باغ اکبریه بیرجند در آغاز قرن ۱۴ هجری قمری در کنار روستای اکبریه، در ۳ کیلومتری جنوب شرقی بیرجند قرار داشته است، اما به علت توسعه شهر، اکنون در انتهای خیابان معلم بیرجند قرار دارد.

دره زيبای شوی در حاشيه خاوری رودخانه سزار در باختر كوه سالن قرار گرفته و يكی از مناطق تاريخی استان به شمار می رود. آبشار شوی كه زيباترين آبشار ايران محسوب می شود در اين دره جاری است. اين دره غار تاريخی، زيارتگاه محلی، قلعه و ديگر آثار تاريخی را همراه با روستای تاريخی شوی در خود جای داده است.
شوی در گویش لری بختیاری نامی زنانه به معنی لطافت است. آبشار شوی یا تله زنگ در سردشت از توابع دزفول واقع در استان خوزستان و با فاصله اندکی از استان لرستان و در بین کوه های سرتنگ شوی در ۱۰ کیلومتری ایستگاه راه آهن تله زنگ و در مسیر راه آهن سراسری تهران – جنوب واقع شده‌است.
آبشار شوی، پس از بیرون آمدن ازغار، از گردنه‌ای بلند به پایین سرازیر می‌شود. ارتفاع آبشار ۱۰۰ متر و عرض آن ۴۰ متر است. آب آن پس ازعبور از کوه‌ها و دره‌ها، به سد دز در استان خوزستان می‌ریزد.

پوشش گیاهی اطراف این آبشار، تشکیل شده از درختانی مانند بید، انجیر، مو، زبان‌گنجشگ، افرا، کیکم و بلوط است. در زیر آبشار و بر روی دیواره‌های آن گیاه سیاه وشان و سایر گیاهان آب دوست روییده‌است. در نزدیکی این آبشار، آبشار بزرگ دیگری وجود دارد که گاه از آن به آبشار دوم شوی یاد می‌شود.
زلالي آب آبشار به همراه دوزيست‌ها، سمندرهاي منحصربفرد، خرچنگ‌ها، مارمولك‌هاي عجيب و درشت و غيره، گویی شما را به دنيايي ديگر می برد. در سرچشمه آبشار كه مسير دسترسي هم دارد درختان بلندي مانند انجيركوهي و بيد روييده‌اند كه آب پس از سير كردن آنها از ارتفاعي بلند و در مساحتي عريض به پايين پرتاب مي‌شود. از ويژگي‌هاي اين آبشار اتصال آن به سفره‌هاي آب زيرزميني است به اين معني كه سرچشمه آبشار از دل كوه است.

حدود ۳۰ دقيقه بالاتر از آبشار اول، آبشار ديگري قرار دارد كه به آبشار دوم شوي معروف است. ميزان آب اين آبشار نيز بسيار متغير است. نزديك آين آبشار حوضچه هاي متعددي براي آبتني وجود دارد. در كنار آبشار دوم (در مواقع كم آبي ) جا براي اطراق وجود دارد. آبشار شوي بي گمان زيباترين آبشار ايران است.  اين آبشار از نظر موقعيت جغرافيايي از توابع شهرستان دزفول و استان خوزستان است. هرچند مردم لرستان اين آبشار را متعلق به خودشان مي دانند و با توجه به مسيري كه براي رسيدن به آبشار طي مي شود تاحدودي هم حق دارند. حجم آب خروجي آبشار در فصول مختلف سال متفاوت است و در فصل بهار به حداكثر خود مي رسد. در دامنه كوه و خروجي آبشار غاري وجود دارد كه طول آن نامشخص است.

یکی از خصوصیات آبشار شوی این است که تا چند صد متری آبشار هیچ نشان و خبری از آبشار نیست وبعد از عبور از یک پیچ در منطقه ای کوهستانی با شیبهای تند به یکباره از پیچی عبور می کنید و آبشاری فوق العادهآبشار شو زیبا و با شکوه را در برابر خود می بینید و این هم شاید یکی دیگر از چشم بندی های طبیعت است که شکوه خود را به یکباره به نمایش می گذارد . نسیم خنکی که از سمت آبشار می وزد و اولین عکسهایی که به یادگار از این آبشار می گیرید تمامی خستگی راه را از تن شما می گیرد.

