بولونیا، شهری با پیشینه‌ای تاریخی ۳۰۰۰ ساله

سفر پس از دوره‌ای طولانی محدودیت و درگیری با بیماری می‌تواند لذت وصف ناشدنی برای مردم داشته باشد. به همین دلیل انتخاب هوشمندانه مقصد می‌توان لذت سفر را دوچندان کرده و تجربه‌های متفاوت‌تری را برای مسافران که پس از شیوع گسترده کرونا در سراسر جهان قصد سفر کرده‌اند، به همراه داشته باشد.

سفر به بولونیا، شهری در شمال ایتالیا، می‌تواند یکی از بهترین گزینه‌ها برای آغاز سفر پس از مدت‌ها محدودیت باشد چرا که در این شهر می‌توان مدرنیته، تاریخ و لذت طعم‌های ایتالیایی را همزمان با هم تجربه کرد.

این شهر که سراسر پوشیده از کانال‌های آبی است، از قدمتی دیرینه برخوردار بوده و جاذبه‌های گردشگری بسیاری را در خود جای داده که افراد زیادی را برای سفر به این شهر مشتاق می‌کند. بولونیا هفتمین شهر پرجمعیت ایتالیاست و به عنوان یکی از پرترددترین شهرها نیز که سالانه میزبان گردشگران زیادی از اقصی نقاط جهان بوده شناخته می‌شود.

از آنجایی که با مطرح شدن نام کشور ایتالیا آشپزی و غذاهای لذیذ این کشور سریعا به ذهن خطور خواهد کرد، گفته می‌شود که بولونیا پایتخت آشپزی ایتالیاست و افراد با سفر به این کشور و شهر در کنار بازدید از جاذبه‌های تاریخی آن طعم‌های لذیذی را نیز تجربه خواهند کرد.

گفته می‌شود پیشینیه تاریخی بولونیا به ۱۰۰۰ سال قبل از میلاد مسیح باز می‌گردد و سال‌ها تحت فرمانروایی خانواده‌هایی چون ولزنا، فلسینا، سلت‌ها و رومیان بوده است که حضور آن‌ها حال شهر بولونیا را به مکانی منحصر به‌ فرد برای بازدید علاقه‌مندان به تاریخ و معماری تبدیل کرده است.

بولونیا، شهری با پیشینه‌ای تاریخی ۳۰۰۰ ساله

این شهر در کنار تاریخی بودن به عنوان یکی از شهرهای ثروتمند و صنعتی کشور ایتالیا شهرت دارد که تاثیر بسیاری بر اقتصاد داشته است. گفته می‌شود عمده فعالیت‌های اقتصادی این شهر در حیطه‌ محصولات کشاورزی، ماشین‌آلات صنعتی، انرژی، خودرو، کفش، پارچه، مواد شیمیایی و چاپ و نشر است.

همانطور که گفته شد این شهر به دلایل زیادی از جمله تاریخ غنی، معماری‌های خیره‌کننده، غذاهای لذیذ، حضور قدیمی‌ترین دانشگاه جهان و مراکز خرید متعدد بین گردشگران محبوبیت بالایی دارد. همچنین علاقه‌مندان و گردشگران می‌توانند در کنار بازدید از آثار تاریخی قرون وسطی این شهر از حضور در سالن‌های اپرا و تئاتر لذت برده و روز خود را با تجربه‌های هیجان‌انگیز آشپزی ایتالیایی در کافه‌ها و رستوران‌های شهر بولونیا به پایان برسانند.

یکی از اماکن تاریخی که چشم هر بیننده‌ای را خیره خواهد کرد، ساختمان دانشگاه بولونیاست که در سال ۱۰۸۸ میلادی تاسیس شده و قدیمی‌ترین دانشگاه دنیای غرب است. بنای این دانشگاه قدیمی در سال ۱۵۶۲ الی ۱۵۶۳ ساخته شده و در حال حاضر حدود ۸۰۰۰ دانشجو در آن مشغول به تحصیلند. این دانشگاه یکی از مراکز بین‌المللی آموزش در اروپاست.

بولونیا، شهری با پیشینه‌ای تاریخی ۳۰۰۰ ساله

یکی از نکاتی که شنیدن آن در مورد بولونیا خالی از لطف نیست، این است که سازمان یونسکو این شهر را در سال ۲۰۰۶ به عنوان شهر موسیقی به ثبت رساند. دلیل ثبت بولونیا تحت این عنوان این است که موسیقی غنی دارد و موسقی در این شهر یکی از عوامل جنب و جوش و تکامل بولونیا به‌شمار می‌رود و به همین جهت به عنوان اولین شهر موسیقی ایتالیا نیز شناخته می‌شود.

بولونیا به شهر برج‌ها نیز شهرت دارد و افرادی که بازدید از برج‌هایی چون برج پیزا آن‌ها را به وجود می‌آورد، این شهر می‌تواند انتخاب خوبی برایشان باشد. یک جفت برج در بولونیا از معروف‌ترین نمونه‌های باقی مانده از برج‌های ساخته شده در قرن دوازدهم میلادی است که احتمالا از آن برای دیده‌بانی و پناه دادن افراد در زمان حمله دشمن استفاده می‌شده است.

۲ برج گاریسندا و دیلی آزینلی حدود ۴۸ متر ارتفاع دارد که برج گاریسندا همچون برج پیزا کج شده است. البته می‌توان با بالا رفتن از ۴۹۸ پله برج دیلی آزینلی نمای شهر بولونیا را به تماشا نشست و تجربه آن برای افرادی که سختی راه را به دوش کشیده‌اند، بهترین هدیه به آن‌ها خواهد بود.

بولونیا، شهری با پیشینه‌ای تاریخی ۳۰۰۰ ساله

این شهر همچنین میزبان تعداد زیادی کلیسا است که معروف‌ترین آن‌ها «کلیسای سن پترونیو» است. این کلیسا در اواخر قرن هفت توسط معمار معروف ایتالیایی آنتونیو دی ساخته شده است که بازدید از آن‌ علاقه‌مندان به تاریخ را شگفت‌زده خواهد کرد.

علاقه‌مندان می‌توانند تجربه‌ای جدید در بازارهای قرون وسطی این شهر داشته باشند چرا که علاوه بر مشاهده تاریخ می‌توانند غذاهای سنتی ایتالیا را نیز تجربه کنند و خاطره‌ای خوش برایشان باقی بماند. بازار «بولنزی» یکی از همین بازارهای قدیمی بولونیا و ایتالیاست که مردم منطقه در آن محصولات سنتی خود را به عنوان سوغاتی شهرشان به فروش می‌رسانند.

بولونیا، شهری با پیشینه‌ای تاریخی ۳۰۰۰ ساله

یکی دیگر از جاذبه‌های منطقه بولونیا «ایوان سن لوکا» است که از آن به عنوان بزرگ‌ترین ایوان دنیا نیز یاد می‌شود که دارای بیش از ۶۰۰ طاق زیبا و خیره‌کننده است. این کلیسا و طاق‌های آن مسیری در حدود چهار کیلومتر را در بر گرفته‌اند و با قرار گرفتن بر فراز تپه‌ای بلند، مجموعه‌ای زیبا و جذاب را برای گردشگران به وجود آورده‌اند.

بولونیا، شهری با پیشینه‌ای تاریخی ۳۰۰۰ ساله

بولونیان علاوه بر کلیسا، برج و بازارهای قدیمی میزبان موزه‌ها و گالری‌های هنری بسیاری است. یکی از موزه‌های پرطرفدار این شهر در خانه Palazzo pepoli واقع شده است، این خانه محل اقامت قدیمی یکی از مهم‌ترین خانواده‌های قرون وسطایی بولونیاست. گفته می‌شود که این موزه تقریبا تمام تاریخ بولونیا از استقرار اولین مردم در آن تا دوران قرون وسطی که این شهر در اوج قدرت خود بود را در خود جای داده است.

گالری هنری ملی «پیناکوتِکا ناسیوناله» از آثار هنرمندانی که از قرن سیزدهم تا اوایل قرن نوزدهم در بولونیا و منطقه امیلیا رومانیا زندگی و کار کرده‌‎اند مراقبت کرده و آن‌ها به نمایش گذاشته است. در کلکسیون‌های این گالری، آثاری از هنرمندان برجسته نظیر رافائل، پروجینو، تینتورتو و دیگر هنرمندان عصر رنسانس به چشم می‌خورد.

منبع: ایسنا

قلعه قشم، یادگار ۴۰۰ساله از اشغال یک‌ساله پرتغالی‌ها

قلعه تاریخی قشم تقریباً در منتهی‌الیه شمال شرقی جزیره است. از آثار باقی‌مانده آن می‌توان به آب‌انبار مرکز قلعه، قسمت ورودی و برخی دیواره‌ها و برجهی آن اشاره کرد. مصالح بکار رفته در قلعه عموماً سنگ و چوب و ملاط ساروج و گچ مقاوم (نیم پخت) است که سنگ‌های بکار رفته از کوه‌های محلی جزیره و سنگ‌های اسفنجی دریایی استخراج‌شده است (یغمایی۱۳۷۸).

از ظاهر قلعه می‌توان برداشت کرد که این قلعه یک‌بار در زمان‌های بسیار دور و یک‌بار نیز تقریباً چندین سال پیش تعمیر و مرمت‌شده است و به این استناد می‌توان دو دوره معماری برای آن در نظر گرفت. دورتادور قلعه یک خندق وجود داشته است که به گفته اهالی، دارای عرض ۱۲ متر بوده که در هنگام مد دریا، خندق پر از آب می‌شده و باعث جداسازی محوطه قلعه و خود قلعه از اطراف آن می‌شده است و نفوذ به قلعه را با مشکل همراه می‌کرده است. این خندق امروزه وجود ندارد (آرشیو اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان هرمزگان).

