رقص رنگها در باد تا تور صیادان دریا
پاییز فصل سفر به دیار رنگهاست، به بندرترکمن و گمیشان بروید و با رقص رنگها همراه شوید. در صید ماهی همراه شوید و طعم خاویار را بچشید.
اینجا دیار رنگهاست، هر سو چشم بدوانی پارچههای رنگی را میبینید که در میان درختان روی بند آویزان هستند و در باد میرقصند. دستفروشان در هر دو سوی جاده پیراهنها، روسریها و تیشرتها را آویزان کردهاند و گلهای رنگارنگ روی پارچههای رنگی به شما چشمک میزنند و وسوسهتان میکنند که به کنار جاده بروید و به آنها بپیوندید.
هرچند نام ترکمن را بر خود دارد اما دیار فارسی زبانان سیستانی، قزاقها، ترکهای آذربایجانی، طبریها و… است که در کنار هم زندگی میکنند. بندر ترکمن و گمیشان دیار فرش، گلیم، خاویار، صید، زیورآلات و غذاهای خوش رنگ و لعاب است. اگر پاییز را برای سفر به بندر ترکمن و گمیشان انتخاب کنید، میتوانید با جشنواره صید ماهی، میگو و خاویار هم همراه شوید و سبد سفر خود را رنگینتر کنید.
چطور برسید؟
برای سفر به بندر ترکمن با انتخاب اتوبوس به عنوان وسیله نقلیه سفر میتوانید گرگان را به عنوان مقصد انتخاب کنید. هر روز در ساعات مختلف از تهران پایانه شرق به ترمینال گرگان اتوبوس حرکت میکند. با رسیدن به گرگان میتوانید با اتوبوس و تاکسی به سمت بندرترکمن حرکت کنید. انتخاب سفر هوایی نیز باید به مقصد گرگان انجام شود و بعد از آن به سمت بندرترکمن بروید. شاید انتخاب قطار بهترین گزینه برای رسیدن به بندرترکمن باشد چراکه در این بندر، قطار توقف میکند و میتوانید به راحتی به این مقصد دسترسی داشته باشید. ضمن آنکه میتوانید به مقصد گرگان هم بلیط قطار تهیه کنید و از این شهر به سمت بندرترکمن بروید.
ساحل جلبکی تا رنگارنگهای ترکمن
اگر با وسیله شخصی به سمت بندرترکمن میروید، برای رسیدن به بندر ترکمن اگر تهران را به عنوان پایتخت، مبدا قرار دهید، سفر را در جاده فیروزکوه در پیش بگیرید. بعد از عبور از دماوند، ورسک، پل سفید، از میان جنگلها و رودخانههای استان مازندران عبور خواهید کرد. شیرگاه، قائم شهر، ساری را پشت سر بگذارید و مسیر را تا نکا، بهشهر، گلوگاه ادامه دهید و با رسیدن به بندرگز، مسیر ساحلی سفر شما آغاز خواهد شد. برای رسیدن به بندرترکمن از قره سو، باغوکنار، یموت میگذرید و با رسیدن به جاده بندرترکمن-بندر گز فاصله چندانی تا مقصد نخواهید داشت.
در طول مسیر هم میتوانید از امامزاده آقا امام و روستای قره تپه دیدن کنید. با رسیدن به میدان اصلی شهر اگر مسیر سمت چپ را در پیش بگیرید به اسکله بندرترکمن میرسید. قبل از رسیدن به اسکله مجتمع پذیرای ی و گردشگری قرار دارد که میتوانید از خدمات هتلی، رستوران، کافه و مارکت آن استفاده کنید.
هرچند باید جاده آسفالت طولانی را تا دریا طی کنید اما در انتهای این راه، ساحلی متفاوت از آنچه تاکنون دیدهاید در انتظارتان است. ساحلی که نه تنها از شن و ماسه پوشیده نیست بلکه به واسطه جلبکهای ساحلی، سبز و قهوهای رنگ است که در انتها به آبی خزر منتهی میشود. در بخش سدشکن این ساحل، آلاچیقهایی با سقفهای قرمز رنگ، درعین ایجاد مکانی برای استراحت، تونالیته رنگی خاصی در منظره ایجاد کردهاند.
