کلیسای جامع مالاگا

کلیسای جامع مالاگا – The Cathedral of Malaga

کلیسای جامع مالاگا در اسپانیا، کلیسای کاتالوک و رومی در قلب شهر مالاگا در اندلس (یکی از ۱۷ بخش خود مختار کشور اسپانیا که پایتخت آن سویل است) می باشد. شاید تعجب کنید که ساخت این بنا پس از بیش از ۵۰۰ سال هنوز به پایان نرسیده است با این حال یکی از جاذبه های اصلی بخش قدیمی شهر است. ساخت آن بین سال های ۱۵۲۸ تا ۱۷۸۲ در نزدیکی مکان اولیه مسجد المحاد ادامه داشت. نقشه اولیه این سازه فوق العاده عظیم به سبک رنسانی و باروک شامل دو برج بود، اما در نهایت به دلیل کمبود همانطور که در گرانادا نیز بود، تنها یکی از آن ها کاملا ساخته شد.

 

کلیسای جامع مالاگا

در هجدهم ماه اوت سال ۱۴۸۷ میلادی مالاگا مجددا به دست نیروهای کاتولیک فتح شد. در ابتدا مسجد آلحما به کلیسای جامع تبدیل شد و تحت حفاظت Santa Maria de la Encarnación قرار گرفت. این مکان کم و بیش جایی است که امروز موزه، باغ ها و اتاق نگهداری از اشیا مقدس کلیسا قرار دارند.

به زودی ساخت کلیسای جدید بر روی محور شمالی پیشنهاد شد. درب اصلی در ۱۵۱۰ به سبک گوتیک ساخته شده است و امروز نیز راه ورود به باغ ها از درهای سراسری می باشند. نام کامل آن Nuestra Señora de la Encarnación به معنی بانوی تجلی می باشد که در شهر برای سادگی آن را کلیسای جامع مالاگا می خوانند. کلیساهای جامع در تمامی شهرها از اهمیت بالایی برخوردار هستند اما می توان گفت در مالاگا اهمیت آن بیش از سایر مناطق است. این جا علاوه بر مکانی مقدس، یک جاذبه، مکانی با ارزش ملی و ساختمانی بزرگ در کنار جاده است که شاهد رویدادهای تاریخی مهمی بوده است.

ساختمان کلیسای جامع مالاگا را می توان بهترین نمونه از هنر در بناهای مذهبی اسپانیا نامید. همان طور که ذکر شد ساخت بنا در سال ۱۵۲۸ آغاز شد و تا ۱۷۸۲ ادامه داشت اما بخش اصلی نما و برج جنوبی هرگز ساخته نشدند. ساخته نشدن یک برج و داشتن تنها یک برج موجب شد تا بین مردم آن را به نام La Manquita یا بانوی یک دست بشناسند. افسانه ای که امروزه، هنوز گفته می شود می گوید پول اختصاص یافته برای تکمیل آن در قرن نوزدهم برای هزینه های جنگ به آمریکا فرستاده شده است، گرچه شواهدی وجود دارد که این پول واقعا برای تأمین بودجه عموم مردم در این استان هزینه شده است.

علیرغم این که طراحان بسیاری در روند ساخت کلیسای جامع مالاگا شرکت داشتند، این پروژه عظیم تا قرن‌ های ۱۷ و ۱۸ نیز ادامه پیدا کرد و کاملا تمام نشدنی بود. در دهه ۱۷۰۰، اسقف مالاگا به نام خوزه مولینا لاریوس (José Molina Larios وارد عمل شده و معماری آراگونی را برای بازسازی و ترمیم کارهای قبلی انتخاب کرد. این معمار که خوزه مارتین دالدئوئلا (José Martín de Aldehuela) نام داشت، مسئول اجرای برخی سازه‌ های مهم دیگر مالاگا نیز بود. برای مثال پل جدید روندا (Ronda) و میدان گاوبازی معروف آن که یکی از قدیمی ‌ترین‌های در حال استفاده در کشور است را احداث کرد.

کلیسای جامع مالاگا

داخل کلیسای جامع مالاگا

استاد معماری که مسئول نظارت بر پروژه ساخت کلیسا بود، دیگو سیلو (Diego Siloe) نام داشت. او بین سال های ۱۴۹۵ تا ۱۵۶۳ زندگی کرد و کلیساهای جامع Gaudix و Almería را نیز طراحی کرده است. تنها کلیساهای جامعی به این سبک که می توانند با کلیسای جامع مالاگا رقابت کنند، سِویل و کلیسای مسجد کوردوبا (Córdoba) هستند. قسمت منحصر به فرد جایگاه گروه کر با حکاکی‌های متعدد (۴۲ اثر) توسط پدرو دِمنا (Pedro de Mena) یک مجسمه ساز اهل گرانادا (که از مشهورترین مجسمه سازان با چوب زمانه در اسپانیا بود) و شاگرد آلونزو کانو (Alonzo Cano) بود خلق شدند. کانو معماری بود که ورودی زیبای کلیسای جامع گرانادا را طراحی کرد.

داخل آن با تاثیر پذیری از سبک های معماری رنسانسی باروک طراحی شده است. جایگاه گروه کر ساخته شده از چوب که بسیار زیبا و دیدنی است و سازنده اش را در بخش قبل معرفی کردیم توسط لویس اورتیز طراحی شده اند.پس از مرگ او مجسمه های پدرو دمنا در این مکان نصب شدند. بعضی از کلیساهای منحصر به فرد نیز آثار پدرو د منا و معلمش، آلونسو کانو، را دارا هستند. پیشنهاد می کنیم اگر تا این جا رفتین از خانه پدرو د منا در مالاگا نیز دیدن کنید.

ساختمان کلیسای جامع مالاگا با سه راهروی اصلی را می توان تحولی در هنر گوتیک به شمار آورد. این سبک در ابتدا ایده ‌های جدید رنسانسی که شامل ساخت تمام راهروها با ارتفاعی یکسان، سقف ‌های طاقی شیاردار و گنبدهای مرتفعی که از مسافت زیاد قابل تشخیص بودند می‌شد را دارا بود. از دیگر موارد ارزشمند داخل کلیسا می‌توان به ارگی اشاره کرد که بیش از ۴۰۰۰ لوله دارد و نمونه نادر و زیبایی از آلات موسیقایی قرن ۱۸ میلادی محسوب می شود. جالب است بدانید این ارگ هنوز هم قابل استفاده است و اگر در مناسب خصی به کلیسا بروید ممکن است بتوانید صدای آن را بشنوید.

 

باغ و چشم انداز کلیسای جامع مالاگا

خاج از کلیسا باغ های زیبایی احداث شده اند که بازدید از آن ها کاملا رایگان است و می توانید داخل آن ها مواردی جالبی از جمله اشیا موزه فضای باز کلیسای جامع مالاگا (Museo al Aire libre de la Cathedral de Malaga) را مشاهده کنید. باغ های کلیسا در Calle del Cistner قرا گرفته اند. اغلب شخصی را خواهید دید که در حال عکاسی از مناظر اطراف است. یادبودی با شکل عجیب و غریب که کمی شبیه به صلیب است را آن جا خواهید یافت، این سازه متعلق به قربانیان جنگ است و اسامی آن ها از روی آن پاک شده اند.

برای بازدید از کلیسای جامع مالاگا اگر تنها بروید باید ۵ یورو بپردازید و اگر گروهی ۳ یورو کافی خواهد بود. البته تنها مشکل قیمت وردی نیست بلکه برای ایستادن برفراز آن باید ۲۰۰ پله را بالا بروید که قطعا ارزشش را خواهد داشت.

زمان بازدید:

دوشنبه تا جمعه ۱۰ صبح تا ۱۸ عصر
شنبه ها ۱۰ صبح تا ۱۷ عصر
کلیسا روزهای یکشنبه و تعطیلات رسمی برای بازدیدکنندگان بسته می باشد.

حمام نوبر تبریز یادگاری از دوره قاجار

حمام نوبر مربوط به دوره قاجار است و در تبریز، تقاطع خیابان امام وتربیت واقع شده است. حمام نوبر این اثر در تاریخ ۱ آذر ۱۳۷۸ با شمارهٔ ثبت ۲۵۱۲ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. در حال حاضر این مکان بازسازی شده و به سفره خانه سنتی شهریار تبدیل شده است.

حمام نوبر تبریز یکی از جاذبه های تاریخی و فرهنگی شهر تبریز است که به عنوان اولین و بزرگترین سفره خانه سنتی تبریز جز آثار ملی کشور ثبت شده است، این مکان در واقع یکی از زیبایی های تاریخی شهر تبریز است.

 

سفره خانه سنتی شهریار تبریز،در واقع همان حمام نوبر است كه مربوط به دوره قاجار مي باشد. این حمام، یكى از معماری‌هاى ایرانى برجای مانده از اواسط دوران قاجاریه است كه با زیربنا و مساحتی حدود ۷۰۰ مترمربع در محل تقاطع دو خیابان اصلی و معروف شهر تبریز (خیابان امام و تربیت) قرار گرفته است. این حمام که توسط معمارتبریزی به نام بالا كاظم ساخته شده است، با توسعه شهر تبریز و تخریب دروازه قدیمی، در مركز شهر قرار گرفت.

در نقشه شهر تبریز كه پیش از سال ۱۲۴۳ هجری قمری تهیه شده، این حمام در نزدیكی دروازه نوبر مشخص شده و در نقشه دارالسلطنه تبریز، متعلق به سال ۱۲۹۷ قمری، این بنا با نام «حمام وزیر» دیده می‌شود. حمام باستانی نوبر بعد از چند صد سال استفاده به عنوان حمام اکنون بعد از باز سازی تبدیل به سفره خانه سنتی بسیار زیبایی شده است، که هر ساله گردشگران داخلی و خارجی زیادی را به خود جذب می کند.

تاریخچه:

در دوره ایلخانی همانند سایر فعالیت‌های معماری عام‌المنفعه حمام‌های بسیاری در شهر تبریز و سایر شهرهای اطراف ساخته شد، ولی ساختمان بسیاری از این حمام‌ها به دلیل رطوبت و گرمای زیاد و از طرفی زلزله‌ ویرانگر و حوادث تاریخی شهر تبریز در دوره‌های مختلف ویران شدند. گفتنی است پیش‌تر و در دوره ایلخانی حمام‌ها بیشتر در کنار کاروانسراها و در اطراف دروازه‌ی شهر قرار داشتند. پس از وقوع زلزله ویرانگر در سال ۱۱۹۴ هجری قمری و تخریب اغلب بناهای اصلی، باروی جدیدی در اطراف تبریز ساخته شده که بنا به اسناد تاریخی بین ۸ تا ۱۲ دروازه داشته است و به احتمال بسیار زیاد حمام‌ها نیز به روش قبلی در نزدیکی دروازه‌های تبریز ساخته شده‌اند.

 

از این‌رو، قدمت حمام‌های قدیمی در تبریز به دوران قاجار و پس از آن می‌رسد که حمام نوبر نیز یکی از این نمونه‌های تاریخی بر جای مانده است. طبق اطلاعات به دست آمده از نقشه‌ها و اسناد قدیمی این حمام قدمتی ۱۴۰ ساله دارد. برای مثال، در نقشه شهر تبریز که پیش از سال ۱۲۴۳ هجری قمری تهیه شده، محل این حمام در نزدیکی دروازه نوبر مشخص شده و در نقشه دارالسلطنه تبریز، از معتبرترین نقشه‌های تبریز و متعلق به ۱۲۹۷ هجری قمری، این بنا با نام «حمام وزیر» ثبت شده است. بعدها به تدریج با توسعه تبریز و تخریب دروازه قدیمی، بنای حمام نوبر در مرکز شهر قرار گرفته است. سازنده این حمام معماری به نام بالاکاظم از اهالی قره‌آغاج است.

 

blank

معماری بنا:

حمام تاریخی نوبر دو بخشِ اصلي، سربينه و گرمخانه دارد؛ سربينه حمام فضايي وسيع با قاعده هشت ضلعي است كه در بخش مياني آن، طاق بندي شده و بر هشت ستون سنگي قرار گرفته است، همچنين حوضي هشت گوش در ميانه اين بخش قرار دارد و سكوهايي بر گرداگرد آن قرار دارند.

طاق و گنبد بزرگ گرمخانه، طاق و گنبد با ستون و سرستون هاي سنگي مقرنس كاري شده سربينه و اجراي كاربندي و تركيب آجر و كاشي و پوشش معقلي مناسب حمام و كتيبه هاي مصور زيباي ورودي را می توان از جاذبه هاي زیبایی اين حمام تاريخي برشمرد.

 

در ساخت حمام تاریخی نوبر تبریز از جمله مصالح به كار رفته آجر در جرزها و سقف ها ملات و گچ و همچنين سنگ تراش خورده در ستون ها كف ها است.

در راستاي بهره برداري بهينه از تمام فضاهاي حمام، فضاهاي سربينه و گرمخانه به سفره خانه، فضاي پشت بام نیز به چايخانه و اجراي مراسم پرده خواني و نقالي اختصاص دارد.

ستون های سنگی به کار رفته در این شاهکار معماری، باعث جذب علاقمندان و دانشجویان معماری و هنر از سراسر جهان شده است. فضای پیرامون حوض که دارای متکا های مرسوم دربار قاجار است، زیبایی حیرت انگیزی به سالن هشت ضلعی داده است به طوری که اکثر قریب به اتفاق گردشگران خارجی تمایل به نشستن و عکسبرداری از این بخش از چایخانه را دارند.

 

کاربری بنا:

این بنای زیبا و قدیمی اگرچه پیش‌تر با کاربری حمام مورد استفاده قرار می‌گرفت، ولی در سال‌های گذشته به دلیل موقعیت مکانی و رطوبت موجود دچار آسیب‌های فراوانی شده و چندین بار از سوی میراث فرهنگی مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته است. در سال‌ ۱۳۷۸ و پس از ثبت در فهرست آثار ملی، این اثر تاریخی برجسته در قالب طرح پردیسان ضمن حفظ قالب و بدون هیچ دخل و تصرفی تغییر کاربری داده و به سفره‌خانه سنتی تبدیل شده است.

در واقع، حمام نوبر، اولین و بزرگ‌ترین سفره‌خانه سنتی شهر تبریز است که در رده آثار ملی ایران نیز ثبت شده است. علاه بر این، به منظور استفاده بهینه از تمام فضای این بنا، فضای پشت‌بام نیز به چایخانه و اجرای مراسم پرده‌خوانی و نقالی اختصاص یافته است.

 

آدرس: میدان ساعت، نبش خیابان تربیت، حمام تاریخی نوبر
نوع غذا: ایرانی – سنتی – چایخانه -کافی شاپ سنتی

 

مرتبط:

خانه بهنام _تاریخی ترین خانه ی تبریز

تبریز ،پاک ترین شهر ایران

قلعه ماران _ بنایی به قدمت اشکانیان

شهرستان رامیان یکی از زیباترین مناطق استان سرسبز گلستان برای طبیعت گردی و ماجراجویی است. تمام کسانی که به گلستان سفر می کنند، برای گشت و گذار در طبیعت بکر و زیبای آن، به رامیان هم سری می زنند. یکی از جاذبه های طبیعی این منطقه که هر ساله طبیعت گردان و کوهنوردان بسیاری را به سمت خود می کشاند، قلعه ماران یا همان دژ تاکی است. با سفر به رامیان و فتح قلعه ماران، با یک تیر دو نشان خواهید زد، اینجا هم طبیعت زیبایی دارد و هم یک محوطه تاریخی از دوران اشکانیان است. کوله بارتان را ببندید و در سفر به قلعه ماران گلستان ما را همراهی کنید.

 

به گلستان که سفر کردید، حتما سری هم به شهرستان رامیان و جاذبه های گردشگری پر تعدادش بزنید. این شهرستان سرسبز در شرق استان گلستان واقع شده و دارای اقلیمی نیمه کوهستانی و جنگلی است. تقریبا تمامی جاذبه های گردشگری این شهرستان از نوع جاذبه های طبیعی هستند. علاوه بر کوه های مرتفع، دریاچه های زیبا، جنگل های انبوه و چشمه های دیدنی، در این منطقه از کشور روستاهای بکر و زیبای بسیاری هم وجود دارند که در سفرتان می توانید از آن ها دیدن کنید یا شبی را در یکی از این روستاها اقامت کنید. در ادامه، یکی از معروف ترین جاذبه های گردشگری رامیان به نام قلعه ماران را برایتان معرفی خواهیم کرد.

آشنایی با قلعه ماران گلستان

حدود ۱۲ کیلومتر که از شهر رامیان، مرکز این شهرستان به سمت غرب بروید، به یک منطقه گردشگری زیبا به نام قلعه ماران خواهید رسید. این قلعه که در حدود ۷۶ کیلومتری از مرکز استان گلستان واقع شده، در واقع یک قله است. قله ای با ارتفاع حدود ۲۴۳۰ متر، که زمانی بر بلندای آن قلعه ای سنگی و غیر قابل نفوذ ساخته بودند. قلعه ماران گلستان نام های دیگری نیز دارد. بسیاری از مردم این مکان را به نام های دژ تاکی، قلعه میران و یا قلعه موران هم می شناسند. به دلیل موقعیت جغرافیایی بسیار مناسب و استراتژیک این منطقه از شهرستان رامیان، حاکمان بسیاری از سلسله ها و قبایل مختلف، این مکان را برای حکمرانی خود در طول تاریخ انتخاب کرده اند.

قدیمی ترین تاریخی که برای ساخت قلعه ماران گفته شده، دوران سلسله اشکانیان است. گویا اشکانیان این مکان را به عنوان ییلاق خود در نظر گرفته بودند.

 

طبق گفته برخی از کارشناسان، در دوره تیموریان نیز این بنا مورد استفاده قرار می گرفت. گویا هنگامی که تیمور لنگ و فرزندش میرانشاه وارد شهرستان رامیان می شوند، در قلعه ماران دو دژ دیگر را احداث می کنند. یکی از قلعه ها به نام فرزند تیمور، میرانشاه نام گذاری می شود و از آن به بعد به کل این قلعه، قلعه میران یا ماران می گویند. برخی از حکام عرب و همچنین مغول ها هم چند سالی را در این منطقه حکم رانی کرده اند. بقایای یک زندان باستانی هم در اطراف این کوه دیده می شود که برای تخمین قدمتش باید مطالعات بیشتری بر روی آن صورت گیرد. سرچشمه برخی از رودهای این منطقه در همین کوهستان قرار دارند. رودهای خاک پیرزن، قره چای، پشمکی و جادره از این منطقه آغاز می شوند.

blank
در قلعه ماران با یک تیر دو نشان بزنید!

کسانی که به قلعه ماران سفر می کنند، در واقع با یک تیر دو نشان می زنند. اینجا یکی از بهترین مناطق استان گلستان برای ماجراجویی، طبیعت گردی و کوهنوردی است. هر سال کوهنوردان بسیاری برای فتح قله ۲۴۳۰ متری ماران به شهرستان رامیان سفر می کنند و علاوه بر لذت بردن از طبیعت بکر منطقه، از قلعه باستانی چند هزار ساله آن هم دیدن می کنند. از بلندای این قله، چشم اندازهای بسیار زیبایی را می توان مشاهده کرد. در بلندای قلعه منطقه ای مسطح به مساحت حدود ۳ کیلومتر وجود دارد که می توانید در آن چادر خود را برپا کنید و شبی را زیر آسمان پر ستاره رامیان به صبح برسانید.

 

بهترین زمان سفر به قلعه ماران گلستان

با اینکه برخی از کوهنوردان صعود زمستانه را به این قله ترجیح می دهند، ولی در کل فصل بهار و اردیبهشت ماه، بهترین زمان سفر به قلعه ماران رامیان است. البته صعود به این قله در فصل پاییز و ماه مهر هم لذت زیادی خواهد داشت. در فصل تابستان هم صعودهای زیادی به این مقصد انجام می شود، اما باید شرجی بودن شهرستان رامیان و مسیر جنگلی صعود را در نظر بگیرید.

مسیر دسترسی به قلعه ماران

مسیر اصلی دسترسی به این قلعه تاریخی، از روستای پا قلعه گلستان آغاز می شود. از مرکز این روستا که عبور کردید پس از حدود ۲ کیلومتر باید خودروی خود را پارک کنید (تعدد خودروهای پارک شده، نشان از مبدا مسیر پیاده روی دارد) و مسیر صعود را آغاز کنید. در طول فصول گرم سال، مردم محلی روستای پا قلعه خانه های محلی خود را به گردشگران اجاره می دهند. اگر تمایل داشته باشید، می توانید شبی را هم در یکی از این خانه ها سپری کنید.

صعود به قله از این روستا بسته به توانایی های شما، حدود ۲ تا سه ساعت به طول می انجامد. در ابتدای راه، مسیر خشک است، کمی که پیش بروید با ناحیه ای جنگلی رو به رو خواهید شد و با عبور از جنگل دوباره مسیر خشک و کوهستانی می شود.

بر بلندای قلعه ماران رامیان

برخی از کوهنوردان هم از روستای ییلاقی و بسیار زیبای خاک پیرزن، اقدام به صعود به قلعه ماران گلستان می کنند. از این روستا مسیر کمی طولانی تر است و حدود ۵ الی ۶ ساعت طول می کشد. در روستای خاک پیرزن نیز امکانات اقامتی در طول فصول گرم سال برای گردشگران فراهم است. صعود به قلعه ماران گلستان از مسیر روستای خاک پیرزن، نیازمند آمادگی جسمانی مناسب و تجهیزات کامل کوهنوردی است. پیشنهاد می کنیم که در سفر به به این منطقه، در سر راهتان از یکی دیگر از جاذبه های طبیعی رامیان به نام چشمه گل رامیان هم که در واقع یک دریاچه طبیعی کوچک به عمق حدود ۸۰ متر است، دیدن کنید.

 

مرتبط:

سفر به استان گلستان

تخت سلیمان _گنجینه ای رازآلود یونسکو

می گویند اینجا را سلیمان نبی (ع) ساخته است؛ آن قدر این بنا عجیب هست که چنین افسانه ای برایش درست کنند. مجموعه ساسانی تخت سلیمان از ۱۶۰۰ سال پیش میزبان سازه های مهم مذهبی در میان حصارهای خود بوده است. تخت سلیمان که در فهرست آثار جهانی یونسکو به ثبت رسیده، یکی از مهم ترین بناهای باستانی ایران است؛ بنایی در کنار دریاچه ای که عمقش بیش از ۱۲۰ متر است و در گذشته مقدس بوده است.

تخت سلیمان نام یک بخش در استان آذربایجان غربی است که در گذشتهٔ نزدیک، «نصرت‌آباد» و در گذشتهٔ دور «گَنجَک» نامیده شده‌است.هم اکنون نام آن شهر ، تکاب (تیکان تپه ) است. گفته شده که تخت سلیمان همان «فره‌اسپه» پایتخت ایران اشکانی بوده‌است. تخت سلیمان بزرگ‌ترین مرکز آموزشی، مذهبی، اجتماعی و عبادتگاه ایرانیان در قبل از اسلام به‌شمار می‌رفت؛ اما در سال ۶۲۴ میلادی و در حملهٔ هراکلیوس، امپراتور رومیان به ایران، تخریب شد. در آن زمان این شهر گنجک نام داشت. آتشکده آذرگشسپ در شهر گنجک جای داشت که امروزه با نام روستای تکاب ( تیکان تپه ) تخت سلیمان شناخته می‌شود.

رمز و رازهایی که درباره ی این دریاچه وجود دارد آن را به یکی از اماکن رمزآلود ایران تبدیل کرده است. علاوه بر باورهایی که خبر از رازهایی این دریاچه میدهند نوع شکل گیری دریاچه و خلقت آن نیز بسیار جالب است. تخت سلیمان که یکی از سه آتشکده معروف ساسانی را درخودجای داده و محل تاجگذاری پادشاهان این سلسله بوده احتمالا در دوران پیروز، پدر بزرگ انوشیروان بنا شده است. هر چند کاوش های باستانشناختی در محوطه تخت سلیمان آثاری به جای مانده از دوران هخامنشی و مادی را نیز نشان داده است اما شهرت این محوطه بیشتر مدیون بناهای دوران ساسانی است : آتشکده آذر گشنسب ، معبد آناهیتا ، موزه هدایا ، کوه زندان و دژ بلقیس. بقایای تنها کاخ به جای مانده از دوره ایلخانی امتیاز دیگری برای این مجموعه تاریخی است.

باور های مردم:

تخت سلیمان به باور بسیاری، محل تولد زرتشت به حساب می آمده و احداث آتشکده آذرگشنسب در این محوطه به عنوان مهم ترین معبد مورد احترام ایرانیان زرتشتی در زمان ساسانیان می تواند مهر تاییدی برای این باور باشد. این آتشکده در حیات سیاسی- اجتماعی ساسانیان نقش مهمی داشت و شعله های آتش جاویدان آن به مدت هفت قرن خاموش نشد تا به عنوان نماد اقتدار آئین زرتشت محسوب شود. از سوی دیگر افرادی معتقدند که این شهر محل نگهداری جام مقدس حضرت مسیح بوده است که در آخرین شامگاه حیاتش از آن می نوشد. این جام، به جام گرال شهرت دارد اما هنوز اثری از آن در تخت سلیمان دیده نشده است.

 

باوری عامیانه نیز این شهر را محل سکونت سلیمان نبی می داند و به این موضوع اشاره دارد که نیروهایی فرازمینی به دستور حضرت سلیمان سازه هایی عظیم را در آنجا بنا نهاده اند که انسان از عهده ی ایجاد آنها بر نمی آید.به جر بقایای زندگی شهری و آثار به جا مانده از انسان ها، سازه های باقیمانده در این محوطه شامل حصار محیطی، دروازه های ساسانی و ایلخانی، آتشکده آذر گشنسب، معبد آناهیتا و ایوان غربی معروف به ایوان خسرو می باشند که در مطلبی جداگانه به طور مفصل به آنها خواهیم پرداخت.

چطور به تخت سلیمان برویم؟

وسیله نقلیه شخصی: اگر دنبال جاده ای مناسب و هموار هستید از مسیر زنجان – تکاب استفاده کنید. پس از رسیدن به تکاب، تابلوهای راهنما به راحتی شما را به تخت سلیمان می رسانند.

سیله نقلیه عمومی: اگر ماشین شخصی ندارید می توانید با اتوبوس خود را به تکاب برسانید و با ماشین هایی که به تخت سلیمان می روند به این مجموعه بروید. تخت سلیمان در فاصله ۱۴۸ کیلومتری زنجان و ۴۲ کیلومتری تکاب قرار گرفته است.

 

از طاق تا زندان:

آتشکده آذرگشنسب: اوج قدرت و احترام مجموعه تخت سلیمان به دوره ساسانیان بر می گردد، به طوری که مهم ترین آتشکده عصر ساسانی در این مکان بنا شده و نماد اقتدار مذهبی، سیاسی و اجتماعی آن دوران به شمار می آمده است.

معبد آناهیتا: در ضلع شرقی چهارطاقی آتشکده «آذرگشنسب» قرار دارد و احتمالا مکانی برای ستایش ایزدبانوی آب بوده است. فضای داخلی معبد با هشت دیوار محصور شده که چهارتای آنها در مقابل چهار ورودی قرار گرفته تا مانع دید فضای داخلی معبد شود.

ایوان خسرو: در مجاورت آتشکده قرار دارد و از نظر طراحی کاملا شبیه «ایوان مدائن» است با ابعاد کوچکتر. طاق نماها و مقرنس های این سازه ساسانی، بر اثر زلزله ای که ۸۰ سال پیش در این منطقه رخ داد، آسیب زیادی دید.

تخت سلیمان

حصار ساسانی: این حصار دایره شکل، با ۳۸ برج و به طول ۱۱۲۰ متر، به عنوان حصاری دفاعی، مجموعه آتشکده و آثار معماری محوطه را دربر گرفته است. دو دروازه ورودی این حصار، در ضلع جنوب شرقی و شمالی آن قرار دارد.

زندان سلیمان: در غرب مجموعه تخت سلیمان، تپه ای به ارتفاع حدود ۱۰۰ متر از سطح زمین می بینید که به «زندان سلیمان» مشهور است. این تپه از شاخص ترین محوطه های تاریخی – طبیعی تخت سلیمان است که از رسوب چشمه آهکی به وجود آمده است. بقایای سازه هایی چون اتاق و پله ها و تراس متعلق به هزاره قبل از میلاد که در بالای این تپه بر جای مانده، نشان از آن دارد که این محل جایگاهی مقدس بوده است.

دریاچه مقدس: در مرکز محوطه باستانی تخت سلیمان دریاچه ای وجود دارد که به عنوان یکی از عوامل اصلی استقرار در این منطقه، در دوره های مختلف تاریخی به شمار می رود.

 

معماری معبد آناهیتا

در قسمت شرق آتشکده حیاطی مرکزی شکل است که گفته‌شده متعلق به ناهید است. حیاطی است مربعی شکل با چهار ستون مستطیلی در هر طرف، طاق آجری شکل دو دهنهٔ در حیاط است که به طرف دالان‌های باریک هدایت می‌شود. در وسط دیوارهای هر دالان، دروازه‌ای به سمت اتاق‌های بلند و باریک باز می‌شود.

تاق‌های شمالی و جنوبی درهای دیگری ندارد اما اتاق‌های شرقی و غربی به حیاط اصلی آتشکده ختم می‌شود.

ستون‌ها و دیوارها از جنس سنگ‌های تراشیده و قطور هستند. طاق‌ها از آجر با سبک معماری ضربی شکل ساخته شده‌است. در دوران ساسانی یا اوایل دوران اسلامی حیاط مرکزی توسط دیواری که از شرق تا غرب سازه کشیده‌شده‌است، به دو قسمت مجزا تقسیم شده و حیاط را از روباز به پوشیده تغییر داده‌است.

نکته:

در اطراف دریاچه تخت سلیمان تابلوهای «شنا ممنوع» نصب شده، چون این دریاچه در کنار ظاهر زیبا و آرامش، تنها با مرگ از مهمانان کم تجربه اش پذیرایی می کند.

 

مرتبط:

شکوهی به‌جای مانده از گذشتگان؛ تخت سلیمان نماد اصالت تکاب

آرامگاه اوحدی مراغه ای

آرامگاه اوحدی مراغه ای محل دفن رکن الدین ابوالحسن مراغی مشهور به اوحدی مراغه ای، عارف و شاعر پارسی گوی نامدار دوره ایلخانی، صاحب مثنوی معروف جام جم است.

آرامگاه اوحدی، یکی از جاذبه های تاریخی مراغه است؛ که در میان باغ سرسبزی واقع گردیده است.

اوحدی مراغه ای که بود؟

شیخ رکن الدین اوحدی مراغه ای فرزند حسین اصفهانی در حدود سال ۶۷۰ ه. ق. در مراغه متولد شد. از جوانی انسانی عارف و وارسته بود و در علوم دینی و عرفانی به درجه کمال رسید. ابتدا صافی تخلص می کرد (همنام رودخانه مراغه ) ولی بعدها تخلص خود را از نام استاد و مراد خویش؛ اوحدالدین کرمانی که از بزرگترین عرفای زمان خود بود گرفت.

اوحدی؛ مانند اغلب شاعران عصر خود پس از گذراندن جوانی و پایان بردن تحصیلات معمولی زمان خود، از مراغه به قصد سیر و سیاحت خارج شد و مدت های مدیدی را به سیاحت گذراند. در این سیاحت ها بود که گذرش به كرمان می افتد و از محضر شیخ اوحدالدین کرمانی بهره مند می شود.

بنا بر تحقیقات آنوبانینی وی قسمت عمده عمر را در اصفهان گذرانده و از این رو گاهی اصفهانی نیز خوانده شده است. اثر جاویدان وی به نام “جام جم” شامل پنج هزار بیت است که در سال ۷۳۳ ه. ق. آنرا به نظم کشیده است. از جمله آثار دیگر اوحدی “ده نامه” و “منطق العشاق” است که همواره مورد توجه شاهان ایلخانی بوده است.

بر دیوار شمالی و جنوبی بنا؛ نام اوحدی و تاریخ فوت (۷۳۸ ه. ق.) حک شده است. در سال ۱۳۵۲ از سوی انجمن آثار ملی ایران، بنای جدیدی بر روی قبر مذبور احداث شده و سنگ مقبره قبلی را به موزه آرامگاه انتقال دادند.

موزه مراغه در کنار مقبره اوحدی قرار دارد؛ که عنوان موزه تخصصی ایلخانی را به خود اختصاص داده است. شهر مراغه در دوره ایلخانیان مغول، مقر حکومتی و پایتخت آنان بوده است. اشیاء موجود در این موزه شامل ظروف سفالی، سکه، کتاب، ظروف مفرغی و… مربوط به دوران اسلامی است.

آرامگاه اوحدی

مقبرهٔ رکن‌الدین ابوالحسن مراغی در باغی متعلق به فرقه‌ای از اهل حق مراغه قرار دارد. این مقبره در سال ۱۳۵۲ تجدید بنا شد، این عملیات شامل ساخت گنبدی از بتون آرمه (سنگ مقبره قبلی به موزهٔ آرامگاه منتقل شده‌است)، محوطه‌سازی و ساخت کتابخانه بود.
در جوار این آرامگاه، مقبرهٔ دیگری متعلق به پیری به نام سرخوش بیگ وجود دارد که در هم‌زمان با اوحدی می‌زیسته‌ است. این مقبره مورد احترام و زیارت‌گاه دسته‌ای از مریدان علی علیه‌السلام به نام گوران‌ها می‌باشد.

موزهٔ اوحدی

در کنار مقبرهٔ اوحدی، موزه اوحدی واقع گردیده‌است. این موزه به‌علت این‌که شهر مراغه در دوره ایلخانیان مغول مقرّ حکومتی و پایتخت آنان بوده‌است، عنوان موزه تخصصی ایلخانی را به خود اختصاص داده‌است. اشیاء موجود در این موزه شامل ظروف سفالی، سکّه، کتابت، ظروف مفرغی، شیشه که کتیبه‌های باقی‌مانده از رصدخانه و سنگ قبور مربوط به دوران اسلامی است.

مرتبط:

گذاری کوتاه به آرامگاه خیام نیشابوری

آرامگاه اسرار کجاست؟

آبگرم لاریجان توریستی ترین روستای البرز

به علت شرایط خاص زمین‌شناختی در دامنه‌های البرز به ویژه اطراف قله دماوند، آب‌های معدنی با خواص مختلف درمانی وجود دارد روستای آبگرم لاریجان روستای ییلاقی و خوش آب‌وهوا نزدیک ترین روستا به قله دماوند است که چشمه های آبگرم آن از دل این کوه می جوشند. روستای آبگرم لاریجان، شاید توریستی‌ترین روستای این منطقه باشد که این موقعیت را مدیون چشمه آب گرم لاریجان است.

آبگرم چیست؟

آبگرم به چشمه‌ای گفته می­شود كه گرماي آب آن بالاتر از اندازه معمولی است و داراي برخي مواد معدني است و اثر درماني نيز دارند. اين آب­های معدنی از اعماق زمين سرچشمه مي‌گيرند و از شكافهاي سطح زمين با فشار به بيرون تراوش می کنند.

فواید چشمه های آبگرم:

چشمه های آب گرم درمانی ایران قابلیت این را دارند که تسکینی برای دردهای عضلانی، بیماری های پوستی و همینطور خاصیت های ضدقارچی نیز می باشند؛ همچنین نکته ی جالبی و قابل توجهی در مورد استفاده از چشمه های آب گرم درمانی ایران وجود دارد این است که در یک ساعت استراحت در آب ۴۰ درجه با نیم ساعت پیاده روی نیز برابر است. این روش را به طور علمی گرمایش غیر فعال می نامند و برای افرادی که نمی توانند تحرک چندانی داشته باشند نیز به کار برده می شود.

در روش گرمایش غیر فعال شما حتی قند خون و وزن شما کاهش پیدا می کند. عموما خواص درمانی چشمه های آب گرم و چشمه های آب معدنی بستگی شرایط فیزیکی، شیمیایی، درجه حرارت و گازهای مختلف رادیواکتیویته نیز دارد.

گرمای چشمه های آب گرم باعث می‌شود عضلات آرامش یابد. رسیدن گرما به رگ‌های بیمار، خون را در بدن او افزایش داده و اکسیژن بیشتری در دسترس سلول‌ها قرار می‌دهد همچنین گشاد شدن مویرگ‌ها در اثر گرمای آب قابلیت عکس العمل اعصاب را بالا برده و هدایت انرژی حرارتی مورد نیاز را تامین کرده، کار تبادل مواد در سلول‌های بدن را تسریع و موجب رفع خستگی عضلات و آرامش در سلسله اعصاب می‌شود.

برای بیمارانی که عضلات ضعیف دارند یا بعد از عمل جراحی عضوی از بدنشان بی‌حرکت و بی‌استفاده مانده فیزیوتراپی در آب گرم بخشی از درمان است چرا که مفاصل و عضلات را در آب راحت‌تر تکان و ورزش می‌دهند تا حرکت عضو مستحکم‌تر و پیشرفته‌تر شود.

قدمت استفاده از روش آب درمانی برای درمان بیماری های ذکر شده نیز به هزاران سال قبل از میلاد مسیح بر می گردد و افراد سرشناسی نظیر افلاطون، ارسطو و بقراط درباره ی این روش درمانی اطلاعات زیادی را در کتاب های خودشان نوشته اند. همانطور که می دانید همین چشمه های آب گرم درمانی ایران سبب شده اند تا سالانه خیل عظیمی از مسافران راهی شهرهایی که این چشمه ها در آن ها قرار دارند نیز می روند.

blank
معرفی آبگرم لاریجان:

آبگرم لاریجان یکی از مناطق سیاحتی نزدیک تهران است که تاکنون از نگاه بسیاری از گردشگرانی که ده ها بار جاده هراز را به قصد دریای شمال پیموده اند، دور مانده است؛ درحالیکه می تواند یک محل تفریحی و مقصدی برای سفر یک روزه از مبداء تهران و سایر نقاط کشور باشد. این آبمعدنی که از چشمه های جوشان قله دماوند سرچشمه گرفته و قدمت بسیاری دارد، علاوه بر خواص درمانی بسیاری که امروز مورد توجه “توریسم درمانی” قرار گرفته، از جذابیت های طبیعی و تفریحی خوبی هم برخوردار است.

آبگرم در نزدیکی شهر رینه لاریجان واقع در استان مازندران و شهستان آمل قرار گرفته است و هر ثانیه هزار لیتر آبدهی دارد، درجه حرارت آن بین ۶۵ تا ۷۰ درجه سانتی‌گراد است. مزه این آب نامطبوع و بوی هیدروژن سولفور دارد و رنگ آن زلال است اما این چشمه دارای املاح بیکربنات منیزیم است که این آب برای درمان بیماری های جلدی، مفصلی و عفونی مؤثر است.

این روستا شامل یک خیابان اصلی است که در هر دو سمت آن تعداد زیادی مغازه، برای رفع نیازهای گردشگران وجود دارد. روستای آب گرم لاریجان امکانات رفاهی مناسبی را برای مسافران و گردشگران در محدوده چشمه فراهم آورده است.

از بناهای معروف روستای آبگرم لاریجان حمام شاه عباسی مربوط به دوره صفوی است.

بهترین فصل سفر به آبگرم لاریجان:

تقریبا در تمامی فصل ها رفتن به روستای آبگرم لاریجان زیبایی های خاص خود را دارد. در هر فصلی میتوانید به روستای آبگرم لاریجان این روستای زیبا و با صفا سفر کنید. این روستا یکی از روستاهای سردسیر می باشد و اگه مشکل برف در مسیر نداشته باشید زمستان هم رفتن به آبگرم لاریجان خیلی لذت بخش و خالی از لطف نیست.

امکانات رفاهی آبگرم لاریجان:

برای بهره بردن از آب گرم چشمه معدنی رینه لاریجان تأسیساتی مجهز به حوضچه‌های جکوزی و واحدهای اقامتی تأسیس شده‌اند که برای اسکان به صورت خانوادگی و تفریح نیم روزه هم علاوه بر اسکان شبانه مورد استفاده قرار می‌گیرند.

نکته مهم:

توجه داشته باشید که به علت افزایش بی رویه منازل مجهز به آبگرم گوگردی در رینه، چشمه آبگرم همه آن ها را کفاف نمی دهد و منازل و سوییت ها و ویلاها وسط هفته و به صورت نوبتی آبگرم را به منبع های آب خود منتقل و روزهای جمعه آن را داغ کرده و به حوضچه ها سرازیر می کنند که خاصیت گوگردی آب از بین می رود. پس به هنگام کرایه منزل دقت کنید اولا آب گرم بلکه داغ باشد و دوما گوگرد ته استخر یا حوضچه ته نشین شده باشد. ضمناً با صاحبخانه طی کنید که در صورتیکه آب داغ و گوگردی نباشد کرایه را پرداخت نخواهید کرد.

آبگرم لاریجان

مسیر دسترسی به روستای آبگرم لاریجان:

جاده دسترسی به آبگرم لاریجان پس از طی ۷۰ کیلومتر در مسیر توریستی هراز که شهر آمل را به تهران متصل می‌کند در محل گزنک بخش لاریجان از راه اصلی جدا شده و به سمت غرب در مسیر کوهستانی و آسفالت ادامه یافته و پس از عبور از روستای ییلاقی گزانه به آبگرم می‌رسد.

حدود ۷۸ تا ۸۰ کیلومتر که از تهران توی مسیر جاده هراز فاصله گرفتید، تابلوی انحرافی این روستا را می‌بینید. البته مستقیما به آبگرم اشاره نکرده و نوشته Reyne (رینه). شاید بهترین نشانه رستوران سالاری باشد. مسیر انحرافی روستا دقیقا از کنار این رستوران جدا می‌شود. از کنار جاده اصلی تا روستای آبگرم دو روستای دیگه هم هست: رینه و نیاک. باید این دو را رد کنید. راه روستا کمی باریک و پیچ در پیچ و کوهستانی است و اگه شب را برای رفتن به روستا انتخاب می کنید، یک مقدار ترسناک است چون خیلی تاریک است، تقریبا ۲۰ دقیقه طول می کشد که این مسیر را طی کنید.

 

مرتبط:

سرعین-سرزمین چشمه های آبگرم

 

بندر گناوه _ بندری با قدمت ۱۵۰۰ ساله

بندر گناوه یکی از شهرهای استان بوشهر ایران و مرکز شهرستان گناوه است. بازار گناوه بازار بزرگی است که هر ساله میزبان هزاران نفر از مردم سرتاسر ایران است که برای خرید به این شهر می‌آیند. نام بندر گناوه در قدیم جنابه یا جنابا بوده است.

گناوه کجاست؟

بندر گناوه یکی از شهرهای دیدنی استان بوشهر است که به دلیل ساحل زیبا، حیات وحش و همچنین وجود بازارهای سنتی که در آن وجود دارد بسیار در بین گردشگران شهرت دارد. جالب است بدانید که نام این بندر در قدیم جنابه یا جنابا بوده است.

بندر گناوه یکی از نقاط گردشگری در جنوب ایران است که سالانه میلیون ها نفر تنها به قصد خرید و رفتن به سواحل زیبای خلیج فارس به سمت آن می رود. اما ناگفته نماند که علاوه بر جاذبه های زیبا و دریای نیلگون خلیج فارس بازارهای خرید عمده ای هم در این شهر وجود دارد که مسافران زیادی را برای خرید به سمت این بندر جذب می کند.

بندر گناوه دارای تاریخی ۱۵۰۰ ساله است. مورخین تاریخ شهر را به دوران ایلامی نسبت داده‌اند که در دوران ساسانیان به رشد و شکوفایی فراوانی دست یافته است.

موقعیت جغرافیایی بندر گناوه:

شهر بندری گناوه در طول جغرافیایی ۵۰ درجه و ۳۱ دقیقه شرقی و عرض جغرافیایی ۲۹ درجه و ۳۴ دقیقه شمالی قرار دارد. بندر گناوه مرکز شهرستان گناوه در ۱۶۰ کیلومتری شمال بوشهر قرار دارد.

گناوه یکی از شهرهای شمالی استان بوشهر است که بین بوشهر و بندر دیلم واقع شده است. بندر گناوه از شمال غربی به شهرستان دیلم، از شمال شرقی به استان فارس، از شرق به شهرستان دشتستان، از جنوب به بوشهر و از غرب به خلیج فارس می‌رسد.

بندر گناوه
جاذبه های گردشگری بندر گناوه:

علاوه بر ساحل زیبای خلیج فارس، این بندر تاریخی، مناطق دیدنی و باغ های زیبا و بناهای مذهبی دارد که دیدن آنها می تواند ما را با بخشی از تاریخ و فرهنگ ایران آشنا کند.

۱٫ تالاب حله، از مناطق حفاظت شده گناوه است که از رود حله سرچشمه می گیرد و زیستگاه پرندگان مهاجر و جانوارانی مانند گراز، شغال، گرگ و خرگوش است و وسعت آن حدود ۴۰هزار هکتار است. مزارع سرسبز اطراف این تالاب و حیات وحش بکر آن مکانی دیدنی برای علاقمندان به طبیعت است.

۲٫ ساحل شنی بندر گناوه و چشم انداز زیبایی روستاهای چاهک، مال قاید، قلعه حید و بندر ریگ از جذابیت های گناوه به شمار می آید. تفریحات ساحلی مانند قایق سواری و … در این بنادر در دسترس است . در ایام نوروز ، جشنواره غذاهای محلی و مجسمه های شنی و بازی های بومی در کنار ساحل برگزار می شود که بر جذابیت این منطقه می افزاید.

۳٫ بندر ریگ، از لحاظ تاریخی دارای اهمیت بسیاری است. این بندر از زمان صفویان به علت موقعیت استراتژیک خود محل نزاع ایرانیان و انگلیسی ها و پرتغال ها بوده است. یکی از قهرمانان ملی ایران به نام میرمهنا در این منطقه زندگی می کرده است . او موفق شد به سلطه پرتغال ها در خلیج فارس خاتمه دهد. در سالهای اخیر خدمات گردشگری در این روستا بسیار بهبود یافته، جاده های آن اصلاح شده اند.

۴٫ بناهای مذهبی و تاریخی مانند امامزاده سلیمان، بی بی مریم، شاه صد الدین و آقا ابوالحسن از دیگر ظرفیت های گردشگری این بندر است.

۵٫ بازارهای بندر گناوه یکی دیگر از جاذبه های گردشگری این منطقه است. نزدیکی این بندر به کشورهای عربی موجب شده است بسیاری از برندهای معروف در بازار آن با قیمتی مناسب در دسترس باشند. از این منظر گناوه را «دبی» ایران می نامند. مشهورترین بازار این بندر، بازار سیف است. این بازار در میدان امام خمینی واقع شده است و مرکز خرید وسایل برقی است. البته باید توجه داشت که کالاها بدون ضمانت نامه هستند.

۶٫ بازار ماهی فروشان یکی دیگر از بازارهای معروف گناوه در بلوار ملوان است که در آن انواع ماهی از ماهی های جنوب تا خرچنگ و کوسه و مرکب ماهی یافت می شود.

blank

blank
اقتصاد گناوه:

چرخ اقتصاد گناوه بر مدار ماهی گیری، کشاورزی، دامداری و تجارت با کشور های حوزه ی خلیج فارس در گردش است. تجارت و ماهی گیری که مهم ترین درآمد بیش تر اهالی این شهر را تشکیل می دهد، مهم ترین رشته اقتصادی بخش گناوه را به وجود آورده است. کشاورزی به علت کمبود آب کشاورزی، منحصر به هرس و نگه داری درختان خرما و کشت دیمی گندم و جو بوده است و به زحمت تکاپوی احتیاجات محلی را می نماید. اما خرما مانند بیش تر نواحی ساحلی خلیج فارس بازده خوبی داشته و جزواقلام صادراتی این بخش محسوب می‌شود. دام داری نیز با بهره اندک در بعضی نقاط رایج بوده و شامل گاو و بز می گردد.

بر روی هم گناوه هم از جهت کشاورزی و هم از نظر تجاری و عملیات بندری و ترخیص کالا و نیز از نظر توسعه صنایع کوچک دارای استعداد بسیار است.

از گناوه چی بخریم؟

گبه بافی در گناوه بسیار رایج است و کارگاه‌های گبه و گلیم بافی زیادی در سطح شهر گسترده شده است. از دیگر چیزهایی که میتوان از گناوه خرید حصیر و سفال است. به دلیل شغل اصلی مردم این منطقه که ماهیگیری است، مرغوبترین میگوی دنیا در این منطقه صید می‌شود. از ماهی‌هایی هم که میتوانید از گناوه بخرید حلوا، شوریده، سرخو و هامور است. بازار ماهی فروشان گناوه در بلوار ملوان قرار گرفته است.

بندر گناوه

زبان مردم بندر گناوه:

فرهنگ آبادی های کشور زبان لُری با گویش حیات داوودی زبان غالب مردم بندر گناوه می‌داند.

 

آب و هوای بندر گناوه:

آب و هوای گناوه گرم و مرطوب است، به طوری که اگر در ماه‌های گرم سال به آن سفر کنید، امکان خیس شدن لباستان از گرمای هوا وجود دارد.

 

بهترین فصل سفر به بندر گناوه:

بهترین وقت سفر به گناوه از اواسط آبان تا اواسط فروردین است،

 

چطور به گناوه برویم؟

برای رفتن به بندر گناوه باید از هر نقطه ایران که هستید خود را به استان بوشهر برسانید و از آنجا به بندر گناوه برسید.

تهران: تهران –قم-اراک- بروجرد- خرم آباد- دزفول-اهواز-ماهشهر-گناوه
تهران: تهران-قم- اصفهان- شهررضا-سمیرم-گچساران-گناوه
اهواز: اهواز-بندر ماهشهر-هندیجان-بندر دیلم-گناوه
شیراز: شیراز –قائمیه-شبانکاره-بندرگناوه

شب در بندر گناوه کجا بمانیم:

شما در فصل های خوش آب و هوا و زمانی که امکان بارندگی وجود ندارد می‌توانید در بیشتر نقاط شهر چادر بزنید اما اگر قصد رفتن به هتل هارا دارید. هتل هایی وجود دارد که میتوانید در آنجا اقامت کنید.

 

مرتبط:

روستای گماران ،شهرستان گناوه

۷ دیدنی زیبای آذربایجان شرقی

یکی از تماشایی ترین طبیعت های کشورمان ایران در استان آذربایجان شرقی در منطقه ای به نام ارسباران نهفته است. این منطقه ی جنگلی میزبان گردشگرانی از سراسر دنیا است

استان آذربایجان شرقی

استان آذربایجان شرقی با وسعت ۴/۱۶۲۵۴ کیلومتر مربع در گوشه شمال غربی فلات ایران قرار گرفته است. حدود شمالی این استان را رود ارس با جمهوری‌های آذربایجان، ارمنستان و ایالت خودمختار نخجوان مشخص می‌کند. رود قطـور و آب‌های دریاچة ارومیه حدود غربی با استان آذربایجان غربی است و در جنوب کشیدگی رشته کوه‌ها، دره‌ها، جلگه‌ها و دشت‌ها موجب پیوستگی توپوگرافیک استان با آذربایجان غربی و زنجان شده است. در شرق نیز دره و رودخانه دره رود، کوه‌های سبلان، چهل‌مند و گردنه صائین این خطه را از استان اردبیل جدا می‌کند.

زبان

زبان ساکنان استان آذربایجان شرقی، ترکی آذربایجانی می‌باشد. اقلیتی فارسی زبان در مرکز این استان، (کلانشهر تبریز) ساکن هستند که به ترکی آذربایجانی تسلط کامل دارند.

جاذبه های طبیعی آذربایجان شرقی
کویر قوم تپه تبریز

قوم تپه در موقعیت جغرافیایی ۵۰ درجه و ۴۸ دقیق شرقی و ۳۵ درجه و ۴۸ دقیقه شمالی در استان آذربایجان شرقی و شمال شرقی شهرستان تبریز قرار دارد. قوم تپه نام تپه منطقه کویری است در نزدیکی شهر تبریز که با بافت جغرافیایی منطقه تفاوت چشمگیری دارد. گستره کویر جهتی شمال غربی جنوب شرقی دارد و در میان دارای نمکزار کوچکی است. تپه های ماسه ای منفرد کوچکی در این منطقه به چشم میخورد که مورد توجه گردشگران قرار گرفته است. این منطقه بطور طبیعی و به علت وزش بادهای منطقه و تجمیع خاک ها و گردو غبار منطقه بصورت تپه های شنی در آمده است.

کویر قوم تپه تبریز در آذربایجان شرقی
پارک ملی کنتال

پارک ملی کنتال در استان آذربایجان شرقی واقع است. پارک ملی کنتال با وسعت ۹۰هزار هکتار در شمال استان آذربایجان شرقی و مرز بین المللی با جمهوری ارمنستان قرار دارد.
پارک ملی کنتال بخش شمال شرقی پناهگاه حیات وحش کیامکی محسوب میگردد که در سال ۱۳۹۰ به پارک ملی ارتقا یافته است.جلوه های کم نظیر ژئوپارکی و بقایای سنگهای آسیابهای آبی قدیمی بر قابلیتهای فرهنگی و گردشگری کنتال افزوده است. و آبشار ماهاران یکی از زیبایی های منحصربفرد پناهگاه حیات وحش کیامکی می باشد.

پارک ملی کنتال
ارسباران

یکی از تماشایی ترین طبیعت های کشورمان ایران در استان آذربایجان شرقی در منطقه ای به نام ارسباران نهفته است. این منطقه ی جنگلی میزبان گردشگرانی از سراسر دنیا است، جایی با چشم انداز خارق العاده که علیرغم زیبایی بی حد و حصر و حیات وحش بسیار خاصی که دارد به نسبت مناطق جنگلی دیگر ایران کمتر شناخته شده است. ارسباران فقط یک شاهکار طبیعی نیست بلکه یکی از آثار تاریخی پر ارزش ایران هم محسوب می شود.

ارسباران در آذربایجان شرقی
چشمة تاپ تاپان

این چشمه به فاصلة ۵ کیلومتری آذر شهر در جادة تبریز به مراغه واقع شده است. آب در حوضی طبیعی جمع می‌شود و مورد استفاده قرار می‌گیرد. آب این چشمه از دسته آب‌های معدنی بی کربنات کلسیک و منیزین گازدار و آهن دار است که خواص درمانی آن برای ازدیاد گلبول‌های قرمز و تنظیم میزان هموگلوبین خون، سهولت کار دستگاه گوارش و کمک به تغذیه و رشد ارزیابی شده است.

چشمة تاپ تاپان در آذربایجان شرقی

آبشار سرکند دیزج

آبشار نه چندان مرتفع سرکند دیزج که به آبشار شبستر نیز معروف می‌باشد، در دهستان میشوی جنوبی در فاصله ۲ کیلومتری روستای سرکند دیزج شبستر قرار دارد. آب این آبشار از طریق ارتفاعات میشو تأمین می‌شود. این آبشار در فصول پربارش از آب بیشتری برخوردار است. مناظر اطراف آن با چشم‌انداز زیبا و بی‌نظیر از جاذبه‌های طبیعی استان آذربایجان شرقی است.

آبشار سرکند دیزج

چشمه آب معدنی کندوان

کندوان روستایی تاریخی و کم نظیر است که در فاصلة ۲۲ کیلومتری جنوب اسکو در میان دره‌ای با صفا و کنار رودخانة پر آبی به همین نام واقع شده است. فاصلة روستای کندوان تا تبریز ۶۲ کیلومتر است. این روستا چشمة آب معدنی مهمی به همین نام دارد که برای درمان بیماران کلیوی نقش به سزایی دارد.

آبشار سرکند دیزج آذربایجان شرقی

غار اسکندر

غار اسکندر به فاصلة ۳۰ کیلومتری تبریز در روستای سعید آباد واقع شده و دسترسی به آن از طریق جادة ترانزیتی تبریز-تهران میسر است. عرض دهانة این غار حدود ۵ متر و دیوار‌های داخل آن دارای استالاکتیت‌های جالب توجهی است.

 

مرتبط:

مراغه ، نگین آذربایجان

۱۲ غذای سنتی آذربایجان ‌شرقی

روستای سیرچ _ نگینی در دل کویر

کرمان از بزرگترین استان های ایران است که در بخش عظیم کویری کشورمان قرار گرفته است. جاذبه های تاریخی و ارزشمند بسیاری در آن قرار دارد که که تنها ۷۰۰ مورد از آن ها در لیست آثار ملی ایران نیز قرار دارد، همین خود دلیلی است تا به عنوان پنجمین شهر تاریخی ایران عنوان بگیرد. سیرچ، روستایی است از توابع بخش شهداد شهرستان کرمان در استان کرمان ایران. این روستا در دهستان سیرچ قرار داشته است. وجود بهشتی سرسبز و زیبا در کویری گرم و سوزان تاحدودی عجیب به نظر می رسد ولی با سفر به روستای سردسیر سیرچ در نزدیکی یکی از گرم ترین نقاط کره زمین، متوجه می شوید که در کشور عزیزمان ایران چه زیبایی هایی وجود دارد که ما از آن ها بی اطلاع هستیم.

معرفی روستای سیرچ:

روستایی به نام سیرچ در منطقه کرمان قرار دارد که در بخش شهداد واقع است و یک ناحیه بسیار خوش آب و هوا نیز می باشد. فاصله این روستا تا کرمان ۸۰ کیلومتر است و از قدیم محل ییلاق بخش گرمسیرى و کویرى شهداد و آبادى هاى تابعهٔ آن بوده و بهارستان نام داشت.

سیرچ چشم اندازى زیبا، پوشیده از توده هاى انبوه درختان دارد. در مرکز سیرچ چندین درخت کهنسال سرو و چنار نیز وجود دارد.

روستای سیرچ نقطه تناقض استان کویری کرمان است و با آب و هوای کوهستانی که دارا هست توانسته به عنوان یک منطقه ییلاقی در کرمان محسوب بشود.

این روستا در ۸۰ کیلومتری شهر کرمان و ۲۵ کیلومتری مرکز شهرستان شهداد نیز واقع است و در ارتفاع ۱۵۵۰ متر در دره ی رودی به همین نام نیز قرار دارد. جمعیت آن در تابستان به علت موقعیت تفرجگاهى به بیش از ده هزار نفر مى رسد. پوشش گیاهی آن هم توده هایی از انبوه درختان است که در بین آن ها درختان کهنسال سرو و چنار نیز دیده می شود.

علت قابل توجه بودن روستای سیرچ آن است که در دل کویر منطقه ای شبیه به شمال کشور وجود دارد و هوایی مرطوب و خنک داراست. این روستا بر روی ارتفاعات قرار گرفته و زیبایی شبیه به مناطق سوییسی با همان سرسبزی و فراز و فرودها نیز شامل می شود. در قسمت مرطوب سیرچ به علت آب هاى فراوان جارى تعدادى از باغ ها به باتلاق تبدیل شده اند.

در این منطقه انواع درختان صنوبر، انگور، انجیر، گیلاس و آلبالو در دامنهٔ کوهسارها لابه لاى سنگلاخ کاشته شده است و چون زمین مسطح کم دارد، کشت مزارع جو و گندم کم یافت مى شود، اما از زمین هاى محدود و آب فراوان، براى احداث باغ استفاده شده است. این منطقه یکى از قطب هاى اصلى جهانگردى استان محسوب مى شود.

سیرچ منطقه ای خنک و کوهستانی می باشد که با کویر خشک لوت ۳۰ دقیقه فاصله دارد و این امر به جذابیت این منطقه افزوده است. سرو ۲۰۰۰ ساله سیرچ- آب گرم سیرچ و امامزاده سید جلال الدین سیرچ از اماکن گردشگری و زیارتی روستای سیرچ می باشند. عمده محصولات روستای سیرچ عبارتند از : ” انار- به- آلوچه- زرد آلو- قیصی- انگور- نوری- گردو- انجیر- شلیل…” می باشد . بدلیل خنکای هوا و وجود رودخانه سیرچ این منطقه مستعد ” پرورش ماهی قزل آلا” می باشد.

سیرچ یک رودخانه بزرگ دارد که گردشگران از دیدن و نشستن کنار آن لذت می‌برند، علاوه بر آن چشمه‌های آبگرم سیرچ نیز برای خواص درمانیشان معروف است.

سیرچ یک تونل سنگی دارد که به بزرگترین تونل سنگی خاورمیانه معروف است، همچنین سرو کهن سیرچ که گفته می‌شود بیش هزار سال قدمت دارد، از دیگر جاذبه‌های این روستا است.

خوشبختانه مسیر دسترسی این روستا از هر دو جاده‌ی کرمان به سیرچ و شهداد به سیرچ آسفالت است و به راحتی می‌توانید به این منطقه‌ی زیبا سفر کنید. گذارتان که به سیرچ افتاد، می‌توانید سراغی هم از سوغاتی‌های معروف این روستا بگیرید و برای دوستانتان کره و روغن حیوانی مرغوب، خشکبار، قالیچه‌های کوچک و حصیربافته‌های تزئینی هدیه ببرید.

جاذبه های روستای سیرچ از جمله مهمترین جاذبه های روستای سیرچ می توانیم به رودخانه ی زیبای که در این منطقه وجود دارد و همچنین سرو کهن سالی که در آن وجود و بیش از ۱۰۰۰ سال قدمت دارد نیز اشاره کنیم. همچنین قرار گیری سیرچ در مجاورت شهداد و منطقه کلوت ها و هم جواری دو نوع آب هوای متضاد، این روستا را به یک نمونه جذاب تفریحی وگردشگری در مسیر کویر تبدیل کرده است. علاوه بر این ها در این روستا چشمه ی آبگرمی هم وجود دارد که در ادامه درباره آن شرح خواهیم داد. چشمه آبگرم روستای سیرچ در محدوده روستای سیرچ چشمه ی آبگرمی به نام چوشان وجود دارد که یکی از محدود آب گرم های ساماندهی شده در استان کرمان است و روزانه پذیرای مراجعه کنندگان بسیاری به سمت خود است. این چشمه آبگرم در بخش شمالی روستای جوشان از توابع بخش گلباف شهر کرمان سرچشمه می گیرد. این چشمه تا شهر کرمان ۴۵ کیلومتر است و در ارتفاعات جنوبی ییلاق خوش آب و هوای سیرچ قرار گرفته است. به دلیل مواد معدنی موجود در این آب گرم، همه روزه تعداد زیادی از مردم برای آب درمانی به این چشمه آب گرم می روند. مردم محلی و افرادی که به این آب گرم مراجعه می کنند اعتقاد دارند این آب گرم در رفع مشکلات مفصلی و پوستی تاثیر گذار است.

جاذبه های روستای سیرچ

از جمله مهمترین جاذبه های روستای سیرچ می توانیم به رودخانه ی زیبای که در این منطقه وجود دارد و همچنین سرو کهن سالی که در آن وجود و بیش از ۱۰۰۰ سال قدمت دارد نیز اشاره کنیم. همچنین قرار گیری سیرچ در مجاورت شهداد و منطقه کلوت ها و هم جواری دو نوع آب هوای متضاد، این روستا را به یک نمونه جذاب تفریحی وگردشگری در مسیر کویر تبدیل کرده است. علاوه بر این ها در این روستا چشمه ی آبگرمی هم وجود دارد که در ادامه درباره آن شرح خواهیم داد.

چشمه آبگرم روستای سیرچ

در محدوده روستای سیرچ چشمه ی آبگرمی به نام چوشان وجود دارد که یکی از محدود آب گرم های ساماندهی شده در استان کرمان است و روزانه پذیرای مراجعه کنندگان بسیاری به سمت خود است.

این چشمه آبگرم در بخش شمالی روستای جوشان از توابع بخش گلباف شهر کرمان سرچشمه می گیرد. این چشمه تا شهر کرمان ۴۵ کیلومتر است و در ارتفاعات جنوبی ییلاق خوش آب و هوای سیرچ قرار گرفته است. به دلیل مواد معدنی موجود در این آب گرم، همه روزه تعداد زیادی از مردم برای آب درمانی به این چشمه آب گرم می روند.

مردم محلی و افرادی که به این آب گرم مراجعه می کنند اعتقاد دارند این آب گرم در رفع مشکلات مفصلی و پوستی تاثیر گذار است.

بهترین زمان برای سفر به سیرچ:

اگر به این فکر می کنید که بهترین زمان برای سفر به این روستا چه زمانی است، باید بگوییم که سیرچ در تمام فصل های سال بسیار دیدنی است. شکوفه های خندان باغ های میوه در بهار، درختچه ها و درختان سر به فلک کشیده سرسبز و گل ها و گیاهان وحشی و هوای خنک و دلپذیر در تابستان و طبیعت رنگارنگ آن در پاییز و چشم انداز ارتفاعات پر از برف و پیست اسکی آن در زمستان تنها گوشه ای از زیبایی های این روستای تماشایی است.

روستای سیرچ

مسیر دسترسی به سیرچ:

فاصله روستای سیرچ تا شهر کرمان ۸۰ کیلومتر و تا مرکز بخش شهداد ۲۵ کیلومتر است. خالی از لطف نیست اگر به این نکته نیز اشاره کنیم که مسیر دسترسی این روستا از هر دو جاده کرمان – سیرچ و شهداد – سیرچ آسفالت است و به راحتی می توانید به این منطقه زیبا سفر کنید.

مرتبط:

انارک در قلب کویر

خانه عامری میراثی گرانبها در دل کویر

شکوه معماری ایرانی- اسلامی در خرم‌آباد

به گزارش خبرنگاران خرم‌آباد معماری ایرانی و زیباشناسی آن یکی از ویژگی‌های شکوهمند هویت فرهنگی و تاریخی ما ایرانیان به شمار می‌رود، ساکنان این سرزمین در درازای هزاره‌ها و قرن‌ها با الهام از طبیعت و بهره جستن خردمندانه از آن آثاری پدید آوردند که هنوز هم شکوه و اهمیت خود را از دست نداده‌اند.

در این میان سرزمین باستانی لرستان نیز به لحاظ شرایط اقلیمی مناسب از دیرباز تاکنون شاهد سکونت انسان بوده و بنا به شواهد باستان‌شناسی پیشینه این سکونت به حدود ۴۰ هزار سال پیش می‌رسد.

این روزها که فصل بهار رسیده و مردم مسافرت‌های چندروزه خود را آغاز کرده‌اند با گذر به استان لرستان و شهرستان خرم‌آباد می‌توانند در این مهد تمدن، نشانه‌هایی از گذشته را در آثار تاریخی این شهر ببیند.

خانه‌های قدیمی شهر خرم‌آباد نشانه‌هایی از گذشته، در دل شهر و بافت قدیمی آن هستند که می‌تواند محلی مناسب برای گردشگران و فرهنگ دوستان باشد.

خانه قاضی یا آخوند ابو یکی از خانه‌های زیبا و به نسبت بزرگ موجود در بافت قدیم شهر خرم‌آباد است که در محله درب باباطاهر (در بوطار) و گذر معروف آن کوچه باباطاهر قرار دارد؛ این اثر مربوط به دوره اواخر دوره قاجار و اوایل پهلوی اول و متعلق به شیخ ابوطالب قاضی به آخوند ابوطالب (آخوند ابو) معروف است.

قاضی‌های خرم‌آباد از خاندان‌های قدیمی شهر محسوب می‌شوند که از اوایل دوره قاجار در لرستان منصب قضاوت داشته‌اند؛ خانه معروف به قاضی در دو جبهه مسکونی شمالی و جنوبی به مساحت تقریبی ۷۳۰ مترمربع ساخته‌شده و جبهه شمالی بنا که جبهه اصلی بنا است در دوطبقه احداث و فضاهای اصلی خانه را در خود جای‌داده است و جبهه جنوبی آن نیز شامل چند اتاق، مطبخ، راهرو، سردر و هشتی زیبای خانه است؛ این بخش از خانه در یک طبقه کوتاه‌تر از جبهه اصلی بنا احداث‌شده که سبب تابش نور خورشید در زمستان به میانسرا (حوش یا قلا) و جبهه جنوبی می‌شود.

خانه قاضی یا آخوند ابو با شماره ۲۴۳۲ ثبت‌شده و در جبهه غربی قلعه فلک الافلاک، ۱۲ برجی پایین‌تر از سازمان نظام‌مهندسی، انتهای بن‌بست قاضی قرار دارد که از آن به‌عنوان موزه صنایع‌دستی و هنرهای سنتی لرستان استفاده می‌شود.

نمای خانه تمام از آجر ساخته‌شده و تزیینات آجری بیشتر به‌صورت خفته‌و راسته ساده و خفته‌وراسته برجسته است و در رخ‌بام بنا از آرایه‌های اجری مرسوم به زبان‌گنجشکی و در سقف فضاهای طبقه همکف از تزئینات خفته‌وراسته استفاده‌شده است؛ خانه قدیمی قاضی به لحاظ دارا بودن دوره معماری قاجار یکی از نمونه‌های بارز این دوره در خرم‌آباد است.

خانه کشفی

این خانه در محله حکیم‌آباد و در کوچه‌ای به نام کشفی در سراشیبی معروف به کوچه کشفی و بناری آقا محمود قرارگرفته و یادگاری ارزشمند از خانه‌های تاریخی مربوط به دوره قاجاری است.

این خانه متعلق به شخصی به نام سید محمود کشفی با مساحت ۱۹۲ متر وزیر بنای ۱۰۸ مترمربع در یک جبهه‌ی اصلی در دوطبقه با محوریت شرقی -غربی ساخته‌شده است؛این بنای تاریخی از شمال و شرق به خانه‌های موجود در بافت قدیم محله از دو جهت دیگر متصل به گذر و ورودی بنا نیز در جبهه جنوبی بنا واقع‌شده است.

ابعاد خانه در جهات چهارگانه باهم برابر نیستند و کشیدگی ضلع شمالی زمین را به‌صورت یک ذوزنقه درآورده و این ناهمگونی در جبهه مسکونی خانه حل‌شده است؛ در طبقه همکف مجموعه پله و فضای پیوسته زیر آن در مرکز قرار گرفته که نقش ارتباط‌دهنده فضاهای این مجموعه را به عهده‌دارد و اضافه بر آن چهار روزن کوچک در ارتفاع پله‌ها مکان‌یابی شده که نور کمی به فضای زیر پله که راهروی ارتباطی بین دو اتاق است، می‌تابد.

نمای خانه ترکیبی است از آرایه‌های آجری (خفته‌وراسته) و (زبان‌گنجشکی) که در ترکیب با پنجره‌های چوبی و ارسی، نقوش و شیشه‌های رنگی نمای زیبا و منحصربه‌فردی را ایجاد کرده است.

موقعیت خاص قرارگیری پنجره‌های این خانه روزگاری چشم‌انداز بدیعی به باغات جنوب شهر و کوه‌های روبه‌روی آن و مجموعه تاریخی قلعه فلک الافلاک داشته که اکنون نیز می‌توان از لابه‌لای سازه‌های جدیدی به گوشه‌های از این چشم‌اندازها چشم گشود.

شکوه معماری ایرانی- اسلامی در خرم‌آباد

خانه چاغروند

خانه چاغروند یا پورابوالقاسمی به مساحت ۲۱۹ مترمربع مربوط به دوره قاجار است که به شماره ۱۱۶۸۱ ثبت‌شده است؛ این خانه در جنوب غربی قلعه فلک الافلاک جنب بنای تاریخی باباطاهر به‌عنوان خانه صنایع‌دستی واقع‌شده است.

این خانه باارزش تاریخی متعلق به شخصی به نام کربلایی کریم چاغروند از خاندان معروف چاغروندهای خرم‌آباد بوده که حدود ۷۰ سال پیش توسط شخصی به نام پورابوالقاسمی خریداری می‌شود.

این خانه که در محله باباطاهر (در بوطار) در مجاورت ضلع جنوبی آرامگاهی به همین نام و روی مسیر عبور قدیمی‌ترین نهر آب‌رسانی شهر مرسوم به گرداب (گرداو) واقع‌شده است.

محور کلی بنا و زمین ناهمگون و البته کوچک آن به شکل شرقی و غربی است که اتاق‌های واقع در جبهه شرقی خانه در دوره قاجار و جبهه اصلی خانه در غرب و در روزگار پهلوی اول ساخته‌شده است.

خانه تاریخی چاغروند در بخش‌هایی از اضلاع شمال و غربی به محوطه پیرامونی آرامگاه باباطاهر و از سایر جهات متصل به خانه‌های اطراف است، فضاهای جبهه اصلی خانه در طبقه همکف عبارت‌اند از سردر و دالان ورودی و اتاق دو دری و طبقه اول این بخش هم به صورت دو اتاق دو دری به‌هم‌پیوسته است.

صرف‌نظر از بازی استادانه معمار بنا با سطوح در حجم و در بخش‌های مختلف بنا بخش مهمی از اهمیت و ارزش تاریخی و معماری این خانه مربوط به دسترسی مستقیم به سامانه “پار یاب شهری” آن است که در کل بافت قدیم خرم آباد تعداد کمی از خانه‌ها دارای چنین مزیتی بوده‌اند.

در مجاورت ضلع جنوبی این بنا خانه اعیانی بزرگی متعلق به معین‌السلطنه چاغروند حاکم وقت لرستان در اوایل پهلوی وجود داشته که امروزه اثری از آن وجود ندارد.

حمام گپ 

حمام گپ (حمام آسیا) یکی از بناهای تاریخی دوره صفویه است  که در خرم‌آباد، میدان گپ و در مجاورت خیابان حافظ واقع شده است، این بنای تاریخی که خرداد ماه سال ۱۸ با شمارهٔ ثبت ۲۳۵۷ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است بخش اصلی آن بر روی چهارستون سنگی قرار گرفته است و  به وسیله چند پله ارتباطی از خیابان مجاور (خیابان حافظ) به سربینه مرتبط می‌گردد که در حدود سه متر از سطح خیابان پائین‌تر است.

شکوه معماری ایرانی- اسلامی در خرم‌آباد

 

منبع: تسنیم

مرتبط:

مدرسه دو در از بناهای تاریخی ایران