ساعت بازدید از موزه سینما بیشتر شد

موزه سینمای ایران همزمان با دهه فجر و آغاز جشنواره فیلم فجر، ساعت بازدید از تالارهای این موزه را افزایش داد.

 براساس اعلام روابط عمومی موزه سینما، همزمان با فرارسیدن جشن پیروزی انقلاب اسلامی و برگزاری چهلمین جشنواره فیلم فجر، ساعت بازدید از تالارهای این مجموعه فرهنگی از ۱۲ تا ۲۲ بهمن‌ماه از ساعت ۱۰ صبح تا ۲۱ خواهد بود.

تالارهای موزه سینمای ایران نمایانگر تاریخ سینمای این کشور و میراث فرهنگی و سینمایی به جا مانده از آغاز این هنر صنعت تا به امروز است. بازدیدکنندگان این موزه با آغازگران سینمای ایران، نخستین تجهیزات سینمایی و افتخارات بین‌المللی آشنا شده و از مجموعه آثار، یادگارها و دستاوردهای هنرمندان بازدید خواهند کرد.

تالارهای موزه سینمای ایران شامل سالن‌های پیشگامان سینما، معاصران، بین‌الملل، دفاع مقدس، کودک، تماشاخانه، نمایشگاه نام‌آوران سینمای ایران، خانه فرهاد و … است.

همچنین غرفه‌های عرضه محصولات فرهنگی هنری این مجموعه هر روز از ساعت ۹ صبح تا ۲۴ میزبان گردشگران و علاقه‌مندان است.

منبع: ایسنا

مرتیط:

تصمیم عجیب موزه سینما ایران

یک جابه‌جایی دیگر در وزارت میراث

معاون میراث فرهنگی استان تهران با حکم قائم مقام وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی سرپرست اداره کل موزه‌ها شد.

 با انتصاب مرتضی ادیب‌زاده، محمدرضا کارگر که از سال ۱۳۹۲ مدیریت اداره کل موزه‌های کشور را به عهده داشت، تودیع شد. البته علی دارابی، معاون میراث فرهنگی حکم مشاور برای او صادر کرد.

در حکم دکتر علی دارابی برای مرتضی ادیب‌زاده آمده است: «اهتمام بایسته بر امر آموزش و پژوهش، بهره‌گیری از فناوری‌های نوین، تشکیل شورای راهبردی و هیأت امنایی موزه‌ها، توجه بایسته بر دیپلماسی موزه‌ها در شرایط کنونی و افزایش سطح همکاری‌ها با سایر کشورها، تقویت و حمایت بیشتر از بخش خصوصی و نهادهای غیردولتی، افزایش تعاملات و همکاری با سایر نهادها و دستگاه‌های دولتی، تدوین سند و چشم‌انداز “موزه و نقش آن‌ در توسعه پایدار” از جمله اولویت‌های کاری جناب‌عالی است.»

البته این انتقاد به ادیب‌زاده وارد است که مدتی است درباره وقایع میراث فرهنگی پاسخگوی رسانه‌ها نیست.

علی دارابی، قائم مقام وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی در نشست معارفه ادیب‌زاده به عنوان سرپرست اداره‌کل موزه‌ها، با اشاره به جایگاه موزه‌ها در کشور، گفت: امروز موضوع آموزش و پژوهش در موزه‌ها باید اولویت کار قرار گیرد. همکاری با دستگاه‌ها و و ارتقاء دیپلماسی فرهنگی بخشی از ماموریت اداره‌کل موزه‌ها باید باشد.

مرتضی ادیب‌زاده، سرپرست جدید اداره‌کل موزه‌ها هم از اعتماد قائم مقام وزیر قدردانی کرد و با اشاره به اهمیت و ضرورت آموزش، گفت: امروز با پیشرفت جوامع ضرورت دارد موضوع آموزش و ارتقاء همکارانمان در موزه‌ها به عنوان یک اولویت دنبال شود.

بنا بر اعلام روابط عمومی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی، مرتضی ادیب‌زاده فارغ‌التحصیل دکترای باستان‌شناسی و مدرس دانشگاه است.

موزه‌ها درحالی با جابه‌جایی گسترده مدیران مواجه شده‌اند که سوای کاهش نیروی متخصص موزه‌داری، با کمبود اعتبارات و منابع مالی به‌ویژه در دو سال درگیر با کرونا مواجهند و سال‌هاست نسبت به تجهیز و به‌روزرسانی ساختمان موزه‌ها، تجهیزات و خدمات و همچنین ارتقاء سیستم‌های امنیتی، وضعیت نگهداری اشیاء در مخازن و تامین یگان حفاظت موزه‌ها، هشدار داده شده است.

منبع: ایسنا

مرتبط:

گشتی در موزه‌های مشهور چین

بازخوانی شهر خوی در دوره صفوی براساس مینیاتور مطراق­چی

مطراقچی جزئیات ساختار فضایی شهر خوی و باغ سلطنتی شاه‌اسماعیل را با اقتباس از مکاتب تبریز، هرات و ونیز در قالب مکتب استانبول ترسیم کرده است (بلیلان‌اصل، ۱۳۹۵:۵۰). پژوهشگران عقیده دارند تصویرهای ترسیم شده در مینیاتور مطراقچی متکی به مشاهده بوده به این معنی که نقاش کوشیده است تا دیده‌هایش را در حد امکان متناسب با اصل ترسیم کند.