در مورد تاریخ ساخت یا بازسازی قلعه به‌وسیله پرتغالی‌ها می‌توان اشاره کرد که در بهار۱۵۸۰ جواهرساز ونیزی به نام گاسپارو بالبی، از راه دریا از بصره به هرمز سفر کرد. تنها چند روز پیش از ورود به هرمز در پنجم می‌۱۵۸۰، بالبی به باسعیدو (باسیدو) رسید. نویسندگان قرن نوزدهم ازجمله کارکنان کمپانی هند، مثل کمپتورن، هورس بورگ و وایت لوک به ویرانه‌های یک قلعه و شهرک پرتغالی در باسادوره یا موقعیت باسعیدو اشاره می‌کنند.

اگرچه پرتغالی‌ها در زمان بازدید بالبی از هرمز به‌خوبی در آنجا مستقر شده بودند، اما هیچ منبع مکتوبی در دست نداریم که گواه بر فعالیتشان در قشم باشد، بااین‌حال چند سال قبل در طی لایروبی و گسترش بندر قشم، گورستان دست‌نخورده پرتغالی‌ها، درست نزدیک خط ساحلی فعلی کشف شد. تعداد دقیق گورهای از‌بین‌رفته نامشخص است و تنها یک سنگ‌قبر سالم مانده بود. بنا برنوشته‌ها چنین تعبیر می‌شود: قبر متعلق به آنتونیو کوریا و فرزندانش، درگذشته در ۱۷ ژانویه ۱۵۹۱ میلادی (پاتس، ۱۳۹۵).

در سال ۱۶۱۸ رویفرییرد آندراده، طبق دستوری مبنی بر شناسایی و نابودی هر یک از کشتی‌های بیگانه اروپایی و برقراری ارتباطات بازرگانی با پارس، از لیسبون عازم هرمز شد. گشت زنی در تنگه هرمز و دهانه دریای سرخ، به‌منظور مصادره کشتی‌ها و لنج‌هایی بود که حامل کالاهای ممنوعه بوده و کشتی‌هایی که مجوز تجارت دریایی و رمز عبور صادره از سوی پرتغالی‌ها را نداشتند و به‌عنوان یک راهکار ثانوی در این خصوص، در تاریخ۱۵ ژانویه ۱۶۱۹ میلادی پرتغالی‌ها به فکر استقرار قلعه‌ای در قشم افتادند که ایرانیان ساخت آن را مربوط به سال۱۶۱۴ میلادی می‌دانند.

رویفرییر در ۱۶۲۱ میلادی در قالب یک ناوگان با ۳۳ فروند کشتی به سمت قشم رفت و پس از درگیری با پارسی‌ها و غلبه به آن‌ها، شروع به ساخت قلعه کرد (پاتس، همان).

در ۱۶۲۲ میلادی ناوگان انگلیسی و سربازان ایرانی ضربه سختی به پرتغالی‌ها در خلیج‌فارس وارد کردند و قلعه آن‌ها در قشم را به تصرف خود درآوردند (وادالا ۱۳۵۵:۴۲).

با این اوصاف پرتغالی‌ها بیشتر از یک سال در قلعه قشم حضور نداشتند. به نظر می‌رسد شالوده این دژ به دست پرتغالی‌ها و با به کار گرفتن کارگران ایرانی برپاشده است. اینکه آیا پیش از قلعه‌ای که امروزه در معرض دید ما قرار دارد، پی یا بنیاد دژ دیگری (شاید ساسانیان) در اینجا بوده است، به‌درستی روشن نیست و تنها کاوش‌های باستان‌شناختی پیگیر می‌تواند به آن پاسخ دهد (یغمایی، همان). اگرچه این احتمال (مثل قلعه هرمز) به نظر پررنگ می‌رسد.

قلعه قشم، کاربردی چون یک انبار بزرگ یا جای نگهداری مهمات و سلاح داشته که در مواقع اضطراری به دیگر دژها کمک می‌رسانده است. قلعه پرتغالی‌ها یک قلعه تدارکاتی بود که برای ارتباط با قلعه هرمز و رساندن تدارکات و خدمات به این قلعه مرکزی در قشم ساخته‌شده بود. آنچه امروزه قابل‌مشاهده است، دژی است راست‌گوشه ناقص (نزدیک به ذوزنقه) که از سنگ‌های دریایی و ساروج ساخته‌شده است. مهم‌ترین کاربردهای این قلعه استفاده از آن به‌عنوان انبار مهمات جنگی و نیز منبع ذخیره آب شیرین برای سربازان و کشتی‌های پرتغالی بوده است.

این قلعه دارای دو حصار است (نوربخش ۱۳۶۹:۳۲۱). در ضلع جنوب شرقی آن‌یک زیرزمین قابل‌مشاهده است (اقتداری ۱۳۴۸:۷۶۵). در چهارگوشه آن چهار برج استوانه‌ای ویران دیده می‌شود. دیوارهای بیرونی و اتاق‌ها و انبارهای درونی نیز، ویران و از خاک و سنگ و آوار پرشده‌اند. در زمان‌آبادانی از میان چهار برج، دوتای آن‌ها کاملاً و برج سوم با زاویه‌ای، روبه‌دریا بوده است. برج چهارم رو به جزیره و شهر قشم بوده و تنها راه بیرون رفت از قلعه به شمار می‌آمده است؛ چراکه سه باروی دیگر کور بوده‌اند و راهی به بیرون نداشته‌اند. نمای بیرونی و درونی برج‌ها و باروها از سنگ‌های کم‌وبیش یک اندازه مستطیل شکل آهکی است، اما درون باروها از سنگ لاشه آهکی – نمکی پرشده است. ملاط بین سنگ‌ها، ساروجی سخت شبیه ساروج بناهای ساسانی است. در برج‌ها مثل برج شمالی، برج شرقی و جنوبی و همچنین باروهای بین آن‌ها، نشانه‌های تخریب و بازسازی، گسترش یا تغییر با استحکام‌بخشی بیشتر به چشم می‌آید.

شکسته سفالینه‌های به‌دست‌آمده از کاوش نیز خود گواهی بر این تضمین‌ها، تصرف‌ها و دوباره‌سازی‌ها است. تنها ورودی دژ در زیر برج جنوبی است و بیشترین بازمانده‌های ساختمانی نیز بر فراز همین برج است. در کنار در ورودی، در درون دژ اتاقکی است به گونه اتاق نگهبانی یا بازرسی، با دیوارها و سقفی گهواره‌ای، یکپارچه از سنگ‌های آهکی که هرگونه رفت‌وآمد را زیر نظر داشته است. بر فراز اتاق، سوراخ گرد و بزرگی است که به‌احتمال بسیار زیاد یک‌راه ایذایی بوده است و از درون اتاق بالای برج بر سر مهاجمان، گلوله‌های سنگ یا قیر مذاب یا آب جوش می‌ریخته‌اند؛ چراکه جای مدافعان بر طاقچه‌ای مشرف‌به این سوراخ در کاوش به‌دست‌آمده است. چسبیده به دیوار شمال شرقی درون برج، بازمانده یک شیب (رامپ) بر جای است که بخش‌هایی از آن در کاوش به دست آمد. این شیب برای بالا بردن توپ‌های سنگین بر فراز برج و باروها و رفت‌وآمد سربازان بوده است.

طول باروهای چهارسوی برج، نزدیک دو متر است که در بام دیوارها به شکل راهرو ساخته‌شده و در هرچند گام، جای تیرکش‌ها، برای سربازان ایستاده، سربازان به‌زانو نشسته، توپچی‌ها و خادمان به چشم می‌خورد. دورتادور دژ خندقی بوده است که امروز پرشده و نشانی از آن بر جای نیست. تقریباً در میانه حیاط دژ، گود دست‌ساخته‌ای است که انبار آب شیرین باران بوده است. حیاط قلعه از چهارسو شیب ملایمی به‌طرف استخر داشته به‌گونه‌ای که آب باران در این انبار جمع می‌شده است. انبار، سقفی گهواره‌ای و خمیده داشته که امروز تمامی سقف آن فروافتاده است و تنها جای این آبگیر به درازای ۱۳، پهنای ۴ و عمق ۵/۲ متر بر جای است (یغمایی، همان).

در آبان ۱۳۷۸ نیز در پی حفاری‌های شرکت برق در محدوده ۵۰۰ متری قلعه پرتغالی‌ها، تونل قدیمی متصل به این قلعه، کشف شد. این تونل که به قلعه پرتغالی‌ها متصل است، راه فرار فرماندهان و نیروهای نظامی پرتغالی و همچنین مکان نگهداری مهمات نظامی آنان بود. این تونل تا محدوده میدان سعدی شهر قشم به طول حدود سه کیلومتر، ادامه دارد.

