مقررات پذیرش مسافر به ایران اصلاح شد

با خیز پنجم کرونا در کشور، مقررات پذیرش مسافر در مبادی ورودی ایران نیز مطابقِ شرایط کنونی با تغییراتی همراه شد.

طبق اعلام برخی از شرکت‌های حمل‌ونقل بین‌المللی، تمام مسافران ورودی به ایران از جمله افراد واکسینه‌شده باید گواهی منفی آزمایش کرونا را هنگام سفر به ایران همراه داشته باشند. این درحالی است که ستاد ملی کرونا در تیرماه مسافرانی که دو دُز کامل واکسن کرونا را دریافت کرده بودند، از ارائه تست پی‌سی‌آر در مبادی ورودی معاف کرده بود.

در مقررات به‌روزرسانی‌شده سفر به ایران تاکید شده که تست کرونا باید در محدود ۹۶ ساعت پیش از پرواز در مراکز مورد تایید و معتبر کشور مبدأ انجام و گواهی منفی آن به زبان انگلیسی تهیه شده باشد. این قانون برای تمام مسافران بالای هشت سال الزامی است و افراد دارای کارت واکسن کووید را نیز شامل می‌شود.

همچنین به شرکت‌های هواپیمایی که در مسیرهای بین‌المللی پرواز دارند، تاکید شده که از پذیرش مسافر بدون جواب منفی تست کرونا در پروازهای ایران جلوگیری کنند.

این مقررات از ۲۶ مردادماه در مبادی ورودی کشور به اجرا گذاشته می‌شود.

مرزهای ایران برای ترددهای بین‌المللی همچنان باز است، اما برای گردشگران خارجی ویزای توریستی صادر نمی‌شود و فقط اتباعی که برای کار، تحصیل و درمان قصد سفر به ایران دارند، می‌توانند برای ویزای ایران درخواست بدهند.

منبع: ایسنا

تعطیلی مراکز اقامتی و دیگر محدودیت‌های سفر

به دنبال اعلام تعطیلی پنج‌روزه در کشور، ستاد ملی کرونا فقط فعالیت مشاغل «ضروری» را مجاز اعلام کرده است که بر اساس تازه‌ترین فهرست منتشرشده، «مراکز اقامتی» از این گروه حذف شده و مجاز به فعالیت نیستند.

 به دنبال وضع بحرانی کشور، ستاد ملی مقابله با کرونا برای مدیریت خیز پنجم بیماری کووید، از روز دوشنبه ۲۵ مرداد تا شنبه ۳۰ مردادماه را تعطیل و محدودیت‌های جدیدی را وضع کرد که علاوه بر محدودیت تردد بین استانی، فقط گروه شغلی یک اجازه فعالیت دارند. علاوه بر صنوف، تمام ادارات، سازمان‌ها و بانک‌ها نیز باید تعطیل شوند.

در آخرین فهرست به‌روزرسانی‌شدۀ اتاق اصناف که روز یکشنبه ۲۴ مردادماه منتشر شده است، مراکز اقامتی (شامل هتل، متل، مهمانپذیر، پانسیون و مشاغل مشابه) از گروه مشاغل ضروری برای این دوره از تعطیلات حذف شده و در این پنج روز مجاز به فعالیت شناخته نشده‌اند. هرچند بسیاری از مراکز اقامتی از این تصمیم ستاد کرونا بی‌اطلاع بوده و گفته‌اند هنوز ابلاغیه‌ای در ارتباط با تعطیلی مراکز اقامتی دریافت نکرده‌اند.

تعطیلی موزه‌ها و سایت‌های تاریخی و گردشگری که از فروردین‌ماه آغاز شده نیز همچنان ادامه خواهد داشت. موزه‌ها که به گفته مدیرکل موزه‌ها با دستور ستاد ملی کرونا از گروه سوم مشاغل به گروه دوم انتقال یافته‌اند، از ۱۸ فروردین‌ماه در شهرهای قرمز تعطیل شدند که اینک با تصمیم تازه ستاد ملی کرونا برای برقراری تعطیلی پنج‌روزه در کشور، موزه‌ها و اماکن گردشگری در تمام شهرها با هر سطح رنگ‌بندی تعطیل خواهند شد.

اما شرکت‌های حمل و نقل عمومی مسافر، شامل ریلی، هوایی و جاده‌ای که در گروه مشاغل ضروری قرار گرفته‌اند، طبق مصوبه ستاد ملی کرونا در پنج روز تعطیلی مجاز به فعالیت هستند. در تعطیلی‌های گذشته، شرکت‌های خدمات مسافری مطابق این بند، خود را جزو گروه مشاغل ضروری تلقی کرده و برای فروش بلیت هواپیما، قطار و اتوبوس به فعالیت خود ادامه می‌دادند و معمولا نظارتی هم روی چگونگی فعالیت آن‌ها در تعطیلات کرونایی نمی‌شد.

برخی از شرکت‌های حمل و نقل ریلی و هواپیمایی نیز بدون توجه به مصوبات ستاد ملی کرونا، همزمان با اعلام محدودیت‌های تردد، تبلیغات گسترده‌ای را با وعده جایزه و تخفیف، برای فروش بلیت قطار و هواپیما آغاز کرده‌اند و فروش بلیت هواپیما نیز در برخی مسیرها برای تعطیلات پیش ‌رو همزمان با اعمال محدودیت‌های تردد، افزایش پیدا کرده است.

در مصوبه ستاد ملی کرونا صراحتا به توقف اجرای تورها و سفرهای گروهی اشاره نشده است، اما در همین مصوبات تاکید شده که محدودیت شدیدی در تردد وسایل نقلیه و خوردهای شخصی از ساعت ۱۲ روز یکشنبه ۲۴ مرداد تا نیمه شب جمعه پنجم شهریورماه اعمال خواهد شد و نیروی انتظامی موظف شده با جدیت و قاطعیت نسبت به مسدود کردن ورودی و خروجی شهرها و جلوگیری از هرگونه تردد بین استانی اقدامات لازم را انجام دهد. فرماندار تهران نیز اعلام کرده ورودی و خروجی‌های تهران که در همه دوره‌ها بیشترین حجم مسافر خروجی را داشته، تا پنجم شهریورماه مسدود خواهد بود و تا آن روز هیچ‌گونه مجوزی برای تردد صادر نمی‌شود.

هرچند گزارش‌ها حاکی از آغاز سفرهای خودرویی پیش از اعمال محدودیت ترددها است. به نظر می‌رسد در ستاد ملی کرونا برای مدیریت این شکل از سفرها که در تمام تعطیلی‌ها و محدودیت‌های ترددی گذشته سابقه و رواج داشته، راهکار و برنامه‌ای تدوین نشده و تنها به تعطیل کردن مراکز اقامتی، رستوران‌ها و مراکز توریستی و تفریحی اکتفا شده است که البته با تجربۀ تعطیلی‌های گذشته، به اجرای درست این محدودیت‌ها در این دوره نیز از سوی بسیاری از نمایندگان مجلس، کادر درمان و کارشناسان تردید وارد شده است.