فرانز تاشنر در عین حال تذکر داده است تصاویر بناهای موجود در مینیاتورگونه یک شهر، بیشتر نمادین هستند تا اینکه تصویر دقیق همان بنا باشد (مطراق‌چی، ۱۳۷۹:۷۷). با همه آنچه که ذکر شد، مینیاتورهای این کتاب، به ویژه مینیاتور شهرها، از نظر نمایش تیپ و ترکیب آن‌ها و ارائه نمونه‌های معماری و بررسی روند و تاریخ معماری منطقه، دارای ارزش فراوان هستند.

در مینیاتور مطراقچی در سمت شمالی شهر (سمت راست نگاره) یک باغ ترسیم شده است، همچنین رودخانه‌ای از شمال به جنوب در جریان است که بازار نیز در همان راستا قابل تشخیص است، در این مینیاتور در داخل یک باغ بزرگ در شمال شهر یک گنبد مجلل، عمارت‌ها و مناره‌های ساخته شده از جمجمه حیوانات شکار شده توسط شاه، قابل مشاهده است (Alemi, ۲۰۰۶:۶۴).

بررسی اولیه مینیاتور شهر خوی نشان دهنده آن است که جهت آن غربی- شرقی (کمی مایل به شمال غربی- شمال شرقی) و نگاه نصوح در ترسیم آن رو به غرب (مایل به شمال غربی) بوده است.

شواهد تصویری و اسناد تاریخی مؤید آن است که گنبد مجلل موجود در نگاره مطراق‌چی مربوط به بنای آرامگاه شمس تبریزی است که در جلوی آن کله‌منارهای سه‌گانه به وضوح قابل مشاهده است.

این گنبد با کاشی‌های سبزرنگ با زمینه زرد تزئین شده، پاراسته آن به طرف داخل متمایل و به صورت آوگون یا وارونه درآمده، حد فاصل بین پایه و خود گنبد که به عنوان فضایی برای تزئینات کاربندی مورد استفاده قرار گرفته قرینه‌ای بر استفاده از دیسک یا گردنی بلند بین آهیانه و پوسته بیرونی آن است، در بالای گنبد، علمی با گُوی انتهایی گلابی‌شکل به رنگ طلایی دیده می‌شود، ارتفاع بلند آرامگاه نیز از ویژگی‌های معماری دوره ایلخانی محسوب می‌شود.

مُجمل فصیحی خوافی (۸۴۵ ه. ق) از قدیمی‌ترین منابعی است که در ذکر حوادث سال‌های ۶۷۲ و ۶۹۸ ه. ق به مدفن شمس تبریزی در خوی اشاره کرده است، این موضوع قرینه‌ای بر اقامت و رحلت شمس تبریزی در خوی بعد از جدا شدن از مولانا در سال ۶۴۵ ه. ق است، مرگ او مرگ درویشی گمنام نبوده بلکه با طول اقامت در آن شهر چنان احترام و اعتباری یافته بود که آرامگاه شایسته‌ای بر سر خاکش افراشته‌اند که تا قرن‌ها بعد هم زیارتگاه بوده است، به طوری که فریدون بیگ در منشاه‌السلاطین خود اشاره می‌کند که سلطان‌سلیمان قانونی در بازگشت از تبریز در تابستان سال ۹۴۲ ه. ق به زیارت مزار شریف حضرت شمس تبریزی در خوی مشرف شده است (ریاحی، ۱۳۷۸.۵۲۸-۵۲۹).

از مرکز قلعه به سمت چپ، کاخ زمستانی شاه‌اسماعیل صفوی موسوم به دولت‌خانه قرار دارد که پیرامون آن دیواری به شکل شش‌ضلعی شبیه کوشک ترسیم شده است، در واقع میدان شاهی و مناره‌های سه‌گانه در جلوی دروازه غربی این کاخ (اندکی مایل به شمال غربی) قرار گرفته‌اند، در نگاره مطراق‌چی دالان سرپوشید شمالی- جنوبی طویل و مستطیل‌شکلی دیده می‌شود که اتصال دهنده کاخ و آرامگاه است.

به نظر می‌رسد کاربری این دالان راسته بازاری بوده که فعالیت‌های اجتماعی و اقتصادی مردم در آنجا صورت می‌گرفته است، شهر خوی در مینیاتور مطراق‌چی در میان بارویی مستطیل‌شکل با گوشه‌های محصور شده به‌وسیله برج‌های مدور کنگره‌دار و ورودی‌های بدون دروازه در بالا و پایین ضلع‌های شمالی و جنوبی نمایان است که ورودی‌های مهم شهر از نظر مطراق‌چی بوده‌اند.

در سمت چپ کاخ زمستانی شاه‌اسماعیل در نزدیکی دیوار جنوبی قلعه، بنایی همراه با مناره‌ای دیده می‌شود که نشان‌دهنده یک بنای مذهبی (احتمالاً بنای امام‌زاده سیدبهلول) است.

قلعه خوی

طرح قلعه جدید خوی که در سال ۱۲۲۳ ه. ق به‌وسیله یکی از افسران مهندس فرانسوی هیئت ژنرال گاردان تهیه شده بود چندسال بعد با مباشرت میرزاباقر مهندس احداث شد و تکمیل آن تا سال ۱۲۲۹ ه. ق ادامه داشت.

بعد از اشغال خوی توسط سپاهیان روس در پایان دور دوم جنگ‌ها نقشه خوی و حومه در پاییز ۱۲۴۳ه. ق/ ۱۸۲۸ م به دست دو تن از افسران مهندس روس به نام‌های کولوکف و یائی‌شنیکف با هدف‌های نظامی ترسیم شد (ریاحی، ۱۳۷۸:۶۰۳).