بهترین زمان برای رفتن به شوی همان ابتدای بهار و ایام عید تا اواخر اردیبهشت ماه است ضمن اینکه در این موقع از سال این منطقه بسیار سرسبز وزیباست.

توصیه های لازم
* نزديكترين روستا به آبشار،  روستاي شوي است كه از آن عبور كرده ايد و حدود يك ساعت و نيم با آبشار فاصله دارد اما متأسفانه اهالي روستا نمي توانند امكانات قابل توجهي به شما ارائه دهند. اهالي روستا مردماني خونگرم و بسيار مهربان هستند.

*  فضاي مناسب، وسيع، بدون شيب، مسطح و سايه براي اطراق كردن كم پيدا مي شود.

*  اگر قصد اقامت شبانه داريد، احتمال وجود جانوران وحشي را مد نظر داشته باشيد. بقاياي خون، خوراكي هاي پخته شده يا سرخ كردني( كه در اطراف چادر خود پخش كرده ايد ) حيوانات را بيشتر به سمت شما هدايت خواهد كرد.

*  هوا در فصل بهار كاملاً غيرقابل پيش بيني است. ممكن است بارندگي تند و سيل آسا شما را غافلگير كند. توصيه مي شود براي محافظت خودتان و چادر پلاستيك سبك و كم حجم همراه داشته باشد.

*  احتمال دارد كه اسباب و وسايل شما را دزد بزند.( خصوصاً شب هنگام كه شما در خواب عميق ناشي از خستگي هستيد ) اشياء با ارزش خود را در كيسه خواب يا زير سرتان قرار دهيد. به خاطر داشته باشيد كه در اين محل دورافتاده، كفش هاي شما يكي از مهمترين وسايلي است كه داريد.

*  اگر وزن و حجم بار اجازه مي دهد، حداقل هر دو نفر يك دمپايي سبك در كوله پشتي خود داشته باشيد. دمپايي براي عبور از رودخانه، رفتن به زير آبشار و جابجايي هاي كوتاه بسيار مفيد است.

*  محلي براي دفع زباله وجود ندارد. زباله ها را همراه خود بازگردانيد يا آن را دفن كنيد. به حقوق آنهايي كه پس از شما به طبيعت مي آيند احترام بگذاريد. هميشه كساني هستند كه به طبيعت احترام نمي گذارند. به عنوان يك طبيعت گرد، اگر زباله اي در اطراف شما مشاهده مي شود، آنها را نيز با زباله هاي خود دفن كنيد.

*  از هنگامي كه ايستگاه تله زنگ را ترك مي كنيد، جايي براي شارژ باطري دوربين عكاسي يا فيلمبرداري وجود ندارد. قبلاً پيش بيني هاي لازم را تدارك ببينيد.

*  اتفاق هيچگاه خبر نمي كند. همراه داشتن داروهاي ضروري و كمك هاي اوليه ممكن است به دردتان بخورد.
اگر تاكنون به شوي نرفته ايد، حتماً از راهنماي باتجربه استفاده كنيد. گروه كمتر از چهارنفر مناسب صعود به شوي نيست. بدون راهنما و در طول هفنه و در ايام غيرفصل ممكن است راه را گم كنيد چرا كه كسي نيست كه از او راه را بپرسيد.

قطار عادي معمولاً شلوغ است. بخصوص اينكه در هنگام بازگشت، شما در ميانه راه سوار مي شويد. ممكن است جاي مناسب موجود نباشد. ممكن است مجبور شويد توي راهرو يا رستوران قطار بايستيد. مراقب اثاثيه و كيف پول خود باشيد.

مسیر دسترسی
آبشار شوی یا تله زنگ در سردشت از توابع دزفول واقع در استان خوزستان و با فاصله اندکی از استان لرستان و در بین کوه های سرتنگ شوی در ۱۰ کیلومتری ایستگاه راه آهن تله زنگ و در مسیر راه آهن سراسری تهران – جنوب واقع شده‌است.
بطور کلی سه مسیر برای دسترسی به آبشار وجوددارد:

• مسیر اول از طریق ایستگاه راه‌آهن تله زنگ است.
• مسیر دوم از طریق شهرستان دورود است.
• مسیر سوم از سمت منطقه سردشت دزفول و پیرچل است.

