نوشته‌ها

آغاز دوباره گردشگری با چه شاخص‌هایی امکان‌پذیر است؟

سال ۲۰۲۱ یک سال چالش‌برانگیز دیگر برای جوامع، اقتصاد و گردشگری بوده است زیرا با وجود این بیماری همه‌گیر میلیون‌ها شغل و کسب‌وکار در معرض خطر قرار دارد؛ با این حال ما به هیچ وجه در همان جایی نیستیم که در زمان اعلام همه‌گیری در مارس ۲۰۲۰ بودیم. در واقع ما موفق شده‌ایم پایه‌های راه‌اندازی مجدد گردشگری را حول محورهای پایداری، نوآوری، مردم و سرمایه‌گذاری برای آینده‌ای انعطاف‌پذیر بنا کنیم.

به نقل از سازمان جهانی گردشگری، سال گذشته پیشرفت‌های زیادی برای ارائه واکسن، تشخیص و درمان بیماری کووید ۱۹ انجام شد. همچنین شاهد پیشرفت قابل‌ توجهی در زمینه تعادل مناسب بین ایمنی افراد و حفظ محیط‌ زیست بودیم.

مهمترین موضوع کنونی استفاده از درس‌هایی است که در این فاصله زمانی آموخته‌ایم. همچنین رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی در سفر همچنان اهمیت ویژه‌ای دارد.

سازمان جهانی گردشگری عنوان کرد: راه‌اندازی مجدد گردشگری بدون سرمایه‌گذاری سبز غیرقابل تصور است و باید با موسساتی مانند شرکت مالی بین‌المللی بانک جهانی همکاری کنیم. تا امروز بیش از ۲۰۰ سرمایه‌گذار بخشی از شبکه سرمایه‌گذاری جهانی سازمان جهانی گردشگری هستند که کارهای مهمی مانند حمایت از هتل‌های زنجیره‌ای از ۵۰ کشور را برای پایدارتر شدن پیش می‌برند.

گردشگری آماده انجام کارهای سخت است و مسئولیت‌های آن در قبال مردم، سیاره زمین، تعهدات کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای تا سال ۲۰۳۰ و رسیدن به انتشار صفر تا سال ۲۰۵۰ افزایش یافته است.

همانند گذشته همه‌گیری ارتباط گردشگری را با اقتصاد و جوامع ما روشن کرده است. گردشگری در حال حاضر بخشی از گفت‌وگوهای جهانی و در قلب برنامه‌های اقدام ملی و بین‌المللی برای بهبود است.

با توجه به شیوع دوباره بیماری همه‌گیر کووید در این روزها این نگرانی مطرح می‌شود که سلامت عمومی بالاتر از همه مسائل است و تحولات اخیر نشان می‌دهد تنها راه پیش‌ رو از طریق همکاری و اقداماتی است که بر اساس شواهد و نه حدس و گمان یا راهبردهای سیاسی باشد.

سازمان جهانی گردشگری در وضعیت خوبی برای استفاده از دستاوردهای سال ۲۰۲۱ برای ایجاد گردشگری بهتر در سال‌های آینده قرار دارد و در صورت فراهم‌شدن شرایط آماده بازگشت به شرایط عادی است.

منبع: ایسنا

مرتبط:

ترافیک سنگین نمایشگاه گردشگری و صنایع‌دستی

تقدیر از بانوان کارآفرین غذا و گردشگری

همایش تقدیر از بانوان کارآفرین صنعت غذا و گردشگری برگزار می‌شود.

به گزارش ایسنا، علی رفیعی ـ معاون گردشگری استان تهران ـ گفت: این دومین همایش تقدیر از بانوان کارآفرین صنعت غذا و گردشگری است که با هدف ارج نهادن به نقش مهم بانوان در صنعت گردشگری ۲۳ بهمن ماه در مرکز همایش‌های برج میلاد برگزار می‌شود.

معرفی بانوان کارآفرین صنعت غذا و گردشگری که در توسعه و ترویج غذاهای سنتی، بومی و محلی ایران نقش مؤثری دارند از جمله اهداف این همایش است که معاون گردشگری تهران به آن اشاره کرد و افزود: این همایش می‌تواند بستر مناسبی را ایجاد کند تا بانوان نخبه، خلاق و کارآفرین در بخش کسب‌وکار و برندسازی حوزه خدمات غذا، نوشیدنی و گردشگری بتوانند آن‌طور که شایسته است، خود را به جامعه و دیگر متخصصان مربوطه معرفی کنند.

منبع: ایسنا

مرتبط:

تجربه طعم‌های جدید با گردشگری غذا

 

 

فاصله زیاد گردشگری تا رسیدن به شرایط عادی

صنعت گردشگری در حالی در سال ۲۰۲۱ در مجموع ۴ درصد رشد داشته که هنوز در مقایسه با آمار قبل از همه‌گیری کرونا فاصله ۷۲ درصدی دارد.

به نقل از سایت سازمان جهانی گردشگری، بر اساس گزارشی که به تازگی منتشر شده گردشگری در سال ۲۰۲۱ با ثبت ۴۱۵ میلیون نفر نسبت به سال ۲۰۲۰ (۴۰۰ میلیون سفر) با ۴ درصد رشد همراه بوده است؛ با این حال، بر اساس برآوردهای اولیه UNWTO، تعداد گردشگران بین‌المللی هنوز ۷۲ درصد کمتر از سال قبل از همه‌گیری ۲۰۱۹ بوده است.

اولین شماره گزارش آماری سازمان جهانی گردشگری (UNWTO) نشان می‌دهد که افزایش نرخ واکسیناسیون، همراه با کاهش محدودیت‌های سفر به دلیل افزایش هماهنگی‌ها و پروتکل‌های فرامرزی، همگی به افزایش نسبی تقاضا برای سفر کمک کرده است.

گردشگری بین‌المللی در نیمه دوم سال ۲۰۲۱ رشد متوسطی را تجربه کرد و ورود گردشگران بین‌المللی سه‌ماهه سوم و چهارم ۲۰۲۱ نسبت به سطوح قبل از همه‌گیری ۶۲ درصد کاهش یافت. بر اساس داده‌های محدود، ورودی‌های بین‌المللی در دسامبر ۶۵ درصد کمتر از سطح سال ۲۰۱۹ بوده است. تأثیر کامل سویه اُمیکرون و افزایش موارد ابتلا به کرونا نیز به زودی در آمارهای گردشگری نمودار خواهد شد.

رشد کُند و نامتوازن

سرعت بهبود شرایط گردشگری در سراسر مناطق جهان به دلایل گوناگون چون میزان نرخ واکسیناسیون و اعتماد مسافران، متفاوت است اما در سال گذشته میلادی اروپا و قاره آمریکا بهترین نتایج را در مقایسه با سال ۲۰۲۰ ثبت کردند و به ترتیب +۱۹٪ و +۱۷٪ در افزایش ورودی گردشگران رشد داشتند اما همچنان آمار هر دو منطقه ۶۳٪ کمتر از سطح قبل از کروناست.

بر اساس زیرمنطقه نیز کارائیب بهترین عملکرد را با رشد ۶۳٪ نسبت به سال ۲۰۲۰ داشته گرچه هنوز آمارش ۳۷٪ کمتر از سال ۲۰۱۹ است اما برخی مناطق در کارائیب به سطح نزدیک به آمارهای پیش از کرونا رسیده‌اند. اروپای مدیترانه جنوبی (+ ۵۷ درصد) و آمریکای مرکزی (+ ۵۴ درصد) نیز از رشد قابل توجهی برخوردار بودند اما به ترتیب ۵۴ درصد و ۵۶ درصد کمتر از سطح سال ۲۰۱۹ هستند. گردشگران ورودی به آمریکای شمالی (+۱۷ درصد) و اروپای شرقی مرکزی (+۱۸ درصد) نیز در مقایسه با سال ۲۰۲۰ افزایش یافته‌اند.

از سوی دیگر، آفریقا در سال ۲۰۲۱ نسبت به سال ۲۰۲۰ افزایش ۱۲ درصدی در ورودی‌ها داشته، اگرچه این رقم هنوز ۷۴ درصد کمتر از سال ۲۰۱۹ است. در خاورمیانه، تعداد ورودی گرشگران بین‌المللی در مقایسه با سال ۲۰۲۰ میلادی ۲۴ درصد افزایش و نسبت به سال ۲۰۱۹، ۷۹ درصد کاهش داشته است. در آسیا و اقیانوسیه ورود گردشگران بین‌المللی همچنان ۶۵ درصد پایین‌تر از سطح ۲۰۲۰ و ۹۴ درصد کمتر در مقایسه با مقادیر قبل از همه‌گیری است زیرا بسیاری از مقاصد برای سفرهای غیرضروری در این منطقه بسته باقی مانده است.

 

افزایش هزینه‌کرد گردشگران

سهم صنعت گردشگری در اقتصاد سال ۲۰۲۱ (که با تولید ناخالص داخلی مستقیم گردشگری تعیین می‌شود) ۱.۹ تریلیون دلار تخمین زده شده که بالاتر از ۱.۶ تریلیون دلار در سال ۲۰۲۰ است، اما هنوز بسیار کمتر از رقم ۳.۵ تریلیون دلار از قبل از همه‌گیری است. درآمد صادراتی حاصل از گردشگری بین‌المللی می‌تواند در سال ۲۰۲۱ از ۷۰۰ میلیارد دلار فراتر رود، که نسبت به سال ۲۰۲۰ به دلیل هزینه‌های بالاتر در هر سفر، افزایش ناچیزی خواهد بود اما کمتر از نیمی از ۱.۷ تریلیون دلار ثبت‌شده در سال ۲۰۱۹ است.

 

چشم‌انداز سال ۲۰۲۲

طبق آخرین برآورد کارشناسان UNWTO، اکثر متخصصان گردشگری (۶۱٪) چشم‌اندازهای بهتری را برای گردشگری سال ۲۰۲۲ متصور هستند در حالی که ۵۸٪ پیش‌بینی می‌کنند عمدتاً در سه‌ماهه سوم ۲۰۲۲ گردشگری بازگشت خوبی خواهد داشت و ۴۲ درصد نیز این بهبود چشمگیر را تنها در سال ۲۰۲۳ عملی می‌دانند. اکثر کارشناسان (۶۴٪) اکنون بر این باروند که ورودی بین‌المللی گردشگران تنها در سال ۲۰۲۴ یا بعد از آن به سطح سال ۲۰۱۹ بازمی‌گردد.

منبع: ایسنا

کشورهایی که هنوز گردشگران را راه نمی‌دهند

شماری از کشورها هنوز به دلیل مقررات جلوگیری از ابتلا به کرونا و یا به دلیل افزایش آمار ابتلا به سویه «اُمیکرون» مرزهایشان را به روی گردشگران خارجی بسته‌اند.

به نقل از نشنال،‌  ظهور سویه «اُمیکرون» ویروس کرونا تغییراتی در سطح جهانی ایجاد کرد؛‌ به نحوی که شماری از کشورها ناچار به اعلام تعطیلی موقتی مرزها شدند و برخی دیگر نیز محدودیت‌ها برای پذیرش بازدیدکنندگان خارجی را بار دیگر به اجرا گذاشتند.

چین

مرزهای چین از زمان شیوع ویروس کرونا تقریبا به روی تمامی گردشگران بسته شده است. در موارد خاصی امکان ورود به چین وجود دارد اما این مختص سفرهای دیپلماتیک،‌ مسافران دارنده مجوز معتبر کار در چین،‌ دارندگان مجوز معتبر ورود به دلیل مشکلات شخصی و یا سفر با اهداف انسان‌دوستانه است. سفر برای بازدید از دیوار بزرگ چین، شهر ممنوعه در پکن یا ارتش سفالین در حال حاضر ممنوع است.

مسافران خارجی که واجد شرایط برای ورود به چین هستند نیز باید مقررات خاصی را رعایت کنند که از جمله آن‌ها به لزوم سپری کردن قرنطینه ۱۴ روزه پیش از سفر می‌توان اشاره کرد.

با وجود چنین محدودیت‌ها و قرنطینه‌هایی که در نقاط مختلف چین پس از گزارش ابتلا به کرونا به اجرا درمی‌آید،‌ به نظر نمی‌رسد در آینده نزدیک بتوان دست کم برای اهداف گردشگری شاهد بازگشایی مرزهای این کشور بود.

نیوزیلند

نیوزیلند یکی از سختگیرانه‌ترین مقررات مربوط به کرونا را به منظور جلوگیری از شیوع ویروس کرونا وضع کرده است. از زمانی که مرزهای این کشور تقریبا به روی تمامی مسافران بسته شده حدود دو سال گذشته است و به نظر نمی‌رسد که به این زودی‌ها هم تغییری در این وضعیت ایجاد شود.

در ماه دسامبر، مقام‌های نیوزیلند روند بازگشایی تدریجی مرزها و همچنین سفر بدون قرنطینه برای نیوزیلندی‌های ساکن استرالیا را که قرار بود این ماه اجرا شود به دلیل ظهور ویروس کرونا به تعویق انداختند.

این تعویق برنامه سبب ایجاد ابهام درباره احتمال اجرای برنامه‌های نیوزیلند برای بازگشایی مرزها به روی مسافران خارجی از آوریل پیش رو شده است.

تایوان

سفر به تایوان، در آینده نزدیک برای بازدید از طبیعت این جزیره و مقاصد گردشگران و کاخ موزه ملی سلطنتی آن  که بزرگ‌ترین آثار تاریخی سلطنتی چین را در خود جای داده است، امکان‌پذیر نخواهد بود.

این کشور از زمان آغاز همه‌گیری ویروس کرونا قوانین سختگیرانه‌ای برای ورود به کشور به اجرا گذاشته است که به موجب آن‌ها، در حال حاضر فقط گروه‌های محدودی از مسافران خارجی امکان ورود به کشور را دارند. از جمله مسافران واجد شرایط برای ورود به این کشور به ساکنان، مسافران خارجی که فرزند و یا همسر شهروندان تایوانی هستند و برخی از شاغلان خارجی می‌توان اشاره کرد. اما حتی برای این گروه از افراد نیز پروتکل‌های سختگیرانه‌ و لزوم سپری کردن دوران قرنطینه وجود دارد.

در حال حاضر عملا سفرهای گردشگری در تایوان امکان‌پذیر نیست چراکه صدرو ویزاهای گردشگری متوقف شده است.

فیلیپین

به رغم طرح‌هایی که در دسامبر سال گذشته برای بازگشایی مرزهای این کشور به روی مسافران واکسینه‌شده برخی از کشورها رونمایی شد، سفر به فیلیپین همچنان به دلیل ظهور سویه «اُمیکرون» امکان‌پذیر نیست.

در پنجشنبه اخیر، مقام‌های فیلیپین از افزایش آمار ابتلا به ویروس کرونا در این کشور خبر دادند. مقرراتی که برای توقف شیوع ویروس کرونا در این کشور به اجرا گذاشته شده است،‌ تاحد بسیار زیادی سبب رکود گردشگری بین‌المللی این کشور شده است.

در حال حاضر ورود به فیلیپین برای شهروندان و گروه محدودی از مسافران خارجی که اغلب ساکن این کشور هستند و یا همسر یا فرزند یک شهروند فیلیپینی هستند امکان‌پذیر است. صدور ویزای گردشگری متوقف شده است، بنابراین سفر برای بازدید از مکان‌های دیدنی فیلیپین تا اطلاع ثانوی غیرممکن است.

مراکش

مراکش قرن‌های متمادی است که از گزینه‌های محبوب گردشگران بوده است. اما به دلیل ممنوعیت سفری موقتی که مقام‌های این کشور از زمان آغاز همه‌گیری ویروس کرونا به اجرا گذاشته‌اند، در حال حاضر سفر به این کشور متوقف شده است.

در ماه نوامبر مقام‌های این کشور تمامی پروازهای مسافربری تجاری مستقیم به مراکش را به حالت تعلیق درآورند. این ممنوعیت دست کم تا ۳۱ ژانویه ادامه خواهد داشت. این اقدام فقط یکی از تمهیداتی است که مقام‌های این کشور از زمان آغاز همه‌گیری کرونا به اجرا گذاشته‌اند.

زمانی که پروازها از سرگرفته شوند، برخی از مسافران می‌توانند از مراکش تحت شرایط خاصی بازدید کنند.

منبع: ایسنا

خروج بیشتر راننده‌ها از گردشگری و افزایش نرخ کرایه‌ها

رییس جامعه تورگردانان ایران از خروج تعداد قابل توجهی از رانندگان از صنعت گردشگری و افزایش نرخ کرایه روزانه وسایل نقلیه خبر می‌دهد و وضعیت حمل و نقل در گردشگری ایران را به‌هم‌ریخته توصیف می‌کند.

ابرهیم پورفرج می‌گوید: تعداد راننده‌هایی که سال‌ها در گردشگری کار می‌کردند، باتجربه و آموزش‌دیده بودند خیلی کم شده است. رکود دوساله صنعت گردشگری، اجرای محدودیت‌های کرونا برای سفرهای داخلی و خارجی، بسته شدن مرزها و توقف صدور ویزا، باعث شد بیشتر آن‌ها از این حرفه خارج شده و در مشاغل دیگر مشغول شوند.

او ادامه می‌دهد: سال ها وقت صرف شد تا این راننده‌ها آموزش ببینند و تجربه کار در صنعت گردشگری را به‌دست آوردند،  لازم است دوباره دوره آموزشی برگزار کنیم و رانندگان قدیمی را دعوت کنیم. باید سعی کنیم آن‌هایی را که از مدار خارج شده‌اند دوباره به این صنعت برگردانیم. البته باید به این هم فکر کنیم اگر تعداد تورها و گردشگران کم بود، چه کنیم که راننده‌ها بار دیگر با مشکل معیشت مواجه نشوند.

پورفرج همچنین می‌گوید: به جز راننده‌ها، راهنماهای گردشگری زیادی از این حرفه خارج شده‌اند، حتی نیروهای حرفه‌ای هتلداری به‌ویژه در بخش پذیرش که سال‌ها تجربه رفتار با گردشگر و مهمان‌داری را به دست آورده بودند، از دست داده‌ایم. این پیش‌بینی‌ها قبلا شده بود، حتی به مسؤولان برای حفظ نیروهای ماهر و متخصص گردشگری بارها هشدار داده بودیم، ولی متاسفانه اتفاقی که نباید رخ داده است.

رییس جامعه توگردانان اضافه می‌کند: فعلا که فصل کم‌کاری و خلوتی است و تا بهار و پاییز سال بعد که پیش‌بینی شده تعداد سفرها به ایران بیشتر شود، فرصت داریم تا به نقطه قبل برگردیم و خدمات از دست‌رفته را احیا کنیم. نیاز، سلیقه و رفتار گردشگران در این دو سال تغییر کرده باید آن‌ها را شناسایی کنیم و آموزش دهیم.

علاوه‌بر کمبود راننده ماهر و متخصص در گردشگری، بسیاری از تورگردانان مبلغ کرایه وسایل نقلیه را نیز عاملی برای گران‌تر شدن هزینه سفر در ایران می‌دانند. مهدی اشراقی که برای گردشگران ایرانی و خارجی‌ تور اجرا می‌کند، به ایسنا می‌گوید: سفر برای ایرانی‌ها خیلی گران شده است. ما تور داخلی هم اجرا می‌کنیم، اما با این قیمت‌ها نمی‌شود ادامه داد.

سال ۹۵ هزینه کرایه یک دستگاه اتوبوس ۲۵ نفره برای یک روز در تهران حدود ۷۹۵ هزار تومان بود، این مبلغ برای اتوبوس ۴۵ نفره روزانه ۶۶۰ هزار تومان می‌شد. مبلغ کرایه اتوبوس ۴۵ نفره یک سال بعد، یعنی ۱۳۹۶ به بیش از ۷۲۰ هزار تومان می‌رسد و اتوبوس ۲۵ نفره نیز حدود ۸۷۰ هزار تومان روزانه کرایه داده می‌شد.

 سال ۹۷ به رغم سیر صعودی ورود گردشگر از بعضی کشورها، اما نرخ کرایه وسایل نقلیه به ویژه اتوبوس با تغییر محسوس و قابل توجهی مواجه نشده است، ولی در سال ۹۸ صاحبان خودروهای توریستی و شرکت‌های مربوطه نرخ کرایه‌ها را در چند مرحله تغییر داده‌اند و هر جدول نرخی با چند اصلاح به دست تورگردان‌ها و آژانس‌های مسافرتی رسیده است، مثلا در نیمه نخست سال ۹۸  نرخ کرایه روازنه یک دستگاه اتوبوس ۴۵ نفره حدود ۸۶۰ هزار تومان و اتوبوس ۲۵ نفره حدود ۹۷۰ هزار تومان بوده، اما در نیمه دوم سال نرخ‌ها به ترتیب به یک میلیون و ۲۰۰ هزار و یک میلیون و ۴۰۰ هزار تومان رسیده است که البته سن خودرو قیمت کرایه را بیشتر کرده است. این قیمت‌ها از نرخ‌نامه‌ شرکت‌های کرایه اتومبیل‌های توریستی استخراج شده است.

نرخ کرایه روازنه میدل‌باس ۳۰ نفره هم که سال ۹۵ حدود ۴۵۰ هزار تومان بوده، در سال ۹۸ به حدود ۷۰۰ هزار تومان رسیده است. تعداد روز نیز در مبلغ کرایه اثرگذار است و در برخی مسیرها با توجه به شرایط جاده و جغرافیا این قیمت‌ها بیشتر هم شده است.

یکی از تورگردان‌ها به ایسنا می‌گوید: اتوبوس ۲۵ نفره‌ای را که تا پیش از کرونا روازنه یک میلیون و ۲۵۰ هزار تومان کرایه می‌کردیم حالا قیمتش به روزی سه میلیون تومان رسیده است و برای بهار سال آینده احتمال داده‌اند نرخ کرایه به چهار تا شش میلیون تومان در روز هم برسد.

او که ترجیح می‌دهد بدون اشاره به نامش گفت‌وگو کند، اظهار می‌کند: با رویه‌ای که بعضی راننده‌ها، شرکت‌های حمل و نقل توریستی و هتلدارها در پیش گرفته‌اند نمی‌توان مدعی شد هزینه سفر به ایران ارزان است. اعتراض هم می‌کنیم می‌گویند نرخ ارز سه چهار برابر شده است، چرا قیمت خدمات آن‌ها بیشتر نشود؟

این تورگردان با اعتقاد بر این‌که وضعیت موجود بحرانی بالقوه است که با افزایش سفر گردشگران به ایران در بهار و پاییز آینده خود را بیشتر نشان خواهد داد، در ادامه می‌گوید: بعضی از راننده‌های ماهر و متخصص از این حرفه خارج شده‌ و راننده سرویس ادارات شده‌اند و تصمیمی برای بازگشت به حرفه قبلی ندارند. آن‌هایی هم که هستند نرخ‌های عجیب، سلیقه‌ای و بدون ثبات و غیرقابل برنامه‌ریزی می‌دهند. دلیل‌شان هم بی‌ثباتی نرخ‌ها، افزایش قیمت ارز، کمبود قطعات خودرو و تورم است و هیج نظارت و کنترلی هم وجود ندارد و متولی هم معلوم نیست.

منبع: ایسنا

مرتبط:

زمان صدور مجوزهای گردشگری کاهش می‌یابد

جان دوباره گردشگری با تلاطم آب

دریاچه طبیعی گواب خوسف که به دلیلی خشکسالی خشک شده بود، اکنون با بارندگی‌های اخیر جان تازه‌ای برای گردشگری و حضور پرندگان مهاجر گرفته است.

از جاذبه های گردشگری خراسان جنوبی که به تازگی بعد از چندین سال رنگ و لعاب دیگری گرفته منطقه گواب در شهرستان خوسف است. این مکان تفریحی در نزدیکی آرامگاه ابن حسام و بافت تاریخی شهر، مجاور مزارع مردم واقع شده است.

در برهه زمانی که آب گواب خشک شده بود زمین آن به مرور زمان تبدیل به نمکزار و محلی برای دفن زباله شد و زیبایی خود را از دست داد که با اعتراض ساکنان منطقه روبرو شده بود این باعث شد تا مسئولین راه چاره‌ای پیدا کنند. طرح راه اندازی اردوگاه تفریحی که از شش ماه گذشته کلنگ زنی شده بود بعد ار سه ماه عملیات اجرایی آن آغاز شد و در سوم فروردین ۱۳۹۸ به صورت رسمی با حضور مسئولان افتتاح شد. اکنون و پس از خشکیدن گواب زیبای خوسف، با بارندگی چند روز اخیر دوباره پر آب شده و مکانی زیبا برای گردشگران و افراد  علاقمند به طبیعت و رونقی برای اشتغالزایی به شیوه گردشگری.

ثبت یک دریاچه طبیعی 

زهرا رضایی ملکوتی، کارشناس ثبت میراث طبیعی خراسان جنوبی به ایسنا گفت: گواب خوسف در همایش میراث طبیعی کشور در ۵ شهریورماه جاری در استان گیلان برگزار شد، به شماره ۶۴۹ در فهرست میراث طبیعی- ملی ثبت شد.

وی با بیان اینکه بافت تاریخی با بناهایی از دوران تیموری تا عصر حاضر با خشت و گل و مصالح بومی در ضلع شمالی گواب قرار دارند، افزود: کف دریاچه و اطراف آن دارای بستر سنگیست و این حالت مانع از نفوذ سریع آب به زمین شده است.

رضایی ملکوتی ادامه داد: آب‌های جاری و سیلاب‌های فصلی از اطراف، به سمت گواب سرازیر می‌شوند و آب‌های مازاد به رودخانه شاهرود می‌ریزند؛ ضلع جنوبی و جنوب شرقی دریاچه در مسیر رشته کوه‌های کال جنگال قرار دارند و از جاذبه‌های دریاچه گواب، جزایر و صخره‌های طبیعی است.

کارشناس ثبت میراث طبیعی خراسان جنوبی با بیان اینکه از شرایط منحصر به فرد گواب، واقع شدن آن در مجاورت مزارع و بافت تاریخی و نزدیکی آن به آرامگاه ابن حسام است، تصریح کرد: آبگیری گواب به دلیل بارندگی‌های اخیر باعث مهاجرت پرندگان مهاجر به این دریاچه شد.

وی یادآور شد: پرستو، چوب پا و لک لک از پرندگان مهاجر این دریاچه هستند و پرنده نگری، قایق سواری وکپرهای بومی منطقه از جاذبه‌های گردشگری اطراف دریاچه هستند.

با تلاطم دوباره آب در این دریاچه، قایق‌ها دوباره برای استفاده گردشگران به این دریاچه خواهند افتاد تا گردشگری خاموش شده در این منطقه دوباره جان گیرد. دریاچه طبیعی گواب در شهرستان خوسف و در فاصله ۲۵ کیلومتری مرکز استان خراسان جنوبی قرار دارد.

منبع: ایسنا

مرتبط:

ظرفیت‌های گردشگری آبی در استان گلستان

گنج‌های خفته گردشگری در غرب ایران!

ایران سرزمینی پهناور با جاذبه های گردشگری بی شمار است که برای دیدن هرکدام از آنها می توان ساعت ها وقت گذاشت.

هرچند که در گوشه گوشه این سرزمین باستانی، جاذبه های گردشگری متعددی پراکنده شده که توانایی جذب گردشگران زیادی را به سمت خود دارند، اما عملا در دهه های گذشته شاهد بوده ایم که صنعت پردرآمد و پرسود گردشگری تنها در برخی از نواحی کشور مانند استان های مرکزی و شمال کشور  به شکل یک محور رشد داشته و سایر نواحی از این قافله جا مانده اند.

باوجود اینکه کارشناسان این حوزه دلایل مختلفی را برای عدم شکل گیری محورهای گردشگری در سایر مناطق همچون غرب کشور عنوان می کنند، اما آنچه که اکنون مهم است، لزوم سوق یافتن سایر نواحی مانند استان های غربی به سمت صنعت گردشگری است که به شکل قابل توجهی در دنیا در حال رشد است و کشورهای مختلف درآمدهای کلانی را از آن به جیب می زنند.

طبیعت چهار فصل و بکر، تاریخ پرفراز و نشیب، آثار و بناهای باشکوه باستانی، غارهای رازآلود، عجایب طبیعی، کوهستان های بلند، آبشارها و رودخانه های خروشان، دره های عمیق و شگفت انگیز، چشم انداز های بی بدیل و از همه مهمتر مردمان خونگرم با فرهنگ ها، مذاهب، زبان ها و آداب و رسوم غنی، از غرب ایران بهشتی زمینی و رنگین کمانی از فرهنگ و تمدن ساخته که می تواند به مقصدی حیرات آور برای هر گردشگر تبدیل شود.

اما اینها همه گنج های خفته ای هستند که تاکنون آنگونه که باید از آنها برداشت نشده و کرمانشاه، ایلام، همدان، لرستان و کردستان را محروم از ثروثی کرده که شهرهای دیگر دنیا آن را به‌راحتی بدست می آورند.

گنج‌های خفته گردشگری در غرب ایران!

به گزارش ایسنا، اگر بخواهیم از زیبایی های بی شمار کرمانشاه بگوییم، تاق بستان، بیستون، بازار سنتی، تکیه معاون الملک، آبشار پیران، سراب صحنه، غارقوری قلعه، سراب نیلوفر، معبد آناهیتا، نخلستان های قصرشیرین و اورامانات و … هرکدام دنیایی از زیبایی هستند که می توانند گردشگران زیادی را به سمت خود بکشانند.

در هگمتانه ایران، اولین پایتخت پادشاهی مادها نیز حرف در حوزه جاذبه های گردشگری بسیار است، آرمگاه بوعلی، حمام قلعه، گنبد علویان، تپه هگمتانه، آرامگاه باباطاهر، باغ ایرانی، شهر لالجین، گنجنامه و … تنها گوشه هایی از دیدنی های این استان هستند که هرساله گردشگران زیادی را به سمت خود جذب می کنند.

در کردستانِ سرسبز و خرم با مردمانی اصیل و فرهنگ دوست هم پارک جنگلی آبیدر، دریاچه زیوار، غار کرفتو، عمارت آصف وزیری، عمارت سالار سعید، عمارت خسروآباد، بازار قدیمی سنندج، روستای پالنگان و … چشم هر گردشگر و بیننده ای را به خود خیره می کند.

در لرستان؛ پایتخت طبیعت ایران با قلعه فلک الافلاک، مناره آجری، دریاچه کیو، آبشار بیشه، مقبره شجاع الدین خورشید، گرداب سنگی، دره شیرز و … جهانی از شگفتی ها را در دل خود جای داده است.

و اما در ایلام استانی که در آن جاذبه هایی همچون آبشار گچان، پایتخت ایلامیان، کوه قلاقیران، تالاب سیاب درپوش، رودخانه سیمره، گل گل، تنگ کافرین، منطقه جنگلی ششدار و …. خودنمایی می کند، جایی است رویایی برای گردشگرانی با سلایق مختلف.

گنج‌های خفته گردشگری در غرب ایران!

این استان ها با همه دیدنی های بسیاری که دارند، تاکنون آنگونه که شایسته است نتوانسته اند جذب گردشگر داشته باشند. شاید یکی از دلایل اصلی اینکه این اتفاق تاکنون نیفتاده وجود محورهای گردشگری کلاسیکی است که از دهه های پیش در ایران شکل گرفته و مردم به شکل سنتی به آنها سفر می کنند، براین اساس است که متولیان گردشگری استان های غربی هم طی سالهای اخیر به فکر چاره ای افتاده اند تا آنها هم به جای اینکه “من” باشند، با “ما” شدن یک محور گردشگری شکل  دهند و سهمی را از جذب گردشگران درایران به خود اختصاص دهند.

شاید اولین بار درسال ۱۳۹۷ بود که نشستی با حضور مدیران کل گردشگری استان های غرب کشور با حمایت استانداران این استان ها در کرمانشاه برگزار شد تا در این زمینه یک هم افزایی داشته باشند، اما علیرغم تصمیمات و مصوباتی که این نشست داشت، هیچکدام راه به جایی نبردند و مسکوت ماندند.

و حالا پس از گذشت چندسال، در روزهای اخیر متولیان گردشگری این استان ها بازهم در کرمانشاه گردهم  آمدند تا این‌بار بازهم برای تبدیل شدن غرب کشور به یک محور گردشگری تلاش و برنامه ریزی داشته باشند.

غار کتله خور- استان زنجان

 

اینکه غرب ایران چه پتانسیل هایی دارد که می تواند آن را به یک رقیب برای محورهای سنتی قدیمی گردشگری تبدیل کند و چه باید کرد تا به این هدف رسید، سوالاتی است که معاون گردشگری استان کرمانشاه در پاسخ به آنها به ایسنا می گوید: منطقه غرب کشور این پتانسیل را دارد که به بخشی مهم از گردشگری ایران تبدیل شود، اما برای این‌کار لازم است برنامه ریزی هایی داشته باشیم و اخیرا هم همایش محور گردشگری غرب کشور را به میزبانی کرمانشاه برگزار کردیم.

علی صابر ادامه می دهد: در طرحی که برای تبدیل غرب کشور به محور گردشگری داریم، پنج استان کرمانشاه، کردستان، ایلام، همدان و لرستان استان های اصلی در این محور هستند و استان های آذربایجان غربی، آذربایجان شرقی، اردبیل، قزوین، زنجان، مرکزی، چهارمحال و بختیاری، کهکیلویه و بویراحمد و خوزستان هم استان های همیار ما خواهند بود.

وی به پتانسیل های بالای غرب کشور با حدود هشت میلیون نفر جمعیت اشاره دارد و می گوید:  از نظر زیرساخت ارتباطی وجود فرودگاه های بین المللی، راه های جاده ای و بزرگراهی مناسب و اتصال به شبکه راه آهن سراسری را در این استان ها داریم و از طرفی این استان ها در مسیر مواصلاتی و ترانزیتی محور شمال غرب به جنوب غرب کشور قرار دارند و دارای ۱۳ پایانه مرزی هستند که ظرفیت بسیار بالایی است.

گنج‌های خفته گردشگری در غرب ایران!

تنوع فرهنگی، قومی، زبانی و مذهبی دیگر پتانسیل گردشگری در غرب کشور است که معاون گردشگری استان پس از اشاره به آنها اضافه می کند: در این استان ها سه اثر ثبت جهانی شده بیستون، منظر فرهنگی تاریخی اورامانات و راه آهن سراسری را داریم و اگر بخواهیم آثار تاریخی استان های همیار را هم در نظر بگیریم، حدود یازده اثر ثبت جهانی شده در این استان ها وجود دارد. بعلاوه در حال حاضر پرونده کاروانسراهای ایرانی برای ثبت جهانی در دستور کار وزارت میراث فرهنگی قرار دارد که تعدادی از آنها  دراین استان ها واقع شده اند.

تاق بستان، بیستون،  قلعه فلک الافلاک، گنج نامه، غار کرفتو، شهر تاریخی سیمره و … از جمله آثار شاخص گردشگری در غرب کشور هستند که صابر به ظرفیت بالای آنها برای جذب گردشگر اشاره می کند و ادامه می دهد: در کنار این آثار در بحث برندسازی دو شهر خلاق در غرب کشور داریم. کرمانشاه شهر خلاق خوراک و سنندج شهر خلاق موسیقی است که می توانند با توجه به این پتانسیل رویدادهای مشترک زیادی را برگزار کنند تا سیل گردشگران را به سوی خود جذب کنند.

این مسئول اشاره ای هم به ظرفیت های این استان ها در حوزه مذهبی باتوجه به قرار گرفتن در مسیر عتبات عالیات، گردشگری دفاع مقدس، توریسم سلامت و تنوع صنایع  دستی در این استان ها می کند و می گوید: همه این داشته  ها این امکان را به ما می دهد تا بتوانیم رویدادها و جشنواره های ملی و بین المللی مختلفی را در غرب کشور برگزار کنیم. لذا برای دیده شدن این توانمندی ها بدنبال ایجاد یک محور گردشگری هستیم که گام اول را با برگزاری همایش کرمانشاه آغاز کردیم. البته بنا داریم که در این استان ها مسیرهای گردشگری مختلفی تعریف کنیم تا بتدریج بتوانیم جایگزینی برای مسیرهای سنتی شویم.

گردشگری

معاون گردشگری استان کرمانشاه تبدیل شدن غرب کشور به یکی از قطب های گردشگری مهم ایران را دستاورد هدفگذاری شده مهم برای ایجاد محور گردشگری در این منطقه عنوان می کند و می گوید: برای تحقق این هدف درحال تشکیل پنج کمیته هستیم که مسئولیت هر کمیته به یکی از استان های غرب کشور واگذار می شود. پس از شروع کار این کمیته ها، تمام پیشنهادات و مسائل مطرح شده در همایش اول را به تفکیک در هر کمیته مربوطه مورد بررسی قرار می دهیم تا با همکاری بخش خصوصی آنها را اجرایی کنیم. بنابراین همایش اول تنها یک نشست برای سیاستگذاری بود و اینکه بتوانیم سند گردشگری غرب کشور را تدوین کنیم، نقاط ضعف و قوت گردشگری این منطقه را بشناسیم و روی آنها کار کنیم.

وی تبلیغات را رکنی مهم برای تبدیل غرب کشور به قطب گردشگری می داند و یادآور می شود: همانطور که استاندار کرمانشاه در نشست اخیر عنوان کرد استان های غرب کشور ابتدا باید از خود شروع کنند و هرکدام به تبلیغ جاذبه های استان مجاور خود اقدام کنند تا حداقل در شروع کار چرخش گردشگر را در خود این استان ها داشته باشیم.

منبع: ایسنا

مرتبط:

کردستان بهشت گردشگری ایران

آسیب‌هایی که گردشگران به جزایر جنوب می‌زنند

این روزها همه راه‌ها به جزایر خلیح فارس ختم می‌شود؛ روی بیلبوردهای شهری تهران آدرس بومگردی‌های جنوب به چشم می‌خورد، شبکه‌های اجتماعی پر شده از عکس بشقاب‌هایی پر از میگو و خرچنگ تازه در قشم، از آتش روشن کردن روی شن‌های جزیره هنگام، ویدیوهایی از دلفین‌هایی که روی آب پرواز می‌کنند و آهوانی که روی صخره‌های خشک بازیگوشی می‌کنند.

روزنامه «ایران» در ادامه نوشت: چند سالی است که جنوب تبدیل به بهشتی برای گردشگران داخلی شده است بخصوص در نیمه سرد سال. اما این میزان گردشگری که توسط تورها و تورگردانان متعدد -و بعضاً فاقد آگاهی- که در نبود آموزش‌ها و بدون شناخت از محیط‌ زیست جنوب کشور وارد آن می‌شوند می‌توانند چه آسیب‌هایی به اقلیم این خطه وارد کنند؟ آیا سیاستگذاری‌های مناسبی از طرف سازمان حفاظت محیط‌ زیست برای مراقبت از حیات وحش بکر این منطقه وجود دارد؟

جنوب کشور را می‌توان به سه بخش تقسیم کرد؛ استان‌های جنوبی، جزایر قابل سکونت مانند قشم و هرمز و هنگام و جزایر غیر قابل سکونت کوچکی که یا زیستگاه و محل زادآوری حیات وحش است یا مکانی نظامی. یکی از این جزیره‌ها که منطقه حفاظت شده محیط‌ زیست و ورود ممنوع است «شیدور» نام دارد و در تبلیغات تورگردانان به «مالدیو ایران» شهرت پیدا کرده است. این جزیره به علت حضور غیرقانونی مسافران دوباره ورود ممنوع شد؛ جزیره‌ای که محل زادآوری لاک پشت پوزه عقابی است، لاک پشتی که گونه‌ای درحال انقراض محسوب می‌شود. این جزیره کوچک که چندین دهه است به‌علت خالی از سکنه بودن محل امن حیات وحش بود با ورود غیرقانونی مسافران و کمپ کردن گردشگران در سواحل سفید آن به محلی تهدیدآمیز برای انواع جانداران ساکنش تبدیل شده است. ایمان ابراهیمی مدیرعامل انجمن حفاظت از پرندگان «آوای بوم» از تغییراتی می‌گوید که حیات وحش این جزیره به خود دیده است. او این مناطق را تنها نقاط زمین می‌داند که برای این جانداران باقی مانده است: «کشور ما شانس این را داشته که میزبان این حیوانات در جزایر خالی از سکنه خود باشد و بتواند این جزایر را به‌عنوان یک امانت بین‌المللی داشته باشد که از طرفی اهمیت ویژه‌ای برای حیاط وحش کشور ما و از طرفی اهمیت بین‌المللی دارد.»

ایمان ابراهیمی در سال‌جاری به‌همراه انجمن طبق قراردادی با اداره کل حفاظت از محیط زیست هرمزگان این وظیفه را به عهده داشت که جمعیت پرندگان استان هرمزگان را برآورد و بررسی کند. در تابستانی که گذشت آنها جزیره شیدور در خلیج فارس را به‌طور کامل بررسی کردند. به پای پرندگان حلقه تحقیقاتی نصب کردند و لانه‌های پرندگان را مشاهده کردند و جزیره را از زوایای مختلف مورد پژوهش قرار دادند: «آماری که به دست آوردیم تفاوت بسیار جدی را نشان می‌داد. تحقیق دیگری در سال ۹۴ توسط گروه دیگری انجام شده بود که در قیاس با آن ما شاهد کاهش جدی زادآوری پرندگان بودیم. تحت بررسی‌های ما علت این کاهش جمعیت آسیبی است که این جزیره به علت رفت و آمد گردشگر دیده است. بواسطه این رفت و آمدها قایق‌هایی که به این جزایر تردد کرده‌اند به‌صورت ناخواسته گونه جانوری دیگری را وارد جزیره کرده‌اند که باعث به هم ریختگی اکوسیستم شده است. بخشی از آسیب هم از طرف پسماندهایی بود که در جزیره باقی مانده و خرچنگ‌ها بطری یا اشیای باقیمانده از گردشگران را محل اختفای خود کرده بودند که طبیعی نیست. گردشگران به‌خاطر کمپ در جزیره، شب‌ها چراغ قوه روشن می‌کردند که باعث می‌شد لاک پشت‌های دریایی وقتی برای تخم‌گذاری می‌آمدند نور را ببینند و برگردند. این باعث شد جمعیت لاک‌پشت‌هایی که آنجا زادآوری می‌کردند بسیار کم شود.»

شاید با خودتان بگویید وقتی زباله را جمع کنید یا سعی کنید آرامش محل سکونت حیات وحش را از بین نبرید دیگر چه مشکلی می‌تواند وجود داشته باشد؟ خوب است بدانیم گونه‌هایی در محیط‌ زیست داریم که فقط در مکان‌هایی زادآوری می‌کنند که اثری از حضور هیچ پستاندار بزرگ جثه‌ای بخصوص انسان در آنها دیده نشود یا به قولی بویی از انسان به مشام نرسد. بعضی از این گونه‌ها دریاها و اقیانوس‌های دنیا را زیر و رو کرده‌اند تا نقطه‌هایی پیدا کنند که اثری از وجود پستانداری در آنها نیست. این گونه‌ها به محض اینکه احساس کنند انسان در آنجا حضور پیدا کرده یا پستاندار دیگری حضور دارد آن منطقه را ترک و زادآوری نمی‌کنند.

یکی از این‌گونه‌ها پرستو دریایی است. همان پرندگانی که وقتی در سواحل جنوب تن به آفتاب داده‌اید در آسمان پرواز می‌کنند یا با بازی کردن اطراف ساحل حس خوب حضور در طبیعت را به شما می‌دهند: «مهم‌ترین گونه‌هایی که در این جزایر خالی از سکنه زادآوری می‌کنند گونه‌های خانواده پرستو دریایی هستند. این‌گونه‌ها حساس به حضور انسان هستند. این پرستوهای دریایی برای باقی ماندن باید بتوانند زادآوری کنند. آنها فقط در همین جزایر خالی از سکنه قادر به‌ زادآوری هستند و در هیچ نقطه دیگری نمی‌توانند زادآوری کنند. اگر رفت وآمد گردشگر در این جزایر ادامه داشته باشد ما زادآوری پرستو دریایی را از دست می‌دهیم و جمعیت جدیدی به‌وجود نمی‌آید و سال‌های آینده دیگر اثری از آنها نخواهیم دید.»

حالا کمی از آبی دوردست جزایر خالی از سکنه خلیج فارس دور می‌شویم و به‌جایی می‌رویم که پاتوق هر ساله گردشگران داخلی است. جزایر قابل سکونتی که بواسطه «گردشگری بی‌واسطه» طبیعت و جانوران آن مورد هجوم قرار گرفته‌اند. محمدعلی یکتانیک فعال زیست‌محیطی معتقد است طبیعت و حیات وحش این مناطق در خطر جدی قرار گرفته‌اند: «این جمعیتی که در سواحل کمپ می‌کنند باعث شده‌اند آهوی جبیر که بومی جزیره هنگام است دسترسی خود را به آب دریا از دست بدهد. آهوی جبیر برای دسترسی به این آب باید به سواحلی برود که پرتگاهی نباشد و البته سواحلی که دسترسی راحتی دارد توسط مسافران کاملاً اشغال شده است.»

مسافران کمپ می‌کنند، تا صبح بیدار می‌مانند، زباله‌های باقیمانده را مانند یک گردشگر مسئول جمع می‌کنند اما برای آتش روشن کردن از بوته‌های خشکی استفاده می‌کنند که پوشش گیاهی منطقه محسوب می‌شود، منطقه‌ای که مانند کویر پوشش گیاهی شکننده و کم پشتی دارد. پوششی که درحال از بین رفتن است: «در آن عرض جغرافیایی یک فصل خشک و یک فصل بارش داریم. این گیاهان در فصل بارش که بهار و اواخر تابستان است سبز می‌شوند و بجز آن زمان پوشش گیاهی آنجا خزان می‌کند اما زنده است که با هجوم گردشگران پوشش گیاهی جزایر دگرگون شده و از بین رفته است. سوسمار دم تیغی مصری و آهوی جبیر در جزیره هنگام درحال تغذیه و زیست در آن پوشش گیاهی هستند که هر روز توسط گردشگران به آتش کشیده می‌شود.»

اگر فکر کرده‌اید لیست مصیبت هایی که محیط‌ زیست جنوب درحال تحمل کردن آن است تمام شده، اشتباه کرده‌اید. تا حالا فکر کرده‌اید وقتی حدفاصل قشم و هنگام راننده قایق درحال دنبال کردن گله دلفین‌هاست و شما مشغول فیلمبرداری هستید دلفین‌ها ترجیح می‌دهند که بروید دنبال زندگی خودتان؟ یکتانیک می‌گوید: «گله‌های دلفین گوژپشت و بینی بطری هیچ زمانی برای استراحت و شکار راحت ندارند چون در تمام طول روز گردانی از قایق‌ها درحال دنبال کردن آنها هستند. این دلفین‌ها به‌صورت گروهی ماهیگیری می‌کنند و آن جست و خیزها نه برای شیطنت بلکه درواقع تکنیک و اکولوژی شکار آنهاست که می‌خواهند به باقی گروه‌ خانوادگی خود که در دریا پخش شده‌اند پیام بدهند که برای شکار به‌سمت آنها بروند. باید یک برنامه‌ای باشد که در چند ساعت از روز هیچ قایقی به آنها نزدیک نشود. جمعیت این دلفین‌ها با همین کارها هر سال در حال کمتر شدن است ۲۰ سال پیش گله ۱۴۰ تایی دلفین وجود داشت اما حالا به سختی می‌توانید ۵۰ تا از آنها را ببینید.»

آن طور که یکتانیک می‌گوید یکی از معضلات دیگری که دریای جنوب با آن دست و پنجه نرم می‌کند تأمین غذای دریایی برای مسافرانی است که تا جنوب نیامده‌اند تا جوجه کباب بزنند و به بشقاب خرچنگ و میگو و ماهی فکر می‌کنند. این دریا عملاً تخلیه شده است، این دریا دیگر توان ندارد برای این حجم از گردشگر تأمین غذا بکند و این مصداق این جمله است که« گردشگری بی‌ضابطه می‌تواند اهرمی ویرانگر باشد.» اگر قرار است فرزندان ما هم از زیبایی جنوب کشور لذت ببرند، بد نیست این آسیب‌ها را جدی بگیریم. گردشگری مسئولانه تنها جمع‌آوری زباله و پسماند نیست.

منبع: ایسنا

مرتبط:

تجربه درجاتی از خطر در «گردشگری ماجراجویی»

تجربه درجاتی از خطر در «گردشگری ماجراجویی»

گردشگری ماجراجویی به عنوان سفر کردن از یک مکان به مکان دیگر با هدف اکتشاف صورت می‌گیرد. سفر به مناطق دورافتاده، عجیب‌‍وغریب و احتمالا متخاصم از تجربه‌هایی است که در این نوع گردشگری می‌توان تجربه کرد.

علاقه‌مندان به گردشگری ماجراجویانه می‌توانند فعالیت‌هایی چون چتربازی، تپه‌نوردی و غواصی را نیز امتحان کنند.

این نوع از گردشگری اغلب مورد استقبال گردشگران جوان قرار می‌گیرد چون تجربه هیجان بیشتری را برای آن‌ها به همراه دارد. این هیجان ممکن است ناشی از تجربه شوک فرهنگی یا از طریق انجام فعالیت‌هایی باشد که زمینه تجربه درجاتی از خطر(واقعی یا درک شده) و خطر فیزیکی را فراهم می‌سازد.

سفر ماجراجویانه یک فعالیت تفریحی است که در یک مقصد غیرعادی، عجیب، دورافتاده یا بیابانی انجام می‌شود. وجه تمایز اصلی گردشگری ماجراجویی از سایر اشکال گردشگری برنامه‌ریزی و آماده‌سازی در این نوع از گردشگری است.

گردشگری ماجراجویی مفهومی جدید در صنعت گردشگری است‌؛ لذا تعریف ویژه و خاصی از آن عنوان نشده است. اغلب فعالان و کارشناسان گردشگری، گردشگری ماجراجویی را نوعی از گردشگری می‌نامند اما بسیاری از بخش‌های خاص دیگر در گردشگری وجود دارد که دارای ویژگی‌هایی مشابه با سایر انواع گردشگری مانند اکوتوریسم است و به نوعی تعاریف آن‌ها نوعی همپوشانی ایجاد می‌کند.

تجربه درجاتی از خطر در «گردشگری ماجراجویی»

با این وجود طبق گفته انجمن تجارت سفرهای ماجراجویانه، گردشگری ماجراجویی یک فعالیت گردشگری است که شامل فعالیت بدنی، تبادل فرهنگی یا فعالیت‌هایی در طبیعت می‌شود.

به گفته صاحب‌نظران گردشگری ماجراجویی در ارتباط با ارائه سطوح نسبتا بالایی از تحریک حسی به گردشگر مشخص می‌شود که معمولا با گنجاندن مولفه‌های تجربی چالش‌برانگیز فیزیکی در آن به دست می‌آید.

طبق گفته UNWTO گردشگری ماجراجویی می‌تواند داخلی یا بین‌المللی باشد و مانند تمام سفرها افراد باید حداقل یک شب اقامت داشته باشد اما بیش از یک سال طول نکشد.

گردشگری ماجراجویی در سال‌های اخیر در سرتاسر جهان رشد چشمگیری داشته است؛ بر این اساس گردشگران از مقاصدی که قبلا کشف نشده بود، بازدید می‌کردند و در ادامه این نوع از گردشگری جذابیت ویژه‌ای برای افرادی که به دنبال تجربه‌های نادر و منحصر به فرد است، ایجاد می‌کند. مسافران ماجراجویی عموما تمایل بیشتری نسبت به تجربه مقاصد، فعالیت‌ها و محصولات جدید سفر دارند.

تجربه درجاتی از خطر در «گردشگری ماجراجویی»

برخی از فعالیت‌ها دارای ریسک کم و برخی دارای ریسک بالاست. گردشگری ماجراجویی شامل فعالیت‌های مختلفی مانند غارنوردی، پیاده‌روی، قایقرانی و… می‌شود. گردشگری ماجراجویی به ۲ دسته ماجراجویی سخت و ماجراجویی نرم تقسیم می‌شود.

ماجراجویی سخت به فعالیت‌هایی اطلاق می‌شود که سطح ریسک بالایی دارد و نیازمند تعهد شدید و مهارت‌های پیشرفته است. گردشگری سخت شامل فعالیت‌هایی مانند کوه‌نوردی، صخره‌نوردی، یخ‌نوردی، پیاده‌روی، غارنوردی، غواصی آسمان و… است. فعالیت‌های ماجراجویی سخت در طبیعت بسیار پرخطر انجام می‌شود. به تعبیری مهارت‌های سطح پیشرفته برای انجام این فعالیت‌ها مورد نیاز است.

ماجراجویی نرم نیز فعالیت‌هایی را در بر می‌گیرد که دارای سطوح پایین ریسک است که نیازمند حداقل تعهد و مهارت‌های آغازین است. گردشگری نرم شامل فعالیت‌هایی مانند کمپینگ، پیاده‌روی، کایاک‌سواری، اسب‌سواری، سافاری و… می‌شود. فعالیت‌های ماجراجویی نرم در طبیعت کم‌خطر صورت می‌گیرد. ماجراجویی نرم یک مقوله محبوب در گردشگری ماجراجویی است. به طور متوسط ۲۵ درصد سفرهایی که از آمریکای شمالی و اروپا انجام می‌شود، سفرهای ماجراجویی نرم به شمار می‌روند.

تجربه درجاتی از خطر در «گردشگری ماجراجویی»

فعالیت‌های گردشگری ماجراجویانه سازگاری مناسبی با محیط زیست دارد زیرا دنیای طبیعی منابع بسیاری از فعالیت‌هایی را در اختیار ما قرار می‌دهد که خطر، چالش، محرک حسی، تازگی و کشف را فراهم می‌کند. ویژگی‌های سه‌گانه فعالیت، طبیعت و فرهنگ، گردشگری ماجراجویی را به عنوان یک چالش همه‌جانبه نشان می‌دهد.

فعالیت‌هایی که شامل فعالیت بدنی یا مهارت‌های روانی حرکتی می‌شود، در این نوع از گردشگری صورت می‌گیرد. تماس و برقراری ارتباط با طبیعت و حیات‌وحش خاص، تماس با فرهنگ‌های مختلف مردم مانند ایما و سبک زندگی از جمله ویژگی‌های منحصر به فرد گردشگری ماجراجویی محسوب می‌شود.

تجربه درجاتی از خطر در «گردشگری ماجراجویی»

اهمیت و مزایای گردشگری ماجراجویی

گردشگری ماجراجویی یکی از سریع‌ترین بخش‌های در حال رشد در بخش گردشگری است که از اقتصادهای محلی حمایت می‌کند و شیوه‌های پایدار اقتصادی را تشویق می‌کند. رشد مداوم این بخش نه ‌تنها برای گردشگری بلکه برای اقتصاد مقصد، مردم و محیط زیست آن‌ نیز اثرات مثبت خالص ایجاد خواهد کرد.

تجربه درجاتی از خطر در «گردشگری ماجراجویی»

به عنوان مثال می‌توان تولید اشتغال، ارز، توسعه اقتصاد، حمایت از جوامع محلی، حفاظت از منابع طبیعی، ایجاد فرصت‌های تجاری، سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی و نقش مهم آن در اقتصاد کشور میزبان را از جمله اثرات مثبت گردشگری ماجراجویانه دانست.

منبع: ایسنا

مرتبط:

راهکارهایی برای موفقیت شرکت‌های گردشگری در سال ۲۰۲۲

نقش شهرداری‌ها در توسعه گردشگری

امروزه کمتر شهری را می‌توان بدون رویکرد و نگرش توسعه گردشگری مدیریت کرد. رویکرد گردشگری و توجه ویژه به آن توسط شهرداران، باعث می‌شود شهری زیبا، جذاب، سرزنده و پویا داشته باشیم و شهر همچون مغناطیسی گردشگران، سرمایه گذاران را به سوی خود خواهد کشاند. لذا تحول شهری و متعاقب آن تحول اقتصادی و فرهنگی، اجتماعی در شهرها بدون توجه به مقوله ارزشمند و مهم گردشگری امری نشدنی است.

احمد دیناری، معاون سرمایه‌گذاری و تأمین منابع اداره‌کل میراث ‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان رضوی در یادداشتی که در اختیار ایسنا قرار داده، در خصوص رویکردهای شهردار شهری همچون مشهد  آورده است:

«چنانچه در حال حاضر شهردار هستید و ویژگی‌ها یا رویکردهایی را که در ادامه این یادداشت به آن‌ها اشاره خواهم کرد ندارید، بدانید که یک مدیر شهری کاملا معمولی خواهید بود.

اولین رویکرد شهردار شهری همچون مشهد باید «رویکرد زیباسازی و فضاهای شهری» را در بر گیرد. با توجه به تخریب روز افزون جنگل‌ها، مراتع و فضاهای سبز در شهرها و پیرامون آن‌ها به دلایل مختلف ناشی از سوء مدیریت، رفتارهای غیر مسئولانه برخی شهروندان، بلایای طبیعی و… و به موازات آن افزایش خودرو و وسایل نقلیه شهری، ترافیک و افزایش آلودگی‌های زیست محیطی، عملا زندگی شهروندان در شهرها دچار چالش‌های فراوانی شده و در بسیاری از این سکونتگاه‌ها حداقل سرانه فضای سبز نیز برای شهروندان مهیا نیست.

لذا یک مدیر شهری خلاق، مسئول و دلسوز باید توسعه فضای سبز و افزایش سرانه آن در بین شهروندان، زیباسازی شهر به ویژه ورودی شهر که توجه هر گردشگر را در بدو ورود به سوی خود جلب می‌کند، همچنین راه‌اندازی کمپین اجتماعی درختکاری و برنامه‌ریزی برای کاشت حداقل یک اصله نهال به ازای هر شهروند در طول دوره مدیریت شهری را در برنامه‌ها و اقدامات اجرایی خود قرار دهد؛ چراکه این اقدام و رویکرد ارزشمند می‌تواند شهرداران را از یکدیگر متمایز و رضایت شهروندان را به ارمغان آورد.

دومین رویکرد مورد توجه شهرداران باید «رویکرد گردشگری» باشد. امروزه کمتر شهری را می‌توان بدون رویکرد و نگرش توسعه گردشگری مدیریت کرد. رویکرد گردشگری و توجه ویژه به آن توسط شهرداران، باعث می‌شود شهری زیبا، جذاب، سرزنده و پویا داشته باشیم و شهر همچون مغناطیسی گردشگران، سرمایه گذاران را به سوی خود خواهد کشاند. به همین دلیل تحول شهری و متعاقب آن تحول اقتصادی و فرهنگی، اجتماعی در شهرها بدون توجه به مقوله ارزشمند و مهم گردشگری امری نشدنی است.

سومین رویکردی که در شهرها به ویژه مشهد باید شهرداران به آن توجه داشته باشند «رویکرد برندسازی شهری» است. چنانچه فردی به عنوان کاندیدای شهرداری برنامه عملیاتی را به منظور برندسازی شهری با رویکرد گردشگری به اعضای شورای شهر ارائه نکرده و در زمان فعالیت نیز به این موضوع توجهی نکرده باشد و این مورد را ملاک عمل در حوزه مدیریت شهری قرار ندهد، صرفا تکرار مکررات کرده و مشغول انجام کارهای تکراری سایر مدیران شهری شده است.

برنامه عملیاتی برندینگ شهری با رویکرد و با استفاده از ظرفیت‌های گردشگری شهر، باعث بهتر دیده شدن شهر، اشتهار، جذب گردشگران و درآمدهای اقتصادی پایدار و پویایی خواهد شد و کمک می‌کند تا شهر یادگاری ماندگار برای مراجعه کنندگان داشته باشد و تصویر ذهنی مثبتی را در آن‌ها ایجاد کند. شهر باید در زمان مدیریت فردی آگاه به حوزه‌های گفته شده حرفی برای گفتن داشته باشد و باید بتوان با یک صفت ممتاز از آن یاد کرد. برای مثال شاندیز؛ شهر شیشلیک، نشتیفان؛ شهر آسبادهای تاریخی، لالجین؛ شهر سفال، مشهد؛ قبله دل‌ها، نیویورک؛ شهری که هرگز نمی‌خوابد یا شهر زنده، بیروت؛ عروس خاورمیانه، نیس؛ شهر بازنشستگان، پاریس؛ موزه شهر یا شهر عشاق، تنکابن؛ شهسوار گردشگری ایران، نیشابور؛ شکوه تمدن ایران.

این در صورتی است که شهرهایی چون تهران، شیراز، اهواز، تبریز، اصفهان، همدان، یزد، کرمان، ساری، رشت، کرج، گرگان، ارومیه، بندرعباس، سنندج، رامسر، چالوس، بیرجند و… عناوینی برای یادآوری خود ندارند.

رویکرد بعدی که باید مورد توجه مدیریت شهری و شهردار یک منطقه به ویژه مشهد باشد «رویکرد سرمایه‌گذاری» است. کسب درآمد از طریق صدور پروانه ساختمانی، پایانکار، عوارض و سایر روش‌ها جزء راهکارهای جاری، معمول و پیش‌پا افتاده مدیران شهری برای کسب درآمد بوده و فاقد هرگونه خلاقیت مدیریتی است.

شهردار یک شهر باید خلاق بوده و نگاهی توسعه‌ای داشته باشد و با استفاده از ظرفیت‌ و توان تیم‌های متخصص، مجرب و خلاق و با هم‌افزایی با سایر دستگاه‌های اجرایی ذی‌ربط نسبت به احصای فرصت‌ها و بسته‌های سرمایه‌گذاری در بخش‌های مختلف اقدام و از طریق ارتباطات گسترده، دو سویه و مثبت داخلی و خارجی و حضور در رویدادهای ملی و بین‌المللی، سرمایه گذاران توانمند را جهت سرمایه‌گذاری در این فرصت‌ها و بسته‌ها جذب کند تا سرمایه به سمت و سوی شهری با مدیریت فرد هدایت و فرصت‌های کارآفرینی و اشتغالزایی نیز مهیا شود؛ چراکه در این صورت می‌توان شاهد شهری پویا، زنده و دارای اقتصادی قوی بود.

آخرین رویکرد مهم به نظر من در حوزه شهردار بودن توجه به «رویکرد رویدادی» است. رویدادهای مختلفی همچون گردهم‌آیی‌ها، نشست‌های تخصصی، سمینارها، همایش‌ها، کنفرانس‌ها، نمایشگاه‌ها و جشنواره‌ها آبستن و بستر روابط دوسویه، تعاملات اداری، اجرایی و بازاریابی، معرفی ظرفیت‌های شهری و… هستند و یک مدیر شهری هوشمند و خلاق همواره باید از تخصص و تجارب خود در این زمینه و یا تیم‌ها و مجموعه‌های فعال در زمینه طراحی و اجرای رویدادها بهره برده و نسبت به تهیه تقویم رویدادهای شهر در یک افق حداقل چهارساله اقدام و این رویدادها را با استفاده از ظرفیت‌های بخش خصوصی، تشکل‌های مردم نهاد، رسانه‌ها و شهروندان طبق یک برنامه اجرایی و عملیاتی مشخص برگزار کند. حضور در رویدادهای سایر شهرهای کشور و خارج از کشور نیز بسیار مهم بوده و نقش بسزایی در بهره‌برداری بهینه از رویدادها دارد.

البته ذکر این نکته ضروری است که در کلیه رویکردهای فوق، استفاده حداکثری از قدرت و ظرفیت رسانه‌های محلی، منطقه‌ای و ملی، کمک شایانی به تحقق اهداف از پیش برنامه‌ریزی و تعیین شده مدیران شهری دارد. لذا انجام کارهای تکراری و دچار روزمرگی شدن، صفت مدیران شهری بی‌اثر است. فرد به عنوان شهردار باید خلاق و غیرقابل جایگزین باشد و همواره اثر و یادگاری ماندگار از دوره مدیریت شهری خود بر جای بگذارد.»

منبع: ایسنا

مرتبط:

تمرکز ما در گردشگری بر کشورهای منطقه است