سیل فروردین ۹۸ تمام هدفگذاری و برنامه های همدان برای افزایش شمار گردشگر را با خود شست و برد، پارسال هم کرونا بازار گردشگری این دیار را از سکه انداخت و نوروز ۱۴۰۰ نیز بیم از کرونا نگذاشت بیشتر از ۲۰ درصد ظرفیتهای اقامتی استان رنگ مسافر به چشم ببیند، در یک کلام پیکر صنعت گردشگری همدان در سالهای اخیر زخمهای بسیار خورده است.
آن سوی این تراژدی، داستان رشد شگفت انگیز زیرساخت های گردشگری در دیار چهار اقلیم هگمتانه است.
این را نه تنها من بلکه آمار منتشر شده در کتاب اقدامات شاخص دولت بیان میکند که به تازگی منتشر شده است.
همدان در ۱۰۰ شاخص بخش های گوناگون مثل «کشت گلخانه ای، صنعت، انرژی خورشیدی، شرکتهای فناور و دانش بنیان، سدسازی، بهداشت و درمان و گازرسانی» رشد چشمگیری داشته و رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان با اطمینان کامل از استخراج صحیح و دقیق این آمار و ارقام دفاع می کند.
«سیداسکندر صیدایی» توضیح می دهد که گردشگری همدان در سال ۹۹ در قیاس با سالهای قبل یکی از شاخص های مهم توسعه یافتگی این دیار محسوب می شود که می توانیم با سربلندی به آن ببالیم.
طبق این آمارها، ایجاد هتل، سفره خانه های سنتی، خانه های بومگردی، مراکز سرگرمی و تفریحی، خانه مسافرها و دفاتر خدمات گردشگری حرکت پرشتابی داشته تا کیفیت گردشگری در پایتخت تاریخ و تمدن ایران زمین را در سکوهای بالاتری بنشاند.
رشد زیرساختهای گردشگری استان همدان | ردیف | شاخص | سال۹۹ | سال۹۲ |
| ۱ | سفره خانه های سنتی | ۱۱ | ۲ |
| ۲ | خانه های بوم گردی | ۲۹ | ۰ |
| ۳ | مراکز تفریحی و سرگرمی | ۵ | ۲ |
| ۴ | خانه مسافر | ۱۱۵ | ۰ |
| ۵ | آثار معرفی شده برای ثبت جهانی | ۶ | ۱ |
| ۶ | هتل | ۱۵ | ۱۰ |
| ۷ | دفاتر خدمات گردشگری | ۶۰ | ۲۷ |
| ۸ | رویدادهای بین المللی | ۶ | ۱ |
معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی و صنایع دستی استان همدان نیز در گپ و گفتی دوستانه با ما عنوان کرد که در سالهای گذشته کم و کسری فراوانی در بخش تاسیسات گردشگری داشتیم اما به مدد رویدادهایی مثل پایتخت گردشگری آسیا و برگزاری اجلاس جهانی گردشگری (UNWTO) و نشست جاده ابریشم زمینه برای توسعه ظرفیت های اقامتی و پاسخگویی به ذائقه و سلیقه مسافران فراهم شد.
انقلاب هتل سازی در همدان
و تقدیر اینگونه رقم خورد که اسامی کتیبه، امیران یک و ۲، سفیر، فاران و ایرانیان نیز در لیست هتل های همدان جای بگیرد و شمار این دسته از تاسیسات اقامتی به ۱۵ هتل و ۲ هتل آپارتمان برسد.
«علی خاکسار» معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی استان همدان می گوید: علاوه بر هتل سازی، در زمینه بومگردی هم رشد خوبی را تجربه کردیم به طوری که ۲۹ خانه بومگردی فعال داریم و آژانس های گردشگری نیز در سایه حمایت های صورت گرفته از۴۰ به ۶۰ عدد رسید که نمی توان آنها را نادیده گرفت.
طبق آخرین آماری که او در دست دارد چهار هزار و ۱۰۰ تخت اقامتی در هتل ها، مهمانپذیرها و اقامتگاهای بومگردی استان همدان وجود دارد که برای همه گردشگران با هر نیاز و سطح اقتصادی قابل استفاده است.
اما حفظ این تاسیسات ارتباط تنگاتنگی با حضور مسافر دارد که از سال ۹۸ به واسطه وقوع سیل و شیوع کرونا کسب و کار فعالان بخش گردشگری کساد شده و به گواه آمارهای ثبت شده در میراث فرهنگی در فروردین سال جاری تنها ۲۰ درصد از ظرفیت اقامتی استان همدان اشغال شد و این یعنی تداوم حال ناخوش گردشگری در شهر توریستی هگمتانه.
هرچند روند رو به رشد و شتابگونه در ساخت هتل و واحدهای اقامتی لوکس در همدان از جمله رویدادهایی است که باید و نبایدها و موافق و مخالف هایی را به همراه داشت اما از زاویه مثبت، بیتردید اینگونه زیرساخت ها در میزبانی از گردشگران داخلی و خارجی بی تاثیر نبوده و نیست.