تنها راه منطقي دسترسي به آبشار شوي فعلاً فقط مسير ريلي است. براي رسيدن به آبشار لازم است ابتدا به ايستگاه تله زنگ در مسير دورود – انديمشك برويد. اين مسير همان خط آهني است كه خرمشهر و اهواز را به تهران متصل مي كند و در دهه ۱۳۱۰ ساخته شده است. به خاطر داشته باشيد كه ايستگاه تله زنگ يك ايستگاه فرعي است و فقط قطار محلي و قطار عادي در اين ايستگاه توقف مي كنند. اگر از تهران قصد سفر به آبشار را داريد مي توانيد قطار عادي تهران – اهواز را سوار شويد و حدود سه ساعت پس از عبور از دورود به ايستگاه تله زنگ خواهيد رسيد. يك امكان ديگر اين است كه از شهرستان دورود ( واقع در استان لرستان ) قطار محلي سوار شده و به تله زنگ برويد. اين قطار در نوع خودش ديدني است. در طول مسير هرجا كه مسافر در كنار خط آهن ايستاده باشد توقف مي كند. چرا كه تنها راه ارتباطي يا بهتر است بگويم بهترين راه ارتباطي مردم در بسياري از اين مناطق خط آهني است كه عبور مي كند. قطار محلي كه ساعت دو بعد از ظهر از دورود به سمت انديمشك حركت مي كند پس از طي حدود چهار ساعت به ايستگاه تله زنگ مي رسد. قبل از رسيدن به تله زنگ در ايستگاه هاي متعددي توقف مي كند كه مهمترين آنها ايستگاه هاي بيشه، سپيد دشت، چم سنگر، كشور، تنگ هفت و تنگ پنج است.  اين مسير خصوصاً در فصل بهار فوق العاده زيباست. وقتي به سمت جنوب مي رويد ارتفاعات معروف اشترانكوه را در سمت چپ خود خواهيد ديد.
قطار در كنار رودخانه خروشان سزار به جنوب مي رود و سزار هر چه بيشتر مي رود پرآب تر و سهمگين تر مي شود. چرا كه از هر دره، چشمه، رودخانه يا آبشاري به سزار افزوده  مي شود.
پل هاي متعدد از ديگر خصوصيات اين مسير است.

ايستگاه تله زنگ امكانات قابل توجهي ندارد. اگر ديرهنگام به ايستگاه رسيديد، توصيه مي شود شب را در مسجد ايستگاه اطراق كنيد. ( مراقب اثاثيه خود باشيد. ) اگر زمان براي حركت مناسب است، مي توانيد به سمت آبشار حركت كنيد. براي رسيدن به آبشار لازم است از رودخانه سزار عبور كنيد. براي اينكار مجبور هستيد حدود يك كيلومتر از مسير راه آهن را برگرديد. اكيداً توصيه مي شود از داخل تونل عبور نكنيد، چرا كه هز لحظه ممكن است قطار سر برسد. براي عبور از روي پل معروف تله زنگ نيز مراقب عبور قطار باشيد. بخش معلق پل خطر سقوط دارد. اگر مسير پاخورده را در پيش گيريد، حدود سه ساعت طول خواهد كشيد تا به روستاي سرسبز شوي برسيد. از اينجا دو روش براي رسيدن به آبشار وجود دارد:
۱- قبل از رسيدن به روستا لازم است از عرض رودخانه عبور كنيد. در مواقع كم آبي به راحتي مي شود از رودخانه عبور كرد. در هنگام پر آبي لازم است به آب بزنيد. به خاطر داشته باشيد هرچه به تنگه نزديكتر شويد امكان عبور از رودخانه كمتر و خطرات آن بيشتر خواهد شد.  اگر هوا  رو به تاريكي مي رود، مي توانيد شب را در منزل يكي از روستائيان سپري كنيد. از روستاي شوي امتداد جوي آب را در پيش گيريد تا به تنگه برسيد. بخش خطرناك سفر در اين منطقه است كه جهت تسهيل در عبور و مرور بخشي از كوه را  سيم بكسل بسته اند تا جهت حمايت از آن استفاده كنيد. هرچند تاكنون سقوط در اين ناحيه گزارش نشده است. از اين مكان حدود يك ساعت و نيم تا آبشار فاصله است.
۲- هنگامي كه به محاذات روستاي شوي رسيديد، نيازي به عبور از رودخانه و نهايتاً سيم بكسل نيست. مي توانيد مسير خود را ادامه داده و از كوه سربه فلك كشيده مقابلتان صعود كنيد. اين سربالايي راه شما را از نظر مسافت دور خواهد كرد اما مسيري است كه عشاير براي جابجايي احشام خود از آن استفاده مي كنند. بنابراين خطر آن بسيار كمتر است. يك حسن ديگر هم دارد. در مواقع پرآبي، در حالت اول شما لازم است دو بار از رودخانه عبور كنيد تا به مقابل آبشار برسيد. در روش دوم نيازي به عبور از رودخانه نيست. اين مسير براي آنهايي كه اكيپ ناهمگون با توانايي هاي مختلف دارند و يا افرادي كه ترس از ارتفاع آزارشان مي دهد مناسب تر است.

