معرفی امامزادگان خراسان جنوبی
استان خراسان جنوبی به عنوان سومین استان وسیع کشور دارای امامزادگان تاریخی زیادی همچون امامزاده شاه سلیمان علی (ع)، مزار شهدای دره شیخان، بقعه امامزاده عبدالله (ع) و غیره است که دارای جاذبههای تاریخی، معماری و فرهنگی زیادی هستند.
استان خراسانجنوبی به عنوان سومین استان وسیع کشور دارای امامزادگان تاریخی زیادی همچون امامزاده شاه سلیمان علی (ع)، مزار شهدای دره شیخان، بقعه امامزاده عبدالله (ع) و غیره است که دارای جاذبههای تاریخی، معماری و فرهنگی زیادی است.
خراسان جنوبی یکی از استانهایی است که دارای بقاع متبرکه و امامزاده های بسیار زیادی بوده و این بقاع متبرکه امنترین خانه های جهان است و در و دیوارش، محرم رازهایی که در گنجینه دل نهان کرده است، در و دیوار امامزادگان و بقاع متبرکه، آرامش بخش روح و نوازشگر جان هستند تا دست پر از این وادی گذر کنی، حتی اگر یادت نباشد در چه جایگاهی ایستادهای.
توسل در این مکانهای نام آشنا و رسیدن به قرب الهی درست همان چیزی است که در دنیای شلوغ امروزی بدان نیاز داری؛ همان که تو را از این دنیا رها کرده و روحت را آزادتر میکند و تو را امیدوارتر برای ادامه راه پرفراز و نشیب زندگی.
اماکن مذهبی جایگاه گسترش فرهنگ دینی و تعالی بخشی عقاید و اخلاق مردمند که میزان توجه به این اماکن متبرکه گویای توجه مردم به امور مذهبی و اسلامی است. طبق آمارهای رسمی اعلام شده هم اکنون ۱۰۰ بقعه مبرکه، ۲ هزار و ۱۳۳ مسجد و ۴۵۷ حسینیه در سامانه اوقاف خراسان جنوبی ثبت شده است که برای آشنایی بیشتر به معرفی برخی از بقاع متبرکه شاخص در این استان میپردازیم.
آستان مبارک امامزاده حسین بن موسی الکاظم (ع)
آستان مبارک امامزاده حسین بن موسی الکاظم (ع) در شهر طبس واقع در استان خراسان جنوبی یکی از جاذبه های مذهبی این شهر است که زائران زیادی در مسیر رسیدن به بارگاه امام رضا (ع) از آن دیدن میکنند. حضرت حسین بن موسی الکاظم (ع) برادر گرامی حضرت امام رضا (ع) است. حسین بن موسی الکاظم (ع) از جمله امامزادگانی است که مورخان آن را از فرزندان بلافصل امام کاظم (ع) دانستهاند. عاشقان ولایت و شیفتگان زیارت بارگاه ملکوتی امام رضا (ع) که از استان های جنوبی کشورمان عازم این دیار مقدس میشوند، پس از عبور از صدها کیلومتر کویر به طبس میرسند و آستان مبارک این امامزاده در مسیر مسافران قرار دارد.
با توجه به برخی از اسناد، زمان بنای اولیه مزار این امامزاده در قرن پنجم هجری بوده است. مقبره امامزاده حسین بن موسی الکاظم در طبس از قدیم مورد توجه و استقبال مردم بوده اما متاسفانه در زلزله ویرانگر طبس در سال ۱۳۵۷ این بنا به کلی ویران شد.
پس از آن، آستان قدس رضوی با مساعدت کامل، اقدام به بازسازی آن بقعه مبارکه و رواق های اطراف آن کرد و به سبکی بسیار عالی بنای کاملا مطلوب و درخورشان این امامزاده لازم التعظیم و برای رفاه حال زائران با به کار گیری طرح جامع احداث کرده است.
این امامزاده اکنون فضایی بسیار وسیع و بسیار زیبا دارد و اغلب مسافرانی که از جنوب شرق، جنوب و مرکز کشور قصد سفر به مشهد مقدس را دارند، حتما شبی را در جوار برادر امام رضا (ع) به صبح خواهند رساند.
فضای این امامزاده با درختان نخل به زیبای تزئین شده و حوضها و فوارهها فضایی بسیار زیبا ایجاد کرده است. زائر سراهای این امامزاده نیز با تلفیق معماری سنتی و مدرن، فضایی دلپذیر برای زائران این آستان مقدس فراهم کرده است.