بررسی نقشه‌های توسعه تاریخی شهر خوی از دوره‌های صفوی تا قاجار نشان می‌دهد که محدوده قلعه شهر خوی در دوره شاه اسماعیل در بیرون قلعه دوره قاجار و در سمت غرب آن بوده و مجموعه باغ سلطنتی آن نیز در سمت شرق قلعه دوره صفوی قرار گرفته است که در مکان‌یابی، این جزئیات با مینیاتور مطراق‌چی مطابقت دارد، همچنین جانمایی محدوده قلعه خوی در دوره صفوی و مجموعه باغ سلطنتی شاه‌اسماعیل روی نقشه کنونی شهر خوی در مطالعات اخیر از روی مینیاتور مطراق‌چی نشان داده شده است.

* گزارش رضا بایرام‌زاده، کارشناس ارشد تاریخ هنر ایران باستان

۸ سال گذشت؛ پیست پاکل همچنان برفکوب ندارد!

پیست اسکی پاکل حدود ۲۰ سال پیش در ۲۵ کیلومتری شهرستان شازند و ۵۵ کیلومتری اراک و در نزدیکی روستای پاکل در دامنه کوه های روستای چالهما با ارتفاع ۱۲۰۰ متر و طول ۵ کیلومتر و ۶۰۰ متر طول برای اسکی احداث شد.

این پیست را شاید بتوان تنها پیست اسکی غرب کشور قلمداد کرد، اما متاسفانه جوابگوی نیاز غرب کشور نیست و فقط مقصدی برای تپوپ سواری به شمار می رود به طوری که اگر برف خوبی ببارد علاقمندان و گردشگران تپوپ به دست راهی منطقه می شوند، اما سوال اینجاست که بعد از دو دهه تصمیمی برای تبدیل کردن پاکل به یک پیست واقعی گرفته نشده است.

سال ۱۳۹۲، قاسم عزیزی نماینده وقت مردم شازند در مجلس شورای اسلامی به خبرنگار ایسنا، گفت: برای تأمین برف‌کوب این پیست رایزنی‌هایی با وزیر ورزش‌ و ‌جوانان صورت گرفته است، پیست پاکل تنها پیست اسکی است که فاقد برف‌کوب است، تأمین هزینه‌ها برای برف‌کوب از عهده اعتبارت شهرستان خارج بوده و این امر نیازمند اعتبارات استانی و کشوری است.

هشت سال پیش، عزیزی اظهار کرد: براساس جلساتی که با وزیر ورزش‌ و ‌جوانان برگزار شده، ماشین برف‌کوب برای سال آینده در این پیست مهیا می شود و با وجود ماشین برف‌کوب و بارش مطلوب برف، علاقه‌مندان می‌توانند در فصول زمستان و بهار از این پیست برای اسکی استفاده کنند.

رییس هیات اسکی استان مرکزی نیز بهمن ماه ۹۸ به ایسنا گفت: متاسفانه بدون دستگاه برفکوب امکان استفاده از پیست اسکی شهدای سربند برای ورزشکاران این رشته وجود ندارد، استعداد زیادی در استان مرکزی در رشته اسکی وجود دارد و با راه اندازی پیست اسکی شهدای سربند، این رشته ورزشی توسعه بیشتری خواهد داشت.

محمد رئوفی با بیان اینکه به منظور تامین پیست کوب پیگیری‌های خوبی از سوی اداره کل ورزش و جوانان صورت گرفته است، افزود: دستگاه برفکوب توسط پیمانکار از آلمان خریداری شده و با پرداخت هزینه آن که حدود ۴۰۰ میلیون تومان است، وارد استان خواهد شد، در غیر این صورت به یکی از سه استان دیگری که متقاضی پیست‌کوب هستند، منتقل خواهد شد.

امروز ۲۷ دیماه ۱۴۰۰ است، هنوز خبری از برفکوب نیست، هنوز امکانات رفاهی در این منطقه وجود ندارد تا گردشگران بتوانند ساعات خوبی را در این پیست بگذرانند و عملا این ظرفیت عظیم که می تواند درآمدزایی بالایی حداقل برای شهرستان شازند داشته باشد و مقصدی برای گردشگران زمستانه کشور باشد، بلااستفاده باقی مانده است.

گویا برفکوبی که سال ۹۸ خریداری و وارد کشور شده، سهم پیست دیگری شده و این پیست همچنان برفکوب ندارد.

به گزارش ایسنا، پیست اسکی پاکل در حال حاضر امکاناتی چون تله اسکی دارد و با بارش برف مناسب با وجود امکانات محدود پذیرای اسکی بازان و گردشگران است، اما یک حساب سرانگشتی کافی است که بدانیم این ظرفیت هم همچون دیگر ظرفیت های استان مرکزی نصفه و نیمه بکار گرفته شده و گویا بکارگیری این ظرفیت برای تولید ثروت و جذب گردشگر ورزشی و طبیعی در اولویت های متولیان صنعت گردشگری و ورزش و البته در اولویت های مسئولان استان قرار ندارد!

بارندگی های کم، سرمایه گذار را می‌پراند

معاون گردشگری استان مرکزی در گفت و گو با ایسنا در خصوص ظرفیت گردشگری پیست اسکی پاکل اظهار کرد: سرمایه گذاری برای پروژه های گردشگری به منظور واگذاری بدین شکل است که سرمایه گذار برای سرمایه گذاری در یک منطقه یا ظرفیت گردشگری خاص به اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان مراجعه می کند و با اخذ موافقت، زیرساخت های گردشگری را در منطقه مورد نظر خود ایجاد می کند.