در مسیر ایستگاه راه آهن تله زنگ، در مسیر آبشار از میان روستای بسیار زیبای دادا و از دل درختان انار وکشتزارهای شوی باید عبور کرد.درنزدیکی آبشار امام‌زاده سیدمحمود قرار دارد که به عنوان یک نگین در این روستای زیبا می‌درخشد.سالیانه صدها نفر از میهمانان ایرانی وجهانگردان خارجی در فصل بهار به دیدن این آبشار می‌روند.

مرتبط:

نظام آبی تاریخی شوشتر شاهکاری از نبوغ خلاقانه

آشنایی با دیدنی های باغ ملک خوزستان

زیگورات چغازنبیل در استان خوزستان

چک چک یا نیایشگاه پیر سبز، یکی از مهمترین زیارتگاه های زرتشتیان جهان است که در ۴۳ کیلومتری  شرق اردکان در استان یزد واقع شده است. زرتشتیان در استان یزد زیارتگاه های متعددی دارند و نزد ایشان ارزش آن ها با هم برابری می کند اما به دلیل موقعیت جغرافیایی و شکل منطقه، زیارتگاه چک چک از معروفیت بیشتری برخوردار بوده  و هرساله میزبان هزاران نفر از مردم کشورمان و سایر نقاط جهان است.

از مراسم ویژه این مکان می توان به خواندن اوستا و نیایش اهورامزدا، پختن نوعی آش و غذاهای دیگر برای نذورات و دستگیری از مستمندان اشاره کرد.

در داخل زیارتگاه که به شکل دهانه غار است تنه درخت چنار کهنسالی وجود دارد. کف زیارتگاه با سنگ مرمر پوشیده شده و از بخشی از سقف قطرات آب چکه چکه بر زمین می ریزد و احتمال نام گذاری این محل نیز شاید از همین رو باشد. چند شعله شمع بطور دائم در زیارتگاه روشن است و محلی برای سوزاندن عود یا چوب مقدس وجود دارد. قفسه‌ای حاوی کتابهای مربوط به زرتشت در سوی دیگر این آتشکده وجود دارد. از سقف چلچراغی آویخته و در وسط این غار آتشدانی است که در آن کنده پسته می‌سوزد. دورادور آن نیز آتشدانهای فلزی متعددی وجود دارد. همانند بسیاری از زیارتگاه های سایر ادیان، تصاویری از بزرگان دین زرتشتی زینت بخش  محوطه کوچک زیارتگاه است. سقف زیارتگاه سنگی است. در کف محوطه ظرف هایی برای جمع آوری آب گذاشته اند که بخشی از آن جهت تبرک به زائرین اهدا می شود و بخشی دیگر نیز به مصرف خوراکی می رسد. همه ساله در ۲۷ خرداد ماه زرتشتیان از سراسر جهان در این مکان گرد هم می آیند و به دعا و نیایش می پردازند. هرچند که در میان عموم شهرت یافته که این مراسم حج زرتشتیان است اما به واقعیت نزدیک نیست. در مجموعه چک چک ساختمان های متعددی مشاهده می گردد. از آنجا که مجموعه چک چک با شهر اردکان فاصله زیادی دارد، این ساختمان ها جهت اسکان و پذیرایی از زائران ساخته و استفاده می شوند.  ساخت و هزینه نگهداری مجموعه چک چک توسط زرتشتیان داخل و خارج از کشور تامین می گردد.

آداب ورود به زیارتگاه چک چک
برای ورود به زیارتگاه، به نشانه احترام،  باید کفش ها را از پا درآورد و کلاه یا روسری بر سر نهاد.
ناپاک نباید وارد شد.
توقف بیش از سه ساعت در این زیارتگاه مجاز نیست.