منبع: ایسنا

مرتبط:

فعالیت مراکز اقامتی و گردشگری تحت رصد و نظارت

آشنایی با بندر باستانی پرین ، جاذبه گردشگری ترکیه

بندر پرین، یکی از شهر های باستانی بسیار معروف واقع در کشور ترکیه است. این شهر باستانی، سالانه میزبان گردشگران بسیار زیادی از سایر نقاط جهان است.

برای گردشگران ایرانی، بندر پرین یکی از بهترین مقصد هایی است که می توان در ترکیه مشاهده کرد. این بندر، در جزیره ای به نام کوش آداسی قرار دارد. کوش آداسی دارای جاذبه های گردشگری بسیاری است، اما بندر باستانی پرین، به نوعی بهترین آثار باستانی است که می توان در این جزیره پیدا کرد. در ادامه مطلب به بررسی این بندر تاریخی می پردازیم.

بندر باستانی پرین در کجا قرار دارد؟

همانطور که پیش تر گفته شد، این بندر، در کشور ترکیه واقع شده است. بندر پرین در جزیره ای به نام کوش آداسی، واقع در آیدین قرار دارد.

فاصله این بندر تا شهر آیدین ترکیه، حدود ۷۰ کیلومتر، و همچنین فاصله اش با مرکز کوش آداسی، حدود ۴۰ کیلومتر می باشد.

جزیره کوش آداسی، دارای جاذبه های فراوانی می باشد که بندر باستانی پرین، در واقع یکی از این جاذبه های تاریخی به حساب می آید. به این ترتیب افرادی که برای دیدن بندر باستانی پرین، به جزیره کوش آداسی می روند، می توانند از دیگر مکان های دیدنی این جزیره نیز دیدن کنند.

جزیره کوش آداسی، به دلیل داشتن سواحل بسیار زیبا نیز، مورد توجه گردشگران قرار گرفته است. گردشگران ایرانی نیز، سواحل جزیره کوش آداسی را به عنوان مقصد نوروزی خود انتخاب می کنند.

مکان قرار گیری بندر باستانی هلنیستیک پرین، در منطقه ای کوهستانی واقع در جزیره کوش آداسی است. کوه هایی که در مکان این بندر قرار دارند، باعث می شوند که منظره زیبایی برای تصویر برداری به وجود بیاید. از این رو، بسیاری از عکاسان حرفه ای، حد اقل یک بار از بندر باستانی پرین دیدن کرده اند، و عکس های بسیار زیبایی را از این اثر باستانی، ثبت کردند.

بندر پرین

بندر هلنیستیک پرین در دوران باستان

بندر باستانی هلنیستیک پرین، در گذشته به عنوان یک محل تجارتی مورد استفاده قرار می گرفت؛ و تجارت های متعددی در آن صورت می گرفت. این بندر، یکی از مهمترین بندر های تجاری به شمار می رفت.

با وجود اینکه بندر باستانی پرین، ابهت بسیار زیادی داشت و به عنوان شهری شناخته می شد که همیشه پا بر جا خواهد ماند، اما گذر زمان نشان داد که شهر های بزرگ و مهم هم می توانند از بین بروند.

با خشک شدن رودخانه مایندر، بندر بزرگ هلنیستیک پرین، با آن همه ابهت و شکوه خود، به گل نشست و سقوطی را تجربه کرد که برگشتی در آن وجود نداشت. سقوط بندر پرین، مدتی باعث سقوط تجارت در آن منطقه نیز شد.

مکان های باستانی که در بندر باستانی پرین قرار دارند

از جمله ویرانه های معروفی که در بندر باستانی پرین واقع شده است، معبد آتنا است. آتنا یکی از خدایان یونان باستان است. آتنا به عنوان خدای خرد و جنگاوری شناخته می شد. معبد آتنا، بنایی بود که برای ادای احترام به آتنا بنا شد. این معبد، همچنین در بالاترین نقطه شهر پرین واقع شده است و گردشگران زیادی را در طول سال جذب می کند.

در این بندر، یک آمفی تئاتر نیز وجود دارد که گردشگران بسیاری، با هدف دیدن کردن از این آمفی تئاتر، وارد بندر باستانی پرین می شوند. ظرفیت این آمفی تئاتر، به شش هزار و پانصد نفر می رسید، که در دوران باستان تعداد بسیار زیادی بود. اکنون از این آمفی تئاتر، بیش از یک ویرانه باقی نمانده است.

بندر پرین

جاذبه های گردشگری که در نزدیکی بندر باستانی پرین قرار دارند

جزیره کوش آداسی، به عنوان یکی از بهترین مقصد های گردشگری ترکیه محسوب می شود. بندر باستانی پرین، یکی از بهترین آثار های تاریخی موجود در این جزیره است، اما تنها آثار تاریخی و گردشگری آن به حساب نمی آید.

اگر قصد سفر به ترکیه و جزیره کوش آداسی را دارید، علاوه بر اینکه ما به شما پیشنهاد می کنیم که  بندر باستانی پرین دیدن کنید، به شما توصیه می کنیم که به مکان های دیدنی دیگر این جزیره هم سری بزنید.

در ادامه مطلب، برخی از جاذبه های گردشگری نزدیک به بندر باستانی پرین را به شما معرفی خواهیم کرد، که می توانید پس از دیدن بندر باستانی پرین، از آنها نیز دیدن کنید.

معبد آپولو

معبد آپولو، یکی از معبد های باستانی واقع در نزدیکی بندر پرین است. بر اساس داستان هایی که مردم محلی و باستان شناسان می گویند، معبد آپولو توسط یک چوپان ساخته شده است. این چوپان با آپولو، خدای نور در یونان باستان، ارتباط نزدیکی داشته است.

آپولو، به دوست چوپان خود، مهمترین توانایی خود را می آموزد؛ آپولو می توانست که به وسیله نور حقیقت، آینده را ببیند و آن را پیش بینی کند. چوپان برای جبران کاری که آپولو در حق او انجام داد، معبدی به نام آپولو ساخت، که امروزه به عنوان یکی از مهمترین آثار تاریخی به جا مانده در جهان شناخته می شود.

معبد آپولو در دیدیما قرار دارد. دیدیما یکی از مراکز مهم مذهبی هالنیستی بوده است.

blank

بندر باستانی متلیوس

بندر پرین، تنها بندر باستانی موجود در جزیره کوش آداسی نیست. شهر باستانی متلیوس به عنوان یکی از مهمترین آثار تاریخی شناخته می شود که در نزدیکی بندر پرین قرار دارد.

برخلاف بندر باستانی پرین که به گل نشست، بندر متلیوس پا بر جا ماند و پیشرفت های بزرگی کرد، تا جایی که این شهر نیز در قرن ۱۴ میلادی از بین رفت. جالب است بدانید که بندر متلیوس نیز دارای یک سالن آمفی تئاتر بوده است. این سالن آمفی تئاتر با ظرفیت بالایی که داشت، می تواند نشان دهنده عظمت این شهر باستانی باشد.

سخن پایانی

آثار باستانی موجود در جای جای جهان، هدیه ای از گذشته هستند، که به ما درس هایی را آموختند که هیچگاه فراموش نخواهند شد. انسان با مشاهده این آثار تاریخی به جا مانده، به احساس خوبی دست پیدا می کند و حتی در تلاش است که این آثار را، به نحو احسن حفظ کند.

