صدای پای زندگی در کاخ موزه سلیمانیه

در دل یکی از قدیمی‌ترین محلات کرج، عمارتی از سلسله قاجار به یادگار مانده که پله‌های فیروزه‌ای رنگش، پنجره‌های نورگیر و اتاق‌های تو در توی آن بوی زندگی می‌دهد و کافی است خوب گوش کنیم تا صدای پای گذشتگان را در راهروهای باریک آن بشنویم. عمارتی که فتحعلی‌شاه از فرط خوشحالی از تولد سی‌وچهارمین فرزندش ساخت.

 این بنای تاریخی که همنام سی و چهارمین فرزند فتحعلی شاه است، در طول دهه‌های گذشته مورد بی مهری زیادی قرار گرفته و درهای آن به واسطه آسیب و تخریب جدی و همچنین  کشمکش‌هایی که بر سر مالکیت آن وجود داشت، به روی گردشگران بسته بود. بالاخره چند سال قبل با توافقی که با دانشکده کشاورزی تهران صورت گرفت، این کاخ تاریخی به میراث فرهنگی واگذار و عملیات مرمت آن آغاز شد. طی بیش از سه سال  اخیر مرمت نقاشی‌های منحصر به فرد، تالارها و اندرونی این مجموعه به پایان رسیده و بازسازی محوطه بیرونی آن هم در مراحل پایانی قرار دارد. کاخ سلیمانیه که روزگاری مثل بسیاری از بناهای تاریخی، در کنج عزلت و تنهایی خاک می‌خورد، حالا کمر راست کرده و به روزهای روشن آینده چشم دوخته است. روزهایی که به دوران اوج بازگشته و به عنوان موزه نقاشی‌های تاریخی البرز پذیرای گردشگران خواهد بود…

کاخ سلیمانیه نتیجه شادمانی فتحعلی شاه از تولد سی و چهارمین فرزندش

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی البرز با اشاره به موقعیت جغرافیایی کاخ سلیمانیه اظهار کرد: این کاخ در محوطه دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران که در محله مصباح کرج واقع شده، قرار دارد.

وی با اشاره به اینکه این کاخ به دستور فتحعلی شاه قاجار بین سال‌های ۱۲۲۵ تا ۱۲۲۷ هجری قمری ساخته شده، گفت: دومین پادشاه قاجار به مناسبت تولد سی و چهارمین فرزند خود (سلیمان میرزا) توسط محمد حسین خان نظام الدوله اصفهانی (صدر اصفهانی) ساخته شده است.

وی افزود: از آنجائی که این مجموعه طی سالیان متمادی کاربری موزه‌ای نداشته و زمانی به عنوان فضایی آموزشی مورد استفاده قرار می‌گرفت و برای مدتی هم کاربری خاصی نداشت، آسیب دیده و تا حد زیادی تخریب شده بود.

تنها تصویر موسس سلسله قاجار در کاخ سلیمانیه حک شده است

این مسئول با اشاره به اهمیت کاخ سلیمانیه توضیح داد: این بنای تاریخی به دلیل نقاشی‌های دیواری منحصر به فردی که توسط عبدالله خان نقاش باشی در تالار اصلی این مجموعه کشیده شده در سال ۱۳۲۷ با شماره ثبت ۳۷۰ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

به گفته مدیرکل میراث فرهنگی البرز در تالار این بنا دو نقاشی وجود دارد که یکی تصویر آقا محمد خان قاجار و دیگری فتحعلی شاه با اطرافیانش است.

وی ادامه داد: تصویری که از آقامحمدخان توسط عبدالله‌ خان نقاش‌باشی روی یکی از دیوارهای این کاخ نقاشی شده، تنها تصویر منصوب و بسیار نزدیک به موسسه سلسله قاجاریه است.

کاخ موزه سلیمانیه

چرا کاخ سلیمانیه بنایی خاص است؟

محمدی همچنین به ویژگی خاص بنای این کاخ اشاره کرد و گفت: ساختمان این کاخ آجری است و نمای آن تزیینات ویژه‌ای ندارد، بنای این مجموعه روی پیلوت ساخته شده که در زمان خود نوعی نوآوری به‌شمار می‌رود. در شرق ساختمان کاخ هم  برجی ۵ طبقه ساخته شده بوده که هم‌اکنون تنها طبقه هم‌کف آن باقی‌مانده‌است.

این مسئول با اشاره به اینکه برای حفاظت درست از این بنای تاریخی در سال‌های گذشته کاخ سلیمانیه به میراث فرهنگی واگذار شده، توضیح داد: این اقدام بر اساس تفاهم نامه‌ای که با دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران منعقد شده، صورت گرفته است.

مدیرکل میراث فرهنگی البرز افزود: نقاشی‌های تالار اصلی این مجموعه طی سالیان گذشته آسیب جدی دیده بودند ولی میراث فرهنگی با چندین فصل کار مرمتی موفق شده نقاشی‌ها را به همان شکل سابق برگرداند.

وی اضافه کرد: برای اینکه کاخ سلیمانیه به محلی برای بازدید مردم تبدیل شود، میراث فرهنگی سال گذشته موفق شد مجوز تبدیل آن این مجموعه به کاخ موزه را اخذ کند.

محمدی تصریح کرد:  واقعیت این است وقتی به محلی عنوان موزه اطلاق می‌شود، توجه بیشتری را به خود جلب می‌کند و ارزش آن هم از نظر مردم و هم مسئولین چندین برابر می‌شود.

وی ادامه داد: بعد از اتمام عملیات مرمت این کاخ، قرار است این مجموعه به عنوان موزه نقاشی‌های تاریخی مورد بازدید علاقه مندان قرار بگیرد.

وی با اشاره به اینکه عملیات مرمت درون این کاخ تقریبا به اتمام رسیده، افزود: برای ساماندهی وضعیت محوطه این کاخ هم مرمت دو حوض در جلو و عقب این کاخ در اولویت قرار داشت که عملیات مرمت حوض جلوی بنا به پایان رسیده و برای مرمت حوض پشتی که در محوطه دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران قرارگرفته در حال رایزنی هستیم.

blank

کاخ موزه سلیمانیه اواخر این ماه افتتاح می‌شود

محمدی اضافه کرد: اعتبار مرمت حوض پشت این بنای تاریخی از وزارتخانه گرفته شده و با مجوز دانشکده، برنامه مرمت نهایی کاخ موزه سلیمانیه آغاز می‌شود.

وی گفت: در گذشته یک ایوان هم در جبهه شرقی این مجموعه در قالب فضای نگهبانی موجود بود که در حال حاضر هیچ چیزی از آن باقی نمانده و به دنبال آن هستیم که با اعتبار تخصیص یافته این ایوان را هم به طور کامل احیاء کنیم.

وی اضافه کرد: البته فضای ورودی این کاخ که قبلا مرمت شده هم نیاز به اصلاح دارد که به نظر می‌رسد با اتمام آن، کاخ موزه آماده باشد تا اواخر اردیبهشت ماه به طور رسمی افتتاح شود.

این مسئول در پاسخ به اینکه تیم مرمتی این مجموعه چطور انتخاب شده‌اند و چقدر در کار خود متبحر بوده اند، گفت: این تیم در دو حوزه مرمت بنا و اشیای تاریخی از تجربه و تخصص کافی برخوردار بودند و نتیجه کار آنها این است که اگر کسی برای اولین بار نقاشی‌های دیواری این کاخ را ببیند و از پیشینه آنها مطلع نباشد، متوجه مرمت شدن آنها نخواهد شد.

محمدی اضافه کرد: مرمت داخلی ساختمان هم با دقت کافی انجام شده و گردشگران از بازدید از این مجموعه تاریخی لذت خواهند برد.

کاخ موزه سلیمانیه

آن ۳۰۰ میلیون تومان این ۳۰۰ میلیون تومان نیست!

مدیرکل میراث فرهنگی البرز با اشاره به اعتبار تخصیص یافته برای مرمت این بنا توضیح داد: از سالیان گذشته تا کنون بیش از ۳۰۰ میلیون تومان برای مرمت این مجموعه هزینه شده البته نباید فراموش کرد شاید ۳۰۰ میلیون در حال حاضر رقم قابل توجهی نباشد ولی چهار پنج سال پیش مبلغ قابل توجهی بود.

وی اضافه کرد: برای تکمیل مرمت این مجموعه ۳۰۰ میلیون تومان دیگر نیز اختصاص یافته و به زودی عملیات مرمت بخشهای باقی مانده از این کاخ آغاز خواهد شد.

این مسئول افزود: این کاخ برای میزبانی از گردشگران تقریبا آماده است و در ایامی از نوروز هم درهای این مجموعه برای چند روز به روی گردشگران باز بود.

این مسئول تاکید کرد: با برنامه ریزی صورت گرفته بنا شده کاخ موزه سلیمانیه در روز جهانی موزه (۲۸ اردیبهشت) به صورت رسمی به عنوان اولین کاخ موزه استان با رویکرد نقاشی‌های تاریخی افتتاح شود.