حسن حسینی افزود: پیست اسکی پاکل به عنوان یک ظرفیت گردشگری معرفی می شود، اما تا امروز سرمایه گذاری در خصوص این پیست مراجعه نکرده است، البته در برهه ای از زمان تحت نظر اداره کل ورزش و جوانان مورد بهره برداری قرار گرفته است.

وی افزود: شاید این پیست استانداردهای لازم گردشگری را نداشته باشد، اما اگر سرمایه گذار اعلام آمادگی برای سرمایه گذاری کند، قطعا این مجموعه به عنوان ظرفیت گردشگری زیرنظر میراث فرهنگی قرار می گیرد در غیر این صورت میراث فرهنگی به دلیل عدم مالکیت نمی تواند به منظور توسعه زیرساخت های گردشگری منطقه اقدامی انجام دهد.

وی در خصوص عدم استقبال سرمایه گذاران از این ظرفیت گردشگری در استان مرکزی گفت: شاید به دلیل عدم دریافت بارندگی های خوب سرمایه گذار خیلی راغب به حضور در این منطقه نباشد، برای مثال تا ۲۵ دی ماه ۱۴۰۰، عملا بارش برفی در منطقه نداشتیم و مسلما چنین شرایطی، برای سرمایه گذار مطلوب نیست.

حسینی تصریح کرد: میراث فرهنگی مباحث حمایتی از سرمایه گذار را دنبال می کند و سرمایه گذار پس از بررسی و مطالعه منطقه، ایده های خود برای ایجاد زیرساخت های جذب و ماندگاری گردشگر را ارائه می کند. قطعا برای ایجاد رستوران و واحدهای اقامتی، ضمن ارائه مشاوره از سوی کارشناسان گردشگری، می توان حمایت معنوی و حتی مادی در قالب تسهیلات برای سرمایه گذار داشت.

به گزارش ایسنا، مسلما جمعه هفته جاری، با توجه به بارش های برف در منطقه شازند، شاهد ورود موجی از اسکی بازان و گردشگران زمستانی به منطقه خواهیم بود، اما سوال اینجاست که آیا برای تعطیلات پایان هفته، این پیست آمادگی میزبانی از گردشگران را دارد.

پیست جمعه باز می شود

رییس اداره ورزش و جوانان شهرستان شازند در گفت و گو با ایسنا، بیان کرد: پیست اسکی پاکل در حال حاضر دارای یک تله اسکی است و با توجه به بارش های خوب دریافتی در روزهای اخیر، در روزهای آینده گردشگران بسیاری را میزبان خواهد بود.

اسماعیل علیخانی با بیان اینکه مجموعه دارای پارکینگ و امکانات پذیرایی مختصری است، گفت: مجموعه در زمستان و پس از بارش برف علاقمندان بسیاری را از سراسر استان و حتی استان های اطراف می پذیرد. البته این پیست فقط جمعه ها فعال است و با توجه به بارش اخیر به گفته کارشناسان امر می توان از یکم بهمن ماه(جمعه هفته جاری) از پیست بهره برداری کرد.

پاکل همچنان بی برفکوب

وی با اشاره به اینکه پیست در حال حاضر در اختیار بخش خصوصی است، افزود: پیست اسکی نیازمند برفکوب است و قطعا با داشتن تجهیزات مناسب، ماندگاری برف را بیشتر می کنیم، همچنین اگر بتوانیم تعداد تله اسکی را بیشتر کنیم و یا امکانات رفاهی، رستوران، اقامتگاه و … را بیشتر کنیم مسلما گردشگران بیشتری را شاهد خواهیم بود.

علیخانی با بیان اینکه اگر بخش خصوصی پیگیر باشد، می تواند برفکوب را تهیه کند، افزود: به نظر می رسد که باید یک برفکوب دست دوم و کارکرده خریداری شود و شاید هزینه ای بالغ بر یک میلیارد تومان برای اینکار نیاز باشد، ورزش و جوانان نیز به عنوان متولی امر حمایت های لازم و پیگیری جهت تسهیل در امر خرید را خواهد داشت.

وی این پیست را تنها پیست اسکی غرب کشور دانست و گفت: اگر بارش برف خوبی را داشته باشیم که استانداردهای خاص خود را دارد، منطقه سربند که در نزدیکی سد هندودر و سد کمال صالح قرار دارد می تواند گردشگران بسیاری را جلب کند، اما باید برای خدمات دهی بهتر به ورزشکاران و گردشگران ظرفیت های موجود را به فعلیت برسانیم.

رئیس ورزش و جوانان شازند تصریح کرد: به شخصه در صدد هستم که برفکوب را خودمان تهیه کنیم و سروسامان به پیست بدهیم، البته در پایان سال قرار داریم و ولی با پیگیری می توان برای سال آینده توسعه خوبی را در پیست اسکی پاکل شاهد بود.

به گزارش ایسنا، متاسفانه هر سال تاکیدات بسیاری برای توسعه پیست و رفع کم و کاستی های آن صورت می گیرد، اما این تاکیدات سرانجامی ندارد و امسال نیز به مانند سال های گذشته شاهدیم که در نهایت عموما تیوپ به دست ها هستند که راهی پاکل می شوند و علیرغم وجود کمترین امکانات در این پیست، به دلیل علاقمندی خود هزینه ورودی را که شاید براساس داشته این پیست و یا بهتر باشد بگوییم نداشته این پیست بالا هم باشد، متقبل می شوند تا بلکه لحظاتی را شاد و توام با هیجان سپری کنند، اما این استقبال قابل توجه مقطعی باعث نمی شود فراموش کنیم که پیست اسکی پاکل ساماندهی و امکانات تفریحی، خدماتی و حتی درمانی نیاز دارد.