منابع:

– آرشیو کتابخانه اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان هرمزگان،
– نوربخش، حسین. ۱۳۶۹، جزیره قشم و خلیج فارس. تهران: نشر امیر کبیر.
– سدیدالسلطنه (کبابی)، محمد علی، ۱۳۴۲، بندرعباس و خلیج فارس. تصحیح احمد اقتداری. تهران: نشر ابن سینا.
– پاتس، دنیل توماس. ۲۰۱۱. پرتغالی‌ها در قشم. ترجمه حمید زیبایی. ۱۳۹۵. فصلنامه تخصصی مطالعات خلیج فارس شماره ۷.
– وادالا، ر، ۱۳۶۴، خلیج فارس در عصر استعمار، ترجمه شفیع جوادی، تهران: کتاب سحاب.
– اقتداری، احمد. ۱۳۴۸. آثار شهرهای باستانی سواحل و جزایر خلیج فارس و دریای عمان. تهران: نشر انجمن آثار ملی.

 

* گزارش از کورش محمدخانی/ دکتری باستان‌شناسی از دانشگاه لیون فرانسه

کارخانه چرم‌سازی خسروی تبریز، تجلی‌گاه هنر و صنعت

نخستین کارخانه چرم‌سازی در کشور از سوی مرحوم صدقیانی با عنوان چرم‌سازی خسروی توسط مهندسین لهستانی و آلمانی ایجاد شد و بعد از هفت سال این صنعت در این شهر گسترش یافت. توسعه این صنعت از محله امامیه تبریز شروع شد و سپس تا سال ۱۳۶۲ تا خیابان سعدی گسترش یافت و تعداد کارخانه‌های چرم‌سازی در آن زمان به ۴۲ واحد رسید.

در سال‌های ۶۲ و ۶۳ به‌دلیل توسعه شهر تبریز و آلایندگی این صنایع، کارخانه‌های تولید چرم به خارج از شهر منتقل شد.

کارخانه چرم خسروی سومین کارخانه چرم‌سازی تبریز بعد از چرم میهن و چرم ایران بود. چرم خسروی در سال ۱۳۱۰ هم‌زمان با کبریت‌سازی صدقیانی، ممتاز و کارخانه پشمینه تأسیس شد و در سال ۱۳۱۱ به بهره‌برداری رسید.

این کارخانه به جز چرم و کفش در زمان جنگ جهانی دوم پوتین نظامی و کفش اسب‌سواری هم تولید می‌کرد و گویا صادراتی از جمله سفره چرمی که در گاوصندوق هتل پولمن شهر پولتای ایتالیا نگهداری می‌شود، داشته است.

این کارخانه تا سال ۴۷ کارخانه روال عادی خود را داشت اما در سال‌های ۴۸. ۴۹ به‌علت ضرر سهامداران تعطیل شد تا بالاخره با اجازه از دربار مدیریت کارخانه به حمایت از صنایع داده شد.

از سال ۱۳۵۸ شرکت چرم خسروی عضو گروه صنعتی ملی تحت پوشش صنایع ملی ایران اداره می‌شد تا سال ۶۶ که به علت توسعه شهر، کارخانه درون بافت مسکونی قرار گرفت و به دلیل مسائل بهداشتی به شهرک صنعتی شهید سلیمی انتقال یافت.

با توجه به اینکه باززنده‌سازی ساختمان‌های تاریخی و واجد ارزش یکی از راهبردهای عملی مؤثر در حفاظت این بناها است. چنین راهبرد حفاظتی می‌تواند زمینه‌ساز انتقال بخشی از تجربه مرتبط با معماری گذشته به نسل حاضر و آیندگان نیز باشد. مجموعه‌های صنعتی تاریخی بنا به ملاحظات عملکردی ویژه‌ای که داشتند و در اثر مرور زمان و دگرگونی‌های صورت گرفته در شیوه‌ها و فناوری‌های تولیدی و صنعتی، از نظر بعد یادمانی در ترسیم سیر زمانی و همچنین از لحاظ لزوم تغییر کاربری در حیات مجددشان واجد اهمیت مضاعفی هستند. به همین منظور کاربری کارخانه چرم‌سازی خسروی تبریز که در ضلع جنوبی چهارراه حکیم نظامی واقع‌شده به مجموعه پردیس دانشگاه هنر اسلامی تبریز تغییر یافت.

مجموعه دانشگاه هنر تبریز دارای مساحتی بالغ‌بر ۳۸هزار مترمربع شامل هشت ساختمان سه‌طبقه و یک‌طبقه است که مرمت آن از سال ۱۳۷۶ خورشیدی شروع شده و اسامی این ساختمان‌ها قراردادی و بعد از تغییر کاربری مصطلح شده‌اند که عبارتند از ساختمان شماره ۱، شماره ۲، ساختمان ریاست و سالن تربیت بدنی-ساختمان سلف و آمفی تئاتر-امور اداری و دفترفنی-برج میانی مهمانسرا و دفتر بسیج-نمازخانه-دانشکده هنرهای کاربردی.

از مجموعه ساختمان‌های این دانشگاه، چهار بنای آن سه‌طبقه و بقیه به‌صورت یک طبقه هستند و در کل ترکیب بناهای دو طبقه و یک طبقه همراه با دو منار (دودکش)، در کنار همدیگر چشم‌انداز زیبایی را به کل مجموعه بخشیده است.

تمامی ساختمان‌های موجود در مجموعه دارای پلان چهارگوش مربع یا مستطیل بوده و دارای حجم‌های مشابه مکعب مربع یا مستطیل مربع هستند و تقریباً تمامی ساختمان‌ها به غیر از ساختمان دانشکده هنرهای کاربردی و نمازخانه دارای پوشش شیروانی هستند.

به‌دلیل وجود عناصر معماری ایرانی مانند هره چینی، آجرچینی، قاب‌بندی ریتم وعناصر و ویژگی‌های مدرن وارداتی مانند انعطاف‌پذیر بودن فضا، خالص بودن احجام، استفاده از مصالح جدید تیر فلزی و اتصالات پیچ و… می‌توان گفت سبک معماری به‌صورت تلفیقی از معماری سنتی ایرانی و مدرن وارداتی است البته با تأکید بیشتر بر معماری سنتی.

این مجموعه با شماره ۲۷۹۱ در تاریخ ۱۶ مهرماه ۱۳۷۹ تحت عنوان مجموعه ساختمان‌های کارخانه چرم خسروی در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.

منبع: میراث آریا

آخرین یلدا قرن ۱۴ خورشیدی را ۳۰ آذر تجربه کنید

مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران با بیان اینکه در ساعت ۱۹ و ۲۹ دقیقه شامگاه روز سه‌شنبه، ۳۰ آذر ۱۴۰۰، خورشید به نقطه انقلاب زمستانی خواهد رسید، گفت: هموطنان در این شب آخرین یلدا قرن ۱۴ خورشیدی را تجربه خواهند کرد.

مهندس مسعود عتیقی، مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران در گفت‌وگویی، گفت: با فاصله گرفتن از اول مهر که طول شب و روز با هم برابر است، رفته رفته از طول روز کاسته شده و طبیعتا به طول شب افزوده خواهد شد، به نحوی که با رسیدن به آخرین روز از فصل پاییز، شاهد طولانی‌ترین شب سال در شب اول زمستان هستیم که از آن در ایران و سرزمین‌های هم‌فرهنگ مجاور به نام “یلدا” و به عبارت شاید صحیح‌تر “شب چله” یاد می‌کنند.

وی ادامه داد: اما در این میان نکات ظریفی وجود دارد که متاسفانه تبدیل به اشتباه شده است و برخی از افراد نیز در عصر حاضر و با وجود ابزارهای بسیار دقیق اندازه‌گیری گویا به مقابله با اندیشه بزرگان پاک این سرزمین و آیین‌های نیک بجا مانده از آنها می‌خواهند بپردازند ! که در ادامه به این نکات اشاره خواهد شد.

blank

 

عتیقی اضافه کرد: علت وجودی طولانی‌ترین شب سال همچون بسیاری از آیین‌های ایرانی ریشه در رویدادهای آسمانی دارد؛ از منظر دانش اخترشناسی علت ایجاد این شب طولانی نیز در انحراف محوری تقریبی ۲۳.۵ درجه‌ای زمین نهفته است و تغییر فصول نیز به نزدیکی و دوری زمین از خورشید مرتبط نبوده، بلکه به علت همین کجی محور زمین نسبت به راستای عمود بر صفحه مداری زمین به گرد خورشید مربوط می‌شود.

مدیر انجمن آماتوری ایران خاطر نشان کرد: در حقیقت، تصویر صفحه مداری زمین بر کره آسمان که با نام “دایرةالبروج” و یا مسیر حرکت ظاهری خورشید بر روی کره آسمان شناخته می‌شود، با استوای آسمان که کره آسمان را به دو قسمت مساوی تقسیم کرده است، زاویه ۲۳.۵ درجه داشته و همین نکته باعث می‌شود که دو دایره استوای آسمان و دایرةالبروج در دو نقطه همدیگر را قطع کرده که از آنها به نام‌های “اعتدال بهاری” و “اعتدال پاییزی” یاد می‌شود که طول شب و روز در آنها با یکدیگر برابر هستند.

وی با بیان اینکه در طرفین نقاط اعتدال، انقلابین وجود دارد که خورشید در این نقاط بیشترین فاصله را با استوای آسمان خواهد داشت، یادآور شد: این دو نقطه “انقلاب تابستانی” و “انقلاب زمستانی” است.

blank

 

طلوع و غروب در یلدای زمین

عتیقی خاطر نشان کرد: لحظه رسیدن خورشید به نقطه انقلاب زمستانی، ساعتی از اوقات شبانه روز و میان روزهای ۳۰ آذر تا اول دی است و در این هنگام مهر تابان از جنوب شرقی‌ترین نقطه طلوع و در جنوب غربی‌ترین نقطه نیمکره شمالی زمین غروب خواهد کرد و این خود عاملی است که طول روز در کوتاه‌ترین حالت و طول شب در بلندترین وضعیت قرار خواهد گرفت.

مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران افزود: بدیهی است در استوای زمین، طول شب و روز با هم برابر و تغییر فصول و یا تغییر طول شبانه‌روز وجود ندارد؛ ولی هر چه از استوا به طرف قطبین زمین برویم، اختلاف طول شب و روز و تغییر فصول ایجاد خواهد شد.

به گفته وی، بر این اساس طول شب یلدا در شهرهای مختلف و همچنین کشورهای مختلف متفاوت است؛ به گونه‌ای که در جنوب شرقی‌ترین نقاط کشور پهناور ایران، از جمله چابهار کوتاه‌ترین طول یلدا (۱۳ ساعت و ۲۶ دقیقه) و در شمال غربی‌ترین نقاط کشور (در پارس‌آباد مغان) بلندترین شب یلدا (۱۴ ساعت و ۳۹ دقیقه) را تجربه خواهند کرد. در دیگر نقاط جهان نیز طول این شب به طور نمونه در ایسلند نزدیک به ۲۰ ساعت و در کشورهای اسکاندیناوی حدود ۱۸ ساعت است؛ همچنین شب یلدا برای کشورهای آلمان و انگلیس در اروپا بیش از ۱۶ ساعت بوده و در کشور روسیه نیز با توجه به پهناوری در بخش‌هایی از آن، حدود ۱۷ ساعت است.

 

blank

عتیقی تاکید کرد: طول این شب در شهر تهران، ۱۴ ساعت و ۱۶ دقیقه خواهد بود.

مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران با بیان اینکه در ساعت ۱۹ و ۲۹ دقیقه روز سه‌شنبه ۳۰ آذر ۱۴۰۰، خورشید به نقطه انقلاب زمستانی خواهد رسید، گفت: هموطنان در این شب آخرین یلدای قرن ۱۴ خورشیدی را تجربه خواهند کرد و با توجه به دلایل بسیاری که قبلا  گفته شد، از جمله اینکه سال صفر در گاهشماری نداریم، سال ۱۴۰۰ پایان‌بخش قرن ۱۴ و سال ۱۴۰۱ آغازگر قرن ۱۵ خورشیدی خواهد بود.

شکست تاریکی و پیروزی روشنایی

عتیقی اضافه کرد: دقت داشته باشیم که هر چند گفته شده که یلدا یک واژه سُریانی به معنی «زایش» است و این واژه به طلوع مهر تابان پس از یک شب طولانی اشاره دارد و برخی ریشه آن را در آثار کهن جستجو می‌کنند؛ اما گویا در باور ایرانیان باستان “شب چله” نقطه آغاز خلقت بوده است و بر این باور بوده‌اند که پس از یک شب طولانی و تاریک و سرد، با طلوع خورشید و زایش مهر همواره تاریکی شکست می‌خورد و روشنایی روز بر آن پیروز می‌شود؛ نکته جالب آن است که ستاره شناسان کشورمان با اینکه به ابزارهای اندازه گیری دقیق دسترسی نداشته‌اند، اما از گذشته‌های دور از تفاوت اندک این شب نسبت به شب‌های قبل و بعد آن آگاهی داشتند.

وی اضافه کرد: بر اساس برخی متون از حدود ۸ هزار سال قبل تاکنون این آیین در ایران رواج داشته است؛ در آیین کیش مهر، نخستین روز زمستان به نام «خوره روز» و یا خورشید روز، روز تولد مهر و نخستین روز سال نو به شمار می‌آمده است؛ فرقه‌های گوناگون عیسوی نیز با تفاوت‌هایی، زادروز حضرت مسیح را در یکی از روزهای نزدیک به انقلاب زمستانی می‌دانند و به گفته ابوریحان بیرونی، مبدأ سالشماری تقویم کهن سیستانی از آغاز زمستان بوده است؛ بیرونی در کتاب “آثارالباقیه” نقل کرده که منظور از میلاد، میلاد مهر یا خورشید است.

این فعال حوزه نجوم خاطر نشان کرد: در این میان واژه یلدا به معنای میلاد و تولد، گاهی به تولد حضرت مسیح نیز نسبت داده شده، اما شاید گردهمایی اقوام و خویشان در چنین شبی که طولانی‌ترین شب سال در فصل سرما بوده است، می‌تواند حاوی این نکته و صرفا بهانه‌ای برای یادآوری آیین‌های کهن ایران باشد تا با کتابخوانی، تفأل بر دیوان حضرت حافظ و شاهنامه خوانی و بیان خاطرات و تجارب بزرگترها و صرف تنقلات، پیشینیان سعی می‌کرده‌اند که این شب سرد طولانی را به بهترین و مفیدترین روش ممکن سپری کنند.

وی ابراز خرسندی کرد که خوشبختانه مناسبت یلدا در سال ۱۳۸۷ شمسی در فهرست آثار ملی کشور نیز به ثبت رسیده و گویا در نوبت ارزیابی یونسکو قرار دارد و در اجلاس کمیته جهانی سال ۲۰۲۲ یا ٢٠٢٣ قرار است مطرح ‌شود تا به همت مسئولان میراث فرهنگی کشور و دفتر یونسکو در ایران این آیین به ثبت جهانی نیز برسد.

مناسبتی که در خلال تکنولوژی در حال گم شدن است

عتیقی با بیان اینکه توجه مطالعه کنندگان این نوشتار را به چند نکته اساسی در زمینه مناسبت یلدا جلب می‌کنم، گفت: اولین و مهمترین نکته در این زمینه آن است که یلدا یک مناسبت و آیین دیرینه است که به عنوان میراث گذشتگان خردورز این سرزمین به دست ما رسیده است و در مواجهه با آن نمی‌توان همچون برخی از سال‌ها از جمله سال گذشته (۱۳۹۹) تنها به دلیل چند ثانیه اختلاف شب‌های قبل و بعد از آن، این سنت نیکو را زیر سوال برد.

وی ادامه داد: حتی در شب یلدا همواره تاکید کرده‌ایم که تفاوت این شب با شب‌های قبل و بعد از آن کمتر از یک دقیقه است و به این نکته باید تاکید کرد که در گذشته‌های دور ابزارهای اندازه گیری دقیق زمان وجود نداشته و محاسبه ثانیه‌های اختلاف بین شب‌ها برای اندیشمندان گذشته تاریخ ایران ممکن نبوده است تا با دقت‌ های امروزی سنجش خود را انجام دهند و در دوران باستان بناهایی برای سنجش رسیدن خورشید به مواضع سالانه و استخراج تقویم ساخته می‌شده است.

عتیقی خاطر نشان کرد: دیر زمانی است که مردم ایران، در آغاز فصل زمستان مراسمی را برپا می‌دارند که در میان اقوام گوناگون، نام‌ها و انگیزه‌های متفاوتی دارد؛ بنابراین باید با احترام به آیین‌ها و آگاهی نیک اندیشان این سرزمین، توجه عمومی به ویژه جوانان و نوجوانان را به سمت ارزش‌ها و جایگاه چنین آیین‌هایی جلب کنیم و هرچند قصد نفی و نادیده گرفتن رسانه‌ها و توانمندی‌های ارتباطی امروزی را نداریم، چرا که در جای خود با ارزش هستند؛ اما به ویژه با گسترش تکنولوژی بشری و افزایش رسانه‌ها از جمله رادیو و تلویزیون و امکانات ارتباطی نظیر تلفن همراه؛ شب یلدا و یا شب چله، محتوای واقعی خود را متاسفانه از دست داده و حتی در سال‌هایی که مشکلاتی نظیر پاندمی کووید ۱۹ وجود نداشته، به جای آنکه جوانان و نوجوانان از تفکرات و تجارب بزرگان فامیل در دورهمی‌های یلدایی استفاده کنند و به صورت چهره به چهره گرد هم آمده به خرد و تجربه خود اضافه کنند، بیشتر توجه ایشان به رسانه‌های دیداری و شنیداری، اینترنت و یا گوشی‌های تلفن همراه گره می‌خورد! و در این سالها فلسفه وجودی این مناسبت نه تنها ارتقاء نیافته، بلکه در مواردی نیز آن را کم‌رنگ کرده‌ است.

وی ادامه داد: در این مسیر و برای فرهنگ‌سازی مناسب لازم است تا تمامی رسانه‌ها، در طول سال به کمک ما و دیگر مراکز علمی و فرهنگی کشور آمده و همگان را نسبت به این نکات ظریف و مهم آگاه کنند، وگرنه هر سال در گذر است و یلدا و نوروز و مناسبت‌های مختلف فقط تکرار می‌شوند، در حالی‌که مهم اهداف نهفته در این آیین‌ها است.

مدیر انجمن نجوم آماتوری یادآور شد: نکته آخر آنکه با توجه به اینکه کمتر از دو هفته قبل از یلدا، زودترین غروب خورشید و حدود دو هفته پس از شب چله دیرترین طلوع خورشید رخ می‌دهد، این نکته باعث شده برخی به اشتباه “شب چله” را به معنای طولانی‌ترین شب سال ندانند و این در حالی است که حد فاصل غروب خورشید در روز ۳۰ آذر تا طلوع مهر تابان در بامداد اول دی، طول شب یلدا را ایجاد می‌کند و در بین شب‌های سال، این شب طولانی‌ترین شب محسوب می‌شود.