وی گفت: اگر پیک چهارم کرونا به خوبی کنترل شود و شیب شیوع بیماری در استان کاهش یابد، درهای این مجموعه به صورت دائمی به روی گردشگران باز خواهد شد.

وی با تاکید بر ضرورت اطلاع رسانی برای معرفی این کاخ موزه اضافه کرد: به زودی بیلبوردهایی برای اطلاع رسانی عمومی در خصوص افتتاح این موزه در سطح شهر نصب می‌شود و شاهد معرفی این مجموعه توسط تلویزیون‌های شهری هم خواهیم بود.

منبع: ایسنا

مرتبط:

کاروانسرای شاه‌ عباسی کرج

کرج _ مقصدی جدید برای گردشگری

آداب و رسوم مردم لیبی در ماه مبارک رمضان

جایگاه ویژه ماه رمضان در میان مسلمانان سبب شده است تا مردم کشورهای مختلف با آداب و رسوم مخصوصی به استقبال از این ماه رفته و اعمال مذهبی و معنوی خود را به جا آوررند.

کشور لیبی، چهارمین کشور پهناور قاره آفریقا است که بیش از ۹۷% جمعیت این کشور را مسلمانان تشکیل می‌دهند. مسلمانان این کشور در ایام ماه مبارک رمضان آیین‌های ویژه‌ای برگزار می‌کنند که در ادامه تعدادی از آن‌ها را بیان می‌کنیم.

پیش از آغاز ماه مبارک رمضان جنب‌وجوش و تکاپوی ویژه‌ای فضای کشور لیبی را فرا می‌گیرد؛ به طوری که مسلمانان این کشور برای استقبال از ماه رمضان، نمای داخلی و خارجی منازل خود را رنگ‌آمیزی می‌کنند. مردم مسلمان لیبی از هفته‌ها پیش از شروع ماه مبارک رمضان خودشان را برای ماه روزه‌داری آغاز می‌کنند و به پاکیزه‌سازی مساجد و اماکن مختلف مانند مدارس و دانشگاه‌ها می‌پردازند. مساجد در این ماه تزئین شده و مناره‌ها و نرده‌های آن‌ها چراغانی می‌شوند.

مردم کشور لیبی بیشتر زمان خود در ایام ماه رمضان را به حفظ و قرائت قرآن می‌پردازند. در این ماه شرکت در نماز جماعت نیز در بین مردم کشور لیبی رایج است؛ به طوری که عده‌ی زیادی از افراد نمازهای یومیه خود را در مساجد اقامه می‌کنند.

blank

 

قرآن‌خوانی و شرکت در دروس و موعظه‌های مذهبی در ماه رمضان  از جمله آیین مرسوم در این کشور به شمار می‌رود و زنان، مردان و کودکان این کشور مشتاقانه به عبادت مشغول هستند و ۱۰ شب پایانی ماه رمضان را به شب‌زنده‌داری و عبادت می‌پردازند.

در ماه مبارک رمضان غذاهای متنوعی در این کشور مورد استفاده قرار می‌گیرد که تعداد زیادی از این غذاها در سفره‌های عربی و اسلامی نیز وجود دارد و از جمله آن‌ها می‌توان به خرما، شیر، آب‌میوه، گوشت، برنج و سایر آجیل و شیرینی‌ها اشاره کرد.

البته مسلمانان لیبی برای افطار نوعی سوپ مخصوص به نام «شربا» نیز تهیه می‌کنند که پایه‌ این سوپ بر اساس سسی از گوجه است و نوعی پاستا در تهیه‌ آن استفاده می‌شود، از دیگر مواد تشکیل‌دهنده‌ی این سوپ می‌توان به نخود و قطعات گوشت گوسفند اشاره کرد. هنگام سرو این سوپ، روی آن نعنای خشک می‌ریزند و سوپ سنتی لیبی هم‌چنان در مرکز توجه قرار دارد.

blank

 

یکی از آداب‌ورسوم مردم کشور لیبی در ماه رمضان بردن غذای افطاری برای خویشاوندان و همسایگان و شریک شدن وعده افطاری خود با دیگران است، به طوری که در مواقعی روزه‌داران روزه خود را در مساجد، خانه آشنایان و در کنار یکدیگر باز کرده و افطاری میل می‌کنند. از دیگر آداب مردم این کشور در ماه رمضان می‌توان به دید و بازدید آشنایان و نزدیکان پس از صرف وعده افطار اشاره کرد.

مراسم شب‌های قدر نیز در مساجد و خانه‌های مردم برگزار می‌شود که عموم مردم در این شب‌ها مشغول خواندن ادعیه‌های مختلف و قرآن هستند.

در این کشور پوشیدن لباس نو و سنتی کشور لیبی درروز عید فطر مرسوم است. دیدار از بستگان و همسایگان نیز از جمله آیین رایج این ایام است؛ به طوری که نمازگزاران پس از اقامه نماز عید فطر به مصافحه و تبریک‌گویی حلول ماه شوال می‌پردازند.

دراین روز نوعی خوراکی به نام «الفطیره» آماده می‌شود؛ این خوراکی از مقداری خمیر آرد گندم بسیار نازک تشکیل و در روغن حیوانی طبخ می‌شود و سپس با مقداری عسل مورد استفاده قرار می‌گیرد. در روز عید، مردم شیرینی‌های «البقلاوه، المقروض و الغریبه» پخته و آب انار و آب‌میوه های دیگری می‌نوشند. خوراکی‌های دیگری مانند «الدبله» نوعی شیرینی مرکب از عسل و کنجد، «الغریبه» کلوچه‌ای که با بادام ترکیب می‌شود، «المقرود» نوعی شیرینی سرشار از خرما که به عسل آغشته می‌شود و «الصویبعات» نوعی کیک که با پسته، بادام مخلوط و با لایه‌ای از شکلات پوشانده می‌شود نیز در روز عید فطر تهیه و سرو می‌شود.

منبع: ایسنا

مرتبط:

برگزاری ماه رمضان، با آدابی متفاوت در آلمان

ماه رمضان در اندونزی‌ پرجمعیت‌ترین کشور مسلمان

ماهان، نوایی آهنگین در خطه کویر

یکی از مهم‌ترین نقاط بازدید و گردشگری استان کرمان، شهر ماهان است که در ۳۰ کیلومتری جنوب‌شرقی کرمان و در دامنه ارتفاعات تیگران واقع است و چشمه‌های متعددی دارد.

آستانه شاه نعمت‌الله ولی

از آثار باشکوه، زیبا و بسیار دیدنی ایران می‌توان مزار شاه نعمت‌الله ولی را نام برد. آستانه شاه نعمت‌الله ولی، زیارتگاه اهل دل و میعادگاه شوریدگان وادی عشق، قریب هفت قرن قدمت دارد. سنگ بنای هسته مرکزی این مجموعه را احمدشاه دکنی با ارسال وجوهی به ایران پی‌ریزی کرد. سال ساخت بنا در کتیبه ورودی، ۸۴۰ ه. ق ذکر شده است. نام صحن‌های این بنا به ترتیب از خیابان اصلی، صحن اتابکی، صحن وکیل‌الملکی، رواق مدیرالملکی، حرم، رواق شاه‌عباسی، صحن میرداماد و صحن حسینیه است. شاه ولی معاصر حافظ لسان‌الغیب بود و حافظ توجه خاصی به اشعار او داشت و بسیاری از غزلیات شاه را جواب گفت، از جمله حافظ غزل:

آنان‌که خاک را به نظر کیمیا کنند

آیا بودکه گوشه چشمی به ما کنند

در جواب این غزل شاه ولی سروده است:

ما خاک را به نظر کیمیا کنیم

صد درد را به گوشه چشمی دوا کنیم

از جمله بخش‌های دیگر آستانه، کتابخانه و موزه شاه‌ولی است.

شاه نعمت‌الله، عارف، ادیب و شاعر بزرگ قرن هشتم ه. ق دره سال ۷۳۱ در کوهبنان به دنیا آمد و در سال ۸۳۴ در کرمان درگذشت و بنا به خواست خود در ماهان به خاک سپرده شد.

باغ شاهزاده

باغ زیبا و مصفایی که با بیش از یک قرن قدمت و پیشینه تاریخی، در دامان کوه‌های سر به فلک کشیده هزار (تیگران) آرمیده و چشم و چراغ باغ‌های کنونی ایران به شمار می‌رود در سال ۱۲۹۷ ه. ق به وسیله عبدالحمید میرزافرمانروا ناصرالدوله شاهزاده قاجار بنا شد. این باغ دارای دو عمارت دو اشکوبه در قسمت غرب و شرق است و حوض‌ها و فواره‌های متعدد، این دو عمارت را به هم ارتباط می‌دهد. حمام کوچکی نیز در ضلع جنوبی باغ وجود دارد که با برداشتی از حمام گنجعلی‌خان ساخته شده است. درختان سر به فلک کشیده، داستان‌های بسیاری از روزگاران گذشته به یاد دارند. این باغ در سال ۱۳۷۰ بازسازی شده و امروز با عرضه خدمات و پذیرایی از میهمانان، ایرانگردان و جهانگردان، یکی از جاذبه‌های ارزشمند و گرانبهای کرمان به شمار می‌رود.

