آشنایی با روستای پاده
روستای پاده در استان سمنان قدمت بسیار زیادی دارد و در گذشته در گذر از جاده ابریشم قرار داشت و همین امر باعث شده بود از اهمیت بالایی برخوردار باشد. در این شهر کاروانسرا و قلعه تاسیس شد و پس از آن نیز بنای امام زاده، تکیه و چندین آب انبار در آن ساخته شد.

ایران کشوری است که بیشتر سرزمین هایش کویری است و پاده می تواند نمونه باشکوهی از تاریخ زندگی در دل کویر باشد. آنچه سفر به روستای پاده را از بقیه جاذبه‌ های گردشگری منطقه متمایز می ‌کند، وجود تونل‌ های بزرگ نمک در این منطقه است. برای آشنایی و سفر به این مکان شگفت انگیز با ما همراه شوید.

 

موقعیت قرارگیری روستای پاده
روستای پاده در دو کیلومتری شرق روستای اسلام ‌آباد و چهار کیلومتری شمال شرقی شهرستان آرادان واقع‌ شده است. ارتفاع آن از سطح دریا ۸۴۰ متر است. روستای پاده در منطقه کویری استقرار یافته و آب و هوایی نیمه ‌بیابانی دارد. آب و هوای آن در تابستان گرم و در زمستان سرد است. دقت داشته باشید که بهترین زمان سفر به روستای پاده نیمه اول بهار، پاییز و زمستان می باشد و در فصل تابستان گرمای کویر می تواند برایتان آزار دهنده باشد.

از تهران وارد اتوبان خاوران شده و با عبور از پاکدشت مسیر خود را به سمت ایوانکی و گرمسار ادامه دهید. با عبور از گرمسار و با طی مسیری در حدود ۲۰ کیلومتر به آرادان می رسید؛ تقریبا یک کیلومتر بعد از خروجی آرادان، یک خروجی سمت راست قرار دارد که به علی آباد پایین می رود. وارد خروجی شده و مسیر را ادامه دهید تا به روستای پاده برسید.

 

گویش و مذهب مردم روستای پاده
مردم روستای پاده با گویش الیکایی پاده ‌ای صحبت می کنند و مانند اکثریت مردم کشورمان مسلمان و پیرو مذهب شیعه جعفری هستند. اهالی این روستا تا حدود ۱۵۰ سال پیش همگی در داخل قلعه زندگی می‌کرده‌ا ند، ولی کم کم از قلعه خارج‌ شده و شروع به ساختمان ‌سازی در اطراف آن کردند.  در میان سال های گذشته مردم به دلایل مختلفی به این روستا مهاجرت کرده ‌اند و درواقع، جابجایی‌ های پی در پی، تنوع فرهنگی را در این روستا ایجاد کرده است.

علت نام گذاری روستای پاده
درباره انتخاب این نام دلیل های متفاوتی بیان می شود که از جمله رایج ترین آن ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
صنیع الدوله این طور می گوید: اصل اسم این ده، پایین ‌ده‌ است چون از سمت مغرب از این ده که می ‌گذرد، خاک خوار است. ولی آبادی نیست، جز ده نمک، آن هم جمع دیوانی ندارد. به‌ علاوه جدید است از این جهت اینجا را پائین ده نامیده‌ اند.

نظریه دیگری که برای نام گذاری آن عنوان می شود این است که، در گذشته پاده شامل دو قسمت بوده یکی حصار بالا و دیگری حصار پائین که مرکز روستا بود و حمام، آسیاب، مسجد و سایر امکانات مهم در این قسمت قرار داشت. با توجه به اینکه مرکز اصلی جمعیت و سکونت در حصار پائین جریان داشت، نام روستا کم کم به پایین ده و سپس به پاده تغییر یافته‌ است.

برخی معتقد هستند به دلیل این که زمین ‌های روستا بسیار حاصلخیز بودند و برای مردم آن سود زیادی داشتند، به بهره ده شهرت یافتند و به مرور زمان برای تلفظ آسان تر به پاده تغییر یافته است.