پذیرش گردشگرانی از دیگر شهرستان ها و استان های اطراف، ظرفیتی است که نباید از آن چشم پوشی کرد و باید با توسعه زیرساخت ها این ظرفیت را بیش از گذشته معرفی کرد و از حضور گردشگران در این منطقه به بهره برداری اقتصادی رسید، این پیست حتی می تواند ظرفیت مناسبی برای آموزش ورزش های زمستانی به علاقمندان باشد.

منبع: ایسنا

رویداد شتاب گردشگری و هتلداری در کرمان برگزار می‌شود

معاون گردشگری اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان کرمان از برگزاری رویداد شتاب گردشگری و هتلداری با همکاری مرکز آموزش علمی کاربردی هواپیمایی ماهان در این استان خبر داد.

رضا بردبار در گفت‌وگویی در رابطه با این رویداد بیان کرد: این استارت آپ به صورت مجازی و در محورهایی همچون گردشگری معنوی، گردشگری علمی، گردشگری فرهنگی، گردشگری سلامت، گردشگری ورزشی، گردشگری الکترونیک، اکوتوریسم و هتلداری برگزار می‌شود.
معاون گردشگری اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان کرمان افزود: مهلت ارسال ایده تا ۲۷ بهمن‌ماه ۱۴۰۰ است و زمان برگزاری این رویداد گردشگری ۴ اسفندماه سالجاری خواهد بود.
وی با اشاره به اینکه لینک برگزاری این رویداد hhtp://vc1.uast.ac.ir/ke است بیان کرد: علاقه‌مندان برای ثبت ایده خود می‌توانند به لینک http://uastartup.uast.ac.ir/fa/form/560/mahan مراجعه کنند.
معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان کرمان خاطرنشان کرد: همچنین علاقمندان می‌توانند برای کسب اطلاعات بیشتر با شماره تلفن‌های ۳۲۶۱۱۰۴۹-۰۳۴ و ۰۹۳۶۹۱۴۵۷۹۶ تماس حاصل کنند.

منبع: ایسنا

مرتبط:

همه چیز درباره آیین ازدواج کردهای کرمانج

امکان صدور ویزای فرودگاهی در کرمان

قالی کرمان، نگین برجسته قالی‌بافی در جنوب شرق ایران

کشف آثار تاریخی از تپه‌ای در محاصره زمین‌های کشاورزی

گمانه‌زنی در محوطه باستانی روستای «خلیل‌آباد خاکی» شهرکرد به کشف آثار معماری سنگی احتمالا متعلق به جوامع کوچ‌نشین، سفال‌های دوره باکون، سفال‌های هزاره اول پیش از میلاد، دوره اشکانی و ساسانی منجر شد. این محوطه در محاصره زمین‌های کشاورزی و ساختمان‌ها قرار دارد.

به نقل از روابط‌عمومی پژوهشگاه  میراث‌فرهنگی و گردشگری، علی‌اصغر نوروزی، سرپرست هیأت باستان‌شناسی این محوطه تاریخی، گفت: تپه باستانی «خلیل‌آباد خاکی» در روستایی به همین نام در شهرستان شهرکرد و در ارتفاع ۲۵۰۰ متری از سطح دریا قرار گرفته و حدود ۴ متر از سطح زمین‌های اطراف بلندتر است.

استادیار پژوهشکده باستان‌شناسی با بیان‌ اینکه فعالیت‌های عمرانی و کشاورزی تخریب‌های جبران‌ناپذیری به قسمت دامنه شمالی و شمال شرقی تپه وارد کرده است، افزود: این محوطه اولین بار در طی بررسی سال ۱۳۸۷ شناسایی شد.

به گفته او، مقایسه عکس هوایی قدیمی با عکس هوایی امروزی این محوطه بیانگر توسعه فضای روستا و زمین‌های کشاورزی به سمت تپه، همراه با کاهش ارتفاع آن در اثر فعالیت‌های ساختمان‌سازی، عملیات شخم و تسطیح بخش‌هایی از تپه برای اضافه کردن به زمین‌های کشاورزی است.

سرپرست هیأت باستان‌شناسی تپه خلیل‌آباد خاکی ادامه داد: با توجه به اهمیت این محوطه تاریخی در میان محوطه‌های کوچک کوچ‌نشینی هم‌دوره‌اش در منطقه و به منظور حفظ اثر، عملیات گمانه‌زنی برای تعیین عرصه و حریم به عنوان نخستین دوره مطالعات باستان‌شناسی با مجوز از پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری و از محل اعتبارات اداره کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان چهارمحال و بختیاری انجام شد.

او قطعات سفال، استخوان، شیشه و اشیاء فرهنگی دیگر را از مهمترین یافته‌های این گمانه‌زنی اعلام کرد و افزود: با توجه به وسعت محدوده، حدود ۲۰ گمانه در ابعاد یک در یک متر در جوانب مختلف اثر حفر شد.