دسترسی:
شهر اردکان ۱۱۰ کیلومتر با نائین و ۵۵ کیلومتر با یزد فاصله دارد. چک چک در ۴۳ کیلومتری شرق اردکان واقع شده و جاده آن دوطرفه با آسفالت قابل قبول است. درصورتیکه وسیله نقلیه شخصی ندارید می توانید از یزد، میبد یا اردکان خودرو کرایه تهیه نمایید.  برای رسیدن به زیارتگاه، لازم است از پله های متعدد و سربالایی با شیب زیاد بالا رفت، لذا صعود و متعاقباً بازگشت از زیارتگاه برای بیماران قلبی عروقی، سالمندان و بیماران با آرتروز پیشرفته زانو مناسب نمی باشد.

امکانات رفاهی:
از اردکان تا چک چک هیچگونه امکانات رفاهی وجود ندارد.
نزدیکترین پمپ بنزین در فاصله  ۴۳ کیلومتری است.
در زیارتگاه  چک چک فروشگاه یا رستوران موجود نیست.
سرویس بهداشتی نسبتاً قابل قبول است. توالت فرنگی جهت بیماران و بازدیدکنندگان خارجی وجود ندارد.
آب آشامیدنی موجود است اما ترجیحاً آب بهداشتی با خود همراه داشته باشید.
اینترنت ۳ جی برای ایرانسل دارد.
با هماهنگی با مسئول زیارتگاه می توانید شب را در چادر در محوطه اطراق کنید.
نزدیکترین هتل ها در اردکان و میبد هستند.
بروشور موجود نیست.
حدود پانزده الی بیست دقیقه از پارکینگ نیاز به پیاده روی دارد که دارای ۱۶۷ پله و مقداری مسیر سربالایی می باشد.

امنیت منطقه:
منطقه اردکان از ضریب امنیتی بالایی برخوردار است. هرچند در زمان های غیر فصل و خلوت، توصیه می شود به علت خلوتی جاده، شب هنگام در مسیر رفت یا برگشت نباشید.

بهترین زمان بازدید:
به علت موقعیت کویری، طبیعی است که ماه های خرداد، تیر، مرداد و شهریور گرمای هوا آزاردهنده است. در زمان اجرای مراسم عمومی زرتشتیان ( ۲۷ خرداد ماه ) بازدید صرفاً با کارت دعوت میسر است. بهترین زمان بازدید ماه های فروردین، اردیبهشت، مهر و آبان است.

توضیحات:
در داخل زیارتگاه نوشته ای تحقیق گونه به دیوار نصب شده که توسط آقای  رستم بلیوانی، رئیس سابق انجمن زرتشتیان شریف آباد یزد تهیه گردیده است که بدون هیچگونه اظهار نظر و داوری متن نوشتار در ذیل می آید:
{به طوری که در اسناد تاریخی و مذهبی و دیوان خاضع و سینه به سینه محلی به یادگار مانده، در دوران سلطنت  یزدگرد سوم آخرین پادشاه ساسانی چون اوضاع ایران رو به وخامت می رفته، یزدگرد سوم فکری اندیشیده که خاندان خود را از مدائن به یزد که منطقه نسبتاً امنی بوده است کوچ دهد. از این رو به دستور وی شهری با استحکامات آن روز (حصار و برج و خندق) برای محافظت تهیه و خاندان خود را از مدائن به یزد کوچ داده است. و امکان دارد اسم یزد از یزدگرد به یادگار مانده باشد. شاید آثار برج و بارو به جا مانده در محله یزاران بقایای شهر فوق الذکر باشد.
یزدگرد دو پسر به نام های هرمزان و اردشیر و پنج دختر به نام های شهربانو، پارس بانو، مهربانو،نیک بانو و نازبانو داشت. نام همسرش کتایون بود و خدمه ای به نام مروارید داشت.  یزدگرد پس از شکست از مسلمانان به خراسان گریخت و در آنجا به دست آسیابانی کشته شد. با شایع شدن خبر مرگ یزدگرد، خانواده وی در یزد با یکدیگر وداع نموده و هر یک به سمتی از اطراف یزد متواری گردیدند.
هرمزان و شهربانو، پسر و دختر بزرگ یزدگرد در حین فرار دستگیر و به عربستان به غلامی و کنیزی برده می شوند.