 

جاذبه های دیدنی روستای پاده
ساختمان های قدیمی و خانه های روستا بدون تغییر مانده اند و بافت قدیمی خود را حفظ کرده اند بنابر این قدم زدن در کوچه پس کوچه های آن حال و هوایی خاص دارد. در روزگاران گذشته مسیر جاده عبور کاروان ها تغییر کرد و همین امر باعث شد کم کم خاک فراموشی بر روی روستای پاده بنشیند. امید است این روستا با جاذبه های فراوانی که دارد دوباره به زمان ها پر رونق خود بازگردد.

قلعه قدیمی
بدون شک می توان گفت که قلعه قدیمی مهم ترین جاذبه تاریخی روستای پاده است قلعه قدیمی بسیار مرتفع  و باعظمت  است. وسعت آن بیش از یک هکتار است و از خشت و گل ساخته شده است. دژ کهن در مرکز روستا واقع‌ شده است. ساخت آن به دوران قبل از اسلام باز می گردد اما در طول سال ها مرمت شده و آثار معماری اسلامی نیز بر روی آن مشاهده می شود. دوره اسلامی آن به قرن ۱۳ هجری باز می گردد. این قلعه به شکل مدور بر روی یک محوطه بزرگ و بلند آبرفتی بنا شده است.

در پیرامون آن و بالای تپه عظیم دیوارهای بسیار بزرگی ساخته اند. دیوارهای شمالی آن بسیار بلند و غیر قابل دست رس است، در سمت جنوب که دروازه ورودی در آن احداث شده و احتمالا دارای طاق نیز بوده است، دیوارهای اطراف کوتاه‌ ترند. ورودی قلعه در دوره قدیم دارای یک در سنگی بزرگ بود و برای مدتی از این در به ‌عنوان پل استفاده می ‌شد.

معادن نمک
حدود ده سال است که از معادن روستای پاده نمک استخراج می ‌شود. این معدن محل بالا آمدن گنبد نمکی با پوشش گچ و نمک است. یکی از این معادن به شکل کوه است و نحوه استخراج نمک از آن باعث شکل ‌گیری غاری دستکند شده است. معمولا برای ساختن تونل در جاده‌ ها از یک قالب خاص الگو برداری می ‌شود، قالبی که استحکام، دوام و امنیت تونل را تضمین کند.

اما برای حفر دهانه و شکل ‌گیری این غارنمکی تنها فاصله ارتفاع از سطح و عرض در نظر گرفته شده است، بدین معنی که به طور تقریبی ارتفاع دو برابر عرض و به شکل مستطیل است. دقت داشته باشید که ورود به معدن نیاز به کسب اجازه است و احتمال ریزش همواره وجود دارد و بنابر این از ایستادن در دهانه آن خودداری کنید.

مرتبط:

مدیریت شهری سمنان _ میراث‌دار تمدن کهن

ساوه یکی از شهرهای کهن تاریخی ایران در استان مرکزی است که قدمتی ۷ هزار ساله دارد. این شهر باستانی به خاطر نعمت داشتن باغ‌های زیاد انار به شهر «یاقوت‌های سرخ» نیز معروف است. ساوه از جاذبه‌ های بکر گردشگری متعدد و متنوعی چون تپه‌های باستانی، زیارتگاه‌ های معروف، مناطق طبیعی دست‌نخورده، روستاهای زیبا، چمنزارهای سبز، چشمه‌سارها و آبشارهای زیادی برخوردار است.

شهر ساوه:

ساوه، از شهرهای استان مرکزی و مرکز شهرستان ساوه، در کشور ایران است. ساوه یکی از شهرها و مناطق باستانی بازمانده از دوره ساسانی است که در اواخر آن دوره و در اوایل دوره اسلامی یعنی سال ۲۲ هجری، جزو ایالت جبال یا کوهستان بوده‌است.

ساوه، از شمال به شهرستان زرندیه و استان قزوین، از جنوب به شهرستان تفرش و استان قم، از شرق به استان تهران و قم و از غرب و جنوب غربی به استان همدان و شهرستان کمیجان محدود می‌گردد.

نامگذاری:

– ساوه بر وزن کاوه، از نام پهلوانی تورانی به نام «ساوه‌شاه» گرفته شده‌است.

– ساوه تغییریافته واژه سه‌آبه به معنای مکانی با سه رودخانه خوانده شده‌است.

– ساوه در زبان فارسی به معنای خرده‌طلا است، نام بخش‌هایی مانند زرند، گواه کاربرد این معنی برای منطقه ساوه‌است.

