و مدارک مرمت این خانه توسط آقای معتمدی نیز در کتاب درج‌شده تا دانشجویان به‌صورت جزئی‌تری با ارزش‌های آن آشنا شوند.

پژوهشگر خانه‌های تاریخی اصفهان، درباره‌ی خانه‌ی «امین التجار» اظهار می‌کند: این خانه که در خیابان عبدالرزاق قرار دارد، با خانه افتخار التجار یا اعلم که آن نیز یک خانه فاخر است شباهت‌های زیادی دارد چرا که متعلق به دو بردار بوده است.

او می‌افزاید: بسیاری از جلسات انجمن تجار اصفهان در خانه امین التجار برگزار می شده و متأسفانه هم‌زمان با احداث خیابان عبدالرزاق، بخش‌هایی از این خانه و دیگر خانه‌های تاریخی پیرامون آن تخریب می‌شود.

قاسمی می‌گوید: خانه‌ی امین التجار دارای مبلمان متحرک است و این، اولین نمونۀ استفاده از هنر دستی ایران به سبک اروپا در یک خانه‌ی تاریخی به شمار می‌رود. خاندان امین‌ التجار یکی از خانواده‌های تأثیرگذار اصفهان بوده‌اند. دختر این خانواده بانو امین، نخستین زن مجتهد جهان اسلام است و پسر آن‌ها، سازنده‌ی مجتمع مسکونی ارزشمند امین، با طراحی فیلیپ جانسون آمریکایی در مجاورت پل خواجو.

عضو هیأت علمی گروه معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان خاطر نشان می‌کند: از سال ۱۳۸۱ بحث خانه‌های قاجاری اصفهان دغدغه‌ی فکری هر روزه‌ی من بوده، چرا که شاهدم در مورد بیشتر این بناها شناخت ناکافی و بعضاً غلط داریم و امیدوارم با کمک مادی و معنوی سازمان نظام‌مهندسی ساختمان اصفهان، دانشگاه آزاد خوراسگان، معاونت فرهنگی سازمان فرهنگی اجتماعی و ورزشی شهرداری اصفهان و بنیاد فرهنگی معتمدی که حامی چاپ کتاب «خانه‌های قاجاری اصفهان» از سوی نشر معمار خانه باغ نظر شدند، بتوانیم ۲۰ خانه‌ی تاریخی دیگر را هم در آینده‌ای نزدیک، با عکس‌ها و نقشه‌ها و توضیحات مکفی به مخاطبان علاقه‌مند ارائه کنیم.

منبع: ایسنا