شترگلو

این بنای تاریخی در محور آستانه شاه نعمت‌الله ولی و در ضلع شرقی آن واقع شده است و از آثار دوران قاجاریه به شمار می‌رود. بنای مذکور دارای چند حیاط است، که حیاط شمالی انارستان و حیاط جنوبی نارنجستان بوده است. اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان کرمان در صدد بازسازی و احیای این اثر ارزنده برآمده است.

دره تیگران

دره تیگران در دامنه کوه جوپار و در ضلع جنوبی باغ شاهزاده ماهان واقع شده است، این دره مسیر راهپیمایی بسیار زیبایی برای‌خانواده‌ها است. آب جاری باغ شاهزاده از چشمه‌های این دره تامین می‌شود. در انتهای دره آبشارهای مخملی و جلوه‌های زیبایی از طبیعت را می‌توانیم ببینیم. در امتداد دره ۲ چنار تنومند قرار دارد که تنه خالی هر یک گنجایش ۱۰ نفر را دارد.

سکنج

روستای سکنج یکی از روستاهای هدف گردشگری است که در ۱۵ کیلومتری جنوب‌شرقی ماهان و شمال جاده بم- کرمان قرار دارد. سکنج تا شهر کرمان ۵۰ کیلومتر و تا ماهان ۱۵ کیلومتر فاصله دارد، سکنج منطقه‌ای است کوهستانی و خوش آب‌وهوا که دو آبشار زیبا (با حدود ۶ متر ارتفاع) دارد. کوه‌های مجاور آن مناسب کوهنوردی است. در این آبادی در امتداد نهری بزرگ به طول چند کیلومتر چنارهایی سر به فلک کشیده وجود دارد که پاره‌ای از آن‌ها آنچنان تنومندند که بینندگان را مبهوت عظمت و قدمت خود می‌سازد از جمله امکانات منطقه، رستوران و مجتمع تفریحی را می‌توان نام برد.

ییلاق جوپار

شهر ییلاقی جوپار با مناظر بدیع و زیبا در فاصله ۳۰ کیلومتری جنوب کرمان واقع است و باغ‌های بسیار دیدنی دارد. زیارت امامزاده حسین هرساله باعث مسافرت تعداد زیادی زائر به این شهر می‌شود.

منطقه کوهنوردی جوپار

جوپار یک منطقه بین‌المللی است که هرساله کوهنوردان بسیاری از سراسر کشور و بعضا از کشورهای دیگر به آن وارد می‌شوند. این منطقه به لحاظ زیبایی به آلپ ایران شهرت یافته و دارای ستیغ‌ها و دیواره‌های زیبایی است.

مقبره امامزاده شاهزاده حسین

شاهزاده حسین جوپار یکی از بقاع متبرکه بخش جوپار از توابع کرمان است. بنای این زیارتگاه به دوره صفویه مربوط است که در دوره قاجاریه تعمیر و تکمیل شد. بنای شاهزاده حسین متشکل از حیاط، حرم، گنبد و رواق است. ارزش زیارتی این زیارتگاه با شاهچراغ شیراز برابر است.

منبع: میراث آریا

مرتبط:

از کرمان دیار کریمان چه به یادگار بخریم؟

کنداب، روستایی از دلِ تاریخ در دلِ طبیعت

وقتی که از تهران حرکت می‌کنید و پس از عبور از استان مازندران به غرب استان گلستان پا می‌گذارید به دومین شهرستان گلستانی یعنی کردکوی می‌رسید، شهرستانی آرام و وزین که در نگاه اول شاید نتوان فهمید که پشت این ظاهر آرام، می‌توان به این شهرستان، لقب هزار جاذبه را داد.

بخش عمده‌ای از ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی این شهرستان در نواحی جنوبی آن و در دل روستاها و ییلاقات کوهستانی قرار دارد، از جمله روستای کنداب.

این روستا همچنان که از اسم با مسمای آن برمی‌آید، در کنار رودخانه‌ای قرار دارد که آب آن به آرامی و کندی جریان داشته و انگار که قطره‌قطره این آب مدهوش طبیعت آن منطقه شده و قصد سفر ندارد، برای همین به این روستا که می‌رسیده از سرعت خود کم می‌کرده و هاج و واج به زیبایی خیره‌کننده روستا و ساکنان آن نگاه می‌کرده است.

روستای کنداب یکی از روستاهای کوهستانی از توابع شهرستان کردکوی در استان گلستان است. این روستا با روستاهای رادکان، درازنو و بارکلا هم‌جوار است.

یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های روستای کنداب همچون دیگر روستاهای این منطقه، آب‌وهوای دل‌انگیز و طبیعت کوهستانی آن است که در دو فصل گرما و سرما، تصاویری چشم‌نواز و خارق‌العاده دارد. آب و هوایی پاک و بدون ذره‌ای آلودگی انتظار شما را می‌کشد و ریه‌هایتان را مملو از ذرات هوای بکر و دست‌نخورده می‌کند.

روستای کنداب

روستایی از دوره قاجار

اما دیگر ویژگی مهم آن، بافت بومی و تاریخی روستاست. روستای کنداب با منظره‌ای چشم‌نواز و با بافت قدیمی، چشم هر گردشگری را مجذوب خود می‌کند. بر اساس نظر کارشناسان میراث‌فرهنگی، بافت این روستا متعلق به اواخر  دوره‌ قاجاریه است و از مواد و مصالح بوم‌آورد منطقه برای ساخت آن استفاده شده است.

روستایی با خانه‌هایی قدیمی و مردمانی خونگرم و مهمان‌نواز که اصالت مردمان خوب شمال را به نمایش می‌گذارد. بنابراین روستای کنداب از روستاهایی است که هیچ‌گونه ساخت‌وساز غیرمجاز در بافت و خارج از بافت آن انجام نشده است.

ویژگی‌ سوم این روستای تاریخی، مجموعه درختان کهن‌سال گردوی کنداب کردکوی است که در سال گذشته در فهرست آثار ملی به ثبت رسید.

در راستای کنوانسیون ۱۹۷۲ حفاظت از میراث طبیعی و فرهنگی، دفتر ثبت آثار اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان گلستان با شناسایی درختان کهن‌سال روستای کنداب، اقدام به مستندسازی و تشکیل پرونده ثبت ملی این درختان کرد که با تائید شورای ثبت آثار طبیعی کشور به عنوان بیست و نهمین اثر طبیعی استان به شماره ۶۶۷ در فهرست آثار طبیعی کشور به ثبت رسید.

این اثر متشکل از چندین درخت کهن‌سال گردو، چشمه و گورستان تاریخی است که با توجه به اهمیت میراث‌فرهنگی و طبیعی، در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است. این درختان در حدود ۳۰۰ تا ۳۵۰ سال عمر دارند و جزو مناطق حفاظت‌شده محسوب شده و هرگونه تعدی به آن جرم محسوب و پیگرد قانونی دارد.

روستای کنداب

کارچاله‌بافی در روستای کنداب

اما دیگر ویژگی روستای کنداب، صنایع‌دستی آن است. زنان هنرمند و صنعتگر این روستا بیش از همه در رشته‌های کارچاله‌بافی (جاجیم‌بافی) و چوغابافی فعال بوده و همچنان اندکی از شمار زنان کهن‌سال آن مشغول به تولید چنین محصولاتی هستند.

مردم باصفای روستای کنداب و شهرستان کردکوی برای رفع هر چه سریع‌تر ویروس کرونا و میزبانی از مسافران و گردشگران انتظار می‌کشند.

* گزارش از رحیم مهاجر، کارشناس گردشگری اداره میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی شهرستان کردکوی

مرتبط:

سفر به استان گلستان

دیوار گرگان _رازهای ناتمام دژاسطوره‌ای انوشیروان

رشته‌خشکار، شیرینی اصیل گیلانی‌ها

خاستگاه اصلی رشته‌خشکار دهستان طاهرگوراب شهرستان صومعه‌سرا است. طعم بی‌نظیر این محصول سبب شهرت و رواج آن در کل شهرستان‌های استان گیلان و حتی در پایتخت کشور (تهران) و استان البرز به دلیل مهاجرت و محل زندگی بسیاری از هم استانی‌های گیلانی شده است. این سوغات محلی حتی در خارج از مرزهای ایران نیز شهرتی جهانی دارد.

شیرینی سنتی رشته‌خشکار با قدمتی حدود ۳۰۰‌ ساله در مناطق غرب گیلان موسوم به گسکرات به ویژه بخش طاهر گوراب صومعه‌سرا طبخ می‌شد و بهترین رشته‌ریزان (اصطلاحی برای افرادی که رشته این شیرینی را آماده می‌کنند) اصالت طاهرگورابی دارند،حتی در برخی خانواده‌ها رشته‌ریزی به‌عنوان شغل اجدادی آن‌ها تلقی می‌شود. رشته‌خشکار اگر چه در طول سال به شکل متناوب در کارگاه‌های تهیه رشته‌خشکار عرضه می‌شود اما در ماه مبارک رمضان با حال و هوای عرفانی و معنوی، همواره پای ثابت سفره‌های افطاری گیلانی است.

رشته‌خشکار از دو محصول رشته و خشکار تشکیل شده که معمولا به صورت پیوسته نام برده می‌شود. رشته همان ترکیب آرد گندم، آرد برنج و آب به تنهایی است که روی سینی مسی ریخته می‌شود و خشکار به رشته میان‌پر می‌گویند. قدیم‌ترها برنج را خیس کرده و وقتی نرم شد، آن را آسیاب می‌کردند تا آرد برنج یکدستی به دست آید و همان آرد برنج را برای تهیه رشته مورد استفاده قرار می‌دادند، اما امروزه بیشتر از آرد برنج آماده استفاده می‌کنند. برای اینکه طبع رشته، معتدل باشد از ترکیب دو نوع آرد برنج حاصل از انواع علی کاظمی و هاشمی که یکی طبع سرد دارد و دیگری طبع گرم استفاده می‌شود.

رشته‌خشکار

مواد مورد استفاده اصلی برای خشکار را نیز از گذشته، گردو، شکر و دارچین تشکیل می‌داده است که بنابر ذائقه‌های متفاوت به آن پودر هل، زنجبیل، جوز هندی و میخک نیز اضافه می‌شود.

رشته‌ریزی نیز یکی از هنرهای زیبا در تولید رشته‌خشکار به عنوان زینت‌بخش سفره‌های افطار و سحر مردم گیلان به حساب می‌آید. در گذشته مردان و زنان گیلانی از دست برای ریختن رشته استفاده می‌کردند که در گذر زمان، استفاده از ظروف مسی جایگزین روش‌های دیگر در تولید این شیرینی شده است. این ظرف مسی، وسیله‌ای استوانه‌ای است که از یک طرف باز بوده تا بتوان مواد حل‌گرفته شده را در داخل آن ریخت و از سویی دیگر به پنج الی شش لوله باریک قیف‌مانند ختم می‌شود که به شکلی منظم در کنار هم قرار گرفته و خروج مواد رشته از آن به وسیله هنر چرخش دست استادکار، شکل رشته را به طور منظم درست می‌کند.

این شیرینی سنتی به صورت خام در مغازه‌ها عرضه می‌شود و برای سرو آن حتما باید کمی سرخ شده و پس از سرخ شدن در شربتی که معمولا با شکر، آب، گلاب، هل و زعفران حرارت دیده است، شیرین شود.

* گزارش از سپیده آشفته پور لیلاکوهی، دکتری تخصّصی برنامه‌ریزی روستایی و مسئول پژوهشی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی گیلان

مرتبط:

آبشار لونک گیلان

ساحل چمخاله _ساحلی اروپایی در گیلان

ییلاقات رویایی و شگفت انگیز ماسال گیلان

داستان سرزمینی با «برجی کج»

یکی از زیباترین شهرهای ایتالیا، شهر «پیزا» است که در حوالی مرکز ایتالیا و در نزدیکی دریای تیرنی واقع شده است. شاید با شنیدن اسم این شهر، نخستین چیزی که در ذهن مخاطب تداعی می‌شود، تصویری از برج معروف این شهر به نام «برج کج پیزا» باشد؛ اما این برج، تنها بخشی از زیبایی‌های این شهر است که افراد زیادی را به این شهر و کشور می‌کشاند.

کشور ایتالیا در اروپای جنوبی، از آن دسته کشورهایی است که بعید است تماشای آن در لیست آرزوهای علاقه‌مندان به گردشگری، تاریخ و فرهنگ نباشد. این کشور در گذشته یکی از قدیمی‌ترین تمدن‌های جهانی بوده است و اکنون با عبور از گذرگاه‌های پر فراز و نشیب تاریخی، دارای آثار و بقایای زیبایی از دوران امپراتوری روم است که همه علاقه‌مندان را به سوی خود جذب می‌کند.

در این میان اما یکی از زیباترین شهرهای ایتالیا، شهر «پیزا» است که در حوالی مرکز ایتالیا و در نزدیکی دریای تیرنی واقع شده است. شاید با شنیدن اسم این شهر، نخستین چیزی که در ذهن مخاطب تداعی می‌شود، تصویری از برج معروف این شهر به نام «برج کج پیزا» باشد؛ اما این برج، تنها بخشی از زیبایی‌های این شهر است که در ادامه به معرفی آن می‌پردازیم.

قدمت و تاریخ این شهر را حدود ۵۰۰ سال قبل از میلاد مسیح عنوان کرده‌اند که همواره محل تولد و سکونت هنرمندان، ادیبان و دانشمندان بزرگی نظیر گالیله بوده که در این شهر متولد شده است. همه این موارد، در کنار جاذبه‌های گردشگری و کلیساهای باستنی موجود در شهر «پیزا» هر ساله باعث جذب تعداد زیادی گردشگر از سراسر دنیا می‌شود.

blank

 

به جرأت می‌توان گفت شهر «پیزا» یکی از مشهورترین و محبوب‌ترین شهرهای جهان است که در کرانه شرقی رود آرنو قرار گرفته و آب‌وهوایی گرم و معتدل دارد. یکی از ویژگی‌های آب‌وهوایی شهر «پیزا» این است که در این شهر، عموماً با زمستان‌های ملایم و تابستان‌های گرم مواجه هستیم. به طوری که بالاترین درجه دمای هوا در ماه جولای و با عددی نزدیک به ۲۳ درجه سانتیگراد ثبت می‌شود و از سوی دیگر در ماه ژانویه، دمای هوا تا حدود ۷ درجه ساننتیگراد کاهش پیدا می‌کند. با یک نگاه اجمالی می‌توانیم بگوییم که این شهر دارای آب‌وهوای مدیترانه‌ای است که بیشتر بارش‌های آن در فصل پاییز اتفاق می‌افتد.

علاوه بر تمام جاذبه‌های گردشگری و تاریخی موجود در این شهر، «پیزا» به‌ عنوان یکی از لذیذترین شهرهای جهان نیز شناخته می‌شود. آوازه پخت انواع غذاهای ایتالیایی در این شهر، به تمام اروپا سرایت کرده است و طعم و مزه آن، فرهنگ و سبک غذایی بسیاری از کشورهای جهان را تحت تأثیر قرار داده است. مردم این شهر به آشپزی مانند یک عمل هنرمندانه نگاه می‌کنند و پنیر و پاستا، مواد اصلی تشکیل‌دهنده غذای آن‌ها است. همچنین می‌توان غذاهایی مثل اسپاگتی، فوسیلی، لازانیا و لینگوئینی را در لیست غذاهای اصلی این شهر قرار داد که در میان مردم شهر و گردشگران خارجی از محبوبیت بسیاری برخوردار است.

اما شاید جالب‌ترین نکته در مورد غذای مردم شهر «پیزا» این باشد که غذای مردم این شهر، با غذایی که ایتالیایی‌ها در سایر شهر می‌خورند متفاوت بوده و می‌توان گفت که تنوع غذایی در این شهر بیشتر از سایر شهرهای ایتالیا است. با این‌حال مردم شهر «پیزا» معتقدند که فرهنگ آشپزی و غذا پختن را به همه مردم دنیا آموزش داده‌اند.

blank

 

اگر با مردم این شهر هم‌صحبت شوید متوجه خواهید شد که آن‌ها با غرور و افتخار در مورد هویت، خانواده، فرهنگ و سرزمین خود صحبت می‌کنند و به شدت به این‌ها عشق می‌ورزند. همچنین پس از ورود به این شهر، نکته دیگری که توجه شما را به خود جلب خواهد کرد توسعه فرهنگی این شهر است. با این‌حال می‌توان گفت که با وجود هنر، معماری، موسیقی و ادبیات غنی این شهر، توسعه فرهنگی «پیزا» از سایر شهرهای جهان پیشی گرفته است. اما از قرن ۱۴ میلادی و در زمان پیدایش عصر رنسانس بود که فرهنگ و تمدن این شهر، همراه با سایر شهرهای ایتالیا، به تمامی جهانیان معرفی شد.

مردم شهر «پیزا» به خانواده و دور هم بودن اعضای خانواده بسیار اهمیت می‌دهند و این اهمیت تا حدی است که بسیاری از جوانان این شهر با وجود برخورداری از کار و درآمد مستقل، همراه خانواده‌شان زندگی می‌کنند.

همانطور که گفته شد شهر «پیزا» به دلیل وجود جاذبه‌های گردشگری فراوان، هرساله گردشگران بسیاری را از سراسر دنیا به سوی خود جذب می‌کند؛ همچنین این شهر تا کنون بیش از نیمی‌ از جاذبه‌های تاریخی خود را در فهرست جهانی یونسکو به ثبت رسانده است.