این امامزاده دارای امکاناتی از جمله چندین سوییت و غرفه، آشپزخانه عمومی، سقاخانه، دفتر مخابراتی و ۳۶ هزار متر مربع فضای سبز، آب نما، سرویس بهداشتی مناسب، شهربازی و توقفگاه خودرو است.
امامزاده هوگند بشرویه
در فاصله حدود دوازده کیلومتری غرب بشرویه و در دامنه کوه مرکز زیارتی وجود دارد که به نام امام زاده محمد بن اصغر هوگند معروف و مشهور است از سابقه و شخصیت مدفون در این محل هیچ اطلاع تاریخی در دست نیست و آنچه اهالی به آن اعتقاد دارند این است که این جا محل دفن یکی از اولاد موسی بن جعفر (ع) است. مرکز مزبور از قدیم الایام و در حال حاضر مامن زوار و مومنانی است که به عشق اهل بیت از نقاط همجوار برای زیارت به آن روی می آورند و در حال حاضر یک مرکز زیارتی و سیاحتی است.
آستانه مبارکه بی بی زینب خاتون (س) در منطقه کاهی سربیشه
آستانه مبارکه بی بی زینب خاتون (س) مشهور به مزار کاهی در ۵۰ کیلومتری جنوب شرقی شهرستان بیرجند در خراسان جنوبی و در شهر مود شهرستان سربیشه، در منطقه ای سر سبز و خوش آب و هوا واقع شده است.
بر اساس شواهد بانو بی بی زینب خاتون (س) بر جای مانده، دختر امام موسی کاظم (ع) است که درگذر از روستای کاهین، دار فانی را وداع گفته و بر سر تپه ای مدفون شد.
علی بن محمد یاسری در تاریخ قهستان مینویسد: دیگر سیده زنان خاندان سِتر علیا و مهد عظمی، سلاله باغ مرتضوی به سببی از اسباب، گذرشان بر قریه کاهین از قرای نهار جان افتاد و به واسطهی عارضه ای که بر آن بزرگوار روی داد، در آن محل دار دنیا را وداع فرمود.
محرمانش به امر تجهیز و تکفین پرداخته و وی را بر سرپشته ای در صدف خاک مدفون ساختند و قبه ای بر سر تربت او بر افراختند. ضریح مطهر این بقعه متبرکه مطلا بوده و با طرح ضریح مطهر امام رضا (ع) در سال ۱۳۸۳ ساخته و نصب شده است.
از آنجایی که این آستانه مبارکه در ارتفاعات روستای کاهین قرار دارد، منطقه ای ییلاقی با زمستانی سرد و تابستانی بسیار مطبوع و خوش آب و هوا دارد و از فضای سبز بسیار زیبا و آبی شیرین و گوارا برخوردار است که این امر موجب جذب زائران و مسافران بسیاری از نقاط مختلف استان و کشور به این منطقه شده است به گونه ای که سالانه حدود ۱۵۰ هزار زائر و مشتاق به زیارت خاندان اهل بیت (ع) برای زیارت به این مکان مشرف میشوند.
به خاطر وجود آب گوارا و مهمانسراهایی که در محوطه این مزار و در باغهای سر سبز این روستا وجود دارد، مردمی که به این منطقه میآیند، به طور موقت در این منطقه سکنی گزیده و به زیارت و سیاحت میپردازند.
جاده ارتباطی به آستانه مبارکه بی بی زینب خاتون (س) از مرکز شهر به روستای کاهین، آسفالته است.
آستان امامزادگان سلطان محمد و سلطان ابراهیم
آستان امامزادگان سلطان محمد و سلطان ابراهیم (ع) در شهرستان فردوس، مرکز شهر واقع شده است. شهر فردوس تا بیرجند مرکز خراسان جنوبی ۱۹۵ کیلومتر فاصله دارد.
بارگاه امامزادگان سلطان محمد و سلطان ابراهیم (ع) واقع در شهر باستانی تون و در فاصله اندکی از مسجد جامع و در جوار این بزرگراه باعث جذب مسافران زیادی میشود و بقاع این امام زادگان را به عنوان یکی از مهمترین بقاع متبرکه استان خراسان جنوبی تبدیل کرده است.
به لحاظ اهمیت تاریخی بنا در فهرست آثار ملی کشوربه ثبت رسیده است و باستان شناسان میراث فرهنگی و گردشگری این بنا را مربوط به دوره تیموریان میدانند. موسیو آندره گدار معمار و باستان شناس فرانسوی که در سال ۱۳۰۵ شمسی از فردوس بازدید میکند آن را به دوره تیموریان نسبت میدهد.