شما نیز هنگام دیدن مکان های تاریخی مانند بندر باستانی پرین، تلاش کنید که هیچ لطمه ای به آن وارد نکنید، و در حفاظت از آنها کوشا باشید.

منبع: بیتوته

مرتبط:

آشنایی با مسجد سلیمانیه استانبول ترکیه

معرفی جاذبه های گردشگری در پاموکاله ترکیه

علم‌گردانی پيامبر (ص) در میناب

در جنوب ایران، در شمال شرقی تنگه هرمز، شهرستانی مرزی به‌نام میناب واقع است که در پاس داشت واقعه عاشورا، از قرون گذشته آیین‌هایی را برگزار می‌کند. بر اساس شواهد، شهرستان میناب در برپایی نمایش‌های آیینی در استان هرمزگان پیشتاز بوده است. نمونه‌هایی از آن، مراسم علم‌گردانی پیامبر (ص)، رقص پا تابوتی و شیر و کتل است که با تغییرات اندکی از دوران آل‌بویه باقی‌مانده است. این مراسم پرشورترین آیین‌های محرم در میناب است که در روزهای پنجم و دهم محرم برگزار می‌شود و جمعیت کثیری از عزاداران را از مناطق مختلف استان هرمزگان به میناب می‌کشاند. در اینجا به معرفی یکی از این آیین‌ها می‌پردازیم.

علم پیامبر (ص) 

«علم‌گردانی» آیینی است که در تمامی نقاط میناب در طول دهه محرم به اجرا درمی‌آید. تکیه‌ها، حسینیه‌ها و مساجد در میناب، هرکدام علم اختصاصی دارند. غالباً از روز اول محرم چوبه علم را در آب روان غسل داده و آن را با پارچه‌های رنگارنگ می‌پوشانند و برای عزاداری ماه محرم آماده می‌کنند.

در روزگار گذشته مراسم علم‌گردانی با قداست ویژه‌ای انجام می‌شد و حرمت آن را پاس می‌داشتند.

در روز پنجم محرم، مراسم «علم پیامبر (ص)» با تشریفات خاصی به اجرا درمی‌آید.

علم‌گردانی یکی از بزرگ‌ترین مراسم عزاداری کشورمان در دهه محرم محسوب می‌شود. در این روز جمعیت بسیاری از نقاط مختلف خود را به مکان مشخصی در شهر میناب می‌رسانند و آماده برگزاری این آیین بزرگ می‌شوند.

طبق رسم و سنتی که از روزگاران کهن در شهر میناب برجای‌مانده است، در روز پنجم محرم، همه علم‌ها از حسینیه‌ها و تکیه‌های مختلف، از شهر و روستا، در محلی به نام «ماتم قلعه»، در مرکز شهر، در کنار هم قرار می‌گیرند و هیئت‌های عزاداری دورهم جمع می‌شوند تا در مراسم «علم پیامبر (صلی‌الله علیه و آلِ و سلم)» که همه‌ساله در این روز خاص برگزار می‌شود، شرکت کنند.

نحوه برپا کردن علم و انتقال آن به مکان موردنظر به این شرح است: صبح روز پنجم محرم، پایه چوبی علم پیامبر (صلی‌الله علیه و آلِ و سلم) را که طول آن به ۶ متر می‌رسد، پس از یک سال انتظار، از درون حسینیه بیرون می‌آورند و پس از شست‌وشو در آب رودخانه شهر، آن را به سوی «حسینیه میانی» می‌برند. سپس با پارچه، خلخال‌های نقره‌ای دایره مانند و بندهای نخی تابیده آن را تزیین می‌کنند. در بعدازظهر همان روز مردم در مکان موردنظر اجتماع می‌کنند. در این هنگام مردم ذکرها و نوحه‌های مختلف سر می‌دهند و با سبک بومی، عزاداری می‌نمایند؛ زمانی که این مراسم با کثرت جمعیت در حال برگزاری است، علم حضرت صاحب زمان (عج) را از «حسینیه لب رودخانه» میناب بیرون می‌آورند و به استقبال سایر علم‌ها می‌برند. چون معتقدند به لحاظ اینکه حضرت مهدی (عج) از دیگر امامان کوچک‌تر است باید برای سلام کردن به دیگر امامان و پیامبر (ص) پیش‌قدم شود. به همین شیوه علم هر امامی را که کوچک‌تر است به استقبال علم دیگر امامان و پیامبر (ص) می‌برند و سلام می‌دهند. سپس عزاداری در مقابل حسینیه میانی، تا غروب آفتاب ادامه می‌یابد.

از روز پنجم محرم حضور مردم در حسینیه‌ها، مساجد و تکایا بیشتر می‌شود و با شور و هیجان وصف‌ناشدنی در مراسم شرکت می‌کنند و در وصف شهیدان کربلا نوحه‌سرایی کرده و بر سروصورت می‌زنند و اشک می‌ریزند.

روز نهم محرم علم پیامبر (ص) را از مجلس مردانه بیرون می‌آورند و به مجلس زنانه که در آن نزدیکی است، می‌برند. علم حضرت ابوالفضل (ع) «جریده» (علمی با پایه‌ای نیزه‌ای که بلندی آن به حدود دو متر می‌رسد) هم در مجلس زنانه است. هر دو علم (علم پیامبر (ص) و علم ابوالفضل (ع)) را در وسط حیاط مسجد قرار می‌دهند. مزدان حلقه‌وار علم‌ها را احاطه کرده و به سینه‌زنی می‌پردازند.

پس از مدتی سینه‌زنی، علم‌ها را به داخل مسجد می‌برند و روی صندلی قرار می‌دهند و روضه‌خوانی می‌کنند. بعد از پایان روضه، نخست مردها علم را زیارت کرده و از زیر آن عبور می‌کنند، سپس نوبت خانم‌ها می‌رسد، به این نحو که علم را بوسیده و از زیر آن می‌گذرند. در باور مردم زن‌های باردار مجاز نیستند از زیر علم عبور کنند، چون باعث سقط‌جنین آن‌ها می‌شود. البته چنین باورهای عامیانه‌ای در طول زمان به‌وجود آمده و منشأ و مأخذ معتبری ندارد.

* گزارش از عباس کریمی حاجی خادمی

مرتبط:

آیین‌های سنتی ماه محرم در کهگیلویه و بویراحمد

واقعه عاشورا در پرده نقاشی قهوه‌خانه‌ای موزه گرمابه پهنه سمنان

آیین‌های سنتی ماه محرم در کهگیلویه و بویراحمد

مردان وزنان این خطه از ایران اسلامی از دیرباز تاکنون آیین‌های مختلفی برای زنده نگه‌داشتن قیام عاشورای حسینی برگزار می‌کنند که عزاداری‌ها در شکل‌های امروزی و سنتی در مناطق روستایی و شهری جلوه‌ای از ارادت آن‌ها به اهل‌بیت عصمت و طهارت (ع) است. در شکل سنتی سینه‌زنی مردان کمر همدیگر را می‌گیرند و دایره‌وار دور علم و نوحه‌خوان می‌چرخند.

در تمام مدت سوگواری نیز سازهای موسیقی سنتی بانوایی سوزناک و غم‌انگیز که اکنون در بسیاری از مناطق این استان رنگ‌باخته است، جماعت عزادار را همراهی می‌کند.