بدون شک مهم‌ترین جاذبه گردشگری این شهر، «برج کج پیزا» است که به نوعی نماد این شهر و کشور ایتالیا نیز شناخته می‌شود. این برج که ۸۵ متر طول دارد، در سال ۱۱۷۳ میلادی بنا به تصمیم اشراف و ثروتمندان شهر «پیزا» و با هدف رقابت با دیگران در این شهر ساخته شده است.

پس از ساخته شدن تنها سه طبقه از طبقات این برج، انحراف آن خودش را نشان داده است و اکنون حدود ۴۴۵ سانتیمتر از خط اصلی خود انحراف پیدا کرده است. با این‌حال انفجار بیش از هزار بمب در طول جنگ جهانی دوم در شهر «پیزا» و بیش از صد زلزله‌ای که تا کنون «پیزا» را لرزانده، نتوانسته باعث ریزش این برج شود. برج پیزا هر ساله ۲.۵ سانتیمتر به سمت زمین منحرف می‌شود و تخمین زده شده تا ۸۰ سال آینده این برج، کاملا سقوط خواهد کرد.

blank

 

از جاذبه‌های دیگر این شهر می‌توان به کلیسای جامع سانتا ماریا، تعمیدگاه که منبر مرمرین آن به عنوان یکی از شاهکارهای هنری این شهر شناخته شده است، موزه ملی، حمام آب گرم، تپه‌های توسکانی و بسیاری دیگر از جاذبه‌های تاریخی و طبیعی اشاره کرد.

برای بازدید از شهر «پیزا» نمی‌توان زمان خاصی را پیشنهاد کرد، چراکه این شهر به دلیل دارا بودن آب‌وهوای مدیترانه‌ای و استوایی، در هر فصل زیبایی‌های خاص خودش را دارد و جاذبه‌های بی‌شمار این شهر در هر سفری بیننده را به شگفتی وا  خواهد داشت و افراد را مجبور خواهد کرد از بودن در شهر پیزا لذت ببرند.

منبع: ایسنا

مرتبط:

جاذبه های گرشگری شهر زیبای ونیز در ایتالیا

قلعه سنت آنجلو یکی از جاذبه ی گردشگری شهر رم در ایتالیا

شش خانه قجری در یک کتاب

«الفت»، «بهشتیان»، «باجغلی»، «کیان‌پور»، «ملاباشی» و «امین‌التجار» نام شش میراث ارزشمند باقی‌مانده از دوره‌ی قاجار در اصفهان است که مریم قاسمی و آزاده حریری، در کتاب «خانه‌های قاجاری اصفهان» به معرفی آن پرداخته‌اند.

مریم قاسمی، عضو هیأت علمی گروه معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان و یکی از نویسندگان کتاب «خانه‌های قاجاری اصفهان» به ایسنا می‌گوید: خانه‌های اعیانی باقی‌مانده از دوره‌ی قاجار که در فهرست میراث ملی ثبت شده‌اند، در اقصی نقاط اصفهان پراکنده‌اند و کاربری‌های مختلفی دارند. به‌طور کل، شهر اصفهان ارزش‌های معماری فراوانی دارد و وظیفه‌ی ما نیز چیزی نیست جز صیانت از این ارزش‌ها.

او ادامه می‌دهد: مقدمه‌ی حفظ یک اثر ارزشمند، شناخت دقیق آن است و وقتی بخش اعظمی از خانه‌های ارزشمند بافت تاریخی اصفهان در دوران معاصر تخریب‌شده‌اند، یعنی هنوز آن‌طور که باید این میراث‌های گران‌بها را نشناخته‌ایم و نشناسانده‌ایم.

این پژوهشگر، با شرح سه دوره‌ای که در بررسی خانه‌های تاریخی قاجاری اصفهان باید به آن توجه داشت، خاطر نشان می‌کند: آثار دوره‌ی قاجار به سه دوره تقسیم می‌شود؛ دوره‌ی اول مربوط به زمان آقا محمدخان و فتحعلی شاه که ادامه‌ی معماری دوره‌ی صفوی است و به نام سبک صفوی شناخته می‌شود، دوره‌ی دوم مربوط به زمان ناصرالدین‌شاه و مظفرالدین شاه است و دوره‌ی سوم نیز متعلق به زمان انقلاب مشروطه  که برخی از تاریخ‌نگاران محلی آن را هم‌زمان با حکومت ظل السلطان در اصفهان می‌دانند.

قاسمی، درباره‌ی ایده‌ی شکل‌گیری کتاب «خانه‌های قاجاری اصفهان» توضیح می‌دهد: به دنیا آمدن در محله تاریخی جلفا و تحصیل در محضر استادانی چون باقر آیت‌الله زاده شیرازی، آقایان جبل عاملی، معماریان، منتظر، پور نادری و … باعث شده که علاقه‌ی زیادی به خانه‌های تاریخی داشته باشم و از سال ۱۳۷۵ به‌صورت تخصصی بر همین مقوله تمرکز کرده‌ام.

او می‌افزاید: موضوع تز دکترای من در رشته‌ی معماری، خانه‌های قاجاری بود و سال ۱۳۸۷ از آن دفاع کردم، اما به نظرم برای تبدیل‌شدن به یک منبع مفید برای علاقه‌مندان، هنوز جای کار داشت. بنابراین با کمک آزاده حریری، دانشجوی دکتری مرمت دانشگاه هنر اصفهان، تصمیم گرفتیم که به‌صورت جدی روی شش خانه‌ی قاجاری اصفهان کار کنیم.

عضو هیأت علمی گروه معماری دانشگاه آزاد اسلامی خوراسگان با بیان اینکه در پژوهش‌های معمارانه، معمولاً تنها به کالبد بنا توجه می‌شود، خاطر نشان می‌کند که در کتاب «خانه‌های قاجاری اصفهان» نه فقط کالبد، بلکه وقایع تاریخی‌ای که در این بناها اتفاق افتاده، محله‌ای که خانه در آن بنا شده، استادکارانی که بنا را مرمت کرده‌اند و مالکین آن‌ها نیز مورد توجه قرار گرفته‌اند تا بتوان از این اطلاعات در بحث گردشگری هم استفاده کرد.

قاسمی یادآور می‌شود که برای نخستین بار در این کتاب، تصاویری از میقوه (بخشی شبیه پایاب) در خانه‌های یهودیان اصفهان را می‌توان دید که تا پیش از این در هیچ منبع مکتوبی به آن اشاره نشده بوده و ابراز امیدواری می‌کند که در جلد بعدی کتاب خود، بیشتر به این میراث‌های مهجور بپردازد.

او با شرح فصل‌های کتاب ادامه می‌دهد: نخستین خانه‌ای که در کتاب «خانه‌های قاجاری اصفهان» به آن پرداخته‌ایم، خانه‌ی «الفت» است. این خانه، اواخر دوره قاجار به سبک کردی ساخته‌شده و در فهرست میراث ملی هم به ثبت رسیده، اما متأسفانه در چند سال اخیر تخریب‌شده است. ما در بخش خانه‌ی الفت، درباره‌ی شخصیت الفت اصفهانی، شاعری که این خانه به نام اوست و همچنین تلاشی که برای تبدیل این خانه به یکی از کانون‌های ادبی اصفهان کرده بوده نیز مطالبی را نوشته‌ایم.

blank

عضو هیأت علمی گروه معماری دانشگاه آزاد اسلامی خوراسگان، دومین خانه‌ی قاجاری ارزشمندی که در کتاب «خانه‌های قاجاری اصفهان» به آن پرداخته شده، خانه‌ی «بهشتیان» معرفی می‌کند و می‌گوید: ویژگی منحصربه‌فرد خانه عباس بهشتیان این است که در واقع یک خانه_کارگاه بوده و عصاری هم در آن انجام می‌شده است. این تنها خانه‌ی باقیمانده‌ای است که ما می‌توانیم دستگاه عصاری را در آن ببینیم.

blank

قاسمی می‌افزاید: مرحوم بهشتیان یکی از اصفهان دوستان دانا و فرهیخته بود که جلوی عبور تانک‌ها و ماشین‌ها را از روی پل خواجو گرفت و در کتاب، به نقش او در حفظ آثار تاریخی اصفهان نیز اشاره‌شده است. به کمک زنده‌یاد جمشید مظاهری، اسنادی تاریخی در خانه‌ی عباس بهشتیان پیدا شد که آن را بازخوانی کردیم و اطلاعات مفیدی که درباره‌ی تاریخ محلات اصفهان به ما می‌داد در کتاب ذکر کردیم.

