کاخ آقا محمدخان قاجار دارای بخش‌های گوناگون از جمله عمارت دارالعماره، دارالحکومه، عمارت کلاه فرهنگی عباس خانی و سلسیان خانی می‌باشد و کلاه فرنگی در غرب آن بود و سرای پذیرایی حاکم استرآباد به حساب می‌آمد.

آقا محمدخان قاجار که بود؟

آقا محمدخان قاجار یا آقامحمد شاه زادهٔ (۱۱۲۱ در استرآباد – ۲۷ اردیبهشت ۱۱۷۶ در شوشا) که به عبارتی آغامحمدخان نامیده می‌شود، بنیانگذار و نخستین شاه دودمان قاجار در ایران است.
در سال ۱۱٧٤ هجری شمسی آقامحمدخان که از افراد ایل قاجار بود با برکناری حکومت جانشینان کریم خان زند به قدرت رسید. وی ابتدا در ساری تاجگذاری کرد، و بعدها در نهایت، بنا به دلایل استراتژیکی تهران را پایتخت خود قرار داد و برای دومین بار تاجگذاری نمود. بعد از وی برادرزاده‌اش فتحعلی شاه به سلطنت رسید. در فرهنگ عامیانه ایران، از آقامحمدخان به عنوان یکی از خشن‌ترین شاهان ایران یاد می‌شود.

کاخ آقا محمدخان قاجار مربوط به اوایل دوره قاجار است و نخستین کاخ این دوره قلمداد می‌شود. این عمارت تاریخی یکی از با ارزشترین آثار تاریخی شهرستان گرگان است که از آن به عنوان تنها عنصر باقی‌مانده معماری دارالحکومه آقامحمدخان یاد می‌شود.

مکان کاخ آقا محمدخان قاجار
کاخ آقامحمدخان قاجار در شهر گرگان، خیابان کاخ، روبروی دبیرستان ایرانشهر واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۰ بهمن ۱۳۸۳ با شمارهٔ ثبت ۱۱۲۸۸ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.

تاریخچه کاخ آقا محمدخان قاجار
این کاخ بوسیله آقامحمدخان قاجار در سال ۱۱۶۵ خورشیدی در باغ معروف به «عباس خانی» در گرگان (استرآباد) بنا شد. سال‌ها پس از آن، پهلوی اول نیز در ۶۰۰ متری این کاخ، کاخ خود را بنا کرد. در سال ۱۰۰۷ هـ. ق طبق دستور شاه عباس اول صفوی زمین‌های این محدوده به قیمت ۴۵ تومان از صاحبان آن جهت احداث دولتخانه خریداری گردید و بناهای متعدد دولتخانه در آن ساخته شد. علاوه بر این، پس از به قدرت رسیدن آقا محمد خان قاجار، این مجموعه، محل اقامت و ستاد جمع‌آوری قوای نظامی وی قرار شد که در آن دوره جزء محله نعلبندان شمرده می‌شد.

بخش‌های مختلف کاخ آقا محمد خان قاجار
این کاخ دارای بخش‌های گوناگون از جمله عمارت دارالعماره، دارالحکومه، عمارت کلاه فرهنگی عباس خانی و سلسیان خانی می‌باشد و کلاه فرنگی در غرب آن بود و سرای پذیرایی حاکم استرآباد به حساب می‌آمد. عمارت دارالاماره و دارالحکومه آن معروف و زیبا بود و اکثریت این بناها از سنگ ساخته شده بودند.
همچنین در اطراف کاخ توپ خانه و دیوان خانه هم بوده‌است که متأسفانه در زمان پهلوی اول تخریب شدند.

معماری و تزئینات کاخ آقا محمد خان قاجار
این کاخ قاجاری به دیوانخانه ساری و تخت مرمر تهران شبیه بود و جیمز موریه، جهان‌گردی که تقریباً ۲۰۰ سال پیش، از این کاخ دیدن کرده‌است، از در ورودی بزرگ طلاکاری و نقاشی شده باغ که اکنون اثری از آن بر جای نیست، خبر داده و نوشته جلوی در ورودی، میدانی است که به در اصلی کاخ منتهی می‌شود. از در ورودی راهی کشیده که دو طرف آن را درختان مرکبات کاشته بودند و همه پربار بود. آخرین قسمت این راه به دیوانخانه عالی می‌رسد که دو ستون عظیم چوبی دارد که بر روی آن‌ها نقوشی از قهرمانان قدیم ایران دیده می‌شود.