غبارروبی، سیاه‌پوش کردن مساجد و حسینیه‌ها، آماده کردن و شستن دیگ‌های بزرگ برای پخت نذری، خریدن و آماده کردن لباس‌های مشکی، نوشتن جملات و نوشته‌هایی مربوط به عاشورا و امام حسین (ع) بر روی دیوارها و برپا کردن پرچم‌های سیاه و سبز بر سر در خانه‌ها ازجمله کارهایی است که مردم این استان در استقبال از ماه محرم انجام می‌دادند.

شروه خوانی، کتل‌بندی، حجله امام قاسم (ع)، تعزیه‌خوانی برخی از آیین‌های سنتی ماه محرم در کهگیلویه و بویراحمد است.

شروه خوانی

شروه خوانی (نوای جان‌سوز) زنان ایلی کهگیلویه و بویراحمد یکی از آیین‌ها در رثای مظلومیت امام حسین (ع) و یاران باوفای آن حضرت است.

شروه خوانی زنان نوعی نوای غمگینانه به معنای گریستن بر مرده و مدح کارهای شایسته اوست، این نوع موسیقی آوازی با لحنی اندوه‌بار و سوز درونی ازسوی زنان و دختران به گویش‌های مختلف به‌صورت تک‌خوان اجرا می‌شود.

در این آیین زنان و دختران ایلی و عشایری با بستن کمربندها و شال‌بندهای سیاه اطراف زن نوحه‌خوان حلقه می‌زنند و در غم مظلومیت شهدای کربلا سوگواری می‌کنند.

کتل‌بندی

کُتل‌بندی و سیاه‌پوش کردن نیز از دیگر شیوه‌های سنتی و آیین‌های عزاداری در ایام حزن‌انگیز محرم به‌ویژه در شب تاسوعا و روز عاشورای حسینی در این خطه از ایران اسلامی مرسوم است.

در این آیین اسبی را به‌عنوان اسب امام حسین (ع) زین و تزئین کرده و بین هیئت‌ها می‌گردانند، نوحه‌خوانان نوحه می‌خوانند و گاهی تعزیه واقعه کربلا را به تمثیل اجرا می‌کنند و زن‌ها نیز با دیدن این نمایش‌ها به رسم‌های محلی شیون می‌کنند که این آیین به «کتل» مشهور است.

حجله امام قاسم (ع) 

در این آیین زنان عشایری حجله‌ای برای حضرت قاسم (ع) و گهواره‌ای (به زبان محلی تهته) برای حضرت علی‌اصغر (ع) درست می‌کنند و به آن زنگوله و چشم‌زخم، آویزان می‌کنند و روی آن را پارچه سبز می‌کشند.

زنان در ایام محرم به‌صورت دایره‌ای دور این گهواره می‌نشینند و برای دامادی حضرت قاسم (ع) و حضرت علی‌اصغر نوحه (شروه) خوانده و عزاداری می‌کنند و بعد از آن نیز با وصل کردن سنجاق یا گره زدن پارچه از کم سن و سال‌ترین شهید دشت کربلا طلب حاجت می‌کردند.

تعزیه‌خوانی

آیین تعزیه‌خوانی سنتی نیز یکی از آیین‌های فاخر ماه محرم در کهگیلویه و بویراحمد است که به‌طور معمول از سال ۱۲۸۷ در میان اقوام، ایلات و مناطق عشایرنشین این خطه اجرا می‌شود.

مقتل خوانی و تعزیه‌خوانی در حقیقت شرح‌حال تاسوعا و عاشورای سال ۶۱ هجری در دشت نینوا و ذکر مصیبت‌های اهل‌بیت پیامبر (ص) در کربلا است.

این نوع ذکر مصیبت به‌صورت نوحه برای مردم بیان می‌شود و سوگواران برای آنچه بر امام حسین (ع) ویارانش گذشته به سوگواری و سینه‌زنی می‌پردازند.

آیین‌های محرم کهگیلویه و بویراحمد ثبت‌شده در فهرست آثار ملی

مردم کهگیلویه و بویراحمد هم همگام با سایر نقاط ایران در ماه محرم آیین‌های ویژه‌ای دارند که برخی از آنان مانند استقبال از ماه محرم در روستای امامزاده علی (ع) در چرام، دمام زنی در گچساران، مویه‌خوانی زنان شهر سوق، ترقوخوانی و تعزیه‌خوانی در شهر لنده، آیین شام غریبان در سوق و مراسم نذری روستای دشت رز بویراحمد در فهرست آثار ملی ثبت‌شده است.

* گزارش از علی‌اکبر پاک

مرتبط:

آبشارهای کهگیلویه و بویراحمد را بهتر بشناسیم

واقعه عاشورا در پرده نقاشی قهوه‌خانه‌ای موزه گرمابه پهنه سمنان

اهمیت واقعه عاشورا برای همیشه ریشه‌های مذهب شیعه را تقویت کرد و الگویی برای مقاومت برای شیعیان سراسر جهان شد. یکی از دوره‌هایی که شرایط سیاسی اجتماعی آن بستر ظهور نقاشی‌هایی با مضمون عاشورا را به وجود آورد، دوره قاجار بود. از جمله روش‌هایی که برای تصویر کردن موضوعات و وقایع مذهبی به کار گرفته‌شده، روش نقاشی قهوه‌خانه‌ای، نقاشی پشت شیشه و نقاشی چاپ سنگی است. در این قسمت از بررسی پرده نقاشی قهوه‌خانه‌ای موزه گرمابه پهنه سمنان، به معرفی مجموعه‌ای از حوادث واقعه عاشورا که در این پرده به تصویر درآمده است می‌پردازیم. در این بخش، تصویر چند واقعه و روایت رزم در هم ترکیب‌شده چنان‌که در تصویری امام حسین (ع) در دو صحنه ظاهر می‌شود: در سمت چپ بالای پرده، سوار بر اسب حضرت علی‌اصغر را روی دست بلند کرده و اندکی پایین‌تر نعش حضرت علی‌اکبر را به آغوش کشیده است.

حضرت سیدالشهدا و علی‌اصغر

در گوشه سمت چپ و بالای پرده، امام حسین (ع) سوار بر ذوالجناح با هاله‌ای از نور دور سر، درحالی‌که علی‌اصغر طفل خردسال و تشنه خود را به بازوی راست و نیزه‌ای در دست چپ دارد، در حال خداحافظی است و درویش کابلی با عبایی قهوه‌ای، کلاهی قرمز و با تبر و کشکول پر از آب به یاری امام حسین (ع) آمده است. با اندکی فاصله در نیمه مقابل، لشکریان دشمن به سرکردگی عمر بن سعد که با عبا و دستاری قهوه‌ای بر سر و محاسن سفید بر روی اسب نشسته قرارگرفته‌اند. یکی از اشقیا به نام حرمله با لباس و کلاه‌خود رزم بر تن و با تیر و کمانی در دست، در حال نشانه گرفتن گلوی علی‌اصغر بر روی زمین نشسته است. حرمله بن کاهل اسدی در نبرد کربلا جزو لشکر عمر بن سعد و قاتل علی‌اصغر فرزند امام حسین (ع) بود.

عبدالله بن‌حسین معروف به علی‌اصغر نام کوچک‌ترین فرزند حسین بن علی است که در شش‌ماهگی در کربلا شهید شد. در روز عاشورا علی‌اصغر از تشنگی بی‌تاب شده و امام حسین (ع) برای گرفتن آب او را به میدان جنگ برده و بر دستان خود قرار می‌دهد. عمر سعد به حرمله دستور پرتاب تیر و کشتن علی‌اصغر را می‌دهد.

درویش کابلی کسی است که قصد زیارت بارگاه حضرت علی (ع) را دارد و از کشمیر هند عازم نجف است. در کربلا توقفی می‌کند و از ماجرای عاشورا متأثر می‌شود و پس از گفت‌وگوی کوتاهی که میان او و سیدالشهدا انجام می‌شود، عزم خود را جزم می‌کند تا با دشمنان وی مبارزه کند و وارد میدان جنگ می‌شود و به شهادت می‌رسد.

دارالانتقام مختار

در قسمت میانه و بالای کادر، داستان قیام مختار و انتقام یاران امام حسین (ع) و نوع کشته شدن و انتقام‌گیری از هرکدام از ظالمان، نشان داده‌شده است. پس از مرگ یزید، مختار با یاری شیعیان و گروهی از ایرانیان، کوفه را تسخیر می‌کند و قاتلان شهیدان کربلا را به دست می‌آورد و همه را می‌کشد.

مختار با لباس رزم بر تن و شمشیری بر دست بر تخت نشسته است و سربازان او مشغول شکنجه و اعدام قاتلان حضرت امام حسین (ع) هستند. شکنجه و شمع آجین شدن بدن شمر که قاتل امام حسین در نبرد کربلا بود، در دیگ جوشاندن سنان بن انس که نقش مؤثری در کشتن اباعبدالله حسین داشت، تیرباران کردن و بریدن سر حرمله که به گلوی حضرت علی‌اصغر تیر پرتاب کرد و بریدن سر شبث که به‌صورت امام حسین (ع) شمشیر زد و دو شقه کردن ابن زیاد که بعد از یزید بیشترین نقش را در فاجعه عاشورا داشت و انتقام از دیگر اشقیا از نقوش به تصویر درآمده در این قسمت از پرده است.

نبرد حضرت قاسم (ع) با ازرق شامی و پسران

در این قسمت با صحنه نبرد حضرت قاسم با ازرق شامی روبرو هستیم. پیکر سوار بر اسب او در سمت راست تصویر و بالای کادر قرار دارد. نقاش برای آنکه جوانی او را نشان دهد چهره‌ای فاقد محاسن با هاله‌ای از نور در دور سرش ترسیم کرده است. در پس‌زمینه کادر تصویر پنج نفر از سپاهیان عمر سعد درحالی‌که توسط حضرت قاسم سرنگون شده‌اند مشاهده می‌شود.

قاسم ابن حسن از یاران عمویش حسین بن علی در واقعه عاشورا بود که در سن سیزده‌سالگی پس از نبرد با ازرق شامی توسط عمر بن سعد کشته شد. یکی از خوارج به نام ازرق شامی که از فرماندهان سپاه عمر بن سعد بود و به جنگاوری در میان عرب مشهور بود مسئول کشتن قاسم شد. ازرق چهار پسرش را تک‌تک به میدان فرستاد و در نهایت او و چهار پسرش همگی به دست حضرت قاسم (ع) کشته شدند. بعد از این نبرد حیرت‌انگیز سپاهیان عمر ابن سعد قاسم را دوره کرده و او را به شهادت رساندند.

تیر خوردن علی‌اکبر

در قسمت چپ و میانی پرده، حضرت علی‌اکبر (ع) در قالب جوانی تنومند درحالی‌که لباس رزم بر تن دارد و چندین تیر به پیکر ایشان اصابت کرده و به‌شدت مجروح شده، به تصویر درآمده است.

چهره ایشان بدون محاسن (کنایه از سن کم) با چشمانی درشت، ابروان هلالی، بینی باریک و هاله قدسی پیرامون سر تصویر شده است. بالای سر ایشان امام حسین (ع) با لباسی سفید بر تن، دستاری سبز و هاله‌ای نورانی بر گرد سر، محاسن و چشم و ابروی مشکی و یک خال مشکی بر روی گونه و شمشیری در دست راست، درحالی‌که بر بالین حضرت نشسته و ایشان را در آغوش گرفته به تصویر درآمده است. در کنار پیکر حضرت علی‌اکبر چندین داستان در زمان و مکان‌های مختلف درهم‌آمیخته می‌شود و چندین صحنه از واقعه نبرد و شهادت ایشان هم‌زمان و یک‌جا مطرح می‌شود. در کنار پیکر حضرت علی‌اکبر (ع) مادرش‌ام لیلا با چادرمشکی با هاله‌ای نورانی بر گرد سر، قبل از رفتن به نبرد با فرزندش وداع می‌کند و در صحنه‌ای دیگر‌ام لیلا به همراه زن نصرانی که لباسی قرمز بر تن و تاجی بر سر دارد، در کنار پیکر فرزند در حال شیون و عزاداری نشسته‌اند.

علی‌اکبر (ع)، بزرگ‌ترین پسر امام حسین (ع) و از نظر صورت و سیرت و سخن گفتن، شبیه‌ترین شخص به پیامبر (ص) بود. علی‌اکبر (ع) در واقعه عاشورا، از ارکان سپاه امام حسین (ع) به شمار می‌رفت. بر عهده گرفتن مسئولیت آب‌رسانی به خیمه‌ها در شب عاشورا و همچنین داوطلب شدن ایشان برای شهادت پیش از دیگر بنی‌هاشم از جمله دلاوری‌های آن حضرت است. در میدان نبرد برخلاف اصولِ جنگِ جوانمردانه، جمعی از اشقیاء اطراف حضرت علی‌اکبر را احاطه می‌کنند بااین‌حال او دلاورانه می‌جنگد و تعداد زیادی از اشقیاء را به هلاکت می‌رساند و سرانجام بر اثر ضربت شمشیری که بر سرش اصابت می‌کند به شهادت می‌رسد.

زن نصرانی

روزی یک زن نصرانی با کنیز خود به‌قصد گردش به صحرا می‌رود. اتفاقاً به‌جایی می‌رسند که زمین کربلاست. زن نصرانی از کنیزش آب می‌طلبد. کنیز آب می‌آورد اما آب با خون آمیخته است. در آن هنگام جبرئیل با فوجی از ملائکه نازل می‌شوند. حضرت زهرا (س) نیز با حضرت عیسی و ابراهیم خلیل و جمعی از پیامبران از عالم غیب می‌آیند و همه با هم به عزاداری مشغول می‌شوند. زن نصرانی با دیدن این وقایع مسلمان می‌شود. در بعضی از نسخه‌ها زن نصرانی این واقعه را در خواب می‌بیند.

نبرد حضرت ابوالفضل العباس (ع) با مارد ابن صدیف

بزرگ‌ترین تصویر در مرکز تابلو، مربوط به جنگ حضرت علی‌اکبر (ع) با مارد بن سدیف است. عباس بن علی (ع) در قالب مردی قوی بدن، با محاسن و چشم و ابروی مشکی و دارای یک خال مشکی بر روی گونه، چهره در کمال آرامش و شجاعت و زیبایی، کلاه خودی به رنگ تیره مزین به دو پررنگی بر سر، هاله تقدس دور سر، سوار بر اسب، در یک دست شمشیری که درون سینه مارد فرورفته و روی بازوی همان دست مشک آب به رنگ قهوه‌ای و در دست دیگر علم یا پرچم سبز مزین به آیه شریفه «نصر من الله و فتح قریب» به تصویر کشیده شده است و در مقابل ایشان مارد بن سدیف از جمله دلیران لشکر عمر بن سعد، در قالب مردی تنومند با سبیل مشکی، چهره در نهایت بی‌قراری و وحشت و زشتی، سوار بر اسب درحالی‌که شمشیر حضرت عباس (ع) از فرق سر تا وسط سینه وی را شکافته و در میانه قفسه سینه وی قرار دارد و خون وی جاری است، با یک دست شمشیرش را بالا برده و سپری در دست دیگر، قرار دارد. تصویرگران اصرار داشتند شمشیر را درون سینه مارد در حالی تصویر کنند که از فرق سر تا سینه او را شکافته و بدن وی را به دونیم کرده است. ترسیم قتل مارد به این شکل، در حقیقت اصرار به نشان دادن نابود شدن سپاه کفر، نفاق، فساد، ظلم و… به دست حضرت عباس (ع) یا نابود شدن سپاه شر توسط سپاه خیر به فرماندهی حضرت عباس (ع) است. در شمایل‌نگاری سنتی باید اسب حضرت عباس (ع) سفید و اسب مارد سیاه یا قهوه‌ای باشد که خود نمادی رنگی برای نشان دادن قرارگیری باطل و حق در مقابل یکدیگر است. حضرت ابوالفضل عباس (ع) وارث جوانمردی امام علی (ع)، فرمانده سپاه حق و سقای تشنه‌لبان کربلا در روز واقعه عاشورا ، جوانمردانه سپاه حق را فرماندهی کرد و جوانمردانه جنگید تا سپاه باطل را نابود سازد و آخرین مرد سپاه حق پیش از امام حسین (ع) بود که خون خویش را در راه حمایت از حق و امام زمان خویش بذل کرد. کشته شدن مارد به دست عباس، به‌اندازه کشتار یک لشکر، داغ بر دل دشمن گذاشته است.

* گزارش از راضیه طاهری، کارشناس حفاظت و مرمت آثار تاریخی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان سمنان

مرتبط:

داستان‌های جذاب مذهبی در تابلوی نقاشی قهوه‌خانه‌ای موزه گرمابه سمنان

آيين پرده‌خوانی روز عاشورا، هنری مردمی با قدمتی دیرینه در خراسان شمالی

پرده‌خوانی یکی دیگر از شیوه‌های عزاداری امام حسین (ع) است و آن بدین گونه است که نوحه‌خوانی بر اساس پرده‌ای که به دیوار نصب می‌کند و روی آن تصاویری از چهره‌های خوب و بد در تاریخ اسلام به‌ویژه حوادث مربوط به عاشوراست و در میان تجمع اهالی شروع به خواندن داستان‌ها و حماسه‌های عاشورا می‌کند و مردم در پاسخ به روضه و نوحه‌ها اشک و مویه می‌کنند.

عاشورا در فرهنگ مذهبی مسلمانان همواره جایگاه خاص و برجسته‌ای دارد و زمینه‌ساز مجموعه‌ای از سنت‌ها و مراسمی است که در طول تاریخ به‌عنوان میراثی معنوی از نسلی به نسل دیگر منتقل می‌شود.

پرده‌خوانی هنر نمایشی عامه است که به نقل واقعه‌های مذهبی از روی تصاویر کشیده شده بر رو پرده می‌پردازد. هنر پرده‌خوانی قدمت زیادی در ایران دارد و مردمان گذشته نیز علاقه زیادی به این مراسم از خود نشان می‌دادند.

پرده‌خوانی ازجمله هنرهای معرکه‌گیری و ترکیبی از فنون قصه‌گویی و نقالی است، پرده‌خوانی را شمایل گردانی، پرده‌داری و پرده گردانی نیز می‌گویند. روی این پرده‌ها که پرده‌های نقل خوانده می‌شوند، مجالسی از وقایع زندگانی پیامبر (ص) و برخی غزوات ایشان و حضرت علی (ع)، حوادث زندگانی ائمه و وقایع کربلا، صحنه‌های از بهشت و جهنم و برخی واقعه‌های برگرفته از قصص، احادیث و باورهای عامه درباره روز قیامت و کیفر و پاداش گناهکاران و مؤمنان به تصویر درآمده‌اند.

در ایام سوگواری در مساجد یا مجالس روضه‌خوانی پرده‌های نصب می‌کردند که وقایع عاشورا را نشان می‌داد و روضه‌خوانان گاهی به تصاویر وقایع عاشورا بر روی پرده اشاره می‌کردند.

آیین‌های عزاداری بسیاری در ایام سوگواری محرم در استان خراسان شمالی برپا می‌شود که آیین پرده‌خوانی روز عاشورا یکی از آن‌ها است. تا قبل از شیوع ویروس کرونا، هرساله این استان مذهبی میزبان خیل عظیمی از عزاداران و مشتاقان معرفت اباعبدالله (ع) از گوشه و کنار بود تا گرد هم جمع شوند و به عزاداری بپردازند.

در استان خراسان شمالی، هر سال در روز دهم ماه محرم (عاشورا) اهالی در قالب هیئت‌های عزاداری، سینه‌زنی، نخل گردانی، تعزیه‌خوانی، زنجیرزنی و از همه مهم‌تر پرده‌خوانی به عزاداری می‌پردازند.

نحوه برگزاری آیین

پرده‌خوان که او را درویش می‌نامند از برخی روایات مذهبی آگاهی دارد و با صوتی خوش و بیانی جذاب و رسا آن‌ها را توصیف می‌کند.

پرده‌خوان که معمولاً پارچه‌ای سیاه یا سبز بر سر می‌بندد و یا به جای پارچه، کلاهی سیاه یا سبز بر سر می‌گذارد به هنگام پرده‌خوانی نخست طومار را به دیوار نصب و سپس آن را باز می‌کند و آنگاه پارچه سبز روی پرده را کم کم کنار می‌زند و با چوب‌دستی خود که «مطرق» یا «مطراق» نام دارد، به تصاویر مجالس پرده اشاره و با بیان مقدمه‌ای کار خود را آغاز می‌کند، شماری از پرده‌خوانان از روی طوماری که در دست دارند، داستان واقعه‌های پرده را می‌خوانند.

مراحل کار پرده‌خوان به ترتیب شامل پیش واقعه خوانی، مناجات و فضائل خوانی، مناقب خوانی و نقل قصه و حدیث است. پرده‌خوان در پایان با لحنی سوزناک گریزی به صحرای کربلا می‌زند و به نوحه و ندبه می‌پردازد.

گرچه پرده‌خوانان با نیت ثواب بردن و ثواب رساندن و تحریک احساسات مذهبی تماشاگران به پرده‌خوانی می‌پردازند، لیکن پرده‌خوانان از راه پرده‌خوانی کسب معاش نیز می‌کنند ازاین‌رو در میان و یا در پایان هر مجلس پولی به‌رسم تبرک از مردم دریافت می‌کنند.

ادبیات پرده‌خوانی، بخشی شفاهی است که معمولاً از اقوال و روایات نقالان گرفته شده و بخشی دیگر کتبی و برگرفته از مقتل‌ها و سوگنامه‌های مانند روضه الشهدای حسین (ع) «واعظ کاشفی» است.

پرده‌های درویشی معمولاً از جنس کرباس و همچون طومار است که در حدود سه یا چهار متر طول و یک و نیم تا دو متر عرض دارد. (در این پرده‌ها شمایل حضرت عباس (ع) با دستانی از بدن جدا، طفلان مسلم، خیمه‌های سوزان، قیام مختار، مجلس جن و انس، معراج پیامبر (ص) به همراه براق، کوثر، ضامن آهو و…کشیده می‌شد. )

پرده‌خوانی در مکان‌های متبرکی مانند امامزاده‌ها، زیارتگاه‌ها و حسینیه‌ها برپا می‌شود و قدمت آن به گفته اهالی به چندین نسل قبل می‌رسد.

برخی ویژگی‌های منحصربه‌فرد آیین پرده‌خوانی

پرده‌خوانی گونه‌ای از هنرهای مردمی‌اند که هم بر تصویر و هم کلام متکی بنیاد یافته است.

نگارگران پرده‌های مذهبی اغلب با الهام از مقتل‌ها به تصویر صحنه‌ها می‌پرداختند.

در این تعزیه فقط موافق خوان (اولیا) وجود دارد و مخالف خوان (اشقیا) ندارد.

ساختار پرده‌خوانی بر دو رکن «پرده» و «پرده‌خوان» استوار است.

پرده‌خوانی قدمت زیادی در ایران دارد و مردم علاقه زیادی به این مراسم از خود نشان می‌دهند. این آیین به شماره ۶۳۷ در سال ۹۱ به نام استان خراسان شمالی به ثبت ملی رسیده است.

منبع: میراث آریا

۵ استان میزبان روز جهانی گردشگری در ایران

معاون گردشگری وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی گفت: بزرگداشت روز جهانی گردشگری ۱۴۰۰ به مدت یک هفته در پنج استان منتخب برگزار می‌شود.

به نقل از روابط‌عمومی معاونت گردشگری وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی، ولی تیموری اظهار کرد: با توجه به برنامه‌ریزی به‌عمل‌آمده و استقبال ادارات کل استانی برای برگزاری مراسم روز جهانی گردشگری ۱۴۰۰، این موضوع در دومین نشست شورای سیاستگذاری مراسم بزرگداشت روز جهانی گردشگری  مطرح و با میزبانی استان‌های منتخب موافقت شد.

او افزود: بنا بر این تصمیم،  استان اردبیل در روز ششم مهر، استان‌های کردستان و کرمانشاه به صورت مشترک در منطقه اورامانات (هورامان) در هشتم مهر، استان کرمان در دهم مهر و استان فارس در یازدهم مهرماه امسال میزبان مهم‌ترین رویداد صنعت گردشگری کشور هستند.

معاون گردشگری در تشریح سیاست‌ها و برنامه‌های مورد نظر برای روز جهانی گردشگری گفت: طبق رویکرد سال‌های اخیر، وزارت میراث فرهنگی و گردشگری در تلاش بوده است تا با استفاده از رویدادهای مهمی، همچون روز گردشگری در راستای معرفی مناطق کمتر شناخته‌شده و یا جلب توجه مقامات محلی و مردم برای اهمیت دادن به مقوله گردشگری در برنامه‌ریزی‌های استان و یا شهر خاصی اقدام کنند.

او افزود: در همین راستا انتخاب استان‌های اردبیل، کرمانشاه و کردستان در چارچوب سیاست تعریف مسیر جدید گردشگری در شمال غرب کشور بوده است که امسال با ثبت جهانی منطقه اورامانات/هوارامان در فهرست یونسکو، برگزاری این رویداد ملی به‌طور حتم در توسعه و رونق گردشگری این منطقه تاثیر قابل توجهی خواهد داشت.

تیموری همچنین گفت: استان‌های کرمان و فارس نیز در امتداد مسیر سنتی و تاریخی گردشگری کشور واقع شده‌اند و جا دارد به موازات تعریف مسیرهای جدید گردشگری همچنان در محل توجه بیش از پیش قرار گیرند.

او اشاره به شعار روز گردشگری در سال ۲۰۲۱ اظهار کرد: سازمان جهانی گردشگری، شعار امسال را «گردشگری ابزاری برای رشد فراگیر» انتخاب کرده است و بدون تردید انتخاب پنج استان برای برگزاری مراسم روز گردشگری از سوی معاونت گردشگری در همین چارچوب و به مفهوم توجه به توسعه و رونق متوازن گردشگری در کشور بوده است. در هفته گردشگری علاوه‌بر برنامه‌های ملی در استان‌های منتخب، برنامه‌ها و مراسم جداگانه‌ای در سایر استان‌ها برگزار خواهد شد.

تیموری بیان کرد: در برگزاری مراسم از مدیران‌ کل استانی خواسته شده است تا از ظرفیت همه بخش‌ها اعم از دولتی، عمومی و غیردولتی، شهرداری‌ها، تشکل‌های حرفه‌ای گردشگری و جوامع محلی میزبان بهره کامل ببرند.

سازمان جهانی گردشگری سازمان ملل متحد از سال ۱۹۸۰، سالانه روز ۲۷ سپتامبر را به عنوان روز جهانی گردشگری جشن می‌گیرد. هر سال یکی از کشورها میزبان این روز است. سال گذشته به دلیل شیوع کرونا، جشنی برگزار نشد و بیشتر کشورها مراسم این روز را مجازی گرامی داشتند.

منبع: ایسنا

مرتبط:

آبشار لندی زیباترین جاذبه گردشگری چهارمحال و بختیاری

جنگ دیپلماتیک در حوزه گردشگری

ساخت پاپیروس با وجود نبود گردشگر

با وجود این‌که شمار گردشگران مصر کاهش یافته است اما سنت تولید پاپیروس همچنان ادامه دارد.

به نقل از خبرگزاری فرانسه، در دهکده‌ای واقع در مصر گروهی از کشاورزان و صنعتگران در تلاش‌اند همزمان با امرار معاش سنت ساخت پاپیروس دوران فرعون‌ها را زنده نگه دارند.

در دهه ۷۰ میلادی یک معلم هنر به کشاورزان دهکده «القرامس» روش‌های باستانی ساخت پاپیروس و تزئین آن با طراحی و متن را آموزش داد.

اکنون این دهکده و حومه آن به عنوان بزرگ‌ترین قطب تولید پاپیروس در مصر شناخته می‌شود.

«پاپیروس‌»ها  که در مصر باستان به عنوان کاغذ برای نگارش مورد استفاده قرار می‌گرفتتد، اکنون توسط هنرمندان محلی با خط هیروگلیف، خوشنویسی عربی، نمادهایی باستانی و با منشایی از طبیعت تزئین می‌شوند تا به عنوان سوغاتی به گردشگران فروخته شوند.

اما گردشگری در مصر مدت‌ها است که با مشکلاتی مواجه شده و حالا همه‌گیری کرونا این مشکلات را تشدید کرده است. سال گذشته سود حاصل از گردشگری در مصر فقط به چهار میلیارد دلار رسید. این رقم یک‌چهارم سودی است که مصر پیش از شیوع ویروس کرونا پیش‌بینی‌ کرده بود.

یکی از سازندگان پاپیروس «القرامس» می‌گوید: «من حدود ۸۰ درصد درآمد کلی خودم را از دست داده‌ام. پیش از این ماهانه هزار دلار درآمد داشتم و حالا درآمدم تقریبا صفر است.»

گیاه پاپیروس  در آب می‌روید و ارتفاع آن می‌تواند تا چهار متر برسد. شکل این گیاه الهام‌بخش ترئینات ستون‌های معبدهای مصر باستان بوده است.

منبع: ایسنا

مرتبط:

محوطه باستانی هفت تپه شوش

تالاب شادگان _ونیز ایران

رازهای سر به مهر در نهاوند

باستان‌شناسان درحالی که در جست‌وجوی معبد «لائودیسه» در شهر نهاوند بودند، آثاری بازمانده از دوران سلوکی، اشکانی و اسلامی (دوره ایلخانی) را کشف کردند.

به نقل از روابط‌عمومی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری، محسن جانجان، سرپرست این هیأت باستان‌شناسی گفت: تا پیش از سال ۱۳۸۴ که اداره کل میراث‌فرهنگی استان همدان از مهدی رهبر برای گمانه‌زنی در محله «دو خواهران» دعوت به‌عمل آورد، هیچ‌گونه اقدامی برای شناسایی محل «لائودیسه» صورت نگرفته بود.

او به آغاز گمانه‌زنی‌ها و کاوش‌ها در چهار فصل و در سال‌های ۱۳۸۴، ۱۳۹۰، ۱۳۹۱ و ۱۳۹۸ اشاره کرد و افزود: با توجه به ساخت‌وسازهای انبوه و متراکم در محله «دو خواهران» که در عین حال از محلات فقیرنشین نهاوند محسوب می‌شود، هیأت کاوش با مشکلات فراوانی از جمله انتخاب محل مناسب برای گمانه‌زنی روبه‌رو بود.

این باستان‌شناس به ادامه کاوش‌ها در فصل پنجم و ششم و نتایج شش فصل کاوش در این محوطه تاریخی اشاره کرد و گفت: آثاری از دوره سلوکی و اشکانی از جمله سرستون، پایه‌ستون و سفال‌های دوران تاریخی (سلوکی و اشکانی) در این شش فصل کاوش کشف شده است.

blank

 

جانجان با بیان این‌که فصل ششم کاوش با تخریب دیوار حسینیه دو خواهران نهاوند آغاز شد، اظهار کرد: با توجه به نتایج پنج فصل گذشته، کشف آثار تاریخی مربوط به دوره سلوکی و احتمال وجود سرنخ در محل فعلی حسینیه، کاوش در این بنا انجام شد.

وی همچنین گفت: کاوش در داخل صحن امام‌زاده دو خواهران نیز ادامه یافت که نتایج حاصل از ترانشه‌های ایجادشده در این منطقه به کشف آثاری از دوران سلوکی، اشکانی و اسلامی (دوره ایلخانی) منجر شد.

سرپرست هیأت باستان‌شناسی با بیان این‌که جست‌وجوها برای کشف معبد لائودیسه همچنان ادامه دارد، ابراز امیدواری کرد که این کشف در فصول آتی کاوش محقق شود.

لائودیسه به شهر گمشده سلوکی‌ها معروف است که کشف آن رازهای سر به مهر این سلسله تاریخی را فاش می‌کند. اما باستان‌شناسان چطور متوجه حدود جغرافیایی لائودیسه در شهر نهاوند شدند؟

نهاوند

 

سال ۱۳۲۲ شمسی به طور اتفاقی، کتیبه‌ای به خط و زبان یونانی از محله «دو خواهران» نهاوند کشف شد که نشان می‌داد نهاوند در زمان سلوکی‌ها «لائودیسه» نام داشته و دارای معبدی به همین نام بوده است. شهرهایی که تاریخ‌نویسان و نویسندگان از زمان اسکندر مقدونی و جانشینان او در ایران و سایر متصرفات از آن‌ها یاد می‌کنند، الکساندریا، آپامه‌آ، آنتیوخیا، لائودیسه‌آ و… نام داشته‌اند که جز نام آن‌ها، اطلاعات دیگری از این شهرها در دست نیست.

در اسناد تاریخی اشاره‌ شده که اسکندر و جانشینان او به منظور تسلط بر ایران که دارای تمدن درخشانی بوده، اسکان یونانی‌های مهاجر در ایران را در دستور کار خود قرار داده بودند و برخی از شهرهای ایران را نیز به منظور پیوند دو تمدن ایران و یونان توسعه و یونانی‌ها را در آن اسکان دادند. با توجه به مدت کوتاه سلطنت اسکندر که دوازده سال و نیم طول کشیده و در تمام این مدت در حال قشون‌کشی از آسیای صغیر تا هند و مصر بود، نمی‌توان این فرضیه را پذیرفت که اسکندر در این مدت توانسته باشد شهرهایی به مفهوم واقعی ایجاد کند. بنابراین می‌توان تصور کرد که شهرهای نام برده‌شده در حقیقت اردوگاه‌های نظامی برای سپاه مقدونی بوده‌اند؛ شهرهایی که در این دوره ایجاد می‌شدند معمولا به نامِ شاهان یا همسرانشان نام‌گذاری می‌شدند. یکی از خصوصیات شهرهای یونانی وجود معبد، ورزشگاه، تئاتر و آگورا (محل داد و ستد و اجتماعات مردمی) بود.

نهاوند

از جمله شهرهای ایجادشده در غرب ایران، لائودیسه (نهاوند) است که به نام همسر آنتیوخوسِ سوم نام‌گذاری شده بود. «گیرشمن» ـ باستان‌شناس و نویسنده کتاب ایران از آغاز تا اسلام ـ توسط لوئی روبر از کشف «لائودیسه» اطلاع پیدا کرد و به منظور فراهم آوردن مقدمات کاوش، یک روز را در نهاوند گذراند. ظاهرا گیرشمن با حضور در نهاوند، قصد ارزیابی موفقیت خود از کاوش در این محل را داشته، اما با بررسی وضعیت موجود، متوجه شد که صرف وقت در نهاوند برایش موفقیتی در بر نخواهد داشت. بنابراین به لوئی روبر نوشت: «توجه شما را به این نکته جلب می‌کنم که ظاهرا تمام قسمت‌های محوطه باستانی نهاوند، به بهانه تهیه خاک و سنگ برای بناهای جدید زیر و رو شده و در عین حال شهر جدید نهاوند به سرعت روی آثار هلنیستیک را پوشانیده است.»

 

محوطه تاریخی و منطقه دوخواهران که گمان می‌رود معبد لائودیسه در آن‌جا باشد، سال ۱۳۲۷ خورشیدی به شماره ۳۷۴ به عنوان میراث فرهنگی در فهرست آثار ملی ایران ثبت می‌شود، با این حال، لائودیسه هنوز برای باستان‌شناسان، رازی سر به مهر است.

منبع: ایسنا

مرتبط:

آغاز فصل نهایی کاوش معبد “لائودیسه” نهاوند