آن هم در شرایطی که همدان عنوان پایتخت گردشگری آسیا را در سال ۲۰۱۸ کسب کرد و این خوش اقبالی چراغ سبزی به سرمایه گذاران هتل سازی در این منطقه نشان داد.
از دیگر شاخص های توسعه گردشگری تکمیل زیرساخت در ۲۰ روستای مقصد گردشگری است که خاکسار برخی از آنها را برایمان می شمارد مانند کف و جداره سازی، تامین روشنایی و ساخت سرویس بهداشتی و سنگ فرش در روستاهای ملحمدره، اشتران و گشانی که به تناسب ظرفیتی که دارند تاسیساتی ایجاد شده تا به جذابیت روستاگردی بیفزاید.
ملحمدره از روستاهای هدف گردشگری واقع در شهرستان اسدآباد است که به ماسوله غرب کشور شهرت دارد
دست پر همدان برای ثبت جهانی
موضوع ثبت جهانی آثار تاریخی نیز یکی از نتهای ملودی توسعه گردشگری همدان است که نباید آن را از قلم بیندازیم چرا که در این راستا هم تلاش و تکاپوی بسیاری انجام شده که در نوع خود ستودنی است.
برای اطلاع از چند و چون این موضوع شنوای صحبت های مدیرکل میراث فرهنگی استان همدان شدیم که بیشتر و بهتر از هرکسی از وضعیت آثار معرفی شده به یونسکو اطلاع دارد.
«علی مالمیر» مهمترین اولویت استان را ثبت جهانی تپه باستانی هگمتانه اعلام می کند که طی مذاکره و مشاوره با کارشناسان وزارت میراث فرهنگی و کارشناسان یونسکو این اولویت بسط و گسترش یافته و به «منظر تاریخی شهری از هگمتانه تا همدان» تبدیل شده است.
به عبارتی بافت کهن شهری از هگمتانه تا مرکز شهر همدان در محدوده فوق گنجانده شده و این پرونده مراحل نهایی آماده سازی برای ارسال به یونسکو را می گذراند.
علیصدر بزرگترین غار آبی جهان نیز به گفته مالمیر در قالب یک اثر طبیعی در فهرست موقت یونسکو جا گرفته و ۲ کاروانسرای تاج آباد و فرسفج هم در زنجیره کاروانسراهای ایران در صف ثبت جهانی به انتظار ایستاده اند.
کاروانسرای تاج آباد، از کمیابترین کاروانسراهای مدور ایران است که در روستایی با همین نام در شهرستان بهار واقع شده است.
منظر تاریخی فرهنگی دره ارزانفود، سداکباتان و ورکانه پرونده دیگری است که او از مطالعات اولیه اش برای ثبت جهانی خبر میدهد و مهمتر از اینها پرونده تپه نوشیجان است که در حال تکمیل است.
مدیرکل میراث فرهنگی استان همدان الحاق قنات قاسمآباد را به قنات های ثبت شده ایران و اجرای مطالعات ثبت جهانی این اثر طبیعی اشاره می کند که جزو میراث با ارزش این کهن دیار محسوب می شود.
خلاصه اینکه ضرب آهنگ توسعه همدان در صنعت هتل سازی، بومگردی و میزبانی رویدادهای بین المللی گردشگری و معرفی چند جاذبه تاریخی و طبیعی برای ثبت جهانی یونسکو در سالهای اخیر طنین انداز شده و به جرات می توان گفت همه چیز برای این آماده شده تا همدان باستانی به مقصد گردشگران خارجی تبدیل شود.
هر چند در کنار ایجاد زیرساخت ها و ملزومات اختصاصی صنعت گردشگری تقویت و توسعه ناوگان ریلی، فرودگاه، آزادراه ها و ساخت پیاده راه های اکباتان و بوعلی نیز در نواختن ملودی توسعه گردشگری همدان بسیار اثرگذار بود.
استان همدان با یک هزار و ۸۰۰ اثر تاریخی به عنوان پایتخت تاریخ و تمدن ایران معرفی و شناخته می شود.
آرامگاه بوعلی سینا، آرامگاه باباطاهر، تپه هگمتانه، گنبد علویان، حمام حاج آقا تراب نهاوند، خانه لطفعلیان ملایر، خانه مسعودی و آرامگاه میررضی الدین آرتیمانی و بقعه حیقوق نبی (ع) از مهمترین آثار تاریخی و باستانی این استان است که همه ساله مورد بازدید گردشگران داخلی و خارجی قرار میگیرد.
سنگ نوشته های گنجنامه، کلیساهای آنجلی و گریگوری، حمام قلعه، کاروانسرای صفوی، آب انبارها، خانه های قدیمی و باغ نظری در همدان از دیگر آثار تاریخی مورد توجه گردشگران این استان است.
منبع: ایرنا