مزار شاه سلیمان علی(ع)
این زیارتگاه در جنوب غربی شهرستان بیرجند، در روستای جنگ آباد، از دهستان جلگة ماژان از توابع شهرستان خوسف واقع شده و راه ارتباطی آن از طریق جادة آسفالت خوسف ـ دولت آبادگیو قابل دسترسی است.
ساختمان بقعه، در دامنة کوهی واقع شده و پیرامون آن مزارع و انواع درختان وجود دارد. بنا که از خشت و گل و سنگ ساخته شده دارای ایوان در جانب جنوب و رواقی در پی آن است که دارای گنبدی عرقچینی کوتاه است که با ایجاد چهار فیلپوش در چهار زاویة اتاق پدید آمده است.
از امکانات رفاهی ـ خدماتی این آستان میتوان به امکانات اولیه آب، برق و تلفن اشاره کرد همچنین وضوخانه، سرویس بهداشتی، انبار، آشپزخانه، آبدارخانه و فروشگاه برای رفاه حال زائران نام برد.
شاه سلیمان، یکی از زیارتگاههای پر رونق و پر طرفدار حومه شهرستان بیرجند است، گروهی سلیمان علی را از سادات باقریه و برخی او را از اولاد موسی بن جعفر (ع) و عدهای از صحابه امامزادگان میشمارند.
آستان امامزادگان باقریه بیرجند
آستان امامزادگان باقریه (ع) یا مزار دره شیخان در شهر واقع است، امامزادگان باقریه (ع) زیارتگاه و مدفن ۷۲ امزاده است که در ورودی شهر بیرجند و نزدیک پایانه مسافر بری واقع شده است. نام دره شیخان برگرفته از دو کلمه، دره و شیخان است. دره فرو رفتگی میانه دو دامنه کوه میباشد که در آن آبراهه یا رودی جریان دارد. شیخ به معنی مرد بزرگ و دانشمند و مرشد و احتمالاً شیخان جمع شیخ و جمعی از بزرگان باشد. احتمالی دیگر که گفته میشود به دلیل اینکه در این دره به گروهی شبیخوان زده شده به دره شبیخوان معروف شده که بعداً به دره شیخان استعمال شده است. در این دره تعدادی از شهدا که به روایت ابوالمحامد رویخی و علی بن محمد یاسری مشهور به حسامی از احفاد امام محمد باقر (ع) در آنجا مدفون هستند. این زیارتگاه سالهاست، همه روزه بویژه عصر چهارشنبهها پذیرای خیل زائران است.
طرح جامع این زیارتگاه به مساحت ۶ هزار متر مربع در حال اجرا است. کتابخانه آن به بهره برداری رسیده و فضاهای انباری، دفتر هیأت امنا و منزل خادم و سرویس های بهداشتی احداث شده و ساختمان های دارالشفا، زائرسرا، حسینیه و مسجد در حال اجرا است توسعه فضای صحن و پارکینگ و فضای سبز از برنامه های طرح جامع این زیارتگاه میباشد.
بقعه مبارک امامزاده زید بن علی(ع) دیهوک
بقعه مبارک امامزاده زید بن علی (ع) واقع در روستای امامزاده علی از نوادگان امام سجاد(علیه السلام) در فاصله ۱۶ کیلومتری دیهوک طبس در خراسان جنوبی قرار دارد. روستای امامزاده علی که به شاهزاده علی نیزمعروف است دارای آب و هوای معتدلی بوده و این به خاطر قرار گرفتن آن در دامنههای شمالی رشته کوه شتری است.
این امامزاده یکی از مکان هایی است که در طول سال بر اساس یک سنت قدیمی و حسنه پذیرای خیل عظیم عاشقان و دلباختگان ائمه اطهار(ع) است که به صورت کاروانی یا خانوادگی به این مکان سفر می کنند تا لحظاتی را به دور از هیاهوی زندگی شهری غبار دل بزدایند و با خدای خود راز و نیاز کنند.
خراسان جنوبی؛ به دلیل وجود امامزادههای بسیار در دل خود همواره ملجأ توسل بوده؛ توسلی که به معنای به دست آوردن آرامش در وجود انسان بوده و روح خفته او را در میان انبوه دغدغهها بیدار میکند.
منبع: ایسنا
مرتبط: