نوشته‌ها

آغجاقالا _قلعه ای در کوه های سبزفام ورزقان

این‌ قلعه‌ تاریخی‌ را شاید به‌ خاطر رنگ‌ دیواره‌ ها و برجهای‌ سفیدش‌ كه‌ با ملات‌ آهكی‌ سفید در قله كوهی‌ سبزفام‌ ساخته‌ شده‌ است «آغجاقالا» می‌ گویند.

آغجاقالا بر بالای‌ تپه‌ای‌ تقریباً بلند بنا شده‌ و جبهه‌ های‌ شمالی‌ و شرقی‌ و غربی‌ آن‌ را پرتگاههای‌ كوهستانی‌ مشرف‌ به‌ جنگل‌ احاطه‌ كرده‌ است‌ و جبهه جنوبی‌ كه‌ شاید یكی‌ از دروازه‌ های‌ ورودی‌ قلعه‌ می‌ باشد به‌ صورت‌ پرتگاه‌ نبوده‌ بلكه‌ تپه‌ سرازیری‌ كم‌‌ شیبی‌ كه‌ بر اثر گذشت‌ ایام‌ و فرسایش‌ از حالت‌ دیواره‌ بلند به‌ سراشیبی‌ كم‌ شیب‌ تبدیل‌ كرده‌ است‌. آنچه‌ در حال‌ حاضر از آغجه‌ قالا باقی‌ مانده ‌تعداد هشت برج‌ مدور نیم‌ استوانه‌ ای‌ و تعداد ۱۱ قطعه‌ دیواره‌ كلفت‌ و عریض‌ سنگی‌ می‌ باشد. تمام‌ قسمت‌ های‌ داخلی‌ و شمالی‌ برج‌ ها ۴ متر است‌. مصالح‌ ساختمانی‌ بكار رفته‌ در برج‌ ها كلاً سنگ‌ های‌ لاشه‌ ای‌ تیشه‌ ای‌ است‌ و ملات‌ دیواره‌ و برج‌ ها از ساروج‌ سفید رنگی ‌است‌ كه‌ بیش‌ از همه‌ در تركیبات‌ آن‌ آهك‌ بكار رفته‌ است‌.

دیواره‌های‌ قلعه‌ به‌ عرض‌ ۲ متر و ارتفاع‌ ۳ تا ۴ متر كه‌ قسمتی‌ از آن‌ باقی‌ مانده‌ و بخشی‌ از آنها فرو ریخته‌ و مصالح‌ ساختمانی‌ آن‌ در چندین‌ منطقه‌ اطراف‌ و جوانب‌ قلعه‌ پراكنده‌ شده‌ است‌.

در سمت‌ جنوبی‌ قلعه‌، تعداد ۵ برج‌ نگهبانی‌ در حال‌ حاضر باقی‌ مانده‌ است‌ و ۳ برج‌ بقیه‌ در سه‌ گوشه‌ قلعه‌ ساخته‌ شده‌ است‌. تمام ‌این‌ برج‌ ها و بارو های‌ بسیار محكم‌ و عریض‌ در سالیان‌ اولیه‌ احداث‌ به‌ یكدیگر مربوط‌ بوده‌ اند و كاملاً مشخص‌ است‌ كه‌ نگهبانان‌ درروی‌ دیوارها حركت‌ و رفت‌ و آمد داشتند.

آغجاقالا

آنچه‌ از قسمت‌ شمالی‌ قلعه‌ باقی‌ مانده‌، بقایای‌ درگاه‌ و دروازه‌ ورودی‌ آن‌ بوده‌ كه‌ از طاق‌ های‌ ضربی‌ دیواره‌ ها و عرض‌ و طول‌ فاصله‌ آنها و قرینه‌ بودن‌ دیواره‌ های‌ جانبی‌ درگاه‌، مشخص‌ است. ورود به‌ قلعه‌ از جبهه‌ ‌جنوبی‌ نیز با عبور از پلكانهای‌ مسیر بوده‌ كه‌ تمامی‌ آنها ویران‌ شده‌ و مقداری‌ از آثار و مكان‌ پلكانها بجا مانده‌ است‌.

محوطه قلعه‌ در محدوده‌ ای‌ به‌ وسعت‌ ۱۵۰ متر در ۲۰۰ متر و به‌ مساحت‌ كلی‌ ۳۰۰۰ متر مربع‌ تخمین‌ زده‌ شده‌ است‌. ساختمان‌ قلعه‌ در دو قسمت‌ اصلی‌ از هم‌ متمایز و جدا بنا شده‌ است‌ قسمت‌ شرقی‌ قلعه‌ دارای‌ چندین‌ اطاق بوده و به‌ آن‌ تالار راه‌ ارتباطی‌ وجود داشته‌ است‌.

در احداث‌ بنا از سه‌ نوع‌ مصالح‌ استفاده‌ شده‌ كه‌ هركدام‌ بیانگر دوره‌ ای‌ از ایام‌ باستان‌ و چند مرحله‌ ای‌ بودن‌ ساخت‌ قلعه‌ می‌ باشد. این‌ مصالح‌ سنگ‌ لاشه‌ و ملات‌ ساروج‌ مربوط‌ به‌ دوره اشكانیان‌، آجرهای‌ خشتی‌ مربوط‌ به‌ دوره ساسانیان‌ و ملات‌ گچ‌ برای‌ دوره‌ اسلام‌ به‌ بعد، می‌باشد.

در داخل‌ قلعه‌ قبرهایی‌ نیز دیده‌ می‌ شود كه‌ تعدادی‌ از آنها به‌ امید یافتن‌ آثار عتیقه‌ توسط‌ كاوشگر‌های‌ غیرمجاز زیر و رو شده‌ است‌ و در اطراف‌ آنها مقداری‌ استخوان‌ و سفال‌ شكسته‌ دیده‌ می‌ شود.

آغجا قلعه‌ نیز یك‌ قلعه‌ نظامی‌ و دفاعی‌ نیز بوده‌ كه‌ به‌ خاطر جلوگیری‌ از هجوم‌ دشمنان‌ به‌ منطقه‌ ساخته‌ شده‌ است‌.

آغجاقالا

موقعیت مکانی قلعه:

این قلعه در ازتفاعات ورزقان و در امتداد مسیر سونگون تا طوعلی قرار دارد.

مسیردسترسی به قلعه:

این قلعه در فاصله ۵۰ كیلومتری‌ شمال‌غربی‌ شهر ورزقان‌ واقع‌ شده‌ است‌. وقتی از تبریز بطرف ورزقان در حرکت هستیم به ورزقان که رسیدیم مسیر خود را بطرف معدن سونگون در پیش میگیریم وقتی به ابتدای سه راه سونگون رسیدیم، یک طرف به معدن و مسیر دیگر به خوینالی میرود که ما مسیر خوینه رود رو پیش میرویم، وقتی به این روستا رسیدیم ادامه راه را به مدت ۳۰ دقیقه میپیماییم تا به دامنه قلعه برسیم وقتی به دامنه قلعه رسیدیم تقریبا به محوطه قلعه رسیده ایم که قلعه با تابلو نیز مشخص شده و جزو نشانه های مسیر میباشد.

این قلعه تا حدودی از جاده فاصله دارد.

مسیری از پیر داوود نیز وجود دارد که باید این مسیر را با راهنما پیمود.

لازم به ذکر است که مسیر روستای خوینرود از شهرستان ورزقان، سه راه سونگون و از آنجا طی حدود ۷ کیلومتر جاده خاکی و صعب العبور میباشد.

آغجاقالا

آب و هوای منطقه:

آب و هواي ورزقان در تابستان معتدل تا گرم و در زمستان سرد و يخبندان و پربرف است. به عبارت ساده تر، به طور کلي ورزقان منطقه ای کوهستاني است و اطراف آن را کوههای آق داغ، مشکعنبر، کامتال، جوشون، جله داغ، ايری داغ، کيامکي، خاروانا و پيرسقا فرا گرفته اند. همين امر سبب شده تا كشاورزی و دامداری در اين شهرستان رونق بيشتری داشته باشد، بگونه ای كه همه ساله ورزقان در فصل تابستان شاهد حضور دامهای عشاير قره داغ است.

فاصله ورزقان با شهرهای مختلف:

فاصله مركز شهرستان ورزقان تا تبريز (مركز استان) ۷۵ كيلومتر، تا اهر ۴۵ كيلومتر تا شهر خاروانا ۶۲ كيلومتر و تا كناره هاي رودخانه ارس ۸۸ كيلومتر ميباشد.

مرتبط:

آبشار و روستای گل آخور

آشنایی با سد ستارخان اهر

قلعه بابک _جاذبه‌ای تاریخی بر فراز کوه

 

آشنایی با خانه حیدرزاده تبریز

خانه حیدرزاده در ۳۰۰۰ متر مربع با دو حیاط اندرونی و بیرونی در دو دوره اوائل و اواخر دوره قاجار ساخته شده است. بخش اصلی و وسیع آن متعلق به اواخر دوره قاجار بوده و طنبی واتاقهای جانبی جنوبشرقی این بنا متعلق به اوائل دوره قاجار است.

طاق و کاربندی و آجر کاری زیر زمین و حوضخانه این بنا از زیباترین کاربندیهای خانه های قدیمی استان میباشد. پنجره های طنبی ها دارای اروسی و شیشه های رنگی است.

این بنا در نقشه دارالسلطنه تبریز (۱۲۹۷ ه۰ق) به نام خانه حاج قلی خان سرتیپ آورده شده است. دقیق ترین اطلاعات موجود، غیر از عکس های هوایی سال ۱۳۳۵ و ۱۳۴۵، نقشه های تهیه شده در سال ۱۳۷۳ می باشد.