پارس بانو و مهربانو به سمت شمال غربی یزد متواری  شدند. این دو در حدود ارجنان از هم وداع نموده ، مهربانو به سمت عقدا گریزان بوده است که بر اثر بی غذایی و رنج راه در عقدا فوت می کند. وی را در گوشه باغی در عقدا دفن می کنند که اکنون به مزرعه مهر معروف است و مردم آن سامان آن را محل مهربانو می نامند و برای وی شمع روشن می کنند. پارس بانو در سمت غربی عقدا به زرجوع رسیده در کوهی غایب می شود. شکاف سنگیِ زیارتگاه را محل غایب شدن پارس بانو می دانند. در گذشته لباس مقنعه مانندی در شکاف سنگ ظاهر بوده که آن را برای تبرک کنده و حفظ نموده اند.
نیک بانو ( چک چک ) با مروارید ( هریشت ) در بیابان وداع نموده به سمت کوهی در ۳۷ کیلومتری شرق اردکان رفته که اکنون کوه چک چک نامیده می شود و در این کوه غایب می گردد. آثار لباس مقنعه مانندی در شکاف کوه وجود داشته که آن را برای تبرک کنده اند. این محل، امروز، زیارتگاه زرتشتیان جهان است. در زیارتگاه درخت چنار تنومندی هست که بیش از هزار سال قدمت دارد. گفته می شود این درخت همان عصای نیک بانو ( پیر سبز ) بوده است که با آن به شکاف کوه زده است و پس از آن براثر رطوبت آب شیرینی که از شکاف کوه می چکد، سبز شده است.
مروارید ( هریشت ) نیز در کوهی در ۱۷ کیلومتری اردکان در کوهی که امروزه هریشت نامیده می شود، غایب گردیده است. و این مکان نیز از زیارتگاه های زرتشتیان است.
نازبانو ( نارکی ) به سمت جنوب یزد متواری شده در کوه تیجنگ غایب شده و آثار زیارتگاه در آنجا موجود است.
اردشیر پسر کوچک یزدگرد به همراه مادرش کتایون به سمت خرابه های شرقی یزد متواری شدند. کتایون در پشت حصار یزد که اکنون در خود شهر یزد واقع شده و به ستی پیر معروف است پناه برده و در آنجا در چاهی غایب شده است که اکنون این محل زیارتگاه است. اردشیر نیز در شرق یزد در کوهی غایب گردیده که این مکان نیز به زیارتگاه ( نارستانه ) معروف است.}

زردشتیان جهان ایران را سرزمینی مادری و قبله دینی خود می‌دانند و مکانهایی مانند تخت جمشید، مقبره کوروش را همانند یک زیارتگاه می‌بینند تا یک اثر تاریخی.

زیارت خاص پیر سبز چک چک
زیارت خاص پیر سبز چک چک در روز های اشتاد، آسمان، زامیاد، مانتره سپند از ماه خرداد برابر با ۲۵ و ۲۶ و ۲۷ و ۲۸ خرداد ماه در زیارتگاه پیر سبز چک چک اردکان برگزار میگردد که در این مراسم جمعی از زرتشتیان اعم از ایرانی یا غیر ایرانی در این مکان حضور بهم میرسانند و طی مراسمی با شکوه به زیارت و عبادت میپردازند.

توضیحی در مورد درختان مقدس (پیر) ها:
بسیاری از مسجدها و امام زاده ها و در مورد زرتشتیان، پیر ها، در کنار چنارهای عظیم بنا گشته اند و در بسیاری از روستاها و محلات شهرها، بر درخت های چنار دخیل می بندند و از آنها انتظار معجزه دارند. این معجزات معمولاً برای بچه دار شدن، رهایی از بیماری، رونق کسب و کار و محصول یافتن زمین است.
بر اساس مردم شناسی تطبیقی می توان باور داشت که در اعصار بسیار کهن، گمان بر آن بوده است که ارواح مردگان پرقدرت قبیله یا خدایان یا پری ها در آنها می زیستند یا این درخت ها مظهر آنان بودند. برای تقدس این درختان سترگ، در دوره اسلامی، توجیهی تازه یافته اند و برای آنکه ستایش ایشان برخلاف سنت های اسلامی نباشد، اغلب به این نتیجه رسیده اند که در پای این درختان، بزرگمردی، امامزاده ای یا مقدسی به خاک سپرده شده است.
این درختان مقدس در گوشه و کنار ایران نیز هست. مثل پیر چک چک، چنار امام زاده صالح و بی بی شهربانو ها. این بی بی شهربانو ها، یک مضمون اسطوره اش این است که ایزدبانو از دست دشمنانش فرار می کند، حالا شده شهربانو یا بی بی . عین این داستان که برای بی بی شهربانو هست، در یزد و دیگر جاهای ایران هم دیده می شود. این یک مضمون پری هاست، پری هایی که می آیند روی زمین و بعد زیرِ زمین پنهان می شوند، پری های شهید شونده اند. این ها کهنه ترین شکل های شهادت الهه های نباتی است که بعد ایزدان نباتی شهیدشونده جای آنها را می گیرند.