از اسکله چوبی، جزیره آشوراده دیده میشود و میتوانید از خدمات گردشگری با قایقهای موتوری و پدالی در دریا بهرهمند شوید و از روی آب به نظاره ساحل بندرترکمن بنشینید. اگر دوست داشته باشید میتوانید با قایقهایی که در ساعاتی خاص از روز به سمت جزیره آشوراده میروند، از این جزیره زیبا و طبیعت بکری که دارد، دیدن کنید.
در ساحل بندرترکمن امکان شتر سواری نیز فراهم است. ضمن آنکه در اسکله غرفههای صنایع دستی برپاست که انواع پوشاک محلی، غذاها، زیورآلات و… را به فروش میرسانند. همچنین غرفههایی برای پوشیدن لباسهای رنگی ترکمن و گرفتن عکس فراهم است. شاید یکی از جذابیتهای این ساحل، بازارچه بزرگی باشد که بخش خرید سوغات را میتوانید در آن تکمیل کنید. انواع صنایع دستی، سوغات، شیرینیها، پوشاک، زیورآلات و… در این بازارچه در دسترس است و هر جا چشم بدوانید روسریهای رنگارنگ ترکمن از در و دیوار آویزان هستند و گلهای سرخ و نارنجی به شما لبخند میزنند. برخی از کالای خارجی نیز به واسطه نزدیکی به مرز، در این بازارچه به فروش میرسد.
بوی باران و نارنج
بعد از گشت و گذار در بندرترکمن مسیر را میتوانید تا گمیشان ادامه دهید. مسیری که در سمت چپ خود میتوانید منظره دریا را پیش رو داشته باشید. با رسیدن به میدان اصلی شهر اگر به سمت راست بپیچید به موزه مردمشناسی گمیشان میرسید که در یکی از خانههای تاریخی به نام خانه گوکلانی راهاندازی شده و با بازدید از این موزه میتوانید با فرهنگ، آداب و رسوم و روش زندگی مردمان ترکمن آشنا شوید. زنانی که پای دار قالی نشستهاند، مردمانی که درحال صید هستند، محلیهایی که نان و شیرینی میپزند و… از جمله نماهایی هستند که توسط مجسمههای مومی در این موزه به نمایش گذاشته شدهاند. مرکز صنایع دستی خلاق نیز در محوطه این موزه است.
با رسیدن به میدان شهر، اگر به سمت چپ بپیچید، این مسیر به سمت بافت تاریخی گمیشان میرود. بیش از ۲۰ خانه ثبتی در این بافت تاریخی وجود دارد که بازدید از برخی از آنها بلامانع است. خانههای که از چوب و بلوک ساخته شدهاند و عموما با معماری دو طبقه با بالکنهایی که دورتادور خانه را دربرمیگیرد در انتظار شما هستند. حیاطهای باصفا که درختان نارنج و پرتقال در آن کاشته شده و زیر باران عطر خوش آنها در هوا پراکنده میشود با چاه و حوض در وسط حیاط، از جمله ویژگیهای خانههای این منطقه است. دیدن خانه تاریخی خوزینی و شیرمحمدلی خالی از لطف نخواهد بود.
گمیشان، ساحل شنی زیبایی دارد که میتواند مقصد خوبی برای استفاده از زیبایی افق دریا باشد. درعین حال میتوانید برای طبیعتگردی به سمت تالاب گمیشان بروید و به نظاره پرندههای کمیابی بنشینید که یا درحال کوچ هستند یا به این تالاب کوچ کردهاند. اینجاست که میتوانید با در دست داشتن دوربین و بدون آنکه آسیبی به محیط و طبیعت برسانید، پرنده نگری را تجربه کنید.
دیدن گل افشان نفت لیجه یکی از تجربیات خاص این سفر خواهد بود چراکه در این پدیده گل افشانی متفاوت با آنچه در سیستان و بلوچستان اتفاق میافتد را شاهد خواهید بود چراکه نفت نیز به صورت طبیعی از این گل افشان خارج میشود بنابراین خودتان را برای استشمام بوی نفت خام آماده کنید. به این نقطه که برسید فاصله زیادی با مرز ترکمنستان نخواهید داشت.
اطراف گمیشان مملو از آثار و تپههای تاریخی است چنانکه دیدن دیوار تاریخی گرگان، قیزلر قلعه و تپه قارن یارق را پیشنهاد میدهیم.