در دو طرف دیوانخانه اتاق‌های وسیعی است که نقاشی‌های زیبایی دارد. از آنچه موریه توصیف کرده، اکنون خبر چندانی نیست و به جای محوطه پردرخت رو به روی کاخ، سیلوی بزرگ آجرنمایی در حریم بنا و در فاصله ۴ متری آن احداث و سازه بزرگ دیگری نیز در کنار آن در حال ساخت است.

ظاهراً این کاخ، نمای آجری و گچ داشته که به دستور پهلوی اول، روی آن سیمان کشیده شده و با الحاقاتی که به آن اضافه شده، طبیعتاً بنا تغییر شکل پیدا کرده‌است.

این اثر تاریخی دارای ویژگی‌های خاص معماری از جمله پلان مستطیل شکل، دوستون چوبی با سرستون‌های مقرنس کاری شده در ضلع شمالی و جرزهای ضخیم و اندود خارجی سیمان و اندود داخلی گچ در بنا است.

تخریب سرستون منقوش، خسارت به کفپوش‌های داخلی، تعویض پنجره‌های چوبی با فلزی، تخریب نقاشی‌ها، تزیینات داخلی و آسیب به بدنه بیرونی و داخلی بنا را می‌توان برشمرد به‌طوری‌که داخل بنا در حال فرسایش است، سقف و کفپوش‌ها نیاز به مرمت دارد و دیوارها نیز رنگ‌آمیزی شده‌است.

کاربری حاضر کاخ آقا محمد خان قاجار
این کاخ، پیشتر در اختیار نهادی نظامی در استان گلستان بود، ولی با هماهنگی‌ها و توافقاتی که صورت گرفت،این بنا در سال ۱۳۹۱ به موزه زن تبدیل شد.
هر ساله تعداد زیادی از گردشگرانی که به گرگان سفر می‌کنند، از این بنای تاریخی بازدید و دیدن می‌کنند.

مرتبط:

آشنایی با کاخ موزه گلستان

تنگ گنجه‌ای در دره‌ای زیبا و سرسبز نقاشی بینظیری از شاهکار طبیعت و آواز پرندگان و صدای باد و شرشر صدای رودخانه و هوای لطیف و خنک آن، آرامش‌بخش روح و روان انسان است. این منطقه سرسبز با هوای مطبوع و عبور رودخانه از مسیر بین دره و از لابه‌لای درختان سربه فلک کشیده چنار، منطقه را به مکانی دلچسب برای گردشگران مبدل کرده است.
شهر زیبای یاسوج، پایتخت استان کهگیلویه و بویراحمد، سرزمینی با اقلیمی سردسیر در جنوب غربی ایران قرار دارد که به دلیل وجود طبیعتی بکر و دیدنی از نظر گردشگری از اهمیت بالایی برخوردار است.

منطقه گردشگری «تنگ گنجه‌ای» در ۱۳ کیلومتری شهر یاسوج و در مسیر محور یاسوج به سی‌سخت در دره‌ای با درختان چنار بسیار مرتفع و پوشش جنگلی درخت بلوط واقع است و هوائی بسیار خنك و مطبوع عبور رودخانه از مسیر بین دره و از لابه‌لای درختان سر به فلك كشیده چنار این منطقه را به محل گردشگری بسیار زیبايی تبدیل كرده است.

چندین چشمه آب در این منطقه جریان دارد که همه آنها از کوه«دنا »سرچشمه می‌گیرند. پوشش گیاهی که در این منطقه برپا است بسیار دیدنی و چشم نواز است.

از لحاظ جغرافیایی تنگ گنجه‌ای در شرایط پای کوهی قرار گرفته است که طبیعتی بکر و رویایی را در اختیار گردشگران و طبیعت گردان قرار می دهد به طوری که چشم انداز طبیعت آ در چهارفصل سال دیدنی و چشم نواز می باشد.

در این منطقه تفریحی امکانات بهداشتی و تفریحی مناسبی وجو دارد که همه این موارد سبب شده تا گردشگران زیادی به سمت این منطقه در یاسوج به ویژه در فصل های بهار و تابستان سفر کنند. در حال حاضر در این منطقه در حال احداث سوئیت‌هایی برای اقامت گردشگران نیز هستند.

در میان تنگ‌های زیبای دیار چهار فصل استان کهگیلویه و بویراحمد تنگ گنجه‌ای گنجینه‌ای بی‌نظیر است و بهترین فصل برای بازدید از این گردشگاه طبیعی و زیبا فصل‌های بهار و تابستان است. تنگ گنجه‌ای از لحاظ دسترسی در مسیر خوبی قرار گرفته است. جاده آسفالته یاسوج-سی‌سخت از کنار آن عبور می‌کند و مسیر دسترسی به آن را با وسیله نقلیه کاملا راحت و دست‌یافتنی می‌کند.

مرتبط:

طبیعت زیبای پاییزی یاسوج

تکمیل طرح جامع آبشار یاسوج

در کشور لائوس دشتی وجود دارد که از کوزه های سنگی عجیبی پوشیده شده است. خمره‌ها عمدتاً در خوشه‌های مختلف در تعداد از یک تا چند صد مورد مرتب شده‌اند.

دشت کوزه ها (دشت خمره ها)

در میان تپه ها و ارتفاعات بخش های شمالی لائوس به دشتی عجیب برمی خوریم که سال ها کوزه های اسرار آمیز و سنگی اش همه باستان شناسان را به فکر فرو برده که چه رازی پشت ساخت آن ها وجود دارد. در این دشت تعداد بسیار زیادی کوزه سنگی وجود دارد که با قدمت طولانی خود سایتی باستانی را شکل داده اند. دشت کوزه ها همه المان های لازم برای به هیجان در آوردن قوه تخیل را دارد، دشتی که مملوء از رمز و رازهای سربه مهر است و تحقیقات زیادی روی آن انجام شده است.

دشت کوزه ها در لائوس در استان شیانگ خوانگ واقع شده است. فلات شینگ خوانگ در انتهای شمالی رشته کوه Annamese Cordillera در منطقه هندوچین قرار گرفته‌است. حفاری‌ها و مطالعات صورت گرفته در دشت خمره‌ها، قدمت آن را به عصر آهن مرتبط می‌کند که به این ترتیب، دشت خمره‌ها یکی از مهمترین سایت‌های ماقبل تاریخ در جنوب شرقی آسیا محسوب می‌شود.

تاریخ محلی و افسانه های مرتبط با دشت کوزه ها

در حال حاضر، ماهیت زبان‌شناسی فرهنگی مردم شناخته نشده است. باستان شناسان بر این باورند که کوزه ها ۱۵۰۰-۲۰۰۰ سال پیش استفاده می شدند. برخی از آثار حفاری شده به حدود ۵۰۰ سال قبل از میلاد تا ۸۰۰ میلادی برمی گردد. انسان شناسان و باستان شناسان پیش بینی کرده اند که ممکن است کوزه ها به عنوان محل دفن یا شاید ذخیره سازی برای غذا استفاده می شدند.داستان و افسانه های لائوس می گویند که در سال های بسیار دور، در این منطقه گونه های انسان غول پیکر زنده می کردند که دشت کوزه ها در لائوس برای آن ها بوده اند. افسانه های محلی همچنین می گویند یک پادشاه باستانی به نام خون چئونگ (Khun Cheung) که یک جنگ طولانی و پیروزمندانه در مقابل دشمنانش داشته این کوزه ها را ساخته تا بتواند غنایم جنگی خود را در آن ها نگهداری کند.

سایت های کوزه ها

بیش از ۹۰ سایت باستانی خمره ای در استان شیانگخوانگ شناسایی شده‌است. هر سایت از یک تا ۴۰۰ گورخمره دارد که جنس همگی از سنگ و دارای ارتفاع و قطری متفاوت بین یک تا سه متر هستند. شکل گورها استوانه ای است و همیشه پایین آنها پهن‌تر از بالای آنهاست.
برخی گورها دارای در هستند ولی همه آنها در ندارند. نقوشی از حیواناتی چون میمون، ببر و قورباغه روی آنها وجود دارد.

گورخمره در دار

سنگ‌های دایره ای دیگری وجود دارد که متفاوت از درب هستند و ممکن است نشانه قبر باشند. خمره‌ها به صورت خوشه ای در کوهپایه‌ها و پشته کوه‌های اطراف فلات مرکزی و دره‌های مرتفع اطراف آن قرار دارند. جنس بیشتر خمره‌ها ماسه سنگ است.

مرتبط:

میان دشت، ثروت خاموش!

دریاچه وان اصلی‌ترین و مهم‌ترین جاذبه گردشگری وان است که در سمت غربی آن واقع شده است. این دریاچه در واقع بزرگ‌ترین دریاچه ترکیه است که سه جزیره به نام‌های «آختارمار»، «چارپاناق» و «آن آدیر» را در خود جای داده است.

دریاچه وان:

دریاچهٔ وان بزرگترین دریاچه ترکیه که در غرب شهر وان و شرق ترکیه نزدیک مرزهای ایران قرار گرفته‌ است.

در بخش شمال‌ غربیِ این دریاچه، کوه سبحان (به ترکی: Süphan) به ارتفاع ۴٬۰۵۸ متر و در قسمت جنوبی آن، کوه‌های اختیار شهاب (به ترکی: Ihtiyar Şahap) قرار گرفته‌اند.

شکل گرفتن دریاچهٔ نمکیِ وان ناشی از فعالیت‌های آتشفشانی در سالیان دراز بوده‌ است. آب آن از جویبارهایی که از کوهها سرازیر است، تأمین می‌شود. این دریاچه ۱۲۰ کیلومتر درازا، ۸۰ کیلومتر پهنا دارد، و ژرفای میانگینِ آن ۱۷۱ متر است (ژرف‌ترین بخش آن ۴۵۱ متر است). مساحت وان به ۳٬۷۵۵ کیلومتر مربع می‌رسد.

دیدنی های دریاچه وان:

در اطراف دریاچه وان جاذبه ها و دیدنی هایی وجود دارد که بخشی از آن ها مربوط به چهار جزیره به نام های آکدامار، آدیر، کوش و جارپاناک است. در ادامه با این جزایر و دیگر دیدنی های دریاچه وان آشنا می شویم.

۱- جزیره آکدامار
آکدامار دومین جزیره بزرگ دریاچه وان است که وسعتی در حدود ۰٫۷ کیلومتر مربع داشته و از ساحل فاصله ای ۳ کیلومتری دارد. در این جزیره زیبا، طبیعتی دوست داشتنی و کلیسایی باستانی و ارمنی به چشم می خورند.

برای طبیعت گردی در این جزیره به بخش غربی آکدامار بروید تا صخره ای آهکی با ارتفاع ۸۰ متری را ببینید. همچنین جالب است بدانید که در بخش شرقی جزیره نیز چشمه ای جوشان و پرآب قرار دارد.

۲- جزیره آدیر
جزیره آدیر بزرگترین جزیره دریاچه وان است که در خود کلیسایی تاریخی و ارمنی به نام سنت جرج را جای داده است. قدمت این کلیسا به سال ۱۳۰۵ میلادی بر می گردد و تا قرن هفده و هجده همچنان مورد استفاده بود.

از جمله چیزهایی که به این جزیره اهمیت می بخشد، نقشش در دوره نسل کشی ارمنی ها در اوایل قرن بیستم بود. در واقع در این زمان بود که حدود ۱۲ هزار زن و مرد ارمنی برای فرار از مرگ، به این جزیره پناه آوردند و به مدت ۳ روز در آن روزگار گذراندند.

۳- دیگر جزایر وان
دو جزیره کوچک دیگر به نام های جارپاناک (Çarpanak) و کوش (Kuş) در دریاچه وان قرار دارد که هر دو خالی از سکنه هستند. البته هر دو جزیره در روزگاران گذشته محل سکونت افراد مختلفی بودند و امروزه تنها بقایایی از یک کلیسا و چند سازه تاریخی دیگر در آن جا دیده می شود.

جالب است بدانید که جزیره کوش به نام جزیره پرنده هم شناخته می شود، چرا که تعداد زیادی از پرنده های مختلف در آن سکونت دارند.

۴- شهر احلات
احلات شهری تاریخی و ۲۹۰۰ ساله است که در بخش شمالی دریاچه وان قرار گرفته و امروزه به سبب چند گورستان باستانی و جذابش شهرت پیدا کرده است. بر روی سنگ های قبر گورستان های این شهر، اشکال چند بعدی با طراحی های منحصر به فردی به چشم می خورد که قدمت شان به قرون وسطی بر می گردد.

البته درباره دوره و حکومت تاریخی مربوط به این سنگ قبرها اختلاف هایی وجود دارد؛ اغلب آن را متعلق به دوره سلجوقیان می دانند اما اطلاعات شهرداری احلات چیز دیگری می گوید و معتقد است این سنگ قبرها به دوره هایی از پادشاهان ارمنی، حکومت ایوبیان، مغول ها و در نهایت دوره صفویان بر می گردند. این بدان معناست که مجموعه گورستان عجیب و بی نظیر احلات در بین قرن های ۱۲ تا ۱۵ میلادی پدید آمده است.

۵- موزه احلات
شهر احلات موزه ای قدیمی دارد که مجموعه ای باستانی از این شهر را به نمایش گذاشته است. قدمت این موزه به دهه ۱۹۷۰ میلادی بر می گردد و در آن آثاری تاریخی چون تندیس ها، ظروف باستانی و سرامیک هایی از دوران سلجوقیان به چشم می خورد. برخی از اشیا این موزه قدمتی ۴ هزار ساله دارند و از میان گورهایی باستانی کشف شده اند. این ظروف و اشیا مربوط به اوایل عصر آهن هستند و جایی در ۱۵ کیلومتری شهر احلات جا خوش کرده بودند.

۶- کلیسای آلتینساج
یک کلیسای تاریخی دیگر در اطراف وان به چشم می خورد که در قسمت غربی دریاچه قرار دارد. این کلیسا بر روی تپه ای مشرف به دریاچه بوده و خوشبختانه تا به امروز به خوبی از آن مراقبت شده است.

۷- گورستان گواش
گواش شهر ساحلی و کوچکی است که در جنوب دریاچه وان قرار دارد. این شهر نیز همانند احلات گورستانی تاریخی دارد که متعلق به قرن های ۱۴ تا ۱۷ میلادی هستند. یکی از جذاب ترین مقبره های این گورستان، قبری چند گوشه بوده که برای حلیمه خاتون، یکی از اعضای حکومت ترکمنی قراقویونلو بنا شده است.

بهترین زمان سفر به دریاچه وان:

با توجه به منطقه دریاچه وان که دارای اقلیم قاره ای و خشک است اختلاف دمای شب و رزو زیاد است. دمای تابستان در بین ۲۲ تا ۲۵ و در زمستان بین ۳- و ۱۲- است. در واقع بهترین وقت سفر به وان ترکیه برای بازدید از دریاچه وان ۶ ماهه اول سال است.

مرتبط:

تور ترکیه و مجارستان

ترکیه یک اقتصاد بدون نفت

شهر واراناسی یکی از قدیمی‌ترین مناطق روی زمین هست که همچنان مردم زیادی در این منطقه از هندوستان زندگی می‌کنند. تاریخ سکونت در این شهر به ۳۰۰۰ سال پیش باز می‌گردد.

آشنایی با شهر واراناسی در هند

واراناسی (بِنارس یا بَنارَس) شهری بر کرانه چپ رود گنگ در جنوب شرقی ایالت اوتار پرادش هند است. این شهر از مراکز دینی عمده هندوان است و در نزد بوداییان و پیروان آیین جین نیز مقدس است.

واراناسی از شهرهای مهم تاریخی، فرهنگی و تجاری هند، و از مراکز قدیمی و مهم شیعیان شبه قاره هند به‌شمار می‌رود. واژه بنارس، شکل دیگر واژه وارانسی است. برخی این نام را برگرفته از نام دو رودخانه ورونه و آسی می‌دانند، که پایه علمی ندارد. از دیگر نام‌های معروف آن کاشی است که ظاهراً از نام یکی از قبایل آریایی نژاد آن منطقه برگرفته شده‌است و به اعتقاد عموم مفهوم براق و درخشان دارد. در زمان اورنگ زیب شهر رسماً محمدآباد نامیده شد ولی با انقراض بابریان این نام به فراموشی سپرده شد.