این پژوهشگر، خاطر نشان می‌کند که اطلاعات موجود درباره‌ی محله‌های تاریخی اصفهان منسجم نیست و در ادامه تصریح می‌کند: نظر به این کمبود، در کتاب «خانه‌های قاجاری اصفهان» در کنار معرفی هر خانه و مرمتگران و مالک آن، بحث شناخت محله‌ای که خانه در آن واقع‌شده را نیز بازکرده‌ایم و وضعیت دیروز و امروز آن را به‌واسطه درج نقشه‌ها نشان داده‌ایم.

او می‌گوید: بهانه‌ی خیلی از کسانی که به استفاده از نماهای رومی و کلاسیک روی آورده‌اند این است که ما در معماری ایرانی جزئیات نداریم. ما با علم به این مسئله تلاش کردیم که از جزئیات در و پنجره و ارسی خانه‌های قاجاری اصفهان نیز عکس‌های با کیفیتی را تهیه کنیم، بلکه مورد توجه طراحان قرار بگیرد.

خانه‌ی «باجغلی»، سومین خانه‌ای است که باب آشنایی با آن در کتاب «خانه‌های قاجاری اصفهان» باز شده و قاسمی، درباره‌ی آن اظهار می‌کند: این خانه متعلق به میرزا علی صراف بوده و دارای آثاری از سه دوره‌ی صفوی، قاجار و پهلوی است. ویژگی منحصربه‌فرد آن نیز دارا بودن حوض‌خانه و بادگیر است؛ به‌طوری‌که می‌توان گفت این خانه قدیمی‌ترین بنای دارای تک بادگیر در شهر اصفهان است.

blank

این مدرس دانشگاه درباره‌ی خانه‌ی «کیان‌پور» توضیح می‌دهد: این خانه سنتی در مقیاسی کوچک اما بسیار ارزشمند است که در حال حاضر به اقامتگاه سنتی تبدیل‌شده و با درج عکس‌های پیش و پس از مرمت آن در کتاب «خانه‌های قاجاری اصفهان» قصد داشتیم بگوییم خیلی از بناهایی که با برچسب نیمه مخروبه رها می‌شوند نیز قابل مرمت و احیا هستند.

خانه‌ی کیان‌پور

خانه‌ی «ملاباشی» یا «معتمدی» پنجمین خانه‌ای است که در کتاب «خانه‌های قاجاری اصفهان» به آن پرداخته‌شده و نویسنده این کتاب درباره‌ی آن یادآور می‌شود: خانه‌ی ملاباشی یکی از مجموعه‌های فاخر دوره‌ی قاجار و متعلق به میرزا حبیب ملاباشی است که نقش او در تاریخ اصفهان قابل‌توجه است و اسناد و مدارک مرمت این خانه توسط آقای معتمدی نیز در کتاب درج‌شده تا دانشجویان به‌صورت جزئی‌تری با ارزش‌های آن آشنا شوند.

خانه‌ی ملاباشی اصفهان

پژوهشگر خانه‌های تاریخی اصفهان، درباره‌ی خانه‌ی «امین التجار» اظهار می‌کند: این خانه که در خیابان عبدالرزاق قرار دارد، با خانه افتخار التجار یا اعلم که آن نیز یک خانه فاخر است شباهت‌های زیادی دارد چرا که متعلق به دو بردار بوده است.

او می‌افزاید: بسیاری از جلسات انجمن تجار اصفهان در خانه امین التجار برگزار می شده و متأسفانه هم‌زمان با احداث خیابان عبدالرزاق، بخش‌هایی از این خانه و دیگر خانه‌های تاریخی پیرامون آن تخریب می‌شود.

خانه‌ی امین التجار اصفهان

قاسمی می‌گوید: خانه‌ی امین التجار دارای مبلمان متحرک است و این، اولین نمونۀ استفاده از هنر دستی ایران به سبک اروپا در یک خانه‌ی تاریخی به شمار می‌رود. خاندان امین‌ التجار یکی از خانواده‌های تأثیرگذار اصفهان بوده‌اند. دختر این خانواده بانو امین، نخستین زن مجتهد جهان اسلام است و پسر آن‌ها، سازنده‌ی مجتمع مسکونی ارزشمند امین، با طراحی فیلیپ جانسون آمریکایی در مجاورت پل خواجو.

عضو هیأت علمی گروه معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان خاطر نشان می‌کند: از سال ۱۳۸۱ بحث خانه‌های قاجاری اصفهان دغدغه‌ی فکری هر روزه‌ی من بوده، چرا که شاهدم در مورد بیشتر این بناها شناخت ناکافی و بعضاً غلط داریم و امیدوارم با کمک مادی و معنوی سازمان نظام‌مهندسی ساختمان اصفهان، دانشگاه آزاد خوراسگان، معاونت فرهنگی سازمان فرهنگی اجتماعی و ورزشی شهرداری اصفهان و بنیاد فرهنگی معتمدی که حامی چاپ کتاب «خانه‌های قاجاری اصفهان» از سوی نشر معمار خانه باغ نظر شدند، بتوانیم ۲۰ خانه‌ی تاریخی دیگر را هم در آینده‌ای نزدیک، با عکس‌ها و نقشه‌ها و توضیحات مکفی به مخاطبان علاقه‌مند ارائه کنیم.

منبع: ایسنا

سایکل توریسم، درمانگر و حامل پیام

سایکل توریسم رشته‌ای متشکل از ورزش و گردشگری بوده که در سال‌های اخیر علاقه‌مندان بسیاری را مجذوب خود کرده است. ایرج روغن‌چی متولد ۱۳۴۳ رزمنده دفاع مقدس اصالتا تبریزی و ساکن البرز است. او رئیس کمیته سایکل توریسم البرز دارای مدرک دکتری رشته علوم تربیت‌بدنی و مدیریت ورزشی از کشور گرجستان، بازنشسته شرکت تولید تجهیزات نیروگاهی سنگین و پدر دو فرزند است.

او تاکنون موفق به اجرای ۹ طرح ملی و بین‌المللی با شعارهای متنوع و پر معنا شده که بازتاب‌های خوبی نیز داشته است. از جمله این طرح‌ها می‌توان به طرح بین‌المللی رکاب‌زنی با شعار یک دریا و پنج ملت دوست حاشیه دریای خزر، طرح بین‌المللی مسیر سبز صلح پایدار، طرح ملی پیمایش دریایی کاسپین، رکاب‌زنی از اروندرود تا تنگه‌هرمز، رکاب‌زنی با هدف حمایت از فک خزری در حال انقراض، رکاب‌زنی سواحل مکران و رکاب‌زنی از بندرترکمن تا آستارا اشاره کرد. 

او تاکنون طرح‌ها و برنامه‌های گردشگری و طبیعت‌دوستانه ملی و بین‌المللی بسیاری را اجرا کرده است که در اینجا به بهانه آخرین طرح ملی تحت عنوان تور گردشگری دوچرخه‌سواری البرز تا اراک از مبدأ تا مقصد تاریخی، گفت‌وگویی با او انجام شده که در ادامه می‌خوانید. 

چگونه جذب رشته دوچرخه‌سواری شدید؟ 

تا قبل از این رشته، کوه‌نورد بودم و دوره‌های تخصصی کوه‌نوردی، یخ‌نوردی، غارنوردی و کویرنوردی را نیز گذرانده‌ام. از هم‌نوردان شادروان لیلا اسفندیاری بودم و پس از سفر بی‌بازگشت او در آخرین صعودش تصمیم گرفتم به یادش قله‌ای را فتح کنم. وقتی در برف و سرما در چادر اسکان پیدا کردم صدایی از بیرون توجهم را جلب کرد پس از بازبینی متوجه تکه روزنامه‌ای شدم آن را برداشته و با تیتر بحر عربی یا خلیج‌فارس مواجه شدم. بعد از آن در افکارم غرق شدم و فردا صبح از صعود منصرف شده و برگشتم.

به تعبیر مولانا انسان در این عالم دو بار زاده می‌شود یک‌بار از مادر و بار دوم از خویشتن خویش. بعد از چند روز درگیری ذهنی به وسیله علم نشانه‌ها احاطه شدم و همه چیز دست به دست هم داد و انگیزه لازم را در من ایجاد کرد تا با صرف هزینه، خرید دوچرخه و رسیدن به شرایط مطلوب آمادگی جسمانی اولین طرح ملی با عنوان البرز تا خلیج‌فارس را در مدت ۱۳ روز اجرا کنم.

در طول زمان سایکل توریسم به چه چیزی فکر می‌کنید؟ 

اصولا طرح‌ها را به‌تنهایی اجرا کرده و در طول مسیر فقط به پروردگار و آفرینش فکر می‌کنم و به آرامش درونی می‌رسم. به چرایی زندگی کردن پی بردن و بی‌هدف سر نکردن و در نهایت به خودشکوفایی رسیدن بسیار مهم است و در آن صورت است که طول زندگی مهم نبوده بلکه عرض و عمق آن ارزشمند است.

چه عواملی در شکل‌گیری تفکر شما در حمایت از آثار تاریخی و طبیعی اثرگذار بوده است؟ 

ماحصل تربیت و ژن خانوادگی، مطالعه آزاد و تأثیرپذیری اجتماعی منجر به تعالی روحی و بیداری فردی می‌شود و این موهبتی است که در زندگی نصیب هر کسی نشده و قطعا نگاه خاص پروردگار در آن دخیل است.