– نام شهری است نامدار در عراق عجم، گویند دریاچه‌ای در آن جا بود که هر سال یک کس را در آن غرق می‌کردند تا از سیلاب ایمن بمانند و در شب ولادت پیامبر اسلام آن دریاچه خشک شد.

– گروهی نام آن را مأخوذ از واژه اوستایی «سَوا» Sava یا واژه پهلوی «سَوَکا» Savaka دانسته‌اند.

 

پیشینه تاریخی:

ساوه یکی از شهرها و مناطق باستانی بازمانده از دوره ساسانی است. این شهر در دوران گذشته در برخورد کلان‌ترین راه‌های کاروانی میان ری باستان، همدان، اصفهان، قزوین، زنجان، قم و کاشان قرار داشته و در روزگار پارتیان یکی از خانمانهای مهم میان راهی بوده و در سدهٔ ۷ (پیش از میلاد) یکی از دژها و خانمان‌های سرزمین ماد به‌شمار می‌رفته و زیست همگانی در این بخش از ایران از پیشینه و دیرینگی بسیار برخوردار است و از دید زمین‌شناسی از آن دوران سوم و چهارم زمین‌شناسی می‌باشد.

ساوه نخست از توابع میدان بوده و بعد بخشی از ری بزرگ شده و به سبب نزدیکی با میانه‌های نیرومند برخی دودمان و پادشاهان بر ایران گذشته از این که همواره از ارزش ویژه‌ای برخوردار بوده دارائی و چمنزارهای آن نیز از دیرباز جای توجه دودمان‌ها بوده و روی همین پایه فرمانروایان آن اغلب از میان دولتمردان بنام برگزیده شده‌اند بعد از ساسانیان حکومت سامانیان و آل بویه و سپس سلجوقی بر این سرزمین دست داشتند.

ساوه در جریان حمله مغول در قرن هفتم هجری صدمه و آسیب فراوان دید، مغولان شهر را ویران کردند و ساکنان آن را از دم تیغ گذراندند. کتابخانه‌های بزرگ و موزه‌های ساوه طعمه حریق شد وکتاب‌ها و ابزار دانشی کتابخانه و دانشوران نابود شدند.

ساوه از دیر باز محل برخوردهای نظامی ایران بوده در دوره مغول نیز گذرگاه جهانگردان بیگانه شد مارکوپولو ی و نیزی و بسیاری از پیامبران و مبلغان آئینی، بازرگانان، و ایلچیان در گزارشها و نوشته‌های خود از ساوه یاد کرده‌اند. پی آمد حمله مغول کاهش شدید مردم ساوه بوده که کاهش زیاد ماندگاران روستایی و ویران شدن دستگاه‌های آبیاری موجب افت شدید کشاورزی در سرزمین ساوه شد. در دوره صفویه که آئین شیعه آئین رسمی کشور شد منطقه ساوه در دوره یاد شده جزو زمینگاه علی شکر بود در سال ۹۰۸ با چیرگی صفویه بر پادشاه مراد عثمانی همدان که والی نشین زمینگاه یاد شده بود بدست قزلباشها افتاد. در روزگار صفویه مردم ساوه از تیره‌های گوناگون بودند و زبان و آداب و روسوم آنان نیز طبعاً با هم فرق داشت؛ ولی بیشتر مردم از همان گذشته پارسی‌زبان با گویش محلی بودند تا به امروز هم ادامه دارد.

قحطی بزرگ ساوه در ۱۹۲۵م/ ۱۳۰۴ شامل بی‌آبی، گرانی شدید، و حتی آدمخواری شد.

اقتصاد و صنعت:

شهر صنعتی کاوه در ۱۰ کیلومتری شهر ساوه، بزرگترین شهر صنعتی کشور و یکی از قطب‌های مهم صنعت در ایران به حساب می‌آید. شهر صنعتی کاوه در سال ۱۳۵۲ در شمال شرقی شهر ساوه ایجاد شده‌است که هم‌اکنون در مساحتی بالغ بر ۳۰۰۰ هکتار و با بیش از ۵۰۰ واحد کارخانه تولیدی مشغول به فعالیت است.

 

جاذبه‌های گردشگری:

جاذبه های تاریخی 
نظر به اینکه ساوه یکی از شهرستان‌های باستانی ایران زمین است لذا آثار باستانی آن نسبتاً زیاد می‌بوده تا اینکه در حمله مغول و بعد به دست سپاهیان تیمور لنگ اکثر آن‌ها منهدم گردید.