مرتبط:

سفرنامه ی قلات، چله گاه اردکان و تنگه تیزاب

سفر به اردکان _ سیری در کوچه‌های کویر

ایزدبانوی آب در معبد آناهیتا بیشاپور

بلوار طاق ‌بستان خیابانی در شهر کرمانشاه و طولانی ترین بلوار جنگلی ایران است که از میدان طاق‌ بستان در شمال این شهر آغاز شده و تا پل لب آب امتداد دارد. ساخت این خیابان در فاصلهٔ سال ‌های ۱۳۴۸ تا ۱۳۵۱ خورشیدی انجام شد. بلوار طاق ‌بستان مسیر اصلی حمل و نقل در بخش شمال غربی شهر کرمانشاه به ‌شمار می ‌آید و یکی از پرتردد ترین خیابان‌ ها و اصلی ‌ترین مسیرهای حمل و نقل شهر کرمانشاه است. طول این بلوار ۳۶۰۰ متر است. نام این خیابان در ابتدا بلوار تاق‌ بستان بود، چون مسیری بود که از بافت قدیمی شهر کرمانشاه به آثار تاریخی طاق ‌بستان منتهی می ‌شد. اما در سال‌ های جنگ ایران و عراق تابلوی آن به نام بلوار شهید شیرودی تغییر یافت، با این حال همچنان در میان مردم و نیز بسیاری از مقامات حکومت با همان نام بلوار طاق ‌بستان شناخته می ‌شود.

ساخت بلوار طاق‌ بستان به عنوان جاده ‌ای برای دسترسی به آثار تاریخی طاق ‌بستان و تفریحگاه‌ های آن ناحیه ابتدا در دههٔ ۱۳۳۰ آغاز شد. با این حال تا سال ۱۳۴۸ این مسیر جاده ‌ای باریک بود که از میان زمین‌ های کشاورزی روستاهای مرادحاصل و چقاکبود (به کردی: چیاکه‌و) می‌ گذشت و تا روستای طاق ‌بستان امتداد می‌ یافت. درختکاری و آغاز جدی ساخت آن از سال ۱۳۴۸ با انتصاب جواد شهرستانی به عنوان استاندار کرمانشاه و نیز طرح بازپیرایی مجموعهٔ تاریخی طاق ‌بستان آغاز شد و تا سال ۱۳۵۲ به طول کشید. با ساخت این بلوار برنامه‌ های شهرک ‌سازی و شهرسازی دیگری نیز در ناحیه شمالی و شمال شرقی شهر کرمانشاه به اجرا گذاشته‌ شد.

عبور مونوریل
در طرح قطار شهری کرمانشاه که قرار است به صورت قطار سبک شهری و از روی زمین ساخته شود، ستون‌ های سازهٔ قطار از بلوار طاق ‌بستان خواهد گذشت. این مسئله انتقادات زیادی را برانگیخته‌ است، چرا که علاوه بر از بین بردن منظر طبیعی بلوار طاق ‌بستان به حریم منظری شکارگاه خسروپرویز نیز آسیب جبران ‌ناپذیری وارد خواهد کرد.

کاربری بیشتر ساختمان‌ های قرار گرفته در دو سوی این بلوار اداری، خدماتی و نیز تجاری است. علاوه بر اداره‌ های دولتی، بانک ‌ها، هتل‌ ها، پارک و نیز واحد های تجاری نیز در این خیابان وجود دارند. بلوار طاق ‌بستان یکی از محورهای گردشگری اصلی در شهر کرمانشاه به‌ شمار می‌ رود.