به گفته وی، این شب آغازگر چله بزرگ خواهد بود که از اول دی آغاز می‌شود و تا ۱۰ بهمن ادامه دارد.

منبع: ایسنا

مرتبط:

پیوند شعر، آیین و هویت ملی اقوام ایرانی در یلدا

برزیل چگونه امپراطوری قهوه را از آن خود کرد؟

پس از اینکه هلندی‌ها توانستند انحصار مسلمانان در تولید قهوه را بشکنند، با یک توطئه عجیب نهال‌ قهوه را از دربار لوئی چهاردم سرقت کرده و با انتقال به مارتینیک، تولید، پرورش و نشاء آن را در آمریکای جنوبی آغاز کردند.

سال ۱۷۲۷ میلادی دولت برزیل تصمیم گرفت قهوه را برای آینده خود و به عنوان راهکاری جهت حل و فصل اختلافات مرزی بین گویان فرانسه و گویان هند در سواحل شمال غربی جنگل‌های آمریکای جنوبی به ارمغان آورد. دولت برزیل سرهنگ فرانسیسکو ملوپالتا را برای داوری این سازش انتخاب و روانه منطقه می‌کند، در حالی که هدف واقعی او به دست آوردن گیاه خواستنی قهوه بود.

پس از تمام تلاش‌های پیگیرانه و موفق خود برای برقراری صلح، استاندار گویان فرانسه از اعطای درخواست ساده ملوپالتا برای نهال‌های قهوه خودداری می‌کند. ملوپالتا که نقشه فریبنده دومی نیز در سر داشت، به این موضوع اعتراضی نمی‌کند. فرانسیسکوی جذاب پس از یک شام دولتی به کمک همسر استاندار گویان فرانسه، یک دسته از گل‌هایی که با گیاهان بارور قهوه پوشیده شده بود را دریافت می‌کند. او به برزیل می‌رود و از میان این قلمه‌های جدا شده، بزرگ‌ترین امپراطوری قهوه در جهان را که در حال حاضر از آن یاد می‌کنیم را آغاز می‌کند.

در سال ۱۸۷۱ میلادی جان آراباکل با کمک یک مکانیک دستگاهی را اختراع کرد که قهوه را در بسته‌های کاغذی بسته‌بندی کرده و برچسب می‌زد و از کارخانه وی در نیویورک اولین تولید انبوه قهوه به سراسر کشور آغاز شد.

سرانجام آرابکل بزرگ‌ترین واردکننده قهوه در جهان و به سرعت صاحب بزرگ‌ترین شرکت کشتی‌رانی در آمریکا شد و پس از آن تمام کشتی‌های مشغول به تجارت قهوه در آمریکای جنوبی را از آن خود کرد.

با شروع قرن نوزدهم اتفاقات بسیار زیادی در عرصه‌های مختلف دنیای قهوه رقم خورد. بسته‌های قهوه به صورت دانه‌های برشته شده برادران هیلز برای اولین‌ بار در بسته‌بندی وکیوم و با عنوان R.W.Hills عرضه شد. پس از آن یک مبتکر پرشور، فرایندی را ایجاد کرد که هوا را از بسته‌بندی قهوه خارج کند تا دانه‌های تازه‌تری به‌دست ‌آید. این کشف به عنوان بسته‌بندی وکیوم شناخته شده است و تا به امروز از پرکاربردترین روش‌های بسته‌بندی محسوب می‌شود.

اختراع قهوه فوری در سال ۱۹۰۰ میلادی

با سرعت گرفتن پیشرفت در زندگی بشر قهوه فوری نیز در سال ۱۹۰۰ میلادی اختراع شد.

شیمیدان ژاپنی آمریکایی به نام ساتوری کاکو ترکیبی از قهوه محلول را ایجاد و آن را در نمایشگاه پن آمریکا معرفی کرد.

ثبت نخستین دستگاه اسپرسو در سال ۱۹۰۱ میلادی

در سال ۱۹۰۱ میلادی لوئیجی بیرزا ایتالیایی اولین دستگاه تجاری اسپرسو را به ثبت رساند. او یک دستگاه برقی بزرگ بخار که قهوه را تحت فشار بالا از ترکیب آب و بخار به سرعت عصاره‌گیری می‌کرد را به دنیا معرفی کرد. اختراعی که بعدها به دستگاه اسپرسو معروف شد.

 

قهوه بدون کافئین چگونه کشف شد؟

«لودولیگ روزلیوس» یک واردکننده آلمانی قهوه و دستیارش «کارل ویمر» در سال ۱۹۰۳ میلادی فرایندی را جهت حذف کافئین از دانه‌ها بدون خراب شدن طعم آن معرفی کردند. شاید بتوان کشف قهوه بدون کافئین را زاییده یک تصادف دانست. دانه‌های قهوه در هنگام حمل از نیکاراگوئه در آب خیس شده بودند و هنگامی که دانه‌های خراب به انبار روزلیوس رسید، محققان آنجا دریافتند که قرار گرفتن در معرض آب، قسمت زیادی از کافئین را بدون تغییر در مزه خارج می‌کند. آن‌های خیلی زود متوجه شدند فرایندی که روزلیوس و ویمر اختراع کرده‌اند استفاده از بخار و حلال‌های شیمیایی بوده است. پس از گذشت مدتی نام تجاری این قهوه به «سنکا» تبدیل و حدود ۲۰ سال بعد به آرامی به آمریکا منقل شد.

در ادامه این فرایندها سال ۱۹۰۵ میلادی سالی سرنوشت‌ساز برای دزدیریو پاونی اولین باریستای وسواسی دنیا بود. او تصمیم گرفت که می‌تواند اسپرسوی بهتری نسبت به دیگران تولید کند. او در ابتدا طرح دستگاه اسپرسو لوئیجی را خریداری کرد و پس از بررسی‌های طولانی متوجه شد که تلخی قهوه ناشی از بخار و دمای بسیار بالا بر روی قهوه آسیاب شده است. از نظر دزدیریو بهترین حالت جهت یک فنجان اسپرسوی با کیفیت، عصاره‌گیری در دمای ۱۹۵ درجه فارنهایت و فشار ۹ مرتبه است. این لحظه درخشان استاندارد تمام دستگاه‌های اسپرسو تا امروز را متحول ساخت.

در سال ۱۹۰۶ جورج واشنگتن مخترع اولین قهوه فوری در میزان تولید انبوه، وارد شد و سه سال بعد آن قهوه با عنوان Red-E در بازار عرضه شد. در طول اوج محبوبیت آن در دهه ۱۹۷۰ میلادی تقریبا یک سوم قهوه برشته شده در ایالات متحده به قهوه فوری تبدیل شد و در نتیجه سالانه بیش از ۲۰۰ میلیون پوند به فروش رسید.

منبع:

کیانی، اسماعیل؛ ۱۳۹۸؛ کتاب یک فنجان اسپرسو؛ انتشارات ترانه مشهد

ایسنا

گوش‌فیل اراک، هرچه نازک‌تر بهتر!

تاریخچه و قدمت گوش‌فیل

نقل است ناصرالدین‌شاه با همراهانش در سفری به اراک می‌آیند. شاه در برج شیشه که الان دیگر اثری از آن نیست اتراق می‌کند. ورود او به اراک مصادف با شب اول ماه رمضان بوده. شاه در کنار همه غذا و میوه‌های محلی، شیرینی می‌بیند بیضی شکل که قسمتی از آن کشیده‌تر شده، به خنده می‌گوید: “این به‌واقع  چیزی شبیه به گوش فیل است.”  او که قبلا سابقه سفر به هند داشته از درباریان می‌خواهد برایش قلم و کاغذ بیاورند و عکس گوش فیل را برای قناد می‌کشد و می‌گوید برای فردا به این شکل برای شاه درست کند. قنادباشی روز بعد به همان شکل خمیر را با دست فرم می‌دهد و شیرینی‌اش را به شکل «گوش فیل» درمی‌آورد و سرخ می‌کند. ناصرالدین شاه با دیدن شیرینی به قناد انعام خوبی می‌دهد و از آن به بعد در اراک در کنار شیرینی‌های دیگر گوش‌فیل هم تهیه می‌شود.
این‌ها را فرخنده خانم می‌گوید؛ مادر برادران طالبی که بیش از ۵۰ سال است در اراک حرفه‌شان قنادی است. فرخنده خانم در کارگاه استاد فن و ناظر کارهاست. کارگاه با نظارت مادر، همیشه تمیز است و مرتب و بوی عطر گلاب و زعفران و طبق‌های چیده شده شیرینی‌اش وسوسه‌انگیز. بیش از ۵۰ سال است که این کارگاه با عطرو بوی شیرینی آشناست. حرفه خانوادگیست و از پدر به پسران رسیده. پس از فوت پدر در سال ۱۳۵۸، دو برادر در کنار مادر مانده‌اند و قنادی پدر را می‌چرخانند.
گوش‌فیل اراک

آماده کردن مواد لازم برای پخت گوشفیل

خمیر گوشفیل تا رسیدن ما در دستگاه خمیرهمزن، استراحت کرده و آماده باز شدن است. بهلول، خشکه‌پز کارگاه، از ساعاتی قبل همه مواد ۸ عدد تخم مرغ و ۵۰۰ گرم آب را با ۸۰۰ گرم ماست و ۳۰۰ گرم نشاسته همراه با ۳ کیلو و نیم آرد مخلوط و در خمیرهمزن حسابی ورز داده است؛ شربت را هم که شهد غلیظی است از ترکیب شکر و آب و زعفران و گلاب و نوک قاشق جوهرلیمو آماده کرده؛ نسبت شکر به آب سه به یک است.