– بازار ساوه – قدمت تاریخی دوره صفویه
– مسجد جامع  – قدمت تاریخی دوره سلجوقی
– مناره مسجد جامع – قدمت تاریخی ۵۰۴ ه‍.ق
– مناره مسجد میدان – سدهٔ ۵ ه‍.ق
– مسجد سرخ یا انقلاب – قدمت تاریخی ۴۵۳ ه‍.ق
– مسجد بازار  – قدمت تاریخی دوره زندیه
– گنبد چهارسوق – قدمت تاریخی دوره صفویه
– قلعه دختر یا قیزقلعه – قدمت تاریخی دوران ساسانیان
– امامزاده سید اسحاق – (از نوادگان موسی کاظم- با سه واسطه) – قدمت تاریخی ۶۷۶ ه‍.ق

مکان های مذهبی 

– امامزاده سید ابو رضا
– امامزاده عبدالله ابن موسی الکاظم
– امامزاده اسحاق ابن موسی الکاظم
– امامزاده سید حسین ابن موسی الکاظم
– امامزاده سید بشیر ابن موسی الکاظم
– امامزاده سید علی‌اصغر

مراکز تفریحی

– مجتمع تفریحی امام خمینی (بلوار تختی)
– بام ساوه (شهرک فجر)
– بوستان خانواده (بلوار مطهری)
– پارک بسیج (بلوار مطهری ساوجی)
– پارک شهر (بلوار طالقانی)
– پارک جنگلی
– بوستان فدک

سوغاتی ها:

– انار
– طالبی
– پسته

صنایع دستی:

هنر صنایع دستی در شهر ساوه دارای قدمت زیادی است. وجود تکه‌های سفالینه کشف شده در اطراف تپه باستانی آوه شاهدی بر این مدعاست. همچنین گلیم ساوه یکی از آثار مشهور کشور است که از دوره صفوی در این شهر رواج داشته‌است.

سفالگری
در زمان سلجوقیان، ساوه یکی از مراکز مهم سفالگری بود که هر چند نمی‌توانست با ‹‹ری›› در این زمنیه رقابت کند ولی به هر طریق از اهمیت فراوانی برخور دار بود. پس از حملة مغول، ‹‹ری›› از فعالیت بازایستاد لکن ساوه همچنان به خلق آثار گرانبهایی در این زمینه ادامه داد. نمونه‌های زیبایی از سفالینه‌های ساوه‌ای در حفاریهای تپه‌های تاریخی ‹‹ آوه›› به دست آمده که در ‹‹ موزة ایران باستان›› نگاهداری می‌شود.

گلیم بافی
در گلیم ساوه استفاده از رنگ‌های مناسب و طرح‌های زیبا دیده می‌شود و این امر گلیم ساوه را در سطح استان مطرح ساخته‌است. روستای «نورعلی بیگ» در بخش مرکزی شهرستان ساوه از جمله روستاهایی است که بافت گلیم در آن مشهود است. از انواع گلیم‌ها، خورجین، گاله یا به اصطلاح ساوه‌ای‌ها «گووالا» و غیره تهیه می‌شود. گاله اغلب در کودکشی مورد استفاده قرار می‌گیرد. «سفره آرد» یا به قول محلی‌ها «اون سفرا» از دیگر دست‌بافت‌های مردم این دیار است. سفره آرد گلیمی ظریف از نخ پنبه است و معمولاً در نان‌پزی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

– قالی بافی
– رودوزیهای سنتی
– منبت
– قلمزنی

غذاها و شیرینی‌ ها:

از جمله شیرینی‌های سنتی شهر ساوه می‌توان به نان ماستی (نون ماستی یا نون قندی) و چوکه اشاره کرد.

زبان مردم:

زبان مردم ساوه فارسی است و به لهجه ساوه‌ای صحبت می‌کنند.

 

مرتبط:

مسجد جامع ساوه _ قدیمی ترین مسجد ایران

ساوه، شهری با پیشینه چندهزار ساله

آن وقتی که در ماشین نشسته‌ایم و خسته و کلافه از راهیم، ممکن است در جاده چشممان به آبی سدی بخورد و حال‌مان سرجا بیاید. بیشتر سد های ایران در جاده‌های بین راهی قرار گرفته‌اند و برخی از آن‌ها برای خودشان یک پا جاذبه توریستی هستند.