کشف آثار تاریخی از تپه‌ای در محاصره زمین‌های کشاورزی

این باستان‌شناس از میان یافته‌های فرهنگی به‌دست آمده در گمانه‌های ایجاد شده در این فصل از کاوش باستان‌شناسی به آثار معماری سنگی احتمالا متعلق به جوامع کوچ‌نشین، سفال‌های دوره باکون، سفال‌های هزاره اول پیش از میلاد و دوره اشکانی و ساسانی اشاره کرد و گفت: سفال‌های باکون در پائین‌ترین عمق گمانه شماره ۱۰ به‌دست آمدند و بخش عمده بقایا به دوره ساسانی تعلق دارند.

نوروزی با بیان‌ این‌که در نهایت مشخص شد که این محوطه با مساحت بیش از چهار هکتار در دوران پیش از تاریخ و تاریخی مسکونی بوده است، اظهار کرد: تعیین ضوابط عرصه و حریم اثر در مدیریت فضای محیطی‌ ‌فرهنگی اثر و مشخص کردن محدوده آن در طرح هادی روستای خلیل‌آباد به حل مشکلات مردم روستا و حفظ منافع میراث‌فرهنگی منطقه مهمترین دستاورد این برنامه باستان‌شناسی است.

دوره کوچ‌نشینی که قدمت معماری سنگی شناسایی شده در این تپه احتمالا به آن زمان برسد، در فلات ایران به نیمه دوم هزاره دوم پیش از میلاد برمی‌گردد. براساس یافته‌های باستان‌شناسان اقوام کوچ‌رو از ناحیه شمال شرقی و از سمت شرق دریای کاسپین (خزر) به بخش‌های مختلف ایران حرکت می‌کردند.

دوره باکون که بخشی از آثار یافته‌شده از تپه خلیل‌آباد به آن نسبت داده شده، یکی از مهم‌ترین فرهنگ‌های عصر مس‌سنگی ایران است که با پدیدار شدن سفال منقوش نخودی آغاز می‌شود و مرحله مهمی در زمینه تغییرات اجتماعی ـ اقتصادی جوامع پیش از تاریخ ایران در منطقه فارس محسوب می‌شود که فرهنگ آن در استان‌های همجوار نیز گسترش یافته است.

منبع: ایسنا

مرتبط:

دشتستان نگین آثار تاریخی جنوب کشور

راه‌اندازی “موزه تاریخ و فرهنگ نهاوند”

 رئیس میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان نهاوند با بیان اینکه پیگیر راه‌اندازی موزه تاریخ و فرهنگ نهاوند هستیم، گفت: راه‌اندازی این موزه به تخصیص اعتبار بستگی دارد و هر چقدر اعتبار زودتر تخصیص پیدا کند و ملک را تملک کنیم موزه هم زودتر راه‌اندازی می‌شود.

محسن جانجان، ادامه داد: پس از اینکه در زمان شهردار و شورای شهر وقت در سال گذشته مجبور شدیم موزه تاریخ و فرهنگ نهاوند را برخلاف میل باطنی‌مان تحویل دهیم به دنبال مکان جدیدی برای راه‌اندازی موزه بودیم.

وی با اشاره به اینکه موزه به صورت مشارکتی میراث فرهنگی و شهرداری راه‌اندازی شده بود، خاطرنشان کرد: متاسفانه شهرداری به تعهدات خود عمل نکرد و ساختمان را از میراث فرهنگی گرفت و ما هم اشیاء را به مخزن امن استان انتقال دادیم.

جانجان اضافه کرد: با توجه به پیگیری‌های انجام شده و قدمت و آوازه این شهر در حوزه تاریخ و تمدن در صدد هستیم موزه جدیدی که ساختمان، نیرو و اشیای آن متعلق به میراث فرهنگی باشد داشته باشیم تا بعدها به مشکلات مشابه برنخوریم.

رئیس میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان نهاوند تصریح کرد: در این راستا مکان موزه جانمایی و بررسی شد و ساختمان تاریخی صمصام را انتخاب کردیم و تاکنون بخشی از این ملک تملک شده است.

وی افزود: همچنین با پیگیری‌های نماینده مردم نهاوند در مجلس شورای اسلامی اعتباری در سال ۱۴۰۰ برای تملک بنا اختصاص یافته است و امیدواریم بتوانیم کل بنا را تملک و استانداردسازی کنیم و مجددا موزه تاریخ و فرهنگ را در این محل بنا کنیم و اشیاء را به نهاوند برگردانده و به نمایش بگذاریم.

بحدود یکسال قبل بود که به دنبال شکایت حقوقی شورای شهر و شهردار نهاوند از میراث فرهنگی، موزه شهر نهاوند تخلیه شد و با وجود تفاهمنامه ۱۵ ساله برای در اختیار گذاشتن این ساختمان برای برپایی موزه مشارکتی با محکومیت میراث فرهنگی موزه نهاوند خالی از اشیاء ۷۰۰۰ ساله شد.

منبع: ایسنا

مرتبط:

بزرگداشت مولانا در موزه ملی ایران

نیم‌نگاهی از ایران به موزه ملی ‌قوم‌شناسی ژاپن

 

تعیین عرصه و حریم محوطه آتشکده خرمدشت کاشان

ایسنا/اصفهان رییس اداره میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری کاشان از پایان انجام عملیات گمانه‌زنی تعیین عرصه و حریم محوطه چهارتاقی خرمدشت خبر داد.

مهران سرمدیان در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: تعیین عرصه و حریم این اثر تاریخی به منظور حفاظت قانونی و جلوگیری از روند تخریب آن جزء اولویت‌های اداره میراث فرهنگی کاشان بود که به علت محدود بودن اعتبار مطالعاتی این امر تاکنون محقق نشده بود.

وی افزود: با توجه به اهمیت حفظ اثر، پس از انجام هماهنگی‌های لازم و با نظارت مسئول حوزه باستان‌شناسی اداره، برنامه گمانه‌زنی تعیین عرصه و پیشنهاد حریم با کسب مجوز از پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری کشور آغاز شد.

رییس اداره میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری کاشان، تصریح کرد: عملیات گمانه‌زنی به سرپرستی عباس رضایی نیا، عضو هیات علمی دانشگاه کاشان و با همکاری گروه باستان‌شناسی این دانشگاه و با حمایت مالی موسسه مطالعات دانشگاه کاشان، بخشدار مرکزی و دهیاری روستای خرمدشت انجام شد.

وی گفت: بر مبنای گمانه‌های کاوش شده در محوطه چهارطاقی، محدوده عرصه و حریم پیشنهادی چهارطاقی مشخص و همراه با ضوابط مربوطه تهیه شده است که پس از بررسی شورای حریم‌ها در اداره کل میراث فرهنگی استان اصفهان و وزارتخانه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی این موضوع نهایی خواهد شد.

سرمدیان با اشاره به پیشینه تاریخی آتشکده خرمدشت، اظهار کرد: این اثر با نام قلعه کهنه در اسفند سال ۱۳۴۱ خورشیدی با شماره ۴۳۱  در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.

سرپرست کاوش محوطه چارتاقی خرمدشت نیز گفت: این آتشکده از جمله چهارتاقی های مهم دوره ساسانی است که با  گذشت بیش از نیم قرن از ثبت آن در فهرست آثار ملی، به لحاظ باستان شناسی کار علمی شایسته‌ای برای حفاظت قانونی و معرفی این بنای ارزشمند صورت نگرفته بود.

عباس رضایی نیا اظهار کرد: با توجه به نزدیکی روستای خرمدشت به اتوبان کاشان-اصفهان، در صورت تخصیص اعتبار مناسب می‌توان با کاوش فضاها و آثار موجود در محوطه چهار تاقی و ساماندهی محدوده آن، از این اثر تاریخی به عنوان یکی از جاذبه‌های گردشگری در راستای جذب گردشگران داخلی و خارجی بهره‌برداری کرد.

وی افزود: آتشکده خرمدشت، با دالان طواف و مجموعه‌ای از واحدهای ساختمانی در شمال آن است که آثار این دالان به عرض ۵۰٫۲ متر در بخش‌های شرقی، غربی و شمالی بنا وجود دارد.

رضایی تأکید کرد: در بخش شمالی مستحدثاتی از سنگ وجود دارد که شامل یک فضای بزرگ چهار گوش در امتداد پایه‌های چهار تاقی با جهت شمالی – جنوبی و اتاق‌های جانبی  مشتمل بر دیوار – راهرو و طاقچه است که با مصالح سنگ و گچ ساخته شده و شامل یک چهار تاقی با پلان مربع شکل است که طول هر ضلع آن حدود ۱۰متر است.

روستای خرمدشت در نزدیکی اتوبان کاشان به اصفهان به فاصله ۲۰ کیلومتری جنوب شرقی کاشان قرار گرفته است.

منبع: ایسنا

مرتبط:

شهر زیرزمینی خمین برای بازدید گردشگران آماده می شود

 

لغو قرنطینه اتباع ایرانی ورودی به عمان

کمیته عالی مقابله با کرونا در سلطنت عمان، محدودیت قرنطینه هتلی برای سفر اتباع ایرانی به این کشور را لغو کرده است و از این پس اتباع جمهوری اسلامی ایران همانند اتباع سایر کشورها با داشتن گواهی تزریق دو دوز واکسن کرونا مورد تایید وزارت بهداشت عمان می توانند به عمان سفر کنند .

بر اساس اعلام سفارت جمهوری اسلامی ایران در عمان و پیرو پیگیری های بعمل آمده از سوی آن سفارت و دیدارهای علی نجفی سفیر کشورمان با مسئولین وزارت خارجه و وزارت بهداشت این کشور،  کمیته عالی مقابله با کرونا در سلطنت عمان، محدودیت قرنطینه هتلی برای سفر مسافران ایرانی به این کشور را لغو کرده است و از این پس اتباع جمهوری اسلامی ایران همانند اتباع سایر کشورها با داشتن گواهی تزریق دو دوز واکسن کرونا مورد تایید وزارت بهداشت عمان می توانند به عمان سفر کنند .

همچنین افرادی که دارای اقامت عمان هستند، طی شرایطی که توسط سازمان هواپیمایی کشوری اعلام شده می توانند به عمان سفر کنند.

پیش از این مسافران ورودی از ایران و عراق موظف بودند برای ورود به عمان به مدت ۹ روز در قرنطینه سازمانی (هتلی) به سر ببرند.

منبع: ایسنا

مرتبط:

برنامه عمان برای جذب گردشگر با باغ گیاه‌شناسی

مقررات سفر بدون ویزا به عمان اعلام شد

لاک‌تراشی نشانی از هم‌زیستی جدایی‌ناپذیر انسان و طبیعت

لاک‌تراشی از هنرهای اصیل و سنتی مردم خطه شمال ایران محسوب می‌شود. روستاییان ساکن مناطق جنگلی درگذشته لوازم و ابزار موردنیاز روزمره خود را بیشتر از چوب تهیه می‌کردند و در این کار از تبحر خاصی برخوردار بودند. استادکاران با استفاده از ریشه و تنه درختان جنگلی بدون بهره‌گیری از ابزار کار مدرن و با ابزاری مانند تیشه و مغار، ظروف چوبی مانند پارچ، لاکچه، لاک نان، لاک قند ریزکن، کَچِه، کوچِلِر، آب گردان، کِتِرا و… که با نقوش اسطوره‌ای و الهام گرفته از طبیعت اطراف منقوش می‌شود، تولید می‌کنند درواقع لاک ظرفی بزرگ شبیه به تشت بوده و معمولاً از آن برای سابیدن کشک و یا خمیر کردن نان استفاده می‌کنند.