مرحله اول: 

به محض ورود ما بهلول و وردستش محمد کار را شروع می‌کنند. خمیر پهن کن خمیر را به ضخامت ۳ میلیمتر پهن می‌کند. سپس خشکه پز کارگاه، خمیر را روی میزی که کمی آرد پاشیده‌اند با وردنه صاف می‌کند و قالب می‌زند. محمد، شاگرد کم سن و سال بهلول، سریع خمیرهای قالب زده را روی هم چیده و با پلاستیک می‌پوشاند. در مرحله بعد خمیرها به شکل بیضی‌های ۱۰ تا ۱۵ سانتیمتری در می‌آیند. هر بیضی از وسط با دست جمع و چین‌های کوتاه می‌خورد طوری که هر بیضی دو گوش فیل می‌سازد.

مرحله دوم: 

شکل دهی گوش فیل‌ها با آقای طالبی است. هر گوشفیل که شکل گرفت، محمد آن‌ها را سریع به بهلول می‌رساند و او آن‌ها را در روغنی که حسابی داغ شده می‌اندازد و با زیر و رو کردن در روغن پس از کمی تغییر رنگ، با کفگیر بزرگ مخصوص از روغن در آورده و در شهدی که حرارت ملایم دارد می‌ریزد. وردست دیگر با کفگیری بزرگ آن‌ها را از شهد خارج و کنار ظرفی که مثل آبکش است می‌چیند تا شهد اضافی‌اش گرفته شود و نفر بعد در سینی مخصوص چیده و روی آن‌ها را مغز پسته می‌پاشد.

حالا فرخنده خانم چند تا از گوشفیل‌ها را در دست می‌گیرد که از میزان نازکی و رنگ قهوه‌ای روشنش مطمئن شود. او فوت اصلی کار را در نازکی خمیر می‌داند و می‌گوید: «هرچه خمیر نازک‌تر، گوشفیل مرغوب‌تر» و ادامه می‌دهد: الان همه کارها با دستگاه برقی و اجاق گاز راحت شده. قدیم همه این‌ها دستی بود از خمیرزنی تا پهن کردن و قالب زدن. ضربات مشت کارخمیرزن را می‌کرد و کف دست خمیرپهن کن و قالب زن بود و پشت سینی‌های روحی و مسی به جای میز و اجاق نفتی یا چوبی سرخ کن.»

با وجود این، طعم گوشفیل به گفته فرخنده خانم این سال‌ها بهتر شده است. دستگاه‌ها به کمک آمده‌اند و مواد اولیه مرغوبی در بازار پیدا می‌شود و همین‌ها هم موجب شده گوشفیل از حالت یک شیرینی خانگی بیرون بیاید و تبدیل به سوغاتی شناخته شده اراک شود. فرخنده خانم گوشفیل‌هایی که سرد شده‌اند را تعارف می‌کند تا ما هم طعم این شیرینی پر قصه را چشیده باشیم.

منبع: میراث آریا

موزه شانگهای چین میزبان آثار نگارگری گنجینه ملی ملک

منتخبی از آثار نگارگری مؤسسه کتابخانه و موزه ملی ملک در نمایشگاه «گنجینه‌های مشرق زمین» در موزه هنرهای کلکسیونی شانگهای چین به نمایش درآمد.

۲۰ اثر نگارگری گنجینه کتابخانه و موزه ملی ملک متعلق به ادوار مختلف تاریخی به ‌ویژه دوره قاجار در کنار آثاری از موزه هنرهای معاصر اصفهان، موزه رضا عباسی و کاخ موزه چهلستون ایران در موزه شانگهای چین به نمایش گذاشته شد.

این آثار در ۲ بخش قطعات مستقل نگارگری و آثار ترکیبی که روایتگر هنر نگارگری در کنار دیگر آرایه‌های هنری است، به نمایش درآمده است. در بخش مستقل نمایشگاه آثاری از ابوالحسن غفاری(صنیع الملک) و سایر هنرمندان خاندان غفاری و در بخش ترکیبی آن نیز آثاری از سیدعلی اکبر گلستانه، میرعلی هروی، محمد صالح اصفهانی و میرزا آقا شیرازی به چشم می‌خورد.

نمایشگاه گنجینه‌های مشرق زمین که با محوریت آثار نگارگری ایران دایر شده، بیانگر جهان‌بینی ایرانیان و نوع برخورد آن‌ها با عالم طبیعت و جهان خیالی‌شان است. همچنین مخاطبان از دریچه بازدید از این نمایشگاه می‌توانند به درک و شناخت بهتری از معماری، ادبیات و هنرهای مختلف ایران برسند.

نمایشگاه گنجینه‌های مشرق زمین با همکاری بنیاد هنری بردبار تا ۲۷ فوریه ۲۰۲۲ برابر با هشت اسفند ۱۴۰۰ در موزه هنرهای کلکسیونی شانگهای چین پذیرای هنردوستان است.

گنجینه ملک دارای مجموعه نفیسی از آثار نگارگری ایرانی است که به صورت تابلوهای مجزا از لابه‌لای نسخه‌های خطی کتابخانه ملی ملک گردآوری شدند و قدمت آن‌ها به ‌طور عمده به دوران صفویه تا پایان قاجار بازمی‌گردد.

این آثار نگارگری همچون دیگر آثار تاریخی و هنری کتابخانه و موزه ملی ملک بر پایه سنت‌های وقف، اهدا و نذر جمع‌آوری شده است که گزیده‌ای از آن‌ها در تالار «خوش‌نویسی و نگارگری» این موزه وقفی، خصوصی در معرض نمایش قرار دارد.

مؤسسه کتابخانه و موزه ملی ملک با توجه به وقف‌نامه حاج حسین آقا ملک، بنیان‌گذار و واقف این مجموعه فرهنگی، امکان خروج هیچ‌کدام از آثار موزه‌ای و کتابخانه‌ای را از این گنجینه ندارد؛ بنابراین بسته‌های‌ نمایشگاهی منتخب از تصویرهای نفایس این موقوفه همچون آثار نگارگری تهیه شده که به ‌صورت رایگان در اختیار مراکز فرهنگی قرار می‌گیرد.

بر اساس گزارش روابط عمومی آستان قدس رضوی کتابخانه و موزه ملی ملک در سال ۱۳۱۶ خورشیدی بر حرم مطهر حضرت رضا(ع) وقف شده و در حال حاضر دوست‌داران فرهنگ و هنر ایرانی اسلامی می‌توانند همه‌روزه به‌ جز روزهای تعطیل از ساعت ۹ تا ۱۵:۳۰ و پنج‌شنبه‌ها از ساعت ۱۰ تا ۱۵ به نشانی تهران، میدان امام خمینی(ره)، سردر باغ ملی، خیابان ملل متحد (میدان مشق)، از خدمات متنوع آن با رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی دوران مقابله با بیماری کرونا استفاده کنند.

منبع: ایسنا

جالب‌ترین و متفاوت‌ترین قوانین سفر به کیش

جزیره کیش یکی از زیباترین جزایر خلیج فارس است که زیرساخت‌های گردشگری مناسبی دارد. این جزیره یکی از شهرهای توریستی ایران است و البته چهارمین مقصد گردشگری جنوب غرب آسیا هم محسوب می‌شود.

جزیره کیش جزو امن‌ترین شهرهای ایران و جهان است و این را مدیون قوانین و مقرراتی است که توسط ساکنان و گردشگران به خوبی رعایت می‌شود. هرچند برخی از مقررات کمی سختگیرانه به نظر می‌رسند، اما نوعی آرامش خیال را برای مسافران و کسانی که در این شهر زندگی می‌کنند را به ارمغان می‌آورد.

در سفر به جزیره زیبای کیش  مراقب باشید که با قانون‌شکنی ناخواسته، دچار مشکلات احتمالی نشوید.

قوانین راهنمایی و رانندگی در کیش

یکی از جذاب‌ترین تفریحات موجود در کیش، اجاره آخرین مدل خودروهای تولیدی کمپانی‌های بزرگ دنیا است. البته باید بدانید که برای رانندگی در کیش قوانین و مقرراتی وجود دارند که در صورت عدم رعایت آن‌ها با جرائم سنگینی روبه‌رو خواهید شد.

·   بوق زدن در تمام خیابان‌ها و کوچه‌های کیش بدون استثنا ممنوع است

·   هنگام عبور عابران پیاده از خط عابر، رانندگان موظف هستند به طور کامل توقف کنند

·   رعایت حق تقدم در خیابان‌ها و میدان‌ها؛ در این جزیره باید قبل از هر میدان یک توقف کامل داشته باشید

·   دنده‌عقب رفتن در خیابان‌های کیش جریمه سنگینی دارد و در صورت انجام این کار، تصویر آن توسط دوربین‌ها ضبط می‌شود

·   بیرون انداختن زباله یا ته سیگار از داخل خودرو، خلاف قوانین است

·   یکی دیگر از قوانین و مقررات راهنمایی و رانندگی در کیش مربوط به محدودیت‌های سرعت است. حداکثر سرعت در داخل شهر ۶۰ کیلومتر و خارج از آن ۸۰ کیلومتر است. سرعت خودروها توسط دوربین‌های راهنمایی و رانندگی بررسی می‌شود

·   در صورت اجاره خودرو، مدارک مربوطه را همراه داشته باشید تا در صورت توقف توسط پلیس با مشکلی روبه‌رو نشوید

قوانین و مقررات اقامت در کیش

هتل‌ها، واحدهای اقامتی، مراکز خرید و… هم در جزیره کیش از یک سری قوانین و مقررات تبعیت می‌کنند که در ادامه توضیح خواهیم داد.

·         ساعت تحویل اتاق در کیش یا همان Check in راس ساعت ۱۴:۰۰ و ساعت تخلیه اتاق یا  Check out ساعت ۱۲:۰۰ است.

·         کرایه تاکسی در کیش ثابت است و اینگونه نیست که هرکسی هر مبلغی خواست دریافت کند.

·         مراکز خرید در کیش از ساعت ۱۰ صبح تا ۲ بعد از ظهر و از ساعت ۵ تا ۱۰ شب باز هستند و خارج از این ساعت‌ها امکان خرید نخواهید داشت.

·         برای حفظ وجه جزیره کیش اجازه چادرزدن در پارک‌ها و سواحل به کسی داده نمی‌شود مگر در روزهای خاصی از سال مانند نوروز. اگر امکان استفاده از هتل را ندارید، جای نگرانی نیست.

·         آب لوله‌کشی جزیره کیش قابل آشامیدن نیست و باید از آب معدنی استفاده کنید

قوانین اجاره خودرو در کیش

 

اجاره خودرو در کیش کار چندان پیچیده‌ای نیست. تنها نکته‌ای که باید در نظر بگیرید، مراجعه به شرکت‌های معتبر است چون اجاره‌کردن خودرو از دلالان بدون مجوزهای لازم ممکن است مشکلاتی برای‌‍تان ایجاد کنند.

·         هنگام اجاره خودرو، تمامی مدارک را به دقت بررسی کنید و در تمام طول مدت استفاده همراه داشته باشید. چون در صورت توقف توسط پلیس، اگر مدارک را به همراه نداشته باشید نه تنها با شرکت مورد نظر تماس گرفته می‌شود بلکه جریمه‌های سنگینی هم باید پرداخت کنید

·         برای اجاره خودرو مدارکی مانند دسته چک یا ودیعه نقدی تا ۱۰ میلیون تومان، کارت شناسایی و گواهینامه رانندگی نیاز خواهید داشت. علاوه بر این باید مبلغی معادل حداقل یک روز اجاره خودرو را واریز کنید

·         اگر با ماشین اجاره‌ای تصادف کنید و به عنوان مقصر شناخته شوید، پرداخت تمام هزینه‌ها بر عهده شماست

·         برای هر ساعت تاخیر تحویل ماشین، باید ۱۰ درصد مبلغ اجاره بها را بپردازید. در تاخیرهای بالای ۳ ساعت، کل اجاره یک روز دریافت می‌شود

·         نمی‌توانید خودرو را به فرد دیگری اجاره دهید یا واگذار کنید

·         اگر ماشین خراب شد یا تصادف کرد، باید موضوع را به شرکت رنت ماشین اطلاع دهید. به هیچ عنوان خودسرانه ماشین را انتقال ندهید یا تعمیر نکنید

·         نمی‌توانید ماشین‌های اجاره‌ای را وارد ساحل یا جاده‌های خاکی کنید

·         نمی‌توانید با ماشین‌های اجاره‌ای، حرکات نمایشی انجام دهید

قوانین و مقرراتی گمرکی

بسیاری از کسانی که راهی جزیره کیش می‌شوند، حتما سری هم به مراکز خرید آن می‌زنند، چون این جزیره منطقه آزاد بوده و قیمت‌های آن نسبت به شهرهایی چون تهران و سایر شهرهای بزرگ پایین‌تر است.

·         تمامی کسانی که به جزیره کیش سفر می‌کنند می‌توانند کالایی به ارزش ۸۰ دلار را از جزیره خارج کنند

·         بابت کالای‌های بالای ۸۰ دلار ، باید هزینه گمرکی پرداخته شود

·         اگر قصد خروج کالا از طریق گمرک را دارید باید بلیط پرواز و مدارک هویتی خود را ارائه دهید

·         امکان خروج اشیا عتیقه از جزیره وجود ندارد

·         یکی از کالاهای محبوب ایرانی برای گردشگران خارجی، خاویار است، اما فقط تا یک کیلوگرم خاویار می‌توانید از جزیره خارج کنید.

منبع: ایسنا

تجربه طعم‌های جدید با گردشگری غذا

گردشگران در گردشگری غذایی که به آن گردشگری آشپزی یا گردشگری غذایی نیز گفته می‌شود، به دنبال تجربیات آشپزی برای گسترش درک خود از یک فرهنگ یا سبک زندگی در حین سفر هستند.

گردشگران غذایی تورهایی را آغاز می کنند که نه ‌تنها تجربه طعم‌های گوناگون را به دنبال دارد بلکه به آن‌ها آموزش می‌دهد ارتباط بین غذا و آداب و رسوم محلی را شناسایی کنند. گردشگران غذایی به دنبال تجربیات آشپزی معتبری هستند که آن‌ها را در معرض طعم‌ها، بافت‌ها و سنت‌های جدید قرار دهد.

گردشگری غذایی یک اصطلاح نسبتا جدید است اما در حال حاضر تعاریف متعددی برای توصیف و تعریف آن وجود دارد. از سال ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۸ گردشگری غذایی با کمک پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی و برنامه‌های تلویزیونی غذایی با حضور سرآشپزها، رستوران‌ها و رویدادهای مشهور جهان وارد جریان اصلی شد و گردشگری غذایی را به یک صنعت تجربی مبدل ساخت.

blank

 

طبق اعلام WFTA(انجمن جهانی مسافرت‌های غذایی) چهار فعالیت برتر سفر غذایی شامل غذا خوردن در رستوران‌های لذیذ، ناهار خوری در یک رستوران معروف، لذت بردن از غذاهای خیابانی و لذت بردن از یک تجربه کلی غذاخوری می‌شود. گردشگری غذایی به عنوان فعالیت‌هایی تعریف می‌شود که تجربیات مصرف و قدردانی از غذا و نوشیدنی‌ها را ارائه می‌دهند، به گونه‌ای که تاریخ، فرهنگ و محیط یک منطقه خاص را ارزش‌گذاری می‌کند.

گردشگری غذایی و شناسایی غذاهای مختلف همیشه با لحظات فراغت و سفر همراه بوده اما مفهوم گردشگری غذایی اخیرا به گونه‌ای تکامل یافته است که فعالیت‌های گردشگری و سرگرمی را نیز شامل می‌شود؛ به این معنی که سنت‌های آشپزی به عنوان ستونی از هویت منطقه‌ای و میراث فرهنگی در این حوزه قرار می‌گیرند و رابطه میان غذا و جامعه اهمیت می‌یابد. در نهایت به واسطه این امر می‌توان از این طریق توسعه اقتصادی را در لایه‌های مختلف جامعه گسترش داد و تجربیات شخصی و معتبرتری را به مسافر ارائه کرد.

blank

 

شرکت در یک تور غذای خیابانی، مزه کردن غذاها و نوشیدنی‌های محلی، سفر در مسیرهای محصول منطقه‌ای، غذا خوردن در رستوران‌های سنتی، به اشتراک گذاشتن وعده‌های غذایی با مردم محلی، شرکت در رویدادها و جشنواره‌های غذایی، تماشای بازارهای محلی، مراجعه به مزارع و تولیدکنندگان صنعتگر با تولید موادغذایی از جمله فعالیت‌های گردشگری غذایی به شمار می‌رود. برای مثال می‌توان به تور «گشت در مزرعه فلفل سیاه کامبوج» اشاره کرد که علاقه‌مندان زیادی از این حوزه را به خود جذب کرده است.

گردشگری غذا

همچنین از دیگر مواردی که در گردشگری غذایی می‌توان از آن‌ها یاد کرد، گردشگری غذایی در مزارع برنج بالی در سفر به اندونزی و غرفه سبزیجات در بازار محلی زئوس است که به عنوان بخشی از گردشگری غذایی در لائوس در حال انجام است و در ادامه بازدید علاقه‌مندان و حاضران در تور به یک مدرسه آشپزی ختم می‌شود.

در نتیجه گردشگری غذایی با تمرکز بر آشناسازی گردشگران با فرهنگ مقصد گردشگری، علاوه بر منحصر به‌فرد و خاطره‌انگیز بودن برای مسافران و گردشگران، توسعه اقتصادی و اجتماعی را نیز به همراه خواهد داشت.

بر این اساس چنانچه گردشگری غذایی با شیوه‌ای درست انجام شود و به نوعی احترام به هویت جامعه و به ویژه جامعه محلی را مورد توجه قرار دهد، در زمینه تعدیل و کاهش تأثیرات منفی گردشگری و جدایی میان مردم و غذای واقعی مؤثر خواهد بود. اینت در حالی است که گردشگری همیشه با توسعه پایدار همراه نخواهد بود و بسیاری از مقاصد با عدم تقارن منطقه‌ای و فصلی با مشکلاتی مواجه هستند.

گردشگری غذا

 

البته می‌توان به این نکته اشاره کرد که گردشگری غذایی اخیرا در ایران نیز رواج یافته و زمینه تنوع غذایی موجود تحت تاثیر جغرافیای کشور و تنوع قومی و نژادی ایرانیان است. به عنوان مثال یکی از غذاهای محبوب ایران آبگوشت‌های شمال غرب کشور است که مواد آن از مراتع و شرایط جوی منطقه که امکان پرورش هر چه بهتر گیاهان و دام‌ها در آن فراهم است، تهیه می‌شود.