بلوار طاق ‌بستان مسیر ارتباطی اصلی شهرک‌ های پرجمعیت ناحیه شمال کرمانشاه است. این بلوار در مسیر خود از میدان طاق‌ بستان، میدان دانشگاه (سه‌راه مسکن)، پل صیاد شیرازی، دوراهی اول و دوم کارمندان، دوراهی فرهنگیان، دوراهی چهل ‌متری تعاون و پل ولایت (لب آب) نیز می ‌گذرد. کمربندی شمال کرمانشاه (بلوار صیاد شیرازی) از طریق پل صیاد شیرازی به این بلوار متصل است.

مرتبط:

کشف سنگ‌نگاره‌ای جدید در طاق‌بستان

تاق بستان _رویای روبه فراموشی کرمانشاه

در سال ۱۲۵۷ هجری شمسی، یونس استاد سرایی که بعدها میرزا کوچک خان نام گرفت، در یکی از خانه های زیبای شهر بارانی رشت متولد شد. خانه اجدادی میرزا بزرگ، پدر یونس، اکنون میزبان گردشگران بیشماری از سرتاسر ایران و جهان است.

این خانه در سال ۱۳۸۱ به سبک معماری بومی بازسازی شد. مساحت این خانه ۳۰۰ متر مربع است و در ۲ طبقه بنا شده است که هر طبقه چهار اتاق، ایوان و دو پلکان در دو طرفه خانه دارد. طبقه پایین نمایشگاهی دائمی از کتب مربوط به تاریخ گیلان و نهضت جنگل را در خود جای داده و طبقه بالا اتاق ‌های محل زندگی خانواده استاد سرایی مانند آنچه در قدیم وجود داشته بازسازی شده است. در گوشه و کنار خانه نیز روی دیوارها عکس ‌ها و اسنادی از دوران مبارزات نهضت جنگل دیده می شود.

در بدو ورود به خانه جمله معروفی از میرزا ” من استقلال ایران را خواهانم و بقای اعتبارات کشور را طالبم.” روی دیوار دیده میشود.

میرزا کوچک خان فرزند میرزا بزرگ در سال ۱۲۵۷ (ه.ش) در این سرا واقع در استاد سرای رشت به دنیا آمد. این بنا که در حال تخریب بود از سال ۱۳۸۰ در اختیار شهرداری رشت قرار گرفت و بازسازی بنای فعلی از سال ۱۳۸۱ به سبک معماری بومی آغاز شد.

یونس استادسرایی (۱۲۵۷–۱۱ آذر ۱۳۰۰)، مشهور به میرزا کوچک خان جنگلی مبارز ملی ‌گرا، مبارز انقلاب مشروطه، رهبر جنبش جنگل، و صدر جمهوری جنگل، انقلابی ایرانی و از سرادان معروف گیلک از اهالی رشت بود. او که در جوانی به تحصیل دینی اشتغال داشت جزئی از نیروهای انقلابی بود که در جریان نهضت مشروطیت موفق به فتح تهران شدند. سپس به گیلان بازگشت و رهبری گروهی را بر عهده گرفت که قصد آنها آزادسازی این ایالت ایران از اشغال روسیه بود، نهضتی که به نهضت جنگل مشهور شد.

کوچک خان گروه‌ های مختلفی از نیروهای سیاسی و طبقات ناراضی را گرد خود جمع کرد. او موفق شد انقلاب را از مشروطه خواهی به جمهوریخواهی سوسیالیستی سوق دهد و در ژوئن ۱۹۲۰ یک جمهوری شورایی در گیلان به پا کرد. کمبود منابع مالی، اختلافات درونی و حمله نظامی نیروهای دولت به رهبری سردار سپه و انگلستان منجر به سقوط این حکومت شد، کوچک خان در حال عقب‌ نشینی بر اثر یخ زدگی در کوه‌ های تالش درگذشت، بعد از اینکه توسط نیروهای حکومتی سر از تنش جدا شد، در محله سلیمان ‌داراب رشت به خاک سپرده شد که سالانه تعداد زیادی از این آرامگاه دیدن می کنند.

مرتبط:

درفک _جنگلی که محل عبور فرشته ها است

آشنایی با بازار بزرگ شهر رشت

آبشار نورالی _رشته کوه هزار مسجد