جایگاه رشته سایکل توریسم را چطور ارزیابی می‌کنید؟ 

سایکل توریسم یکی از شاخه‌های جذاب و پرطرفدار در سال‌های اخیر بوده که ورزش و گردشگری را توأمان گسترش داده و ظرف مدت کوتاهی علاقمندان بسیاری را جذب خود کرده است، ضمن اینکه هدف گردشگری با دوچرخه مزیت‌های زیادی به همراه دارد.

دوره‌های آموزشی دوچرخه‌سواری به چه نحوی برگزار می‌شود؟ آیا محدودیت خاصی وجود دارد؟ 

طول مدت آموزش چهار روز متشکل از سه روز تئوری و یک روز عملی است و تاکنون دوره‌های بسیاری در سراسر کشور به‌ویژه البرز برگزار و گواهی معتبر برای علاقمندان صادر شده است، محدودیت خاصی هم وجود ندارد به طوری که در یکی از دوره‌ها مادربزرگ ۸۲ ساله به همراه نوه ۱۴ حضور داشتند.

نقش و همراهی خانواده در ادامه راه شما تا چه حد مؤثر بوده است؟ 

همسر، دختر و پسرم با وجود سختی‌های بسیار همیشه از من حمایت کرده‌اند و هیچ وقت مانعی بر سر راه پیشرفت و اجرای طرح‌هایم نبوده‌اند که این امر همواره موجب تقویت انگیزه برای ادامه مسیر بوده است. هر چند بارها از بسیاری از خواسته‌هایم گذشته‌ام.

حمایت مسئولان و نهادهای مربوطه در این زمینه چگونه است؟ 

به‌رغم قول‌های مساعدی که داده‌اند اما هنوز عملیاتی نشده و در حد حرف باقی‌مانده است. شاید چون به اهمیت موضوع آگاه نبوده و دوچرخه‌سواری با هدف فرهنگ‌سازی و آشنایی عموم با داشته‌های تاریخی و طبیعی را در اولویت امور قرار نمی‌دهند. هزینه اسکان، تغذیه و هزینه‌های احتمالی در طول مسیر به عهده شخص بنده است و همیشه ناچار به حمل ۱۵ کیلو بار هستم.

از تور فرهنگی، تاریخی و گردشگری البرز تا اراک بیشتر بگویید؟ 

تور در هفته دوم ایام نوروز سال جاری از تپه ازبکی، اثر شاخص البرز و پس از آن کاروانسرای ینگی ‌امام آغاز، و در شهر تاریخی اراک و با شعار ۱۴۰۰ با رکاب سبز به پایان رسید.

نحوه انتخاب شعار تورها به چه شکل است؟ 

اغلب اوقات در نتیجه تفکر زیاد و گاهی به صورت ناگهانی به ذهنم خطور می‌کند و متناسب با هدف تعیین شده شعاری را انتخاب می‌کنم.

از طرح ملی حرم تا خلیج‌فارس بگویید؟ 

همراه با خانواده با قطار به مشهد رفته و پس از زیارت، از پایتخت معنوی ایران به تنهایی حرکت کرده و برای اولین‌بار در کشور کویر لوت که یک میراث طبیعی و گرانبهای ملی است را با دوچرخه در مدت ۱۵ روز طی کردم.

بازخوردهای عمومی و تأثیرات فرهنگی و اجتماعی فعالیت شما در جامعه چگونه است؟ 

همواره دوچرخه قانونی در دنیا داشته و از تقدس خاصی برخوردار بوده و موارد بسیاری از جمله حفظ سلامت جسم و روح انسان را شامل شده و به نوعی درمانگر است. دوچرخه دستاورد بزرگی به ویژه در کشورهای پیشرفته دارد که حتما حامل پیام است و برخلاف سایر وسائط نقلیه، نمادی معروف و آشنا در دنیا محسوب می‌شود هر چند در ایران هنوز زمینه برای فرهنگ‌سازی و پیشرفت دارد. با این وجود استقبال خوبی از طرف مردم می‌شود.

نحوه رسیدگی و نگهداری از تجهیزات چگونه است؟ 

دوچرخه به عنوان اصلی‌ترین وسیله رکاب‌زنی در کنار سایر ملزومات مورد نیاز هر ۱۰۰ کیلومتر یک بار نیازمند رسیدگی و هر سال یک بار نیازمند سرویس کلی است که شامل بازبینی، روغن‌کاری و در نهایت مونتاژ می‌شود.

نقش آموزش به منظور فرهنگ‌سازی در نسل جوان تا چه حد مؤثر است؟ 

بدون شک آموزش بخش مهمی است و مسئولان مربوطه باید با ایجاد زیرساخت‌های لازم شرایط مناسبی را فراهم کنند تا ضمن حمایت از طرح‌های مشابه ارزش و اهمیت جاذبه‌های تاریخی و طبیعی به خوبی معرفی شود. این امر در سایر کشورها هم در بین مردم هم مسئولان مدت‌هاست جا افتاده اما در ایران هنوز جای کار دارد که جز با همیاری مردم و مسئولان نهادهای مربوطه امکان‌پذیر نخواهد بود.

* گفت‌وگو از ثنا فلاح سخنگو

منبع: میراث آریا

مرتبط:

دوچرخه سواری _دشمن آلودگی هوا و ترافیک

رویای گردشگری فضایی تا کمتر از ۳ماه دیگر محقق می‌شود

شرکت بلو ارجین (Blue Origin )، شرکت صنایع هوافضا میلیاردر معروف جف بزوس، روز چهارشنبه اعلام کرد که ۲۰جولای را تاریخ اولین سفر گردشگری فضایی با فضاپیمای نیو شپرد (New Shepard) انتخاب کرده است، این تاریخ، لحظه‌ای مهم در یک رقابت برای آغاز دوره جدید سفرهای فضایی تجاری خصوصی است.

به نقل از نیوز، این شرکت همچنین گفت: یک صندلی را در اولین پرواز به  برنده مزایده پنج هفته‌ای حراج آنلاین این شرکت ارائه می‌دهد و درآمد حاصل از آن به بنیاد شرکت فضایی اهداء می‌شود.

موشک و کپسول نیو شپرد برای پرواز مستقل ۶ مسافر بیش از ۶۲ مایل (۱۰۰ کیلومتر) بالاتر از زمین طراحی شده است، این فاصله به اندازه کافی بالاست تا چند دقیقه بی‌وزنی را تجربه و انحنای سیاره را قبل از فرود با کپسول تحت فشار مشاهده کرد و سپس با چتر نجات به زمین برگشت.

بلو ارجین  می‌گوید: این کپسول دارای ۶ پنجره برای مشاهده است و تقریبا سه برابر بلندتر از هواپیماهای جت بوئینگ ۷۴۷ و بزرگ‌ترین مورد استفاده شده در فضا است.

آریان کورنل، مدیر فروش شرکت بلو ارجین در  یک جلسه توجیهی رسانه‌ای گفت: «مشاهده زمین در این فاصله، منظره‌ای چشمگیر خواهد بود.»

کرنل پس از اولین پرواز خود در ماه جولای گفت:  بلو ارجین قبل از پایان سال چند پرواز دیگر نیز دارد. وی از افشای جزئیات قیمت بلیط که از سال‌ها قبل در داخل شرکت محرمانه نگه داشته شده است، خودداری کرد.

رویترز در سال ۲۰۱۸ گزارش کرد: بلو ارجین بر اساس ارزیابی از برنامه‌های رقیب میلیاردر ریچارد برانسون، بنیان‌گذار شرکت پروازهای فضایی ویرجین گلکسی و سایر ملاحظات  در نظر دارد حداقل ۲۰۰هزار دلار برای این سواری از مسافران دریافت کند، اگرچه ممکن است عقیده وی تغییر کرده باشد.

اعلامیه روز چهارشنبه به دنبال سال‌ها آزمایش و توسعه منتشر شد که البته با تاخیرهایی همراه بوده است.

کرنل اظهار کرد: این شرکت مشتاق است بر اساس تقاضا، دفعات پروازهای گردشگری خود را افزایش دهد و مکان‌های پرتاب را احتمالا در خارج از ایالات‌متحده اضافه کند. برای پرواز ماه جولای، تقویت کننده قابل استفاده مجدد نیو شپرد راه‌اندازی شده و در غرب تگزاس فرود می‌آید.

به‌نظر می‌رسد که در ابتدا افراد مشهور و ثروتمند بازار اصلی گردش‌های فضایی توریستی را از آن خود کنند.

 

کرنل به خبرنگاران گفته است که به احتمال زیاد نامزدها کاملا مشخص هستند. فقط ۵۶۹ نفر به فضا رفته‌اند و ما در شرف تغییر آن هستیم. اما از گفتن اینکه چه زمانی بزوس، ثروتمندترین فرد جهان با نیو شپرد سفر خواهد کرد و آیا قصد چنین سفری دارد را بیان نکرد.