می‌توان چنین گفت که لاک تراش‌ها خراطان ماهری هستند و هنر لاک تراشی، هنر ابتکاری جنگل‌نشینان است و آنان با شناختی که از انواع درختان جنگلی دارند برای ساخت مصنوعات چوبی از چوب درختانی چون ونو (زبان گنجشک)، نمدار و انجیلی استفاده می‌کنند و با کمک گرفتن از ابزار کار بسیار ابتدایی، آثار زیبایی خلق می‌کنند.

هنرمندان لاک تراش به دلیل نرمی چوب درختان پهن‌برگ به‌راحتی می‌توانند بر روی آنان کارکرده و فرم و شکل دلخواه را ایجاد کنند، همچنین این‌گونه از درختان در برابر خشکی و رطوبت عکس‌العمل ناچیزی از خود نشان می‌دهند و در مقابل پیچیدگی، کج شدن و ترک خوردن مقاوم هستند. در بین درختان پهن‌برگ، تراش و فرم دهی به چوب درختان «ون» و «آزاد» به دلیل سختی آوندهای آنان بسیار مشکل است اما ظروف ساخته‌شده از آن‌ها بسیار مقاوم بوده و از کیفیت بهتری برخوردار است.

استاد لاک‌تراشی مراحل کار خود را به‌این‌ترتیب آغاز می‌کند که پس از برش چوب، متناسب با ابعاد ظرف و به کمک تبر فرم اولیه محصول را کاملاً ذهنی و بر اساس تجربه شکل داده، آنگاه از ابزارهایی چون تیشه، اسکنه، ماتِکِل (ابزاری است شبیه به تیشه با تیغه بلندتر و لبه‌ای جمع شده که به‌منظور تراش داخل ظروف استفاده می‌شود)، موش رنده (رنده دستی)، کِتِنا (ابزاری چوبی شبیه به چکش) و… به خالی نمودن داخل ظرف و فرم دهی آن اقدام می‌کند.

هنگامی‌که ظرف به شکل دلخواه درآمد، مراحل تکمیلی کار انجام خواهد شد. بدین ترتیب که با رنده دستی اضافات بخش‌هایی چون دسته قاشق یا میله عصا را برداشته و با سوهان چوب ساب سطح محصول را صاف می‌کند. پرداخت نهایی نیز با تیغه تبر که نقش لیسه را ایفاء می‌کند، اتفاق می‌افتد. جهت نقش اندازی بر روی چوب نیز از همان ابزار ابتدایی و ساده همچون مته دستی یا ابزارهای نوک‌تیز برای خراشاندن و ایجاد نقش استفاده می‌کنند.

مرحله پایانی لاک‌تراشی را می‌توان مرحله جوشاندن محصول در ظرف شیر عنوان کرد. ظروف چوبی مانند جوله و قاشق، لاک و… را برای زیباتر شدن و برای بالا بردن مقاومت چوب در برابر آفت‌ها، در دیگی پر از شیر بروی اجاق هیزمی گذارده و به‌مدت کوتاه می‌جوشانند. در طی این مرحله رنگ چوب نیز به قرمزی متمایل می‌شود که موجب خوش‌رنگ شدن ظرف می‌گردد.

همان‌طور که می‌دانید امروزه در مناطق جنگلی کشورمان به‌ویژه مناطق شمال (گیلان، گلستان، مازندران) هرکجا که دسترسی به درختان جنگلی چون نمدار و شمشاد و… امکان‌پذیر باشد می‌توان نشانه‌هایی از تراشیدن ظروف چوبی و لاک و جوله و… را یافت. شیوه تولید شاید در همه نقاط تا حدی یکسان باشد اما آنچه آن‌ها را از هم متمایز می‌کند بهره گرفتن از مواد اولیه یا نقوش یا تکنیک‌های حفاظتی موجود در هر منطقه است. به‌عنوان‌مثال در مازندران جهت تغییر رنگ در مرحله پرداخت ابتدا ظرف را بر روی آتش گرم می‌کنند سپس مخلوطی از خاک زغال و ماست را بر روی بدنه ظرف مالیده و مجدداً بر روی حرارت می‌گردانند در این روش پس از اتمام کار ظرف به رنگ قرمز مایل به سیاه بسیار خوش‌رنگی درمی‌آید. اما در منطقه کتول استان گلستان به‌منظور تغییر رنگ و بالا بردن مقاومت آن، ظرف را در دیگ شیر می‌جوشانند.

در حقیقت زندگی مردمان جنگل‌نشین به‌صورت مستقیم وابسته به جنگل بوده و فلسفه ظریف لاک تراشی نیز از همین همزیستی جدایی‌ناپذیر انسان و طبیعت شکل می‌گیرد. آن‌ها با شناختی که از انواع درختان دارند با استفاده از ابزار بسیار ابتدایی، نیازهای روزمره مردم را مرتفع می‌سازند.

* گزارش از مریم منصوری، کارشناس آثار ناملموس استان گلستان

منبع: میراث آریا