شهر واراناسی یکی از قدیمی‌ترین مناطق روی زمین هست که همچنان مردم زیادی در این منطقه از هندوستان زندگی می‌کنند. تاریخ سکونت در این شهر به ۳۰۰۰ سال پیش باز می‌گردد.

شهر واراناسی در سال ۵۹۰ق به تصرف معزالدین محمد سام درآمد و بسیاری از بتهای معابد متعدد آن نابود و شهر ویران شد. بابر در ۹۳۶ق آن را گرفت. در دوره اکبرشاه، راجه جی سینگه معابد متعدد و رصدخانهای در آنجا ساخت. اورنگ زیب مسجدی به جای یکی از معابد قریم هندی آن بنا نهاد. در ۱۷۷۵م بنارس به بریتانیا واگذار گردید و در ۱۹۵۰م جزء اتحادیه هند شد.

این شهر از نظر تاریخی، فرهنگی و تجاری از شهرهای مهم هند حساب می‌شود.
از آنجا که واراناسی (بنارس) بر سر راه ارتباطی مراکز مهم علمی و ادبی چون آگره، لکهنو، عظیم‌آباد و جونپور قرار داشت، به یکی از محل‌های مهم تجمع شعرا، ادبا و دانشمندان تبدیل شد. شاعران و ادبای فارسی گوی بسیاری در زمان اکبرشاه، جهانگیرشاه و شاه جهان، اهل بنارس بودند یا در آنجا زندگی می‌کردند. بنارس امروزه نیز از مراکز آموزش زبان فارسی است. هم‌اکنون زبان و ادبیات فارسی در دانشگاه هندوی بنارس تا سطح دکتری تدریس می‌شود و در مدرسه دینی الجامعةالسلفیة این شهر نیز طلاب فارسی می‌آموزند.

شهر واراناسی معروف به الهه مرگ

این شهر به شهر الهه مرگ نیز معروف است. به اعتقاد مردم ساکن این شهر هرکس که عمرش در شهر واراناسی به پایان برسد بدون شک رستگار خواهد شد. بسیاری از کهنسالان، سال‌های پایانی عمر خود را به این شهر آمده و تا پایان زمان حیاتشان در این شهر زندگی می‌کنند. جالب است بدانید روزانه بیش از ۱۰ هزار نفر در آب رودخانه گنگ به تطهیر می پردازند. ابریشم معروف باراناسی، از با کیفیت ترین ابریشم های تولید شده در هند است که در این شهر تولید می شود.

واراناسی، شهر صومعه ها

واراناسی، صومعه های زیادی دارد و به همین دلیل «شهر صومعه ها» هم نامیده می شود. ساکنان واراناسی در این شهر نسبت به شهرهای دیگر هند، مردم پیوند عمیق تری با مذهب و ارزش های فرهنگی دارند و ساختار شهر از نظر اجتماعی و اقتصادی طوری است که مردم آن با هم در هماهنگی کامل هستند و ارتباط زیاد و نزدیکی دارند. هندوهای بنارسبنارس، نسخه ی ادبیات و هنرهای تجسمی خاص خودش را دارد و بسیاری از نویسندگان بزرگ هند مثل Tulsidas، Ravidas، Saint Kabir و… از این شهر بوده اند.

علاوه بر این، موسیقیدان هایی مثل Ravi Shankar، Bismillah Khan و Girija Devi هم در این شهر پرورش پیدا کرده اند و این نشان دهنده ی عمق هنر و ارزش های فرهنگی ای است که در خون این شهر جاری است. دسترسی به قسمت جالب شهر که به موازات رود گنگ است به خاطر جاده های باریک و جمعیت بسیار زیاد، سخت است. در این قسمت می توان پاساژها و ساختمان های قدیمی هند را دید.

برای رسیدن به این قسمت از شهر، استفاده از ریکشاو بهترین وسیله است چون هم ارزان است و هم با توجه به جمع و جور بودنش می تواند از میان خیل جمعیت راحت تر عبور کند. مردم واراناسی ترجیح می دهند تا لباس های نخی سفید و نارنجی یپوشند و لباس های زعفرانی رنگ بر تن افراد مذهبی دیده می شود. حوله ی سفیدی که به آن گامچا (Gamcha) هم گفته می شود، یکی دیگر از خصیصه های متمایز کننده ی مردم واراناسی است.

مرتبط:

هند ،کشور سوغاتی‌ها