خانه حیدرزاده تبریز

خانه حیدرزاده به دلیل ارزشهای تاریخی و معماری آن در سال ۱۳۷۸ تحت شماره ۲۵۲۴ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است. این بنا در سال ۱۳۸۰ از سوی طرح پردیسان سازمان میراث فرهنگی کشور تملک و از آن تاریخ به عنوان مرکز اطلاع رسانی گردشگری شهر تبریز و استان آذربایجان شرقی تحت عملیات مرمت و احیاء قرار گرفت. خانه حیدرزاده  در دو طبقه بنا گردیده است.

این خانه دارای دو حیاط مستقل بیرونی و اندرونی است که توسط یک تالار با شکوه با پنجره های چوبی پرکار از هم جدا گردیده اند. در بخش زیرین حوض خانه ای زیبا قرار دارد که با طاق های چهار بخشی کم نظیر بندکشی برجسته و آجرهای رنگ شده تلألو خاصی دارد. فضاهای مختلف این بنا از طریق یک سرسرای مرکزی با ستون های گچ بری، پلکان عریض و با شکوه و نورگیر سقفی به یکدیگر ارتباط می یابد.

خانه حیدرزاده تبریز

اتاق شاه نشین، اصلی ترین و زیباترین فضای خانه حیدرزاده است. در طرح مرمت و احیای مجموعه، کاربری اختصاص یافته به اتاق بصورت یک فضای چند منظوره مورد استفاده قرار گرفته است. با توجه به اینکه طیف وسیعی از فعالیتهای اطلاع رسانی می تواند از طریق نمایش نمونه های عینی آنها صورت پذیرد.

لذا اختصاص بخش هایی از بنا به فضاهای نمایشگاهی نیز امکان پذیر است. در این بنا تزیینات متنوعی وجود دارد که شامل در و پنجره های پرکار چوبی، نرده های فلزی، گچ بری، نقاشی، بخش زیرزمین مجموعه با طاق آهنگ منظم اجرا شده و روشنایی آن از طریق پنجره های روبه حیاط تأمین می گردد.

مرتبط:

آشنایی با مسجد جامع تبریز

همه چیز درباره ی ارگ علیشاه تبریز

سفری به روستای لیقوان ، دره بهشت تبریز

خانه حریری موزه مطبوعات

شهر تبريز به دليل پيشينه کهن خود داراي بناهاي تاريخي و اماکن قديمي بسياري است که هر کدام در نوع خود کم نظير و ديدني هستند.

شايد اين سئوال مطرح باشد که چرا عمر بناهاي موجود تبريز به غير از چند بناي محدود، کمتر از ۲۰۰ سال است. پاسخ اين پرسش را بايد در نظام طبيعت جستجو کرد چرا که اين شهر در طول هزار سال گذشته بيش از یازده زلزله مخرب و ويرانگر به خود ديده که به قول ناصرخسرو «ديواري به ارتفاع يک وجب هم در اين شهر باقي نماند.» هم از اين روست که بناهاي افسونگري چون کاخ غازان خان، مجموعه ربع رشيدي، ميدان حسن پادشاه و … هم اکنون زير خروارها خاک مدفون شده اند.

قدمت اکثر خانه‌ های تاریخی تبریز به دوران پس از قاجار می‌ رسد. تبریز دومین شهر پررونق کشور از لحاظ خانه‌ های تاریخی است. تمام بناهای تاریخی و دیدنی موجود در شهر تبریز در آخرین شب سال ۱۱۹۳ هجری و در آغاز دورهٔ قاجاریه، براثر وقوع زمین‌لرزه‌ ای هولناک تخریب شدند و شهر تبریز به‌ ویرانه‌ ای از خرابه‌ ها تبدیل گشت. البته برخی از بناهای محکم و استوار، همچون ارک علیشاه، بازار تبریز، مسجد استاد شاگرد، مسجد جامع و مسجد کبود باوجود آسیب‌ های فراوانی که دیدند، باقی ماندند.

خانه حریری موزه مطبوعات

پس از وقوع زمین‌ لرزهٔ سال ۱۱۹۳ هجری و در آغازین سال‌ های دورهٔ قاجار، ساخت‌ و ساز در شهر تبریز رونق گرفت و مردم برروی خرابه‌ های تبریز ویران‌ شده، شهری نو با خانه‌ هایی زیبا و جالب بنا کردند. امروزه نیز این خانه‌ های قدیمی که قدمتشان به‌دورهٔ قاجار می‌ رسد، در نقاط مرکزی شهر تبریز به‌ چشم می‌خورند و به موزه شده اند.  برای نمونه، خانهٔ مشروطه به‌ موزهٔ مشروطه، خانهٔ شربت‌ اوغلی به‌ فرهنگسرای تبریز و خانهٔ قدکی به‌دانشکدهٔ معماری تبدیل شده‌ است. درحال حاضر نیز، بسیاری از این خانه‌ ها درحال احیا و ترمیم هستند و پس از ترمیم به‌ موزه یا سایر مراکز فرهنگی تبدیل خواهند شد. امروزه در سطح شهر تبریز، بیش از ۶۰۰ باب خانه تاریخی شناسایی شده‌ است و تخمین زده‌ می‌شود که این تعداد در سال‌ های آینده با کاوش‌ هایی که درحال انجام است، به بیش از ۸۰۰ باب نیز برسد.

خانه‌ هاي تاريخي تبريز به دليل موقعيت ممتاز اين شهر به ويژه در دوران حکومت قاجار از نظر شمار در کشور بي‌ نظير است. تبديل شدن تبريز به دارالسلطنه در دوران وليعهدي عباس ميرزا دليل اصلي تعدد و کثرت خانه‌ هاي تاريخي در اين شهر به شمار مي آيد.

خانه حریری موزه مطبوعات

مشخصات خانه حریری:

خانه حریری شامل دو بخش است: بخش بيروني و اندروني.

ساختمان بيروني شامل دو طبقه مي باشد.

تاريخچه خانه حریری به اوايل دوران قاجار برمي گردد كه دو حياط بيروني و اندروني و دو بلوك خانه دارد كه هر دو رو به قبله مي باشد كه طنبي ساختمان بيروني جلوه گاه هنر اصيل ايراني و داراي نقاشي هاي بسيار زيبا و اصيل است كه الهام گرفته از موضوعات اساطيري قديم از جمله داستان يوسف و زليخا از قرآن مجيد و ديگر تواريخ و داستان هاست و سقفي سراپا نمونه قدرتمند و شگفت انگيزي از مينياتور ايراني است.

بخش اندروني ضمن ارتباط به ساختمان بيروني از طريق كوچه مدرسه پرورش نيز به خيابان تربيت راه دارد. ساختمان آن دو طبقه و نماي ساختمان آجري است. ساختمان بيروني نسبتا سالم و تزئينات آن نياز به تثبيت دارد. متاسفانه در گذشته به علت متروكه گذاشتن و عدم مراقبت، بخش هاي مهمي از مجموعه از بين رفته و امكان شناخت و پژوهش هاي ديگر وجود ندارد.

خانه حریری موزه مطبوعات

ویژگی منحصر بفرد:

تعداد زیاد نقاشی‌ های دیواری، تنوع طرح، نقش و رنگ و موضوعات جالب توجه عصر قاجار و وجود سبک نگارگری دوره قاجار تبریز خانه حریری را در میان خانه‌ های تاریخی آذربایجان‌شرقی و حتی کشور دارای جایگاه ویژه کرده است.

مرتبط:

همه چیز دربارهی ارگ علیشاه تبریز

سفری به روستای لیقوان ، دره بهشت تبریز

موزه مطبوعات تبریز باید محتوای جامع داشته باشد

آبگرم بستان آباد

تاريخچه آب درماني يا ‘هيدروتراپي’ كه قديمي ترين شيوه درمان طبي نيز به حساب مي آيد به تمدنهاي مصر – يونان و روم باستان بر مي گردد به طوري كه درباريان مصر حوضچه هايي داشتند كه به آب آنها گل و گياه و روغن هاي خاص اضافه مي كردند و تصور مي كردند كه چشمه هاي آبگرم با بهبود روند گردش خون ،مي تواند براي سلامت انسان مفيد باشد.

درسال ۱۸۸۹ ميلادي نيز سباستين نيت فرانسوي با تحرير كتاب (درمان با آب) روش درمان با آب را احياء و پدر آب درماني نوين نام گرفت. در سالهای اخیر نیز دکتر باتمانقیلیج، پزشک ایرانی مقیم آمریکا، کتاب آبدرمانی خود را منتشر کرد و نتایج آزمایشات خودرا درآن به اطلاع عموم رساند.
آبگرم بستان آباد
آبگرم بستان آباد
چشمه های آب معدنی بستان آباد در دهستان اسک کندی در ۶۰ کیلومتری جنوب شرقی تبریز قرار دارد. مظهر اصلی آبگرم بستان آباد در داخل دره که خود از نوع گسلی است وجود دارد. آب آن کمی شورمزه و دبی آن ۸ لیتر بر ثانیه است. آب آن از نوع کلروسولفاته ، گازدار و گرم می‌باشد. در اطراف چشمه رسوب سیاه رنگ دیده می‌شود. به نظر می‌رسد که فعالیت چشمه با گسل هایی ارتباط دارد که بخشی از گسل تبریز محسوب می‌شوند و در عین حال به فعالیت آتشفشانی سهند وابسته‌اند.
به دلیل نقش و تاثیر این چشمه در بهبود بسیاری از بیماری ها و ناتوانی ها از جمله آکند، آرتریت، سوختگی، بیماری های عضلانی، افسردگی، سردرد، اختلال خواب، درمان ناتوانی بیماران مبتلا به فلج، سکته مغزی و ناراحتی های گوارشی، پوستی و کلیوی، در ایام تعطیلات نوروزی گردشگران جذب شهرستان بستان آباد می شوند.
آبگرم بستان آباد
آب بستان آباد را می توان در ردیف آبهای کانی و سولفاته مختلط قرار داد که در آن مقدار کمی بی کربنات ها وجود دارد از لحاظ ترکیب این چشمه مشابه چشمه های کانی سن ژروه (stgeivais) واقع در ایالت ساو واعلیا کشور فرانسه می باشد.
آب های نامبرده کانی دارای مقادیر بسیار ناچیز بر مور و املاح لی تی یوم است و احتمالاً آبگرم معدنی بستان آباد نیز دارای این املاح باشد و خاصیت رادیواکتیویت دارد در کشورهای اروپائی از این نوع آب ها برای آرام کردن و دفع یبوست و درمان بیماریهای از قبیل گوارش استفاده می شود.
آب گرم معدنی بستان آباد نیز برای درمان بسیاری از بیماریهای یاد شده و نیز درد های مفصلی و استخوانی از قبیل پادرد،کمر درد،سر درد خیلی مفید و موثر می باشد.

مرتبط:

آشنایی با مسجد جامع تبریز

آشنایی با جنگل و آبگرم لاویج

سرعین-سرزمین چشمه های آبگرم

آشنایی با مسجد جامع تبریز

مسجد جامع تبریز یکی از بناهای تاریخی شهر تبریز است. این مسجد که در کتاب‌های تاریخی از آن به‌ عنوان جامع کبیری نیز نام برده شده است، از ابتدای تاسیس مسجد جامع شهر تبریز بوده و بازار تبریز، گرداگرد آن شکل گرفته‌ است.

اولین پایه های این مسجد در دوره حکومت سلجوقی شکل گرفت و آنچه را که ما به عنوان مسجد جامع فعلی می‌شناسیم متشکل از۴ مسجد به هم چسبیده حجت‌الاسلام بزرگ-حجت‌الاسلام کوچک-اسماعیل خان قلی و آلچاق مسجد  میباشد که  در مجموع مسجد جامع را تشکیل داده اند.

تاریخ بنا و نام بانی اولیه آن معلوم نیست، عده ای آن را از مساجد صدر اسلام می دانند. پاره ای دیگر بنای قدیمی را به دوره سلجوقیان نسبت می دهند.

درکتاب “مرزبان نامه”، به جامع تبريز اشاراتي شده که مؤيد آباداني و شکوه آن دربين سالهاي ۶۲۲-۶۰۷ ه-.ق عصر اتابک ازبک بن محمد بن ايلديگز- است . حاج طالب خان تبريزي- باني مدرسه طالبيه تبريز در سال ۱۰۸۷ه-.ق دروقف نامه مدرسه خود از اين مسجد به نام جامع کبير تبريز نام مي برد. با توجه به مطالب فوق به نظر مي رسد که بناي اوليه مسجد حداقل مربوط به دوره سلجوقي بوده و در دوره هاي مختلف، از شکوه و اعتبار خاصي برخوردار بوده است .

سعد الدین ورواینی، کاتب مرزبان نامه در قرن هفتم هجری قمری، آورده است که خواجه ابوالقاسم ربیب الدین هارون بن علی، وزیر اتابک ازبک، کتابخانه باشکوهی در مسجد جامع تبریز بنا نهاد.

نام این مسجد جامع در کتاب های دوره مغولان به دفعات آمده و در کتاب روضات الجنان و جنات الجنان از آن با نام “جامع کبیر” یاد شده است. در کتاب تاریخ عالم آرای امینی، به عمارت و تعمیر این مسجد به همت سلجوق شاه بیگن، همسر اوزون حسن آق قویونلو، اشاره شده است.

مسجد جامع تبریز

بنای این مسجد جامع، از بناهای قرون اولیه هجری قمری به شمار می رود که در محدوده بازار تبریز واقع می باشد و مشهور به مسجد کبیر و یا مسجد جمعه است. محراب رفیع گچ بری شده مسجد، از دوره ایلخان به جای مانده است.

در دوره معاصر، حاج محمد باقر کلکته چي- از تجار تبريز- تعميرات مفصلي در اين مسجد به عمل آورد و يک کتابخانه جديد و تالار مناسبي براي مطالعه طلاب علوم ديني احداث کرد . تعميرات صورت گرفته هر چند شکل جديدي به بنا داده، اما پايه هاي قطور و طاق هاي رفيع و آجرهاي فوق العاده بزرگ آن، نشانه قدمت زياد بناي اوليه مسجد است . بناي کنوني مسجد، مستطيل شکل است و کلأ با آجر و گچ بنا شده و داراي دو ورودي است که يکي درجانب شمال قرار دارد و ازطريق صحن، و ديگري از طرف جنوب به کوچه مجاور باز مي شود . ازدر دومي ابتدا وارد الچاق مسجد و ازآنجا وارد مسجد جامع مي شوند . کف مسجد، ازسطح زمين هاي اطراف پايين تر است که گواهي بر قدمت بنا محسوب مي گردد . طول مسجد که ازجنوب به شمال امتداد دارد، حدود ۶۲متر است و قسمت وسط آن که داراي طاق بلند و بزرگي است، ۱۵ مترعرض دارد. طول مسجد به دو قسمت تقسيم مي شود: قسمت اول که قدري کم عرض است، به طول ۲۸ متر، ازبخش جنوبي که به طول ۳۲ متر است، به وسيله دو جرزعريض مجزا مي شود. درانتهاي اين قسمت، محرابي ازسنگ مرمر سفيد ساده با طرح هاي مارپيچ تزييني به شيوه صفوي به چشم مي خورد . در ديوارهاي شرقي وغربي قسمت جنوبي، پنج طاق دوطبقه به عرض ۶۰/۳ و طول ۶۰/۴ متر درتعميرات اوايل دوره قاجار ساخته شده است. پايه هاي اين مسجد، بسيار قطور و آجرهاي آن فوق العاده بزرگ است . مجموعه مسجد بسيار ساده و بي آلايش و عاري ازهرگونه کاشيکاري يا حجاري است. فقط در بالاي طاق محراب، کتيبه اي گچبري به خط کوفي ازدوره ايلخانان مغول باقي مانده است . پشت ديوار شرقي اين بنا، مسجد بزرگ و تاريکي با ده ستون و طاق هاي ضربي آجري وجود دارد که به مسجد زمستاني معروف است و احتمالا قدمت زيادي نيز دارد. اين قسمت، درسال هاي اخير، تحت نظارت سازمان ميراث فرهنگي به شکل اوليه بازسازي شده است . مسجد جامع داراي دو سنگ نوشته تاريخي است . سنگ نوشته اول که بر ديوار پايه غربي طاق مياني نصب شده، از جنس مرمر به ابعاد ۱۲/۱×۷۰/۱ متر مشتمل است بررؤياي شاه تهماسب صفوي که حضرت ولي عصر”عج” را ديده و آن حضرت، وي را به لغو تمغاات( بخشي از ماليات ها) و احسان و گذشت درباره مردم امر فرموده اند. اين کتيبه در سال ۹۷۲ هجري قمري به خط ثلث شيوا به قلم علاءالدين محمد تبريزي- خوشنويس معروف دربار صفوي- به رشته تحرير درآمده است. کتيبه دوم نيز در بالاي در شمالي مسجد جامع نصب شده و مشتمل بر فرماني از شاه سلطان حسين صفوي و به خط محمد مؤمن تپريزي است. اين کتيبه، مورخ به سال ۱۱۰۶ه-.ق و به خط ثلث عالي است که در آن، فرمان شاه صفوي به رستم خان سالار سپه و بيگلر بيگي آذربايجان صادر شده که قمارخانه ها و روسپي خانه ها و چرس فروش ها را ببندند و حد شرعي درحق مرتکبين جاري گردد. همچنين اهالي و اوباش را ازکبوتر پراني، گرگ دواني، قوچ بازي و گاوبازي که باعث خصومت و فساد است، منع کرده، مرتکب را مجازات کنند .

مسجد جامع تبریز

قدیمی‌ترین بخش آن شبستان وسیعی است از تاق و گنبدهایی بر فراز ستون‌ های هشت‌ گوش آجری که زینت‌ بخش آن گچ‌ بری‌ های ظریف و هنرمندانه دوره روادیان (مقارن سلجوقیان) است. مسجد جامع در دوره ایلخانان مغول مورد توجه و تعمیر بوده و بخش‌ هایی به آن افزوده شده‌ است.

در دوره حکومت آق‌قویونلویان در آذربایجان گنبدی رفیع مزین به انواع کاشی کاری‌ های معرق به وسیله سلجوق‌ شاه بیگم زن اوزون حسن در بخش شمالی آن احداث شده که هنوز هم پایه‌ ها و گوشه‌ هایی از کاشی‌ کاری‌ های آن باقی مانده است.

در زمین‌ لرزه سال ۱۱۹۳ هجری که بسیاری از بنا های تبریز آسیب دید، این مسجد نیز از خرابی در مصون نماند. مسجد فعلی با پایه‌ های متین و پوشش تاق و چشمه بعد از زلزله در اوایل حکومت قاجار و توسط حسینقلی‌ خان دنبلی حاکم وقت بنا شده‌ است و از آثار مهم دوره قاجاریه می‌باشد.

هسته اصلی این مجموعه نمازخانه ای به نام “جامع تبریز” است که تاریخ ساخت آن مشخص نیست و در طی تاریخ، تعمیرات و تغییرات بسیاری به خود دیده است. بناهای دیگر به تدریج به این هسته اصلی افزوده شده است. نمازخانه قدیمی محراب گچ بری شده ای از دوره ایلخانان دارد که در تعمیرات بعد از زلزله سال ۱۱۹۳، روی آن را پوشانده بودند. این محراب در کاوش های اخیر نمایان شده و خطوط کلی قسمت های از بین رفته آن را کارشناسان سازمان میراث فرهنگی بازسازی کرده اند. همچنین محراب دیگری از آثار دوره سلجوقیان در این مسجد وجود داشته که در احداث طبقه زیرین بنا، در سال ۱۳۶۱ شمسی، از بین رفته است.

مسجد جامع تبریز

بخش دیگر مجموعه مسجد جامع شبستانی موسوم به ” آلچاق مسجد” در جنوب شرقی آن بوده است. در تعمیرات سالهای اخیر، بقایای طاق های دوره صفویان این شبستان را برداشته و به جای این مکان، نمازخانه ای با دهانه وسیع احداث کرده اند. امروزه دیوارهای حایل بین آلچاق مسجد و مسجد جامع را برداشته و پنجره های یکپارچه ای به جای آن قرار داده اند. شبستان واقع در شمال آلچاق مسجد به “مسجد خاله اوغلی” مشهور است که امروزه دیوار بین این شبستان و آلچاق مسجد نیز برچیده شده و این دو فضا به یکدیگر پیوسته است. همچنین دیوار حایل بین شبستان خاله اوغلی و مسجد جامع را برداشته و به جای آن، در و پنجره آلومینیومی نصب کرده اند.

شبستان معروف به “مسجد حجت الاسلام”، در غرب مجموعه، بنایی قدیمی است که بارها تعمیر شده و تغییر کرده است. شبستانی در شمال شرق بنا، به نام “مسجد شیخ صادق”، قسمتی دیگر از این مجموعه است.
علاوه بر این بناها، مجموعه مسجد جامع تبریز شامل دو مدرسه بوده: یکی مدرسه طالبیه، در شمال؛ و دیگری مدرسه جعفریه، در شرق، که در سالهای اخیر کاملا خراب شده اند.براساس منابع بررسی شده، جبهه شمالی مدرسه طالبیه را در نیمه دوم قرن یازدهم هجری قمری و مدرس و کتابخانه جبهه شرقی صحن را در سال ۱۳۲۷ شمسی ساخته اند.
مسجد جامع تبریز قبلا یک ایوانه بود، ولی بعدا به دو ایوانه تبدیل شد و از جمله مساجدی است که روش ساخت کاخ اختصاصی فیروز‌ آباد را اساس کار قرار داده‌ است.
در سال های اخیر، جبهه های شمالی و غربی مدرسه طالبیه را به صورت سه طبقه نوسازی و در نمای غربی، سردر مرتفعی با دو مناره احداث کرده اند. این اقدامات باعث افزایش اهمیت مدرسه طالبیه در مجموعه مسجد جامع و در نتیجه کاهش جلوه هسته اصلی مجموعه شده است.

مرتبط:

همه چیز دربارهی ارگ علیشاه تبریز

سفری به روستای لیقوان ، دره بهشت تبریز

خانه مشروطه تبریز چه جذابیتی دارد؟

همه چیز درباره ی ارگ علیشاه تبریز

ارگ تبریز (علیشاه) نام یک بنای تاریخی در تبریز است. سبک معماری این بنا به شیوه آذری و معمار آن استاد فلکی تبریزی ذکر شده‌است.

این ارگ یکی از بلندترین دیوارهای تاریخی کشور و نماد شهر تبریز است. این ارگ در مرکز شهر تبریز، در ضلع جنوبی تقاطع خیابان امام خمینی و فردوسی قرار دارد و امروزه فضای پیرامون آن برای برگزاری نماز جمعه مورد استفاده قرار می‌گیرد و مصلای بزرگ تبریز در این مکان احداث شده‌است.

ارگ تبریز توسط خواجه تاج‌الدین علی‌شاه بنا شده‌است. این بنا براثر زمین‌لرزه و گذر زمان تا حدودی تخریب شده‌است. در محوطه ارگ، آثار تاریخی ارزشمندی همچون «مدرسهٔ نجات» که به‌عنوان یکی از نخستین مدارس ایران به‌شمار می‌رفت و نیز «سالن تئاتر شیر و خورشید» قرار داشت که در سال ۱۳۶۰ بخش اعظمی از ارگ توسط جهاد سازندگی با بولدوزر و مواد منفجره ویران شده‌است.

امروزه تنها بخشی از دیوارهای عظیم و محراب بسیار بلند شبستان جنوبی این مسجد برجای مانده‌است که خود موید شکوه و آبادانی آن در گذشته‌است. دیوارهای موجود در حقیقت تشکیل‌ دهندهٔ ایوان طا ق‌پوش عظیمی بوده‌است. ارتفاع احتمالی بنا تا خط آغاز طاق استوانه‌ای ۲۵ متر (البته با دقت در تناسب سازه‌های اثر ۳۶ متر صحیح به‌نظر می‌رسد) بوده‌است.

ارگ علیشاه

تاریخچه

بنای شكوهمند ارك تبریز بازمانده مسجدی است كه در فاصله سالهای ۷۱۶تا ۷۲۴ ه.ق به همت تاج الدین علیشاه جیلان تبریزی وزیر اولجایتو و بهادر خان از ایلخانان مغول ساخته شد. قسمت جنوبی این مسجد دارای طاق بزرگی بود و مورخان نوشته اند:به علت فرو نشستن بنیان و تعجیل در اتمام آن ، طاق مذكور شكسته و فروریخته است. بنایی كه اكنون به صورت سه دیوار بلند به شكل ایوان دیده میشود. قسمت مسقف مسجد بوده كه عرض و ارتفاع آن هر یك حدود ۳۰ متر است. در حفریات اخیر دریافتند كه ۷متر از دیوارها در زیر خاك مانده است. عرض دیوار حدود ۱۰ متر است و در داخل ، مركب از دو دیوار عریض و مستحكم است كه در چند مرحله به وسیله طاقهای متعدد متصل شده اند.

بنای اولیه ارگ در بین سال‌های ۷۱۸ تا ۷۳۹ هجری قمری با هدف ساخت آرامگاه بزرگی در صحن مسجد علیشاه تبریز در هنگام وزارت علیشاه انجام شد. با فروریختن سقف بنا به هنگام ساخت و نیز با فوت علیشاه ادامه ساخت بنا در آن زمان متوقف شد. با آغاز جنگ‌های ایران و روسیه در سال‌های ۱۸۰۴-۱۸۲۴ و جنگ ایران و انگلیس در ۱۸۵۷ این بنا و محوطه اطراف آن به سرعت به ارگی نظامی تغییر کاربری داده‌شد. به فرمان عباس میرزا ولیعهد قاجار سربازخانه٬ ستاد فرماندهی جنگ ارتش ایران٬ و کارخانه ریخته‌گری و توپ ریزی در محوطه ارگ تبریز ساخته شد. همچنین در عهد قاجار عمارت کلاه فرنگی نیز در همین محوطه ساخته شد. محوطه ارگ تبریز در دوران مختلف قاجار صحن ، محل زاویه و مدرسه علیشاه مبدل به انبار غلات و مخزن مهمات قشون گردید و حصاری دور آن كشیده شده و به نام ارگ مشهور شد

در دوران پس از مشروطه با هجوم روس‌ها مردم تبریز به دفاع در برابر تهاجم پرداختند. در این زمان ارگ نقطه تمرکز مدافعان تبریزی بود. آن‌ها توپی را نیز به بالای ارگ انتقال داده بودند تا در دفاع از مواضع خود از آن استفاده نمایند. با سقوط تبریز و به هنگام اشغال تبریز بدست قوای روس در سال ۱۲۹۰ روس‌ها دیوار ارگ را به توپ بستند. پس از اشغال نیز به علت بی مبالاتی روس‌ها در جابجایی، گلوله‌های توپ آتش بخشی از برج و باروی ارگ را فرا گرفت و آسیب زیادی به دیوارهای آن وارد آمد. در زمان مشروطیت هم بناهای اطراف آن مخزن مهمات دولتی بود. این مخزن به دست مشروطه خواهان افتاد و باعث تقویت آنان گردید. ازگ تبریز همیشه به صورت سنگری مستحكم و مسلط بر شهر تبریز محسوب میشده است.

ارگ علیشاه

تعرض به حریم ارگ علیشاه:

در دوران مشروطه و پس از آن در محوطهٔ ارگ، بناهای دیگری شامل مدرسهٔ نجات٬ یکی از نخستین مدارس سبک مدرن ایران و سالن تئاتر شیر و خورشید ساخته شده بود. در دوران پهلوی با تخریب الحاقات زمان قاجار باغ ملت در محوطه جنوبی ارک ساخته شد. بنای ارگ تبریز و محوطهٔ باستانی آن در  ۱۵ دی ۱۳۱۰ خورشیدی به شمارهٔ ۱۷۰ در فهرست آثار ملی ایران به‌ثبت رسیده‌است و نقشهٔ حریم استحفاظی قانونی و ظوابط حفاظتی آن در نشست ۲۹ خرداد ۱۳۵۷ شورای حفاظت آثار تاریخی اداره کل حفاظت آثار تاریخی مشخص و مورد تأیید اعضا قرار گرفته‌ است.

در سال ۱۳۱۰ حصار و باروهای قاجاری ارگ تخریب شد و ارگ با عنوان مسجد علی‌شاه به ثبت در فهرست آثار میراث فرهنگی ایران رسید. در سال‌های ۱۳۵۳ تا ۱۳۵۷ بیشتر سازه‌های قاجاری بنا با بهانه ایجاد فضای سبز تخریب شد. در سال ۱۳۶۰ به بهانه تاسیس مصلای نماز جمعه٬ دیوار شمالی عهد ایلخانی ارگ و به همراه پلکان قاجاری ارگ توسط جهاد سازندگی با استفاده از بولدوزر و مواد منفجره تخریب شد. در سال ۱۳۷۶ مجری طرح مصلای جدید تبریز در محدوده بنای ارگ اقدام به خاکبرداری عمیق در محدوده شرقی ارگ با استفاده از ماشین‌آلات سنگین نمودند. در نتیجه این خاکبرداری بازمانده‌های زیر‌ساخت های مسجد ارگ علیشاه نابود شد. در بازسازی ارگ مابین سال‌های ۱۳۷۹ تا ۱۳۹۱ توسط سازمان میراث فرهنگی ایران باقیمانده علایم و نشانه‌های مربوط به ساخت و ساز دوران قاجار از این بنا زدوده شد.

امروزه تنها بخشی از دیوارهای عظیم و محراب بسیار بلند شبستان جنوبی این مسجد برجای مانده‌است. همین بنای باقیمانده از ارگ نیز تحت تاثیر بنای مصلی جدید که با ارتفاعی بیشتر از میزان پیشبینی شده در طرح حفاظت ارک ساخته شده قرار دارد. بازمانده‌های ارگ حاکی از وجود یک ایوان به‌عرض ۳۰٬۱۵ متر و جرز و دیواهای کناری به ضخامت ۱۰٬۴۰ متر و پی‌ها و فونداسیونی ژرف و حجیم متناسب سازه‌های فوقانی و ارتفاع احتمالی بنا تا خط آغاز طاق استوانه‌ای ۲۵ متر بوده‌است.

آخرین تعرض به حریم ارگ علیشاه: نمازگذاران پارکینگ می‌خواهند

 

امروز درست دو دهه از احداث مصلی می‌گذرد که خبر رسیده حدود یک ماه است مجددا رفت و آمد ماشین‌ها در محوطه شروع شده است.

دوستداران میراث فرهنگی و مردمی که این بنا را نمادی از مقاومت و هویت شهرشان می‌دانند، پرس‌وجو می‌کنند.

ارگ علیشاه

واکنش‌ها علیه کنش‌ها

در همین راستا انجمن دوستداران میراث فرهنگی تبریز در تاریخ ۱۵ آبان‌ماه امسال در نامه‌ای به محمدحسن طالبیان، معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌ دستی و گردشگری، از او برای توقف احداث پارکینگ، ورود به مسئله و جلوگیری از ادامه خاک‌برداری را تقاضا کردند.

دو روز گذشت تا بالاخره اداره‌کل میراث فرهنگی استان، ۱۷ آبان‌ماه به خاک‌برداری‌های عرصه ارگ علیشاه واکنش نشان داد. مرتضی آبدار بخشایش مدیریت این اداره کل در مصاحبه‌ای اعلام کرد که “هیچ ساخت و سازی خارج از ضوابط میراث فرهنگی در حریم ارگ انجام نخواهد گرفت.”

آبدار در صحبت‌هایی گفته بود که طی جلسه‌ای با بنیاد مصلی (متولیِ ساخت بنای مصلی و پارکینگ آن) ادامه عملیات به بعد از بررسی مجدد باستانشناسی و اعلام نظر کارشناسان سازمان موکول شده است. این پارکینگ که از طرفی در حریم خانه‌ی تاریخی «فتح‌اله یِف» است، با ساخته شدنش ممکن است به حریم بصری آن هم آسیب بزند. در همین راستا آبدار در بخشی دیگر از مصاحبه‌اش اشاره کرده بود که “با ساخت و ساز در حیاط خانه فتح‌الله یف به منظور ایجاد پارکینگ زیرزمینی و در حد کف (صفر-صفر) انجام خواهد گرفت و بنایی خارج از کف حیاط احداث نمی‌شود.”

اما فقط چند ساعت پس از این اظهارنظر، ویدئویی در شبکه‌های اجتماعی مجازی پخش شد که از ادامه فعالیت ماشین‌های سنگین در این محوطه خبر می‌داد. تا اینکه روز گذشته – ۱۸ آبان‌ماه – خبری مبنی بر توقف پروژه ساخت پارکینگ در حریم ارگ علیشاه از طرف معاونت میراث فرهنگی سازمان منتشر شد.

محمدحسن طالبیان نیز از اعزام هیاتی از کارشناسان به تبریز خبر داد و گفت: در دو روز گذشته با مقامات استانی تبریز تماس گرفته و نامه به مصلی و شهرداری از طرف مدیر استان ارسال شد و در حال حاضر پروژه احداث پارکینگ متوقف شده و هیاتی از کارشناسان نیز به تبریز اعزام شدند. گزارش کارشناسان پس از بررسی هفته آینده به شورای عالی شهرسازی و معماری ارسال می‌شود تا تصمیمی دقیق و همه جانبه‌ای در جهت حفاظت از ارگ علیشاه گرفته شود.

ارگ تبریز از دید سیاحان:

ارگ یکی از بزرگترین سازه‌های شهر تبریز بود. ارگ علیشاه و مجموعه آن در زمان ساخت آن، شاخص ترین بنای شهر تبریز بوده و به نوشته جهانگردان تاریخی، تنها بنای شهر تبریز بوده که از دور دست دیده می شده است. همین باعث شده در گذر زمان بازدید کننده‌گان از شهر تبریز توجه ویژه‌ای به ارگ داشته باشند. این بنای عظیم در بیشتر سفرنامه ها و تواریخ وصف شده است که پاره‌ای از آن‌ها در ذیل آمده است:

ابن بطوطه می نویسد:

در بیرون از مسجد از دست راست مدرسه و از دست چپ زاویه ای وجود دارد و صحن آن با سنگ های مرمر فرش گردیده و دیوارها با كاشی پوشانده شده و جوی آبی از وسط آن می گذرد و انواع درختان و موها و یاسمین در آن به عمل آورده اند.

ارگ علیشاه

حمد الله مستوفی معاصر علیشاه می نویسد:

مسجد جامع بزرگی است كه صحن آن ۲۵ گز در ۲۰۰ است و در او صفه ای بزرگ از ایوان كسری به مداین بزرگتر.

بدر الدین محمود العینی می نویسد :در وسط صحن مسجد حوض مربعی بود كه هر ضلع آن ۱۵۰ زراع طول داشت و سكویی در وسط آن بود كه در هر سوی آن از دهان مجسمه شیر ، آب فرو میریخت . بالای سكو نیز فواره هشت گوشی بود كه دو دهانه آب پران داشت ، طاق نوك تیز محراب به وسیله دو ستون مسی اندلسی نگاه داشته میشد و قاب محراب با طلا و نقره تزئین ونقاشی شده بود. چراغهای مزین به زر و سیم با زنجیرهای مسی از سقف آویزان بودندو داخل طاق را روشن می كردندو پنجره های مشبك نیز هر كدام ۲۰ شیشه دایره ای مزین به طلا و نقره داشت.

تاجر ونیزی كه حدود سال ۸۸۶ ه.ق سومین سال سلطنت سلطان یعقوب آق قویونلو از تبریز دیدن كرده می نویسد: جامع علیشاه بلندترین بناهای تبریز و داراری صحن بزرگی است . در میان صحن حوضی دارد كه چهار گوش است. درازا و پهنای آن هز كدام به اندازه صدقدم و ژرفایش شش پاست و پلكانی از كنار استخر به ایوان آن منتهی میشود. طاق شبستان مسجد به قدری بلند است كه اگر كمان كشی تیری در كمان مناسبی قرار دهد و رها كند هرگز به طاق شبستان نمی رسد. دور مسجد را با سنگهای نفیسی طاق بندی كرده اند و طاق روی ستونهایی از مرمر قرار دارد و مرمر به اندازه ای ظریف و شفاف است كه به بلور نفیس می ماند. این مسجد سه در دارد كه هر كدام طاقی به عرض ۴۰ و بلندی ۲۰پا دارد . ستونهای دو سوی درها از سنگ مرمر نیست بلكه از سنگهای الوان ساخته شده است. بقیه طا ق با گچ مقرنس كاری و تزئین شده است.

مرتضی میزرا پسر عم نادر میرزا مولف تاریخ و جغرافیای دارالسطنه تبریز در سال ۱۲۹۸ ه۰ق از ارگ علیشاه یدن كرد و مشخصات بقایای این بنا را شرح داد ۶۰ سال پس از او دونالدویلبر مولف كتاب معماری اسلامی ایران در دوره ایلخانان علاوه بر توصیف دقیق بازمانده بنا ، نقشه جالبی از آن ترسیم كرد . از این اطلاعات معلوم میشود كه این بنا در زمان تاج الدین علیشاه مسجد جامع شهر و مزین به كاشی و ازاره سنگی و ستونهای مرمری و كتیبه ها و گچبریهای زیبایی بود و بعدها رو به ویرانی نهاده و متروك شده است.

نوشته احمد کسروی نیزجالب توجه است:

غزوخان (عزت‌الله خان) از وضع آشفتهٔ دوران محمدعلی شاه بهره جسته و برای چپاول تبریز با مستبدان همکاری کرده و به تبریز حمله‌ور شده‌بود. آزادی‌خواهان هم از زیر همین نقب به پشت دشمن حمله کردند و پیروز شدند. در مسجد کبود تبریز پشت صحن دوم به دهانه‌ای برخوردم که دریافتم نقبی است که به ارگ علی‌شاه می‌رسد.

ارگ علیشاه

همچنین بیت الله جمالی نیز نوشته است:

قسمتی از دانشسرای دختران تبریز که در محوطهٔ مسجد استاد و شاگرد سابق بنا شده‌است، چند سال پیش فرود می‌نشیند و گودال یا تونلی بزرگ نمایان می‌شود؛ اما برای آن‌که کاوش کنند، آن را پر کردند. احتمال می‌رود که تونل قسمتی از این را زیرزمینی بوده‌است؛ این راه به‌قدری بزرگ بود که می‌شد با درشکه از آن عبور کرد. پشت دیوار بلند ارگ تبریز در هر سه سمت ویرانه‌است با تکه باغی و خانه‌ای و مدرسه‌ای. دهانهٔ محراب ۳۸ پا است و ۶۹ پله که از آن بالا رفتیم. بین دو دیوار از سمت خاور ساخته شده‌است که در زمان سلطنت رضاشاه قسمتی از تپهٔ اطراف ارگ را به‌صورت باغ و گردشگاه عمومی درآوردند که ساختن سالن تئاتر آذربایجان هم در همین برنامه بوده‌است… به‌طوری که مشهود است در زیر ابن بنا، سه نقب یا دالان زیرزمینی وجود دارد که یک رشتهٔ آن از ارگ به شنب‌غازان و رشتهٔ دیگر به باغ‌میشهٔ فعلی -محل سابق ربع رشیدی- و رشته‌ای نیز از وسط بازار گذشته و پس از عبور از زیر رودخانهٔ آجی‌چای به حوالی فرودگاه می‌رسد.

آدرس:

مرکز شهر تبریز، در ضلع جنوبی تقاطع خیابان امام خمینی و فردوسی- جنب مصلی

نحوه دسترسی:

۱- از چهارراه شهنازبه طرف مصلی

۲- پشت خیابان شهناز(شریعتی جنوبی)، کوچه ارگ

در مسیر خیابان امام میتوانید از تاکسی، اتوبوسBRT، و خط واحدهای مسیر آبرسان-شریعتی استفاده کنید.

منبع:

مرتبط:

سفری به روستای لیقوان ، دره بهشت تبریز

خانه مشروطه تبریز چه جذابیتی دارد؟

آشنايي با برج شمس تبریزی

خانه هنر تبریز پذیرای علاقمندان است

کتابخانه تخصصی‌ ادب و هنر، موزه کاریکاتور و موزه آثار استاد بهتونی واقع در خانه هنر تبریز از ساعت هشت صبح الی ۲۰ پذیرای علاقمندان است.

خانه هنر تبریز در طول سال‌ها محل رفت و آمد فرهیختگان، پژوهشگران و محققان حوزه فرهنگ و هنر بوده و این ساختمان قدیمی با وسعتی افزون بر سه هزار مترمربع و زیربنایی حدود دو هزار و ۸۰۰ مترمربع در ضلع شمالی بوستان قدیمی «باغ گلستان» واقع شده و مخزن کتابخانه ملی تبریز است که در سال ۱۳۳۳ شمسی توسط برادران نخجوانی بنیان گذاشته شد.

در حال حاضر صدها جلد کتاب با موضوع ادبیات و هنر شامل کتاب‌های پیشین و همچنین تازه‌های نشر در حوزه ادبیات و هنر در این مکان جهت استفاده‌ی محققین، پژوهشگران و اصحاب فرهنگ و هنر قرار دارد.

همچنین موزه کاریکاتور تنها موزه ایران و موزه استاد بهتونی از موزه‌هایی است که در خانه هنر تبریز واقع است. موزه کاریکاتور تبریز که به عنوان پنجمین موزه بزرگ کاریکاتور جهان و بزرگترین موزه آسیا شناخته شده است، آثار کاریکاتوریست‌های بزرگ دنیا و ایران را در خود جای داده است.

این موزه تنها موزه تخصصی کارتون آسیا و جزو سه موزه بزرگ کارتون جهان محسوب می‌شود و  ١٦ هزار اثر برجسته از استادان و کارتونیست‌های مشهور جهان در آن نگهداری می‌شود. این بنای تاریخی با مجسمه‌های کارتونی و فضایی که در آن اطلاعات لازم ارائه می‌شود از جذابیت‌های گردشگری آذربایجان شرقی به شمار می‌رود.

بیش از یک هزار آلبوم در کتابخانه موزه به همراه آرشیو نشریات تاریخی و خارجی موجود بوده که مورد استفاده عموم است.

موزه مرحوم استاد بهتونی نیز نخستین موزه شخصی ایران است که به ابتکار استاد، مجسمه های گچی و سیمانی میوه جات و غذاهای ایرانی در این موزه ساخته شده است؛ از این هنرمند توانا مجموعه‌ای بالغ بر ۱۰ هزار قطعه مجسمه که حاصل ۴۳ سال کار و تلاش وی است، به یادگار مانده است.

به گزارش روابط عمومی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان، علاقمندان می‌توانند از ساعت هشت صبح الی ۲۰ برای استفاده از کتابهای کتابخانه‌ی تخصصی هنر و ادبیات و همچنین بازدید از موزه کاریکاتور و موزه آثار استاد بهتونی به خانه هنر تبریز واقع در باغ گلستان مراجعه کنند.

منبع:ایسنا

مرتبط:

موزه های گیلان به روی گردشگران گشوده شد

خانه مشروطه تبریز چه جذابیتی دارد؟

پیوند دوباره اصفهان و تبریز

در سفر قائم مقام معاون فرهنگی شهردار تبریز به اصفهان، زمینه‌های میزبانی از رویداد شب فرهنگی تبریز در اصفهان بررسی شد.نخستین رویداد شب فرهنگی اصفهان بهمن ماه سال گذشته به میزبانی تبریز و با حضور اهالی فرهنگ و هنر نصف‌جهان در این کلان‌شهر برگزار شد. در جریان برگزاری این رویداد فرهنگی در تبریز به عنوان یکی از خواهرشهرهای اصفهان، دو طرف بر ادامه مراودات فرهنگی و هنری تأکید کردند که یکی از محورهای این تأکیدات برگزاری رویداد شب فرهنگی اصفهان و تبریز بود.

در همین راستا منصور برادران، قائم مقام معاون فرهنگی شهردار تبریز با حضور در اصفهان با محمد عیدی رئیس سازمان فرهنگی اجتماعی ورزشی شهرداری اصفهان دیدار و گفت‌وگو کرد.

 

معاون فرهنگی هنری سازمان فرهنگی، اجتماعی، ورزشی شهرداری اصفهان در این خصوص اظهار کرد: این جلسه پیرامون توسعه تعاملات فرهنگی بین دو شهر اصفهان و تبریز برگزار شد. اصفهان و تبریز شهر مکاتب به شمار می‌روند که یا خاستگاه یا پرورنده بسیاری از مکاتب هنری بودند.

علیرضا روحانی به قرابت‌های تاریخی فراوان بین این دو شهر اشاره کرد و افزود: این قرابت‌ها به ویژه در زمانی نمود پیدا می‌کرد که اصفهان و تبریز در بسیاری از مقاطع تاریخی در کنار یکدیگر قرار می‌گرفتند و در کشور جریان‌ساز می‌شدند که دوران مشروطه و انقلاب اسلامی نمونه‌هایی از آن است.

وی ادامه داد: با توجه به ظرفیت‌های بسیاری که بین اصفهان و تبریز وجود دارد، می‌توانند با یکدیگر به اشتراک گذاشته و جریان فرهنگی و هنری ویژه‌ای در ایران شکل دهند.

معاون فرهنگی هنری سازمان فرهنگی اجتماعی ورزشی شهرداری اصفهان با اشاره به بررسی موضوع میزبانی رویداد شب فرهنگی تبریز در اصفهان در این نشست گفت: شب فرهنگی اصفهان بهمن ماه سال گذشته در تبریز برگزار شده بود که نخستین رویداد از سلسله رویدادهای شب فرهنگی اصفهان بود که البته با به وجود آمدن شرایط جدید ناشی از شیوع ویروس کرونا، در این نشست به بررسی این شرایط و نحوه میزبانی اصفهان از شب فرهنگی تبریز پرداختیم.

روحانی در پاسخ به اینکه اگر وضعیت شیوع بیماری کرونا شرایط را برای برگزاری شب فرهنگی تبریز در اصفهان به صورت عرصه‌محور فراهم نکند آیا امکان برگزاری رویداد به صورت مجازی وجود دارد یا خیر، بیان کرد: در این نشست به این موضوع هم اشاره شد اما اولویت ما این است که بخشی از این رویداد را در عرصه و با حضور فیزیکی اصحاب فرهنگ، هنر و ادب تبریز برگزار کنیم و البته از بستر فضای مجازی برای توسعه این رویداد استفاده خواهیم کرد.

وی درباره اینکه برنامه شب فرهنگی اصفهان قرار است رویدادی ادامه‌دار باشد، تصریح کرد: سیاستی که منجر به تعریف رویداد شب فرهنگی اصفهان در کلانشهرها، مراکز استان‌ها و حتی شهرهای تأثیرگذار استان که رابطه‌ای دوسویه با شهر اصفهان دارند شد بر این مبنا بود که این رویداد را در شهرهای متعددی برگزار کنیم و در حال برنامه‌ریزی در این خصوص هستیم. البته شیوع ویروس کرونا و فضای جدید کشور این برنامه‌ریزی‌ها را تحت تأثیر قرار داد و موجب تغییر آن شد.

وی اضافه کرد: نگاه بلندمدت سازمان فرهنگی اجتماعی ورزشی شهرداری اصفهان، برگزاری این رویداد در خواهرخوانده‌های اصفهان در کشورهای دیگر نیز بوده که می‌تواند به توسعه فرهنگ گفت‌وگو، توسعه گردشگری و تعاملات فرهنگی و توسعه گفتمان صلح که عملاً در بستر فرهنگ و هنر اتفاق می‌افتد کمک کند.

معاون فرهنگی هنری سازمان فرهنگی اجتماعی ورزشی شهرداری اصفهان خاطرنشان کرد: فکر می‌کنم پس از بازنگری در برنامه‌ریزی‌های خود بتوانیم تا پایان امسال رویداد شب فرهنگی را در چند نقطه هدف دیگر برگزار کنیم که تمام این برنامه‌ریزی‌ها تابع شرایط حاکم بر کشور پیرامون بیماری کرونا خواهد بود.

منبع:ایمنا

مرتبط:

تبریز خلاق می‌شود

روستای ناشناخته «آستمال»

آستمال روستایی است دردل جنگل با قدمت هزاران ساله که دربخش خاروانا واقع شده است بیشترخانه های روستا دو طبقه ساخته شده اند. رودخانه ای ازمیان روستا درحال جریان است.

مردمان این منطقه لهجه بسیارشیرینی دارند و از جمله مکان‌های دیدنی این منطقه، مسجدقدیمی سیدجبرئیل – پیرصندوق و طبیعت بسیار زیبای این روستا است.

سفر به روستای آستمال سفر به طبیعت دست نخورده‌ای آمیخته از کوه، دره، رود و درختان گردوست. برای رسیدن به روستای آستمال باید شهر تبریز را به مقصد ورزقان ترک کنید.
برای رسیدن به آستمال باید ورزقان را به سمت جاده خاروانا ترک کنید تا پس از عبور از وسط روستاهای دیزج ملک و آقا بابای فرامرزی و گذشتن از کنار روستاهای داش کسن و کهنه‌لو، به سه‌راهی خاروانا و آستمال برسید؛ در این نقطه از مسیر باید وارد جاده سمت راست بشوید تا پس از طی ۱۴ کیلومتر به روستای سرسبز آستمال برسید.

مسیر ورزقان تا روستای آستمال حدود ۵۴ کیلومتر است و این مسافت با ماشین شخصی و با توجه به ویژگی‌های جاده چیزی حدود یک ساعت زمان می‌برد؛ در مجموع مسیر تبریز تا روستای آستمال با ماشین حدود دو ساعت است.

اگر می‌خواهید با ماشین شخصی به این سفر بروید، در خروجی تبریز یا پمپ گاز و بنزین ورزقان باک خود را پر کنید. در حوالی روستا به پمپ بنزین دسترسی نخواهید داشت، البته جای نگرانی نیست چون با یک باک پر می‌توانید بروید و برگردید.

جالب است بدانید رودخانه آستمال در امتداد مسیر خود به رودخانه «بویوک چای» یعنی رودخانه بزرگ و در نهایت به رود ارس می‌رسد.

آستمان

بافت روستا به دلیل دست نخورده بودن، فضای بسیار آرام و یکدستی دارد و با توجه به مهاجرت جوان‌ترهای روستا به شهرهای نزدیک، شاهد روستایی کم سر و صدا خواهید بود.

آستمال روستای بزرگ و با امکانات شهری نیست، روستایی آرام در میان کوه‌ها و دره‌هاست، اما در میدان روستا می‌توانید نیازهای مختلف مخابراتی خود را از دفتر مخابراتی برآورده سازید، در این دفتر امکان شارژ کردن گوشی تلفن همراه را نیز خواهید داشت. همچنین در پست بانک روستا در همین میدان، دسترسی به اینترنت نیز امکان‌پذیر است.

اگر می‌خواهید ناهار را در روستا صرف کنید بهتر است مایحتاج خود را از ورزقان تهیه کرده و به همراه خود بیاورید چون در آستمال یک بقالی وجود دارد. بقالی محسن در بخش شمالی روستا واقع است ولی احتمالاً تمام خوردنی‌های مورد نظر شما را در اختیار نداشته باشد؛ این به دلیل عبور و مرور زیاد مردم روستا تا ورزقان و تهیه لوازم مورد نیازشان از آنجاست.

برای ناهار می‌توانید با اجازه صاحبان باغ، به یکی از باغ‌های بسیار سرسبز روستا بروید که پر از درختان گردو است و خانه باغ زیبایی هم در وسط آن قرار دارد.

روستا سراسر باغات گردو و معدودی درختان آلبالو، گیلاس و توت بوده و چشم‌انداز کوه‌های اطراف، منظره زیبایی از درختان بلوط جنگلی ساخته است.

به جز دیدن بافت دست نخورده روستا، دیدن مقبره امامزاد سید جبرئیل آستمال یکی از دیگر چیزهایی است که گردشگران را به این روستای سرسبز می‌کشاند؛ بنای امامزاده در هفت کیلومتری روستا و روی تپه نه چندان مرتفعی واقع شده و پس از بازسازی با شکل و شمایلی جدید میزبان گردشگران و علاقمندان است.

با توجه به وجود کوه و دره‌هایی که روستا را احاطه کرده‌اند، زمینه مساعدی برای زنبورداری فراهم شده و می‌توانید عسل ناب و خوشمزه آستمال را با خود به عنوان سوغات ببرید؛ همچنین انواع محصولات لبنی به خصوص نوعی پنیر که در کوزه تهیه شده و به «پنیر کوپه» مشهور است و «کره نهره» یا سنتی را هم تهیه کنید.

با توجه به فاصله کم روستا تا ورزقان و حتی تبریز می‌توانید یک روزه از تبریز تا روستا رفته و ساعات طولانی آنجا بمانید و دوباره برگردید.

آستمان

امکانات روستای آستمال:

آستمال روستای بزرگ و با امکانات شهری نیست، روستایی آرام در میان کوهها و دره‌ هاست، اما در میدان روستا می‌ توانید نیازهای مختلف مخابراتی خود را از دفتر مخابراتی برآورده سازید، در این دفتر امکان شارژ کردن گوشی تلفن همراه را نیز خواهید داشت. همچنین در پست بانک روستا در همین میدان، دسترسی به اینترنت نیز امکان‌ پذیر است.

اگر می‌خواهید ناهار را در روستا صرف کنید بهتر است مایحتاج خود را از ورزقان تهیه کرده و به همراه خود بیاورید چون در آستمال یک بقالی وجود دارد. بقالی محسن در بخش شمالی روستا واقع است ولی احتمالاً تمام خوردنی‌ های مورد نظر شما را در اختیار نداشته باشد؛ این به دلیل عبور و مرور زیاد مردم روستا تا ورزقان و تهیه لوازم مورد نیازشان از آنجاست.

زنان آستمال نان مورد نیاز خانواده‌شان را خودشان می‌ پزند به همین جهت نانوایی نیز در این روستا وجود ندارد، اما اگر از هر کدام از اهالی که در محوطه روستا می‌ بینید درخواست کنید، نان تازه تنوری مهمانتان می‌ کنند.

برای ناهار می‌ توانید با اجازه صاحبان باغ، به یکی از باغ‌ های بسیار سرسبز روستا بروید که پر از درختان گردو است و خانه باغ زیبایی هم در وسط آن قرار دارد.

با توجه به فاصله کم روستا تا ورزقان و حتی تبریز می‌توانید یک روزه از تبریز تا روستا رفته و ساعات طولانی آنجا بمانید و دوباره برگردید؛ اما اگر خواهان ماندن در روستا هستید باید بدانید که در روستا امکانات اقامتی خاصی وجود ندارد، اما در حاشیه شمالی روستا و در دامنه کوه می‌ توانید چادر بزنید و شب را زیر آسمان پر دار و درخت آستمال و هوای خنکش سپری کنید.

آستمان

آداب و رسوم و غذاهای محلی:

در این روستا  نیز مانند سایر روسـتاهای آذربایـجان مراسـم مـلی و مذهبی با تشریفات ویژه برگزار می‌  شود. آتش ‌افروزی در شب چهارشنبه ‌سوری و گفتن: ”آتیل ماتیل چرشنبه، بختیم اَچیل چرشنبه“ از جمله شبهای بیاد ماندنی نوجوانان و جوانان روستای آستمال است. عید نوروز باستانی، اعیاد مذهبی و جشن‌ های آیینی با شادی و سرور برگزار می‌ گردد و فضای شورانگیزی به روستا می‌ بخشد. در ایام عزاداری ائمه به‌ ویژه در ماه محرم، مردم روستای آستمال به سوگ می‌ نشینند و به سینه‌ زنی و نوحه‌ خوانی می‌ پردازند.

پوشاک غالب مردم روستای آستمال همانند پوشش سایر مردم نواحی روستایی آذربایجان است، ولی اکثر زنان و دختران روستایی از لباس محلی از جمله ”تومان“ (دامن چین‌ دار) و ”کؤینک“ (پیراهن‌ گلدار بلند) استفاده می‌کنند و با ”یایلیق“ (روسری) سر خود را می‌ پوشانند.

به دلیل رونق دامپروری و تولید پشم گوسفند، صنایع دستی نیز در روستا رواج دارد. انواع گلیم، جاجیم، قالیچه و جوراب و دستکش زمستانی برای مصرف خانوار و عرضه به بازار تولید می‌ شود.

از انواع غذاهای محلی روستای آستمال می‌ توان به انواع کباب، آبگوشت محلی، کوفته و آش‌ بویژه ”دوغا آشی“ (آش دوغ) اشاره نمود. از آن جایی که در آشپزی از مواد اولیه تازه و طبیعی استفاده می‌ شود، غذاهای محلی روستا بسیار لذیذ و خوشمزه است.

مسیر روستا:

این روستا از طریق جاده ساحلی ارس و شهر خاروانا قابل دسترسی می‌باشد.

مسیر روستا از تبریز:

برای رسیدن به روستای آستمال باید شهر تبریز را به مقصد ورزقان و بعد از آن به سمت بزرگترین روستای منطقه ترک کرد؛ شهر ورزقان از قسمت جنوب با تبریز هم‌ مرز است و به همین جهت مسیری دو و نیم یا سه ساعته را پیش‌ رو دارید.

بعد از ترک تبریز در مسیر جاده اهر، کمی حدود یک ساعت بعد در وزرقان هستید؛ برای رسیدن به آستمال باید ورزقان را به سمت جاده خاروانا ترک کنید تا پس از عبور از وسط روستاهای دیزج ملک و آقا بابای فرامرزی و گذشتن از کنار روستاهای داش کسن و کهنه‌ لو، به سه‌ راهی خاروانا و آستمال برسید؛ در این نقطه از مسیر باید وارد جاده سمت راست بشوید تا پس از طی چهارده کیلومتر به روستای سرسبز آستمال برسید.

مسیر ورزقان تا روستای آستمال حدود ۵۴ کیلومتر است و این مسافت با ماشین شخصی و با توجه به ویژگی‌ های جاده چیزی حدود یک ساعت زمان می‌ برد؛ در مجموع مسیر تبریز تا روستای آستمال با ماشین حدود دو ساعت است.

اگر می‌خواهید با ماشین شخصی به این سفر بروید، در خروجی تبریز یا پمپ گاز و بنزین ورزقان باک خود را پر کنید؛ در حوالی روستا به پمپ بنزین دسترسی نخواهید داشت؛ البته جای نگرانی نیست چون با یک باک پر می‌ توانید بروید و برگردید.

مرتبط:منطقه ارسباران یا قره‌داغ کجاست؟

تبریز خلاق می‌شود

مدیر کل ارتباطات آذربایجان‌شرقی با اشاره به اقدامات انجام شده در سال های گذشته برای استقرار و پیاده سازی سیستم شهر هوشمند در تبریز پیشنهاد اجرایی شدن طرح شهر خلاق که مفهومی وسیع تر از شهر هوشمند دارد را در این شهر مطرح و اعلام کرد: اداره کل ICT استان این آمادگی را دارد تا در صورت وجود عزم جدی در مدیران شهری و استانی، هماهنگی های لازم را با مجری طرح برای پیاده سازی این پروژه در تبریز انجام دهد.

محمد فرزاد در جلسه کارگروه شهر هوشمند شورای اسلامی کلانشهر تبریز خاطرنشان کرد: با هماهنگی های صورت گرفته و در سال ۱۳۹۶ مقرر شده بود پروژه شهر هوشمند در تبریز توسط شرکت گسترش فناوری اطلاعات وزارت صمت اجرایی شود، که متاسفانه به دلایل متعدد اجرایی نشد و شرکت سرمایه گذار، این طرح را در شهرهای دیگر اجرایی کرد.

وی با اشاره به مزیت های هوشمندسازی شهر،  گفت: با استفاده از فناوری اطلاعات و پیاده سازی سیستم شهر هوشمند، می توان با بهره‌گیری موثرتر از منابع، هزینه‌ها را پایین آورد و کیفیت زندگی را ارتقا داد.

شهرام دبیری، رئیس شورای اسلامی کلانشهر تبریز پیشنهادکرد ابتدا سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری تبریز برنامه های خود را برای اجرایی شدن این پروژه در تبریز به کارگروه مربوطه در صحن شورا ارائه کند و سپس از توانمندی ها و تجربیات اداره کل ارتباطات و فناوری اطلاعات استان برای اجرای این پروژه استفاده شود.

ایده شهر خلاق مبحثی جدید و مورد توجه در حوزه مطالعات و برنامه‌ریزی شهری و به ویژه مدیریت شهری بوده و بر بهتر شدن محیط زندگی و ارتقای کیفیت زندگی شهروندان تأکید دارد.

فلسفه شهر خلاق این است که همیشه در یک مکان توانمندی ‌های خلاقی وجود دارد و باید شرایط به‌گونه‌ای باشد که مردم فکر کنند، برنامه‌ریزی کنند و در استفاده از فرصت‌های به وجود آمده، ابتکار عمل داشته باشند، هم‌چنین مردم بتوانند مسائل شهری مهارنشدنی را اداره کنند.

شبکه شهرهای خلاق یونسکو، هفت حوزه خلاقیت، شامل صنایع دستی، هنرهای بومی، هنرهای چندرسانه‌ای، فیلم، طراحی، خوراک شناسی، ادبیات و موسیقی را پوشش می‌دهد.

مهم‌ترین ویژگی شهرهای خلاق از نظر یونسکو، استفاده از صنایع فرهنگی در هفت حوزه مطرح شده، برای توسعه شهرها در داخل کشور و همکاری جدی و فعالانه با دیگر کشورها در زمینه خلاقیت های فرهنگی است.

شهرهایی که به این شبکه می‌پیوندند، متعهد می‌شوند فعالیت‌های مثبت‌شان را با هم به اشتراک بگذارند و در بخش‌های مختلف جامعه شهری همکاری را ترویج کنند.

اهداف اصلی یونسکو از ایجاد این طرح، چنین اعلام شده است:

– آفرینش، تولید و توزیع فعالیت‌ها، محصولات و خدمات فرهنگی را تقویت کنند؛

– توسعه کانون‌های خلاقیت، نوآوری و گسترش فرصت‌ها برای افراد آفریننده و حرفه‌ای در بخش فرهنگی؛

– بهبود دسترسی به زندگی فرهنگی و شرکت در آن، به ویژه برای گروه‌ها و افراد به حاشیه رانده‌شده و آسیب‌پذیر؛

– ادغام کامل فرهنگ و خلاقیت در طرح‌های پیشرفت پایدار.

طرح هایی که از طرف شهرهای دنیا برای قرار گرفتن در شبکه شهرهای خلاق ارائه می‌شود باید پذیرفتنی، اجرا شدنی و در همان حال، متفاوت و خلاقانه ایده‌پردازی شده باشد. شهرهایی که در شبکه شهرهای خلاق فرهنگ و هنر جای می‌گیرند، مقاصد بین المللی گردشگری خواهند بود و می توانند از مزایای این طرح استفاده کنند، البته نباید از نظر دور داشت که این شهرها وظایفی را نیز در این شبکه بر عهده می گیرند و باید ضمن شکوفایی هر چه بیشتر به دیگر شهرهای شبکه داخل یا خارج از کشور برای پیشرفت و پیشبرد اهداف‌شان کمک کنند.

یونسکو هر دو سال یک بار در ماه فوریه (بهمن/ اسفند) به کشورها اعلام می‌کند که شهرهای خود را برای حضور در این شبکه بررسی کنند،‌ پس از آن کشورها باید تا آوریل (فروردین/ اردیبهشت)، پرونده تهیه شده‌ خود را به یونسکو ارسال کنند و در پایان پاسخ نهایی پس از انجام همه بررسی‌ها، در ماه دسامبر (آذر/دی) اعلام می‌شود.

برای عضویت در این طرح، نخست پرونده هر شهر در قالب یک پروپوزال که طرح های خلاقانه را در خود جای می دهد، از سوی شهرداری و نهادهای متولی با همکاری بخش فرهنگ و علوم اجتماعی یونسکو تهیه می‌شود. در این راستا باید ایده‌ها و معیارهای مهم یونسکو در نظر گرفته شده و اثبات شود که شهر متقاضی، معیارها و شرایط لازم را دارد. در نهایت در دسامبر (آذر/دی) هر سال همه پرونده‌ها بررسی شده و نتیجه نهایی اعلام می‌شود.

در دستورالعمل شهرهای خلاق برای کشورها سهمیه تعداد شهر در نظر گرفته نشده است اما معمولا هر کشور یک تا چهار پیشنهاد به یونسکو ارائه خواهد کرد.

در ایران سال ۱۳۹۴ اولین نماینده‌های ایران در شبکه شهرهای خلاق یونسکو ثبت شدند، اصفهان که در سال۱۳۹۳ از سوی این نهاد رد شده بود همراه با ۴۶ شهر دیگر به عنوان شهر خلاق صنایع دستی به ثبت رسید. یکی دیگر از آن ۴۶ شهر، نماینده‌ای دیگر ایران بود؛ شهر رشت، مرکز استان گیلان به عنوان شهر خلاق در تنوع و سلیقه غذایی معرفی شد.

سال گذشته نیز پرونده چهار شهر برای قرار گرفتن در شبکه شهرهای خلاق جهان به یونسکو ارائه شد و در میان ۶۶ شهر که به این شبکه پیوستند، شهر بندرعباس به عنوان شهر خلاق صنایع دستی و شهر سنندج به عنوان شهر خلاق موسیقی از سوی یونسکو تایید شدند.

اکنون ۲۴۶ شهر از کشورهای مختلفی در شبکه شهر خلاق جای دارند که از میان آنها چهار شهر ایرانی هستند.

منبع:ایرنا

مرتبط:

آشنايي با برج شمس تبریزی

کاخ ائل گلی یکی از گردشگاه ‌های شهر تبریز