ویرجین گلکسی قصد دارد در اوایل سال ۲۰۲۲ پس از اولین پرواز با برانسون در اواخر سال مشتریان خصوصی را به پرواز در آورد. تجربه گرانش صفر این شرکت، توسط هواپیمای اسپیس شیپ دو (SpaceShipTwo ) تجربه شده است و این شرکت برنامه‌های بلند پروازانه‌ای برای ارائه سفر نقطه به نقطه بین شهرهای دور در ارتفاعات نزدیک به فضا دارد.

ویرجین می‌گوید: برای رزروهای جدید بیش از ۲۵۰هزار دلار هزینه دریافت می‌کند اما قیمت نهایی را اعلام نکرده است. پس از پرواز برانسون فروش مجدد آغاز خواهد شد.

شایان‌ذکر است، یک استاد علوم کالج و یک تحلیلگر داده‌های هوا فضا در میان خدمه چهار نفره اسپیس ایکس الون ماسک برای پرتاب به مدار در اواخر امسال هستند که به عنوان اولین پرواز فضایی غیرنظامی در تاریخ ثبت می‌شود.

بلو ارجین در حمل‌ونقل مداری بسیار عقب‌تر از اسپیس ایکس بوده و در قرارداد ساخت فضاپیمای اعزام فضانوردان به ماه که از اوایل سال ۲۰۲۲ آغاز می‌شود، شکست خورده است.

پرونده‌های نظارتی نشان می‌دهد که بزوس در این هفته سهام آمازون به ارزش حدود ۲ میلیارد دلار به عنوان بخشی از یک برنامه معاملاتی تنظیم شده را فروخته است. بزوس که چند ماه دیگر از سمت مدیرعاملی کناره‌گیری می‌کند، در حال خارج کردن سهام شرکتی است که خود تاسیس کرده و همچنین گفته است که سهام یک میلیارد دلار را برای تامین اعتبار پروژه‌های بلو ارجین می‌فروشد.

منبع: ایسنا

مرتبط:

گردشگری فضایی _نزدیکتر از همیشه

گردشگری فضایی _تحقق رویایی اعجاب‌انگیز

برگزاری ماه رمضان، با آدابی متفاوت در آلمان

آغاز ماه مبارک رمضان، همواره با حس و حال و فضایی دوست‌داشتنی و متفاوت همراه است که این تفاوت معنویت و فضایی روحانی را ایجاد می‌کند. در کنار تفاوت‌ها و جزئیات متنوع سنت‌های کشورهای مختلف در استقبال و گذران ماه رمضان، اساس و اصول آداب و آیین کشورها در این ماه یکسان بوده و به یکدیگر نزدیک است که این شباهت‌ها سبب افزایش همدلی و همبستگی میان مسلمانان می‌شود.

آلمان کشوری است که حدود ۴میلیون و ۳۰۰ هزار نفر از جمعیت ۸۲ میلیون نفری آن را مسلمانان تشکیل می‌دهند. مسلمانان آلمان نیز همانند مسلمانان سایر کشورها، حلول ماه مبارک رمضان را با برگزاری آیین‌ها و آداب مخصوص به کشور خود جشن گرفته و گرامی می‌دارند. در ادامه برخی  از این آیین‌ها معرفی می‌شود.

در ماه رمضان معمولا زندگی روزمره و آداب اجتماعی عموم مردم آلمان تغییر چندانی نکرده و بنابراین شرایط و آیین این ماه تا حدودی متفاوت از دیگر کشورها است. در واقع سرعت و جدیت زندگی در این کشور صنعتی ادامه می‌یابد و در شرکت‌ها، ادارات، مدارس و آموزشگاه‌ها برای کارکنان و دانش‌آموزان خود تسهیلاتی قائل می‌شوند؛ به طوری که ممکن است شیفت و زمان کاری آن‌ها تغییر کند و همچنین زمانی برای نماز و افطار آنان در نظر گرفته شود.

اغلب فعالیت‌ها و آداب مردم آلمان در ماه رمضان در مساجد برگزار می‌شود و روزه‌داران با حضور در مساجد و شرکت در برنامه‌های مذهبی و عبادی در زمان‌ها و ساعات مختلف قبل از افطار و بعد از افطار، فضایی پرشور و سرشار از معنویت ایجاد می‌کنند.

 

به دلیل آن که بیشتر مسلمانان آلمان، اصالتا اهل ترکیه هستند، بنابراین آیین‌های مربوط به ماه رمضان تعداد زیادی مسلمانان این کشور نیز در راستا و همانند ترک‌ها برگزار می‌شود، که از جمله این سنت‌ها می‌توان به قرائت قرآن و گوش دادن به تفسیر این کتاب الهی و حضور جمعی در کنار یکدیگر و پای سفره افطار پس از خواندن دعا و نیایش اشاره کرد. تهیه شیرینی‌ها و غذاهای بومی مرتبط با ماه رمضان و دعوت آشنایان و اقوام به افطار از دیگر آیین‌هایی است که در بین مسلمانان آلمان مشاهده می‌شود.

ماه رمضان در آلمان

آیین‌های ماه رمضان در بین ترک‌های مقیم آلمان

ترک‌های مقیم آلمان بر اساس رسمی قدیمی، به همراه اقوام، دوستان و همکاران خود افطار می‌کنند که این را می‌توان مهمترین آداب مسلمانان ترکیه‌ای این کشور دانست و این چنین افطاری‌های دسته جمعی بیشترین جلوه‌ ماه مبارک رمضان در این کشور را به خود اختصاص داده است. همچنین در این ماه نمازهای جماعت در مراکز و مساجد مسلمانان ترکیه‌ای با جمعیت بیشتری برگزار می‌شود.

آیین‌های ماه مبارک رمضان در بین عرب‌های آلمان

عرب‌های مسلمان مقیم آلمان بیشتر از کشورهای لبنان، فلسطین و شمال آفریقا هستند. نمازهای جماعت ایام ماه رمضان در میان مسلمانان عرب این کشور با استقبال و حضور گسترده‌ روزه‌داران همراه است؛ آنان وعده افطاری خود را در منازل خویشاوندان و آشنایان و یا در مراکز اسلامی صرف می‌کنند. برخی از اقلیت‌های این افراد در ماه رمضان به کشورهای خود سفر می‌کنند تا ایام این ماه مبارک را در آنجا و در حال و هوای کشور مادری خود سپری کنند.

ماه رمضان در آلمان

ایرانیان و ماه مبارک رمضان در آلمان

مهم‌ترین مرکز تجمع ایرانیان در ماه مبارک رمضان مرکز اسلامی هامبورگ است. این مرکز در ایام ماه مبارک رمضان پذیرای جمعیت زیادی از ایرانیان و پیروان مذاهب دیگر است. به شکلی که روزه‌داران در این مرکز نمازهای خود را به جماعت ادا کرده و در هنگام غروب نیز سفره‌های افطاری پهن می‌شود و مسلمانان به صورت دسته‌جمعی روزه خود را باز کزده و افطاری می‌خورند. به طوری که برخی مواقع تعداد شرکت‌کنندگان در برنامه‌های این ماه در این مرکز به ۵۰۰ نفر نیز می‌رسد.

علاوه بر این‌ها در این مرکز اسلامی قبل از اذان آیاتی از قران کریم قرائت می‌شود و همزمان ترجمه آلمانی آن‌ها نیز بیان می‌شود تا به این ترتیب همه شرکت‌کنندگان از برنامه‌های این مرکز بهره‌مند شوند. طرح سوالات دینی و شرعی افراد، جلسات تفسیر و قرائت قرآن نیز از دیگر برنامه‌های این مراکز به شمار می‌رود.

یکی از اصلی‌ترین و مهمترین جنبه‌های ماه رمضان برای مسلمانانی که در کشورهای غربی زندگی می‌کنند این است که حس اتحاد و همبستگی در میان آن‌ها افزایش یافته و قوت قلبی برای آن‌ها ایجاد می‌کند. با توجه به این که کشور آلمان نیز از مسائل نژادی و اختلافات قومی رنج می‏برد، روزه داری، پیر و جوان، فقیر و غنی و سیاه و سفید را گرد هم آورده تا پیام اتحاد و یکپارچگی را به گوش جهانیان برساند.

 

البته در یک سال گذشته به دلیل شیوع گسترده کرونا ویروس در سرتاسر جهان و درگیری کشورها با موج‌های مختلف این بیماری برخی از مراسم‌های ماه رمضان که به صورت دسته‌جمعی برگزار می‌شوند در این کشور با محدودیت یا حتی ممنوعیت همراه هستند.

منبع: ایسنا

مرتبط:

آداب، رسوم و سنت‌های ماه رمضان در استان بوشهر

ماه رمضان در اندونزی‌ پرجمعیت‌ترین کشور مسلمان

آداب و مراسم ماه رمضان در بندرلنگه و بستک