همچنین غذاهای نواحی مرکزی ایران نیز که آب‌وهوایی خشک دارد و برای تهیه غذاهای خود از سبزی‌های خشک بیشتر استفاده می‌کنند، محبوبیت خاصی دارد. در جنوب کشور نیز به سبب وجود دریا و اقیانوس، محصولات غذایی برگرفته از دریا بسیار بیشتر طبخ می‌شوند و از استثنایی‌ترین آن‌ها می‌توان به «سوراغ» اشاره کرد که با خاک قرمز جزیره هرمز تهیه می‌شود و تنها غذایی است در آن خاک ریخته می‌شود.

گردشگری غذا

 

در نهایت باید گفت که کشور ما با وجود تنوع آب‌وهوایی که دارد می‌تواند منطقه‌ای مناسب برای جذب گردشگران غذایی باشد.

منبع: ایسنا

گرایش راهنمایان گردشگری به مارکتینگ و بازاریابی با شیوع کرونا

یک راهنمای گردشگری گفت: شیوع کرونا آسیب‌های جدی به گردشگری وارد کرده و راهنمایان گردشگری از قشرهای آسیب‌دیده این ماجرا هستند. به همین دلیل این راهنمایان برای جبران خسارات خود به فعالیت‌هایی چون بازاریابی و مارکتینگ گرایش پیدا کرده‌اند.

مرتضی ازقندی به مشکلات راهنمایان گردشگری در دوران کرونا پرداخت و اظهار کرد: در شرایط مواجه با کرونا صنعت گردشگری و راهنمایان این صنعت از جمله اقشار متضرر بودند. در واقع راهنمایان گردشگری سرمدار و نوک پیکان این صنعت هستند اما متاسفانه در این دوران با مشکلات بسیاری دست‌ و پنجه نرم کردند.

وی در مورد تغییر شغل راهنمایان گردشگری در دوران رکود کرونا اضافه کرد: در حال حاضر تعداد زیادی از دوستان و همکاران را می‌توان مثال زد که به طور کامل حرفه راهنمایی گردشگری را کنار گذاشته‌اند. آن‌ها در طول این مدت درآمد مستمری که تا قبل از شیوع کرونا داشتند را از دست داده‌ و حالا با ورود به یک صنعت جدید ضرر قابل ملاحضه‌ای در زندگی خود متحمل شدند.

ازقندی تصریح کرد: در حال حاضر و پس از گذشت مدتی نسبتا طولانی تصمیمی مبنی بر اهدای وامی پنج میلیونی آن هم به صورت محدود به تعدادی از راهنمایان گردشگری شده که این کار از کم‌ لطفی‌هایی بود که در حق راهنمایان گردشگری شد. باید بدانیم که راهنمایان گردشگری سفیران فرهنگی کشور در تورهای داخلی و خارجی بوده و هر کدام به نوعی عهده‌دار انتقال فرهنگ و همچنین نشان دادن جاذیه‌های گرشگری این مرز و بوم به‌شمار می‌آیند.

این راهنمای گردشگری خاطرنشان کرد: متاسفانه حمایتی که باید در این دوران از راهنمایان گردشگری صورت نگرفت و گردشگری از ابتدا شیوع کرونا به شدت زیر صدمات قرار گرفت چرا که با گسترش و پیک شدن این ویروس مردم سفر و گشت‌وگذار را از اولویت‌های زندگی خود خارج کردند.

ازقندی اضافه کرد: اگر چه این انتخاب مردم اقدام صحیحی برای گذر از این اپیدمی بود اما اولین و مهم‌ترین بخشی که آسیب بزرگی دید، صنعت گردشگری بود. همچنین از آنجایی که بالاترین مسئولیت یک تور گردشگری بر عهده راهنمای آن است، این قشر صدمه زیادی از کرونا دیدند.

وی در خصوص اقدامات حمایتی مسئولان و مدیران برای پشتیبانی از صنایع مختلف تصریح کرد: ما امید داشتیم که این بیماری ظرف چند ماه برطرف شود اما متاسفانه با هر بار جهش جدید این ویروس شرایط خطرناک‌تر شد و اقدامات حمایتی نیز صورت نگرفت. به عبارتی مدیران و مسئولان در ابتدا به نوعی با یک سردرگمی در حفظ و کنترل شرایط رو به رو بودند.

ارائه بسته‌های حمایتی نتوانست چاره‌ساز خسارت‌های ۲ ساله راهنمایان باشد

این راهنمای گردشگری اظهار کرد: نهایتا پس از گذشت ۲ سال و تحمل خسارت‌های فراوان شاهد ارائه یک بسته حمایتی بودیم که نتوانست چاره‌ساز خسارات ۲ ساله راهنمایان گردشگری باشد.

ازقندی تصریح کرد: قبل از کرونا سهم کاری هر تورلیدر ۲ الی سه سفر در ماه بود. در حال حاضر یک تورلیدر حدود ۴۰ تا ۵۰ تور گردشگری را از دست داده است. در آمد بسیاری از راهنمایان گردشگری نیز از همین راه تامین می‌شد. در چنین وضعیتی ارائه یک بسته ناچیز پس از ۲ سال نشان‌دهنده این امر است که مدیران این حوزه تا چه میزان ضعیف عمل کرده‌اند.

این راهنمای گردشگری در خصوص اقدامات سایر کشورها برای حمایت از راهنمایان گردشگری  عنوان کرد: این موضوعی کلان است؛ هر چند کشورهایی هستند که توانستند زودتر و موثرتر از ما اقداماتی برای صنعت گردشگری خود انجام دهند. برای مثال می‌توان به کشورهایی چون ترکیه، یونان و سنگاپور اشاره کرد که بخشی از اقتصاد کشورشان از طریق گردشگری تامین می‌شود.

ازقندی ادامه داد: اقدامات آن‌ها در سطوح کلان انجام گرفت و با تصمیمات درستی که در جهت واکسینه شدن و کاهش ابتلا به کرونا در کشورهایشان انجام شد، صنعت گردشگری خود را سریع‌تر از آنچه که باید به حالت اولیه بازگرداندند. علاوه بر موارد گفته شده اقدامات بازدارنده و کنترل‌ کننده در خصوص رعایت پروتکل‌های بهداشتی بر موفقیت کشورهای مذکور در بازاریابی صنعت گردشگری بسیار تاثیرگذار بود.

تسریع واکسیناسیون در بهبود شرایط گردشگری بسیار حائز اهمیت است

وی در پاسخ به این سوال که با تمام ‌شدن کرونا چه میزان زمان لازم است تا صنعت گردشگری به حالت اول خود بازگردد، گفت: اتفاقات ناشی از کرونا مردم را به شدت نیازمند سفر و رفت‌وآمدهای خانوادگی خواهد کرد. از دیدگاه من این موضوع انگیزه‌ای است تا در یک زمان بسیار کوتاه پس از پشت‌ سر گذاشتن بیماری کرونا صنعت گردشگری بتواند دوباره روزهای خوبی را تجربه کند.

این راهنمای گردشگری در خصوص اقداماتی که لازم است مدیران برای بهبود شرایط گردشگری انجام دهند، خاطرنشان کرد: مدیران متولی این حوزه با تشویق تورلیدرها برای تذکر مکرر نسبت به رعایت پروتکل‌های بهداشتی می‌توانند اتمام گردش کرونا را تسریع بخشند. تداوم روند واکسیناسیون در جامعه که در حال انجام است نیز می‌تواند در این خصوص بسیار حائز اهمیت باشد.

کمک‌های مالی دولت می‌تواند صنعت گردشگری را پا بر جا نگاه دارد 

ازقندی بیان کرد: پایه و اساس صنعت گردشگری بر محور اقتصادی آن است و کمک‌های مالی از جمله اعطای وام از سوی دولت و دیگر کمک‌های مالی به ارکان مهم این صنعت از جمله خانه‌های بوم‌گردی، آژانس‌های مسافرتی، مکان‌های اقامتی و تورلیدرها می‌تواند بهترین و مهم‌ترین گزینه برای پا بر جا نگه‌داشتن این صنعت باشد.

وی ادامه داد: این کمک‌ها به خصوص در زمینه بیمه کارمندان و قسط‌بندی وام‌ها باید از طریق برنامه‌ریزی‌های کارشناسی‌ شده و حرفه‌ای پیش رود تا در دوران پساکرونا فعالیت تمام شاغلان در این حوزه بهتر از قبل ادامه پیدا کند.

این راهنمای گردشگری ورود افراد جوان به حرفه گردشگری را با توجه به شرایط پیش‌ رو چندان مثبت ندانست و بیان کرد: در حال حاضر کسانی که با گذراندن کلاس‌های مختلف و اخذ کارت تورلیدری قصد ورود به این پیشه را دارند، با بازاری مواجه می‌شوند که نمی‌توانند در آن هیچگونه فعالیتی داشته باشند. همین موضوع ممکن است زمینه سرخوردگی را در آن‌ها به وجود آورد.

ازقندی گفت: یکی از مهم‌ترین ویژگی‌هایی که افراد برای حضور در این صنعت باید آن را داشته باشند، صبر و حوصله است چرا که در شرایط بحرانی و غیر قابل پیش‌بینی این آیتم‌ها در تورهای داخلی و خارجی می‌تواند یکی از ارکان موفقیت یا شکست یک تور باشد.

منبع: ایسنا