در دام صیادان بیافتید
یکی از جذابیتهای بندرها، به نظاره نشستن ماهیگیران و صیادان هنگام صید و فروش ماهی است. اگر در بامداد به سمت دریا بروید میتوانید تورهای ماهیگیری را مملو از ماهیهایی ببینید که دم میزنند و در آب دریا غوطهور هستند. انواع ماهی از کپور و کفال گرفته تا اوزونبرون و خاویار در این بخش از دریای خزر در گمیشان صید میشود. میگو نیز یکی دیگر از محصولات پرطرفدار این بندر شمال شرقی کشور است. حتا صید آداب و رسوم خاص خود را در این منطقه دارد. شاید به این واسطه است که هر سال در اواسط پاییز، گمیشان میزبان برگزاری جشنواره صید ماهی، میگو و خاویار میشود.
جشنوارهای که میتوانید با حضور در آن، علاوه بر دیدن آداب و رسوم صید و همراهی با صیادان برای جمع کردن و بیرون کشیدن تور از آب با انواع ماهیهای کوچک و بزرگ آشنا شوید و بتوانید خریدی با قیمتی مناسب داشته باشید. انواع میگو و خاویار و آشنایی با خواص ماهیها و روشهای صید آنها از دیگر موضوعاتی است که در این جشنواره متوجه خواهید شد.
تمام رستورانهایی که در گمیشان فعال هستند، انواع ماهی محلی و چِکدِرمه سرو میکنند و در نزدیکی ساحل نیز میتوانید از خدمات ماهی کبابی و ماهیهایی که در تابه سرخ میشوند، بهرهمند شوید.
غذاهای جالب و عجیب
بندرترکمن و گمیشان از جمله مناطقی هستند که تنوع غذایی خاص و منحصر به فردی دارند. غذاهایی با نامهای عجیب و البته طعمهای خاص که شکل و شمایل جالبی دارند و میتوانند گزینه مناسبی برای لذت بردن از سفر باشند. چکدرمه، بورک، آیران غاینان، انواع آشها از اون آش و سوق آش گرفته تا قاتقله آش، انواع ماهی کبابی و سرخ شده در منوی غذایی مسافران این مقاصد دیده میشود.
این منطقه شیرینیهای متنوع و جذابی نیز دارد. از قاتلاما و تاتار چورک گرفته تا کلوچه، اک مک، بشمه، پتیر، کاک، پوشیق، مت، چافاتی، مار مرده که هریک درعین شکل خاص خود، طعمی دلپذیر دارد و در بیشتر مواقع، شیرینی آنها به اندازهایست که دل را نمیزند و متناسب با سلیقههای مختلف است.
در سفر به بندرترکمن و گمیشان از چشیدن طعم نانهای محلی غفلت نکنید. قاوور تماچلی چوروک، پتیر (فتیر) چوروک، کلچه (کلوچه) چوروک که معمولا ترکیبی از آرد، روغن، سبزیهای محلی یا لبنیات محلی هستند، از جمله انواع نانهای سنتی این منطقه محسوب میشوند که در تنور پخته یا در روغن سرخ میشوند.
رنگارنگهای پر زرق و برق
به جرات میتوان گفت فرش ترکمن یکی از معروفتترین صنایع دستی بندرترکمن است که برای ساخت پشتی نیز از آن استفاده میشود. درعین حال نمیتوان از جذابیت روسریهای ترکمن با آن گلهای زیبا و رنگارنگش چشم پوشی کرد. سوزن دوزی، چرم دوزی، قزاق دوزی، لباسهای ترکمنی و البته زیورآلات ترکمن که در طرحها و نقشهای خاص با انواع سنگهای قیمتی تلفیق میشوند نیز از معروفترین صنایع دستی بندر ترکمن و گمیشان هستند.
اقامت با طعم بومگردی
در گمیشان و بندرترکمن اقامتگاههای بومگردی متعددی راهاندازی شدهاند که به مسافران خدمات ارائه میدهند. اقامتگاههایی که بر اساس رسم میهماننوازی ترکمنها اداره میشوند. انواع غذاهای محلی را سرو میکنند و میتوان آرامش زندگی در یکی از شهرهای شمال کشور را تجربه کرد.
انواع ویلا و خانههای سنتی از دیگر مراکز اقامتی بندرترکمن و گمیشان هستند درعین حال با توجه به نزدیکی بندرترکمن به شهرهای بزرگتر و حتا گرگان امکان اقامت در هتلها، مهمانپذیرها و هتل آپارتمانها و حتا خانه معلمهای این شهرها فراهم است.
منبع:ایلنا