سد الیمالات

بعضی از سدها نه در جاده‌های بین راهی که در دل جنگل قرار گرفته‌اند و سد الیمالات یکی از آنهاست. این سد که بیشتر به اسم دریاچه‌اش یعنی الیمالات شناخته می‌شود، در دل جنگل قرار دارد و بعد از گذشتن از جاده‌ای سرسبز و پردارو درخت به آن می‎رسیم. این منطقه امکاناتی مثل قایق‌های موتوری و پدالی، ماهیگیری، سوئیت، رستوران و کافی‌شاپ و سوپرمارکت دارد.

مسیر دسترسی: دریاچه سد الیمالات در ۹ کیلومتری نور در مسیر جاده نور- چمستان قرار دارد و فاصله آن از جادده اصلی نور به چمستان حدود ۳ کیلومتر است. دریاچه الیمالات را در قسمت جنوبی دوراهی روستای کارگرکلا پیدا می‌کنیم.

سد لفور

جنگل لفور یکی از بکرترین و زیباترین جنگل‌های ایران است و سد لفور یا البرز هم در همین جنگل قرار گرفته. جنگلی که درخت‌ها احاطه‌اش کرده‌اند و سکوت و رخوتی در آن حاکم است که نمی‌توان چشم از آن برداشت. در اینجا چیزی که انتظارمان را می‌کشد بوی چوب و درخت و صدای پرنده و حیوان‌های دیگر است. در اطراف دریاچه سد، اسب‌ها و گاوها برای خودشان می‌روند و می‌آیند، گاهی مه‌ای هم سطح دریاچه را می‌پوشاند و همه چیز را مثل رویا می‌کند.

مسیر دسترسی ۱: اگر از سمت جاده فیروزکوه می‌خواهیم به این منطقه برسیم باید بعد از گذشتن از پل سفید، زیرآب و شیرگاه به سمت جاده شیرگاه-بابلکنار برویم.

مسیر ۲: در جاده هراز و بعد از بابل، باید به سمت جاده گنج افروز- بابلکنار برویم. در ادامه مسیر به روستای شیردارکلا در جاده گنج افروز می‌رسیم. بعد باید به سمت روستای تالار قرآن حرکت کنیم و بعد از گذشتن از روستاهای عالم کلا و شارقلت به سد البرز برسیم.

سد دز

یکی از جاذبه‌های خوزستان، سدها و دریاچه‌هایی‌ست که پشت این سدها تشکیل شده، سدهایی که با طبیعت خشک و بی‌آب و علف خوزستان میانه‌ای ندارند و سرسبزند. سد دز که در نوروز به طور میانگین ۱۵۷ هزار نفر از آن دیدن می‌کنند، یکی از زیباترین سدهای ایران به حساب می‎آید.

دز در ۱۵ کیلومتری شمال شهر دزفول قرار گرفته و به دریاچه شهیون هم معروف است. این منطقه ادامه رشته کوه‌های زاگرس است که تپه ماهورها، صخره‌ها و تخته سنگ‌های ماسه‌ای در اطرافش به چشم می‌خورد و در وسط دریاچه هم جزایر کوچک و بزرگی پوشیده از بادام کوهی و کُنار هست که دریاچه را قشنگ‌تر کرده است.

ماهی‌گیری و قایق‌سواری از تفریح‌های رایج در این منطقه است. با یک ساعت پیاده‌روی می‌توان به نخلستان‌ها که از جذابیت‌های این منطقه‌اند و جای دیگری جز جنوب به ندرت می‌توان پیدایشان کرد، رسید.

مسیر دسترسی: این دریاچه در ۲۳ کیلومتری شمال شرق اندیمیشک و ۷۵ کیلومتری دزفول واقع شده. جاده شهیون تا مسیر انحرافی را باید طی کرد تا به دریاچه رسید.

دهدز

دریاچه پشت سد کارون ۳ باعث شده، شهر دهدز از توابع شهرستان ایذه به یکی از جاذبه‌های گردشگری خوزستان تبدیل شود و از مهجور بودن درآید.

در این منطقه چند سالی‌ست که دهکده‌ای تفریحی-توریستی به اسم زراس ساخته‌اند که سرسبز است. بین کوه و جنگل‌های بلوط این منطقه دریاچه‌ای آبی‌رنگ پهن شده که می‌شود در آن قایق‌سواری و ماهیگیری کرد و شب را هم در یکی از سویئت‌ها یا ویلاهایش ماند.

مسیر دسترسی: دهکده تفریحی زراس واقع در ۱۴ کیلومتری جنوب شهر دهدز و به فاصله ۳۹ کیلومتری از سد کارون سه واقع است.

 

سد شهید عباسپور

کوشک، جزیره‌ایست زیبا از توابع شهرستان اندیکا مسجد سلیمان که ۱۴۵ کیلومتر با اهواز فاصله دارد. این منطقه که به سرزمین کوه‌های شگفت مشهور است در دل دریاچه‌ نیلگون سد شهید عباس‌پور قرار گرفته است. پوشش گیاهی متنوع، چمن‌زارها، گل‌های رنگارنگ و درختان میوه، تماشای شفق و قایق‌سواری از جاذبه‌های جزیره رویایی کوشک است.

مسیر دسترسی: اندیکا در ۶۲ کیلومتری مسجدسلیمان واقع شده. باید از جاده‌ مسجد سلیمان به سمت شهرستان اندیکا حرکت کرد. بعد از رسیدن به اندیکا به سمت دریاچه سد شهید عباسپور می‌رسیم که جزیره‌ کوشک در دلش قرار دارد.

سد کرج

راه ندارد که حرف زیباترین سدهای ایران بشود و اسمی از سد کرج برده نشود. این سد در جاده چالوس، برای تهرانی‌ها مترادف با شمال است و خیلی از ما گاهی که از بودن در شهر خسته شده‌ایم به جاده چالوس می‌زنیم و چند دقیقه‌ای را کنار سد می‌ایستیم و در هوای خوش چالوس آرام می‌گیریم. در اطراف سد می‌توان سری هم به بهترین رستوران های جاده چالوس زد.

مسیر دسترسی: کیلومتر ۱۸ جاده چالوس

مرتبط:

ایجاد فرصتهای گردشگری در سدها و دریا

براساس سخنان وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، هیچ افزایش نرخی در مراکز گردشگری زیر نظر این وزارتخانه در تعطیلات نوروز صورت نمی گیرد.

علی اصغر مونسان درباره کنترل نرخ ها در تعطیلات نوروزی اظهار کرد: ستاد خدمات سفر بیشتر از یک ماه است که فعالیت خود را در این راستا آغاز کرده است، حدود ۱۸ وزارتخانه، سازمان و نهاد عضو این ستاد هستند که باید در کنار هم قرار گیرند تا نوروز خوبی برای مردم فراهم شود.

تاکید رئیس جمهور هم بر این بوده که نوروز بدون دغدغه و ایمن باشد، همه بخش های دخیل باید در این باره قول دهند. وی با اشاره به همراهی هتل ها برای گران نشدن قیمت ها در تعطیلات نوروز اظهار کرد: از جانب بخش مراکز گردشگری این قول را می دهم که هیچ افزایش نرخی رخ ندهد، غیر از این را هم نمی پذیرم.

مونسان بیان کرد: تعطیلات نوروز پدیده خاصی رخ نمی دهد که منجر به گران فروشی شود. سایر بخش ها باید پای کار باشند تا قیمت ها افزایش نیابند.

وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی درباره توقف سفر چینی ها به ایران به دنبال شیوع ویروس کرونا گفت: به واسطه حفظ سلامتی مردم کشور با سیاست های وزارت بهداشت و تصمیم دولت همراه شده ایم که به محض کنترل این ویروس به ارتباط های قبل و جذب گردشگر از چین بازمی گردیم. البته که سفیر چین اعلام کرد روند شیوع این ویروس کند شده و احتمالا با گرم شدن هوا، وضعیت بهتر هم شود.

منبع:ایسنا

مرتبط:

عید نوروز ۹۹ به کجا سفر کنیم؟

بهروز عمرانی روز یک شنبه در نشست خبری هفدهمین گردهمایی باستان‌شناسی ایران که در پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری برگزار شد، گفت: با قرار دادی که با دانشگاه تهران منعقد کردیم قرار است سامانه نقشه باستان‌شناسی ایران تا پایان نیمه نخست سال آینده رونمایی شود.